„საქართველოს საბიუჯეტო კლასიფიკაციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 25 აგვისტოს №672 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის თაობაზე

  • Word
„საქართველოს საბიუჯეტო კლასიფიკაციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 25 აგვისტოს №672 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის თაობაზე
დოკუმენტის ნომერი 387
დოკუმენტის მიმღები საქართველოს ფინანსთა მინისტრი
მიღების თარიღი 08/07/2011
დოკუმენტის ტიპი საქართველოს მინისტრის ბრძანება
გამოქვეყნების წყარო, თარიღი ვებგვერდი, 110711029, 11/07/2011
სარეგისტრაციო კოდი 190040000.22.033.016213
  • Word
387
08/07/2011
ვებგვერდი, 110711029, 11/07/2011
190040000.22.033.016213
„საქართველოს საბიუჯეტო კლასიფიკაციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 25 აგვისტოს №672 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის თაობაზე
საქართველოს ფინანსთა მინისტრი

საქართველოს ფინანსთა მინისტრის

ბრძანება 387

2011 წლი8 ივლისი

ქ. თბილისი

საქართველოს საბიუჯეტო კლასიფიკაციის დამტკიცების თაობაზე საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 25 აგვისტოს 672 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის თაობაზე

ნორმატიული აქტების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-20 მუხლის მე-4 პუნქტის საფუძველზე, ვბრძანებ:

მუხლი 1. „საქართველოს საბიუჯეტო კლასიფიკაციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2010 წლის 25 აგვისტოს №672 ბრძანებაში (სსმ III, 30.08.2010, 107, მუხ. 1673) შეტანილ იქნს შემდეგი ცვლილება:

1. ამოღებულ იქნს მე-2 პუნქტი და ბრძანების დანართი.

2. ბრძანებით დამტკიცებულ პირველ თავს („ტერმინთა განმარტებები“) დაემატოს შემდეგი შინაარსის შენიშვნა:

„შენიშვნა*** სახელმწიფო ხაზინის მომსახურებაზე მყოფი ორგანიზაციების მიერ გადახდების განხორციელებისას აღნიშნული კლასიფიკაციით გათვალისწინებულ დებულებებთან დაკავშირებით მეთოდური მითითებების გაცემაზე უფლებამოსილია საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სახაზინო სამსახური.“.

3. ბრძანებით დამტკიცებული ,,საქართველოს საბიუჯეტო კლასიფიკაციის“ III თავი ,,შემოსავლების კლასიფიკაცია“, IV თავი „ხარჯების ეკონომიკური კლასიფიკაცია“ და V თავი „არაფინნსური აქტივებისა და მათზე ოპერაციების კლასიფიკაცია“ ჩამოყალიბდეს თანდართული რედაქციით.

მუხლი 2.

ეს ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

 

2. ამ ბრძანების პირველი მუხლის პირველი პუნქტის მოქმედება გავრცელდეს 2011 წლის 4

აპრილიდან წარმოშობილ სამართლებრივ ურთიერთობებზე.

  დ. გვინდაძე

„თავი III

შემოსავლების კლასიფიკაცია

 ცხრილი № 1

ოდი

შემოსავლების სახეების დასახელება

1

 

 

 

 

 

 

 

შემოსავლები

1

1

 

 

 

 

 

 

გადასახადები

1

1

1

 

 

 

 

 

გადასახადები შემოსავალზე, მოგებაზე და კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე

1

1

1

1

 

 

 

 

ფიზიკური პირებიდან

1

1

1

1

1

 

 

 

საშემოსავლო გადასახადი

1

1

1

1

1

1

 

 

დამქირავებლის მიერ დაკავებული საშემოსავლო გადასახადი

1

1

1

1

1

1

1

 

სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დაფინანსებული საბიუჯეტო ორგანიზაციებიდან

1

1

1

1

1

1

2

 

ავტონომიური რესპუბლიკებისა და ადგილობრივი თვითმმართველი ერთეულების საბიუჯეტო ორგანიზაციებიდან

1

1

1

1

1

1

3

 

არასაბიუჯეტო სექტორიდან

1

1

1

1

1

2

 

 

გადასახადი მეწარმე ფიზიკურ პირთა საქმიანობით მიღებული შემოსავლებიდან

1

1

1

1

1

3

 

 

გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ მიღებული დივიდენდებიდან

1

1

1

1

1

4

 

 

გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ მიღებული პროცენტებიდან

1

1

1

1

1

5

 

 

გადასახადი დიპლომატიურ დაწესებულებებში დასაქმებული რეზიდენტი ფიზიკური პირის მიერ მიღებული შემოსავლებიდან

1

1

1

1

1

6

 

 

არარეზიდენტი პირების საშემოსავლო გადასახადი (გარდა ქონების რეალიზაციიდან მიღებული შემოსავლებისა)

1

1

1

1

1

7

 

 

არარეზიდენტი პირების საშემოსავლო გადასახადი, ქონების რეალიზაციიდან მიღებული შემოსავლებიდან

1

1

1

1

1

8

 

 

გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ მატერიალური აქტივების რეალიზაციით მიღებული ნამეტიდან

1

1

1

1

1

9

 

 

გადასახადი ფიზიკური პირისთვის ქონების ჩუქებიდან

1

1

1

1

1

10

 

 

გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ ქონების მემკვიდრეობით მიღებიდან

1

1

1

1

1

11

 

 

გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ ქონების იჯარით გაცემის შედეგად მიღებული შემოსავლებიდან

1

1

1

1

1

99

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული საშემოსავლო გადასახადი

1

1

1

2

 

 

 

 

გადასახადი საწარმოებიდან

1

1

1

2

1

 

 

 

მოგების გადასახადი

1

1

1

2

1

1

 

 

საქართველოს საწარმოებიდან

1

1

1

2

1

1

1

 

პროცენტებიდან

1

1

1

2

1

1

2

 

სხვა მოგებიდან

1

1

1

2

1

2

 

 

უცხოური საწარმოებიდან

1

1

1

2

1

2

1

 

დივიდენდებიდან

1

1

1

2

1

2

2

 

პროცენტებიდან

1

1

1

2

1

2

3

 

სხვა მოგებიდან

1

1

1

2

1

9

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული მოგების გადასახადი

1

1

1

3

 

 

 

 

სხვა გადასახადები შემოსავალზე, მოგებაზე და კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე, რომელთა კლასიფიცირება შეუძლებელია

1

1

2

 

 

 

 

 

გადასახადები ხელფასზე და სამუშაო ძალაზე*

1

1

3

 

 

 

 

 

გადასახადები ქონებაზე

1

1

3

1

 

 

 

 

გადასახადები უძრავ ქონებაზე

1

1

3

1

1

 

 

 

ქონების გადასახადი

1

1

3

1

1

1

 

 

საქართველოს საწარმოთა ქონებაზე (გარდა მიწისა)

1

1

3

1

1

2

 

 

უცხოურ საწარმოთა ქონებაზე (გარდა მიწისა)

1

1

3

1

1

3

 

 

ფიზიკურ პირთა ქონებაზე (გარდა მიწისა)

1

1

3

1

1

3

1

 

ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებულ ქონებაზე

1

1

3

1

1

3

2

 

არაეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებულ უძრავ ქონებაზე

1

1

3

1

1

3

3

 

საქართველოში რეგისტრირებულ მსუბუქ ავტომობილებზე

1

1

3

1

1

3

4

 

საქართველოში რეგისტრირებულ იახტებზე (კატარღებზე)

1

1

3

1

1

3

5

 

საქართველოში რეგისტრირებულ თვითმფრინავებზე

1

1

3

1

1

3

6

 

საქართველოში რეგისტრირებულ შვეულმფრენებზე

1

1

3

1

1

4

 

 

სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწაზე ქონების გადასახადი

1

1

3

1

1

4

1

 

 ფიზიკური პირებიდან

1

1

3

1

1

4

2

 

 იურიდიული პირებიდან

1

1

3

1

1

5

 

 

არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწაზე ქონების გადასახადი

1

1

3

1

1

5

1

 

ფიზიკური პირებიდან

1

1

3

1

1

5

2

 

იურიდიული პირებიდან

1

1

3

2

 

 

 

 

გადასახადები წმინდა მატერიალურ ფასეულობებზე*

1

1

3

4

 

 

 

 

გადასახადები კაპიტალის და ფინანსურ ოპერაციებზე*

1

1

3

5

 

 

 

 

ერთჯერადი გადასახადები ქონებაზე*

1

1

3

6

 

 

 

 

სხვა გადასახადები ქონებაზე*

1

1

4

 

 

 

 

 

გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე

1

1

4

1

 

 

 

 

საყოველთაო გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე

1

1

4

1

1

 

 

 

დამატებული ღირებულების გადასახადი

1

1

4

1

1

1

 

 

საქართველოს ტერიტორიაზე რეალიზებული პროდუქციიდან და გაწეული მომსახურებიდან

1

1

4

1

1

1

1

 

საქართველოს ტერიტორიაზე რეალიზებული პროდუქციიდან

1

1

4

1

1

1

2

 

საქართველოს ტერიტორიაზე გაწეული მომსახურებიდან

1

1

4

1

1

1

2

1

რეზიდენტის მიერ

1

1

4

1

1

1

2

2

არარეზიდენტის მიერ

1

1

4

1

1

2

 

 

იმპორტირებული პროდუქციიდან

1

1

4

1

1

9

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული დამატებული ღირებულების გადასახადი

1

1

4

1

2

 

 

 

ვაჭრობის გადასახადი*

1

1

4

1

3

 

 

 

ბრუნვის გადასახადი და სხვა გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე*

1

1

4

2

 

 

 

 

აქციზი

1

1

4

2

1

 

 

 

საქართველოს ტერიტორიაზე წარმოებული პროდუქციის რეალიზაციიდან

1

1

4

2

2

 

 

 

იმპორტირებული პროდუქციიდან

1

1

4

2

3

 

 

 

ექსპორტირებული პროდუქციიდან

1

1

4

2

9

 

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული აქციზი

1

1

4

3

 

 

 

 

ფისკალური მონოპოლიების მოგება*

1

1

4

4

 

 

 

 

გადასახადები სპეციფიურ მომსახურებაზე*

1

1

4

5

 

 

 

 

გადასახადები საქონლის გამოყენებაზე და საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვაზე*

1

1

4

5

1

 

 

 

 გადასახადები ავტომობილებზე*

1

1

4

5

2

 

 

 

 სხვა გადასახადები საქონლის გამოყენებაზე და საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვაზე*

1

1

4

6

 

 

 

 

სხვა გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე*

1

1

5

 

 

 

 

 

გადასახადები საგარეო ვაჭრობასა და საგარეო-ეკონომიკურ ოპერაციებზე

1

1

5

1

 

 

 

 

იმპორტის გადასახადი

1

1

5

2

 

 

 

 

გადასახადები ექსპორტზე*

1

1

5

3

 

 

 

 

ექსპორტიორი ან იმპორტიორი ფისკალური მონოპოლიების მოგება*

1

1

5

4

 

 

 

 

ვალუტის გადამცვლელი ფისკალური მონოპოლიის მოგება*

1

1

5

5

 

 

 

 

გადასახადები ვალუტის გადაცვლაზე*

1

1

5

6

 

 

 

 

სხვა გადასახადები საგარეო ვაჭრობასა და საგარეო-ეკონომიკურ ოპერაციებზე*

1

1

6

 

 

 

 

 

სხვა გადასახადები

1

1

6

1

 

 

 

 

მეწარმე სუბიექტებიდან

1

1

6

2

 

 

 

 

არამეწარმე სუბიექტებიდან ან რომელთა კლასიფიცირება შეუძლებელია

1

2

 

 

 

 

 

 

სოციალური შენატანები

1

2

1

 

 

 

 

 

სოციალური დაზღვევის შენატანები

1

2

1

1

 

 

 

 

დასაქმებულის შენატანები

1

2

1

2

 

 

 

 

დამსაქმებლის შენატანები

1

2

1

3

 

 

 

 

თვითდასაქმებულის ან არადასაქმებული პირის შენატანები

1

2

1

4

 

 

 

 

სოციალური დაზღვევის შენატანები, რომელთა კლასიფიცირება შეუძლებელია

1

2

2

 

 

 

 

 

სხვა სოციალური შენატანები*

1

2

2

1

 

 

 

 

დასაქმებულის შენატანები

1

2

2

2

 

 

 

 

დამსაქმებლის შენატანები

1

2

2

3

 

 

 

 

დარიცხული შენატანები**

1

3

 

 

 

 

 

 

გრანტები

1

3

1

 

 

 

 

 

საერთაშორისო ორგანიზაციებიდან მიღებული გრანტები

1

3

1

1

 

 

 

 

მიმდინარე დანიშნულების გრანტები

1

3

1

2

 

 

 

 

კაპიტალური დანიშნულების გრანტები

1

3

2

 

 

 

 

 

უცხო სახელმწიფოთა მთავრობებიდან მიღებული გრანტები

1

3

2

1

 

 

 

 

მიმდინარე დანიშნულების გრანტები

1

3

2

2

 

 

 

 

კაპიტალური დანიშნულების გრანტები

1

3

3

 

 

 

 

 

სხვა დონის სახელმწიფო ერთეულებიდან მიღებული გრანტები

1

3

3

1

 

 

 

 

მიმდინარე დანიშნულების გრანტები

1

3

3

2

 

 

 

 

კაპიტალური დანიშნულების გრანტები

1

4

 

 

 

 

 

 

სხვა შემოსავლები

1

4

1

 

 

 

 

 

შემოსავლები საკუთრებიდან

1

4

1

1

 

 

 

 

პროცენტები

1

4

1

1

1

 

 

 

ხელისუფლების სხვა დონის ორგანოებზე გაცემული სესხებიდან (კრედიტებიდან) მიღებული პროცენტი (სარგებელი)

1

4

1

1

2

 

 

 

საფინანსო ინსტიტუტებზე გაცემული სესხებიდან (კრედიტებიდან) მიღებული პროცენტი (სარგებელი)

1

4

1

1

3

 

 

 

სახელმწიფოს წილობრივი მონაწილეობით მოქმედ საწარმოებზე გაცემული სესხებიდან (კრედიტებიდან) მიღებული პროცენტი (სარგებელი)

1

4

1

1

4

 

 

 

კერძო საწარმოებზე გაცემული სესხებიდან (კრედიტებიდან) მიღებული პროცენტი (სარგებელი)

1

4

1

1

5

 

 

 

დეპოზიტებზე და ანგარიშებზე დარიცხული პროცენტები

1

4

1

1

9

 

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული შემოსავალი პროცენტებიდან

1

4

1

2

 

 

 

 

დივიდენდები

1

4

1

2

1

 

 

 

სახელმწიფოს წილობრივი მონაწილეობით მოქმედი საწარმოების მოგებიდან მიღებული დივიდენდები

1

4

1

2

2

 

 

 

შემოსავალი ეროვნული ბანკის მოგებიდან

1

4

1

2

9

 

 

 

შემოსავალი სხვა არაკლასიფიცირებული დივიდენდებიდან

1

4

1

3

 

 

 

 

კვაზი-კორპორაციებიდან მიღებული შემოსავლები*

1

4

1

4

 

 

 

 

შემოსავლები სადაზღვევო პოლისების ფლობიდან*

1

4

1

5

 

 

 

 

რენტა

1

4

1

5

1

 

 

 

მოსაკრებელი ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათვის

1

4

1

5

1

1

 

 

მოსაკრებელი წიაღით სარგებლობისათვის

1

4

1

5

1

2

 

 

მოსაკრებელი სახელმწიფო ტყის ფონდის მერქნული რესურსებით სარგებლობისათვის

1

4

1

5

1

3

 

 

მოსაკრებელი გარემოდან ამოღებული ტყის არამერქნული რესურსებით და ტყის მერქნიანი მცენარეების პროდუქტებით სარგებლობისათვის

1

4

1

5

1

4

 

 

მოსაკრებელი წყლის რესურსებით სარგებლობისათვის

1

4

1

5

1

5

 

 

მოსაკრებელი ცხოველთა სამყაროს რესურსებით სარგებლობისათვის

1

4

1

5

1

6

 

 

მოსაკრებელი გარემოდან გადამფრენი ფრინველების ამოღებაზე

1

4

1

5

1

9

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათვის მოსაკრებელი

1

4

1

5

2

 

 

 

მოსაკრებელი თევზჭერის ლიცენზირებიდან

1

4

1

5

3

 

 

 

მოსაკრებელი ნადირობის ნებართვაზე

1

4

1

5

4

 

 

 

შემოსავალი მიწის იჯარიდან და მართვაში (უზუფრუქტი, ქირავნობა და სხვა) გადაცემიდან

1

4

1

5

5

 

 

 

სარგებლობის ლიცენზიის გაცემის საფასურით მიღებული შემოსავლები

1

4

1

5

9

 

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული რენტა

1

4

2

 

 

 

 

 

საქონლისა და მომსახურების რეალიზაცია

1

4

2

1

 

 

 

 

საბაზრო წესით გაყიდული საქონელი და მომსახურება

1

4

2

2

 

 

 

 

ადმინისტრაციული მოსაკრებლები და გადასახდელები

1

4

2

2

1

 

 

 

საბაჟო მოსაკრებელი***

1

4

2

2

2

 

 

 

სალიცენზიო მოსაკრებლები

1

4

2

2

2

1

 

 

მოსაკრებელი ჩვილ ბავშვთა კვებისა და ბავშვთა კვების პროდუქტების წარმოება-დაფასოების ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

2

 

 

მოსაკრებელი ბიოლოგიური პესტიციდების წარმოების ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

3

 

 

მოსაკრებელი ბირთვული და რადიაციული საქმიანობის ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

4

 

 

მოსაკრებელი სამხედრო-საბრძოლო და კონკრეტული სახეობის იარაღთან დაკავშირებული საქმიანობის (მათ შორის ვაჭრობის) გენერალური ან სპეციალური ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

5

 

 

მოსაკრებელი დაკვირვების ელექტრონული საშუალებების დამზადების, შეძენის, იმპორტისა და ექსპორტის ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

6

 

 

მოსაკრებელი კერძო და სათემო მაუწყებლობის ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

7

 

 

მოსაკრებელი ბუნებრივი გაზის დამუშავების, ნავთობის გადამუშავებისა და ტრანსპორტირების ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

8

 

 

მოსაკრებელი საგანმანათლებლო საქმიანობის გენერალური, სპეციალური და სხვა ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

9

 

 

მოსაკრებელი სიცოცხლის დაზღვევის, დაზღვევის (არა სიცოცხლისა) და გადაზღვევის ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

10

 

 

მოსაკრებელი საბანკო საქმიანობის, არასაბანკო-სადეპოზიტოსაკრედიტო საქმიანობის, ფასიანი ქაღალდების რეგისტრატორის, საბროკერო საქმიანობის, საფონდო ბირჟის, ცენტრალური დეპოზიტარის, აქტივების მმართველის საქმიანობის და სპეციალიზებული დეპოზიტარის ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

11

 

 

მოსაკრებელი სამედიცინო საქმიანობის გენერალური, სპეციალური და სხვა ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

12

 

 

მოსაკრებელი ნავთობისა და გაზის რესურსებით სარგებლობის გენერალური ან ნავთობისა და გაზის ძებნა-ძიების და ნავთობისა და გაზის მოპოვების სპეციალური ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

13

 

 

მოსაკრებელი ტყით სარგებლობის გენერალური ან ხე-ტყის დამზადებისა და სამონადირეო მეურნეობის სპეციალური, აგრეთვე სასარგებლო წიაღისეულის მოპოვების და მიწისქვეშა სივრცის გამოყენების ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

14

 

 

მოსაკრებელი ექსპორტის მიზნით სოჭის გირჩითა და გადაშენების საფრთხის წინაშე მყოფი ველური ფლორისა და ფაუნის სახეობებით სარგებლობის ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

15

 

 

მოსაკრებელი რეგულარული საერთაშორისო საჰაერო გადაყვანა-გადაზიდვის ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

16

 

 

მოსაკრებელი ნუმერაციის რესურსით სარგებლობის ლიცენზირებიდან

1

4

2

2

2

99

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული სალიცენზიო მოსაკრებელი

1

4

2

2

3

 

 

 

სანებართვო მოსაკრებლები

1

4

2

2

3

1

 

 

მოსაკრებელი ვეტერინარულ და ფიტოსანიტარულ კონტროლს დაქვემდებარებული პროდუქციის ტრანზიტის და/ან იმპორტის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

2

 

 

მოსაკრებელი გარემოზე ზემოქმედების ნებართვაზე

1

4

2

2

3

3

 

 

მოსაკრებელი ზედაპირული წყლის ობიექტიდან წყალაღებისა და ობიექტში წყალჩაშვების ნებართვაზე

1

4

2

2

3

4

 

 

მოსაკრებელი შეზღუდულად ბრუნვადი მასალების წარმოების, ტრანსპორტირების, იმპორტის, ექსპორტის, რეექსპორტის ან ტრანზიტის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

5

 

 

მოსაკრებელი სამრეწველო დანიშნულების ფეთქებადი მასალების გამოყენების ნებართვაზე

1

4

2

2

3

6

 

 

მოსაკრებელი ბირთვული და რადიაციული საქმიანობის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

7

 

 

მოსაკრებელი გადაშენების საფრთხის წინაშე მყოფი ველური ფლორისა და ფაუნის სახეობების, მათი ნაწილებისა და დერივატების ექსპორტის, იმპორტის, რეექსპორტისა და ზღვიდან ინტროდუქციის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

8

 

 

მოსაკრებელი იარაღისა, საბრძოლო მასალის, სამხედრო-საბრძოლო იარაღის იმპორტის, ექსპორტის, რეექსპორტისა და ტრანზიტის, ეკონომიკურ ტერიტორიაზე და საქართველოს ტერიტორიის გარეთ გადამუშავებისა და დროებითი შემოტანის ან/და გატანის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

9

 

 

მოსაკრებელი იარაღისა და საბრძოლო მასალის გადატანა-გადაზიდვისა და გადაგზავნის, იარაღის ერთი სახეობის ცალკეული ეგზემპლიარების საქართველოში შემოტანისა და საქართველოდან გატანის, იარაღის შეძენის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

10

 

 

მოსაკრებელი უცხო ქვეყნის და საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენელთა, აგრეთვე სხვა მნიშვნელოვან პირთა ვიზიტის დროს მათ თანმხლებ პირთა მიერ იარაღისა და საბრძოლო მასალის საქართველოში შემოტანისა და საქართველოდან გატანის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

11

 

 

მოსაკრებელი იარაღის კოლექციონირებისა და ექსპონირების ნებართვაზე

1

4

2

2

3

12

 

 

მოსაკრებელი მშენებლობის (გარდა განსაკუთრებული მნიშვნელობის, რადიაციული ან ბირთვული ობიექტების მშენებლობისა) ნებართვაზე

1

4

2

2

3

13

 

 

მოსაკრებელი განსაკუთრებული მნიშვნელობის ობიექტების, მათ შორის რადიაციული ან ბირთვული ობიექტების მშენებლობის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

14

 

 

მოსაკრებელი საშიში საწარმოო ობიექტების ექსპლოატაციის ნებართვაზე***

1

4

2

2

3

15

 

 

მოსაკრებელი საერთაშორისო საავტომობილო რეგულარული სამგზავრო გადაყვანისა და სატვირთო გადაზიდვის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

16

 

 

მოსაკრებელი ორმაგი დანიშნულების პროდუქციის ექსპორტის, იმპორტის, რეექსპორტისა და ტრანზიტის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

17

 

 

მოსაკრებელი საავიაციო სამუშაოების წარმოებისა და არარეგულარული საერთაშორისო საჰაერო გადაყვანა-გადაზიდვის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

18

 

 

მოსაკრებელი უბაჟო საცალო ვაჭრობის ობიექტების, აწყობის (ღია ან/და დახურული), დროებითი შენახვის საწყობის (ღია ან/და დახურული) საქმიანობის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

19

 

 

მოსაკრებელი სამორინეს, სათამაშო აპარატების სალონის, ტოტალიზატორის, ლოტოს, ბინგოს და წამახალისებელი გათამაშების მოწყობის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

20

 

 

მოსაკრებელი სამკურნალო საშუალებების ექსპორტისა და იმპორტის, ფარმაკოლოგიური საშუალებების კლინიკური კვლევის და ფარმაცევტული წარმოების, I, II ჯგუფის აფთიაქების და სააფთიაქო პუნქტის საქმიანობების ნებართვაზე

1

4

2

2

3

21

 

 

მოსაკრებელი არაიოდიზირებული მარილის იმპორტის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

22

 

 

მოსაკრებელი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლზე სამუშაოების, არქეოლოგიური სამუშაოებისა და საქართველოს კულტურულ ფასეულობათა საქართველოდან გატანის ნებართვაზე

1

4

2

2

3

99

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული სანებართვო მოსაკრებელი

1

4

2

2

4

 

 

 

სახელმწიფო სერტიფიკატის მოსაკრებლები

1

4

2

2

4

1

 

 

მოსაკრებელი სამშენებლო პროდუქციისა და მომსახურების შესაბამისობის სერტიფიცირებისათვის

1

4

2

2

4

2

 

 

საქართველოში მიღებული განათლების დამადასტურებელი დოკუმენტის აუთენტურობის შესახებ და საზღვარგარეთ მიღებული განათლების დამადასტურებელი დოკუმენტის საქართველოში ცნობის შესახებ გაცემული ცნობის მოსაკრებელი

1

4

2

2

4

3

 

 

ექიმისა და ფარმაცევტის სერტიფიცირების მოსაკრებელი

1

4

2

2

4

4

 

 

ობიექტისა და პროდუქციის ჰიგიენური სერტიფიცირების მოსაკრებლები

1

4

2

2

4

5

 

 

აუდიტორთა საკვალიფიკაციო სერტიფიცირების მოსაკრებელი

1

4

2

2

4

6

 

 

ალკოჰოლიანი სასმელების წარმოშობისა და ყურძნის ღვინოების, ეთილის სპირტის და სპირტიანი სასმელების შესაბამისობის სერტიფიცირების მოსაკრებელი

1

4

2

2

4

7

 

 

ვაზის სამყნობი და სარგავი მასალების (ნამყენი ნერგი) შესაბამისობის სერტიფიცირების მოსაკრებელი

1

4

2

2

4

8

 

 

ვეტერინარული მოწმობის (ფორმა №1 და ფორმა №2) გაცემისათვის მოსაკრებელი

1

4

2

2

4

9

 

 

ჯიშიანი პირუტყვის სერტიფიკატის (სანაშენე მოწმობის) მოსაკრებელი

1

4

2

2

4

10

 

 

სერტიფიცირების მოსაკრებელი თესლის თესვითი ხარისხის განსაზღვრისათვის

1

4

2

2

4

99

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული სახელმწიფო სერტიფიკატის მოსაკრებელი

1

4

2

2

5

 

 

 

სარეგისტრაციო მოსაკრებლები

1

4

2

2

5

1

 

 

ფასიანი ქაღალდებისა და შეთავაზებების სარეგისტრაციო მოსაკრებელი

1

4

2

2

5

2

 

 

საერთაშორისო, საქართველოს და ადგილობრივი შემოქმედებითი კავშირების, მოქალაქეთა პოლიტიკური გაერთიანების სარეგისტრაციო, აგრეთვე მათ წესდებაში ან დებულებაში ცვლილებების ან/და დამატებების შეტანაზე მოსაკრებელი

1

4

2

2

5

3

 

 

არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირის, საქართველოში რეგისტრირებული და უცხო ქვეყნის არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირის ფილიალის სარეგისტრაციო და მათ წესდებაში ან დებულებაში ცვლილებების ან/და დამატებების შეტანაზე მოსაკრებელი***

1

4

2

2

5

4

 

 

სატრანსპორტო საშუალებების ძარის, კაბინის ან ჩარჩოს, ძრავისა და მისაბმელის გადაფორმების სარეგისტრაციო მოსაკრებელი

1

4

2

2

5

5

 

 

საზღვარგარეთ გასატან კულტურულ ფასეულობათა სარეგისტრაციო მოსაკრებელი

1

4

2

2

5

6

 

 

საწარმოო წესით დამზადებული ცხოველთა საკვების და საკვებდანამატების, პესტიციდების სარეგისტრაციო მოსაკრებელი

1

4

2

2

5

7

 

 

სამედიცინო სამკურნალო საშუალებების, მასალების, ნაკეთობების და სხვა საგნების სარეგისტრაციო მოსაკრებელი

1

4

2

2

5

8

 

 

ბიოლოგიურად აქტიური დანამატის სარეგისტრაციო და ხელახალი რეგისტრაციის მოსაკრებელი

1

4

2

2

5

9

 

 

საწარმოს, საწარმოს ფილიალის, მათ წესდებაში ან დებულებაში ცვლილებების ან/და დამატებების შეტანის, საქმიანობის შეწყვეტის, ლიკვიდაციისა და ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმის შეცვლის სარეგისტრაციო მოსაკრებელი

1

4

2

2

5

99

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული სარეგისტრაციო მოსაკრებელი

1

4

2

2

6

 

 

 

სახელმწიფო საექსპერტიზო მოსაკრებელი

1

4

2

2

6

1

 

 

მოსაკრებელი სოფლის მეურნეობის სამინისტროს შესაბამისი სამსახურის მიერ განხორციელებული ექსპერტიზისათვის

1

4

2

2

6

2

 

 

მოსაკრებელი საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს შესაბამისი სამსახურის მიერ განხორციელებული ექსპერტიზისათვის

1

4

2

2

6

3

 

 

მოსაკრებელი საწარმოო და სამოქალაქო დანიშნულების ობიექტების მშენებლობის პროექტების სახელმწიფო კომპლექსური და ქალაქმშენებლობითი დოკუმენტაციის ექსპერტიზისათვის

1

4

2

2

6

4

 

 

მოსაკრებელი მოძრავი ძეგლების, ქალაქებისა და სხვა დასახლებების კულტურული მემკვიდრეობის დაცვით ზონებში და ისტორიულ დასახლებებში შენობა-ნაგებობების რეკონსტრუქციის, სარესტავრაციო სამუშაოებისა და ახალი მშენებლობების პროექტების ექსპერტიზისათვის

1

4

2

2

6

5

 

 

მოსაკრებელი ტექნიკური ზედამხედველობის სფეროში ექსპერტიზისათვის

1

4

2

2

6

6

 

 

მოსაკრებელი საქართველოს გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების სამინისტროს მიერ განხორციელებული სახელმწიფო ეკოლოგიური ექსპერტიზისათვის

1

4

2

2

6

9

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული სახელმწიფო საექსპერტიზო მოსაკრებელი

1

4

2

2

7

 

 

 

სახელმწიფო ბაჟი

1

4

2

2

7

1

 

 

სახელმწიფო ბაჟი სასამართლოებში განსახილველ საქმეებზე

1

4

2

2

7

2

 

 

სახელმწიფო ბაჟი საქართველოს ტერიტორიაზე მოქალაქეობისა და პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტების გაცემისათვის, მოქალაქეთა მდგომარეობის აქტების რეგისტრაციისათვის***

1

4

2

2

7

3

 

 

სახელმწიფო ბაჟი საქართველოს ტერიტორიაზე მოქალაქეობისა და ემიგრაცია-იმიგრაციის საკითხების განხილვისათვის

1

4

2

2

7

4

 

 

სახელმწიფო ბაჟი საქართველოს ტერიტორიაზე გაცემული ოფიციალური დოკუმენტების აპოსტოლით დამოწმებისათვის

1

4

2

2

7

5

 

 

საქართველოს ბაჟი სახელმწიფო სასაზღვრო-გამტარ პუნქტებში საქართველოს ორდინალური ვიზის გაცემისათვის

1

4

2

2

7

6

 

 

სახელმწიფო ბაჟი დოკუმენტების გამოთხოვისათვის

1

4

2

2

7

7

 

 

სახელმწიფო ბაჟი დოკუმენტების ლეგალიზაციისათვის

1

4

2

2

7

9

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული სახელმწიფო ბაჟი

1

4

2

2

8

 

 

 

საკონსულო მოსაკრებელი

1

4

2

2

8

1

 

 

მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ შესრულებული საკონსულო მოქმედებებისათვის

1

4

2

2

8

2

 

 

მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ შესრულებული სანოტარო მოქმედებებისათვის

1

4

2

2

8

3

 

 

მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ დოკუმენტების გამოთხოვისათვის

1

4

2

2

8

4

 

 

მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ დოკუმენტების ლეგალიზაციისათვის

1

4

2

2

8

5

 

 

მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ შესრულებული საზღვაო და საჰაერო ხომალდების საკონსულო მომსახურებისათვის

1

4

2

2

8

9

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული საკონსულო მოსაკრებელი

1

4

2

2

9

 

 

 

საჯარო ინფორმაციის ასლის გადაღების მოსაკრებელი

1

4

2

2

10

 

 

 

სატენდერო მოსაკრებელი***

1

4

2

2

11

 

 

 

სააღსრულებო მოსაკრებელი***

1

4

2

2

12

 

 

 

სამხედრო სავალდებულო სამსახურის გადავადების მოსაკრებელი

1

4

2

2

13

 

 

 

სათამაშო ბიზნესის მოსაკრებელი

1

4

2

2

13

1

 

 

კაზინოების (სამორინეების) სათამაშო მაგიდიდან

1

4

2

2

13

2

 

 

სათამაშო აპარატებიდან

1

4

2

2

13

3

 

 

ტოტალიზატორის, ბინგოს, ლოტოს სალაროებიდან

1

4

2

2

13

4

 

 

წამახალისებელი გათამაშებიდან

1

4

2

2

13

5

 

 

სისტემურ-ელექტრონული ფორმის თამაშობიდან

1

4

2

2

13

6

 

 

ლატარიების მოწყობაზე

1

4

2

2

13

9

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული სათამაშო ბიზნესის მოსაკრებელი

1

4

2

2

14

 

 

 

მოსაკრებელი დასახლებული ტერიტორიის დასუფთავებისათვის

1

4

2

2

15

 

 

 

კულტურული მემკვიდრეობის სარეაბილიტაციო არეალის ინფრასტრუქტურის მოსაკრებელი

1

4

2

2

16

 

 

 

მოსაკრებელი სპეციალური (ზონალური) შეთანხმების გაცემისათვის

1

4

2

2

17

 

 

 

პრობაციის მოსაკრებელი***

1

4

2

2

99

 

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული მოსაკრებელი

1

4

2

3

 

 

 

 

არასაბაზრო წესით გაყიდული საქონელი და მომსახურება

1

4

2

3

1

 

 

 

შემოსავლები საქონლის რეალიზაციიდან

1

4

2

3

1

1

 

 

აქციზური მარკების ნომინალური ღირებულებიდან მიღებული შემოსავლები

1

4

2

3

1

9

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული საქონლის რეალიზაციიდან

1

4

2

3

2

 

 

 

შემოსავლები მომსახურების გაწევიდან

1

4

2

3

2

1

 

 

შემოსავალი შენობებისა და ნაგებობების იჯარაში ან მართვაში (უზურფრუქტი, ქირავნობა და სხვა) გადაცემიდან

1

4

2

3

2

2

 

 

შემოსავალი მანქანა-დანადგარებისა და მოწყობილობების იჯარაში ან მართვაში (უზუფრუქტი, ქირავნობა და სხვა) გადაცემიდან

1

4

2

3

2

3

 

 

შემოსავალი სხვა არაკლასიფიცირებული სახელმწიფო ქონების იჯარაში ან მართვაში (უზუფრუქტი, ქირავნობა და სხვა) გადაცემიდან

1

4

2

3

2

9

 

 

შემოსავალი სხვა არაკლასიფიცირებული მომსახურების გაწევიდან

1

4

2

3

3

 

 

 

სხვა შემოსავლები არასაბაზრო წესით გაყიდული საქონლიდან და მომსახურებიდან

1

4

2

4

 

 

 

 

საქონლისა და მომსახურების რელიზაციის დარიცხვა**

1

4

3

 

 

 

 

 

სანქციები (ჯარიმები და საურავები)

1

4

3

1

 

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო

1

4

3

1

1

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სფეროებში

1

4

3

1

2

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) სახელმწიფო საკუთრების ხელმყოფი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო

1

4

3

1

3

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო გარემოს დაცვის, ბუნებათსარგებლობის სფეროში

1

4

3

1

4

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა დაცვის, განათლებისა და აღზრდის სფეროში

1

4

3

1

5

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო მრეწველობის, ელექტრო- და თბოენერგიის გამოყენებისა და წყალმომარაგების დარგში

1

4

3

1

6

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო სოფლის მეურნეობაში, ვეტერინა - სანიტარული წესების დარღვევა

1

4

3

1

7

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო ტრანსპორტზე საგზაო მეურნეობისა და კავშირგაბმულობის დარგში

1

4

3

1

7

1

 

 

 საგზაო მოძრაობის წესების დარღვევის გამო

1

4

3

1

7

2

 

 

დედაქალაქის ტერიტორიაზე ავტოტრანსპორტის პარკირების წესების დარღვევის გამო

1

4

3

1

7

3

 

 

უბილეთო მგზავრობის გამო

1

4

3

1

7

4

 

 

საქალაქო რეგულარული სამგზავრო გადაყვანის პირობების დარღვევის გამო

1

4

3

1

7

9

 

 

 სხვა ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო ტრანსპორტზე საგზაო მეურნეობისა და კავშირგაბმულობის დარგში

1

4

3

1

8

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო ვაჭრობისა და ფინანსების დარგში

1

4

3

1

9

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) საზოგადოებრივი წესრიგის ხელმყოფი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო

1

4

3

1

10

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) მმართველობის დადგენილი წესის ხელმყოფი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო

1

4

3

1

11

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო მოქალაქეთა საბინაო უფლებების, საბინაო-კომუნალური მეურნეობისა და კეთილმოწყობის დარგში

1

4

3

1

11

1

 

 

დასუფთავების წესების დარღვევის გამო

1

4

3

1

11

2

 

 

თვითმმართველი ერთეულის ტერიტორიის კეთილმოწყობის წესების დარღვევის გამო

1

4

3

1

11

3

 

 

თვითმმართველი ერთეულის იერსახის დამახინჯების გამო

1

4

3

1

11

9

 

 

სხვა ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო მოქალაქეთა საბინაო უფლებების, საბინაო-კომუნალური მეურნეობისა და კეთილმოწყობის დარგში

1

4

3

1

12

 

 

 

 შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) საჯარო სამართლის იურიდიული პირისსამოქალაქო რეესტრის სააგენტოს საქმიანობასთან დაკავშირებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა გამო

1

4

3

1

99

 

 

 

შემოსავალი სხვა არაკლასიფიცირებული სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო

1

4

3

2

 

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) საზღვრის უკანონოდ დარღვევის გამო

1

4

3

3

 

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) გაცემული სესხების დაფარვის ვადების დარღვევის გამო

1

4

3

4

 

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) არქიტექტურულ-სამშენებლო საქმიანობაში გამოვლენილი დარღვევის გამო

1

4

3

5

 

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) სისხლის სამართლის კოდექსით გათვალისწინებული სამართალდარღვევების გამო

1

4

3

6

 

 

 

 

შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) სათამაშო ბიზნესის სფეროში სანებართვო პირობების დარღვევის გამო

1

4

3

9

 

 

 

 

შემოსავალი სხვა არაკლასიფიცირებული სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები)

1

4

4

 

 

 

 

 

ნებაყოფლობითი ტრანსფერები, გრანტების გარდა

1

4

4

1

 

 

 

 

მიმდინარე

1

4

4

2

 

 

 

 

კაპიტალური

1

4

5

 

 

 

 

 

შერეული და სხვა არაკლასიფიცირებული შემოსავლები

1

4

5

1

 

 

 

 

სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის არასასოფლო-სამეურნეო მიზნით გამოყოფისას სანაცვლო მიწის ათვისების ღირებულებისა და მიყენებული ზიანის ანაზღაურებიდან მიღებული შემოსავალი

1

4

5

2

 

 

 

 

შემოსულობა გარე რეკლამის განთავსების ნებართვის გაცემიდან

1

4

5

3

 

 

 

 

სახაზინო თავდებობიდან მიღებული შემოსავალი

1

4

5

4

 

 

 

 

ავტოსატრანსპორტო საშუალებების პარკირების რეგულირების უფლების გადაცემიდან მიღებული შემოსავალი

1

4

5

5

 

 

 

 

სხვა მართვის უფლების გადაცემიდან მიღებული შემოსავალი

1

4

5

6

 

 

 

 

შემოსავალი რეალიზებული ლატარიის ბილეთების ჯამური ღირებულების წილიდან

1

4

5

7

 

 

 

 

შემოსულობა ადგილობრივი საქალაქო რეგულარული სამგზავრო გადაყვანის ნებართვაზე

1

4

5

8

 

 

 

 

გზათსარგებლობის საფასურით მიღებული შემოსავალი

1

4

6

0

 

 

 

 

შავი ან/და ფერადი ლითონების ჯართის ექსპორტის მომსახურების ტარიფიდან მიღებული შემოსავალი

1

4

5

9

 

 

 

 

სხვა არაკლასიფიცირებული შემოსავლები

 

 

 

 

 

 

 

 

 

შენიშვნა:

* არ არის განსაზღვრული საქართველოს მოქმედი კანონმდებლობით

** გამოიყენება მხოლოდ დარიცხვის მეთოდის დროს

*** გაუქმებულია საქართველოს მოქმედი კანონმდებლობით

 

შემოსავლების კლასიფიკაციის მეთოდური განმარტებები

შემოსავლები (1)

 

წინამდებარე კლასიფიკაციის მიხედვით, შემოსავლები იყოფა 4 ძირითად ჯგუფად, კერძოდ: გადასახადები, სოციალური შენატანები, გრანტები და სხვა შემოსავლები.

 

გადასახადები (11)

გადასახადი არის კანონმდებლობით დადგენილი სავალდებულო ტრანსფერი, რომელსაც გადამხდელი უხდის სახელმწიფო მმართველობის ორგანოებს.

გადასახადის გადაუხდელობაზე ან დაგვიანებით გადახდაზე გადახდევინებული ჯარიმები აღირიცხება იმ გადასახადის სახეში, რომელზეც ხდება ჯარიმის, სანქციის ან საურავის დარიცხვა. აქვე ხდება იმ ჯარიმების, სანქციებისა და საურავების აღრიცხვა, რომელიც პირდაპირ არის დაკავშირებული საგადასახადო შემოსავლების ადმინისტრირებასთან.

გადასახადის დაბრუნება განიხილება, როგორც უარყოფითი საგადასახადო შემოსავალი. დაბრუნება ეს არის ზედმეტად გადახდილი თანხის კორექტირება. დამატებული ღირებულების გადასახადის შემთხვევაში გადამხდელს, საბოლოო მომხმარებლის გარდა, უფლება აქვს ჩაითვალოს ნედლეულის შეძენისას გადახდილი გადასახადის თანხა. თუ ჩასათვლელი თანხა აჭარბებს რეალიზებულ საქონელსა და მომსახურებაზე დარიცხულ თანხებს, მაშინ გადასახადის დაბრუნება აღირიცხება როგორც უარყოფითი შემოსავალი.

საგადასახადო კრედიტი არის საგადასახადო შეღავათის სახეობა, რომლითაც მცირდება გადასახადის თანხა, და რომელიც სხვაგვარად დაექვემდებარებოდა გადახდას. ზოგიერთ შემთხვევაში საგადასახადო კრედიტის მოცულობამ შესაძლოა გადააჭარბოს გადასახადის თანხას და წმინდა გადასახადმა შეადგინოს უარყოფითი სიდიდე, რის გამოც მთავრობას გაუჩნდეს გადამხდელისთვის თანხის გადახდის ვალდებულება. ასეთი ხასიათის გადასახდელები წარმოადგენს ხარჯებს და არ უნდა იქნეს აღრიცხული როგორც უარყოფითი შემოსავალი.

 

გადასახადები შემოსავალზე, მოგებაზე და კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე (111)

აღნიშნული მუხლით აღირიცხება გადასახადები, რომლითაც იბეგრება (I) ხელფასი და შრომის ანაზღაურება, ჰონორარი, საკომისიო შემოსავალი, შრომის მძიმე პირობებისთვის ან სხვა სახით მიღებული ანაზღაურება და კომპენსაციის სახით მიღებული ისეთი შემოსავალი, რომელიც დაკავშირებულია გაწეული შრომის ანაზღაურებასთან, (II) პროცენტის, დივიდენდის, რენტის სახით და არამატერიალური აქტივების ფლობიდან მიღებული შემოსავალი, (III) კაპიტალის ღირებულების ცვლილებიდან მიღებული შემოსავლები ან დანაკარგი, საინვესტიციო ფონდის კაპიტალის ღირებულების ნაზრდის განაწილებით მიღებული შემოსავლების ჩათვლით, (IV) შპს-ის, სააქციო საზოგადოების ან სხვა ორგანიზაციულ სამართლებრივი ფორმის საწარმოს, ამხანაგობის, ინდივიდუალური საწარმოს, სატრასტო ფონდის მოგება; მემკვიდრეობის სახით მიღებული შემოსავალი, (V) პენსია ან სოციალური დაზღვევიდან მიღებული შემოსავალი, სიცოცხლის დაზღვევით და სხვა საპენსიო დაზღვევის ანგარიშიდან მიღებული შემოსავალი, (VI) ყველა სხვა სახის შემოსავალი, თუ ასეთი გადასახადები გათვალისწინებულია მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად.

შემოსავალზე, მოგებაზე და კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე გადასახადის გადამხდელი შეიძლება იყოს ფიზიკური პირი (1111) ან საწარმო (1112). თუ არ არსებობს ინფორმაცია, რომლის მიხედვითაც განისაზღვრება გადასახადის გადამხდელი ფიზიკური პირია თუ საწარმო, მაშინ იგი უნდა აღირიცხოს როგორც გადასახადები შემოსავალზე, მოგებაზე და კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე, რომელთა კლასიფიცირება შეუძლებელია (1113). მემკვიდრეობაზე გადახდევინებული საშემოსავლო გადასახადი აღირიცხება როგორც გადასახადი ფიზიკური პირებისგან. არამომგებიანი ორგანიზაციებიდან მიღებული საშემოსავლო გადასახადი აღირიცხება როგორც გადასახადი საწარმოებიდან. სატრასტო ფონდებიდან მიღებული საშემოსავლო გადასახადი აღირიცხება, როგორც გადასახადი ფიზიკური პირებიდან თუ შემოსავლის მიმღებს წარმოადგენს ფიზიკური პირი, სხვა შემთხვევაში იგი აღირიცხება როგორც გადასახადი საწარმოებიდან.

 გადასახადი ფიზიკური პირიდან (1111) მოიცავს:

 საშემოსავლო გადასახადი (11111)

ამ მუხლით აღირიცხება ფიზიკურ პირთა საშემოსავლო გადასახადი, რომელიც იყოფა შემდეგ ქვეჯგუფებად:

 - დამქირავებლის მიერ დაკავებული საშემოსავლო გადასახადი (111111), რომელიც თავის მხრივ მოიცავს:

- სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დაფინანსებული საბიუჯეტო ორგანიზაციებიდან (1111111);

 - ავტონომიური რესპუბლიკებისა და ადგილობრივი თვითმმართველი ერთეულების საბიუჯეტო ორგანიზაციებიდან (1111112);

- არასაბიუჯეტო სექტორიდან (1111113);

- გადასახადი მეწარმე ფიზიკურ პირთა საქმიანობით მიღებული შემოსავლებიდან (111112);

- გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ მიღებული დივიდენდებიდან (111113);

- გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ მიღებული პროცენტებიდან (111114);

- გადასახადი დიპლომატიურ დაწესებულებებში დასაქმებული რეზიდენტი ფიზიკური პირის მიერ მიღებული შემოსავლებიდან (111115);

- არარეზიდენტი პირების საშემოსავლო გადასახადი (გარდა ქონების რეალიზაციიდან მიღებული შემოსავლებისა) (111116);

- არარეზიდენტი პირების საშემოსავლო გადასახადი, ქონების რეალიზაციიდან მიღებული შემოსავლებიდან (111117);

- გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ მატერიალური აქტივების რეალიზაციით მიღებული ნამეტიდან (111118);

- გადასახადი ფიზიკური პირისთვის ქონების ჩუქებიდან (111119);

- გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ ქონების მემკვიდრეობით მიღებიდან (1111110);

- გადასახადი ფიზიკური პირის მიერ ქონების იჯარით გაცემის შედეგად მიღებული შემოსავლებიდან (1111111);

- სხვა არაკლასიფიცირებული საშემოსავლო გადასახადი (1111199)

გადასახადი საწარმოებიდან (1112) მოიცავს მოგების გადასახადს.

მოგების გადასახადი (11121) იყოფა შემდეგ ქვეჯგუფებად:

 - საქართველოს საწარმოთა მოგების გადასახადი (111211), რომელიც მოიცავს მოგების გადასახადს:

- პროცენტებიდან (1112111);

- სხვა მოგებიდან (1112112);

- უცხოურ საწარმოთა მოგების გადასახადი (111212), რომელიც მოიცავს მოგების გადასახადს:

- დივიდენდებიდან (1112121);

- პროცენტებიდან (1112122);

- სხვა მოგებიდან (1112123).

- სხვა არაკლასიფიცირებულ მოგების გადასახადი (111219).

სხვა გადასახადები შემოსავალზე, მოგებაზე და კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე, რომელთა კლასიფიცირება შეუძლებელია (1113). როგორც ზემოთ აღინიშნა ამ კოდით აღირიცხება ისეთი შემთხვევები, როდესაც გადამხდელის იდენტიფიცირება შეუძლებელია.

გადასახადები ხელფასზე და სამუშაო ძალაზე* (112)

ამ მუხლით აღირიცხება გადასახადები, რომელსაც იხდის დამსაქმებელი ან თვითდასაქმებული ხელფასის პროპორციულად ან ფიქსირებული ოდენობით ყოველ დასაქმებულზე და რომელიც არ მიემართება მიზნობრივად სოციალური დაზღვევის სქემის დასაფინანსებლად. გადასახდელები, რომლებიც მიზნობრივად მიემართება სოციალური დაზღვევის სისტემის ხარჯების დაფინანსებისთვის აღირიცხება სოციალური დაზღვევის შენატანების (121) მუხლით.

გადასახადები ქონებაზე (113)

ეს მუხლი მოიცავს გადასახადებს, რომლითაც იბეგრება ქონების გამოყენება, საკუთრება (ფლობა) ან გადაცემა. ქონება შესაძლოა იბეგრებოდეს გარკვეული ინტერვალებით, ერთჯერადად ან საკუთრების უფლების გადაცემის მომენტში.

 

გადასახადები უძრავ ქონებაზე (1131). ამ ტიპის გადასახადებით დროის გარკვეული ინტერვალებით იბეგრება უძრავი ქონების (მათ შორის: მიწა, შენობა ან სხვა სახის ნაგებობა) საკუთრება ან გამოყენება. გადასახადით შეიძლება დაიბეგროს მესაკუთრე, დამქირავებელი ან ორივე ერთად. გადასახადი გაიანგარიშება პროცენტულად ქონების შეფასებული ღირებულებიდან, რომლის განსაზღვრაც ხდება პირობითი საიჯარო ქირის, გასაყიდი ფასის, კაპიტალიზირებული შემოსავლის ან სხვა მახასიათებლის მიხედვით, ისეთი, როგორიცაა ზომა ან ადგილმდებარეობა.

 

ქონების გადასახადი (11311)

ამ მუხლით აღირიცხება მოქმედი კანონმდებლობით განსაზღვრული ქონების გადასახადი, რომელიც იყოფა შემდეგ ქვეჯუფებად:

- საქართველოს საწარმოთა ქონებაზე (გარდა მიწისა) გადასახადი (113111);

- უცხოურ საწარმოთა ქონებაზე (გარდა მიწისა) გადასახადი (113112);

- ფიზიკურ პირთა ქონებაზე (გარდა მიწისა) გადასახადი (113113), რომელიც მოიცავს:

- ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებულ ქონებაზე (1131131);

 - არაეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებულ უძრავ ქონებაზე (1131132);

- საქართველოში რეგისტრირებულ მსუბუქ ავტომობილებზე (1131133);

- საქართველოში რეგისტრირებულ იახტებზე (კატარღებზე) (1131134);

- საქართველოში რეგისტრირებულ თვითმფრინავებზე (1131135);

- საქართველოში რეგისტრირებულ შვეულმფრენებზე (1131136);

-სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწაზე ქონების გადასახადი (113114), რომელიც მოიცავს შემოსავალს:

- ფიზიკური პირებიდან (1131141);

- იურიდიული პირებიდან (1131142);

- არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწაზე ქონების გადასახადი (113115), რომელიც მოიცავს შემოსავალს:

- ფიზიკური პირებიდან (1131151);

- იურიდიული პირებიდან (1131152);

 

გადასახადები წმინდა მატერიალურ ფასეულობებზე* (1132)

ეს მუხლი მოიცავს გადასახადებს, რომლითაც დროის გარკვეული ინტერვალებით იბეგრება მატერიალური ფასეულობების წმინდა ღირებულება, რომელიც ჩვეულებრივ განისაზღვრება, როგორც უძრავი და მოძრავი ქონების ღირებულების ჯამს გამოკლებული ამ ქონებასთან დაკავშირებული ვალდებულებები.

 

გადასახადები კაპიტალის და ფინანსურ ოპერაციებზე* (1134)

ეს მუხლი მოიცავს გადასახადებს, რომლითაც ხდება ქონების დაბეგვრა მესაკუთრის ცვლილებისას, გარდა იმ გადასახადებისა, რომლებიც კლასიფიცირებულია, როგორც მემკვიდრეობისა და ჩუქების გადასახადები. ამ მუხლით აღირიცხება აგრეთვე გადასახადები ფასიანი ქაღალდების გამოშვება, შეძენასა და გაყიდვაზე, გადასახადები ჩეკებზე ან სხვა სახის საგადამხდელო საშუალებებზე და გადასახადები სპეციფიკურ იურიდიულ ოპერაციებზე, როგორიცაა კონტრაქტების დამოწმება ან უძრავი ქონების გაყიდვა. ეს კატეგორია არ მოიცავს გადასახადებს საქონლის გამოყენებაზე (1145 მუხლის ნაწილი), გადასახადებს კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე (111 მუხლის ნაწილი), გადასახადებს წმინდა მატერიალურ ფასეულობებზე* (1132), ერთჯერად გადასახადებს ქონებაზე* (1135), მოსაკრებლებს, რომლების გადახდევინებაც ხდება სასამართლო ხარჯების ან დაბადების, ქორწინების ან გარდაცვალების რეგისტრაციის ხარჯების დასაფარად (1422 მუხლის ნაწილი), ვაჭრობის გადასახადს* (11412) ან ძირითად საგერბო გადასახადებს (116-ე მუხლის ნაწილი).

ერთჯერადი გადასახადები ქონებაზე* (1135)

ამ მუხლით აღირიცხება გადასახადები, რომლითაც იბეგრება ქონება ან წმინდა მატერიალური ფასეულობები, ერთჯერადად ან დროის არარეგულარული ინტერვალებით. იგი მოიცავს გადასახადებს წმინდა მატერიალურ ფასეულობებზე, რომელიც განკუთვნილია გაუთვალისწინებელი გადაუდებელი ხარჯების გასაწევად ან შემოსავლების გადანაწილების მიზნით; გადასახადებს ქონებაზე, როგორიცაა გადასახადი აქტივის გაუმჯობესებასა და მელიორაციაზე, რომლითაც იბეგრება მთავრობის მიერ მიწის ათვისების ნებართვის გაცემის ან ადგილობრივი ინფრასტრუქტურის განვითარების გამო მიწის ღირებულების ზრდა, გადასახადები კაპიტალის აფასებაზე და ყველა სხვა სპეციალური გადასახადი კონკრეტული სახის ქონებაზე.

 

სხვა გადასახადები ქონებაზე* (1136)

 ეს მუხლი მოიცავს ყველა სხვა გადასახადებს ქონებაზე, რომელიც არ მიეკუთვნება 1131, 1132 ან 1134 მუხლებს, კერძოდ გადასახადები პირად ქონებაზე, ძვირფასეულობაზე, მსხვილფეხა რქოსან პირუტყვზე, სხვა პირუტყვზე, სხვა კონკრეტული სახეობის ქონებაზე ან სიმდიდრის გარეგნულ ნიშნებზე. გადასახადები კონკრეტული სახის მოძრავი ქონების გამოყენებაზე, როგორიცაა გადასახადები ავტომობილებზე და იარაღით სარგებლობაზე, კლასიფიცირებულია, როგორც გადასახადები საქონლის გამოყენებაზე და საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვაზე* (1145).

 

გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე (114)

ამ მუხლით აღირიცხება გადასახადები, რომლითაც იბეგრება საქონლის წარმოება, რეალიზაცია (გაყიდვა), გადაცემა, მიწოდება, იჯარა ან ბუნებრივი რესურსების მოპოვება და მომსახურების გაწევა. აქვე შეიტანება გადასახადები საქონლის გამოყენებაზე და საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვაზე. გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე მოიცავს შემდეგ სახეობებს:

● დამატებული ღირებულების გადასახადს (11411);

● გადასახადს ვაჭრობაზე*, იმის მიუხედავად მათი გადახდევინება ხდება წარმოების, საბითუმო ვაჭრობის თუ საცალო ვაჭრობის ეტაპზე (11412);

● ბრუნვის გადასახადი*, რომლითაც საქონელი და მომსახურება იბეგრება ერთ ან მრავალეტაპად, სადაც სიტყვა „ეტაპი” აღნიშნავს წარმოების, განაწილების ან მიწოდების ეტაპს (11413);

● აქციზს (1142);

● გადასახადებს, რომლითაც იბეგრება ავტოსატრანსპორტო საშუალებების ან სხვა საქონლის გამოყენება* (11451);

● გადასახადებს, რომელთა გადახდევინება ხდება საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვის მისაღებად* (11452);

● გადასახადებს, სასარგებლო წიაღისეულის ან სხვა ბუნებრივი რესურსების მოპოვება, გადამუშავებასა და წარმოებაზე* (1146).

 

ეს კატეგორია არ მოიცავს გადასახადებს საგარეო ვაჭრობასა და საგარეო-ეკონომიკურ ოპერაციებზე (115), მაგრამ ამ მუხლით უნდა აღირიცხოს გადასახადები, რომელთა გადახდევინება ხდება საქონლის იმპორტის ან საზღვრის გადაკვეთისას და რომელთა გადახდის ვალდებულება არ წარმოიქმნება მხოლოდ იმ მიზეზით, რომ საქონელი კვეთს საზღვარს ანუ ის გადასახადები, რომლითაც ასევე იბეგრება ადგილობრივი წარმოების საქონელი ან ოპერაციები. გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე იყოფა ექვს კატეგორიად, რომლებიც ქვემოთ არის აღწერილი.

 საყოველთაო გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე (1141)

ეს მუხლი მოიცავს ყველა გადასახადს, რომლითაც იბეგრება ფართო სპექტრის საქონლის წარმოება, იჯარა, ტრანსპორტირება, რეალიზაცია, შეძენა ან საკუთრების სხვაგვარი ცვლილება და ფართო სპექტრის მომსახურების გაწევა, გარდა იმ გადასახადებისა, რომლებიც აღირიცხება მუხლით იმპორტის გადასახადი (1151) და გადასახადები ექსპორტზე* (1152). ასეთი გადასახადებით, შეიძლება დაიბეგროს საქონელი და მომსახურება, იმისდა მიუხედავად, მისი წარმოება ხდება ადგილობრივი მწარმოებლების მიერ, თუ იგი არის იმპორტირებული, ასევე საქონლისა და მომსახურების დაბეგვრა ამ გადასახადებით შეიძლება განხორციელდეს წარმოებისა და მიწოდების ნებისმიერ ეტაპზე (სტადიაზე). აქვე უნდა აღირიცხოს იმპორტის დროს გადახდილი მსგავსი გადასახადებიც. ექსპორტის შემთხვევაში დაბრუნებული გადასახადები აღირიცხება ამავე კატეგორიაში, როგორც უარყოფითი შემოსავლები. თუ გადასახადებით იბეგრება საქონლისა და მომსახურების ცალკეული სახეობა და არა მათი ფართო სპექტრი, მაშინ ისინი უნდა აღირიცხოს აქციზის (1142) მუხლით. მისი ხასიათიდან გამომდინარე, თუ შეიძლება, რომ გადასახადი მიკუთვნებული იქნეს ორ სხვადასხვა კატეგორიას, მაშინ იგი უნდა აღირიცხოს იმ მუხლით, რომელიც ამ გადასახადის დომინანტ ნაწილს წარმოადგენს. ეს მუხლი იყოფა შემდეგ კატეგორიებად:

დამატებული ღირებულების გადასახადი (11411). დამატებული ღირებულების გადასახადი (დღგ) არის გადასახადი, რომლითაც ხდება საქონლისა და მომსახურების დაბეგვრა კასკადურად წარმოებისა და მიწოდების სხვადასხვა ეტაპზე და რომლის სრული მოცულობით გადახდა ხდება საბოლოო მომხმარებლის მიერ. ამ გადასახადს სხვაგვარად უწოდებენ გამოქვითვად გადასახადს, რადგან ჩვეულებრივ მწარმოებლებს არ მოეთხოვებათ, რომ მთავრობას გადაუხადონ გადასახადის სრული მოცულობა, რომელსაც ისინი გადაახდევინებენ მათ კლიენტებს, ისინი უფლებამოსილი არიან გადასახადის თანხიდან გამოქვითონ ის თანხები, რომლებიც მათ მიერ გადახდილ იქნა მომწოდებლებზე შუალედური მოხმარების საქონლის შეძენისას ან ძირითადი კაპიტალის (ფონდების) ფორმირებისას. ჩვეულებრივ, გადასახადის გაანგარიშება ხდება საქონლის ან მომსახურების ფასიდან, ამ საქონელსა და მომსახურებაზე დაწესებული ყველა სხვა გადასახადის გათვალისწინებით. იმპორტის გადასახდის გარდა შეიძლება დღგ გადახდევინებულ იქნეს საქონლისა და მომსახურების იმპორტის დროსაც.

აღნიშნული გადასახადი მოიცავს:

- საქართველოს ტერიტორიაზე რეალიზებული პროდუქციიდან და გაწეული მომსახურებიდან (114111), რომელიც მოიცავს:

- საქართველოს ტერიტორიაზე რეალიზებული პროდუქციიდან (1141111);

- საქართველოს ტერიტორიაზე გაწეული მომსახურებიდან (1141112), რომელიც იყოფა:

- საქართველოს ტერიტორიაზე რეზიდენტის მიერ გაწეული მომსახურებიდან (11411121);

- საქართველოს ტერიტორიაზე არარეზიდენტის მიერ გაწეული მომსახურებიდან (11411122);

- იმპორტირებული პროდუქციიდან (114112);

- სხვა არაკლასიფიცირებული დამატებული ღირებულების გადასახადი (114119).

 

ვაჭრობის გადასახადი* (11412). ეს კატეგორია მოიცავს ყველა გადასახადს, რომლის გადახდევინება ხდება ერთჯერადად წარმოების, საბითუმო ან საცალო ვაჭრობის ეტაპზე.

 

ბრუნვის გადასახადი და სხვა გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე* (11413). ამ კატეგორიით აღირიცხება გადასახადები, რომლითაც საქონელი და მომსახურება იბეგრება მრავალ ეტაპად და ჯამურად, წინა ეტაპზე გადახდილი გადასახადის გამოქვითვის გარეშე. ამ მუხლით აღირიცხება ასევე, ყველა გადასახადი მოხმარებაზე, რომელშიც გაერთიანებულია დამატებული ღირებულების, ვაჭრობისა და სხვა მრავალსაფეხურიანი გადასახადების თვისებები.

 

აქციზი (1142)

აქციზით იბეგრება კონკრეტული დასახელების საქონელი და მომსახურება ან საქონლისა და მომსახურების ვიწრო ჯგუფი, რომელიც არ შეიძლება კლასიფიცირებულ იქნეს როგორც საყოველთაო გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე (1141), ფისკალური მონოპოლიების მოგება* (1143), იმპორტის გადასახადი (1151) ან გადასახადები ექსპორტზე* (1152). აქციზით დაბეგვრა შეიძლება განხორციელდეს წარმოებისა და მიწოდების ნებისმიერ სტადიაზე და ჩვეულებრივ გაიანგარიშება საქონლის ღირებულების, წონის, კონცენტრაციის ან რაოდენობის მიხედვით. ეს გადასახადი მოიცავს სპეციალურ გადასახადებს კონკრეტულ პროდუქტებზე, მაგალითად: შაქარი, შაქრის ჭარხალი, ასანთი ან შოკოლადი, გადასახადებს, რომლითაც ცალკეული დასახელების საქონელი ან საქონლის ვიწრო ჯგუფი იბეგრება განსხვავებული განაკვეთით, და გადასახადებს, რომლითაც იბეგრება თამბაქოს ნაწარმი, ალკოჰოლიანი სასმელები, საავტომობილო საწვავი და ზეთები. თუ გადასახადით ძირითადად იბეგრება იმპორტირებული საქონელი, მაგრამ იგივე განაკვეთით იბეგრება ან დაიბეგრებოდა ადგილობრივი წარმოების საქონელი, მაშინ იგი მიეკუთვნება აქციზს და არა იმპორტის გადასახადს. იგივე წესი გამოიყენება თუ არ არსებობს ადგილობრივი წარმოების მსგავსი პროდუქტი ან მსგავსი პროდუქტის წარმოება ადგილობრივი მწარმოებლების მიერ შეუძლებელია. გადასახადები ელექტროენერგიაზე, გაზსა და სხვა ენერგომატარებლებზე მიკუთვნება აქციზს და არ უნდა აღირიცხოს როგორც გადასახადები სპეციფიკურ მომსახურებაზე* (1144). აღნიშნული გადასახადი მოიცავს:

- აქციზს საქართველოს ტერიტორიაზე წარმოებული პროდუქციის რეალიზაციიდან (11421);

- აქციზს იმპორტირებული პროდუქციიდან (11422);

- აქციზს ექსპორტირებული პროდუქციიდან (11423);

- სხვა არაკლასიფიცირებულ აქციზს (11429).

 

ფისკალური მონოპოლიების მოგება* (1143)

ეს მუხლი მოიცავს ფისკალური მონოპოლიების მოგების იმ ნაწილს, რომლის ჩარიცხვაც ხდება ბიუჯეტში. ფისკალური მონოპოლიები წარმოადგენენ ისეთ საწარმოებს, რომლებსაც ბაზარზე მონოპოლიური მდგომარეობის გამოყენებით, ცალკეული საქონლისა და მომსახურების წარმოების ან განაწილების დროს მონოპოლიურად მაღალი ფასის დაწესებით, ფაქტობრივად გააჩნიათ გადასახადის დაწესებისა და აკრეფის უფლებამოსილება. ფისკალური მონოპოლიები იქმნება მთავრობის მიერ, შემოსავლების მიღების მიზნით, რომელიც სხვაგვარად შეიძლება მიღებული ყოფილიყო ამ საქონლის წარმოებით ან რეალიზაციით დასაქმებული კერძო სექტორის დაბეგვრის გზით. ტიპური საქონელი, რომლის წარმოება და რეალიზაციაც ხდება ფისკალური მონოპოლიის მიერ წარმოადგენს თამბაქოს პროდუქტები, ალკოჰოლიანი სასმელები, მარილი, ასანთი, ნავთობპროდუქტები და სასოფლო-სამეურნეო პროდუქცია.

მიუხედავად იმისა, რომ გადასახადებად უნდა ჩაითვალოს მხოლოდ ფისკალური მონოპოლიების ზენორმატიული მოგება, ანუ მოგების მხოლოდ ის ნაწილი, რომელიც აჭარბებს ქვეყანაში არსებულ „ნორმალურ” მოგების დონეს, იმის გამო, რომ ზენორმატიული მოგების გაანგარიშება რთულია, ამიტომ პრაქტიკული აღრიცხვისას საგადასახადო შემოსავლების მუხლით აღირიცხება ფისკალური მონოპოლიების მიერ ბიუჯეტში ფაქტობრივად ჩარიცხული თანხები. ფისკალური მონოპოლიების მოგების ის ნაწილი, რომელიც რჩება მათ განკარგულებაში, საგადასახადო შემოსავლებში არ შეიტანება.

 

გადასახადები სპეციფიკურ მომსახურებაზე* (1144)

ამ მუხლით აღირიცხება ყველა გადასახადი, რომლითაც იბეგრება ცალკეული სახეობის მომსახურება, ისეთი როგორიცაა: სატრანსპორტო მომსახურება, სადაზღვევო პრემია, საბანკო მომსახურება, გართობა, რესტორნები და რეკლამა. ამავე მუხლით აღირიცხება გადასახადები, რომლითაც იბეგრება სათამაშო ბიზნესი, დოღისა და ფეხბურთის ტოტალიზატორები, ლატარია და სხვა. კაზინოებში შესვლის, დოღზე დასწრებისა და სხვა მსგავსი გადასახადები. ასევე, მიეკუთვნება გადასახადებს ცალკეული სახეობის მომსახურებაზე. ამავე დროს, ამ საქმიანობიდან მიღებული საყოველთაო გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე აღირიცხება მუხლით (1141). გადასახადები, რომლითაც იბეგრება ფიზიკური პირის მიერ ტოტალიზატორში ან სხვა სახეობის თამაშით მოგებული თანხები კლასიფიცირებულ უნდა იქნეს, როგორც გადასახადები შემოსავალზე, მოგებასა და კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე (111). სახელმწიფო ლატარიის ჩატარებიდან მოგების სახით ბიუჯეტში ჩარიცხული თანხები აღირიცხება, როგორც დივიდენდები (1412) ან კვაზი-კორპორაციებიდან მიღებული შემოსავლები* (1413). გადასახადები ჩეკების ან სხვა სახის ფასიანი ქაღალდების გამოშვება, გადაცემასა და დაფარვაზე კლასიფიცირდება, როგორც გადასახადები კაპიტალის და ფინანსურ ოპერაციებზე* (1134). საგერბო გადასახადი, რომელიც შეუძლებელია, რომ მიკუთვნებულ იქნეს გადასახადს, მომსახურებაზე ან სხვა ტრანსაქციაზე აღირიცხება სხვა გადასახდების (116) მუხლით. გადასახადები ელექტროენერგიაზე, გაზსა და სხვა ენერგომატარებლებზე აღირიცხება აქციზის (1142) მუხლით.

 

გადასახადები საქონლის გამოყენებაზე და საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვაზე* (1145)

 მთავრობის ერთ-ერთ მარეგულირებელ ფუნქციას წარმოადგენს აკრძალოს ზოგიერთი დასახელების საქონლის საკუთრება ან გამოყენება ან შეზღუდოს ზოგიერთი სახეობის საქმიანობის განხორციელება სპეციალური ნებართვის გარეშე, რისთვისაც დადგენილი ოდენობის მოსაკრებლის გადახდის შემდეგ გაიცემა ლიცენზია ან სხვა სახის სერტიფიკატი. თუ ასეთი ლიცენზიის გაცემა არ არის დაკავშირებული მთავრობის მიერ სპეციალური ქმედებების განხორციელებასთან ან საჭიროებს მცირე მოცულობის სამუშაოს შესრულებას, ხოლო ლიცენზია ავტომატურად გაიცემა მოსაკრებლის გადახდის შემდეგ, მაშინ ასეთი გადასახდელები განიხილება, როგორც მხოლოდ შემოსავლის მიღების დამატებითი წყარო ანუ გადასახადი, მიუხედავად იმისა, რომ გადასახადის გადახდის სანაცვლოდ სახელმწიფო გასცემს სპეციალურ სერტიფიკატს ან სხვა სახის ნებართვას. ამავე დროს, თუ მთავრობა გასცემს ლიცენზიებს მისი მარეგულირებელი ფუნქციების შესრულების მიზნით – მაგალითად, შესაბამისი პიროვნების კვალიფიკაციისა და კომპეტენციის დადგენა, მოწყობილობა-დანადგარის მუშაობის ეფექტიანობის ან უსაფრთხოების შემოწმება ან სხვა ზედამხედველობითი ფუნქციის შესრულება, რომელიც სხვა შემთხვევაში ვერ განხორციელდებოდა – მაშინ ლიცენზიის მისაღებად გადახდილი თანხები წარმოადგენს შემოსავლებს საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციიდან, თუ დაწესებული გადასახადი მნიშვნელოვნად არ აჭარბებს ამ მომსახურებაზე გაწეულ ხარჯებს. პრაქტიკულად ამ გადასახადსა და ადმინისტრაციულ მოსაკრებლებსა და გადასახდელებს (1422) შორის საზღვარი ხშირად არ არის ნათელი.

უფრო კონკრეტულად, შემდეგი სახეობის ადმინისტრაციული მოსაკრებლები წარმოადგენს გადასახადებს: ა) როდესაც გადამხდელი გადასახადის სანაცვლოდ არ იღებს კონკრეტულ სარგებელს, ისეთი როგორიცაა მოსაკრებელი შინაური ცხოველების (ფრინველების) დაკვლის ნებართვისთვის, რომელიც ხმარდება სოფლის მეურნეობის განვითარებას; ბ) მოსაკრებელი, რომლის გადახდევინების სანაცვლოდ მთავრობა გადამხდელს არ უწევს სპეციფიკურ მომსახურებას, როგორიცაა ნადირობის, თევზაობის ან იარაღის ტარების და გამოყენების ნებართვა, როდესაც იგი არ არის დაკავშირებული სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთის გამოყენებასთან; გ) თუ მოსაკრებლის გადახდის სანაცვლოდ მხოლოდ გადამხდელი იღებს სარგებელს, მაგრამ მიღებული სარგებელი არ შეესაბამება გადასახადის ოდენობას, როგორიცაა მოსაკრებელი რძის რეალიზაციის ნებართვაზე, საიდანაც მიღებული შემოსავლები იხარჯება რძის მოხმარების პროპაგანდაზე.

იმის მიუხედავად, რომ ამ კატეგორიაში აღირიცხება გადასახადები, რომლითაც იბეგრება საქონლის გამოყენება და არა საკუთრება ან გადაცემა, საქონლის საკუთრების უფლების რეგისტრაციამ შესაძლოა გამოიწვიოს გადასახადის გადახდის ვალდებულება. მაგალითად, ცხოველის ან ავტომობილის საკუთრების რეგისტრაციამ შეიძლება წარმოქმნას მათ გამოყენებაზე გადასახადის გადახდის ვალდებულება. გადასახადი საქონლის გამოყენებაზე შეიძლება დაწესდეს ფუნქციონალურად უსარგებლო ნივთებზეც, კერძოდ ანტიკვარულ ავტომობილსა და იარაღზე.

როდესაც საქმიანობის განხორციელების ნებართვის გადასახადით იბეგრება შემოსავლის, ხელფასის ფონდისა და ბრუნვის კომბინირებული ბაზა, ხდება სხვა გადასახადებთან თანაკვეთა და ძნელდება მათ შორის საზღვრის გავლება. თუ შესაძლებელია, რომ შემოსავლები დაიყოს ცალკეული ბაზის მიხედვით, მაშინ იგი უნდა განაწილდეს ბაზის შესაბამისად. თუ ასეთი დაყოფა შეუძლებელია, მაგრამ ცნობილია, რომ გადასახადის მეტი წილი მიიღება ერთი ბაზიდან, მაშინ იგი უნდა აღირიცხოს ამ ბაზის შესაბამისად. კლასიფიკაციის მუხლების თანაკვეთის შემთხვევა შეიძლება წარმოიქმნას ქონების გამოყენებასა და საკუთრების შემთხვევას შორის, რომელიც შესაძლოა კლასიფიცირებულ იქნეს როგორც გადასახადები უძრავ ქონებაზე (1131), გადასახადები წმინდა მატერიალურ ფასეულობებზე* (1132) ან სხვა გადასახადები ქონებაზე* (1136). ამ კატეგორიაში აღრიცხული გადასახადებისგან განსხვავებით, გადასახადები, რომლებიც აღირიცხება 1131-ე მუხლით, ბეგრავს უძრავი ქონების საკუთრებას ან იჯარას და ჩვეულებრივ მათი გაანგარიშება ხდება ქონების ღირებულების მიხედვით. 1132 და 1136 კატეგორიას მიეკუთვნება გადასახადები, რომლითაც იბეგრება ქონების საკუთრება და არა გამოყენება, აქტივების ჯგუფი და არა კონკრეტული სახის საქონელი და მათ ბაზას წარმოადგენს ქონების ღირებულება.

ეს კატეგორია იყოფა გადასახადებად ავტომობილებზე და სხვა გადასახადებად საქონლის გამოყენებაზე და საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვაზე:

გადასახადები ავტომობილებზე* (11451). ამ მუხლით აღირიცხება გადასახადები ავტომობილების გამოყენებაზე ან ავტომობილის გამოყენების ნებართვაზე. იგი არ მოიცავს გადასახადებს ავტომობილზე, როგორც საკუთრებაზე ან მატერიალურ ფასეულობაზე. ამ მუხლით არ უნდა აღირიცხოს, ასევე, მოსაკრებელი ან სხვა სახის გადასახდელი გზის, ხიდის ან გვირაბის გამოყენებისთვის.

 

სხვა გადასახადები საქონლის გამოყენებაზე და საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვაზე* (11452). ამ მუხლით აღირიცხება სამეწარმეო საქმიანობის განხორციელების ან პროფესიული მოღვაწეობის ნებართვებიდან და ლიცენზიებიდან მიღებული შემოსავლები. ასეთ ლიცენზიებს შესაძლოა ჰქონდეს გადასახადის ხასიათი, რომლის გადახდევინებაც შეიძლება ხდებოდეს სამეწარმეო საქმიანობის ნებართვის მისაღებად ან პროფესიული საქმიანობის განხორციელებისას, როგორც საყოველთაოდ, ისე ცალკეული სახეობის საქმიანობაზე. ამ მუხლით უნდა აღირიცხოს სამეწარმეო საქმიანობის განხორციელების საერთო ხასიათის გადასახადები ან ლიცენზირებით მიღებული შემოსავლები, რომელიც დაწესებულია ფიქსირებული ოდენობით ან ცალკეული სახეობის სამეწარმეო საქმიანობისათვის განსაზღვრული გრაფიკით ან გაიანგარიშება სხვადასხვა მაჩვენებლების ბაზაზე, ისეთი როგორიცაა საწარმოო ფართობი, დადგმული სიმძლავრე, კაპიტალი ან სატვირთო სატრანსპორტო საშულებების ტონაჟი. ამ მუხლით არ აღირიცხება გადასახადები, რომლითაც მეწარმე იბეგრება რეალიზებული პროდუქციის მთლიანი ღირებულებიდან, რომელიც უნდა აღირიცხოს მუხლით საყოველთაო გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე (1141). გადასახადები და ლიცენზიები კონკრეტული საქმიანობის განხორციელებაზე მოიცავს ნებართვებს საქონლის რეალიზაციასა და მომსახურების გაწევაზე. ამ გადასახადებით დაბეგვრა შეიძლება ხორციელდებოდეს რეგულარული ინტერვალებით, ერთჯერადად ან საქონლის გამოყენების ყოველი ცალკეული შემთხვევისას. ამ მუხლით აღირიცხება, ასევე, გადასახადები გარემოს დაბინძურებისთვის, რომლითაც იბეგრება მომწამლავი გაზების გამოფრქვევა, სითხის ჩაშვება ან სხვა საშიში ნივთიერებები.

ამ მუხლით აღრიცხული გადასახადები, გარდა სამეწარმეო და პროფესიული ლიცენზიებიდან მიღებული შემოსავლებისა, მოიცავს შემოსავლებს ნადირობის ან თევზაობის ნებართვებიდან და გადასახადებს შინაურ ცხოველებზე, თუ ამ საქმიანობის განხორციელების უფლება არ არის ნორმალური კომერციული საქმიანობის ნაწილი. ეს მუხლი, ასევე, მოიცავს შემოსავლებს რადიო და სატელევიზიო გადაცემების ლიცენზიებიდან, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც სახელმწიფო მთელი მოსახლეობისთვის აწყობს საერთო რადიო და სატელევიზიო გადაცემებს, რომელიც არის მომსახურების გაწევის საფასური და არა გადასახადი.

 

სხვა გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე* (1146)

ამ მუხლით აღირიცხება გადასახადები სასარგებლო წიაღისეულის, საწვავის და სხვა ამოწურვადი რესურსების მოპოვებაზე, რომელიც არის კერძო საკუთრებაში ან წამოადგენს ხელისუფლების სხვა ორგანოს საკუთრებას და ყველა სხვა გადასახადს საქონელსა და მომსახურებაზე, რომლებიც არ აღირიცხება 1141-ე მუხლიდან 1145-ე მუხლის ჩათვლით. ამოწურვადი რესურსების მოპოვების გადასახადით ჩვეულებრივ იბეგრება ბუნებრივი რესურსის ერთეული ან წონა, მაგრამ შესაძლოა, რომ გადასახადის ბაზას წარმოადგენდეს მისი ღირებულებაც. მთავრობის საკუთრებაში არსებული ბუნებრივი რესურსების მოპოვებაზე გადახდევინებული გადასახდელი უნდა აღირიცხოს, როგორც რენტა (1415).

 

გადასახადები საგარეო ვაჭრობასა და საგარეო-ეკონომიკურ ოპერაციებზე (115)

 

იმპორტის გადასახადი (1151)

ეს კატეგორია მოიცავს იმპორტის გადასახადს, რომელიც გადაიხდევინება საქონლის მიერ ეკონომიკური საზღვრის გადმოკვეთის გამო. ეს გადასახადი შეიძლება დაწესებული იყოს შემოსავლის მობილიზების ან შიდა ბაზრის დაცვის მიზნით და დაბეგვრა ხორციელდებოდეს ადვალურად ან სპეციალური წესით, მაგრამ კანონმდებლობით იგი უნდა ვრცელდებოდეს მხოლოდ იმპორტზე. გადასახადები, რომელთა გადახდევინება ხდება იმპორტის დროს იმიტომ რომ, ეს საქონელი და მომსახურება წარმოადგენს დასაბეგრი საქონლის საერთო ჯგუფის ნაირსახეობას აღირიცხება როგორც საყოველთაო გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე (1141) ან აქციზი (1142).

 

გადასახადები ექსპორტზე* (1152)

ეს კატეგორია მოიცავს ყველა სახეობის გადასახადსა და სხვა გადასახდელს, რომელთა გადახდევინება ხდება მხოლოდ იმ მიზეზით, რომ საქონელი გატანილ იქნა საზღვარის გარეთ ან რეზიდენტი მოემსახურა არარეზიდენტს. ექსპორტის დროს დაბრუნებული თანხები, რომლებიც წარმოადგენს მოხმარებაზე საყოველთაო გადასახადის, აქციზის ან იმპორტის გადასახადის უკვე გადახდილი თანხის დაბრუნებას, აკლდება შესაბამის კატეგორიას და არ აღირიცხება ამ მუხლით.

 

ექსპორტიორი ან იმპორტიორი ფისკალური მონოპოლიების მოგება* (1153)

მთავრობამ დამატებითი შემოსავლების მიღების მიზნით შეიძლება დააფუძნოს კონკრეტული საქონლის ან მომსახურების ექსპორტის ან იმპორტის მონოპოლიური უფლებების მქონე საწარმო, საიდანაც მიღებული შემოსავალი, სხვა შემთხვევაში, შესაძლოა მიღებული ყოფილიყო გადასახადების დაწესებით იმპორტზე ან ექპორტზე ან სავალუტო ოპერაციებზე. თუ ასეთი საწარმო არსებობს, მონოპოლიური საწარმოს ან სავაჭრო საბჭოს მიერ ბიუჯეტში ჩარიცხული მოგება განიხილება, როგორც გადასახადი. ასეთი საწარმოს მოგება შემოსავალში აღირიცხება იმ დროს, როდესაც იგი ჩაირიცხება ბიუჯეტში და არ მოიცავს საწარმოს განვითარებისთვის მის განკარგულებაში დატოვებულ თანხებს. ექსპორტიორი ან იმპორტიორი ფისკალური საწარმოს ან სავაჭრო საბჭოს მიერ ბიუჯეტში ჩარიცხული მოგება, თუ ისინი არ არიან მონოპოლისტები, აღირიცხება როგორც შემოსავლები საკუთრებიდან (141). იმ მონოპოლიური ფისკალური საწარმოს ან სავაჭრო საბჭოს მიერ ბიუჯეტში ჩარიცხული მოგების ნაწილი, რომელიც არ მონაწილეობს საგარეო ვაჭრობაში და საქმიანობას ახორციელებს ადგილობრივ ბაზარზე, აღირიცხება როგორც შემოსავლები საკუთრებიდან (141) ან ფისკალური მონოპოლიების მოგება* (1143).

 

ვალუტის გადამცვლელი ფისკალური მონოპოლიის მოგება* (1154)

როდესაც მთავრობის ან ფულად-საკრედიტო ორგანოების მონოპოლიური ძალაუფლება გამოიყენება ვალუტის შესყიდვისა და გაყიდვის ფასთაშორისი სხვაობით შემოსავლების მისაღებად, რომელიც აჭარბებს ადმინისტრაციულ ხარჯებს, მაშინ ასეთი შემოსავალი წარმოადგენს სავალდებულო გადასახდელს, გადახდილს როგორც ვალუტის მყიდველის, ისე გამყიდველის მიერ. ასეთი შემოსავლები ექსპორტის და იმპორტის ან უცხოური ვალუტის შეძენისა და გაყიდვის გადასახადების ეკვივალენტურია. ექსპორტიორი ან იმპორტიორი ფისკალური მონოპოლიების მსგავსად, შემოსავლები მიიღება სახელმწიფოს მიერ მონოპოლიური ძალაუფლების გამოყენების შედეგად და აღირიცხება საგადასახადო შემოსავლებში მაშინ, როდესაც მთავრობა იღებს ასეთ შემოსავლებს. ამ მუხლით არ აღირიცხება ისეთი შემოსავლები, რომლებიც მოგების სახით მიღებულია სავალუტო ოპერაციებიდან, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მოგება მიიღება უცხოური ვალუტის შესყიდვისა და გაყიდვის კურსთაშორისი სხვაობის შენარჩუნების გზით.

 

გადასახადები ვალუტის გადაცვლაზე* (1155)

ეს კატეგორია მოიცავს გადასახადებს, რომლითაც იბეგრება უცხოური ვალუტის შეძენა ან გაყიდვა, იმისდა მიუხედავად ქვეყანაში სავალუტო კურსი არის უნიფიცირებული თუ დიფერენცირებული. აქვე უნდა აღირიცხოს გადასახადები, რომლითაც იბეგრება უცხოური ვალუტის ქვეყნის გარეთ გატანა (გადარიცხვა), თუ ასეთი გადასახადის გადახდევინება ხდება ვალუტის შეძენის მომენტში. თუ გადასახადი რომლითაც იბეგრება უცხოური ვალუტის ქვეყნის გარეთ გატანა (გადარიცხვა) არ გაიხდევინება ვალუტის შეძენისას, მაშინ იგი აღირიცხება მუხლით სხვა გადასახადები საგარეო ვაჭრობასა და საგარეო-ეკონომიკურ ოპერაციებზე* (1156).

 

სხვა გადასახადები საგარეო ვაჭრობასა და საგარეო-ეკონომიკურ ოპერაციებზე (1156)*

ამ მუხლით აღირიცხება სხვა გადასახადები, რომლითაც იბეგრება საგარეო ვაჭრობისა და საგარეო-ეკონომიკური ურთიერთობების სხვადასხვა ასპექტები, ისეთი როგორიცაა, სპეციალური გადასახადები უცხოეთში მგზავრობაზე, გადასახადები უცხოურ ინვესტიციებზე, გადასახადები საერთაშორისო სადაზღვევო ოპერაციებზე და გადასახადები ვალუტის უცხოეთში გატანაზე (გადარიცხვაზე), თუ მისი გადახდევინება არ ხდება ვალუტის შეძენის მომენტში, რომელიც აღირიცხება მუხლით გადასახადები ვალუტის გადაცვლაზე* (1155).

 

სხვა გადასახადები (116)

ამ მუხლით აღირიცხება გადასახადები, რომლის დასაბეგრი ბაზა განსხვავდება ზემოთ მოცემული გადასახადების ბაზისგან. აქვე აღირიცხება გაუქმებული გადასახადების საგადასახადო დავალიანებები და ისეთი გადასახადებიდან მიღებული შემოსავლები, რომელთა საგადასახადო ბაზის იდენტიფიცირება შეუძლებელია და ასევე, გადასახადის გადაუხდელობაზე ან დაგვიანებით გადახდაზე დარიცხული ის ჯარიმები, სანქციები, საურავები და პროცენტები, რომელთა მიკუთვნება კონკრეტული სახეობის გადასახადზე შეუძლებელია. ეს მუხლი დაყოფილია ორ კატეგორიად: სხვა გადასახადები მეწარმე სუბიექტებიდან (1161) და სხვა გადასახადები არამეწარმე სუბიექტებიდან ან რომელთა კლასიფიცირება შეუძლებელია (1162). ამ მუხლით აღირიცხება ფიზიკური პირის მიერ გადახდილი გადასახადები, რომლის დასაბეგრი ბაზაც არ არის ფაქტობრივი ან პრეზუმციული შემოსავალი და რომელთაც ხშირად უწოდებენ გადასახადებს სულადობაზე. ფიზიკური პირის მიერ გადახდილი გადასახადები, რომლის დასაბეგრ ბაზას წარმოადგენს ფაქტობრივი ან პრეზუმციული შემოსავალი აღირიცხება მუხლით გადასახადები შემოსავალზე, მოგებაზე და კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე (111). აქვე აღირიცხება ისეთი საგერბო გადასახადები, რომელთა მიკუთვნება სხვა კონკრეტული სახის გადასახადზე შეუძლებელია. მაგალითად, ისეთი მარკების რეალიზაციიდან მიღებული შემოსავლები, რომელთა დაწესება სავალდებულოა ხელშეკრულებაზე ან ჩეკზე. შემოსავლები ისეთი მარკების რეალიზაციიდან, რომელთა მიკუთვნება სხვა კონკრეტულ კატეგორიაზე შესაძლებელია, ისეთი როგორიცაა თამბაქო ან სპირტიანი სასმელები, უნდა აღირიცხოს როგორც გადასახადები ამ კონკრეტულ პროდუქციაზე, მუხლით აქციზი (1142) ან გადასახადები სპეციფიკურ მომსახურებაზე* (1144). გარდა ამისა, ამ მუხლით აღირიცხება არაპირდაპირი გადასახადები ხარჯებზე, რომლის გადახდევინება ხდება შეძენის დროს, მაგრამ, რომლის პერსონიფიცირება ხდება ინდივიდუალური შეღავათების საფუძველზე და ასევე, გადასახადები რომლითაც ერთდროულად იბეგრება რამდენიმე საგადასახადო ბაზა და საიდანაც მიღებული შემოსავლების მიკუთვნება რომელიმე ძირითად საგადასახადო ბაზაზე შეუძლებელია.

 

სოციალური შენატანი (12)

სოციალური შენატანი არის ფაქტობრივი ან, დარიცხვის მეთოდით აღრიცხვის შემთხვევაში, დარიცხული შემოსულობა, რომელიც მიღებულია ან დამსაქმებლისგან, მისი დასაქმებულების მაგივრად, ან დასაქმებულისგან, თვითდასაქმებულისგან ან უმუშევარი პირისგან და რომელიც შენატანების განმახორციელებელ ან მასზე დამოკიდებულ პირს ან მეურვეს აძლევს სოციალური დაზღვევის სქემაში მონაწილეობის გარანტირებულ უფლებას. შენატანი შესაძლოა იყოს სავალდებულო ან ნებაყოფლობითი.

 

სოციალური შენატანის ბაზა არის ხელფასი, შრომის ანაზღაურება ან დასაქმებულთა რაოდენობა. თუ მთლიანი ხელფასის ნაცვლად გამოიყენება შემოსავალი, მაგალითად თვითდასაქმებულთათვის, მაშინ ასეთი შემოსულობები აღირიცხება სოციალური შენატანების მუხლით. სავალდებულო გადასახდელები, რომლის დასაბეგრი ბაზა განსხვავებულია, ხოლო მიღებული შემოსავლები მიზნობრივად მიემართება სოციალური დაზღვევის სქემის დასაფინანსებლად განიხილება, როგორც გადასახადები.

 

სოციალური შენატანები იყოფა სოციალური დაზღვევის შენატანებად (121) და სხვა სოციალურ შენატანებად (122), იმისდა მიხედვით, თუ რა ტიპის სქემით ხდება სოციალური დაზღვევა. სოციალური შენატანი ფონდირებულ (დაგროვებად) ავტონომიურ საპენსიო ან სადაზღვევო ფონდში არ განიხილება, როგორც შემოსავალი და აღირიცხება როგორც ტრანსაქციები ფინანსური აქტივებით და ვალდებულებით.

 

სოციალური დაზღვევის შენატანები (121) კლასიფიცირდება შენატანის წყაროს მიხედვით.

დასაქმებულის შენატანების (1211) გადახდა ხორციელდება ან დასაქმებულის მიერ, ან აკლდება დასაქმებულის ხელფასს და შრომის ანაზღაურებას და დასაქმებულის მაგიერ გადაირიცხება დამსაქმებლის მიერ.

დამსაქმებლის შენატანების (1212) გადახდა ხორციელდება დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის ნაცვლად. მთავრობის მიერ განხორციელებული შენატანები არ ექვემდებარება კონსოლიდაციას, რადგან სოციალური შენატანი, რომელსაც იხდის მთავრობა არ განიხილება როგორც მთავრობის მიერ განხორციელებული შენატანი, არამედ ასეთი შენატანი განიხილება როგორც საოჯახო მეურნეობის მიერ განხორციელებული შენატანი, რომლის ფაქტობრივი ჩარიცხვა ხდება მთავრობის მიერ.

თვითდასაქმებულის ან არადასაქმებული პირის შენატანები (1213) წარმოადგენს ისეთ შენატანებს, რომლებიც ხორციელდება არადაქირავებული პირისაგან.

სოციალური დაზღვევის შენატანები, რომელთა კლასიფიცირება შეუძლებელია (1214) ამ მუხლით აღირიცხება ისეთი შენატანები, რომლის წყაროს იდენტიფიცირება შეუძლებელია.

ნებაყოფლობითი სოციალური შენატანები დამატებით აღირიცხება მემორანდუმის მუხლებში, რათა ასეთი შემოსავლები გაბათილდეს ფისკალური ტვირთის გაანგარიშებისას.

 

სხვა სოციალური შენატანები* (122) მოიცავს ფაქტობრივ ან დარიცხულ (მხოლოდ დარიცხვის მეთოდის შემთხვევაში) შენატანებს, რომელიც ხორციელდება ისეთი სოციალური უზრუნველყოფის სქემის დასაფინანსებლად, რომელიც ფუნქციონირებს მთავრობის მიერ, ფინანსდება დასაქმებულის ან დამსაქმებლის მიერ მისი დასაქმებულების სახელით, ახდენს სახელმწიფო მოხელეთა სოციალურ უზრუნველყოფას და არ არის განკუთვნილი პენსიების გასაცემად. სოციალური დაზღვევის სქემისგან განსხვავებით, სოციალური უზრუნველყოფის სქემის შესაბამისად განხორციელებული დახმარების ოდენობა მიბმულია შენატანებზე და ჩვეულებრივ განკუთვნილია მხოლოდ მთავრობის მიერ დასაქმებული პირებისთვის, მაგრამ ასეთი სქემა შეიძლება ფუნქციონირებდეს ერთი დონის მთავრობაში და განკუთვნილი იყოს სხვა დონის მთავრობაში დასაქმებულ პირთათვისაც.

 

დასაქმებულის შენატანების (1221) გადახდა ხორციელდება ან დასაქმებულის მიერ, ან აკლდება დასაქმებულის ხელფასს და შრომის ანაზღაურებას და დასაქმებულის ნაცვლად გადაირიცხება დამსაქმებლის მიერ.

დამსაქმებლის შენატანების (1222) გადახდა ხორციელდება დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის ნაცვლად. მთავრობის მიერ განხორციელებული შენატანები არ ექვემდებარება კონსოლიდაციას, რადგან სოციალური შენატანი, რომელსაც იხდის მთავრობა არ განიხილება როგორც მთავრობის მიერ განხორციელებული შენატანი, არამედ ასეთი შენატანი განიხილება, როგორც საოჯახო მეურნეობის მიერ განხორციელებული შენატანი, რომლის ფაქტობრივი ჩარიცხვა ხდება მთავრობის მიერ.

დარიცხული შენატანები**(1223) (მხოლოდ დარიცხვის მეთოდით) წარმოიქმნება მაშინ, როდესაც მთავრობა ახდენს მისი დასაქმებულების, ყოფილი დასაქმებულების ან მათზე დამოკიდებული პირების სოციალურ უზრუნველყოფას პირდაპირ, სადაზღვევო საწარმოს ან ავტონომიური ან არაავტონომიური საპენსიო ფონდის შექმნის გარეშე. ამ დროს მთავრობაში დასაქმებული პირები დაზღვეული არიან სხვადასხვაგვარი სოციალური რისკებისგან, იმისდა მიუხედავად, რომ არ ხდება არავითარი სადაზღვევო შენატანის გადახდა. ამ შემთხვევაში შემოსავლებში უნდა მოხდეს იმ ოდენობით სოციალური შენატანების დარიცხვა, რომელიც საჭირო იქნება მათი მომავალი სოციალური დაზღვევის გადახდების განსახორციელებლად.

 

გრანტი (13) არის არასავალდებულო ტრანსფერი, რომელიც მიღებულია მთავრობის მიერ სხვა სამთავრობო ეკონომიკური ერთეულისგან და საერთაშორისო ორგანიზაციებისგან. როდესაც ხდება ნაერთი სტატისტიკის შედგენა მთელი სამთავრობო სექტორისთვის ხელისუფლების სხვა დონის ორგანოებიდან მიღებული გრანტები ექვემდებარება კონსოლიდაციას (გაბათილებას), რის გამოც ნაერთ ანგარიშში დარჩება მხოლოდ სხვა ქვეყნის მთავრობებიდან და საერთაშორისო ორგანიზაციებიდან მიღებული გრანტები. გრანტების შემდგომი კლასიფიცირება ხდება კაპიტალურ და მიმდინარე გრანტებად და შეიძლება მიღებულ იქნეს, როგორც ფულადი, ისე ნატურალური ფორმით.

 

გრანტები იყოფა: საერთაშორისო ორგანიზაციებიდან მიღებული გრანტები (131), უცხო სახელმწიფოთა მთავრობებიდან მიღებული გრანტები (132) და სხვა დონის სახელმწიფო ერთეულებიდან მიღებული გრანტები (133). ბოლო კატეგორია, გრანტები სხვა სახელმწიფო ერთეულებიდან საჭიროა მხოლოდ მაშინ როდესაც ანგარიში დგება მთავრობის ქვესექტორისთვის, მთავრობის ნაერთი ანგარიშის შედგენისას ეს მუხლი ექვემდებარება კონსოლიდაციას და უნდა გაბათილდეს.

მიმდინარე გრანტები არის ისეთი გრანტები, რომლებიც განკუთვნილია მიმდინარე ხარჯების დასაფინანსებლად და არ არის განკუთვნილი აქტივების შესაძენად. კაპიტალური გრანტები არის ისეთი გრანტები, რომლებიც გრანტის პირობის თანახმად მიმღებმა უნდა გამოიყენოს აქტივების შესაძენად (საბრუნავი საშუალებების გარდა). კაპიტალურ გრანტებს წარმოადგენს აქტივების გადაცემა (ფულისა და საბრუნავი საშუალებების გარდა) და ორმხრივი ან მრავალმხრივი ხელშეკრულების საფუძველზე დებიტორსა და კრედიტორს შორის ვალდებულებების გაუქმება (ჩამოწერა). თუ ვერ ხერხდება გრანტის ხასიათის დადგენა, მაშინ იგი უნდა აღირიცხოს მიმდინარე გრანტების მუხლით.

 

სხვა შემოსავლები (14)

საგადასახადო შემოსავლების, სოციალური შენატანების და გრანტების გარდა შემოსავლები მოიცავს შემოსავლებს საკუთრებიდან, საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციას და სხვა შერეულ შემოსავლებს.

 

შემოსავლები საკუთრებიდან (141)

შემოსავლები საკუთრებიდან მოიცავს სხვადასხვა სახის შემოსავლებს, რომელსაც სახელმწიფო ერთეული მიიღებს მის საკუთრებაში არსებული ფინანსური ან არაწარმოებული აქტივის სხვა ერთეულზე სარგებლობაში გადაცემით. ასეთი შემოსავლები მოიცავს პროცენტებს, დივიდენდებს, კვაზი-კორპორაციებიდან მიღებულ შემოსავლებს, შემოსავლებს სადაზღვევო პოლისების ფლობიდან და რენტას.

 

პროცენტი (1411) არის შემოსავლი, რომელიც მიიღება სახელმწიფო ერთეულის მიერ ცალკეული ხასიათის ფინანსური აქტივებიდან, კერძოდ დეპოზიტებიდან, ფასიანი ქაღალდებიდან აქციების გარდა, სესხებიდან და დებიტორული დავალიანებებიდან. ასეთი ხასიათის ფინანსური აქტივები წარმოიქმნება მაშინ, როდესაც მთავრობა ფულად რესურსებს დროებით სარგებლობაში გადასცემს სხვა ეკონომიკურ ერთეულს. საპროცენტო განაკვეთი, რომლითაც ხდება პროცენტის დარიცხვა, შეიძლება იყოს დაუფარავი ძირითადი თანხის პროცენტი, თანხა წინასწარ განსაზღვრული ოდენობით, ან ორივე.

 

აღნიშნული თავი ითვალისწინებს:

- ხელისუფლების სხვა დონის ორგანოებზე გაცემული სესხებიდან (კრედიტებიდან) მიღებულ პროცენტს (სარგებელი) (14111);

- საფინანსო ინსტიტუტებზე გაცემული სესხებიდან (კრედიტებიდან) მიღებულ პროცენტს (სარგებელი) (14112);

- სახელმწიფოს წილობრივი მონაწილეობით მოქმედი საწარმოებზე გაცემული სესხებიდან (კრედიტებიდან) მიღებულ პროცენტს (სარგებელი) (14113);

- კერძო საწარმოებზე გაცემული სესხებიდან (კრედიტებიდან) მიღებულ პროცენტს (სარგებელი) (14114);

- დეპოზიტებზე და ანგარიშებზე დარიცხულ პროცენტებს (14115);

- სხვა არაკლასიფიცირებული შემოსავალი პროცენტებიდან (14119).

 

დივიდენდები (1412)

სახელმწიფო ერთეული შესაძლოა იყოს საწარმოს აქციონერი ან წილის მფლობელი და საწარმოში განთავსებული ფინანსური რესურსების სანაცვლოდ იღებდეს დივიდენდებს. საწარმოს აქციები და წილი მათ მფლობელებს არ უზრუნველყოფს წინასწარ განსაზღვრული შემოსავლით. გასანაწილებელი მოგების განსაზღვრა ხდება აქციონერთა ან მონაწილეთა კრების მიერ.

მთავრობამ დივიდენდები შესაძლოა მიიღოს საწარმოებისგან, სადაც მოგების განაწილება შესაძლოა ხდებოდეს არარეგულარულად და ასეთი თანხები შეიძლება ზუსტად არ შეესაბამებოდეს დივიდენდის განმარტებას. მიუხედავად ამისა დივიდენდებში აღირიცხება საწარმოების საწესდებო კაპიტალში მონაწილეობიდან მიღებული ყველა შემოსავალი, ცენტრალური ბანკის მოგების იმ ნაწილის, რომელიც ირიცხება ბიუჯეტში, ცენტრალური ბანკის გარეთ მონეტარული ფუნქციების შესრულებისთვის განხორციელებული ოპერაციებიდან და სახელმწიფო ლატარიის ჩატარებიდან მიღებული მოგების ჩათვლით. ფისკალური მონოპოლიის მოგებისა* (1143) და ექსპორტიორი ან იმპორტიორი ფისკალური მონოპოლიების მოგების* (1153) სახით მიღებული საბიუჯეტო შემოსავლები არ მიეკუთვნება ამ მუხლს და იგი აღირიცხება როგორც გადასახადები.

 

ზოგჯერ გართულებულია იმის გარკვევა საწარმოებიდან მიღებული შემოსავალი წარმოადგენს დივიდენდს, თუ იგი არის საწარმოში მთავრობის წილის შემცირება. დივიდენდი არის საწარმოს მიმდინარე შემოსავლებიდან გადახდილი თანხები, რომელიც მიღებულია საანგარიშო პერიოდის საწარმოო საქმიანობიდან. საწარმო შესაძლოა ახდენდეს სხვადასხვა პერიოდში გადახდილი დივიდენდების გამოთანაბრებას და ზოგიერთ პერიოდში გადახდილი თანხები აჭარბებდეს მიმდინარე საწარმოო საქმიანობიდან მიღებულ შემოსავლებს. ასეთი შემოსავლები წარმოადგენს დივიდენდებს, მაგრამ საწარმოს მიერ პრივატიზების შედეგად ან აქტივების გაყიდვით მიღებული სახსრების და წინა წლების მოგებიდან დაგროვილი რეზერვების ან ქონების აფასების ხარჯზე ბიუჯეტში დიდი ოდენობით ერთჯერადი თანხების ჩარიცხვა წარმოადგენს საწარმოში სახელმწიფო წილის შემცირებას, არ აღირიცხება დივიდენდების მუხლით და წარმოადგენს ტრანსაქციებს ფინანსური აქტივებით.

აღნიშნული ჯგუფი ითვალისწინებს:

- სახელმწიფოს წილობრივი მონაწილეობით მოქმედი საწარმოების მოგებიდან მიღებულ დივიდენდებს (14121);

- შემოსავალს ეროვნული ბანკის მოგებიდან (14122);

- შემოსავალს სხვა არაკლასიფიცირებული დივიდენდებიდან (14129).

 

კვაზი-კორპორაციებიდან მიღებული შემოსავლები* (1413)

კვაზი-კორპორაცია, მისი განმარტებიდან გამომდინარე, ვერ მოახდენს დივიდენდების განაწილებას, მაგრამ მესაკუთრის გადაწყვეტილებით მისავე სასარგებლოდ შესაძლოა მან გადაიხადოს მიმდინარე შემოსავლის ნაწილი. კვაზი-კორპორაციების მიერ გადახდილი თანხები განხილულ უნდა იქნეს დივიდენდების მსგავსად და უნდა აღირიცხოს ამ მუხლით.

ისევე როგორც დივიდენდების შემთხვევაში, კვაზი-კორპორაციებიდან მიღებული შემოსავლები არ მოიცავს თანხებს, რომლებიც მიღებულია მისი აქტივების რეალიზაციით. კვაზი-კორპორაციის აქტივების რეალიზაციიდან ბიუჯეტში ჩარიცხული თანხები კორპორაციაში მთავრობის წილის შემცირების ეკვივალენტურია. ამ მუხლით არ აღირიცხება ასევე, კვაზი-კორპორაციის მიერ წინა წლებში დიდი ოდენობით დაგროვილი სარეზერვო ფონდების ბიუჯეტში ჩარიცხვა, რაც ასევე, განხილულ უნდა იქნეს, როგორც კორპორაციაში წილის შემცირება.

 

შემოსავლები სადაზღვევო პოლისების ფლობიდან* (1414)

სადაზღვევო კომპანიები ფლობენ ტექნიკურ რეზერვებს, რომლებიც შექმნილია სადაზღვევო და წინასწარი შენატანებით და განკუთვნილია, როგორც რეზერვები ვადადამდგარი მოთხოვნებისთვის და სიცოცხლის დაზღვევის შემთხვევაში სადაზღვევო რეზერვებად მიმდინარე რისკების უზრუნველსაყოფისათვის. აღნიშნული რეზერვები არის სადაზღვევო პოლისის მფლობელის აქტივი, სახელმწიფო ერთეულის ჩათვლით, თუ იგი ფლობს სადაზღვევო პოლისს, და სადაზღვევო კომპანიის ვალდებულება (პასივი). შემოსავლები, რომლებსაც სადაზღვევო კომპანია მიიღებს სადაზღვევო ტექნიკური რეზერვების ინვესტირებიდან, წარმოადგენს პოლისის მფლობელების შემოსავალს და უნდა მიეკუთვნოს შემოსავლებს სადაზღვევო პოლისების ფლობიდან. ასეთი სახის შემოსავლები მთავრობისთვის არ არის ტიპური, არის უმნიშვნელო და არა აქვს რეგულარული ხასიათი.

 

რენტა (1415)

რენტა არის საკუთრებიდან შემოსავლები, რომელიც მიიღება არაწარმოებული (ბუნებრივად შექმნილი) აქტივების (მიწის, სასარგებლო წიაღისეულის და სხვა ბუნებრივი რესურსების) იჯარით ან გაქირავებით. სხვა სახის იჯარა, მათ შორის, ელექტრომაგნიტური სპექტრით სარგებლობის გრძელვადიანი იჯარა, განხილულ უნდა იქნეს, როგორც არამატერიალური ძირითადი აქტივების რეალიზაცია.

 

მთავრობა შესაძლოა ფლობდეს სასარგებლო წიაღისეულის მარაგებს, რომელიც წიაღისეულის მოპოვების უფლებით მთავრობამ შესაძლოა განსაზღვრული პერიოდით გასცეს იჯარით ან სხვა სახით და მოითხოვოს საიჯარო ან სხვა ხასიათის გადასახდელი, რომლის გადახდაც განხორციელდება ერთჯერადად ან თანდათანობით საიჯარო, ლიცენზიის ან ნებართვის პერიოდის განმავლობაში. ასეთ გადასახადს ზოგჯერ “როიალტს” უწოდებენ, მაგრამ იგი ფაქტობრივად არის რენტა, რომელიც მიიღება მესაკუთრის მიერ მის საკუთრებაში არსებული ქონების სხვა პირზე განსაზღვრული პერიოდით სარგებლობით გადაცემის სანაცვლოდ. რენტის გადახდა შეიძლება ხდებოდეს პერიოდული ფიქსირებული გადასახდელებით, რომელიც არ არის დამოკიდებული მოპოვებული ბუნებრივი რესურსის მოცულობაზე, ან ჩვეულებრივ, რენტის გაანგარიშება ხდება მოპოვებული წიაღისეულის რაოდენობის, მოცულობის ან ღირებულების მიხედვით. საწარმო სახელმწიფო საკუთრებაში არსებულ მიწის ნაკვეთზე გეოლოგიური კვლევის უფლების მოპოვების სანაცვლოდ შეიძლება იხდიდეს გადასახდელებს და ახორციელებდეს მხოლოდ საცდელ ბურღვას ან სხვა ხასიათის კვლევით სამუშაოს სასარგებლო წიაღისეულის ოდენობის დადგენის მიზნით. მიუხედავად იმისა, რომ ასეთი სამუშაოების შესრულებისას არ ხდება წიაღისეულის მოპოვება, სამუშაოების ნებართვის მისაღებად გადახდილი გადასახდელები წარმოადგენს რენტას.

 

რენტის სხვა სახეობა არის გადასახდელი, რომლის გადახდევინება ხდება სახელმწიფო საკუთრებაში მყოფ მიწის ნაკვეთზე არსებული ხის მასალის მოჭრის ნებართვის მისაღებად, ასევე გადასახდელი ბუნებრივი (არამართული) წყლის რესურსების რეკრეაციული ან კომერციული მიზნებით გამოყენების ნებართვის მისაღებად, თევზაობის ნებართვის ჩათვლით და გადასახდელი სახელმწიფო მიწის საძოვრად გამოყენების ნებართვის მისაღებად.

 

არ უნდა მოხდეს რენტის აღრევა ბუნებრივი რესურსების სარგებლობის გადასახადში, საწარმოს ლიცენზიებში და სხვა გადასახდელებში. ბუნებრივი რესურსების გადასახადით იბეგრება ისეთი ბუნებრივი რესურსების მოპოვება, რომელიც წარმოადგენს კერძო ან სხვა დონის მთავრობის საკუთრებას. თუ გადასახდელის გაანგარიშება ხდება მიღებული მოგების შესაბამისად, მაშინ იგი უნდა აღირიცხოს როგორც გადასახადები შემოსავალზე, მოგებაზე და კაპიტალის ღირებულების ნაზრდზე (111). თუ გადასახდელები გაიანგარიშება წარმოების მთლიანი მოცულობის შესაბამისად, მაშინ იგი აღირიცხება როგორც სხვა გადასახადები საქონელსა და მომსახურებაზე* (1146). გადასახდელები სასარგებლო წიაღისეულის მოპოვების საქმიანობის განხორციელების ლიცენზიის ან ნებართვის მისაღებად კლასიფიცირებულ უნდა იქნეს როგორც გადასახადები საქონლის გამოყენებაზე და საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვაზე* (1145).

 

არ უნდა მოხდეს რენტის აღრევა, ასევე, წარმოებული აქტივების (ძირითადი საშუალებების) იჯარიდან მიღებულ შემოსავლებში, რომელიც აღირიცხება საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციის (142) მუხლით. განსხვავება გამოწვეულია იმით, რომ წარმოებული აქტივების იჯარა განიხილება როგორც წარმოების პროცესი, რომელშიც ჩართული არიან როგორც იჯარის გამცემი, ასევე მიმღები, რადგან ხშირად იჯარით გამცემს ევალება ძირითადი საშუალების მიმდინარე და კაპიტალური რემონტი ან მისი ნორმალური ფუნქციონირებისთვის საჭირო სხვა ხარჯების გაწევა. მეორე მხრივ, მთავრობის საკუთრებაში არსებული მიწის, სასარგებლო წიაღისეულის ან ელექტრომაგნიტური სპექტრის იჯარით ან სარგებლობის უფლებით გაცემისას მესაკუთრე არ განიხილება, როგორც წარმოების პროცესის მონაწილე. საცხოვრებელი სახლის საიჯარო გადასახდელი არის საბინაო მომსახურების გაწევის საფასური, რასაც ვერ ვიტყვით არაწარმოებული აქტივების იჯარიდან მიღებულ შემოსავლებზე.

 

ერთი ტრანსაქცია შეიძლება ერთდროულად მოიცავდეს რენტას და საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციას. ასეთი შემთხვევა შეიძლება მოხდეს, როდესაც ერთი კონტრაქტით იჯარით გაიცემა მიწა და მასზე მდებარე შენობა-ნაგებობა, სადაც კონტრაქტით ცალ-ცალკე არ არის განსაზღვრული მიწის და შენობა-ნაგებობის საიჯარო გადასახდელის მოცულობა. თუ არ არსებობს საკმარისი ინფორმაცია, რომლის საფუძველზეც გადასახდელი გაიყოფა მიწის რენტად და შენობის იჯარად, მაშინ მთელი შემოსავალი აღირიცხება რენტად, თუ მთლიან გადასახდელში მიწის იჯარის წილი უფრო მეტია, წინააღმდეგ შემთხვევაში შემოსავლები უნდა აღირიცხოს საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციის მუხლით.

 

მოსაკრებელი ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათვის (14151)

 

- მოსაკრებელი წიაღით სარგებლობისათვის (141511);

- მოსაკრებელი სახელმწიფო ტყის ფონდის მერქნული რესურსებით სარგებლობისათვის (141512);

 - მოსაკრებელი გარემოდან ამოღებული ტყის არამერქნული რესურსებით და ტყის მერქნიანი მცენარეების პროდუქტებით სარგებლობისათვის (141513);

 - მოსაკრებელი წყლი რესურსებით სარგებლობისათვის (141514);

 - მოსაკრებელი ცხოველთა სამყაროს რესურსებით სარგებლობისათვის (141515);

 - მოსაკრებელი გარემოდან გადამფრენი ფრინველების ამოღებაზე (141516);

- სხვა არაკლასიფიცირებული ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათვის მოსაკრებელი (141519).

- მოსაკრებელი თევზჭერის ლიცენზირებიდან (14152);

- მოსაკრებელი ნადირობის ნებართვაზე (14153);

- შემოსავალი მიწის იჯარიდან და მართვაში (უზუფრუქტი, ქირავნობა და სხვა) გადაცემიდან (14154);

- სარგებლობის ლიცენზიის გაცემის საფასურით მიღებული შემოსავლები (14155);

- სხვა არაკლასიფიცირებული რენტა (14159)

 

საქონლისა და მომსახურების რეალიზაცია (142)

 

საბაზრო წესით გაყიდული საქონელი და მომსახურება (1421). საბაზრო დაწესებულება არის საწარმოს ნაწილი, რომელიც განთავსებულია განცალკევებულ ადგილას, ეწევა ერთ საწარმოო საქმიანობას და მის მიერ შექმნილ დამატებულ ღირებულებაში უპირატესია ძირითადი საქმიანობის წილი. მთავრობის საბაზრო დაწესებულება არის ისეთი დაწესებულება, რომელიც ყიდის ან სხვაგვარად განკარგავს მის მიერ წარმოებული პროდუქციის დიდ წილს ან მთელ მოცულობას, ფასით, რომელიც ეკონომიკურად მნიშვნელოვანია. ეს კატეგორია მოიცავს ყველა საბაზრო დაწესებულებას, ვისთვისაც ხდება სტატისტიკური ანგარიშის შედგენა. თუ სტატისტიკური ანგარიში მოიცავს სახელმწიფო კორპორაციებსაც, მაშინ სახელმწიფო კორპორაციების ყველა საბაზრო დაწესებულების მიერ რეალიზებული საქონლიდან მიღებული შემოსავლები უნდა აღირიცხოს ამ მუხლით. საბაზრო დაწესებულების მიერ ძირითადი საშუალების იჯარით მიღებული შემოსავალი წარმოადგენს საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციას და აღირიცხება ამ მუხლით. არაფინანსური აქტივების, მათ შორის, ძირითადი საშუალებების რეალიზაცია, არ წარმოადგენს საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციას. ძირითადი საშუალებების გაყიდვა არ არის შემოსავალი, იგი აღირიცხება ტრანსაქციებში არაფინანსური აქტივებით.

 

ადმინისტრაციული მოსაკრებლები და გადასახდელები (1422). ეს მუხლი მოიცავს სავალდებულო სალიცენზიო და სანებართვო მოსაკრებლებს და სხვა ადმინისტრაციულ გადასახდელებს, რომელიც თავისი შინაარსით წარმოადგენს საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციას. ადმინისტრაციული მოსაკრებლების მაგალითებია ავტომობილის მართვის მოწმობის, პასპორტის, სასამართლო, ტელევიზორისა და რადიოს მოსაკრებელები, თუ ტელე-რადიო გადაცემები ეწყობა სახელმწიფო ერთეულის მიერ. იმისთვის, რომ მოსაკრებელი ჩაითვალოს საქონლისა და მომსახურების რეალიზაციად, საჭიროა, რომ მთავრობა ახორციელებდეს მარეგულირებელ ფუნქციას, მაგალითად, ამოწმებდეს ფიზიკური პირის კომპეტენციას, მანქანა-დანადგარის ეფექტურ და უსაფრთხო ფუნქციონირებას ან ახორციელებდეს ზედამხედველობას სხვა ფორმით, რომელიც სხვაგვარად ბაზრის მიერ არ იქნებოდა უზრუნველყოფილი. თუ მოსაკრებლის ოდენობა მნიშვნელოვნად აჭარბებს მთავრობის მიერ გაწეული მომსახურების ხარჯებს, მაშინ იგი კლასიფიცირებულ უნდა იქნეს, როგორც გადასახადი საქონლის გამოყენებაზე და საქონლის გამოყენების ან საქმიანობის განხორციელების ნებართვაზე* (1145). თუ ლიცენზიის მოქმედების ვადა არის 10 წელი და ზევით, მაშინ იგი აღირიცხება როგორც არამატერიალური ძირითადი აქტივების (31132) რეალიზაცია.

აღნიშნულ თავში გათვალისწინებულია:

 

საბაჟო მოსაკრებელი*** (14221)

 

სალიცენზიო მოსაკრებლები (14222)

- მოსაკრებელი ჩვილ ბავშვთა კვებისა და ბავშვთა კვების პროდუქტების წარმოება-დაფასოების ლიცენზირებიდან (142221);

- მოსაკრებელი ბიოლოგიური პესტიციდების წარმოების ლიცენზირებიდან (142222);

- მოსაკრებელი ბირთვული და რადიაციული საქმიანობის ლიცენზირებიდან (142223);

- მოსაკრებელი სამხედრო-საბრძოლო და კონკრეტული სახეობის იარაღთან დაკავშირებული საქმიანობის (მათ შორის, ვაჭრობის) გენერალური ან სპეციალური ლიცენზირებიდან (142224);

- მოსაკრებელი დაკვირვების ელექტრონული საშუალებების დამზადების, შეძენის, იმპორტისა და ექსპორტის ლიცენზირებიდან (142225);

- მოსაკრებელი კერძო და სათემო მაუწყებლობის ლიცენზირებიდან (142226);

- მოსაკრებელი ბუნებრივი გაზის დამუშავების, ნავთობის გადამუშავებისა და ტრანსპორტირების ლიცენზირებიდან (142227);

- მოსაკრებელი საგანმანათლებლო საქმიანობის გენერალური, სპეციალური და სხვა ლიცენზირებიდან (142228);

- მოსაკრებელი სიცოცხლის დაზღვევის, დაზღვევის (არა სიცოცხლისა) და გადაზღვევის ლიცენზირებიდან (142229);

- მოსაკრებელი საბანკო საქმიანობის, არასაბანკო-სადეპოზიტო – საკრედიტო საქმიანობის, ფასიანი ქაღალდების რეგისტრატორის, საბროკერო საქმიანობის, საფონდო ბირჟის, ცენტრალური დეპოზიტარის, აქტივების მმართველის საქმიანობის და სპეციალიზებული დეპოზიტარის ლიცენზირებიდან (1422210);

- მოსაკრებელი სამედიცინო საქმიანობის გენერალური, სპეციალური და სხვა ლიცენზირებიდან (1422211);

- მოსაკრებელი ნავთობისა და გაზის რესურსებით სარგებლობის გენერალური ან ნავთობისა და გაზის ძებნა-ძიების და ნავთობისა და გაზის მოპოვების სპეციალური ლიცენზირებიდან (1422212);

- მოსაკრებელი ტყით სარგებლობის გენერალური ან ხე-ტყის დამზადებისა და სამონადირეო მეურნეობის სპეციალური, აგრეთვე სასარგებლო წიაღისეულის მოპოვების და მიწისქვეშა სივრცის გამოყენების ლიცენზირებიდან (1422213);

- მოსაკრებელი ექსპორტის მიზნით სოჭის გირჩითა და გადაშენების საფრთხის წინაშე მყოფი ველური ფლორისა და ფაუნის სახეობებით სარგებლობის ლიცენზირებიდან (1422214);

- მოსაკრებელი რეგულარული საერთაშორისო საჰაერო გადაყვანა-გადაზიდვის ლიცენზირებიდან (1422215);

- მოსაკრებელი ნუმერაციის რესურსით სარგებლობის ლიცენზირებიდან (1422216);

- სხვა არაკლასიფიცირებული სალიცენზიო მოსაკრებელი (1422299).

 

სანებართვო მოსაკრებლები (14223)

 

- მოსაკრებელი ვეტერინარულ და ფიტოსანიტარიულ კონტროლს დაქვემდებარებული პროდუქციის ტრანზიტის და/ან იმპორტის ნებართვაზე (142231);

- მოსაკრებელი გარემოზე ზემოქმედების ნებართვაზე (142232);

- მოსაკრებელი ზედაპირული წყლის ობიექტიდან წყალაღებისა და ობიექტში წყალჩაშვების ნებართვაზე (142233);

- მოსაკრებელი შეზღუდულად ბრუნვადი მასალების წარმოების, ტრანსპორტირების, იმპორტის, ექსპორტის, რეექსპორტის ან ტრანზიტის ნებართვაზე (142234);

- მოსაკრებელი სამრეწველო დანიშნულების ფეთქებადი მასალების გამოყენების ნებართვაზე (142235);

- მოსაკრებელი ბირთვული და რადიაციული საქმიანობის ნებართვაზე (142236);

- მოსაკრებელი გადაშენების საფრთხის წინაშე მყოფი ველური ფლორისა და ფაუნის სახეობების, მათი ნაწილებისა და დერივატების ექსპორტის, იმპორტის, რეექსპორტისა და ზღვიდან ინტროდუქციის ნებართვაზე (142237);

- მოსაკრებელი იარაღისა, საბრძოლო მასალის, სამხედრო-საბრძოლო იარაღის იმპორტის, ექსპორტის, რეექსპორტისა და ტრანზიტის, ეკონომიკურ ტერიტორიაზე და საქართველოს ტერიტორიის გარეთ გადამუშავებისა და დროებითი შემოტანის ან/და გატანის ნებართვაზე (142238);

- მოსაკრებელი იარაღისა და საბრძოლო მასალის გადატანა-გადაზიდვისა და გადაგზავნის, იარაღის ერთი სახეობის ცალკეული ეგზემპლარების საქართველოში შემოტანისა და საქართველოდან გატანის, იარაღის შეძენის ნებართვაზე (142239);

- მოსაკრებელი უცხო ქვეყნის და საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენელთა, აგრეთვე სხვა მნიშვნელოვან პირთა ვიზიტის დროს მათ თანმხლებ პირთა მიერ იარაღისა და საბრძოლო მასალის საქართველოში შემოტანისა და საქართველოდან გატანის ნებართვაზე (1422310);

- მოსაკრებელი იარაღის კოლექციონირებისა და ექსპონირების ნებართვაზე (1422311);

- მოსაკრებელი მშენებლობის (გარდა განსაკუთრებული მნიშვნელობის, რადიაციული ან ბირთვული ობიექტების მშენებლობისა) ნებართვაზე (1422312);

- მოსაკრებელი განსაკუთრებული მნიშვნელობის ობიექტების, მათ შორის რადიაციული ან ბირთვული ობიექტების მშენებლობის ნებართვაზე (1422313);

- მოსაკრებელი საშიში საწარმოო ობიექტების ექსპლოატაციის ნებართვაზე*** (1422314);

- მოსაკრებელი საერთაშორისო საავტომობილო რეგულარული სამგზავრო გადაყვანისა და სატვირთო გადაზიდვის ნებართვაზე (1422315);

- მოსაკრებელი ორმაგი დანიშნულების პროდუქციის ექსპორტის, იმპორტის, რეექსპორტისა და ტრანზიტის ნებართვაზე (1422316);

- მოსაკრებელი საავიაციო სამუშაოების წარმოებისა და არარეგულარული საერთაშორისო საჰაერო გადაყვანა-გადაზიდვის ნებართვაზე (1422317);

- მოსაკრებელი უბაჟო საცალო ვაჭრობის ობიექტების, საწყობის (ღია ან/და დახურული), დროებითი შენახვის საწყობის (ღია ან/და დახურული) საქმიანობის ნებართვაზე (1422318);

- მოსაკრებელი სამორინეს, სათამაშო აპარატების სალონის, ტოტალიზატორის, ლოტოს, ბინგოს და წამახალისებელი გათამაშების მოწყობის ნებართვაზე (1422319);

- მოსაკრებელი სამკურნალო საშუალებების ექსპორტისა და იმპორტის, ფარმაკოლოგიური საშუალებების კლინიკური კვლევის და ფარმაცევტული წარმოების, I, II ჯგუფის აფთიაქების და სააფთიაქო პუნქტის საქმიანობების ნებართვაზე (1422320);

- მოსაკრებელი არაიოდიზირებული მარილის იმპორტის ნებართვაზე (1422321);

- მოსაკრებელი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სამუშაოების, არქეოლოგიური სამუშაოებისა და საქართველოს კულტურულ ფასეულობათა საქართველოდან გატანის ნებართვაზე (1422322);

- სხვა არაკლასიფიცირებული სანებართვო მოსაკრებელი (1422399).

 

სახელმწიფო სერტიფიკატის მოსაკრებლები (14224)

- მოსაკრებელი სამშენებლო პროდუქციისა და მომსახურების შესაბამისობის სერტიფიცირებისათვის (142241);

- საქართველოში მიღებული განათლების დამადასტურებელი დოკუმენტის აუთენტურობის შესახებ და საზღვარგარეთ მიღებული განათლების დამადასტურებელი დოკუმენტის საქართველოში ცნობის შესახებ გაცემული ცნობის მოსაკრებელი (142242);

- ექიმისა და ფარმაცევტის სერტიფიცირების მოსაკრებელი (142243);

- ობიექტისა და პროდუქციის ჰიგიენური სერტიფიცირების მოსაკრებლები (142244);

- აუდიტორთა საკვალიფიკაციო სერტიფიცირების მოსაკრებელი (142245);

- ალკოჰოლიანი სასმელების წარმოშობისა და ყურძნის ღვინოების, ეთილის სპირტის და სპირტიანი სასმელების შესაბამისობის სერტიფიცირების მოსაკრებელი (142246);

- ვაზის სამყნობი და სარგავი მასალების (ნამყენი ნერგი) შესაბამისობის სერტიფიცირების მოსაკრებელი (142247);

- ვეტერინარული მოწმობის (ფორმა №1 და ფორმა №2) გაცემისათვის მოსაკრებელი (142248);

- ჯიშიანი პირუტყვის სერტიფიკატის (სანაშენე მოწმობის) მოსაკრებელი (142249);

- სერტიფიცირების მოსაკრებელი თესლის თესვითი ხარისხის განსაზღვრისათვის (1422410);

- სხვა არაკლასიფიცირებული სახელმწიფო სერტიფიკატის მოსაკრებელი (1422499).

 

სარეგისტრაციო მოსაკრებლები (14225)

- ფასიანი ქაღალდებისა და შეთავაზებების სარეგისტრაციო მოსაკრებელი (142251);

- საერთაშორისო, საქართველოს და ადგილობრივი შემოქმედებითი კავშირების, მოქალაქეთა პოლიტიკური გაერთიანების სარეგისტრაციო, აგრეთვე მათ წესდებაში ან დებულებაში ცვლილებების ან/და დამატებების შეტანაზე მოსაკრებელი (142252);

- არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირის, საქართველოში რეგისტრირებული და უცხო ქვეყნის არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირის ფილიალის სარეგისტრაციო და მათ წესდებაში ან დებულებაში ცვლილებების ან/და დამატებების შეტანაზე მოსაკრებელი*** (142253);

- სატრანსპორტო საშუალებების ძარის, კაბინის ან ჩარჩოს, ძრავისა და მისაბმელის გადაფორმების სარეგისტრაციო მოსაკრებელი (142254);

- საზღვარგარეთ გასატან კულტურულ ფასეულობათა სარეგისტრაციო მოსაკრებელი (142255);

- საწარმოო წესით დამზადებული ცხოველთა საკვების და საკვებდანამატების, პესტიციდების სარეგისტრაციო მოსაკრებელი (142256);

- სამედიცინო სამკურნალო საშუალებების, მასალების, ნაკეთობების და სხვა საგნების სარეგისტრაციო მოსაკრებელი (142257);

- ბიოლოგიურად აქტიური დანამატის სარეგისტრაციო და ხელახალი რეგისტრაციის მოსაკრებელი (142258);

- საწარმოს, საწარმოს ფილიალის რეგისტრაციისთვის, მათ წესდებაში ან დებულებაში ცვლილებების ან/და დამატებების შეტანის, საქმიანობის შეწყვეტის, ლიკვიდაციისა და ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმის შეცვლის სარეგისტრაციო მოსაკრებელი (142259);

- სხვა არაკლასიფიცირებული სარეგისტრაციო მოსაკრებელი (1422599).

 

სახელმწიფო საექსპერტიზო მოსაკრებელი (14226)

- მოსაკრებელი სოფლის მეურნეობის სამინისტროს შესაბამისი სამსახურის მიერ განხორციელებული ექსპერტიზისათვის (142261);

- მოსაკრებელი საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს შესაბამისი სამსახურის მიერ განხორციელებული ექსპერტიზისათვის (142262);

- მოსაკრებელი საწარმოო და სამოქალაქო დანიშნულების ობიექტების მშენებლობის პროექტების სახელმწიფო კომპლექსური და ქალაქმშენებლობითი დოკუმენტაციის ექსპერტიზისათვის (142263);

- მოსაკრებელი მოძრავი ძეგლების, ქალაქებისა და სხვა დასახლებების კულტურული მემკვიდრეობის დაცვით ზონებში და ისტორიულ დასახლებებში შენობა-ნაგებობების რეკონსტრუქციის, სარესტავრაციო სამუშაოებისა და ახალი მშენებლობების პროექტების ექსპერტიზისათვის (142264);

- მოსაკრებელი ტექნიკური ზედამხედველობის სფეროში ექსპერტიზისათვის (142265);

- მოსაკრებელი საქართველოს გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების სამინისტროს მიერ განხორციელებული სახელმწიფო ეკოლოგიური ექსპერტიზისათვის (142266);

- სხვა არაკლასიფიცირებული სახელმწიფო საექსპერტიზო მოსაკრებელი (142269).

 

სახელმწიფო ბაჟი (14227)

- სახელმწიფო ბაჟი სასამართლოებში განსახილველ საქმეებზე (142271);

- სახელმწიფო ბაჟი საქართველოს ტერიტორიაზე მოქალაქეობისა და პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტების გაცემისათვის, მოქალაქეთა მდგომარეობის აქტების რეგისტრაციისათვის (142272) ***;

- სახელმწიფო ბაჟი საქართველოს ტერიტორიაზე მოქალაქეობისა და ემიგრაცია-იმიგრაციის საკითხების განხილვისათვის (142273);

- სახელმწიფო ბაჟი საქართველოს ტერიტორიაზე გაცემული ოფიციალური დოკუმენტების აპოსტოლით დამოწმებისათვის (142274);

- საქართველოს ბაჟი სახელმწიფო სასაზღვრო-გამტარ პუნქტებში საქართველოს ორდინალური ვიზის გაცემისათვის (142275);

- სახელმწიფო ბაჟი დოკუმენტების გამოთხოვისათვის (142276);

- სახელმწიფო ბაჟი დოკუმენტების ლეგალიზაციისათვის (142277);

- სხვა არაკლასიფიცირებული სახელმწიფო ბაჟი (142279);

 

 

საკონსულო მოსაკრებელი (14228)

- მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ შესრულებული საკონსულო მოქმედებებისათვის (142281);

- მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ შესრულებული სანოტარო მოქმედებებისათვის (142282);

- მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ დოკუმენტების გამოთხოვისათვის (142283);

- მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ დოკუმენტების ლეგალიზაციისათვის (142284);

- მოსაკრებელი საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობის ან საკონსულო დაწესებულებების მიერ შესრულებული საზღვაო და საჰაერო ხომალდების საკონსულო მომსახურებისათვის (142285);

- სხვა არაკლასიფიცირებული საკონსულო მოსაკრებელი (142289);

 

-საჯარო ინფორმაციის ასლის გადაღების მოსაკრებელი (14229)

-სატენდერო მოსაკრებელი*** (142210)

-სააღსრულებო მოსაკრებელი*** (142211)

-სამხედრო სავალდებულო სამსახურის გადავადების მოსაკრებელი (142212)

-სათამაშო ბიზნესის მოსაკრებელი (142213)

- კაზინოების (სამორინეების) სათამაშო მაგიდიდან (1422131);

- სათამაშო აპარატებიდან (1422132);

- ტოტალიზატორის, ბინგოს, ლოტოს სალაროებიდან (1422133);

- წამახალისებელი გათამაშებიდან (1422134);

- სისტემურ-ელექტრონული ფორმის თამაშობიდან (1422135);

- ლატარიების მოწყობაზე (1422136);

- სხვა არაკლასიფიცირებული სათამაშო ბიზნესის მოსაკრებელი (1422139)

 

მოსაკრებელი დასახლებული ტერიტორიის დასუფთავებისათვის (142214)

კულტურული მემკვიდრეობის სარეაბილიტაციო არეალის ინფრასტრუქტურის მოსაკრებელი (142215)

მოსაკრებელი სპეციალური (ზონალური) შეთანხმების გაცემისათვის (142216)

პრობაციის მოსაკრებელი*** (142217)

სხვა არაკლასიფიცირებული მოსაკრებელი (142299) (აქ შეიტანება ყველა ის მოსაკრებელი, რომელსაც არ მოიცავს ზემოთ აღნიშნული კლასიფიკაცია)

 

არასაბაზრო წესით გაყიდული საქონელი და მომსახურება (1423)

ამ მუხლით აღირიცხება მთვარობის მიერ არასაბაზრო წესით გაყიდული საქონლისა და მომსახურებიდან მიღებული შემოსავალი, ადმინისტრაციული მოსაკრებლების და გადასახდელების გარდა. ეს მუხლი ჩვეულებრივ მოიცავს მთავრობის სოციალური ან საზოგადოებრივი საქმიანობის პროცესში წარმოებული პროდუქციისა და მომსახურების არასაბაზრო წესით გაყიდვებით მიღებულ შემოსავლებს, როგორიცაა საზაფხულო სკოლებში წარმოებული პროდუქციის, ექსპერიმენტულ ფერმებში შექმნილი სათესლე მასალის, საფოსტო მარკების რეალიზაციით მიღებული შემოსავალი, მუზეუმების მიერ ხელოვნების ნიმუშების ასლების გაყიდვით მიღებული შემოსავალი, სახელმწიფო სასწავლებლებში სწავლის საფასური, სახელმწიფო საავადმყოფოებისა და კლინიკებში მკურნალობის საფასური, სახელმწიფო მუზეუმის, პარკის, კულტურულ-გასართობი დაწესებულების მიერ გაყიდული ბილეთებიდან მიღებული შემოსავალი, თუ ეს დაწესებულება ორგანიზაციული ფორმით არ მიეკუთვნება სახელმწიფო კორპორაციებს.

აღნიშნულ თავში გათვალისწინებულია:

- შემოსავლები საქონლის რეალიზაციიდან (14231):

- აქციზური მარკების ნომინალური ღირებულებიდან მიღებული შემოსავლები (142311);

- სხვა არაკლასიფიცირებული საქონლის რეალიზაციიდან (142319);

- შემოსავლები მომსახურების გაწევიდან (14232):

- შემოსავალი შენობებისა და ნაგებობების იჯარაში ან მართვაში (უზურფრუქტი, ქირავნობა და სხვა) გადაცემიდან (142321);

- შემოსავალი მანქანა-დანადგარებისა და მოწყობილობების იჯარაში ან მართვაში (უზუფრუქტი, ქირავნობა და სხვა) გადაცემიდან (142322);

- შემოსავალი სხვა არაკლასიფიცირებული სახელმწიფო ქონების იჯარაში ან მართვაში (უზუფრუქტი, ქირავნობა და სხვა) გადაცემიდან (142323);

- შემოსავალი სხვა არაკლასიფიცირებული მომსახურების გაწევიდან (142329).

 

- სხვა შემოსავლები არასაბაზრო წესით გაყიდული საქონლიდან და მომსახურებიდან (14233).

 

საქონლისა და მომსახურების რელიზაციის დარიცხვა** (1424) (გამოიყენება მხოლოდ დარიცხვის მეთოდით აღრიცხვის შემთხვევაში). როდესაც სახელმწიფო ერთეული ნატურალური ფორმით დასაქმებულთა შრომის ანაზღაურებისთვის შემდგომში გამოყენების მიზნით აწარმოებს საქონელსა მომსახურებას. ამ დროს იგი მოქმედებს ორი მიმართულებით: ერთი, როგორც დამსაქმებელი და მეორე, როგორც საქონლისა და მომსახურების მწარმოებელი. დასაქმებულთა შრომის ანაზღაურების სწორად და სრულად ასახვის მიზნით საჭიროა, რომ ნატურალური ფორმით გაცემული შრომის ანაზღაურება აისახოს ხელფასისა და შრომის ანაზღაურების მუხლით, ისევე როგორც ფულადი სახით გაცემული შრომის ანაზღაურება, რომელიც შემდგომში დასაქმებულის მიერ გამოყენებულ იქნა დამსაქმებლისაგან საქონლისა და მომსახურების შეძენის მიზნით. ეს მუხლი მოიცავს ყველა ტრანსაქციას, რომლითაც ფაქტობრივად ხდება საქონლისა და მომსახურების რეალიზაცია არაფულადი ფორმით და საჭიროებს რეალიზებული საქონლისა და მომსახურების დარიცხვას.

 

სანქციები (ჯარიმები და საურავები) (143)

 

სანქციები (ჯარიმები და საურავები) წარმოადგენს სავალდებულო მიმდინარე ტრანსფერებს, რომლის დაკისრებაც ხდება სასამართლოს ან სხვა ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ კანონმდებლობის ან სხვა ადმინისტრაციული პროცედურების დარღვევისთვის. აქვე აღირიცხება სასამართლოს გარეშე დაკისრებული სანქციები (ჯარიმები და საურავები).

 

სანქციები (ჯარიმები და საურავები), რომელთა დაკისრებაც ხდება კონკრეტული გადასახდის გადაუხდელობაზე ან სხვა დარღვევაზე, უნდა აღირიცხოს ამ კონკრეტულ გადასახადთან ერთად. სხვა სანქციები (ჯარიმები და საურავები), რომელთა დაკისრება ხდება საგადასახადო კანონმდებლობის დარღვევისათვის და რომელთა იდენტიფიცირება კონკრეტულ გადასახადთან შეუძლებელია, აღირიცხება როგორც სხვა გადასახადები (116).

 

აღნიშნული მუხლი მოიცავს შემდეგ კატეგორიებს:

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო (1431)

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სფეროებში (14311);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) სახელმწიფო საკუთრების ხელმყოფი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო (14312);

 - შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო გარემოს დაცვის, ბუნებათსარგებლობის სფეროში (14313);

 - შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა დაცვის, განათლებისა და აღზრდის სფეროში (14314);

 - შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო მრეწველობის, ელექტრო- და თბოენერგიის გამოყენებისა და წყალმომარაგების დარგში (14315);

 - შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო სოფლის მეურნეობაში, ვეტერინალურ-სანიტარული წესების დარღვევა (14316);

 - შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო ტრანსპორტზე საგზაო მეურნეობისა და კავშირგაბმულობის დარგში (14317), რომელიც იყოფა:

- საგზაო მოძრაობის წესების დარღვევის გამო (143171);

- დედაქალაქის ტერიტორიაზე ავტოტრანსპორტის პარკირების წესების დარღვევის გამო (143172);

- უბილეთო მგზავრობის გამო (143173);

- საქალაქო რეგულარული სამგზავრო გადაყვანის პირობების დარღვევის გამო (143174);

- სხვა ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო ტრანსპორტზე საგზაო მეურნეობისა და კავშირგაბმულობის დარგში (143179);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო ვაჭრობისა და ფინანსების დარგში (14318);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) საზოგადოებრივი წესრიგის ხელმყოფი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო (14319);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) მმართველობის დადგენილი წესის ხელმყოფი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო (143110);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო მოქალაქეთა საბინაო უფლებების, საბინაო-კომუნალური მეურნეობისა და კეთილმოწყობის დარგში (143111), რომელიც იყოფა:

- დასუფთავების წესების დარღვევის გამო (1431111);

- თვითმმართველი ერთეულის ტერიტორიის კეთილმოწყობის წესების დარღვევის გამო (1431112);

- თვითმმართველი ერთეულის იერსახის დამახინჯების გამო (1431113);

- სხვა ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო მოქალაქეთა საბინაო უფლებების, საბინაო-კომუნალური მეურნეობისა და კეთილმოწყობის დარგში (1431119);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) საჯარო სამართლის იურიდიული პირის – სამოქალაქო რეესტრის სააგენტოს საქმიანობასთან დაკავშირებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა გამო (143112);

- შემოსავალი სხვა არაკლასიფიცირებული სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევების გამო (143199);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) საზღვრის უკანონოდ დარღვევის გამო (1432);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) გაცემული სესხების დაფარვის ვადების დარღვევის გამო (1433);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) არქიტექტურულ-სამშენებლო საქმიანობაში გამოვლენილი დარღვევის გამო (1434);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) სისხლის სამართლის კოდექსით გათვალისწინებული სამართალდარღვევის გამო (1435);

- შემოსავალი სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) სათამაშო ბიზნესის სფეროში სანებართვო პირობების დარღვევის გამო (1436);

- შემოსავალი სხვა არაკლასიფიცირებული სანქციებიდან (ჯარიმები და საურავები) (1439).

 

ნებაყოფლობითი ტრანსფერები, გრანტების გარდა (144)

ეს კატეგორია მოიცავს ფულად შემოწირულობებს (დარიცხვის მეთოდის შემთხვევაში კი არაფულად საჩუქრებს) და სხვა ნებაყოფლობით ტრანსფერებს, რომლებსაც ფიზიკური პირები, კერძო არამომგებიანი ორგანიზაციები, არასამთავრობო ფონდები და ორგანიზაციები, საწარმოები და კორპორაციები (მთავრობისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების გარდა) გადასცემენ სახელმწიფოს.

მიმდინარე ნებაყოფლობითი ტრანსფერები, გრანტების გარდა (1441) მოიცავს, მაგალითად, ჰუმანიტარული მიზნით მთავრობაზე გადაცემულ ფულად რესურსებს (დარიცხვის მეთოდით აღრიცხვისას კი საკვებ პროდუქტებს, ადიალებს, წამლებს ან ფულად სახსრებსაც), რომლებიც არ არის განკუთვნილი კაპიტალური ხასიათის ხარჯების გასაწევად.

კაპიტალური ნებაყოფლობითი ტრანსფერები, გრანტების გარდა (1442) მოიცავს სკოლის, საავადმყოფოს, მუზეუმის, თეატრის ან კულტურული ცენტრების მშენებლობის ან შეძენის მიზნით განხორციელებულ ფულად ტრანსფერებს ან დარიცხვის მეთოდით აღრიცხვის შემთხვევაში მიწის, შენობა-ნაგებობის ან არამატერიალური აქტივის, როგორიცაა პატენტი ან საავტორო უფლება, საჩუქრის სახით მთავრობაზე გადაცემას. როდესაც გაურკვეველია რომელ სახეობას უნდა მიეკუთვნოს ტრანსფერი, მიმდინარეს თუ კაპიტალურს, მაშინ იგი უნდა აღირიცხოს მიმდინარე ტრანსფერებში.

 

შერეული და სხვა არაკლასიფიცირებული შემოსავლები (145)

ამ მუხლით აღირიცხება შემოსავლები, რომლებიც არ მიეკუთვნება ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ კატეგორიას. შემოსავლები, რომლებიც ამ კატეგორიაში შეიძლება მოხვდეს, არის ყოფილი სამხედრო დანიშნულების ისეთი ქონების რეალიზაცია, რომელიც არ ექვემდებარება ძირითად საშუალებებში აღრიცხვას, ნარჩენების რეალიზაცია, მოთხოვნები სადაზღვევო კომპანიებისადმი, რომლებიც არ უკავშირდება სიცოცხლის დაზღვევას, სადაზღვევო პრემია, რომელიც არ უკავშირდება სიცოცხლის დაზღვევას, იმ პროგრამებიდან, რომლებიც ხორციელდება მთავრობის მიერ, სახელმწიფოზე მიყენებული ზიანის ანაზღაურება, გარდა სასამართლო გადაწყვეტილების შედეგად ამოღებული თანხებისა და ყველა სხვა შემოსავალი, რომელზეც არ არსებობს საკმარისი ინფორმაცია, რათა იგი კლასიფიცირებულ იქნეს სხვა ზემოთ მოყვანილი მუხლების შესაბამისად. აქვე აღირიცხება ლატარიის ჩატარებისას რეალიზებული ბილეთების ჯამური ღირებულების პროცენტი, რომლის გადახდევინება ხდება ბიუჯეტის სასარგებლოდ, და შემოსულობა ადგილობრივი საქალაქო რეგულარული სამგზავრო გადაყვანის ნებართვაზე და სხვა.

- სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის არასასოფლო-სამეურნეო მიზნით გამოყოფისას სანაცვლო მიწის ათვისების ღირებულებისა და მიყენებული ზიანის ანაზღაურებიდან მიღებული შემოსავალი (1451);

- შემოსულობა გარე რეკლამის განთავსების ნებართვის გაცემიდან (1452);

- სახაზინო თავდებობიდან მიღებული შემოსავალი (1453);

- ავტოსატრანსპორტო საშუალებების პარკირების რეგულირების უფლების გადაცემიდან მიღებული შემოსავალი (1454);

- სხვა მართვის უფლების გადაცემიდან მიღებული შემოსავალი (1455);

- შემოსავალი რეალიზებული ლატარიის ბილეთების ჯამური ღირებულების წილიდან (1456);

- შემოსულობა ადგილობრივი საქალაქო რეგულარული სამგზავრო გადაყვანის ნებართვაზე (1457);

- გზათსარგებლობის საფასურით მიღებული შემოსავალი (1458);

- შავი ან/და ფერადი ლითონების ჯართის ექსპორტის მომსახურების ტარიფიდან მიღებული შემოსავალი (1460);

- სხვა არაკლასიფიცირებული შემოსავლები (1459).

 

 

* არ არის განსაზღვრული საქართველოს მოქმედი კანონმდებლობით

** გამოიყენება მხოლოდ დარიცხვის მეთოდის დროს

*** გაუქმებულია საქართველოს მოქმედი კანონმდებლობით

 

 

ბიუჯეტის საგადასახადო შემოსავლები აქციზური პროდუქციის და მომსახურების მიხედვით

   ცხრილი № 2

ჯგუფი

დ ა ს ა ხ ე ლ ე ბ ა

აქციზი

1

2

3

4

 

 

აქციზური პროდუქცია

 

1

22

ცქრიალა და შუშხუნა ღვინოები (მათ შორის შამპანური)

 

2

22

შემაგრებული ღვინოები - ჩამოსხმული

 

3

22

შემაგრებული ღვინოები - ჩამოსასხმელი

 

4

22

ვერმუტი და სხვა ნატურალური ღვინოები, რომლებსაც დამატებული აქვთ მცენარეული ან არომატული ექსტრაქტები

 

5

22

ყურძნის ნატურალური ღვინოები, გარდა ცქრიალა და შუშხუნა ღვინოებისა (მათ შორის შამპანური) და შემაგრებული ღვინოებისა – ჩამოსხმული

 

6

22

ყურძნის ნატურალური ღვინოები, გარდა ცქრიალა და შუშხუნა ღვინოებისა (მათ შორის შამპანური) და შემაგრებული ღვინოებისა – ჩამოსასხმელი

 

7

22

სხვა დადუღებული სასმელები (ვაშლის სიდრი, პერი, თაფლის სასმელი), დადუღებული სასმელების ნარევი და დადუღებული სასმელებისა და უალკოჰოლო სასმელების ნარევი, რომლებიც ამ ცხრილში სხვა ადგილას არ არის დასახელებული

 

8

22

ეთილის სპირტი

 

9

22

სპირტიანი სასმელები, რომლებიც მიღებულია ყურძნის ღვინის ან ჭაჭის დისტილაციით

 

10

22

ვისკი

 

11

22

რომი და ტაფია

 

12

22

ჯინი და ღვიის ნაყენი

 

13

22

არაყი

 

14

22

ლიქიორი და ტკბილი ნაყენები

 

15

22

სხვა სპირტიანი სასმელები

 

16

22

ლუდი

 

17

24

სიგარა, სიგარები წაჭრილი ბოლოებით, თამბაქოს შემცველობით      

 

18

24

სიგარელები (წვრილი სიგარები), თამბაქოს შემცველობით

 

19

24

ფილტრიანი სიგარეტი, თამბაქოს შემცველობით

 

20

24

ყველა დანარჩენი უფილტრო სიგარეტი და პაპიროსი

 

21

24

სამრეწველო დამზადების სხვა თამბაქო და თამბაქოს სამრეწველო შემცვლელები, თამბაქო ,,ჰომოგენიზებული" ან ,,აღდგენილი" თამბაქოს ექსტრატები და ესენციები

 

22

87

მსუბუქი ავტომობილები

 

23

27

ბუნებრივი აიროვანი კონდესატი და ბუნებრივი აირი, გარდა მილსადენისა

 

24

27

ნავთობის მსუბუქი დისტილატები

 

25

27

ნავთობის საშუალო დისტილატები

 

26

27

ნავთობის მძიმე დისტილატები

 

27

27

ზეთები და ქვანახშირის ფისებისაგან მაღალ ტემპერატურაზე გამოხდილი სხვა პროდუქტები; ანალოგიური პროდუქტები, რომლებშიც არომატული შემადგენელი ნაწილების მასა აღემატება არაარომატულების მასას

 

28

27

ნავთობის აირები და აირისებრი ნახშირწყალბადები

 

29

27

ნავთობი და ნავთობპროდუქტები, მიღებული ბიტუმოვანი ქანებისაგან, ნედლის გარდა: პროდუქტები, სხვა ადგილას დაუსახლებელი ან ჩაურთველი, ბიტუმოვანი ქანებისაგან მიღებული ნავთობის ან ნავთობპროდუქტების 70 მას.% ან მეტი შემცველობით, ამასთანავე, ეს ნავთობი წარმოადგენს პროდუქტების ძირითად შემადგენლებს: ნამუშევარი ნავთობპროდუქტები

 

30

39

პიროლიზის თხევადი პროდუქტი

 

31

38

27

29

მისართი, გამხსნელი, ანტიდეტონატორი

 

32

34

საპოხი მასალები და საშუალებები

 

33

-

მობილური კომუნიკაციები

 

 

 

ბიუჯეტის საგადასახადო შემოსავლები აქციზური პროდუქციის და მომსახურების მიხედვით

 

აღნიშნული ცხრილი გათვალისწინებულია საგადასახადო კანონმდებლობით განსაზღვრული აქციზური საქონლის და მომსახურების დაბეგვრით მიღებული საგადასახადო შემოსავლების აღრიცხვისათვის.

 აქციზური საქონელი კლასიფიცირებულია საქართველოს ტერიტორიაზე წარმოებული და იმპორტირებული პროდუქციის სასაქონლო ჯგუფების მიხედვით.“.

„თავი IV

ხარჯების ეკონომიკური კლასიფიკაცია

ხარჯების ეკონომიკური კლასიფიკაცია წარმოადგენს ბიუჯეტის ხარჯების ფინანსური ოპერაციების დაჯგუფებას ეკონომიკური შინაარსის მიხედვით.

ცხრილში მოცემულია ხარჯების ეკონომიკური კლასიფიკაციის მუხლები:

 

კოდი

 

 

დასახელება

2

 

 

 

 

ხარჯები

2

1

 

 

 

შრომის ანაზღაურება

2

1

1

 

 

ხელფასები

2

1

1

1

 

ხელფასები ფულადი ფორმით

2

1

1

1

1

თანამდებობრივი სარგო

2

1

1

1

2

წოდებრივი სარგო

2

1

1

1

3

პრემია

2

1

1

1

4

დანამატი

2

1

1

1

5

ჰონორარი

2

1

1

1

6

კომპენსაცია

2

1

1

2

 

ხელფასები სასაქონლო ფორმით

2

1

2

 

 

სოციალური შენატანები

2

2

 

 

 

საქონელი და მომსახურება

2

2

1

 

 

შტატგარეშე მომუშავეთა ანაზღაურება

2

2

2

 

 

მივლინება

2

2

2

1

 

მივლინება ქვეყნის შიგნით

2

2

2

2

 

მივლინება ქვეყნის გარეთ

2

2

3

 

 

ოფისის ხარჯები

2

2

3

1

 

საკანცელარიო, საწერ-სახაზავი ქაღალდის, საბუღალტრო ბლანკების, ბიულეტენების, საკანცელარიო წიგნების და სხვა ანალოგიური მასალების შეძენა

2

2

3

2

 

კომპიუტერული პროგრამების შეძენის და განახლების ხარჯი

2

2

3

3

 

ნორმატიული აქტების, საცნობარო და სპეციალური ლიტერატურის, ჟურნალ-გაზეთების შეძენა და ყველა სახის საგამომცემლო-სასტამბო (არაძირითადი საქმიანობის) ხარჯი

2

2

3

4

 

მცირეფასიანი საოფისე ტექნიკის შეძენა და დამონტაჟების/დემონტაჟის ხარჯი

2

2

3

4

1

ტელევიზორი

2

2

3

4

2

მაცივარი

2

2

3

4

3

კომპიუტერული ტექნიკა

2

2

3

4

4

ასლგადამღები

2

2

3

4

5

კარტრიჯების შეძენა და დატუმბვა

2

2

3

4

6

ფოტო-ვიდეო-აუდიო აპარატურა

2

2

3

4

7

მობილური ტელეფონი

2

2

3

4

8

ტელეფონის, ფაქსის აპარატი

2

2

3

4

9

მუსიკალური ინსტრუმენტი

2

2

3

4

10

გამათბობელი და გამაგრილებელი ტექნიკა

2

2

3

4

11

სხვა მცირეფასიანი საოფისე ტექნიკის შეძენასა და დამონტაჟებასთან/დემონტაჟთან დაკავშირებული ხარჯი

2

2

3

5

 

საოფისე ინვენტარის შეძენა და დამონტაჟების ხარჯი

2

2

3

5

1

საოფისე ავეჯი

2

2

3

5

2

რბილი ავეჯი

2

2

3

5

3

სხვა საოფისე მცირეფასიანი ინვენტარის შეძენასა და დამონტაჟებასთან დაკავშირებული ხარჯი

2

2

3

6

 

ოფისისათვის საჭირო საგნებისა და მასალების შეძენის ხარჯი

2

2

3

7

 

რეცხვის, ქიმწმენდის და სანიტარული საგნების შეძენის ხარჯი

2

2

3

8

 

შენობა-ნაგებობების და მათი მიმდებარე ტერიტორიების მიმდინარე რემონტის ხარჯი

2

2

3

9

 

საოფისე ტექნიკის, ინვენტარის, მანქანა-დანადგარების მოვლა-შენახვის, ექსპლუატაციისა და მიმდინარე რემონტის ხარჯი

2

2

3

10

 

კავშირგაბმულობის ხარჯი

2

2

3

11

 

საფოსტო მომსახურების ხარჯი

2

2

3

12

 

კომუნალური ხარჯი

2

2

3

12

1

ელექტროენერგიის ხარჯი

2

2

3

12

2

წყლის ხარჯი

2

2

3

12

3

ბუნებრივი და თხევადი აირის ხარჯი

2

2

3

12

4

კანალიზაციისა და ასინილიზაციის ხარჯი

2

2

3

12

5

გათბობისა და გათბობის მიზნით სხვა საწვავისა და ნედლეულის, ასევე გენერატორის საწვავის შეძენის ხარჯი

2

2

3

12

6

შენობა-ნაგებობების და მათი მიმდებარე ტერიტორიების მოვლა/დასუფთავების ხარჯი

2

2

3

12

7

სამსახურებრივ მოვალეობასთან დაკავშირებული ბინით სარგებლობის კომუნალური ხარჯი

2

2

3

13

 

სამსახურებრივი ცხოველების მოვლა-შენახვასთან და აღკაზმულობასთან დაკავშირებული ხარჯი

2

2

3

14

 

ოფისის ხარჯი, რომელიც არ არის კლასიფიცირებული

2

2

4

 

 

წარმომადგენლობითი ხარჯები

2

2

5

 

 

კვების ხარჯები

2

2

6

 

 

სამედიცინო ხარჯები

2

2

7

 

 

რბილი ინვენტარისა და უნიფორმის შეძენის და პირად ჰიგიენასთან დაკავშირებული ხარჯები

2

2

8

 

 

ტრანსპორტის, ტექნიკისა და იარაღის ექსპლუატაციისა და მოვლა-შენახვის ხარჯები

2

2

8

1

 

საწვავ/საპოხი მასალების შეძენის ხარჯი

2

2

8

2

 

მიმდინარე რემონტის ხარჯი

2

2

8

3

 

ექსპლუატაციის, მოვლა-შენახვის და სათადარიგო ნაწილების შეძენის ხარჯი

2

2

8

4

 

ტრანსპორტის დაქირავების (გადაზიდვა-გადაყვანის) ხარჯი

2

2

8

5

 

მცირეფასიანი ინსტრუმენტებისა და ხელსაწყოების შეძენა შენახვის ხარჯი

2

2

8

6

 

ტრანსპორტის, ტექნიკისა და იარაღის ექსპლუატაციის და მოვლა-შენახვის არაკლასიფიცირებული ხარჯები

2

2

9

 

 

სამხედრო ტექნიკისა და ტყვია-წამლის შეძენის ხარჯები

2

2

10

 

 

სხვა დანარჩენი საქონელი და მომსახურება

2

2

10

1

 

ბანკის მომსახურების ხარჯი

2

2

10

2

 

დიპლომატიური დაწესებულებების შენახვისა და ატაშატის ხარჯი

2

2

10

3

 

ექსპერტიზის და შემოწმებების ხარჯი

2

2

10

4

 

კადრების მომზადება-გადამზადებასთან, კვალიფიკაციის ამაღლებასა და სტაჟირებასთან დაკავშირებული ხარჯი

2

2

10

5

 

რეკლამის ხარჯი

2

2

10

6

 

სესიების, კონფერენციების, ყრილობების, სემინარების და სხვა სამუშაო შეხვედრების ორგანიზების ხარჯი

2

2

10

7

 

საკონსულტაციო, სანოტარო, თარჯიმნის და თარგმნის მომსახურების ხარჯი

2

2

10

8

 

აუდიტორიული მომსახურების ხარჯი

2

2

10

9

 

საარქივო მომსახურების ხარჯი

2

2

10

10

 

შენობა-ნაგებობების დაცვის ხარჯი

2

2

10

11

 

ბინის ქირა

2

2

10

12

 

კულტურული, სპორტული, საგანმანათლებლო და საგამოფენო ღონისძიებების ხარჯები

2

2

10

13

 

მაუწყებლობის ხარჯები

2

2

10

14

 

სხვა დანარჩენ საქონელსა და მომსახურებაზე გაწეული დანარჩენი ხარჯი

2

3

 

 

 

ძირითადი კაპიტალის მოხმარება*

2

4

 

 

 

პროცენტი

2

4

1

 

 

საგარეო ვალდებულებებზე

2

4

1

1

 

ორმხრივ კრედიტორებზე

2

4

1

2

 

მრავალმხრივ კრედიტორებზე

2

4

1

3

 

კომერციულ ორგანიზაციებზე

2

4

1

4

 

სხვა საგარეო ვალდებულებებზე

2

4

2

 

 

საშინაო ერთეულებზე გარდა სახელმწიფო ერთეულებისა

2

4

3

 

 

სახელმწიფო ერთეულებიდან აღებულ საშინაო ვალდებულებებზე

2

5

 

 

 

სუბსიდიები

2

6

 

 

 

გრანტები

2

6

1

 

 

გრანტები უცხო სახელმწიფოთა მთავრობებს

2

6

1

1

 

მიმდინარე

2

6

1

2

 

კაპიტალური

2

6

2

 

 

გრანტები საერთაშორისო ორგანიზაციებს

2

6

2

1

 

მიმდინარე

2

6

2

2

 

კაპიტალური

2

6

3

 

 

გრანტები სხვა დონის სახელმწიფო ერთეულებს

2

6

3

1

 

მიმდინარე

2

6

3

2

 

კაპიტალური

2

7

 

 

 

სოციალური უზრუნველყოფა

2

7

1

 

 

სოციალური დაზღვევა

2

7

1

1

 

ფულადი ფორმით

2

7

1

2

 

სასაქონლო ფორმით

2

7

2

 

 

სოციალური დახმარება

2

7

2

1

 

ფულადი ფორმით

2

7

2

2

 

სასაქონლო ფორმით

2

7

3

 

 

დამქირავებლის მიერ გაწეული სოციალური დახმარება

2

7

3

1

 

ფულადი ფორმით

2

7

3

2

 

სასაქონლო ფორმით

2

8

 

 

 

სხვა ხარჯები

2

8

1

 

 

ქონებასთან დაკავშირებული ხარჯები, გარდა პროცენტისა

2

8

2

 

 

სხვადასხვა ხარჯები

2

8

2

1

 

სხვადასხვა მიმდინარე ხარჯები

2

8

2

1

1

სასამართლოებისა და სხვა კვაზი-სასამართლო ორგანოების გადაწყვეტილებით დაკისრებული სააღსრულებო ხარჯი

2

8

2

1

2

შენობა-ნაგებობი დაზღვევის ხარჯი

2

8

2

1

3

დანადგარების დაზღვევის ხარჯი

2

8

2

1

4

სატრანსპორტო საშუალებების დაზღვევის ხარჯი

2

8

2

1

5

პერსონალის დაზღვევის ხარჯი

2

8

2

1

6

დაზღვევის სხვა ხარჯები

2

8

2

1

7

მოსწავლეთა ვაუჩერების ხარჯი

2

8

2

1

8

სახელმწიფო სასწავლო გრანტების ხარჯი

2

8

2

1

9

სახელმწიფო სასწავლო სტიპენდიების ხარჯი

2

8

2

1

10

პრეზიდენტის სახელობის გრანტების ხარჯი

2

8

2

1

11

პრეზიდენტის სახელობის სტიპენდიების ხარჯი

2

8

2

1

12

პრეზიდენტის სახელობის სამეცნიერო გრანტების ხარჯი

2

8

2

1

13

სხვა სახელობის სტიპენდიებისა და გრანტების ხარჯი

2

8

2

1

14

სტიქიური უბედურებების შედეგად მიყენებული ზიანის ხარჯი

2

8

2

1

15

გადასახადები (გარდა საშემომოსავლო და საქონლის ღირებულებაში აღრიცხული დღგ-)

2

8

2

1

16

მოსაკრებლები

2

8

2

1

17

საკომისიოები

2

8

2

1

18

სხვადასხვა მიმდინარე ხარჯების სხვა დანარჩენი მიმდინარე ხარჯი

2

8

2

2

 

სხვადასხვა კაპიტალური ხარჯები

 

ხარჯების ეკონომიკური კლასიფიკაცია

მეთოდური განმარტებები

 

ხ ა რ ჯ ე ბ ი (2)

წინამდებარე კლასიფიკაციის მიხედვით ხარჯები იყოფა 8 ძირითად ჯგუფად, კერძოდ: შრომის ანაზღაურება, საქონელი და მომსახურება, ძირითადი კაპიტალის მოხმარება, პროცენტი, სუბსიდიები, გრანტები, სოციალური უზრუნველყოფა და სხვა ხარჯები.

 

შენიშვნა: საკუთარი კაპიტალის ფორმირებასთან დაკავშირებული ოპერაციები არ განიხილება როგორც ხარჯები.

 

შრომის ანაზღაურება (21)

შრომის ანაზღაურება გულისხმობს დამქირავებლის მიერ დაქირავებულისათვის საანგარიშო პერიოდის განმავლობაში შესრულებული სამუშაოს ღირებულების ასანაზღაურებლად ფულადი ან სასაქონლო ფორმით გაცემულ კომპენსაციებს. შრომის ანაზღაურება მოიცავს ხელფასებს (როგორც ფულადი, ისე სასაქონლო ფორმით) (211) და სოციალურ შენატანებს (212).

შრომის ანაზღაურება (21) არ ითვალისწინებს კონტრაქტორების, თვითდასაქმებული პირების თუ სხვა სახის მომუშავეთათვის გადახდილ თანხებს, რომლებიც სახელმწიფო ერთეულის საშტატო რიცხოვნობაში არ შედიან. ნებისმიერი ამგვარი გადახდა აისახება როგორც საქონელი და მომსახურება (22).

 

ხელფასები (211)

ხელფასი გულისხმობს შესრულებული სამუშაოს საზღაურს ფულადი ან სასაქონლო ფორმით, აგრეთვე კუთვნილი შვებულების საზღაურს.

 

ხელფასი ფულადი ფორმით (2111)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს შესრულებული სამუშაოს და კუთვნილი შვებულების ფულად ანაზღაურებას.

 

თანამდებობრივი სარგო (21111)

აღნიშნულ კატეგორიაში ერთიანდება ნომინალური თვიური ხელფასის ოდენობა, რომელიც დადგენილია მუშაკისათვის მისი დაკავებული თანამდებობის შესაბამისად. აგრეთვე, კუთვნილი შვებულების საზღაური. სარგო წესდება საშტატო განრიგის და თანამდებობრივი კატეგორიის შესაბამისად.

 

წოდებრივი სარგო (21112)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს მინიჭებული წოდებისათვის დადგენილ სარგოს.

 

პრემია (21113)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ყველა სახის ფულად წახალისებას, გარდა „სხვა ხარჯებში ასახულ სახელმწიფო ჯილდოებზე და შესაბამისი სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ სხვა სახის ჯილდოებზე დაწესებული ფულადი პრემიებისა.

 

დანამატი (21114)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს არასამუშაო საათებში, ღამის ცვლაში, სადღესასწაულო და დასვენების დღეებში მუშაობისათვის განკუთვნილ დამატებით საზღაურს და კანონმდებლობით გათვალისწინებულ ნებისმიერ სხვა დანამატს.

 

ჰონორარი (21115)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ფულად ანაზღაურებას, რომელსაც უხდიან ლიტერატურული და მუსიკალური ნაწარმოებების, მეცნიერული ნაშრომებისა და გამოგონებების ავტორებს ნაწარმოებების პუბლიკაციისა და გამოყენებისათვის და სხვა, გარდა „სხვა ხარჯებში“ და „სოციალურ უზრუნველყოფაში“ ასახული კომპენსაციებისა.

 

კომპენსაცია (21116)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს დაქირავებულისათვის ნორმატიული აქტით განსაზღვრულ ყველა სახის ფულად კომპენსაციას, გარდა „სოციალური უზრუნველყოფის“ (27) და „სხვა ხარჯების“ (28) მუხლებით გათვალისწინებული კომპენსაციებისა.

 

ხელფასი სასაქონლო ფორმით (2112)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს „ხელფასი ფულადი ფორმით“ (2111) კატეგორიაში წარმოდგენილ ყველა გასაცემელსა და საზღაურს სასაქონლო ფორმით.

 

სოციალური შენატანები (212)*

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს სახელმწიფო სადაზღვევო სქემის არსებობისას განხორციელებულ სოციალურ შენატანებთან დაკავშირებულ ხარჯებს.

 

საქონელი და მომსახურება (22)*

შენიშვნა: სხვა მატერიალური მარაგების შეძენაზე გაწეული საკასო ხარჯი (გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც მატერიალური მარაგების შეძენა ეკონომიკური კლასიფიკაციით გათვალისწინებულ სხვა ხარჯვით კატეგორიებში ან არაფინანსური აქტივებისა და მათზე ოპერაციების კლასიფიკაციის შესაბამის კატეგორიებში აღირიცხება) საქონლისა და მომსახურების შესყიდვად განიხილება და აღრიცხვაში არაფინანსურ აქტივებში აისახება. სხვა მატერიალური მარაგების ფაქტობრივი გამოყენების შემთხვევაში ისინი ფაქტობრივ ხარჯებში ჩამოიწერება, რაც თავის მხრივ საქონლისა და მომსახურების გამოყენებად განიხილება.

 

შტატგარეშე მომუშავეთა ანაზღაურება (221)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ხელშეკრულებით დაქირავებულ შტატგარეშე მომუშავეთათვის ფულადი ან სასაქონლო ფორმით გაცემულ კომპენსაციას.

 

მივლინება (222)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ქვეყნის შიგნით (2221) და ქვეყნის გარეთ (2222) მივლინების დროს მგზავრობის, საცხოვრებელი ადგილის, დღიური ნორმის და მივლინებასთან დაკავშირებული კავშირგაბმულობის ხარჯებს; მივლინების დროს წარმომადგენლობით ხარჯებს; ქვეყნის გარეთ მივლინებისათვის მივლინებული მუშაკის სავალდებულო დაზღვევის ხარჯებს, პასპორტის ღირებულებისა და სხვა დოკუმენტების (მათ შორის, ვიზის) გაფორმებასთან, აგრეთვე მივლინებასთან დაკავშირებულ სხვა ხარჯებს.

 

 

ოფისის ხარჯები (223 )

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ხარჯებს მცირეფასიან და მრავალჯერადი მოხმარების საგნებზე, მათ შორის, მცირეფასიან აქტივებზე, რომელთაც გააჩნიათ რეგულარული გამოყენების ხასიათი; ასევე ძირითადი აქტივების, ფასეულობების და არაწარმოებული აქტივების ოვლა-შენახვის (ექსპლუატაციის) და დაზიანების შემთხვევაში შეკეთების მიზნით გაწეულ ხარჯებს, რომელიც არ ზრდის მათ ღირებულებას. მიმდინარე შეკეთების, ექსპლუატაციის და მოვლა-შენახვის ხარჯი წარმოადგენს ისეთ ღონისძიებებს, რომელთა პერიოდული განხორციელებაც ევალებათ აქტივების მფლობელებს ან მომხმარებლებს, რათა შესაძლებელი იყოს ამ აქტივების გამოყენება მათთვის განსაზღვრული სასიცოცხლო ციკლის განმავლობაში და ისინი არ ცვლიან აქტივების საექსპლუატაციო თვისებებს, უბრალოდ ინახავენ მათ მუშა მდგომარეობაში ან დაზიანების შემთხვევაში აღადგენენ მათ საწყის მდგომარეობას.

 

ოფისის ხარჯები (223 ) მოიცავს:

საკანცელარიო, საწერ-სახაზავი ქაღალდის, საბუღალტრო ბლანკების, ბიულეტენების, საკენცელარიო წიგნების და სხვა ანალოგიური მასაძლების შეძენას (2231);

კომპიუტერული პროგრამების შეძენის და განახლების ხარჯს (2232), როგორიცაა მცირეფასიანი და ხშირ შემთხვევაში ერთწლიანი გამოყენების კომპიუტერული პროგრამების შეძენის და განახლების ხარჯები;

ნორმატიული აქტების, საცნობარო და სპეციალური ლიტერატურის, ჟურნალ-გაზეთების შეძენისა და ყველა სახის საგამომცემლო-სასტამბო (არაძირითადი საქმიანობის) ხარჯს (2233);

მცირეფასიანი საოფისე ტექნიკის შეძენისა და დამონტაჟების/დემონტაჟის ხარჯს (2234): ტელევიზორი (22341), მაცივარი (22342), კომპიუტერული ტექნიკა (22343) (კომპიუტერი, პრინტერი, სკანერი, უწყვეტი კვების წყარო, კომპიუტერული ტექნიკის აქსესუარები), ასლგადამღები (22344), კარტრიჯების შეძენა და დატუმბვა (22345), ფოტო-ვიდეო-აუდიო აპარატურა (22346) (ფოტოაპარატი, ხმის ჩამწერი აპარატურა, აუდიო-ვიდეო აპარატურა), მობილური ტელეფონი (22347), ტელეფონის, ფაქსის აპარატი (22348), მუსიკალური ინსტრუმენტი (22349), გამათბობელი და გამაგრილებელი ტექნიკა (223410), სხვა მცირეფასიანი საოფისე ტექნიკის შეძენისა და დამონტაჟებასთან/დემონტაჟთან დაკავშირებული ხარჯი (223411);

საოფისე ინვენტარის შეძენისა და დამონტაჟების ხარჯებს (2235), როგორიცაა საოფისე ავეჯი (22351), რბილი ავეჯი (22352), სხვა საოფისე მცირეფასიანი ინვენტარი (სამზარეულოს ინვენტარი, ტანსაცმლის საკიდი, ბეჭედი/შტამპი, მაგიდის სანათი, სურათი და სურათის ჩარჩო, საათი, ცეცხლგამძლე კარადა (სეიფი) და სხვა საოფისე ინვენტარი) შეძენასა და დამონტაჟებასთან დაკავშირებული ხარჯი (22353);

ოფისისთვის საჭირო საგნებისა და მასალების შეძენის ხარჯებს (2236), რაც გულისხმობს ოფისის ფუნქციონირებისათვის საჭირო სამეურნეო დანიშნულების საგნების და მასალების შეძენის ხარჯს;

რეცხვის, ქიმწმენდის და სანიტარიული საგნების ხარჯებს (2237);

შენობა-ნაგებობების და მათი მიმდებარე ტერიტორიების მიმდინარე რემონტის ხარჯებს (2238);

საოფისე ტექნიკის, ინვენტარის, მანქანა-დანადგარების მოვლა-შენახვის, (ექსპლუატაციისა) და მიმდინარე რემონტის ხარჯებს (2239);

კავშირგაბმულობის ხარჯებს (22310), როგორიცაა შიდასაქალაქო სატელეფონო მომსახურების, საქალაქთაშორისო სატელეფონო მომსახურების, მობილური ტელეფონის, სატელევიზიო არხებით სარგებლობის, ინტერნეტით სარგებლობის, სპეციალური კავშირის და კავშირგაბმულობისთან დაკავშირებული სხვა დანარჩენი ხარჯები;

საფოსტო მომსახურების ხარჯებს (22311), რომელიც გულისხმობს ყოველგვარ საფოსტო, მათ შორის ამანათების, დეპეშების, რადიოგრამების, ფულადი და სხვა სახის გზავნილების ხარჯებს;

კომუნალურ ხარჯებს (22312), როგორიცაა ელექტროენერგიის (223121), წყლის (223122), ბუნებრივი და თხევადი აირის (223123), კანალიზაციისა და ასინილიზაციის (223124), გათბობისა და გათბობის მიზნით სხვა საწვავისა და ნედლეულის, ასევე გენერატორის საწვავის შეძენის (223125), შენობა-ნაგებობების და მათი მიმდებარე ტერიტორიების მოვლა/დასუფთავების (223126), სამსახურებრივ მოვალეობასთან დაკავშირებული ბინით სარგებლობის კომუნალური ხარჯები (223127). ამასთან, (223126) კოდი არ მოიცავს შენობა-ნაგებობების და მათი მიმდებარე ტერიტორიების მოვლა-დასუფთავების ხარჯებს, თუ აღნიშნული დაკავშირებულია შენობა-ნაგებობების მშენებლობასთან, ხოლო (223127) კოდი არ მოიცავს იმ კომუნალურ ხარჯებს, რომელიც შედის ბინის ქირაში და აღირიცხება (221011) კოდში;

სამსახურებრივი ცხოველების მოვლა-შენახვასთან და აღკაზმულობასთან დაკავშირებულ ხარჯებს (22313). ამასთან, აღნიშნული კოდი არ მოიცავს სამსახურებრივი ცხოველების კვების ხარჯებს, რომელიც მიეკუთვნება კვების ხარჯებს (225);

ოფისის ხარჯებს, რომელიც არ არის კლასიფიცირებული (22314) სხვა დანარჩენ კატეგორიებში;

 

წარმომადგენლობითი ხარჯები (224) გულისხმობს როგორც საქართველოს მოქალაქეებზე გაწეულ წარმომადგენლობით ხარჯებს, აგრეთვე, იმავე ღონისძიებების ფარგლებში უცხოელ სტუმრებზე გაწეულ ხარჯებსაც.

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს მიღებისა და ოფიციალური სადილის, წვეულებისა და სხვა ღონისძიებების, საექსკურსიო და კულტურულ-სანახაობითი ღონისძიების, სუვენირების შეძენის/დამზადების, აეროპორტში დახვედრის და გაცილების, (VIP დარბაზის მომსახურება), სატრანსპორტო მომსახურების და მგზავრობის, სასტუმროს მომსახურების (ადგილების დაჯავშნა, ცხოვრების ღირებულება და სხვა), საკონსულო მომსახურების (ვიზების გაფორმება, გაგრძელება), მაჟორიტარ დეპუტატთა ბიუროს და სხვა დანარჩენ წარმომადგენლობით ხარჯებს.

 

კვების ხარჯები (225)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ბაგა-ბაღებში, საბავშვო სახლებში, საგანმანათლებლო და სხვა დაწესებულებებში კვებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს, სამხედრო მოსამსახურეთა და პოლიციელთა კვებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს, სასჯელაღსრულების დაწესებულებებში და წინასწარი დაკავების იზოლატორებში კვებასთან დაკავშირებული ხარჯებს, შრომის მავნე პირობებში სამუშაობებისათვის სპეციალურ კვებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს, მაღალმთიან და ძნელადმისადგომ ადგილებში მომუშავეთა სპეციალურ კვებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს, სისხლის დონორების, სპორტული შეჯიბრებების და შეკრებების მონაწილეთა კვებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს, სამსახურებრივი ძაღლების და ცხენების და საცდელი ცხოველების კვებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს, სამედიცინო დაწესებულებებში და კვებასთან დაკავშირებულ სხვა ხარჯებს. ამასთან, აღნიშნული კატეგორია არ მოიცავს 21116 კოდით გათვალისწინებულ კვების კომპენსაციის ხარჯებს.

 

სამედიცინო ხარჯები (226)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს მედიკამენტის და სხვა სამკურნალო საშუალებების, სამედიცინო ინსტრუმენტის, მათ შორის, ოპტიკური საშუალებების შეძენის ხარჯებს, სამედიცინო დეზინფექცია-დერატიზაციის და სამედიცინო ნარჩენების უტილიზაციის ხარჯებს, საერთო ხასიათის სამედიცინო მომსახურებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს, ლაბორატორიების/კაბინეტებისათვის სამედიცინო დანიშნულების მასალების შეძენის ხარჯებს, სისხლის და პლაზმის შეძენის და სხვა სამედიცინო ხარჯებს.

 

რბილი ინვენტარისა და უნიფორმის შეძენის და პირად ჰიგიენასთან დაკავშირებული ხარჯები (227)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ტანსაცმლის, მათ შორის, პირადი ჰიგიენისთვის განკუთვნილი თეთრეულისა და ფეხსაცმლის შეძენისა და შენახვის ხარჯებს, ლოგინის თეთრეულის, ლეიბების, საბნების, ბალიშების შეძენისა და შენახვის ხარჯეს, პირად ჰიგიენასთან დაკავშირებულ ხარჯებს, სამხედრო და სხვა მოსამსახურეთა უნიფიცირებული ფორმის შეძენისა და შენახვის ხარჯებს, სპორტული უნიფორმის და შესაბამისი სპეცაღჭურვილობის შეძენისა და შენახვის ხარჯებს, ხალიჩების, ფარდაგების, ფარდების, ფარდა-ჟალუზების და სხვა ანალოგიური საქონლის შეძენის, შენახვის, შეკერვისა და გადაკეთების და სხვა მსგავს ხარჯებს.

 

ტრანსპორტის, ტექნიკისა და იარაღის ექსპლუატაციისა და მოვლა-შენახვის ხარჯები (228)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ტრანსპორტის, ტექნიკისა და იარაღის ექსპლუატაციასთან და მოვლა-შენახვასთან დაკავშრებულ ხარჯებს, კერძოდ:

საწვავ/საპოხი მასალების შეძენის ხარჯებს (2281), რომელიც მოიცავს ბენზინის, დიზელისა და სხვა საწვავ/საპოხი მასალების შეძენის ხარჯებს;

მიმდინარე რემონტის ხარჯებს (2282);

ექსპლუატაციის, მოვლა-შენახვის და სათადარიგო ნაწილების შეძენის ხარჯს (2283);

ტრანსპორტის დაქირავების (გადაზიდვა-გადაყვანის) ხარჯებს (2284);

მცირეფასიანი ინსტრუმენტებისა და ხელსაწყოების შეძენა-შენახვის ხარჯებს (2285);

ტრანსპორტის, ტექნიკისა და იარაღის ექსპლატაციის და მოვლა-შენახვის არაკლასიფიცირებულ ხარჯებს (2286);

 

სამხედრო ტექნიკისა და ტყვია-წამლის შეძენის ხარჯები (229)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს სამხედრო უწყებების მიერ იარაღის (მაგალითად, რაკეტები, ჭურვები და სხვა) და ამ იარაღის ამოქმედებისათვის საჭირო ტექნიკისა და აღჭურვილობის (მაგალითად რაკეტის გასაშვები საშუალება, საბრძოლო გემები, წყალქვეშა ნავები, ტანკები, თვითმფრინავები და სხვა), შეიარაღებული სატრანსპორტო საშუალებების, ტყვია-წამლის, მცირეფასიანი აქსესუარების შეძენისა და სხვა მსგავს ხარჯებს. ამასთან, სამხედრო ტექნიკისა და ტყვია-წამლის შეძენის ხარჯები აგრეთვე მოიცავს ზემოაღნიშნული ტექნიკური საშუალებების კაპიტალური შეკეთების ხარჯებს.

პოლიციისა და შინაგანი უსაფრთხოების სამსახურების მიერ ზემოაღნიშნული ტიპის აღჭურვილობების (გარდა ტყვია-წამლისა და მცირეფასიანი აქსესუარებისა) შესაძენად გაწეული ხარჯები აღირიცხება როგორც ძირითადი აქტივების შეძენა.

 

სხვა დანარჩენი საქონელი და მომსახურება (2210)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს:

 

ბანკის მომსახურების ხარჯებს (22101);

დიპლომატიური დაწესებულებების შენახვისა და ატაშატის ხარჯებს (22102);

ექსპერტიზის და შემოწმებების ხარჯებს (22103);

 კადრების მომზადება-გადამზადებასთან, კვალიფიკაციის ამაღლებასა და სტაჟირებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს (22104);

რეკლამის ხარჯებს (22105);

სესიების, კონფერენციების, ყრილობების, სემინარების და სხვა სამუშაო შეხვედრების ორგანიზების ხარჯებს (22106);

საკონსულტაციო, სანოტარო, თარჯიმნის და თარგმნის მომსახურების ხარჯებს (22107);

აუდიტორიული მომსახურების ხარჯებს (22108);

საარქივო მომსახურების ხარჯებს (22109);

შენობა-ნაგებობების დაცვის ხარჯებს (221010);

ბინის ქირას (221011);

კულტურული, სპორტული, საგანმანათლებლო და საგამოფენო ღონისძიებების ხარჯები (221012);

მაუწყებლობის ხარჯები, რაც გულისხმობს სხვადასხვა მოვლენების გაშუქების, პირდაპირი ჩართვები, და მათთან დაკავშირებული სამაუწყებლო ხარჯებს გარდა ხარჯების ეკონომიკური კლასიფიკაციის სხვა მუხლებში გათვალისწინებული ხარჯებისა (221013);

სხვა დანარჩენ საქონელსა და მომსახურებაზე გაწეული დანარჩენი ხარჯს (221014), რომელიც თავის მხრივ მოიცავს: აღლუმებთან, სასწავლო და სამხედრო წვრთნებთან და მანევრებთან დაკავშირებულ ხარჯებს; ექსტრადაციისა და ბადრაგირების ხარჯებს; კვლევების, განვითარების და სხვა მსგავსი ღონისძიებების დაფინანსების მიზნით გაწულ ხარჯებს; მისაღები გამოცდების საორგანიზაციო ხარჯებს; ორდენების, სიგელების, სუვენირების (გარდა წარმომადგენლობითი ხარჯების მუხლით გათვალისწინებული სუვენირების ხარჯებისა), მედლების და სხვა ფასიანი საჩუქრების შეძენასა და გაცემასთან დაკავშირებულ ხარჯებს; საგასტროლო ხარჯებს; საველე პირობებში შესრულებული სამუშაოების ხარჯებს; სამგზავრო ბილეთების შესყიდვის ხარჯებს; სამეცნიერო ხარჯებს, მათ შორის: საცდელი მაკეტებისა და ლაბორატორიული სტანდარტების, რეაქტივების, ქიმიკატების, ქაღალდების, ჭურჭლის, მედიკამენტების და სამეცნიერო მიზნით სხვა საქონლის შეძენას; აგრეთვე, სამეცნიერო შრომების და გრიფირებული სახელმძღვანელოების გამოცემის, რუკების, სქემების, დიაგრამების, ესკიზების, მაკეტების და სხვა მცირეფასიანი სამეცნიერო ხასიათის საგნების შეძენის ხარჯებს; სასწავლო-სამეცნიერო მიზნით ცხოველების შეძენისა და შენახვის ხარჯებს (გარდა, მათი კვებისა); სასწავლო და საწარმოო პრაქტიკასთან დაკავშირებულ ხარჯებს; სასწავლო მიზნით საჭირო ნივთების და მასალების, სასწავლო-მეთოდური ლიტერატურისა და სასწავლო პროგრამების მასალების, სასწავლო-მეთოდური ლიტერატურისა და სასწავლო პროგრამების საგამოცდო და სასტამბო, ბლანკების, მოწმობების, დიპლომების, სასკოლო ჟურნალების, სტუდენტთა ბილეთების, ჩათვლის წიგნაკების და სხვა სასწავლო დოკუმენტების შეძენის ხარჯებს; ექსპედიციების ხარჯებს; სტანდარტიზაციასთან და სერტიფიკაციასთან დაკავშირებულ ხარჯებს; ტენდერის ხარჯებს; ტექნიკურ და შრომის უსაფრთხოების დაცვასთან დაკავშირებულ ხარჯებს; სახანძრო დაცვის მომსახურების ხარჯებს; შენობის პასპორტიზაციასთან და ინვენტარიზაციასთან დაკავშირებულ ხარჯებს; ძეგლებისა და მემორიალების მოვლა-შენახვის; ხარჯებს; სასაფლაოების მოწყობისა და მოვლის ხარჯებს, აგრეთვე საქართველოს პარლამენტის წევრის გარდაცვალების შემთხვევაში მის დაკრძალვასთან და სასაფლაოს მოწყობასთან დაკავშირებული ყველა ღონისძიების ხარჯებს; წარმოებული აქტივების (ძირითადი აქტივების და ფასეულობების) იჯარასა და ქირასთან დაკავშირებულ ხარჯებს, გარდა ბინის ქირაში (221011) გათვალისწინებული ხარჯებისა; აქტივების გასვლის შემთხვევაში საკუთრების გადაცემასთან დაკავშირებულ ხარჯებს (შემფასებელთა, აუქციონერთა და დილერების მომსახურებისათვის გაწეულ ხარჯებს და სხვა); ეროვნული ვალუტის მონეტისა და ბანკნოტების დამზადებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს; ამასთან, მონეტების და ბანკნოტების მიმოქცევაში გაშვება არის ფინანსური ოპერაცია, რომელიც არ არის დაკავშირებული არც შემოსავლებთან და არც ხარჯებთან; „სახელმწიფო საიდუმლოების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ღონისძიებების ხარჯებს, გარდა „სახელმწიფო საიდუმლოების შესახებ“ საქართველოს კანონის საფუძველზე, საბიუჯეტო კლასიფიკაციის სხვა მუხლების ფარგლებში გაწეული გადასახდელებისა; საქონელსა და მომსახურებაზე გაწეულ სხვა დანარჩენ ხარჯებს, რომლებიც არ კლასიფიცირდება „საქონლისა და მომსახურების“ (22) დანარჩენ მუხლებში.

 

ძირითადი კაპიტალის მოხმარება (23) *

ძირითადი კაპიტალის მოხმარება წარმოადგენს საანგარიშო პერიოდის განმავლობაში, ფიზიკური ცვეთის, მორალური ცვეთისა და ჩვეულებრივი შემთხვევითი დაზიანების შედეგად, სახელმწიფო ერთეულის მფლობელობაში არსებული და მის მიერ გამოყენებული ძირითადი აქტივების ღირებულების შემცირებას. მისი ღირებულებითი შეფასება ხორციელდება მოცემული პერიოდის საშუალო ფასებით. ძირითადი კაპიტალის მოხმარება პერსპექტიულ მაჩვენებელს წარმოადგენს და იგი შეიძლება მნიშვნელოვნად განსხვავდებოდეს სახელმწიფოს ფინანსურ ჩანაწერებში ასახული ცვეთის (ამორტიზაციის) სიდიდისაგან, რომელიც ჩვეულებრივ ძირითადი აქტივების საწყისი ღირებულების გამოყენებით დაანგარიშდება.

* შენიშვნა: აღნიშნული მუხლი მოქმედებს მხოლოდ დარიცხვის მეთოდის დროს

 

პროცენტი (24)

პროცენტი წარმოადგენს გადასახდელს, რომელიც გამომდინარეობს ფინანსური მოთხოვნების გარკვეული სახეებიდან, კერძოდ, დეპოზიტებიდან, ფასიანი ქაღალდებიდან (გარდა აქციებისა), სესხებიდან და კრედიტორული დავალიანებიდან. სასესხო ვალდებულებები წარმოიქმნება მაშინ, როდესაც ერთი ერთეული (დებიტორი) სესხს იღებს მეორე ერთეულისაგან (კრედიტორისაგან). პროცენტი წარმოადგენს გადასახდელს, რომელსაც უხდის დებიტორი კრედიტორს, კრედიტორის მიერ უზრუნველყოფილი ეკონომიკური ღირებულების გამოყენებისათვის.

 

თუ სახელმწიფო ერთეული მოქმედებს როგორც გარანტორი (შემდგომში – გარანტორი) სხვა ერთეულების სესხებსა და სხვა საპროცენტო ვალდებულებებზე და იგი ახორციელებს საპროცენტო გადახდებს, აღნიშნული გადახდები არ უნდა კლასიფიცირდეს როგორც პროცენტები, გარანტორის მიერ ვალდებულების აღიარებამდე. თუ გარანტორი არ აღიარებს ვალდებულებას, შესაძლებელია ორი სახის ოპერაცია:

● თუ გარანტორი არ მიიღებს მეორე მხარის (სესხის მიმღების) ფინანსურ ვალდებულებას, ან მოსალოდნელია, რომ ეს ვალდებულება მეორე მხარის მიერ შემდგომში რეალურად არ იქნება დაფარული, ეს ოპერაცია უნდა აისახოს:

● სუბსიდიების“ (25) მუხლში, თუკი მეორე მხარე საწარმო ან ორგანიზაციაა;

● „გრანტების“ (26) მუხლში, თუკი მეორე მხარე სხვა სახელმწიფო ერთეულია;

● „სხვა ხარჯების“ (28) მუხლში, თუკი მეორე მხარე საოჯახო მეურნეობაა, ან ასეთი მეურნეობის მომსახურე არამომგებიანი ორგანიზაცია.

● თუ გარანტორი მიიღებს მეორე მხარის (სესხის მიმღების) ფინანსურ ვალდებულებას და იგი მეორე მხარის მიერ შემდგომში რეალურად იქნება დაფარული, აღნიშნული ოპერაცია აღირიცხება ფინანსური აქტივების (32) მუხლში.

 

სუბსიდიები (25)

სუბსიდიები წარმოადგენს საწარმოებსა და ორგანიზაციებზე სახელმწიფო ერთეულის მიერ მიმდინარე მიზნებისათვის უსასყიდლოდ, დაუბრუნებლად გაცემულ ტრანსფერს. ამ მუხლში არ აღირიცხება იმ საჯარო სამართლის იურიდიული პირებისათვის გადასაცემი თანხები, რომელიც შემდგომ გამოიყენება მოსწავლეთა ვაუჩერული სისტემის დასაფინანსებლად, სტუდენტთა გრანტებისა და სტიპენდიების გასაცემად.

ამ მუხლით აღირიცხება საჯარო სამართლის იურიდიულ პირებსა და სხვა სახელმწიფო არაფინანსურ საწარმოებზე მიმდინარე და საოპერაციო ხარჯების დასაფინანსებლად გადაცემული თანხები. საჯარო სამართლის იურიდიული პირებისათვის გადაცემული კაპიტალური ტრანსფერი, რომელიც ზრდის აღნიშნული საჯარო სამართლის იურიდიული პირის აქტივებს, აღირიცხება არაფინანსურ აქტივებში, ხოლო თუ კაპიტალური ტრანსფერი არ ზრდის მის აქტივებს, მაშინ სხვადასხვა კაპიტალურ ხარჯებში (2822). საწარმოებზე გადაცემული კაპიტალური ტრანსფერი აღირიცხება სხვადასხვა კაპიტალური ხარჯების (2822) მუხლში. უცხოეთიდან მიღებული დაფინანსების წყაროებითა და გრანტებით განსახორციელებელი საინვესტიციო პროექტების ფარგლებში გასაცემი სახსრები აგრეთვე აღირიცხება სუბსიდიის მუხლში, გარდა „სხვა ხარჯებში“, „არაფინანსურ აქტივებსა“ და „ფინანსურ ატივებსა და ვალდებულებებში“ ასახული სახსრებისა. ამასთან, საჯარო სამართლის იურიდიული პირისათვის მიმდინარე და საოპერაციო მიზნებისათვის გადასაცემი სახსრები ეკონომიკური შინაარსის მიხედვით შესაძლებელია გადანაწილდეს შესაბამის მუხლებში.

სუბსიდია შეიძლება გაიცეს გაწეული ხარჯების კომპენსაციისათვის, წარმოების დონესა და პროდუქციის სარეალიზაციო ფასზე ზემოქმედებისათვის. ამასთან, სუბსიდია ასევე ითვალისწინებს საწარმოების სახელით განხორციელებულ საპროცენტო გადახდებს. საწარმოებისათვის სესხად გაცემული სახსრები აღირიცხება როგორც ფინანსური აქტივები და არა როგორც სუბსიდია.

სუბსიდიების გადახდა ხდება მხოლოდ მწარმოებლებისათვის და არა საბოლოო მომხმარებლებისათვის. სუბსიდიები წარმოადგენს მხოლოდ მიმდინარე და არა კაპიტალურ ტრანსფერებს. სახელმწიფო ერთეულების მიერ საოჯახო მეურნეობებისათვის ან მათი მომსახურე არაკომერციული ორგანიზაციებისათვის გაწეული ტრანსფერები, მათი დანიშნულების მიხედვით კლასიფიცირდება როგორც „სოციალური უზრუნველყოფა“ (27) ან „სხვადასხვა ხარჯები“ (282). სხვა სახელმწიფო ერთეულებისათვის გადაცემული ტრანსფერების უმრავლესობა კლასიფიცირდება როგორც სხვადასხვა ხარჯები (282).

 

გრანტები (26) *

* შენიშვნა: ამ კლასიფიკაციის მიზნებისთვის გრანტის შინაარსი არ ემთხვევა „გრანტების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ განმარტებას და ხარჯების კლასიფიკაციაში გამოყენებული ტერმინი „გრანტი“ გამოიყენება მხოლოდ ამ კლასიფიკაციის მიზნებისათვის.

 

გრანტები წარმოადგენს მიმდინარე ან კაპიტალური დანიშნულების ტრანსფერებს ერთი სახელმწიფო ერთეულიდან სხვა სახელმწიფო ერთეულზე, საერთაშორისო ორგანიზაციაზე ან სხვა ქვეყნის მთავრობაზე. გრანტი კლასიფიცირდება გრანტის მიმღები ერთეულის ტიპის მიხედვით. სხვა სახელმწიფო ერთეულზე გადასაცემი გრანტების მუხლით აღირიცხება ტერიტორიული ერთეულებისათვის გადასაცემი ტრანსფერი. ამასთან, მიზნობრივი და სპეციალური ტრანსფერი შეიძლება აღრიცხულ იქნეს როგორც მიმდინარე გრანტების, ასევე კაპიტალური გრანტების მუხლში, ხოლო გათანაბრებითი ტრანსფერი მხოლოდ მიმდინარე გრანტების მუხლში, თუმცა აღნიშნულიდან შესაძლებელია კაპიტალური დანიშნულების ხარჯების გაწევაც. ამასთან, ერთი სახელმწიფო ერთეულიდან სხვა სახელმწიფო ერთეულზე სესხის სახით გადაცემული ტრანსფერი აღირიცხება როგორც ფინანსური აქტივები და არა როგორც გრანტები.

მიმდინარე დანიშნულებით გაცემულ გრანტებს განეკუთვნება ის გრანტები, რომლებიც გამოყოფილია მიმდინარე ხარჯების დასაფარად და არ არის დაკავშირებული გრანტის მიმღების მიერ აქტივის შეძენასთან. კაპიტალური დანიშნულებით გრანტების გაცემა ითვალისწინებს გრანტის მიმღების მიერ აქტივების შეძენას და შესაძლოა ფულადი სახსრების ტრანსფერსაც მოიცავდეს, რომელიც გრანტის მიმღებმა შეიძლება გამოიყენოს, ან მოეთხოვებოდეს, რომ გამოიყენოს აქტივისა თუ აქტივების შესაძენად (მატერიალური მარაგების გარდა), აქტივის ტრანსფერს (მატერიალური მარაგებისა და ფულადი სახსრების გარდა), დებიტორსა და კრედიტორს შორის მიღწეული ორმხრივი შეთანხმების საფუძველზე ვალდებულების გაუქმებას, ან სხვა ერთეულის ვალის აღიარებას. თუკი გრანტის მახასიათებელთან მიმართებაში არსებობს გარკვეული ეჭვი, მაშინ იგი უნდა კლასიფიცირდეს, როგორც მიმდინარე გრანტი.

 

სოციალური უზრუნველყოფა (27)

სოციალური უზრუნველყოფა არის ტრანსფერი ფულადი ან სასაქონლო ფორმით, რომელიც ხორციელდება მთელი მოსახლეობის ან მისი გარკვეული ნაწილის სოციალური რისკებისგან დაცვის მიზნით.

სოციალური უზრუნველყოფის მუხლი მოიცავს:

სოციალურ დაზღვევას (271)*, რომელიც გულისხმობს სოციალური დახმარებების (272) კატეგორიაში გათვალისწინებულ იმ სოციალურ ტრანსფერებს, რომლებიც შეიძლება განხორციელდეს სადაზღვევო სქემაში მონაწილეობით.

* შენიშვნა: აღნიშნული გამოიყენება მხოლოდ სადაზღვევო სქემის არსებობისას.

 

სოციალურ დახმარებას (272), რომელშიც შედის: სახელმწიფო პენსიები, სახელმწიფო კომპენსაციები და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიები, ინვალიდთა პენსიები, დახმარება უმუშევრობის დროს, ლტოლვილთა და დევნილთა შემწეობები; ძალადობის მსხვერპლთა და დაზარალებულთა კომპენსაცია, უმწეო მდგომარეობაში მყოფი საოჯახო მეურნეობების სოციალური დახმარებები, სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფი მოსახლეობის დახმარებები; მონეტიზაციის პროგრამით გათვალისწინებული დახმარებები, დახმარება ორსულობის, მშობიარობის და ბავშვის მოვლის, ასევე ახალშობილის შვილად აყვანის გამო, ჯანმრთელობის დაცვაზე გაწეული ხარჯები (გარდა სამედიცინო დაწესებულებების რეაბილიტაციაზე გაწეული და „საქონლისა და მომსახურების“ (22) მუხლით გათვალისწინებული სამედიცინო ხარჯებისა) და სხვა.

დამქირავებლის მიერ გაწეული სოციალური დახმარება (273), რომელშიც შედის: სამსახურიდან დათხოვნის კომპენსაციები, სრული ან ნაწილობრივი ოდენობის ხელფასი, რაც გადახდილი იყო მოსამსახურის ავადმყოფობისა და შემთხვევითი დაზიანების გამო სამსახურში არყოფნის დროს, სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას მოსამსახურის დაღუპვის ან დასახიჩრების შემთხვევაში გასაცემი თანხები, ორსულობის, მშობიარობისა და ბავშვის მოვლის, ასევე ახალშობილის შვილად აყვანის გამო სახელმწიფოს მიერ გაცემული სოციალური დახმარების ზევით გაცემული სოციალური დახმარება (კომპენსაცია) და სხვა. აგრეთვე, სოციალური დახმარებების (272) კატეგორიაში გათვალისწინებული ის სოციალური ტრანსფერები, რომლებიც შეიძლება გადახდილ იქნეს დამქირავებლის მიერ.

ამასთან, იმ შემთხვევაში, თუ სოციალური ტრანსფერის მიმღებს წარმოადგენს დასაქმებული, რომელიც თავისი შემოსავლიდან ახორციელებს შენატანებს (სოციალური გადასახადის სახით) და, შესაბამისად, ავტომატურად ხდება სადაზღვევო სქემის მონაწილე, მაშინ აღნიშნული ტრანსფერი წარმოადგენს სოციალურ დაზღვევას. ხოლო ყველა ის სოციალური ტრანსფერი, რომელიც სადაზღვევო სქემაში მონაწილეობის გარეშე გაიცემა ბენეფიციარებზე, განიხილება როგორც სოციალური დახმარება.

 

სხვა ხარჯები (28)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს:

ქონებასთან დაკავშირებულ ხარჯებ, გარდა პროცენტისა (281), რომელიც თავის მხრივ 4 ძირითად ჯგუფად იყოფა: დივიდენდები, კვაზი-კორპორაციების შემოსავლიდან ამოღებული თანხები, ქონებასთან დაკავშირებული ხარჯები, რომლებიც სადაზღვევო პოლისის მფლობელებზე ვრცელდება და რენტა. ამასთან, ქონებასთან დაკავშირებული ხარჯი წარმოადგენს სახელმწიფო ერთეულის მიერ არაწარმოებული აქტივის გამოყენებისათვის აქტივების მფლობელისათვის გადასახდელ თანხას და იგი არ მოიცავს ქონებასთან დაკავშირებული ხარჯის ერთ-ერთ სახეობას – პროცენტს. ვინაიდან იგი ცალკე მუხლად არის კლასიფიცირებული (იხ. პროცენტი (24).

სხვადასხვა ხარჯებს (282), რომელიც გულისხმობს სხვადასხვა მიზნით განხორციელებული ტრანსფერების რამდენიმე სახეს და აგრეთვე იმ ხარჯვით ოპერაციებს, რომლებიც სხვაგან არ არის კლასიფიცირებული. ამასთან, უცხოეთიდან მიღებული დაფინანსების წყაროებითა და გრანტებით განსახორციელებელი საინვესტიციო პროექტების ფარგლებში გაწეულ მიმდინარე ხარჯებს, იმ შემთხვევაში, თუ პროექტის განმახორციელებელი არ არის საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

 

282 სხვადასხვა ხარჯები თავის მხრივ იყოფა:

2821 სხვადასხვა მიმდინარე ხარჯებად;

2822 სხვადასხვა კაპიტალურ ხარჯებად.

 

სხვადასხვა მიმდინარე ხარჯები მოიცავს (2821):

სასამართლოებისა და სხვა კვაზი-სასამართლო ორგანოების გადაწყვეტილებით დაკისრებულ სააღსრულებო ხარჯს (28211), რაც გულისხმობს სასამართლოებისა და სხვა კვაზი-სასამართლო (არბიტრაჟი და სხვა) ორგანოების გადაწყვეტილებებით დაკისრებულ თანხებს, იმ შემთხვევაში, თუ სასამართლო გადაწყვეტილების ძალაში შესვლა და აღნიშნული თანხების დაფარვა ხორციელდება მიმდინარე პერიოდში (ერთი და იმავე საანგარიშო წელს), ხოლო აღნიშნული გადასახდელები აღირიცხება ფინანსური აქტივებისა და ვალდებულებების და მათზე ოპერაციების კლასიფიკაციაში, თუ სასამართლო გადაწყვეტილების ძალაში შესვლა და მისი აღსრულება ხდება სხვადასხვა წლებში. იმ შემთხვევაში, როდესაც სასამართლოს გადაწყვეტილება ეხება იმ გადასახდელებს, რომლებიც ორგანიზაციის მიერ აღრიცხულია ბალანსში, მათი დაფარვა აღირიცხება ფინანსური აქტივებისა და ვალდებულებების და მათზე ოპერაციების კლასიფიკაციაში;

შენობა-ნაგებობების დაზღვევის ხარჯს (28212);

დანადგარების დაზღვევის ხარჯს (28213);

სატრანსპორტო საშუალებების დაზღვევის ხარჯს (28214);

პერსონალის დაზღვევის ხარჯს (28215);

დაზღვევის სხვა ხარჯებს (28216);

მოსწავლეთა ვაუჩერების ხარჯს (28217);

სახელმწიფო სასწავლო გრანტების ხარჯს (28218);

სახელმწიფო სასწავლო სტიპენდიების ხარჯს (28219);

პრეზიდენტის სახელობის გრანტების ხარჯს (282110);

პრეზიდენტის სახელობის სტიპენდიების ხარჯს (282111);

პრეზიდენტის სახელობის სამეცნიერო გრანტების ხარჯს (282112);

სხვა სახელობის სტიპენდიებისა და გრანტების ხარჯს (282113);

სტიქიური უბედურებების შედეგად მიყენებული ზიანის ხარჯს (282114);

გადასახადებს (გარდა საშემომოსავლო და საქონლის ღირებულებაში აღრიცხული დღგ-ის), რაც გულისხმობს კანონმდებლობით დადგენილ ყველა სახის გადასახადებს, საურავებს, ჯარიმებს, მოსაკრებლებს, საკომისიოებსა და საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა გადასახდელებს, გარდა საშემოსავლო გადასახადის და საქონლის ღირებულებაში აღრიცხული დამატებული ღირებულების გადასახადისა (282115);

მოსაკრებლებს (282116);

საკომისიოებს (282117);

სხვადასხვა მიმდინარე ხარჯების სხვა დანარჩენ მიმდინარე ხარჯს (282118), რაც გულისხმობს: სახელმწიფო ერთეულების მიზეზით ფიზიკური პირების ტრავმირებისა თუ ქონებრივი ზარალის ასანაზღაურებლად, აგრეთვე დაღუპვის შემთხვევაში გადახდილ კომპენსაციებს. ასეთი გადახდები შეიძლება იყოს სავალდებულო სასამართლოს გადაწყვეტილების საფუძველზე ან ნებაყოფილობითი სასამართლოს გარეთ მიღწეული შეთანხმების საფუძველზე. სწავლის საფასურს; ობოლ და მშობელთა მზრუნველობამოკლებულ მოსწავლეთა/სტუდენტთა სწავლის საფასურს; სტიქიური უბედურებების შედეგად მიღებული ტრავმების კომპენსირების მიზნით განხორციელებულ გადახდებს; საბაზრო წესით მწარმოებლებიდან საქონლისა და მომსახურების შესყიდვას, რომელიც პირდაპირ საოჯახო მეურნეობებზე გადანაწილდება საბოლოო მოხმარებისათვის, გარდა სოციალური დახმარებებისა; სახელმწიფო ჯილდოებზე დაწესებულ ფულად პრემიებს, შესაბამისი სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ სხვა სახის ჯილდოებზე დაწესებულს ფულად პრემიებს; უცხოეთიდან მიღებული დაფინანსების წყაროებითა და გრანტებით განსახორციელებელი საინვესტიციოს პროექტების ფარგლებში მიმდინარე დანიშნულებით გასაცემ სახსრებს იმ შემთხვევაში, თუ პროექტის განმახორციელებელი არ არის საჯარო სამართლის იურიდიული პირი და სხვა არაკლასიფიცირებულ ხარჯებს.

 

სხვადასხვა კაპიტალური ხარჯები (2822) მოიცავს: საოჯახო მეურნეობებზე გაცემულ ფულადი/სასაქონლო ფორმის კაპიტალურ ტრანსფერს, საოჯახო მეურნეობებზე ან მათ მომსახურე საბაზრო საწარმოებზე გაცემული ფულადი/სასაქონლო ფორმის კაპიტალურ ტრანსფერს, არამომგებიანი დაწესებულებებისთვის გაცემულ ფულადი/სასაქონლო ფორმის კაპიტალურ ტრანსფერს, საწარმოების მიერ კაპიტალის ფორმირების მიზნით სახელმწიფო ერთეულის მიერ განხორციელებულ გადახდებს, საწარმოებისა და ორგანიზაციების არაფინანსური აქტივების დაზიანების კომპენსაციის ხარჯს და სხვადასხვა არაკლასიფიცირებულ კაპიტალურ ხარჯებს.".

 

თავი V

არაფინანსური აქტივებისა და მათზე ოპერაციების კლასიფიკაცია

არაფინანსური აქტივებისა და მათზე ოპერაციების კლასიფიკაცია წარმოადგენს არაფინანსური აქტივების შეძენისა და გასვლის ოპერაციების და არაფინანსური აქტივების დაჯგუფებას სახეების მიხედვით.

ცხრილში მოცემულია არაფინანსური აქტივებისა და მათზე ოპერაციების კლასიფიკაციის მუხლები:

 

კოდები

აქტივების კოდები

დასახელება

31

 

 

 

 

61

 

 

 

 

არაფინანსური აქტივები

31

1

 

 

 

61

1

 

 

 

ძირითადი აქტივები

31

1

1

 

 

61

1

1

 

 

შენობა-ნაგებობები

31

1

1

1

 

61

1

1

1

 

საცხოვრებელი შენობები

31

1

1

2

 

61

1

1

2

 

არასაცხოვრებელი შენობები

31

1

1

3

 

61

1

1

3

 

საგზაო მაგისტრალები

31

1

1

4

 

61

1

1

4

 

ქუჩები

31

1

1

5

 

61

1

1

5

 

გზები

31

1

1

6

 

61

1

1

6

 

ხიდები

31

1

1

7

 

61

1

1

7

 

გვირაბები

31

1

1

8

 

61

1

1

8

 

საკანალიზაციო და წყლის მომარაგების სისტემები

31

1

1

9

 

61

1

1

9

 

ელექტროგადამცემი ხაზები

31

1

1

10

 

61

1

1

10

 

მილსადენები

31

1

1

11

 

61

1

1

11

 

სხვა შენობა-ნაგებობები

31

1

2

 

 

61

1

2

 

 

მანქანა-დანადგარები და ინვენტარი

31

1

2

1

 

61

1

2

1

 

სატრანსპორტო საშუალებები

31

1

2

1

1

61

1

2

1

1

სატვირთო ავტომობილი

31

1

2

1

2

61

1

2

1

2

მაღალი გამავლობის მსუბუქი ავტომობილი

31

1

2

1

3

61

1

2

1

3

მსუბუქი ავტომობილი

31

1

2

1

4

61

1

2

1

4

ტრაქტორები, კომბაინები და სხვა სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკა

31

1

2

1

5

61

1

2

1

5

ბულდოზერები და სხვა დანარჩენი სპეციალური ტექნიკა

31

1

2

1

6

61

1

2

1

6

სხვა სატრანსპორტო საშუალებები

31

1

2

2

 

61

1

2

2

 

სხვა მანქანა-დანადგარები და ინვენტარი

31

1

2

2

1

61

1

2

2

1

ტელევიზორი

31

1

2

2

2

61

1

2

2

2

მაცივარი

31

1

2

2

3

61

1

2

2

3

კომპიუტერი

31

1

2

2

4

61

1

2

2

4

მობილური ტელეფონი

31

1

2

2

5

61

1

2

2

5

პრინტერი, სკანერი, ასლგადამღები

31

1

2

2

6

61

1

2

2

6

უწყვეტი კვების წყარო

31

1

2

2

7

61

1

2

2

7

ხმის ჩამწერი აპარატურა

31

1

2

2

8

61

1

2

2

8

ფოტოაპარატი

31

1

2

2

9

61

1

2

2

9

ვიდეო-აუდიო აპარატური

31

1

2

2

10

61

1

2

2

10

ტელეფონის, ფაქსის აპარატი

31

1

2

2

11

61

1

2

2

11

მუსიკალური ინსტრუმენტი

31

1

2

2

12

61

1

2

2

12

სამედიცინო აპარატურა და ხელსაწყოები

31

1

2

2

13

61

1

2

2

13

ოპტიკური ხელსაწყო

31

1

2

2

14

61

1

2

2

14

ავეჯი

31

1

2

2

15

61

1

2

2

15

რბილი ავეჯი

31

1

2

2

16

61

1

2

2

16

მაჯის და სხვა ტიპის საათი

31

1

2

2

17

61

1

2

2

17

სპორტული საქონელი

31

1

2

2

18

61

1

2

2

18

ნახატი, ქანდაკება, ხელოვნების სხვა ნიმუშები, ანტიკვარიატი და ძვირადღირებული კოლექციები

31

1

2

2

19

61

1

2

2

19

კოსტიუმები

31

1

2

2

20

61

1

2

2

20

სხვა მანქანა-დანადგარები და ინვენტარი, რომელიც არ არის კლასიფიცირებული

31

1

3

 

 

61

1

3

 

 

სხვა ძირითადი აქტივები

31

1

3

1

 

61

1

3

1

 

კულტივირებული აქტივები

31

1

3

2

 

61

1

3

2

 

არამატერიალური ძირითადი აქტივები

31

1

3

2

1

61

1

3

2

1

ლიცენზიები

31

1

3

2

2

61

1

3

2

2

სხვა არამატერიალური ძირითადი აქტივები

31

2

 

 

 

61

2

 

 

 

მატერიალური მარაგები

31

2

1

 

 

61

2

1

 

 

სტრატეგიული მარაგები

31

2

2

 

 

61

2

2

 

 

სხვა მატერიალური მარაგები

31

2

2

1

 

61

2

2

1

 

ნედლეული და მასალები

31

2

2

2

 

61

2

2

2

 

დაუმთავრებელი წარმოება

31

2

2

3

 

61

2

2

3

 

მზა პროდუქცია

31

2

2

4

 

61

2

2

4

 

შემდგომი რეალიზაციისათვის შეძენილი საქონელი

31

3

 

 

 

61

3

 

 

 

ფასეულობები

31

4

 

 

 

61

4

 

 

 

არაწარმოებული აქტივები

31

4

1

 

 

61

4

1

 

 

მიწა

31

4

2

 

 

61

4

2

 

 

წიაღისეული

31

4

3

 

 

61

4

3

 

 

სხვა ბუნებრივი აქტივები

31

4

3

1

 

61

4

3

1

 

რადიოსიხშირული სპექტრით სარგებლობის ლიცენზია

31

4

3

2

 

61

4

3

2

 

სხვა დანარჩენი ბუნებრივი აქტივები

31

4

4

 

 

61

4

4

 

 

არაწარმოებული არამატერიალური აქტივები

 

 

არაფინანსური აქტივებისა და მათზე ოპერაციების კლასიფიკაციის

მეთოდური განმარტებები

არაფინანსური აქტივები (31)

წინამდებარე კლასიფიკაციის მიხედვით არაფინანსური აქტივებისა და მათზე ოპერაციების კლასიფიკაცია იყოფა 4 ძირითად ჯგუფად, კერძოდ: ძირითადი აქტივები (311); მატერიალური მარაგები (312); ფასეულობები (313); არაწარმოებული აქტივები (314).

შენიშვნა: აქტივების შეძენა მოიცავს ამ აქტივების შეძენასთან დაკავშირებულ ყველა სახის ხარჯს, როგორიცაა: ტრანსპორტირების ხარჯები, შემფასებელთა, აუქციონერთა და დილერების მომსახურებისათვის გაწეული ხარჯები, ასევე პროექტის მომზადების/პროექტირების ხარჯებს, აქტივის შეძენასთან დაკავშირებული მონტაჟის და დემონტაჟის ხარჯები და სხვა. ხოლო აქტივების გასვლის შემთხვევაში, საკუთრების გადაცემასთან დაკავშირებული ხარჯები აღირიცხებასაქონლისა და მომსახურებისმუხლში.

I. ძირითადი აქტივები (311)

ძირითადი აქტივები არის წარმოებული აქტივები, რომლებიც ერთ წელზე მეტი დროის განმავლობაში მრავალჯერადად ან განუწყვეტლივ გამოიყენება წარმოების ან მომსახურების პროცესში და რომელთა ღირებულებაც შეადგენს 500 ლარს და მეტს. ისეთი საგნები, რომლებსაც ხანგრძლივი სასიცოცხლო ციკლი გააჩნიათ, მაგრამ განკუთვნილი არ არიან მრავალჯერადი გამოყენებისათვის, არ შეიძლება კლასიფიცირდებოდეს, როგორც ძირითადი აქტივები (მაგალითად საწვავად გამოყენებადი ნახშირი).

არსებული აქტივების მნიშვნელოვანი გაუმჯობესება, რაც ზრდის მათ საწარმოო სიმძლავრეს, ახანგრძლივებს სასიცოცხლო ციკლს ან ორივეს ერთად, წარმოადგენს კაპიტალურ შეკეთებას და აღირიცხება, როგორც ძირითადი აქტივების შეძენა. კაპიტალურ შეკეთებაში იგულისხმება აქტივის განახლება, რეკონსტრუქცია და გაფართოება, რომელიც წარმოადგენს გაანალიზებულ საინვესტიციო გადაწყვეტილებას და იგი ზრდის აქტივის საექსპლუატაციო თვისებებს, სიმძლავრეს ან ახანგრძლივებს აქტივის წინასწარ განსაზღვრულ სასარგებლო მომსახურების პერიოდს. ამასთან, ძირითადი აქტივების სამუშაო მდგომარეობაში შენახვისა და მიმდინარე შეკეთების ხარჯები, რაც გავლენას არ ახდენს მათ საწარმოო სიმძლავრესა და სასიცოცხლო ციკლზე, აღირიცხება როგორც „საქონელი და მომსახურება“ (22).

პოლიციისა და შინაგანი უსაფრთხოების სამსახურების მიერ იარაღისა (მაგალითად, რაკეტები, ჭურვები) და ამ იარაღის ამოქმედებისათვის საჭირო ტექნიკური აღჭურვილობის (მაგალითად, რაკეტის გასაშვები საშუალება, საბრძოლო გემები, წყალქვეშა ნავები, ტანკები, თვითმფრინავები), აგრეთვე, შეიარაღებული სატრანსპორტო საშუალების შეძენა განიხილება ძირითად აქტივებად. ამასთან, სამხედრო უწყებების მიერ მსგავსი სახის აღჭურვილობების შეძენა აღირიცხება „საქონლისა და მომსახურების“ (22) მუხლში. აგრეთვე, უნდა აღინიშნოს, რომ ისეთი საშუალებების შეძენა, რომელიც გამოსადეგია როგორც სამხედრო, ასევე სამოქალაქო მიზნებისთვის (მაგალითად, სამხედრო აეროდრომი, ნავსადგური, საავადმყოფოები, საოფისე ინვენტარი) განიხილება როგორც ძირითადი აქტივების შეძენა. ამასთან, უცხოეთიდან მიღებული დაფინანსების წყაროებითა და გრანტებით განსახორციელებელი საინვესტიციო პროექტების ფარგლებში კაპიტალური დანიშნულებით გაცემული სახსრები, რომელიც გამოიყენება როგორც პროექტის განმახორციელებლის, აგრეთვე სახელმწიფოს (გამონაკლისს წარმოადგენს სხვა დონის სახელმწიფო ერთეულზე გადასაცემად შეძენილი არაფინანსური აქტივები) არაფინანსური აქტივების შესაქმნელად, აღირიცხება არაფინანსურ აქტივებში.

 

ძირითადი აქტივები მოიცავს:

 

შენობა-ნაგებობებს (3111);

მანქანა-დანადგარებსა და ინვენტარს (3112);

სხვა ძირითად აქტივებს (3113).

 

შენობა-ნაგებობები (3111)

 

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს შენობა-ნაგებობების, მათ შორის, ახლად აშენებული შენობა-ნაგებობების ღირებულებას, ასევე შენობა-ნაგებობების ასაშენებლად შემოგარენის დასუფთავებისა და მომზადების ხარჯებს. აგრეთვე, ყველა მოწყობილობის, აპარატურისა და ხელსაწყოების ხარჯებს, რომლებიც ამ შენობა-ნაგებობის განუყოფელ ნაწილს წარმოადგენენ.

ამასთან, შენობა-ნაგებობები მოიცავს სამხედრო მოსამსახურეებისათვის ან/და სამხედრო მიზნებისათვის შეძენილ/აშენებულ შენობა-ნაგებობებს, თუ ისინი სამოქალაქო შენობა-ნაგებობების მსგავსია და მათი გამოყენება იმავე წესითაა შესაძლებელი.

 

შენობა-ნაგებობები თავის მხრივ მოიცავს:

 

საცხოვრებელი შენობებ (31111)

საცხოვრებელ შენობებს მიეკუთვნება ის შენობები, რომლებიც მთლიანად ან უმთავრესად საცხოვრებელი მიზნებისათვის გამოიყენება (ავტოფარეხებსა და საცხოვრებელთან დაკავშირებული სხვა ნაგებობების ჩათვლით). ამავე კატეგორიაში შედის მცურავი სახლები, ბარჟები, საცხოვრებელი ფურგონები და ავტომისაბმელები, რომლებიც ძირითად საცხოვრებელ ადგილად გამოიყენება.

 

არასაცხოვრებელი შენობებ (31112)

არასაცხოვრებელ შენობებს მიეკუთვნება ყველა შენობა, გარდა საცხოვრებელი შენობებისა. შენობების მოცემულ კატეგორიაში გაერთიანებული შენობების მაგალითს წარმოადგენს საოფისე, ადმინისტრაციული შენობები, სკოლები, საავადმყოფოები, საზოგადოებრივი გართობის შენობები, საწყობები, საწარმოო შენობები, სავაჭრო შენობები, სასტუმროები და რესტორნები.

 

საგზაო მაგისტრალებს (31113);

 

ქუჩებს (31114);

გზებს (31115);

ხიდებს (31116);

გვირაბებს (31117);

საკანალიზაციო და წყლის მომარაგების სისტემებს (31118);

ელექტრო გადამცემ ხაზებს (31119);

მილსადენებს (311110)

 

სხვა შენობა-ნაგებობებ (311111)

ეს მუხლი მოიცავს ყველა იმ ნაგებობას, რომელიც არ განეკუთვნება შენობა-ნაგებობის ზემოაღნიშნულ კატეგორიებს, კერძოდ:

 

რკინიგზა, მეტრო, აეროდრომის ასაფრენი ბილიკები,

ნავსადგურები, დამბა და სხვა ჰიდროტექნიკური ნაგებობები;

შახტები და წიაღისეულის მოპოვებასთან დაკავშირებული სხვა ნაგებობები;

საკომუნიკაციო საშუალებები;

სპორტული დარბაზები/მოედნები და სხვა დასასვენებელი ნაგებობები;

და სხვა შენობა-ნაგებობები.

 

მანქანა-დანადგარები და ინვენტარი (3112)

შენიშვნა*: მანქანა-დანადგარები, რომლებიც შეადგენენ შენობების და სხვა ნაგებობის განუყოფელ ნაწილს, შედიან ამ შენობების ან ნაგებობის ღირებულებაში და არ მიეკუთვნებიან მანქანა-დანადგარების კატეგორიას.

შენიშვნა**: ისეთი მცირეფასიანი და ხანგრძლივი მოხმარების საგნების შეძენა, რომელთა შეძენა ხორციელდება რეგულარულად და სტაბილური მოცულობით, არ ითვლება ძირითად აქტივებად.

 

მანქანა-დანადგარები და ინვენტარი (3112) მოიცავს:

 

სატრანსპორტო საშუალებებ (31121)

სხვა მანქანა-დანადგარებსა და ინვენტარ (31122)

 

სატრანსპორტო საშუალებებ (31121)

აღნიშნულ კატეგორიაში აღირიცხება ყველა სახის მიმოსვლის საშუალება, რომელიც განკუთვნილია ხალხის გადასაყვანად, ტვირთის გადასაზიდად, ასევე სპეციალური ტექნიკა, რომელიც გამოიყენება სოფლის მეურნეობაში, მშენებლობაში და ა.შ. და იგი მოიცავს:

სატვირთო ავტომობილებს (311211)

მაღალი გამავლობის მსუბუქ ავტომობილებს (311212)

მსუბუქ ავტომობილს (311213)

ტრაქტორებს, კომბაინებს და სხვა სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკას (31214)

ბულდოზერებს და სხვა დანარჩენ სპეციალურ ტექნიკას (31215)

სხვა სატრანსპორტო საშუალებებს (31216). აღნიშნულ კატეგორიაში აღირიცხება ყველა სხვა სატრანსპორტო საშუალება, რომელსაც არ მოიცავს ზემოაღნიშნული მუხლები, კერძოდ: რკინიგზის, წყლის, საჰაერო და საავტომობილო ტრანსპორტის მოძრავი შემადგენლობა, მათ შორის, სპორტული და სპეციალური ტრანსპორტი – ელმავლები, თბომავლები, ორთქლმავლები, სასამსახურე-დამხმარე და მაშველი ნავები და გემები, კატარღები, ტივტივა ნავსადგომები, სატვირთო და მსუბუქი ავტომობილები, სახანძრო მანქანები, მოტოციკლები, ველოსიპედები, ავტობუსები, თვითმფრინავები, ვერტმფრენები (შვეულმფრენები) და სხვა.

 

 

 

სხვა მანქანა-დანადგარები და ინვენტარ (31122)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ყველა სახის მანქანა-დანადგარებსა და ინვენტარს, გარდა სატრანსპორტო საშუალებებისა. აღნიშნული მუხლი მოიცავს – საერთო და სპეციალური მოხმარების მანქანებს; საოფისე, საბუღალტრო და კომპიუტერულ მოწყობილობებს და სხვა მანქანა-დანადგარებს და ინვენტრს;

ამასთან, თუ სახელმწიფო მუზეუმებისა და სხვა მსგავსი ტიპის ორგანიზაციების მფლობელობაში არსებულ ნახატებ, ქანდაკებებ, კოსტიუმებ, ხელოვნების სხვა ნიმუშებ და ანტიკვარიატ, აგრეთვე სხვადასხვა სახის ძვირადღირებულ კოლექციებ და სხვა დანარჩენ ინვენტარ არ გამოიყენება არც საბაზრო და არც არასაბაზრო წესით მომსახურების გასაწევად, ასეთ შემთხვევაში ისინი კლასიფიცირდებიან, როგორც ფასეულობები (313).

 

სხვა მანქანა-დანადგარები და ინვენტარ (31122) მოიცავს შემდეგ კატეგორიებს:

 

ტელევიზორი (311221)

მაცივარი (311222)

კომპიუტერი (311223)

მობილური ტელეფონი (311224)

პრინტერი, სკანერი, ასლგადამღები (311225)

უწყვეტი კვების წყარო (311226)

ხმის ჩამწერი აპარატურა (311227)

ფოტოაპარატი (311228)

ვიდეო-აუდიო აპარატურა (311229)

ტელეფონის, ფაქსის აპარატი (3112210)

მუსიკალური ინსტრუმენტი (3112211)

სამედიცინო აპარატურა და ხელსაწყოები (3112212)

ოპტიკური ხელსაწყო (3112213)

ავეჯი (3112214)

რბილი ავეჯი (3112215)

მაჯის და სხვა ტიპის საათი (3112216)

სპორტული საქონელი (3112217)

ნახატი, ქანდაკება, ხელოვნების სხვა ნიმუშები, ანტიკვარიატი და ძვირადღირებული კოლექციები (3112218)

კოსტიუმები (3112219)

სხვა მანქანა-დანადგარები და ინვენტარი, რომელიც არ არის კლასიფიცირებული (3112220).

 

სხვა ძირითადი აქტივები (3113)

 

კულტივირებული აქტივები (31131)

კულტივირებულ აქტივებს განეკუთვნება ცხოველები და მცენარეები, რომლებიც გამოიყენება მრავალჯერადად ან განუწყვეტლივ ერთ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში, სხვა საქონლისა და მომსახურების საწარმოებლად, მათ შორის, სამსახურებრივი დანიშნულების ცხოველები. კულტივირებულ აქტივებს განეკუთვნება მხოლოდ სახელმწიფო ერთეულების ზედამხედველობის, კონტროლისა და მმართველობის ქვეშ მყოფი კულტივირებული ცხოველები და მცენარეები. სხვა დანარჩენი ცხოველები და მცენარეები კლასიფიცირდება როგორც არაწარმოებული აქტივები ან საერთოდ არ განეკუთვნებიან ეკონომიკურ აქტივებს.

ამ კატეგორიაში გაერთიანებულ ცხოველებს განეკუთვნებიან: გასამრავლებელი საქონელი (თევზეულისა და შინაური ფრინველების ჩათვლით); მეწველი საქონელი; საჯიშე პირუტყვი; ცხვრები ან სხვა ცხოველები, რომლებიც გამოიყენება შალის საწარმოებლად; აგრეთვე ტრანსპორტირებისათვის და დოღში გამოსაყენებელი საქონელი და სხვა.

ამ კატეგორიაში გაერთიანებულ მცენარეებს განეკუთვნებიან: ხეები, ვენახები და ბუჩქნარები, რომლებიც კულტივირდება ხილის, თხილის, ფისისა და მერქნის მოსაყვანად და სხვა.

კულტივირებული აქტივების გასვლა ითვალისწინებს ცხოველებისა და მცენარეების რეალიზაციას ან სხვა სახით მათ გასავალს, რაც მოიცავს დასაკლავად გაყიდულ ცხოველებს ან მათი მესაკუთრეების მიერ დაკლულ ცხოველებს და სასიცოცხლო ციკლის გასვლამდე მოჭრილ მცენარეებს.

ამასთან, თუ აღნიშნული მცენარეები და ცხოველები ერთჯერადი გამოყენებისაა, როგორიცაა წინასწარ განსაზღვრული დასაკლავი საქონელი და შეშად გამოსაყენებელი ხეები, აღნიშნული კლასიფიცირდება, როგორც მატერიალური მარაგები (312) და არა როგორც ძირითადი აქტივები (311).

კულტივირებული აქტივების გასვლა არ მოიცავს ცხოველებისა თუ მცენარეების ეპიდემიების გავრცელებით, დაბინძურებით, გვალვით, შიმშილობითა თუ სხვა სახის სტიქიური უბედურებებით გამოწვეულ დანაკარგებს. ცხოველებისა და მცენარეების ბუნებრივი მიზეზებით გამოწვეულ დანაკარგებს, აგრეთვე ცხოველებისა და მცენარეების ხანდაზმულობის გამო მათი ღირებულების შემცირებას ძირითადი კაპიტალის მოხმარება ითვალისწინებს.

 

არამატერიალური ძირითადი აქტივები (31132)

 

ლიცენზიები (311321)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს ლიცენზიებს 10 წლის და მეტი ვადით გამოყენების უფლებით, გარდა რადიოსიხშირული სპექტრით სარგებლობის ლიცენზიისა (31431), რომელიც განიხილება როგორც „სხვა ბუნებრივი აქტივები“ (3143).

 

სხვა არამატერიალური ძირითადი აქტივები (311322)

აღნიშნული კატეგორია მოიცავს, ისეთი ტიპის ობიექტებს, რომლებიც წარმოებაში ერთ წელზე მეტი ხნით გამოიყენება და მათი მომხმარებელია მხოლოდ მათზე საკუთრების ან ლიცენზიის მქონე სუბიექტი. აღნიშნულ კატეგორიას განეკუთვნება:

სასარგებლო წიაღისეულის ძიებასთან დაკავშირებულ ხარჯები, როგორიცაა: საცდელი ფაქტობრივი გაბურღვის ხარჯები, აგრეთვე ტესტირების ჩასატარებლად, კერძოდ, საჰაერო დაზვერვასა თუ ტრანსპორტირებასთან დაკავშირებული ხარჯები;

კომპიუტერების პროგრამული უზრუნველყოფა. აღნიშნული ითვალისწინებს პროგრამებს, მათ აღწერილობებსა და დამხმარე მასალებს როგორც სისტემური, ასევე გამოყენებითი პროგრამებისთვის, რომელთა მოხმარებაც ერთ წელზე მეტი ხანგრძლივობით არის მოსალოდნელი; აღნიშნული ასევე მოიცავს ფართო მონაცემთა ბაზის შემუშავებას ან შესყიდვას;

სხვადასხვა ჟანრის გასართობი ნაწარმოებები, როგორიცაა: ფილმები, ხმის ჩანაწერები, ხელნაწერები, რადიო და სატელევიზო პროგრამები, მუსიკალური ნაწარმოები, სპორტული მოვლენები, ლიტერატურისა თუ ხელოვნების ნაწარმოებები და სხვა.

ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ სამეცნიერო კვლევები, ბაზრის გამოკვლევები და მსგავსი ღონისძიებები შეიძლება მომავალში იყოს ეკონომიკური სარგებლის მომტანი, მათთან დაკავშირებული ხარჯები განიხილება როგორც „სხვა დანარჩენი საქონელი და მომსახურება“ (2210) და არა როგორც არამატერიალური ძირითადი აქტივები.

 

II. მატერიალური მარაგები (312)

 

მატერიალური მარაგები მოიცავს საქონელს, რომელიც ინახება შემდგომი გაყიდვის, საწარმოო პროცესში გამოყენების ან მომავალში მოხმარების მიზნით.

შენიშვნა: მატერიალური მარაგების გასვლა აისახება მაშინ, როდესაც ადგილი აქვს საქონლის გაყიდვას, წარმოებაში გამოყენებას, აგრეთვე მატერიალური მარაგების სხვა კატეგორიაში გადატანას.

 

სტრატეგიული მარაგები (3121)

სტრატეგიულ მარაგებს მიეკუთვნება: საქონელი, რომელიც ინახება სტრატეგიული მიზნებისათვის და საგანგებო შემთხვევებისათვის; საქონელი, რომელიც ინახება ბაზრის მარეგულირებელი ორგანოების მიერ; და საქონელი, რომელსაც აქვს განსაკუთრებული მნიშვნელობა ქვეყნისათვის (მაგალითად, ხორბალი და ნავთობი).

 

სხვა მატერიალური მარაგები (3122)

 

ნედლეული და მასალები (31221)

 

ნედლეული და მასალები შედგება ყველა იმ ბუნებრივი რესურსისა და მასალებისგან, რომლებიც ინახება წარმოების პროცესში გამოსაყენებელი რესურსების სახით.

 

დაუმთავრებელი წარმოება (31222)

დაუმთავრებელ წარმოებას მიეკუთვნება პროდუქცია, რომელიც ნაწილობრივაა დამუშავებული ან წარმოებული მწარმოებლის მიერ, და მათი წარმოება დასრულდება მომავალში იმავე მწარმოებლის მიერ, მაგრამ, როგორც წესი, ისინი არ ექვემდებარება გაყიდვას, მიწოდებას ან გადაცემას სხვა მხარისათვის შემდგომი დამუშავების გარეშე.

 

მზა პროდუქცია (31223)

მზა პროდუქცია მოიცავს საქონელს, რომელიც წარმოების პროცესის შედეგს წარმოადგენს, ჯერ კიდევ ინახება მისი მწარმოებლის მიერ და სხვა ერთეულებზე მიწოდებამდე არ ექვემდებარება შემდგომ დამუშავებას. სახელმწიფო ერთეულებს მზა პროდუქცია შეიძლება ჰქონდეთ მხოლოდ მაშინ, თუ საქონელს აწარმოებენ გასაყიდად ან სხვა ერთეულებისათვის გადასაცემად.

 

შემდგომი რეალიზაციისათვის შეძენილი საქონელი (31224)

ეს მუხლი მოიცავს შემდგომი გაყიდვის ან სხვა ერთეულზე გადაცემის მიზნით შეძენილ ისეთ საქონელს, რომლის ფიზიკური ფორმის მკვეთრი ცვლილებები არ ხორციელდება, რამდენადაც შესყიდვის მომენტში აღნიშნულ საქონელს უკვე გააჩნია მზა პროდუქციის სახე.

შემდგომი რეალიზაციისათვის შეძენილი საქონლის მფლობელს შეუძლია მისი ტრანსპორტირება, შენახვა, კატეგორიებად დაყოფა, სორტირება ან შეფუთვა, რათა მოახდინოს მისი რეალიზაცია საბოლოო მომხმარებლისათვის მიმზიდველ ფორმაში. ნებისმიერ სახელმწიფო ერთეულზე შეიძლება ითქვას, რომ მას გააჩნია შემდგომი რეალიზაციისათვის განკუთვნილი საქონლის მარაგი, თუ იგი ყიდის საქონელს ეკონომიკურად მნიშვნელოვან ფასებში. აღნიშნულ კატეგორიაში ასევე შედის სახელმწიფო ერთეულის მიერ სხვა ერთეულისათვის უსასყიდლოდ გადაცემის ან ეკონომიკურად უმნიშვნელო ფასით მიყიდვის მიზნით შეძენილი საქონელი.

 

III. ფასეულობები (313)

ფასეულობები წარმოებული საქონელია, რომლებსაც მნიშვნელოვანი ღირებულება გააჩნიათ. ისინი შეძენილია და ინახება, უპირველეს ყოვლისა, როგორც დაგროვების საშუალება და უმთავრესად არ გამოიყენება წარმოების ან მოხმარების მიზნით. მოსალოდნელია, რომ მათი რეალური ღირებულება დროთა განმავლობაში გაიზრდება, უკიდურეს შემთხვევაში, არ შემცირდება, ხოლო ხარისხი, სათანადო პირობებში შენახვისას, არ გაუარესდება.

ფასეულობებს განეკუთვნებიან:

● ძვირფასი ქვები და ლითონები, როგორიცაა: ალმასი, არამონეტარული ოქრო, პლატინა, ვერცხლი და ა. შ. აღნიშნული არ არის განკუთვნილი წარმოების პროცესში მოხმარებისათვის შუალედური რესურსის სახით;

● ნახატები, ქანდაკებები და სხვა, რაც ხელოვნების ნიმუშად ან ანტიკვარიატადაა აღიარებული;

● ძვირფასი ქვებისა და ლითონებისაგან დამზადებული მაღალი ღირებულების საიუველირო ნაწარმი, კოლექციები და სხვა ფასეულობები.

სახელმწიფო ერთეულების მფლობელობაში არსებული აქტივების უმრავლესობა, რომელიც განეკუთვნება ფასეულობებს, კლასიფიცირდება, როგორც სხვა მანქანა-დანადგარები და ინვენტარი (31122) ვინაიდან ისინი ძირითადად გამოფენილია მუზეუმებში და არ განეკუთვნებიან დაგროვების საშუალებებს.

შენიშვნა: ფასეულობების მიღება მოიცავს როგორც ამ აქტივის ღირებულებას, ასევე საკუთრების გადაცემასთან დაკავშირებულ ნებისმიერ ხარჯს, ხოლო გასვლის შემთხვევაში, აქტივის ღირებულებაში არ უნდა აისახოს საკუთრების გადაცემასთან დაკავშირებული ხარჯები, აღნიშნული აღირიცხება „სხვა დანარჩენი საქონლისა და მომსახურების“ (2210) კატეგორიაში.

 

IV. არაწარმოებული აქტივები (314)

არაწარმოებულ აქტივებს განეკუთვნება ბუნებრივად წარმოქმნილი ან სამართლებრივი თუ ბუღალტრული ოპერაციით შექმნილი აქტივები, რომელთა მიმართაც შესაძლებელია საკუთრების დაცვის უზრუნველყოფა. სხვა შემთხვევაში აღნიშნული არ წარმოადგენს ეკონომიკურ აქტივებს და არ განიხილება როგორც არაფინანსური აქტივები.

 

მიწა (3141)

მიწა თავისთავად წარმოადგენს გრუნტს, ნიადაგის საფარით და მასთან დაკავშირებული ზედაპირული წყლებისა და მნიშვნელოვანი გაუმჯობესების ჩათვლით, რომელთა მიწისგან ფიზიკური განცალკევება შეუძლებელია, შემდეგი ობიექტების გამოკლებით:

● მიწაზე ან მიწის ქვეშ აშენებული შენობა-ნაგებობები, როგორიცაა: გზები, საოფისე შენობები და გვირაბები;

● კულტივირებული ვენახები, ხეხილის ბაღები და ხეების სხვა პლანტაციები, მარცვლეული კულტურები და ცხოველების გასამრავლებელი ადგილები;

● წიაღისეული რესურსები;

● არაკულტივირებული ბიოლოგიური რესურსები;

● მიწისქვეშა წყლის რესურსები.

მიწისზედა წყლები მოიცავს: წყალსაცავებს, ტბებს, მდინარეებს და სხვა შიდა წყლებს, რომელთა მიმართაც შესაძლებელია საკუთრების უფლების რეალიზება. აღნიშნული შემდგომ შესაძლებელია სუბიექტებს შორის ოპერაციების განხორციელების საფუძველი გახდეს.

მიწის მნიშვნელოვანი გაუმჯობესება, რომლის განცალკევებაც მიწისაგან ფიზიკურად შეუძლებელია, შედის მიწის ღირებულებაში. ასეთი გაუმჯობესება ზრდის მიწის რაოდენობრივ და ხარისხობრივ მახასიათებლებს, ან მიწის პროდუქტიულობას, ან ეწინააღმდეგება მისი ხარისხის დაცემას. მნიშვნელოვანი გაუმჯობესების მაგალითს წარმოადგენს ზღვის ხარჯზე მიწის ტერიტორიის ამოშრობა ყურეების ტალღასაწინააღმდეგო ჯებირებისა თუ დამბების მშენებლობით; ტყის გაკაფვა მიწის სამეწარმეო დანიშნულებით გამოყენების მიზნით; დამშრალი მიწების ირიგაცია საირიგაციო არხების მშენებლობით; ჭაობების დაშრობა, ჯებირების, ტალღის საწინააღმდეგო ჯებირებისა და სხვა სახის ბარიერების მშენებლობა წყალდიდობისა და ეროზიის თავიდან აცილების მიზნით და სხვა.

 

წიაღისეული (3142)

წიაღისეულს განეკუთვნება ნავთობის, ბუნებრივი გაზის, ნახშირის (ანტრაციტის, ბიტუმი და მურა ნახშირის ჩათვლით), ლითონის მადანის (შავი, ფერადი და ძვირფასი ლითონის ჩათვლით) და სასარგებლო არამადნეული წიაღისეულის (ქვისსატეხების, თიხისა და სილის კარიერების, ქიმიური ნივთირებებისა და სასუქების საბადოების, მარილის, კვარცის, თაბაშირის, ბუნებრივი ძვირფასი ქვების, ბიტუმის, ტორფის და სხვა საბადოების ჩათვლით) დადასტურებული მარაგები. შახტების ტანი, ჭაბურღილები და სასარგებლო წიაღისეულის მოსაპოვებლად საჭირო სხვა ნაგებობები წარმოადგენენ ძირითად აქტივებებს (311).

 

სხვა ბუნებრივი აქტივები (3143)

 

რადიოსიხშირული სპექტრით სარგებლობის ლიცენზია (31431)

რადიოსიხშირული სპექტრით სარგებლობის ლიცენზია მოიცავს ლიცენზიებს 10 წლის და მეტი ვადით გამოყენების უფლებით.

 

სხვა დანარჩენი ბუნებრივი აქტივები (31432)

ამ კატეგორიას მიეკუთვნება არაკულტივირებული ბიოლოგიური რესურსები, წყლის რესურსები და ელექტრომაგნიტური სპექტრი.

არაკულტივირებული ბიოლოგიური რესურსები მოიცავს ცხოველებსა და მცენარეებს, რომლებზეც შეიძლება საკუთრების უფლების დაწესება და დაცვა, მაგრამ მათი ბუნებრივი ზრდა ან/და განახლება (რეგენერაცია), რომელიმე სახელმწიფო ერთეულის უშუალო კონტროლის, პასუხისმგებლობისა და მართვის ქვეშ არ იმყოფება. მაგალითად: ხელუხლებელი ტყეები და თევზის მარაგები, რომელთა კომერციული ექსპლუატაციაც შესაძლებელია. ამ კატეგორიას მიეკუთვნება მხოლოდ ის რესურსები, რომლებსაც ეკონომიკური ღირებულება გააჩნიათ და არ შედიან მასთან დაკავშირებული მიწის ღირებულებაში.

წყლის რესურსებს განეკუთვნება გრუნტისა და სხვა მიწისქვეშა წყლების ის რესურსები, რომლებიც საკმაოდ დეფიციტურია იმისათვის, რომ გამართლებული იყოს მათზე საკუთრების უფლების დაწესება და/ან გამოყენება. ასეთი რესურსები ეკონომიკური მიზნებისათვის გამოიყენება ან მათი გამოყენება უახლოეს მომავალშია შესაძლებელი. აგრეთვე, მათ გააჩნიათ ეკონომიკური ღირებულება, რომელიც მიწის ღირებულებაში არ შედის.

ელექტრომაგნიტური სპექტრი შედგება რადიოსიხშირეების ნაკრებისაგან, რაც ხმის, მონაცემებისა და სატელევიზიო სიგნალების გადაცემისას გამოიყენება.

 

არაწარმოებული არამატერიალური აქტივები (3144)

არაწარმოებული არამატერიალური აქტივები მოიცავს საზოგადოებრივი მოწყობისათვის განკუთვნილ პროდუქტებს, რომლებიც ეფუძნება სამართლებრივ ან საბუღალტრო ქმედებებს. ზოგიერთი ასეთი აქტივი მფლობელს უფლებას აძლევს წარმართოს ესა თუ ის კონკრეტული სახის საქმიანობა, ან აწარმოოს კონკრეტული სახის საქონელი ან მომსახურება და, ამასთან, სხვა ერთეულებს აუკრძალოს მსგავსი საქმიანობის წარმართვა მესაკუთრის ნებართვის გარეშე. არაწარმოებული არამატერიალური აქტივები მოიცავენ დაპატენტების ობიექტებს, საიჯარო ხელშეკრულებებსა და სხვა კონტრაქტებს, აგრეთვე, შეძენილ გუდვილს.

პატენტები უზრუნველყოფენ გამოგონებების დაცვას სამართლებრივად ან სასამართლო გადაწყვეტილებებით. დასაცავი გამოგონებების მაგალითებია: ნივთიერებათა შემადგენლობები, პროცესები, ელექტრონული და ელექტროსქემები, მოწყობილობები, ფარმაცევტული შემადგენლობანი და ხელოვნურად შექმნილი ცოცხალი ორგანიზმების ახალი სახეები.

საიჯარო ხელშეკრულებები და სხვა კონტრაქტები, რომელთა კლასიფიცირებაც ხდება ეკონომიკურ აქტივებად, მოიცავს საიჯარო ხელშეკრულებებს მიწაზე და შენობა-ნაგებობებზე; ელექტრომაგნიტური სპექტრის ან სასარგებლო წიაღისეული საბადოების გამოყენების ექსკლუზიურ უფლებებს; ხელშეკრულებებს სპორტსმენებსა და ავტორებთან; აგრეთვე, უფლებებს ჯერ კიდევ არწარმოებული მატერიალური აქტივების შეძენაზე.

შეძენილი გუდვილი ეწოდება სხვაობას მოქმედი საწარმოსათვის გადახდილ ღირებულებასა და მისი აქტივების ღირებულებას შორის, ვალდებულებების გამოკლებით. გუდვილის ღირებულება მოიცავს გრძელვადიან ეკონომიკურ სარგებელს, რომლის ცალკე აქტივად იდენტიფიცირება არ ხდება..