Waste Management Code

Document structure

View explanations

Referenced documents

Document comments

Document Highlights

Consolidated publications

21/02/2024 04/10/2023 29/06/2023 17/03/2022 15/07/2020 13/07/2020 26/11/2019 05/07/2018 20/04/2018 07/12/2017 01/06/2017 21/12/2016 24/06/2016 13/04/2016 19/02/2015 12/01/2015
Return back

Consolidated versions (17/03/2022 - 29/06/2023)

საქართველოს კანონი

 
ნარჩენების მართვის კოდექსი

თავი I

ზოგადი დებულებები

 

 მუხლი 1. კოდექსის მიზანი და ამოცანა

 1. ამ კოდექსის მიზანია ნარჩენების მართვის სფეროში სამართლებრივი საფუძვლების შექმნა ისეთი ღონისძიებების განხორციელებისათვის, რომლებიც ხელს შეუწყობს ნარჩენების პრევენციას და მათი ხელახალი გამოყენების ზრდას, ნარჩენების გარემოსთვის უსაფრთხო გზით დამუშავებას (რაც მოიცავს რეციკლირებას და მეორეული ნედლეულის გამოცალკევებას, ნარჩენებიდან ენერგიის აღდგენას, ნარჩენების უსაფრთხო განთავსებას).

 2. ამ კოდექსის ამოცანაა გარემოს და ადამიანის ჯანმრთელობის დაცვა:

 ა) ნარჩენების წარმოქმნის და მათი უარყოფითი გავლენის პრევენციით ან შემცირებით;

 ბ) ნარჩენების მართვის ეფექტიანი მექანიზმების შექმნით;

 გ) რესურსების მოხმარებით გამოწვეული ზიანის შემცირებით და რესურსების უფრო ეფექტიანი გამოყენებით.

მუხლი 2. კოდექსის რეგულირების სფერო

1. ეს კოდექსი ვრცელდება ნებისმიერი სახის ნარჩენზე, გარდა ამ მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული ნარჩენებისა.

2. ამ კოდექსის რეგულირების სფეროს არ განეკუთვნება:

ა) რადიოაქტიური ნარჩენები;

ბ) ატმოსფეროში აიროვანი გაფრქვევები;

გ) მიწა (პირვანდელ ადგილზე – ინ სიტუ), მათ შორის, ამოუღებელი დაბინძურებული ნიადაგი, მიწასთან განუყოფლად დაკავშირებული შენობები;

დ) დაუბინძურებელი ნიადაგი, აგრეთვე ბუნებაში გავრცელებული მასალა, რომელიც მშენებლობის პროცესში გათხრების შედეგად არის ამოღებული, თუ აშკარაა, რომ ეს მასალა მისი ბუნებრივი ფორმით იქნება გამოყენებული იმავე ადგილზე, სადაც აღნიშნული მშენებლობა მიმდინარეობს, და ამ მშენებლობის მიზნებისთვის იქნა იგი ამოღებული;

ე) ჩამდინარე წყლები, წყლის ობიექტების (მათ შორის, შავი ზღვის) ჩამდინარე წყლებით ან/და ნარჩენებით დაბინძურება;

ვ) ხმარებიდან ამოღებული ფეთქებადი ნივთიერებები;

ზ) ბიოლოგიური მასა – ფეკალური მასა/ნაკელი, ჩალა, აგრეთვე სხვა, მსგავსი ბუნებრივი წარმოშობის არასახიფათო მასალა, რომელიც გამოიყენება ფერმერულ საქმიანობაში, სატყეო მეურნეობაში ან აღნიშნული ბიოლოგიური მასისაგან ენერგიის ისეთი პროცესებისა და მეთოდების საშუალებით მისაღებად, რომლებიც საფრთხეს არ უქმნის გარემოს და ადამიანის ჯანმრთელობას;

თ) სამთო გადამუშავების ნარჩენები – კარიერებზე მუშაობის და მინერალური რესურსების შესწავლის, მოპოვების, გადამუშავებისა და შენახვის შედეგად წარმოქმნილი ნარჩენები;

ი) ხმარებიდან ამოღებული სამხედრო მნიშვნელობის ქიმიური ნივთიერებები;

კ) სამელიორაციო სისტემებზე განხორციელებული საექსპლუატაციო და სარეაბილიტაციო ღონისძიებების შედეგად ამოღებული დაუბინძურებელი მასა (ნატანი), რომელიც სისტემების გასხვისების ზოლებში უნდა განთავსდეს.

3. საქართველოს მთავრობა იღებს დადგენილებას სახეობებისა და მახასიათებლების მიხედვით ნარჩენების ნუსხის განსაზღვრისა და კლასიფიკაციის შესახებ.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

 მუხლი 3. ტერმინთა განმარტება

ამ კოდექსის მიზნებისათვის ქვემოთ მოცემულ ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:

ა) ნარჩენი – ნებისმიერი ნივთიერება ან ნივთი, რომელსაც მფლობელი იშორებს, განზრახული აქვს მოიშოროს ან ვალდებულია მოიშოროს;

ბ) სახიფათო ნარჩენები – ნარჩენები, რომლებსაც აქვს ამ კოდექსის III დანართით გათვალისწინებული ერთი ან მეტი მახასიათებელი;

გ) არასახიფათო ნარჩენები – ნარჩენები, რომლებსაც არ მოიცავს „სახიფათო ნარჩენების“ განმარტება;

დ) საყოფაცხოვრებო ნარჩენები – საოჯახო მეურნეობის მიერ წარმოქმნილი ნარჩენები;

ე) მუნიციპალური ნარჩენები – საყოფაცხოვრებო ნარჩენები, აგრეთვე სხვა ნარჩენები, რომლებიც თავიანთი მახასიათებლებითა და შემადგენლობით საყოფაცხოვრებო ნარჩენების მსგავსია;

ვ) ინერტული ნარჩენები – ნარჩენები, რომლებიც არ განიცდის მნიშვნელოვან ფიზიკურ, ქიმიურ ან ბიოლოგიურ ცვლილებებს – არ იხსნება, არ იწვის და არ შედის სხვაგვარ ქიმიურ ან ფიზიკურ რეაქციაში, არ განიცდის ბიოდეგრადაციას და სხვა მასალაზე არ ახდენს ისეთ გავლენას, რომელიც გამოიწვევს გარემოს დაბინძურებას ან ადამიანის ჯანმრთელობის დაზიანებას;

ზ) ბიოდეგრადირებადი ნარჩენები – ნარჩენები, რომლებიც ექვემდებარება ანაერობულ ან აერობულ დაშლას, მათ შორის, სურსათის/ცხოველის საკვების ნარჩენები, ბაღის/პარკის ნარჩენები, ქაღალდი, მუყაო;

თ) თხევადი ნარჩენები – თხევად მდგომარეობაში არსებული ნარჩენები;

ი) სამედიცინო ნარჩენები – სამედიცინო დაწესებულებების, სამედიცინო ლაბორატორიების, სამედიცინო კვლევითი ცენტრების, მზრუნველობის დაწესებულებების, ვეტერინარული კლინიკების, ფარმაცევტული საწარმოებისა და საწყობების მიერ წარმოქმნილი ნარჩენები;

კ) ცხოველური ნარჩენი (ცხოველური წარმოშობის არასასურსათო დანიშნულების პროდუქტი) – ცხოველის სხეული ან მისი სხეულის ნაწილი, ცხოველური წარმოშობის პროდუქტი ან ცხოველისგან მიღებული სხვა პროდუქტი, რომელიც არ არის განკუთვნილი ადამიანის მიერ მოხმარებისთვის, ევროპარლამენტისა და ევროკავშირის საბჭოს 2009 წლის 21 ოქტომბრის (EC) No 1069/2009 რეგულაციის შესაბამისად;

ლ) სპეციფიკური ნარჩენი – ისეთი პროდუქტისგან წარმოქმნილი ნარჩენი, რომელიც თავისი მახასიათებლებისა და ფართო გავრცელების გამო ნარჩენად გადაქცევის შემდეგ მართვის სპეციფიკური ზომების მიღებასა და მოვლას საჭიროებს (შეფუთვა, ზეთი, საბურავი, ძრავიანი სატრანსპორტო საშუალება, ბატარეა, აკუმულატორი, ელექტრო- და ელექტრონული მოწყობილობები და სხვა);

მ) ისეთი პროდუქტის მწარმოებელი, რომელიც შემდგომ სპეციფიკური ნარჩენი ხდება – ფიზიკური ან იურიდიული პირი, რომელიც აწარმოებს, გადაამუშავებს, დაამუშავებს, ყიდის ან ახორციელებს იმპორტს ისეთი პროდუქტისა, რომელიც თავისი სასიცოცხლო ციკლის ამოწურვის შემდეგ სპეციფიკური ნარჩენი ხდება;

ნ) პროდუქტი – ნებისმიერი მოძრავი ნივთი, მათ შორის, ნივთი, რომელიც სხვა მოძრავი ან უძრავი ნივთის შემადგენელი ნაწილია. პროდუქტი ასევე მოიცავს ბაზარზე განთავსებულ საქონელს (მიუხედავად იმისა, განკუთვნილია თუ არა იგი უშუალოდ საბოლოო მომხმარებლისათვის), რომელიც მიწოდებულია ან სხვაგვარად არის ხელმისაწვდომი კომერციული ან არაკომერციული მიზნებისათვის, უსასყიდლოდ ან საფასურის სანაცვლოდ, როგორც ახალი, გამოყენებული ან გადამუშავებული. პროდუქტად არ ითვლება მასთან დაკავშირებული მომსახურება;

ო) ბაზარზე განთავსება – საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე (გარდა თავისუფალი ინდუსტრიული ზონებისა) პროდუქტის ბაზარზე პირველადი მიწოდება ადგილობრივი წარმოების, იმპორტის, ლიზინგის ან სხვა გზით, კომერციული ან არაკომერციული მიზნებისათვის, უსასყიდლოდ ან საფასურის სანაცვლოდ. პროდუქტის ყოველი მომდევნო მიწოდება არ ითვლება ბაზარზე განთავსებად;

პ) ნარჩენების წარმომქმნელი – პირი, რომლის საქმიანობის შედეგად წარმოიქმნება ნარჩენები (ნარჩენების თავდაპირველი წარმომქმნელი), ან პირი, რომელიც ახორციელებს ნარჩენების წინასწარ დამუშავებას, შერევას და სხვა საქმიანობას, რომლის შედეგადაც ნარჩენების მახასიათებლები ან შემადგენლობა იცვლება;

ჟ) ნარჩენების მფლობელი – ნარჩენების წარმომქმნელი ან სხვა ფიზიკური ან იურიდიული პირი, რომელიც ფლობს ნარჩენებს;

რ) ნარჩენების გადამზიდველი – ფიზიკური ან იურიდიული პირი, რომელიც ახორციელებს ნარჩენების ტრანსპორტირებას;

ს) ოპერატორი – ფიზიკური ან იურიდიული პირი, რომელსაც მინიჭებული აქვს ნარჩენების შეგროვების, ნარჩენების დროებითი შენახვის ობიექტის ან ნარჩენების დამუშავების ობიექტის ან ასეთი ობიექტის ნაწილის მართვის უფლება;

ტ) ნარჩენების მართვა – ნარჩენების შეგროვება, დროებითი შენახვა, წინასწარი დამუშავება, ტრანსპორტირება, აღდგენა და განთავსება, ამ საქმიანობების, ღონისძიებებისა და ოპერაციების ზედამხედველობა და ნარჩენების განთავსების ობიექტების შემდგომი მოვლა;

უ) ნარჩენების დამუშავება – ამ კოდექსის I და II დანართებით გათვალისწინებული აღდგენის და განთავსების ოპერაციები, აგრეთვე ნარჩენების წინასწარი დამუშავება აღდგენამდე ან განთავსებამდე;

ფ) ნარჩენების წინასწარი დამუშავება – ამ კოდექსის I დანართის R12 კოდით და II დანართის D13 კოდით განსაზღვრული წინასწარი ოპერაციები, რომლებიც ნარჩენების აღდგენამდე ან განთავსებამდე ხორციელდება;

ქ) დანაგვიანება – ნარჩენის (ნარჩენების) გარემოში დაგდება (დაყრა), გადაგდება (გადაყრა) ან/და მიტოვება ნარჩენების შეგროვების კონტეინერებისა და ობიექტების გარეთ;

ღ) პრევენცია – ნივთიერების, მასალის ან პროდუქტის ნარჩენად გადაქცევამდე ზომების მიღება, რაც ამცირებს:

ღ.ა) ნარჩენების რაოდენობას. ეს, სხვა საშუალებებთან ერთად, მიიღწევა პროდუქტის ხელახალი გამოყენებით ან პროდუქტის ვარგისობის ვადის გაგრძელებით;

ღ.ბ) წარმოქმნილი ნარჩენების გარემოსა და ადამიანის ჯანმრთელობაზე უარყოფით გავლენას;

ღ.გ) მასალაში ან პროდუქტში მავნე ნივთიერებების შემცველობას;

ყ) აღდგენა – საქმიანობა, რომლის ძირითადი შედეგია ნარჩენების სასარგებლო მიზნებისთვის გამოყენება იმ მასალების ჩანაცვლებით, რომლებიც სხვა პირობებში რაიმე ფუნქციის შესასრულებლად იქნებოდა გამოყენებული, და რომელიც განსაზღვრულია, მაგრამ არ შემოიფარგლება ამ კოდექსის I დანართით. აღდგენა მოიცავს რეციკლირებას;

შ) ხელახალი გამოყენება – ნარჩენად გადაქცევამდე პროდუქტის ან/და მისი კომპონენტის თავდაპირველი დანიშნულებით ხელახლა გამოყენება;

ჩ) ხელახალი გამოყენებისთვის მომზადება – აღდგენითი ოპერაცია (კერძოდ, შემოწმება, გასუფთავება ან შეკეთება), რომლის შედეგადაც პროდუქტი ან/და მისი კომპონენტი, რომელიც ნარჩენად იქცა, ყოველგვარი სხვა სახის ზემოქმედების გარეშე მზადაა ხელახალი გამოყენებისთვის;

ც) რეციკლირება – აღდგენითი ღონისძიება, რომლის საშუალებითაც ნარჩენი ისეთ პროდუქტად, მასალად ან ნივთიერებად გარდაიქმნება, რომელიც განკუთვნილია თავდაპირველი დანიშნულებით ან სხვა მიზნით გამოყენებისთვის. რეციკლირება მოიცავს ორგანული მასალების გადამუშავებას, მაგრამ არ მოიცავს ენერგიის აღდგენას და მათ ისეთ მასალებად გარდაქმნას, რომლებიც საწვავად ან ამოვსების ოპერაციებისთვის გამოიყენება;

ძ) შეგროვება – ნარჩენების შეგროვება, რაც ასევე მოიცავს მათ წინასწარ დახარისხებას და წინასწარ დასაწყობებას ნარჩენების დამუშავების ობიექტზე ტრანსპორტირებისათვის;

წ) სეპარირებული შეგროვება – ნარჩენების შეგროვება, რომლის დროსაც ნარჩენების ნაკადები მათი შემდგომი დამუშავების ხელშეწყობისათვის განცალკევებულია სახეობებისა და მახასიათებლების მიხედვით;

ჭ) ტრანსპორტირება – ნარჩენების ნარჩენების შენახვის ობიექტზე ან/და ნარჩენების დამუშავების ობიექტზე გადატანა;

ხ) განთავსება – ღონისძიება, რომელიც განსაზღვრულია, მაგრამ არ შემოიფარგლება ამ კოდექსის II დანართით;

ჯ) ნარჩენების დამუშავების ობიექტი – სტაციონარული ან მობილური ტექნიკური ან არატექნიკური დანაყოფი, სადაც ხორციელდება ნარჩენების დამუშავება (მათ შორის, ნარჩენების გადამტვირთავი სადგური, სხვა ადგილი, სადაც მოწყობილია ასეთი ობიექტი);

ჰ) ნარჩენების დროებითი შენახვის ობიექტი – ობიექტი, სადაც ინახება ნარჩენები 3 წელზე ნაკლები დროით, თუ ნარჩენები განკუთვნილია აღდგენისთვის, ან 1 წელზე ნაკლები დროით, თუ ნარჩენები განკუთვნილია განთავსებისთვის;

ჰ1) ნარჩენების გადამტვირთავი სადგური – ობიექტი, სადაც ხორციელდება ნარჩენების გადატვირთვა ნარჩენების დამუშავების ობიექტზე შემდგომი ტრანსპორტირებისათვის;

ჰ2) ნაგავსაყრელი – ნარჩენების განთავსების ობიექტი, სადაც ნარჩენები მიწაზე ან მიწის ქვეშ განთავსდება. ნაგავსაყრელი მოიცავს ნარჩენების განთავსების შიდა ობიექტს (საწარმოს ტერიტორიაზე არსებული ნაგავსაყრელი, რომელზედაც ნარჩენების წარმომქმნელი კუთვნილ ნარჩენებს განათავსებს), მაგრამ არ მოიცავს ნარჩენების დროებითი შენახვის ობიექტს და ნარჩენების გადამტვირთავ სადგურს;

ჰ3) არსებული ნაგავსაყრელი – ნაგავსაყრელი, რომელიც ფუნქციონირებს ამ კოდექსის ამოქმედების დროს;

ჰ4) ნარჩენების ინსინერაციის საწარმო – სტაციონარული ან მობილური ტექნიკური ობიექტი ან მოწყობილობა, რომელიც განკუთვნილია ნარჩენების თერმული დამუშავებისთვის, გამოყოფილი წვის სითბოს აღდგენით ან მისი აღდგენის გარეშე, ნარჩენების დაჟანგვით (ოქსიდაციით) ინსინირების გზით, აგრეთვე სხვა თერმული დამუშავების პროცესით, როგორიცაა პიროლიზი, გაზიფიკაცია ან პლაზმური დამუშავება, თუ ამ პროცესის შედეგად მიღებული ნივთიერებები ინსინირებულია;

ჰ5) ნარჩენების თანაინსინერაციის საწარმო – სტაციონარული ან მობილური ტექნიკური ობიექტი ან მოწყობილობა, რომლის ძირითადი დანიშნულებაა ენერგიის მიღება ან მატერიალური პროდუქტის წარმოება, რომელიც ნარჩენებს ძირითად ან დამატებით საწვავად იყენებს ან რომელშიც ნარჩენები თერმულად მუშავდება განთავსებისათვის, დაჟანგვით (ოქსიდაციით) ინსინირების გზით, აგრეთვე სხვა თერმული დამუშავების პროცესით, როგორიცაა პიროლიზი, გაზიფიკაცია ან პლაზმური დამუშავება, თუ ამ პროცესის შედეგად მიღებული ნივთიერებები ინსინირებულია;

ჰ6) გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება – გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსის შესაბამისად გაცემული გადაწყვეტილება;

ჰ 7) სამინისტრო – საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო;

ჰ8) ფიზიკური და იურიდიული პირები – „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული პირები (გარდა ამ კოდექსის X თავისა);

ჰ9) ნარჩენი ზეთი – მინერალური ან სინთეტიკური ლუბრიკანტი ან სხვა სახის საწარმოო ზეთი, რომელიც თავდაპირველი დანიშნულებით გამოყენებისთვის უვარგისი გახდა, კერძოდ, გამოყენებული ძრავას ზეთი, გადაცემათა კოლოფის ზეთი, საპოხი ზეთი, ტურბინის ზეთი, ჰიდრავლიკური ზეთი და სხვა;

ჰ10) დაბინძურება – გარემოში დამაბინძურებელი ნივთიერების შემცველი ნარჩენის მოხვედრა, რომელმაც შესაძლოა გამოიწვიოს გარემოზე ან ადამიანის ჯანმრთელობაზე მავნე ზემოქმედება;

ჰ11) რესურსი – ნებისმიერი პირველადი ან მეორეული მატერიალური ნედლეული, მათ შორის, ნარჩენი, თუ ის სხვა პირველადი ნედლეულის ნაცვლად გამოიყენება.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

საქართველოს 2017 წლის 1 ივნისის კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

საქართველოს 2017 წლის 7  დეკემბრის   კანონი №1692  –  ვებგვერდი, 14.12.2017წ.

 მუხლი 4. ნარჩენების მართვის იერარქია

 1. საქართველოში ნარჩენების მართვის პოლიტიკა და ნარჩენების მართვის სფეროში საქართველოს კანონმდებლობა ეფუძნება ნარჩენების მართვის შემდეგ იერარქიას:

 ა) პრევენცია;

 ბ) ხელახალი გამოყენებისთვის მომზადება;

 გ) რეციკლირება;

 დ) სხვა სახის აღდგენა, მათ შორის, ენერგიის აღდგენა;

 ე) განთავსება.

 2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ ნარჩენების მართვის იერარქიასთან მიმართებით კონკრეტული ვალდებულებების განსაზღვრისას მხედველობაში უნდა იქნეს მიღებული:

 ა) ეკოლოგიური სარგებელი;

 ბ) შესაბამისი საუკეთესო ხელმისაწვდომი ტექნიკის გამოყენებით ტექნიკური განხორციელებადობა;

 გ) ეკონომიკური მიზანშეწონილობა.

 მუხლი 5. ნარჩენების მართვის პრინციპები

 1. ნარჩენების მართვა უნდა განხორციელდეს გარემოსა და ადამიანის ჯანმრთელობისათვის საფრთხის შექმნის გარეშე, კერძოდ, ისე, რომ ნარჩენების მართვამ:

 ა) საფრთხე არ შეუქმნას წყალს, ჰაერს, ნიადაგს, ფლორას და ფაუნას;

 ბ) არ გამოიწვიოს ზიანი ხმაურითა და სუნით;

 გ) არ მოახდინოს უარყოფითი გავლენა ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე, განსაკუთრებით – დაცულ ტერიტორიებზე და კულტურულ მემკვიდრეობაზე.

 2. ნარჩენების მართვა ხორციელდება შემდეგი პრინციპების გათვალისწინებით:

 ა) „უსაფრთხოების წინასწარი ზომების მიღების პრინციპი“ – მიღებული უნდა იქნეს ზომები გარემოსთვის ნარჩენებით გამოწვეული საფრთხის თავიდან ასაცილებლად, მაშინაც კი, თუ არ არსებობს მეცნიერულად დადასტურებული მონაცემები;

 ბ) პრინციპი „დამბინძურებელი იხდის“ – ნარჩენების წარმომქმნელი ან ნარჩენების მფლობელი ვალდებულია გაიღოს ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული ხარჯები;

 გ) „სიახლოვის პრინციპი“ – ნარჩენები უნდა დამუშავდეს ყველაზე ახლოს მდებარე ნარჩენების დამუშავების ობიექტზე, გარემოსდაცვითი და ეკონომიკური ეფექტიანობის გათვალისწინებით;

 დ) „თვითუზრუნველყოფის პრინციპი“ – უნდა ჩამოყალიბდეს და ფუნქციონირებდეს მუნიციპალური ნარჩენების განთავსებისა და აღდგენის ობიექტების ინტეგრირებული და ადეკვატური ქსელი.

თავი II

ნარჩენების მართვის სფეროში კომპეტენციები და ზოგადი ვალდებულებები

მუხლი 6. ნარჩენების მართვის სფეროში კომპეტენტური ორგანოები

1. ნარჩენების მართვის სფეროში სამინისტროს კომპეტენციას განეკუთვნება:

ა) ნარჩენების მართვის ერთიანი სახელმწიფო პოლიტიკის შემუშავება და განხორციელება;

ბ) ნარჩენების აღრიცხვა და ნარჩენების მონაცემთა ბაზის წარმოება ამ კოდექსის 29-ე და 30-ე მუხლების შესაბამისად;

გ) ნარჩენების მართვის ეროვნული სტრატეგიისა და ბიოდეგრადირებადი მუნიციპალური ნარჩენების მართვის სტრატეგიის შემუშავება ამ კოდექსის მე-11 მუხლის შესაბამისად;

დ) ნარჩენების მართვის ეროვნული სამოქმედო გეგმის შემუშავება, მისი განხორციელების კოორდინაცია და გეგმის განხორციელების ანგარიშის წარდგენა ამ კოდექსის მე-12 მუხლის შესაბამისად;

ე) ამ კოდექსით გათვალისწინებული ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული საქმიანობების რეგისტრაციის წარმოება;

 ვ) ნარჩენების პრევენციის, სეპარირების, წინასწარი დამუშავების, ხელახალი გამოყენებისა და რეციკლირების ხელშეწყობა;

 ზ) ნარჩენების მართვის სახელმწიფო კონტროლის განხორციელება.

 2. სამინისტრო საქართველოს ფინანსთა სამინისტროსთან ერთად არეგულირებს ნარჩენების ტრანსსასაზღვრო გადაზიდვას ამ კოდექსის 28-ე მუხლის შესაბამისად.

3. საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრო სამინისტროსთან ერთად, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით არეგულირებს და აკონტროლებს სამედიცინო ნარჩენების მართვას.

4. სამინისტრო საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით არეგულირებს და ზედამხედველობს ცხოველური ნარჩენების მართვას.

 5. საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს სისტემაში შემავალი შესაბამისი დაწესებულება გასცემს სახიფათო ნარჩენების ტრანსპორტირებისათვის სატრანსპორტო საშუალების დაშვების მოწმობას.

 6. საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტრო და მის სისტემაში შემავალი შესაბამისი დაწესებულება სამინისტროსთან ერთად შეიმუშავებენ და საქართველოს მთავრობას დასამტკიცებლად წარუდგენენ კანონქვემდებარე აქტის/აქტების პროექტს/პროექტებს, რომლითაც/რომლებითაც განისაზღვრება ნარჩენების ტრანსპორტირებასთან დაკავშირებული მოთხოვნები, კერძოდ, მოთხოვნები:

 ა) ნარჩენების ტრანსპორტირებისთვის გამოსაყენებელი სატრანსპორტო საშუალების სტანდარტებისადმი;

 ბ) ნარჩენების ტრანსპორტირებისთვის გამოსაყენებელი კონტეინერისადმი;

 გ) სახიფათო ნარჩენების გადამზიდავი სატრანსპორტო საშუალების მძღოლის გამოცდილებისადმი.

7. ნარჩენების მართვის სფეროში საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს კომპეტენციას განეკუთვნება, უზრუნველყოს არასახიფათო ნარჩენების ნაგავსაყრელების მოწყობა, მართვა და დახურვა, ნარჩენების გადამტვირთავი სადგურების მოწყობა და მართვა ამ კოდექსისა და შესაბამისი კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების მოთხოვნათა გათვალისწინებით. საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტრო უფლებამოსილია ამ ნაწილით განსაზღვრული თავისი უფლებამოსილებები განახორციელოს მის მართვაში არსებული კერძო სამართლის იურიდიული პირის საშუალებით. აღნიშნული უფლებამოსილებები საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით შეიძლება გადაეცეს სხვა მესამე პირს.

8. ამ კოდექსისა და საქართველოს ორგანული კანონის „ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსი“ შესაბამისად, ნარჩენების მართვის სფეროში მუნიციპალიტეტის კომპეტენციას განეკუთვნება მუნიციპალური ნარჩენების მართვა (მათ შორის, მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის შემუშავება) ამ კოდექსის მე-16 მუხლის შესაბამისად, გარდა ამ მუხლის მე-7 ნაწილით გათვალისწინებული და ამ მუხლის მე-9 ნაწილით განსაზღვრული ავტონომიური რესპუბლიკის უფლებამოსილებებისა.

9. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკისა და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციულ საზღვრებში მოქცეულ ტერიტორიებზე არასახიფათო ნარჩენების ნაგავსაყრელების მოწყობა, ოპერირება და დახურვა განეკუთვნება აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის და ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის შესაბამისი ორგანოების კომპეტენციას.

მუხლი 7. ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული ზოგადი მოთხოვნები

1. ნარჩენების შეგროვება, ტრანსპორტირება და დამუშავება უნდა განხორციელდეს ნარჩენების სახეობების, მახასიათებლებისა და შემადგენლობის მიხედვით, ისე, რომ შემდგომ დაბრკოლება არ შეექმნას აღდგენას.

2. ნარჩენების შეგროვების, ტრანსპორტირებისა და დამუშავების დროს მაქსიმალურად უნდა გამოირიცხოს გარემოს დაბინძურება, დანაგვიანება და ადამიანის ჯანმრთელობაზე მავნე ზემოქმედება.

3. ნარჩენების ტრანსპორტირების შედეგად ნარჩენებით გარემოს დაბინძურების/დანაგვიანების შემთხვევაში ნარჩენების გადამზიდველი ვალდებულია უზრუნველყოს დასუფთავების ღონისძიებების განხორციელება.

4. ნარჩენების წარმომქმნელი და ნარჩენების მფლობელი ვალდებული არიან, ნარჩენები თავად დაამუშაონ ან შეგროვების, ტრანსპორტირებისა და დამუშავების მიზნით გადასცენ შესაბამისი უფლების მქონე პირებს ამ კოდექსისა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების შესაბამისად.

5. თუ ნარჩენები გადაცემულია აღდგენისთვის ან განთავსებისთვის, ნარჩენების თავდაპირველი წარმომქმნელის ან/და ნარჩენების მფლობელის პასუხისმგებლობა ძალაშია ნარჩენების სრულ აღდგენამდე ან განთავსებამდე.

6. პირი, რომელიც ახორციელებს ნარჩენების შეგროვებას ან ტრანსპორტირებას, ვალდებულია ნარჩენები დასამუშავებლად გადასცეს შესაბამის ობიექტს, რომელსაც აქვს გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება ან გავლილი აქვს რეგისტრაცია.

7. ნარჩენების გადამზიდველი ვალდებულია სახიფათო ნარჩენების ტრანსპორტირების განხორციელებამდე მიიღოს ნარჩენების ტრანსპორტირებისათვის სატრანსპორტო საშუალების დაშვების მოწმობა, ხოლო სატრანსპორტო საშუალების მძღოლი ვალდებულია სახიფათო ნარჩენების ტრანსპორტირებისას თან იქონიოს აღნიშნული მოწმობა.

8. აკრძალულია ნარჩენების გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მქონე ინსინერატორის გარეთ დაწვა.

9. ნარჩენების ინსინერაციისა და თანაინსინერაციის პირობები განისაზღვრება საქართველოს მთავრობის დადგენილებით.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

 მუხლი 8. დანაგვიანების აკრძალვა

 1. აკრძალულია ნარჩენის (ნარჩენების) გარემოში დაგდება (დაყრა), გადაგდება (გადაყრა) ან/და მიტოვება ნარჩენების შეგროვების კონტეინერებისა და ობიექტების გარეთ.

 2. ღონისძიების ორგანიზატორი ვალდებულია დაასუფთაოს დანაგვიანებული ტერიტორია, თუ იგი მის მიერ ორგანიზებული ღონისძიების შედეგად დანაგვიანდა.

 3. მუნიციპალიტეტი, რომლის ტერიტორიაც დანაგვიანდა, უფლებამოსილია მოსთხოვოს დამნაგვიანებელს ამ ტერიტორიის დასუფთავება. თუ დამნაგვიანებლის დადგენა ან მოძიება შეუძლებელია, მუნიციპალიტეტს შეუძლია მის მიერ მითითებულ გონივრულ ვადაში ტერიტორიის დასუფთავების ვალდებულება ტერიტორიის მფლობელს დააკისროს.

4. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიის დასუფთავების ვალდებულება მუნიციპალიტეტს ეკისრება, თუ აღნიშნული ტერიტორია კერძო საკუთრება არ არის.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

 მუხლი 9. მწარმოებლის გაფართოებული ვალდებულება

 1. ისეთი პროდუქტის უშუალო მწარმოებელმა, რომელიც შემდგომ სპეციფიკური ნარჩენი ხდება, და ამ პროდუქტის ბაზარზე განმათავსებელმა უნდა იზრუნონ პროდუქტისთვის იმგვარი ფორმის მიცემაზე, რომლითაც უზრუნველყოფილი იქნება:

 ა) გარემოზე უარყოფითი გავლენის შემცირება, აგრეთვე ნარჩენების წარმოქმნის შემცირება პროდუქტის წარმოების პროცესში და შემდგომი გამოყენების შედეგად;

 ბ) პროდუქტისგან წარმოქმნილი ნარჩენების აღდგენა და განთავსება.

 2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ვალდებულება სრულდება ისეთი პროდუქტის შექმნით, წარმოებითა და ბაზარზე განთავსებით, რომელიც განკუთვნილია მრავალჯერადი გამოყენებისათვის, ტექნიკურად გამძლეა და რომლისგან წარმოქმნილი ნარჩენები ხელსაყრელია აღდგენისათვის და უსაფრთხოა გარემოში განსათავსებლად.

 3. ისეთი პროდუქტის მწარმოებელი, რომელიც შემდგომ სპეციფიკური ნარჩენი ხდება, და ამ პროდუქტის ბაზარზე განმათავსებელი ვალდებული არიან, უზრუნველყონ პროდუქტისგან წარმოქმნილი ნარჩენების სეპარირებული შეგროვება, ტრანსპორტირება, აღდგენა (მათ შორის, რეციკლირება) და გარემოსთვის უსაფრთხო განთავსება.

 4. ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული ვალდებულება სრულდება ინდივიდუალურად ან კოლექტიურად – მწარმოებელთა გაერთიანების საშუალებით.

 5. სამინისტრო საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროსთან და სხვა უწყებებთან ერთად შეიმუშავებს და საქართველოს მთავრობას მისაღებად წარუდგენს დადგენილებების პროექტებს, რომლებიც განსაზღვრავს დეტალურ ვალდებულებებს ამ მუხლით გათვალისწინებულ მწარმოებლის გაფართოებულ ვალდებულებასთან დაკავშირებით.

 მუხლი 10. პროდუქტთან დაკავშირებით გადასახდელებისა და სუბსიდიების დადგენა და შეზღუდვების შემოღება

 1. ამ კოდექსის პირველი მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული ამოცანის შესასრულებლად შესაძლებელია საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით:

 ა) დადგინდეს გადასახდელები ან სუბსიდიები გარკვეული პროდუქტის გამოყენებისთვის;

 ბ) განსაკუთრებულ შემთხვევაში აიკრძალოს ან შეიზღუდოს გარკვეული პროდუქტის ბაზარზე განთავსება.

 2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ქმედება უნდა იყოს მისაღები, აუცილებელი და ამ კოდექსის ამოცანისა და იმ მიზნების პროპორციული, რომელთა მისაღწევადაც ხორციელდება იგი. ასეთი შეზღუდვის შემოღება დასაშვებია მხოლოდ დაინტერესებულ მხარეებთან კონსულტაციის შემდეგ.

თავი III

ნარჩენების მართვის დაგეგმვა

 მუხლი 11. ნარჩენების მართვის სტრატეგიები

 1. ამ კოდექსის შესაბამისად სამინისტრო შეიმუშავებს ნარჩენების მართვის ეროვნულ სტრატეგიას, რომელიც განსაზღვრავს საქართველოში ნარჩენების მართვის პოლიტიკას და მიზნებს 15-წლიანი პერიოდისთვის.

 2. სამინისტრო შეიმუშავებს ბიოდეგრადირებადი მუნიციპალური ნარჩენების მართვის სტრატეგიას, რომელიც განსაზღვრავს ნაგავსაყრელზე განსათავსებელი ბიოდეგრადირებადი ნარჩენების რაოდენობის შემცირების მიზნებს და განსახორციელებელ ღონისძიებებს.

 მუხლი 12. ნარჩენების მართვის ეროვნული სამოქმედო გეგმა

 1. ამ კოდექსის მიზნის მისაღწევად და ნარჩენების მართვის პრინციპების და ამ კოდექსის მე-11 მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ნარჩენების მართვის ეროვნული სტრატეგიით განსაზღვრული პოლიტიკის განსახორციელებლად სამინისტრო ამ კოდექსის მე-6 მუხლით განსაზღვრულ კომპეტენტურ ორგანოებთან ერთად ყოველ 5 წელიწადში შეიმუშავებს ნარჩენების მართვის 5-წლიან ეროვნულ სამოქმედო გეგმას, რომელსაც ამტკიცებს საქართველოს მთავრობა.

 2. ნარჩენების მართვის ეროვნული სამოქმედო გეგმის დამტკიცებამდე სამინისტრო აწყობს საჯარო განხილვებს, რომლებშიც მონაწილეობენ შესაბამისი დაინტერესებული პირები.

 3. ნარჩენების მართვის ეროვნულ სამოქმედო გეგმას დამტკიცების შემდეგ სათანადო წესით აქვეყნებს საქართველოს მთავრობა.

 4. სამინისტრო 3 წელიწადში ერთხელ საქართველოს მთავრობას წარუდგენს გეგმის განხორციელების ანგარიშს.

 5. ნარჩენების მართვის ეროვნული სამოქმედო გეგმით განისაზღვრება გარემოსათვის უსაფრთხო ისეთი ღონისძიებები, რომლებიც უნდა განხორციელდეს ნარჩენების პრევენციისთვის, ხელახალი გამოყენებისთვის, რეციკლირებისთვის, აღდგენისა და განთავსებისთვის.

 6. ნარჩენების მართვის ეროვნული სამოქმედო გეგმა უნდა მოიცავდეს:

 ა) საქართველოს ტერიტორიაზე წარმოქმნილი ნარჩენების სახეობების, რაოდენობისა და წყაროს შესახებ ინფორმაციას, მოსალოდნელი ნარჩენების ნაკადების განვითარების შეფასებას;

 ბ) ნარჩენების ექსპორტისა და იმპორტის შესახებ ხელმისაწვდომ მონაცემებს, აგრეთვე იმ ნარჩენების შესახებ პროგნოზს, რომელთა საქართველოს ტერიტორიაზე შემოტანა ან საქართველოს ტერიტორიიდან გატანაა მოსალოდნელი;

 გ) ნარჩენების შეგროვების არსებული სისტემებისა და აღდგენისა და განთავსების ძირითადი ობიექტების (მათ შორის, სპეციფიკური ნარჩენების ნაკადებისთვის ან სახიფათო ნარჩენებისთვის განკუთვნილი ობიექტების) შესახებ ინფორმაციას;

 დ) ნარჩენების დამუშავების არსებული ობიექტების დახურვის, ნარჩენების დამუშავების დამატებითი ინფრასტრუქტურისა და ნარჩენების შეგროვების ახალი სისტემების საჭიროების შეფასებას;

 ე) ნარჩენების აღდგენისა და განთავსების სამომავლო ობიექტების ადგილმდებარეობის განსაზღვრის კრიტერიუმების და მათი წარმადობის შესახებ ინფორმაციას;

 ვ) რეგიონული ნაგავსაყრელების ადგილმდებარეობის და მათი ფუნქციონირების დაწყების ვადების შესახებ ინფორმაციას;

 ზ) ნარჩენების მართვის დაგეგმილ ტექნოლოგიებს და მეთოდებს, მათ შორის, ისეთი ნარჩენებისთვის, რომელთა მართვა სპეციფიკურ მიდგომას საჭიროებს;

 თ) ნარჩენების პრევენციისათვის მისაღებ ზომებს და პროგრესის მაჩვენებლებს დაგეგმილი პერიოდისთვის;

 ი) ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებულ ორგანიზაციულ საკითხებს, რომლებიც მოიცავს ნარჩენების მართვის განმახორციელებელ საჯარო და კერძო სამართლის იურიდიულ პირებს შორის პასუხისმგებლობების გადანაწილებას;

 კ) არსებულ ან დაგეგმილ ღონისძიებას მუნიციპალიტეტთაშორისი ნარჩენების შეგროვებისა და დამუშავების ობიექტებთან დაკავშირებით;

 ლ) ნარჩენების მართვის საკითხებზე საზოგადოების ცნობიერების ამაღლების ღონისძიებებს და მისი ინფორმირების მექანიზმებს;

 მ) ნარჩენების განთავსების ისტორიულად დაბინძურებული ადგილების და მათი რეაბილიტაციის ზომების შესახებ ინფორმაციას;

 ნ) გეგმით გათვალისწინებული ღონისძიებების განხორციელების გზებსა და ვადებს, პასუხისმგებელ პირებს, სავარაუდო ხარჯებს და დაფინანსების წყაროებს;

 ო) სხვა მნიშვნელოვან ინფორმაციას.

 7. ნარჩენების მართვის ეროვნული სამოქმედო გეგმის გარდა, შესაძლებელია შემუშავდეს ცალკეული სახეობების ნარჩენების მართვის გეგმები, როგორებიცაა მდგრადი ორგანული დამბინძურებლები, ვერცხლისწყალი, სამედიცინო ნარჩენები, ცხოველური ნარჩენები, აზბესტის ნარჩენები და სხვა. ცალკეული სახეობების ნარჩენების მართვის გეგმები უნდა შეესაბამებოდეს ნარჩენების მართვის ეროვნულ სამოქმედო გეგმას.

 მუხლი 13. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმა

 1. თითოეული მუნიციპალიტეტი იღებს მის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი მუნიციპალური ნარჩენების მართვის 5-წლიან გეგმას. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმა შესაძლებელია მოსაზღვრე მუნიციპალიტეტებმა ერთობლივად შეიმუშაონ.

 2. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმა უნდა შეესაბამებოდეს ნარჩენების მართვის ეროვნულ სამოქმედო გეგმას და ამ კოდექსის მე-12 მუხლის მე-7 ნაწილით გათვალისწინებულ ცალკეული სახეობების ნარჩენების მართვის გეგმებს.

 3. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის მიღებამდე ეწყობა საჯარო განხილვები, რომლებშიც მონაწილეობენ დაინტერესებული პირები და მოსაზღვრე მუნიციპალიტეტების წარმომადგენლები. საჯარო განხილვებს აწყობს (აწყობენ) შესაბამისი მუნიციპალიტეტი (მუნიციპალიტეტები).

 4. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმა უნდა მოიცავდეს:

 ა) მოსახლეობისგან ნარჩენების შეგროვების არსებული სისტემის შესახებ ინფორმაციას;

 ბ) შეგროვებული, აღდგენილი და განთავსებული არასახიფათო ნარჩენების რაოდენობისა და სახეობების შესახებ მონაცემებს;

 გ) მოსახლეობისგან შეგროვებული, აღდგენილი და განთავსებული სახიფათო ნარჩენების რაოდენობისა და სახეობების შესახებ მონაცემებს;

 დ) ნარჩენების დამუშავების საწარმოების ადგილმდებარეობის შესახებ ინფორმაციას;

 ე) მუნიციპალური ნარჩენების, მათ შორის, ბიოდეგრადირებადი ნარჩენებისა და შეფუთვის ნარჩენების, სეპარირებული შეგროვებისა და აღდგენის სისტემის დანერგვისათვის დაგეგმილი ღონისძიებების შესახებ ინფორმაციას;

 ვ) ნარჩენების დამუშავების ახალი ობიექტების მშენებლობის გეგმებს;

 ზ) ნარჩენების მართვის საკითხებზე საზოგადოების ცნობიერების ამაღლების პროგრამებს;

 თ) ნარჩენების მართვის სფეროში სხვა მუნიციპალიტეტებთან თანამშრომლობის მიზნით არსებული და დაგეგმილი ღონისძიებების შესახებ ინფორმაციას;

 ი) გეგმით გათვალისწინებული ღონისძიებების განხორციელების გზებსა და ვადებს, პასუხისმგებელ პირებს, სავარაუდო ხარჯებს და დაფინანსების წყაროებს.

მუხლი 14. კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმა

1. ფიზიკური პირი ან იურიდიული პირი, რომლის საქმიანობის შედეგად წლის განმავლობაში 200 ტონაზე მეტი არასახიფათო ნარჩენი ან ნებისმიერი რაოდენობის სახიფათო ნარჩენი ან ფიზიკური პირის შემთხვევაში − 1 000 ტონაზე მეტი ინერტული ნარჩენი, ხოლო იურიდიული პირის შემთხვევაში − 400 ტონაზე მეტი ინერტული ნარჩენი წარმოიქმნება, ვალდებულია შეიმუშაოს კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმა. ეს გეგმა ძირითადად უნდა მოიცავდეს:

ა) წარმოქმნილი ნარჩენების შესახებ ინფორმაციას (კერძოდ, მონაცემებს მათი წარმოშობის, ნარჩენების ნუსხით განსაზღვრული ნარჩენების სახეობების, შემადგენლობისა და რაოდენობის შესახებ);

ბ) ნარჩენების, განსაკუთრებით – სახიფათო ნარჩენების წარმოქმნის პრევენციისა და ნარჩენების აღდგენისთვის განსახორციელებელი ღონისძიებების შესახებ ინფორმაციას;

გ) წარმოქმნილი ნარჩენების სეპარირების მეთოდის, განსაკუთრებით – სახიფათო ნარჩენების სხვა ნარჩენებისგან განცალკევების მეთოდის აღწერას;

დ) ნარჩენების დროებითი შენახვის მეთოდებსა და პირობებს;

ე) ნარჩენების დამუშავებისთვის გამოყენებულ მეთოდებს ან/და იმ პირის შესახებ ინფორმაციას, რომელსაც ნარჩენები შემდგომი დამუშავებისთვის გადაეცემა.

2. კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმა წარედგინება სამინისტროს. გეგმის განხილვისა და შეთანხმების წესს განსაზღვრავს საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრი. მოთხოვნის შემთხვევაში გეგმა ხელმისაწვდომი უნდა იყოს დაინტერესებული მუნიციპალიტეტისთვის და სხვა პირისთვის.

3. კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმა ახლდება ყოველ 3 წელიწადში ან წარმოქმნილი ნარჩენების სახეობის, რაოდენობის შეცვლის და დამუშავების პროცესში არსებითი ცვლილებების შეტანის შემთხვევაში.

 მუხლი 15. გარემოსდაცვითი მმართველი

 1. ამ კოდექსის მე-14 მუხლით გათვალისწინებული პირი ვალდებულია განსაზღვროს გარემოსდაცვითი მმართველი. მისი ვინაობის შესახებ ინფორმაცია (კერძოდ, გარემოსდაცვითი მმართველის სახელი და გვარი) დაუყოვნებლივ ეგზავნება სამინისტროს.

 2. გარემოსდაცვითი მმართველის ნარჩენებთან დაკავშირებული მოვალეობებია:

 ა) კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმის მომზადება და გაახლება;

 ბ) კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმის განხორციელების ორგანიზება;

 გ) ნარჩენების მართვის სფეროში საქართველოს კანონმდებლობის მოთხოვნების შესრულებაზე შიდა კონტროლის განხორციელება.

 3. გარემოსდაცვითი მმართველის ამ მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული მოვალეობები არ ამცირებს კომპანიის ვალდებულებას, შეასრულოს ამ კოდექსისა და მისგან გამომდინარე კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების მოთხოვნები.

თავი IV

მუნიციპალური ნარჩენების მართვა

მუხლი 16. მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვება და დამუშავება

1. მუნიციპალიტეტმა უნდა უზრუნველყოს:

ა) მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვება და ამ მიზნით მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვების სისტემის დანერგვა და გამართული ფუნქციონირება;

ბ) მუნიციპალური ნარჩენების სეპარირებული შეგროვების სისტემის ეტაპობრივი დანერგვა და გამართული ფუნქციონირება.

2. მუნიციპალური ნარჩენების წარმომქმნელი ვალდებულია მის მიერ წარმოქმნილი მუნიციპალური ნარჩენები ხელმისაწვდომი გახადოს მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანოსთვის ან მის მიერ უფლებამოსილი პირისთვის ნარჩენების შეგროვების სისტემის არსებობის შემთხვევაში.

3. მუნიციპალური ნარჩენების წარმომქმნელი, გარდა მოსახლეობისა, უფლებამოსილია არ ისარგებლოს ნარჩენების შეგროვების მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანოს ან მის მიერ უფლებამოსილი პირის მომსახურებით და მის მიერ წარმოქმნილი მუნიციპალური ნარჩენები შესაგროვებლად და დასამუშავებლად გადასცეს იმ პირს, რომელსაც ამ კოდექსის შესაბამისად მინიჭებული აქვს ნარჩენების შეგროვებისა და დამუშავების უფლება. ასეთ შემთხვევაში ნარჩენების წარმომქმნელი ვალდებულია წინასწარ შეატყობინოს აღნიშნულის თაობაზე შესაბამის მუნიციპალიტეტს.

4. მუნიციპალიტეტის მიერ ნარჩენების სეპარირებული შეგროვების სისტემის დანერგვის შემთხვევაში მუნიციპალური ნარჩენების წარმომქმნელი ვალდებულია ამ სისტემით ისარგებლოს.

5. მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვება და დამუშავება ხორციელდება „მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვებისა და დამუშავების წესის შესახებ“ საქართველოს მთავრობის დადგენილების შესაბამისად.

6. მუნიციპალიტეტები უფლებამოსილი არიან, შექმნან, დანერგონ და მართონ მუნიციპალური ნარჩენების მართვის ერთობლივი სისტემა.

7. პირს, რომელიც ახორციელებს ნარჩენების შეგროვებას, ტრანსპორტირებას ან/და დამუშავებას, უნდა ჰქონდეს გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება ან გავლილი უნდა ჰქონდეს რეგისტრაცია ამ კოდექსის VII თავის შესაბამისად.

თავი V

სახიფათო ნარჩენების მართვა

 მუხლი 17. სახიფათო ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული ძირითადი ვალდებულებები

1. სახიფათო ნარჩენების წარმოქმნა, შეგროვება და ტრანსპორტირება, აგრეთვე მათი დამუშავება და დასაწყობება ისე უნდა განხორციელდეს, რომ უზრუნველყოფილ იქნეს გარემოს და ადამიანის ჯანმრთელობის დაცვა.

2. აკრძალულია:

ა) სახიფათო ნარჩენებით გარემოს დანაგვიანება ნარჩენების შეგროვების კონტეინერის გარეთ;

ბ) სახიფათო ნარჩენების საკანალიზაციო სისტემაში ან მიწისქვეშა ან/და ზედაპირულ წყლებში (მათ შორის, ზღვაში) ჩაშვება;

გ) სახიფათო ნარჩენების გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მქონე ინსინერატორის გარეთ დაწვა;

დ) სახიფათო ნარჩენების გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მქონე ნარჩენების დამუშავების ობიექტის გარეთ დამუშავება.

3. მოსახლეობა ვალდებულია მის მიერ წარმოქმნილი მუნიციპალური სახიფათო ნარჩენები მოათავსოს მუნიციპალიტეტის მიერ ამ მიზნით გამოყოფილ სპეციალურ კონტეინერებში, ასეთების არსებობის შემთხვევაში.

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

მუხლი 18. სახიფათო ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული სპეციალური ვალდებულებები

1. ნარჩენების წარმომქმნელი, რომელიც წლის განმავლობაში 2 ტონაზე მეტ სახიფათო ნარჩენს წარმოქმნის, ვალდებულია:

ა) შექმნას და დანერგოს სახიფათო ნარჩენების სეპარირებისა და შეგროვების სისტემა;

ბ) ამ კოდექსის მე-15 მუხლის შესაბამისად განსაზღვროს გარემოსდაცვითი მმართველი, რომელიც პასუხისმგებელი იქნება სახიფათო ნარჩენების უსაფრთხო მართვისათვის შესაბამისი ზომების მიღებისთვის;

გ) უზრუნველყოს სახიფათო ნარჩენებთან მომუშავე პერსონალის ინფორმირება და შესაბამისი სწავლების ჩატარება.

1 1. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ვალდებულებები ეკისრება ასევე წლის განმავლობაში 2 ტონაზე ნაკლები სახიფათო ნარჩენის წარმომქმნელს, რომელიც ახორციელებს საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის ბრძანებით განსაზღვრულ საქმიანობას.

2. ნარჩენების ზუსტი შემადგენლობის დადგენამდე ეს ნარჩენები სახიფათოდ ითვლება.

3. თუ საქართველოს ტერიტორიაზე არ არსებობს სახიფათო ნარჩენების დამუშავების ტექნიკური ან/და ტექნოლოგიური შესაძლებლობა, სახიფათო ნარჩენების დამუშავებისათვის უნდა განხორციელდეს მათი ექსპორტი. ექსპორტის განხორციელებამდე სავალდებულოა ამ კოდექსით დადგენილი წესით სახიფათო ნარჩენების უსაფრთხო დასაწყობება დროებითი შენახვის ობიექტზე.

4. ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში სამინისტროს გადაწყვეტილებით შესაძლებელია სახიფათო ნარჩენების დროებითი შენახვის ვადის ერთჯერადი, არაუმეტეს 1 წლით გაგრძელება, თუ დასტურდება, რომ ამით ზიანი არ მიადგება გარემოს და ადამიანის ჯანმრთელობას.

5. სახიფათო ნარჩენების შეგროვებასა და ტრანსპორტირებას ახორციელებს ამ კოდექსის შესაბამისად რეგისტრირებული ფიზიკური ან იურიდიული პირი.

6. სახიფათო ნარჩენების ტრანსპორტირება ხორციელდება ამ კოდექსის მე-17 მუხლის პირველი ნაწილის მოთხოვნისა და მე-6 მუხლის მე-6 ნაწილით გათვალისწინებული კანონქვემდებარე აქტის/აქტების შესაბამისად.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

საქართველოს 2017 წლის 7  დეკემბრის   კანონი №1692  –  ვებგვერდი, 14.12.2017წ.

 მუხლი 19. სახიფათო ნარჩენების სხვა ნარჩენებთან შერევის აკრძალვა

 1. აკრძალულია სახიფათო ნარჩენების სხვა სახის სახიფათო ნარჩენებთან ან სხვა ნარჩენებთან, ნივთიერებებთან ან მასალებთან შერევა (გარდა ამ კოდექსის მე-17 მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული შემთხვევისა). შერევა მოიცავს სახიფათო ნივთიერებების გაზავებას.

 2. ამ მუხლის პირველი ნაწილიდან გამონაკლისის სახით, სახიფათო ნარჩენების შერევა შესაძლებელია მხოლოდ სამინისტროს წინასწარი წერილობითი თანხმობის არსებობის შემთხვევაში, თუ თანხმობა მოთხოვნილია ოპერატორის მიერ და შერევა ზიანს არ მიაყენებს გარემოს და ადამიანის ჯანმრთელობას.

 მუხლი 20. სახიფათო ნარჩენების შეგროვებისა და დამუშავების სპეციალური მოთხოვნები

 1. სახიფათო ნარჩენების შეგროვებისა და დამუშავების სპეციალური მოთხოვნები განისაზღვრება საქართველოს მთავრობის დადგენილებით.

 2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული დადგენილებით სხვა მოთხოვნებთან ერთად განისაზღვრება:

 ა) სახიფათო ნარჩენების წარმოქმნიდან საბოლოო განთავსებამდე მათი მიკვლევადობის მექანიზმები;

 ბ) სახიფათო ნარჩენების შეფუთვისა და ეტიკეტირების მოთხოვნები;

 გ) მოთხოვნები სახიფათო ნარჩენების დროებითი შენახვის ობიექტისთვის;

 დ) მოთხოვნები მდგრადი ორგანული დამბინძურებლების ნარჩენებისადმი;

 ე) მოთხოვნები ისეთი სახიფათო ნარჩენებისადმი, როგორებიცაა ნარჩენი ზეთი, აზბესტის ნარჩენი და სხვა.

თავი VI

ნაგავსაყრელი

 

მუხლი 21. ნაგავსაყრელის კატეგორიები

1. ნაგავსაყრელი იყოფა შემდეგ კატეგორიებად:

ა) სახიფათო ნარჩენების ნაგავსაყრელი;

ბ) არასახიფათო ნარჩენების ნაგავსაყრელი;

გ) ინერტული ნარჩენების ნაგავსაყრელი.

2. სახიფათო ნარჩენები განთავსდება მხოლოდ სახიფათო ნარჩენების ნაგავსაყრელზე.

3. არასახიფათო ნარჩენების ნაგავსაყრელზე განთავსდება მხოლოდ მუნიციპალური ნარჩენები და სხვა არასახიფათო ნარჩენები, რომლებიც აკმაყოფილებს ამ კოდექსის 22-ე მუხლის საფუძველზე მიღებული დადგენილებით განსაზღვრულ ამ კატეგორიის ნაგავსაყრელზე ნარჩენების მიღების კრიტერიუმებს.

4. არასახიფათო ნარჩენების ნაგავსაყრელის ოპერატორი ვალდებულია მიიღოს შესაბამისი მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი მუნიციპალური ნარჩენები, მათ შორის, ამ კოდექსის მე-16 მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული პირისაგან.

5. ინერტული ნარჩენების ნაგავსაყრელზე განთავსდება მხოლოდ ინერტული ნარჩენები.

51. ინერტული ნარჩენები, რომლებიც გამოსადეგია ამოვსების ოპერაციებისთვის ან მშენებლობის მიზნებისთვის, შესაძლებელია არ განთავსდეს ნაგავსაყრელზე, თუ ისინი, სახელმწიფო ან მუნიციპალიტეტის ორგანოსთან შეთანხმებით, ამოვსებითი ოპერაციებისთვის ან პროექტით გათვალისწინებული მშენებლობის მიზნებისთვის იქნება გამოყენებული. ამ შემთხვევაში არ გამოიყენება ამ კოდექსის 24-ე მუხლის მოთხოვნები.

6. გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მქონე ნაგავსაყრელზე დასაშვებია მხოლოდ დამუშავებული ნარჩენების განთავსება. ეს არ ეხება იმ ინერტულ ნარჩენებს, რომელთა დამუშავება ტექნიკურად ვერ განხორციელდება, აგრეთვე ისეთ ნარჩენებს, რომელთა ტექნიკურად განხორციელებადი დამუშავებით ვერ მიიღწევა ამ კოდექსის მიზანი.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.  

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

 მუხლი 22. ნაგავსაყრელის მოწყობასთან, ოპერირებასთან, დახურვასთან და შემდგომ მოვლასთან დაკავშირებული მოთხოვნები

 1. ნაგავსაყრელის მოწყობის, ოპერირების, დახურვისა და შემდგომი მოვლის შესახებ საქართველოს მთავრობის დადგენილებით განისაზღვრება:

 ა) ნაგავსაყრელის მოწყობისადმი ტექნიკური და სხვა სახის მოთხოვნები;

 ბ) ნაგავსაყრელის ოპერირებისადმი ტექნიკური და სხვა სახის მოთხოვნები, მათ შორის, სხვადასხვა კატეგორიის ნაგავსაყრელზე ნარჩენების მიღების კრიტერიუმების გამოყენებასთან და მონიტორინგთან დაკავშირებული მოთხოვნები;

 გ) ნაგავსაყრელის დახურვისა და შემდგომი მოვლისადმი ტექნიკური და სხვა სახის მოთხოვნები;

 დ) გარემოსა და ადამიანის ჯანმრთელობისთვის ზიანის მიყენების პრევენციისათვის ნაგავსაყრელის ოპერატორის მიერ შესასრულებელი მოთხოვნები და განსახორციელებელი ღონისძიებები.

 2. დაუშვებელია ნაგავსაყრელზე ისეთი ნარჩენების მიღება, რომლებიც არ აკმაყოფილებს ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული დადგენილებით განსაზღვრულ კრიტერიუმებს.

მუხლი 23. არსებული ნაგავსაყრელი

1. ამ კოდექსის ამოქმედების დროს არსებული ნაგავსაყრელი ფუნქციონირებას განაგრძობს იმ შემთხვევაში, თუ მას აქვს „გარემოზე ზემოქმედების ნებართვის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად გაცემული ნებართვა. ამ ნებართვის მფლობელი ვალდებულია გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსის ამოქმედების შემდეგ, გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსის 48-ე მუხლის მე-4 ნაწილით დადგენილი წესით მოითხოვოს გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების გაცემა.

2. თუ არსებულ ნაგავსაყრელს არ აქვს ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ნებართვა, ნაგავსაყრელის ოპერატორი ვალდებულია „ნაგავსაყრელების მოწყობის, ოპერირების, დახურვისა და შემდგომი მოვლის შესახებ“ საქართველოს მთავრობის დადგენილების მიღებიდან 18 თვის ვადაში შეუთანხმოს სამინისტროს ნაგავსაყრელის ამ დადგენილებით განსაზღვრულ პირობებთან შესაბამისობაში მოყვანის გეგმა. აღნიშნულ პერიოდში ნაგავსაყრელი ფუნქციონირებას განაგრძობს. 

3. სამინისტრო განიხილავს ნაგავსაყრელის ფუნქციონირების გაგრძელებისათვის ნაგავსაყრელის ოპერატორის მიერ წარდგენილ დოკუმენტაციას და „ნაგავსაყრელების მოწყობის, ოპერირების, დახურვისა და შემდგომი მოვლის შესახებ“ საქართველოს მთავრობის დადგენილებით განსაზღვრული პირობების გათვალისწინებით იღებს ერთ-ერთ შემდეგ გადაწყვეტილებას:

ა) თუ არსებული ნაგავსაყრელი გარემოსთვის და ადამიანის ჯანმრთელობისთვის სერიოზულ რისკს შეიცავს და ნაგავსაყრელის ოპერატორის მიერ ამ რისკის თავიდან აცილება შეუძლებელია, იგი დაიხურება ამ კოდექსის ამოქმედებიდან არაუგვიანეს 4 წლისა. იმავე ვადაში დაიხურება ის ნაგავსაყრელი, რომელზედაც არ იქნა წარდგენილი შესაბამისობაში მოყვანის გეგმა ოპერირების გაგრძელების მიზნით;

ბ) თუ არსებული ნაგავსაყრელი გარემოსთვის და ადამიანის ჯანმრთელობისთვის სერიოზულ რისკს არ შეიცავს, მაგრამ მისი ამ კოდექსის და მისგან გამომდინარე დადგენილებების მოთხოვნებთან შესაბამისობაში მოყვანა შეუძლებელია, იგი ფუნქციონირებას განაგრძობს სამინისტროს მიერ დადგენილი პირობებით. ასეთი ნაგავსაყრელი დაიხურება ამ მუხლით გათვალისწინებული დადგენილების ამოქმედებიდან არაუგვიანეს 8 წლისა;

გ) თუ შესაძლებელია არსებული ნაგავსაყრელის ამ კოდექსის და მისგან გამომდინარე დადგენილებების მოთხოვნებთან შესაბამისობაში მოყვანა, მას შეიძლება მიეცეს საქმიანობის მოთხოვნილი ვადით გაგრძელების უფლება.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

თავი VII

ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული საქმიანობისთვის გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების გაცემა და რეგისტრაცია 

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

მუხლი 24. ნარჩენების დამუშავებასთან დაკავშირებული საქმიანობები, რომლებიც გარემოსდაცვით გადაწყვეტილებას ექვემდებარება

1. გარემოსდაცვით გადაწყვეტილებას ექვემდებარება გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსით გათვალისწინებული საქმიანობები.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მისაღებად უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოსთვის წარსადგენი დოკუმენტების ჩამონათვალი და მათი შინაარსისადმი მოთხოვნები განისაზღვრება ამ კოდექსით, გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსითა და მათ საფუძველზე მიღებული და გამოცემული კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებით.

3. თუ პირი ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ ერთზე მეტ საქმიანობას ახორციელებს და ეს საქმიანობები ერთმანეთთან არსებითად არის დაკავშირებული, აღნიშნული პირი უფლებამოსილია მოითხოვოს ერთი გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მიღება.

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

მუხლი 25. ნარჩენების დამუშავებასთან დაკავშირებული საქმიანობის განსახორციელებლად გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მისაღებად წარსადგენი ინფორმაცია

ნარჩენების დამუშავებასთან დაკავშირებული საქმიანობის განსახორციელებლად გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მისაღებად უფლებამოსილ ადმინისტრაციულ ორგანოს, გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსით გათვალისწინებული ინფორმაციის გარდა, უნდა წარედგინოს შემდეგი ინფორმაცია:

ა) დასამუშავებელი ნარჩენების სახეობა (კოდი და დასახელება ამ კოდექსის მე-2 მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე მიღებული დადგენილების შესაბამისად);

ბ) დასამუშავებელი ნარჩენების რაოდენობა და წარმოშობა;

გ) ნარჩენების აღდგენის ან განთავსების ოპერაციების კოდები და აღწერილობა ამ კოდექსის I ან II დანართის შესაბამისად;

დ) გამოსაყენებელი საშუალებები და მოწყობილობები, აგრეთვე მათი წარმადობა;

ე) მოსაწყობი ნაგავსაყრელის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული ინფორმაცია.

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

 მუხლი 26. ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული საქმიანობების რეგისტრაცია

 1. რეგისტრაციას ექვემდებარება ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული შემდეგი საქმიანობები:

 ა) ნარჩენების შეგროვება ან/და ტრანსპორტირება;

 ბ) 50 ტონაზე მეტი არასახიფათო ნარჩენის დროებითი შენახვის ობიექტის მოწყობა და ოპერირება;

 გ) არასახიფათო ნარჩენების წინასწარი დამუშავება;

 დ) არანაკლებ 2 ტონა და არაუმეტეს 10 ტონა სახიფათო ნარჩენის დროებითი შენახვის ობიექტის მოწყობა და ოპერირება;

 ე) ნარჩენების გადამტვირთავი სადგურის მოწყობა და ოპერირება.

 2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული საქმიანობები რეგისტრირდება „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად რეგისტრირებულ მეწარმე სუბიექტებზე, სახელმწიფო და მუნიციპალურ საწარმოებზე და მუნიციპალიტეტების ასოციაციებზე (გაერთიანებებზე).

 3. ნარჩენების შეგროვების, ტრანსპორტირების, წინასწარი დამუშავებისა და დროებითი შენახვის რეგისტრაციის წესი და პირობები განისაზღვრება საქართველოს მთავრობის დადგენილებით.

მუხლი 27. გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილებებისა და რეგისტრაციების რეესტრი

ამ კოდექსით გათვალისწინებული საქმიანობისთვის გაცემული გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილებები და რეგისტრაციები აისახება ნარჩენების მონაცემთა ბაზაში ამ კოდექსის 30-ე მუხლის შესაბამისად.

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

თავი VIII

ნარჩენების ტრანსსასაზღვრო გადაზიდვა

მუხლი 28. ნარჩენების ტრანსსასაზღვრო გადაზიდვა

ნარჩენების იმპორტი, ექსპორტი და ტრანზიტი (ნარჩენების ტრანსსასაზღვრო გადაზიდვა) რეგულირდება „ნარჩენების იმპორტის, ექსპორტის და ტრანზიტის შესახებ“ საქართველოს კანონისა და „სახიფათო ნარჩენების ტრანსსასაზღვრო გადაზიდვასა და მათ განთავსებაზე კონტროლის შესახებ“ 1989 წლის 22 მარტის ბაზელის კონვენციის მოთხოვნებისა და პროცედურების გათვალისწინებით. 

საქართველოს 2016 წლის 13 აპრილის კანონი №4956 - ვებგვერდი, 26.04.2016წ.

თავი IX

ნარჩენების აღრიცხვა და ანგარიშგება. ნარჩენების მონაცემთა ბაზა

 მუხლი 29. ნარჩენების აღრიცხვისა და ანგარიშგების ვალდებულება

1. ნარჩენების აღრიცხვისა და სამინისტროს წინაშე შესაბამისი ანგარიშგების ვალდებულება ეკისრებათ:

ა) ამ კოდექსის 24-ე და 26-ე მუხლებით გათვალისწინებული საქმიანობების განმახორციელებელ პირებს;

ბ) ნარჩენების წარმომქმნელს, რომლის სამეწარმეო საქმიანობის შედეგად წლის განმავლობაში 2 ტონაზე მეტი არასახიფათო ნარჩენი (გარდა მუნიციპალური ნარჩენისა) ან ნებისმიერი რაოდენობის სახიფათო ნარჩენი წარმოიქმნება.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ნარჩენების შესახებ მონაცემებს იმავე ნაწილით განსაზღვრული პირები 3 წლის განმავლობაში ინახავენ. ეს მოთხოვნა არ ვრცელდება ნაგავსაყრელის ოპერატორზე. იგი ვალდებულია აღნიშნული მონაცემები შეინახოს ნაგავსაყრელის ფუნქციონირების ვადის ამოწურვამდე და ნაგავსაყრელის დახურვის შემდგომი მოვლის პერიოდში.

3. ნარჩენების აღრიცხვისა და ანგარიშგების ვალდებულება არ ეკისრება მოსახლეობას.

4. ნარჩენების აღრიცხვის წარმოების, ანგარიშგების განხორციელების ფორმა და შინაარსი განისაზღვრება საქართველოს მთავრობის დადგენილებით.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

მუხლი 30. ნარჩენების მონაცემთა ბაზა

სამინისტრო აწარმოებს და აახლებს ნარჩენების მონაცემთა ბაზას, რომელიც მოიცავს:

ა) ამ კოდექსის 29-ე მუხლით გათვალისწინებულ მონაცემებს;

ბ) იმ პირთა შესახებ ინფორმაციას, რომლებზედაც ამ კოდექსის 24-ე მუხლის შესაბამისად გაიცა გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება;

 გ) იმ პირთა შესახებ ინფორმაციას, რომელთა საქმიანობაც ამ კოდექსის 26-ე მუხლის თანახმად დაექვემდებარა რეგისტრაციას. 

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

თავი X

ადმინისტრაციული სამართალდარღვევები და ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმის წარმოება

 მუხლი 31. მუნიციპალური ნარჩენებით გარემოს დანაგვიანება

 1. 2 კგ-მდე მუნიციპალური ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 80 ლარის ოდენობით.

2. იგივე ქმედება, ჩადენილი საცხოვრებელი სახლიდან ან სხვა შენობა-ნაგებობიდან, –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით.

3. იგივე ქმედება, ჩადენილი ავტოსატრანსპორტო საშუალებიდან, –

გამოიწვევს მძღოლის, ხოლო საზოგადოებრივი ტრანსპორტის შემთხვევაში – შესაბამისი დამრღვევის დაჯარიმებას 250 ლარის ოდენობით.

4. 5 ერთეულამდე საბურავით (გარდა ველოსიპედის საბურავისა) გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით.

5. 5 ერთეული ან 5 ერთეულზე მეტი საბურავით (გარდა ველოსიპედის საბურავისა) გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით.

6. 2 კგ-მდე ბატარეის, აკუმულატორის, ელექტრონათურის, ელექტროსაქონლის, გრაფიტის ელექტროდის, ბასრი ან მჩხვლეტავი საგნის (მათ შორის, შუშის ნამსხვრევის, ლურსმნის ან სხვა მსგავსი საგნის) ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით.

7. 2 კგ ან 2 კგ-ზე მეტი მუნიციპალური ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება (გარდა ამ მუხლის მე-8 ნაწილით გათვალისწინებული შემთხვევისა) –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 1 500 ლარის ოდენობით.

8. 1 მ3-ზე მეტი მოცულობის მუნიციპალური ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 1 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 3 000 ლარის ოდენობით.

9. დიდი მოცულობის ნარჩენით (მათ შორის, სატრანსპორტო საშუალების, ელექტრო- ან ელექტროტექნიკური დანადგარის, სამშენებლო დანადგარის ან სხვა მსგავსი მოწყობილობის ნარჩენით) გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 6 000 ლარის ოდენობით.

10. ნარჩენების მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლობითი ორგანოს აქტით განსაზღვრული ნარჩენების შეგროვების კონტეინერში არადანიშნულებისამებრ მოთავსება (მათ შორის, მუნიციპალური არასახიფათო ნარჩენების კონტეინერში მოთავსება) –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 1 000 ლარის ოდენობით.

შენიშვნა:

1. ნარჩენი ითვლება ამ მუხლის მე-9 ნაწილით გათვალისწინებულ დიდი მოცულობის ნარჩენად, თუ იგი 2 მ2-ზე მეტ ფართობს ფარავს.

2. თუ ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული ავტოსატრანსპორტო საშუალების (გარდა საზოგადოებრივი ტრანსპორტისა) სალონიდან საყოფაცხოვრებო ნარჩენების გზაზე დაყრის შემთხვევაში ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ფაქტზე საპატრულო პოლიციელმა, მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელმა ორგანომ ან მის მიერ უფლებამოსილმა პირმა ან სამინისტროს სისტემაში შემავალი დაწესებულების უფლებამოსილმა თანამშრომელმა ადგილზე არ შეადგინა ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის შესახებ ოქმი (საჯარიმო ქვითარი) ან ავტოსატრანსპორტო საშუალების მძღოლს არ შეუფარდა ადმინისტრაციული სახდელი და ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ფაქტი დაფიქსირებულია ვიდეოფირზე ან/და ფოტოფირზე, ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ჯარიმის გადახდა დაეკისრება ავტოსატრანსპორტო საშუალების მესაკუთრეს, რომელსაც ადმინისტრაციული სახდელის დადების შესახებ დადგენილება გაეგზავნება რეგისტრაციის ადგილის მიხედვით.

3. ამ მუხლის პირველი–მე-7 ნაწილებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში პირი, რომლის მიმართაც შედგენილია ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის შესახებ ოქმი, ვალდებულია დაუყოვნებლივ დაასუფთაოს მუნიციპალური ნარჩენებით დანაგვიანებული ტერიტორია.

მუხლი 32. სამშენებლო ნარჩენებით ან სხვა ინერტული ნარჩენებით გარემოს დანაგვიანება

1. 1 მ3-მდე მოცულობის სამშენებლო ნარჩენით ან სხვა ინერტული ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით.

2. 1 მ3-დან 10 მ3-მდე მოცულობის სამშენებლო ნარჩენით ან სხვა ინერტული ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 1 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 3 000 ლარის ოდენობით.

3. 10 მ3-დან 50 მ3-მდე მოცულობის სამშენებლო ნარჩენით ან სხვა ინერტული ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 15 000 ლარის ოდენობით.

4. 50 მ3 ან 50 მ3-ზე მეტი მოცულობის სამშენებლო ნარჩენით ან სხვა ინერტული ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 15 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 30 000 ლარის ოდენობით.

შენიშვნა: ამ მუხლით გათვალისწინებულ შემთხვევაში პირი, რომლის მიმართაც შედგენილია ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის შესახებ ოქმი, ვალდებულია დაუყოვნებლივ ან მითითებულ გონივრულ ვადაში დაასუფთაოს სამშენებლო ნარჩენებით ან სხვა ინერტული ნარჩენებით დანაგვიანებული ტერიტორია.

საქართველოს 2020 წლის 13 ივლისის კანონი №6751 – ვებგვერდი, 20.07.2020წ.

 მუხლი 33. შლამისებრი ნარჩენი ნივთიერებებით – ფეკალური მასებით ან კანალიზაციის ნარჩენებით ტერიტორიის დაბინძურება

1. ძაღლის ან სხვა შინაური ცხოველის მცირე ოდენობის ფეკალური მასით ტერიტორიის დაბინძურება –

გამოიწვევს პირის დაჯარიმებას 100 ლარის ოდენობით.

2. 1 მ3-მდე მოცულობის ფეკალური მასით ან კანალიზაციის ნარჩენით ტერიტორიის დაბინძურება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 400 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 1 500 ლარის ოდენობით.

 3. 1 მ3 ან 1 მ3-ზე მეტი მოცულობის ფეკალური მასით ან კანალიზაციის ნარჩენით ტერიტორიის დაბინძურება –

 გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 2000 ლარის ოდენობით.

 შენიშვნა:

 1. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობა პირს დაეკისრება შესაბამისი მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლობითი ორგანოს ნორმატიული აქტით განსაზღვრულ დასახლებული პუნქტების ტერიტორიებზე განხორციელებული ქმედებებისთვის.

 2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობა არ დაეკისრება ძაღლის ან სხვა შინაური ცხოველის მეპატრონეს, თუ იგი დაუყოვნებლივ და სრულად დაასუფთავებს ფეკალური მასებით დაბინძურებულ ტერიტორიას.

საქართველოს 2020 წლის 13 ივლისის კანონი №6751 – ვებგვერდი, 20.07.2020წ.

მუხლი 34. ცხოველის სხეულის ნარჩენებით გარემოს დანაგვიანება

1. 20 კგ-მდე ცხოველის სხეულის ნარჩენით (მათ შორის, სასაკლაოდან) გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 1 500 ლარის ოდენობით.

2. 20 კგ ან 20 კგ-ზე მეტი ცხოველის სხეულის ნარჩენით (მათ შორის, სასაკლაოდან) გარემოს დანაგვიანება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 1 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით.

შენიშვნა: ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში პირი, რომლის მიმართაც შედგენილია ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის შესახებ ოქმი, ვალდებულია დაუყოვნებლივ დაასუფთაოს ცხოველის სხეულის ნარჩენებით დანაგვიანებული ტერიტორია. ამ მუხლის მიზნებისთვის გარემოს დანაგვიანებად მიიჩნევა აგრეთვე ცხოველური ნარჩენის მუნიციპალური ნარჩენების კონტეინერში მოთავსება.

საქართველოს 2020 წლის 13 ივლისის კანონი №6751 – ვებგვერდი, 20.07.2020წ.

მუხლი 35. მუნიციპალური არასახიფათო ნარჩენების ღია წესით ან არადანიშნულების საწვავ დანადგარში დაწვა

1. მუნიციპალური არასახიფათო ნარჩენების (ფოთლების, ბაღის/პარკის ნარჩენების, საყოფაცხოვრებო ნარჩენების) ღია წესით ან არადანიშნულების საწვავ დანადგარში დაწვა –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით.

2. მუნიციპალური არასახიფათო ნარჩენების (გარდა ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ნარჩენებისა) (მათ შორის, საბურავის, რეზინისა და სხვა ელასტომერული მასალის) ღია წესით ან არადანიშნულების საწვავ დანადგარში დაწვა –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 1 500 ლარის ოდენობით.

საქართველოს 2020 წლის 13 ივლისის კანონი №6751 – ვებგვერდი, 20.07.2020წ.

მუხლი 36. სახიფათო ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული მოთხოვნებისა და ვალდებულებების შეუსრულებლობა

1. სახიფათო ნარჩენების საკანალიზაციო სისტემაში ან მიწისქვეშა ან/და ზედაპირულ წყლებში ჩაშვება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 10 000 ლარის ოდენობით.

2. სახიფათო ნარჩენებით გარემოს დანაგვიანება ან სხვა ქმედება, ჩადენილი ნარჩენების შეგროვების კონტეინერის გარეთ, აგრეთვე სამეწარმეო საქმიანობის შედეგად წარმოქმნილი სახიფათო ნარჩენების არადანიშნულების კონტეინერში (მათ შორის, მუნიციპალური არასახიფათო ნარჩენების კონტეინერში) მოთავსება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 10 000 ლარის ოდენობით.

3. სახიფათო ნარჩენების გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მქონე ინსინერატორის გარეთ დაწვა –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 1500 ლარის ოდენობით.

4. სახიფათო ნარჩენების გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების მქონე ნარჩენების დამუშავების ობიექტის გარეთ დამუშავება –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 1500 ლარის ოდენობით.

5. ნარჩენების მფლობელი მეწარმე სუბიექტის მიერ შეგროვების, ტრანსპორტირებისა და დამუშავების მიზნით სახიფათო ნარჩენების არაუფლებამოსილი პირისთვის გადაცემა –

გამოიწვევს ნარჩენების მფლობელი მეწარმე სუბიექტის დაჯარიმებას 400 ლარის ოდენობით.

შენიშვნა: ამ მუხლის საჭიროებისათვის დანიშნული ექსპერტიზის ჩატარების ღირებულებას იმ შემთხვევაში, თუ აღნიშნულმა ექსპერტიზამ ნარჩენები სახიფათოდ ცნო, აანაზღაურებს პირი, რომლის მიმართაც შედგენილია ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის შესახებ ოქმი.

 მუხლი 37. ნარჩენების ტრანსპორტირებისას ნარჩენებით გარემოს დანაგვიანება ან დაბინძურება

 1. არასახიფათო ნარჩენების ტრანსპორტირებისას არასახიფათო ნარჩენებით გარემოს დანაგვიანება ან დაბინძურება –

 გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 400 ლარის ოდენობით.

 2. სახიფათო ნარჩენების ტრანსპორტირებისას სახიფათო ნარჩენებით გარემოს დანაგვიანება ან დაბინძურება –

 გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 350 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 800 ლარის ოდენობით.

მუხლი 38. ნარჩენების ტრანსპორტირების წესის დარღვევა

1. არასახიფათო ნარჩენების ტრანსპორტირების წესის დარღვევა –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით.

2. სახიფათო ნარჩენების ტრანსპორტირების წესის დარღვევა –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 400 ლარის ოდენობით.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

მუხლი 39. სახიფათო ნარჩენების სხვა ნარჩენებთან, ნივთიერებებთან ან მასალებთან შერევა

1. ოპერატორის მიერ 20 კგ-ზე ნაკლები სახიფათო ნარჩენის სხვა ნარჩენებთან, ნივთიერებებთან ან მასალებთან შერევა სამინისტროს წინასწარი წერილობითი თანხმობის გარეშე –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 1 000 ლარის ოდენობით.

2. ოპერატორის მიერ 20 კგ ან 20 კგ-ზე მეტი სახიფათო ნარჩენის სხვა ნარჩენებთან, ნივთიერებებთან ან მასალებთან შერევა სამინისტროს წინასწარი წერილობითი თანხმობის გარეშე –

გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 1 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 3 000 ლარის ოდენობით.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

საქართველოს 2020 წლის 13 ივლისის კანონი №6751 – ვებგვერდი, 20.07.2020წ.

 მუხლი 40. ნარჩენების შეგროვების, ტრანსპორტირების, წინასწარი დამუშავებისა და დროებითი შენახვის რეგისტრაციის წესისა და პირობების ან მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვებისა და დამუშავების წესის დარღვევა

 1. ნარჩენების შეგროვება ან/და ტრანსპორტირება დადგენილი წესით რეგისტრაციის გარეშე –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 1000 ლარის ოდენობით.

 2. არასახიფათო ნარჩენების წინასწარი დამუშავების ობიექტის მოწყობა და ოპერირება დადგენილი წესით რეგისტრაციის გარეშე –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 2000 ლარის ოდენობით.

3. არანაკლებ 2 ტონა და არაუმეტეს 10 ტონა სახიფათო ნარჩენის დროებითი შენახვის ობიექტის მოწყობა და ოპერირება დადგენილი წესით რეგისტრაციის გარეშე –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 2000 ლარის ოდენობით.

 4. ნარჩენების გადამტვირთავი სადგურის მოწყობა და ოპერირება დადგენილი წესით რეგისტრაციის გარეშე –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 2000 ლარის ოდენობით.

 41. 50 ტონაზე მეტი არასახიფათო ნარჩენის დროებითი შენახვის ობიექტის მოწყობა და ოპერირება დადგენილი წესით რეგისტრაციის გარეშე –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 2000 ლარის ოდენობით.

 5. ამ კოდექსით გათვალისწინებული რეგისტრაციის პირობების შეუსრულებლობა –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 1000 ლარის ოდენობით.

 6. მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვებისა და დამუშავების წესის დარღვევა –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 2000 ლარის ოდენობით.

 7. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის ამ კოდექსით გათვალისწინებულ ვადაში შეუმუშავებლობა ან/და აღნიშნული გეგმით განსაზღვრული ღონისძიების განუხორციელებლობა –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 5000 ლარის ოდენობით.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

 მუხლი 41. არსებული ნაგავსაყრელის ოპერირების ვადისა და პირობების დარღვევა

 არსებული ნაგავსაყრელის ოპერირების ამ კოდექსით დადგენილი ვადისა და პირობების დარღვევა –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 3000 ლარის ოდენობით.

მუხლი 42. გარემოსდაცვითი მმართველის განსაზღვრის ან/და მისი ვინაობის სამინისტროსთვის შეტყობინების ვალდებულების შეუსრულებლობა

გარემოსდაცვითი მმართველის განსაზღვრის ან/და მისი ვინაობის სამინისტროსთვის შეტყობინების ვალდებულების შეუსრულებლობა –

გამოიწვევს გაფრთხილებას ან დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

მუხლი 43. კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმის წარდგენისა და ამ გეგმით განსაზღვრული ღონისძიებების განხორციელების მოთხოვნების დარღვევა

1. მუნიციპალიტეტის მოთხოვნის შემთხვევაში ამ კოდექსის მე-14 მუხლის პირველი ნაწილით განსაზღვრული ფიზიკური ან იურიდიული პირის მიერ მისთვის კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმის წარუდგენლობა –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 4 000 ლარის ოდენობით.

2. კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმის დადგენილ ვადაში წარუდგენლობა ან/და ამ გეგმით განსაზღვრული ღონისძიებების განუხორციელებლობა –

გამოიწვევს დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

საქართველოს 2020 წლის 13 ივლისის კანონი №6751 – ვებგვერდი, 20.07.2020წ.

 მუხლი 44. ნარჩენების აღრიცხვისა და ანგარიშგების ვალდებულების შეუსრულებლობა

 ნარჩენების აღრიცხვისა და ანგარიშგების ვალდებულების შეუსრულებლობა –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით.

 მუხლი 45. სახიფათო ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებული სპეციალური ვალდებულებების შეუსრულებლობა

 1. სახიფათო ნარჩენებთან მომუშავე პერსონალის ინფორმირებისა და შესაბამისი სწავლების ჩატარების ვალდებულების შეუსრულებლობა –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით.

 2. სახიფათო ნარჩენების სეპარირებისა და შეგროვების სისტემის შექმნისა და დანერგვის ვალდებულების შეუსრულებლობა –

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 600 ლარის ოდენობით.

 მუხლი 46.  ამ კოდექსის 31-ე–45-ე მუხლებით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა შესახებ ოქმების შედგენის უფლებამოსილების მქონე ორგანოების მოთხოვნათა შეუსრულებლობა

 1. ამ კოდექსით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენის შემდეგ მისი აღმოფხვრის თაობაზე სამართალდარღვევის შესახებ ოქმის შედგენის უფლებამოსილების მქონე ორგანოს ადმინისტრაციული მიწერილობით დაკისრებული მოვალეობის დადგენილ ვადაში შეუსრულებლობა –

 გამოიწვევს ადმინისტრაციული სახდელის დადებას (ჯარიმის დაკისრებას) ამ კოდექსის იმ მუხლის ან მუხლის ნაწილის სანქციის ფარგლებში, რომლის დარღვევის გამოც პირს დაეკისრა ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის აღმოფხვრა.

 2. ამ კოდექსით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის შესახებ ოქმის შედგენის უფლებამოსილების მქონე ორგანოს თანამშრომლის მიერ უფლების განხორციელებისა და მოვალეობის შესრულებისათვის ხელის შეშლა −

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით.

 3. ამ კოდექსით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის შესახებ ოქმის შედგენის უფლებამოსილების მქონე ორგანოს თანამშრომლის კანონიერი მოთხოვნის შეუსრულებლობა (მათ შორის, საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული დოკუმენტის, მასალისა და ინფორმაციის წარუდგენლობა, შემოწმების პროცესში შესამოწმებელი ობიექტის მიერ წარმომადგენლობის უზრუნველყოფის მოთხოვნის უგულებელყოფა) −

 გამოიწვევს დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

მუხლი 47. ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმის წარმოება

1. ამ კოდექსით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმის წარმოება და სანქციის შეფარდება ხორციელდება ამ კოდექსითა და საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსით დადგენილი წესებით.

2. ამ კოდექსის 31-ე–46-ე მუხლებით გათვალისწინებული შესაბამისი ქმედება, ჩადენილი განმეორებით, −

გამოიწვევს შესაბამისი ჯარიმის ოდენობის გაორმაგებას.

3. ამ კოდექსის 31-ე–35-ე და 37-ე მუხლებით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის სახელმწიფო ნაკრძალის, ეროვნული პარკის ბუნების მკაცრი დაცვის ზონის, ბუნების ძეგლის, ბიოსფერული რეზერვატის ბირთვის (ბუნების მკაცრი დაცვის) ზონის, მსოფლიო მემკვიდრეობის უბნის, საერთაშორისო მნიშვნელობის ჭარბტენიანი ტერიტორიის დადგენილი საზღვრების ფარგლებში ჩადენა გამოიწვევს შესაბამისი ჯარიმის ოდენობის გაორმაგებას, ხოლო აღნიშნული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის განმეორებით ჩადენა – შესაბამისი ჯარიმის ოდენობის გაოთხმაგებას.

4. გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილებით დადგენილი პირობების დარღვევისათვის პასუხისმგებლობა განისაზღვრება საქართველოს კანონმდებლობით.

5. ამ თავით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობის დაკისრება სამართალდამრღვევს არ ათავისუფლებს გარემოსთვის მიყენებული ზიანის დადგენილი ოდენობითა და წესით ანაზღაურების ვალდებულებისაგან. ამ კოდექსის 31-ე–34-ე მუხლებით, 36-ე მუხლის მე-2 ნაწილითა და 37-ე მუხლით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენის შემთხვევაში სამართალდამრღვევს ასევე ეკისრება ნარჩენებით დაბინძურებული/დანაგვიანებული ტერიტორიის დასუფთავების ვალდებულება. ამ ვალდებულების ნებაყოფლობით შეუსრულებლობის შემთხვევაში აღნიშნული ტერიტორიის დასუფთავებას მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანო ან მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანოს მიერ უფლებამოსილი პირი უზრუნველყოფს, ხოლო დასუფთავების ხარჯები სამართალდამრღვევს ეკისრება.

6. ამ კოდექსის 31-ე–36-ე და 39-ე–42-ე მუხლებით, 43-ე მუხლის მე-2 ნაწილით და 44-ე–46-ე მუხლებით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა შესახებ ოქმებს ადგენენ სამინისტროს სისტემაში შემავალი დაწესებულებების უფლებამოსილი თანამშრომლები.

7. ამ კოდექსის 31-ე–34-ე მუხლებით, 36-ე მუხლის მე-2 ნაწილით, 37-ე და 38-ე მუხლებითა და მე-40 მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა შესახებ ოქმებს ადგენენ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს უფლებამოსილი ორგანოს თანამშრომლები, თუ სამართალდარღვევა სატრანსპორტო საშუალების გამოყენებით იქნება ჩადენილი, აგრეთვე იმ შემთხვევაში, თუ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს უფლებამოსილი პირი უშუალოდ შეესწრება (დააფიქსირებს) აღნიშნული სამართალდარღვევის ფაქტს.

8. ამ კოდექსის 31-ე−35-ე მუხლებით, 36-ე მუხლის პირველი და მე-2 ნაწილებით, 39-ე მუხლით, 43-ე მუხლის პირველი ნაწილითა და 46-ე მუხლით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა შესახებ ოქმებს ადგენს მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანო ან მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანოს მიერ უფლებამოსილი პირი.

9. რაიონული (საქალაქო) სასამართლო განიხილავს ამ კოდექსის 31-ე–46-ე მუხლებით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა საქმეებს. 

10. სამინისტროს სისტემაში შემავალი დაწესებულებების უფლებამოსილ თანამშრომლებს აქვთ ამ კოდექსის 31-ე−36-ე და 39-ე–42-ე მუხლებით, 43-ე მუხლის მე-2 ნაწილით და 44-ე–46-ე მუხლებით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა საქმეების განხილვისა და ადმინისტრაციული სახდელების დადების უფლება.

11. საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს უფლებამოსილი ორგანოს თანამშრომლებს აქვთ ამ კოდექსის 31-ე–34-ე მუხლებით, 36-ე მუხლის მე-2 ნაწილით, 37-ე და 38-ე მუხლებითა და მე-40 მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა საქმეების განხილვისა და ადმინისტრაციული სახდელების დადების უფლება, თუ სამართალდარღვევა სატრანსპორტო საშუალების გამოყენებით იქნება ჩადენილი, აგრეთვე იმ შემთხვევაში, თუ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს უფლებამოსილი პირი უშუალოდ შეესწრება (დააფიქსირებს) აღნიშნული სამართალდარღვევის ფაქტს.

12. მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანოს ან მუნიციპალიტეტის აღმასრულებელი ორგანოს მიერ უფლებამოსილ პირს აქვს ამ კოდექსის 31-ე−35-ე მუხლებით, 36-ე მუხლის პირველი და მე-2 ნაწილებით, 39-ე მუხლით, 43-ე მუხლის პირველი ნაწილითა და 46-ე მუხლით გათვალისწინებულ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა საქმეების განხილვისა და ადმინისტრაციული სახდელების დადების უფლება.

13. ამ კოდექსით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენის შემთხვევაში, თუ სამართალდარღვევა არ საჭიროებს ადმინისტრაციულ გამოკვლევას, სამართალდარღვევის შესახებ ოქმის შედგენის უფლებამოსილების მქონე პირი ადგილზე განიხილავს ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმეს და დამრღვევს ადგილზევე შეუფარდებს ადმინისტრაციულ სახდელს.

14. ამ მუხლის მე-13 ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში ჯარიმა ადგილზე არ გადაიხდევინება და სამართალდამრღვევს ადგილზე გამოეწერება საჯარიმო ქვითარი, რომელიც იმავდროულად არის ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის შესახებ ოქმი.

15. ამ მუხლის მე-14 ნაწილით გათვალისწინებული საჯარიმო ქვითრის ფორმას და მისი შევსების, ჩაბარებისა და წარდგენის წესს კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტით განსაზღვრავს შესაბამისად სამინისტრო, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო, მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლობითი ორგანო.

16. ამ კოდექსით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევისათვის შედგენილი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის შესახებ ოქმი დამრღვევის მიერ საჩივრდება სასამართლოში.

საქართველოს 2015 წლის 19 თებერვლის კანონი №3098 – ვებგვერდი, 27.02.2015წ.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

საქართველოს 2017 წლის  1   ივნისის   კანონი №898   - ვებგვერდი, 21.06.2017წ.

 საქართველოს 2018 წლის 20  აპრილის  კანონი №2198  –  ვებგვერდი, 10.05.2018წ.

თავი XI

გარდამავალი და დასკვნითი დებულებები

მუხლი 48. ამ კოდექსის ამოქმედებასთან დაკავშირებული გარდამავალი დებულებები

1. ამ კოდექსის მე-11 მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ნარჩენების მართვის ეროვნული სტრატეგია და მე-12 მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ნარჩენების მართვის ეროვნული სამოქმედო გეგმა მიღებულ იქნეს 2015 წლის 31 დეკემბრამდე.

2. სამინისტრომ ამ კოდექსის მე-11 მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებული ბიოდეგრადირებადი მუნიციპალური ნარჩენების მართვის სტრატეგია შეიმუშაოს 2019 წლის 31 დეკემბრამდე.

3. ამ კოდექსის მე-13 მუხლით გათვალისწინებული მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმა თითოეულმა მუნიციპალიტეტმა მიიღოს 2017 წლის 31 დეკემბრამდე.

4. ამ კოდექსის მე-14 მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული კომპანიის ნარჩენების მართვის პირველი გეგმა სამინისტროს წარედგინოს  2017 წლის 1 ივლისამდე.

5. ამ კოდექსის 31-ე მუხლის პირველი ნაწილით, მე-7 ნაწილით (გარდა იურიდიული პირისა), მე-9 ნაწილით (გარდა იურიდიული პირისა), მე-10 ნაწილითა და 35-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობა არ გავრცელდეს შესაბამისი მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლობითი ორგანოს აქტით განსაზღვრულ დასახლებული პუნქტების ტერიტორიებზე, სადაც არ ფუნქციონირებს მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის სისტემა.

6. ამ კოდექსის მე-14 და მე-15 მუხლებითა და 29-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ვალდებულებები 2025 წლის 1 იანვრამდე არ ვრცელდება საქართველოს მთავრობის დადგენილებით განსაზღვრულ საქმიანობებზე.

მუხლი 49. ამ კოდექსის საფუძველზე მისაღები და გამოსაცემი კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტები

1. საქართველოს მთავრობამ 2015 წლის 1 აგვისტომდე მიიღოს:

ა) „სახეობებისა და მახასიათებლების მიხედვით ნარჩენების ნუსხის განსაზღვრისა და კლასიფიკაციის შესახებ“ დადგენილება ამ კოდექსის მე-2 მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად;

ბ) „ნაგავსაყრელის მოწყობის, ოპერირების, დახურვისა და შემდგომი მოვლის შესახებ“ დადგენილება ამ კოდექსის 22-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად;

გ) „ნარჩენების აღრიცხვის წარმოების, ანგარიშგების განხორციელების ფორმისა და შინაარსის შესახებ“ დადგენილება ამ კოდექსის 29-ე მუხლის მე-4 ნაწილის შესაბამისად.

2. საქართველოს მთავრობამ 2016 წლის 1 თებერვლამდე მიიღოს:

ა) „მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვებისა და დამუშავების წესის შესახებ“ დადგენილება ამ კოდექსის მე-16 მუხლის მე-5 ნაწილის შესაბამისად;

ბ) „ნარჩენების შეგროვების, ტრანსპორტირების, წინასწარი დამუშავებისა და დროებითი შენახვის რეგისტრაციის წესისა და პირობების შესახებ“ დადგენილება ამ კოდექსის 26-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად;

გ) „სახიფათო ნარჩენების შეგროვებისა და დამუშავების სპეციალური მოთხოვნების შესახებ“ დადგენილება ამ კოდექსის მე-20 მუხლის შესაბამისად.

21. 2020 წლის 1 იანვრამდე საქართველოს მთავრობამ დადგენილებით განსაზღვროს საქმიანობები, რომლებზედაც 2025 წლის 1 იანვრამდე არ ვრცელდება ამ კოდექსის მე-14 და მე-15 მუხლებითა და 29-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ვალდებულებები.

3. საქართველოს მთავრობამ 2017 წლის 1 თებერვლამდე მიიღოს „ნარჩენების ინსინერაციისა და თანაინსინერაციის პირობების შესახებ“ დადგენილება ამ კოდექსის მე-7 მუხლის მე-9 ნაწილის შესაბამისად.

4. 2018 წლის 31 დეკემბრამდე სამინისტრომ საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროსთან და დაინტერესებულ პირებთან თანამშრომლობით შეიმუშაოს და საქართველოს მთავრობას მისაღებად წარუდგინოს დადგენილებების პროექტები ამ კოდექსის მე-9 მუხლის მე-5 ნაწილის შესაბამისად.

5. 2016 წლის 1 თებერვლამდე საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტრომ სამინისტროსთან ერთად შეიმუშაოს და საქართველოს მთავრობას მისაღებად წარუდგინოს ერთი ან რამდენიმე კანონქვემდებარე აქტის პროექტი/პროექტები, რომლითაც/რომლებითაც განისაზღვრება ნარჩენების ტრანსპორტირებასთან დაკავშირებული მოთხოვნები, ამ კოდექსის მე-6 მუხლის მე-6 ნაწილის და მე-7 მუხლის მე-7 ნაწილის შესაბამისად.

6. ამ კოდექსის მე-6 მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად სამედიცინო ნარჩენების მართვის შესახებ აქტს იღებს საქართველოს მთავრობა.

7. 2017 წლის 31 ოქტომბრამდე საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ და სამინისტრომ გამოსცენ ერთობლივი კანონქვემდებარე აქტი ცხოველური ნარჩენების მართვის შესახებ ამ კოდექსის მე-6 მუხლის მე-4 ნაწილის შესაბამისად.

8. 2015 წლის 1 აგვისტომდე საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის მინისტრმა გამოსცეს „კომპანიის ნარჩენების მართვის გეგმის განხილვისა და შეთანხმების წესის დამტკიცების შესახებ“ ბრძანება ამ კოდექსის მე-14 მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად.

9. 2016 წლის 1 სექტემბრამდე საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის მინისტრმა ბრძანებით განსაზღვროს იმ საქმიანობების ნუსხა, რომელთა შედეგად წლის განმავლობაში 2 ტონაზე ნაკლები სახიფათო ნარჩენი წარმოიქმნება და რომლებზედაც ვრცელდება ამ კოდექსის მე-18 მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ვალდებულებები.

10. სამინისტრომ 2018 წლის 1 ოქტომბრამდე შეიმუშაოს და საქართველოს მთავრობას მისაღებად წარუდგინოს „ტექნიკური რეგლამენტის − „პლასტიკის და ბიოდეგრადირებადი პარკების რეგულირების წესის“ დამტკიცების შესახებ“ დადგენილების პროექტი, ამ კოდექსის მე-10 მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად.

მუხლი 50. კოდექსის ამოქმედება

1. ეს კოდექსი, გარდა ამ კოდექსის მე-7 მუხლის მე-7 ნაწილისა, მე-9 მუხლისა, მე-15 მუხლის პირველი ნაწილისა, მე-16 მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტისა, მე-18 მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტისა, 26-ე, 29-ე, 30-ე და 38-ე მუხლებისა, მე-40 მუხლის პირველი–მე-6 ნაწილებისა, 42-ე, 44-ე და 45-ე მუხლებისა, ამოქმედდეს 2015 წლის 15 იანვრიდან.

2. ამ კოდექსის მე-15 მუხლის პირველი ნაწილი, მე-40 მუხლის მე-6 ნაწილი და 42-ე მუხლი ამოქმედდეს 2016 წლის 1 თებერვლიდან.

3. ამ კოდექსის 26-ე, 29-ე და 30-ე მუხლები ამოქმედდეს 2018 წლის 1 იანვრიდან.
4. ამ კოდექსის მე-7 მუხლის მე-7 ნაწილი, მე-18 მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტი და 38-ე და 45-ე მუხლები ამოქმედდეს 2018 წლის 1 თებერვლიდან.
5. ამ კოდექსის მე-40 მუხლის პირველი–მე-5 ნაწილები და 44-ე მუხლი ამოქმედდეს 2018 წლის 1 აპრილიდან.
6. ამ კოდექსის მე-16 მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტი ამოქმედდეს 2019 წლის 1 თებერვლიდან.
7. ამ კოდექსის მე-9 მუხლი ამოქმედდეს 2019 წლის 1 დეკემბრიდან.


საქართველოს პრეზიდენტიგიორგი მარგველაშვილი

 

 

ქუთაისი,

26 დეკემბერი 2014 წ.

N2994-რს




დანართი I

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

 

აღდგენის ოპერაციები

R 1

საწვავად ან სხვაგვარი გამოყენება ენერგიის მისაღებად

R 2

გამხსნელის აღდგენა (რეგენერაცია)

R 3

იმ ორგანული ნივთიერებების რეციკლირება/აღდგენა, რომლებიც არ გამოიყენება, როგორც გამხსნელები (მათ შორის, კომპოსტირება და სხვა ბიოლოგიური ტრანსფორმაციის პროცესები)[1]

R 4

მეტალების ან მეტალების ნაერთების რეციკლირება/აღდგენა

R 5

სხვა არაორგანული ნივთიერებების რეციკლირება/აღდგენა[2]

R 6

მჟავების ან ფუძეების რეგენერაცია

R 7

იმ კომპონენტების აღდგენა, რომლებიც დაბინძურების შესამცირებლად გამოიყენება

R 8

კატალიზატორებიდან კომპონენტების აღდგენა

R 9

ნავთობპროდუქტების ხელახალი გამოხდა ან სხვაგვარი ხელახალი გამოყენება

R 10

მიწის დამუშავება, რასაც სარგებელი მოაქვს სოფლის მეურნეობისთვის ან აუმჯობესებს ეკოლოგიურ მდგომარეობას

R 11

R1-დან R10-ის ჩათვლით კოდებში ჩამოთვლილი ნებისმიერი ოპერაციის შედეგად მიღებული ნარჩენების გამოყენება

R 12

ნარჩენების გაცვლა R1-დან R11[3]-ის ჩათვლით კოდებში ჩამოთვლილი ოპერაციების განსახორციელებლად

R 13

R1-დან R12-ის ჩათვლით კოდებში ჩამოთვლილი ნებისმიერი ოპერაციისთვის განკუთვნილი ნარჩენების დასაწყობება (ეს არ მოიცავს ნარჩენების წარმოქმნის ადგილზე დროებით დასაწყობებას, შეგროვებისთვის მომზადებას)


[1] ეს მოიცავს გაზიფიკაციასა და პიროლიზს.

[2] ეს მოიცავს ნიადაგის აღდგენისა და არაორგანული სამშენებლო მასალების რეციკლირების შედეგად ნიადაგის გაწმენდას.

[3] თუ სხვა R კოდი არ გამოიყენება, ეს შეიძლება მოიცავდეს ნარჩენების წინასწარ დამუშავებას ნარჩენების აღდგენამდე, მათ შორის, წინასწარი დამუშავების ისეთ ოპერაციებს, როგორებიცაა: დაშლა, სორტირება, დამსხვრევა, დაპრესვა, გრანულირება, გაშრობა, დაქუცმაცება, კონდიცირება, გადაფუთვა, სეპარირება ან შერევა R1-დან R11-მდე კოდებში მოცემული რომელიმე ოპერაციის განსახორციელებლად ჩაბარებამდე.


დანართი II

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5563  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

 

განთავსების ოპერაციები

D 1

მიწაში ან მიწაზე განთავსება (მაგ., ნარჩენების ნაგავსაყრელზე განთავსება და სხვ.)

D 2

ნიადაგის დამუშავება (მაგ., ნიადაგში ჩაშვებული თხევადი ან ლექისებრი ნარჩენების ბიოდეგრადირება და სხვ.)

D 3

ღრმა ჩაშვება (მაგ., ნარჩენების ჭაბურღილებში, მარილოვან თაღებში ან ბუნებრივ რეზერვუარებში ჩაშვება და სხვ.)

D 4

ზედაპირული ჩაშვება (მაგ., თხევადი ან ლექისებრი ნარჩენების ქვაბულებში, გუბურებში ან აუზებში ჩაშვება და სხვ.)

D 5

სპეციალურად მოწყობილ ნაგავსაყრელზე განთავსება (მაგ., ნარჩენების ცალკე უჯრედებში განთავსება, რომლებიც დახურულია და იზოლირებულია ერთმანეთისგან და გარემოსგან, და სხვ.)

D 6

წყალსატევებში (გარდა ზღვებისა და ოკეანეებისა) ჩაშვება

D 7

ზღვებსა და ოკეანეებში ჩაშვება, მათ შორის, ზღვის ფსკერზე ჩამარხვა

D 8

ბიოლოგიური დამუშავება, რომელიც არ არის მოცემული ამ დანართში და რომლის შედეგად მიღებული საბოლოო ნაერთები ან ნარევები D1-დან D12-ის ჩათვლით კოდებში ჩამოთვლილი ოპერაციების საშუალებით არის განთავსებული

D 9

ფიზიკურ-ქიმიური დამუშავება, რომელიც არ არის მოცემული ამ დანართში და რომლის შედეგად მიღებული საბოლოო ნაერთები ან ნარევები D1-დან D12-ის ჩათვლით კოდებში ჩამოთვლილი ოპერაციების საშუალებით არის განთავსებული (მაგ., აორთქლება, გაშრობა, კალცინირება და სხვ.)

D 10

მიწაზე ინსინერაცია

D 11

ზღვაში ინსინერაცია[1]

D 12

მუდმივი დასაწყობება (მაგ., კონტეინერების მაღაროში განთავსება და სხვ.)

D 13

შერევა D1-დან D12-ის ჩათვლით კოდებში ჩამოთვლილი ოპერაციების დაწყებამდე[2]

D 14

გადაფუთვა D1-დან D13-ის ჩათვლით კოდებში ჩამოთვლილი ოპერაციების დაწყებამდე

D 15

D1-დან D14-ის ჩათვლით კოდებში ჩამოთვლილი ოპერაციების მიმდინარეობის დროს შენახვა (ეს არ მოიცავს ნარჩენების წარმოქმნის ადგილზე დროებით დასაწყობებას, შეგროვებისთვის მომზადებას)

 

[1] ეს ოპერაცია აკრძალულია საერთაშორისო კონვენციებით.

[2] თუ სხვა D კოდი არ გამოიყენება, ეს შეიძლება მოიცავდეს ნარჩენების წინასწარ დამუშავებას ნარჩენების განთავსებამდე, მათ შორის, წინასწარი დამუშავების ისეთ ოპერაციებს, როგორებიცაა: სორტირება, დამსხვრევა, დაპრესვა, გრანულირება, გაშრობა, დაქუცმაცება, კონდიცირება ან სეპარირება D1-დან D12-მდე კოდებში მოცემული რომელიმე ოპერაციის განსახორციელებლად ჩაბარებამდე.


დანართი III
სახიფათო ნარჩენების განმსაზღვრელი მახასიათებლები

H 1

„ფეთქებადი“ – ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებიც შესაძლოა ცეცხლის ალის ზემოქმედებით აფეთქდეს, ან რომლებიც ხახუნის მიმართ უფრო მგრძნობიარეა,  ვიდრე დინიტრობენზოლი.

H 2

„მჟანგავი“ – ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებიც სხვა ნივთიერებებთან, კერძოდ, აალებად ნივთიერებებთან, ურთიერთქმედებისას მაღალ ეგზოთერმულ რეაქციებს ავლენს.

H 3-A

„ადვილად აალებადი“:

  • თხევადი ნივთიერებები და პრეპარატები, რომელთა აალების ნიშნული 21°C-ზე ნაკლებია (მათ შორის, უკიდურესად აალებადი სითხეები);
  • ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებიც ჩვეულებრივ ტემპერატურაზე ჰაერთან ურთიერთქმედებისას ყოველგვარი ენერგიის გამოყენების გარეშე შესაძლოა გაცხელდეს და ცეცხლი გაუჩნდეს;
  • მყარი ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებსაც აქვს უნარი, ცეცხლი გააჩინოს აალების წყაროსთან მცირე კონტაქტის დროსაც კი და რომლებიც აგრძელებს წვას ან შთანთქმას აალების წყაროსგან მოშორების შემდეგ;
  • აირისებრი ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებიც ჰაერში აალებადია ჩვეულებრივ წნევაზე;
  • ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებიც წყალთან ან ნოტიო ჰაერთან ურთიერთქმედებისას საშიში ოდენობის ადვილად აალებად აირებს გამოყოფს.
 

H 3-B

„აალებადი“ – თხევადი ნივთიერებები და პრეპარატები, რომელთა აალების ნიშნული მეტია ან ტოლია 21°C-ისა და ნაკლებია ან ტოლია 55°C-ისა.

H 4

„გამაღიზიანებელი“ – არაკოროზიული ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებმაც კანთან ან ლორწოვან მემბრანასთან დაუყოვნებელი, განგრძობადი ან განმეორებითი ურთიერთქმედებისას შესაძლოა ანთება გამოიწვიოს.

H 5

„მავნე“ – ნივთიერებები და პრეპარატები, რომელთა შესუნთქვა, ჩაყლაპვა ან კანში შეღწევა ჯანმრთელობისათვის საშიშია.

H 6

„ტოქსიკური“ – ნივთიერებები და პრეპარატები (მათ შორის, მეტად ტოქსიკური ნივთიერებები და პრეპარატები), რომლებმაც შესუნთქვის, ჩაყლაპვის ან კანში შეღწევის შემთხვევაში შესაძლოა ჯანმრთელობის სერიოზული, მკვეთრი ან ქრონიკული დაზიანება ან სიკვდილიც კი გამოიწვიოს.

H 7

„კანცეროგენული“ – ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებმაც შესუნთქვის, ჩაყლაპვის ან კანში შეღწევის შემთხვევაში შესაძლოა სიმსივნე გამოიწვიოს ან მისი გაჩენის ალბათობა გაზარდოს.

H 8

„კოროზიული“ – ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებმაც შესაძლოა ცოცხალ ქსოვილთან ურთიერთქმედებისას დაშალოს იგი.

H 9

„ინფექციური“ – ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებიც შეიცავს ისეთ მიკროორგანიზმებს ან მათ ტოქსინებს, რომლებსაც, როგორც ცნობილია ან არსებობს საფუძვლიანი ეჭვი, შეუძლია გამოიწვიოს ადამიანის ან სხვა ცოცხალი ორგანიზმის დაავადება.

H 10

„რეპროდუქციისთვის ტოქსიკური“ – ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებმაც შესუნთქვის, ჩაყლაპვის ან კანში შეღწევის შემთხვევაში შესაძლოა არამემკვიდრეობითი თანდაყოლილი პათოლოგიები გამოიწვიოს ან მათი განვითარების ალბათობა გაზარდოს.

H 11

„მუტაგენური“ – ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებმაც შესუნთქვის, ჩაყლაპვის ან კანში შეღწევის შემთხვევაში შესაძლოა მემკვიდრეობითი გენეტიკური დეფექტები გამოიწვიოს ან მათი განვითარების ალბათობა გაზარდოს.

H 12

ნარჩენები, რომლებიც წყალთან, ჰაერთან ან მჟავასთან ურთიერთქმედებისას ტოქსიკურ ან მეტად ტოქსიკურ აირებს გამოყოფს.

H 13[1]

„სენსიბილური“ – ნივთიერებები და პრეპარატები, რომლებმაც ჩაყლაპვის ან კანში შეღწევის შემთხვევაში შესაძლოა  ჰიპერმგრძნობიარე რეაქცია გამოიწვიოს, კერძოდ, მათ ხანგრძლივი ზემოქმედებისას შეიძლება დამახასიათებელი უარყოფითი გავლენა მოახდინონ.

H 14

„ეკოტოქსიკური“ – ნარჩენები, რომლებიც უქმნის ან რომლებმაც შესაძლოა შეუქმნას დაუყოვნებელი ან განგრძობადი რისკი გარემოს ერთ ან რამდენიმე სექტორს.

H 15

ნარჩენები, რომლებმაც განთავსების შემდეგ შესაძლოა გამოყოს სხვა ნივთიერება, მაგ., გამონაჟონი, რომელსაც აქვს H1–H14 კოდებში ჩამოთვლილი რომელიმე მახასიათებელი.

[1] თუ ხელმისაწვდომია ტესტირების მეთოდები.


 

LAW OF GEORGIA

WASTE MANAGEMENT CODE

 

Chapter I – General Provisions

 

Article 1 – Purpose and objectives of the Code

1. The purpose of this Code is to establish a legal framework in the field of waste management to implement measures that will facilitate waste prevention and its increased re-use as well as environmentally safe treatment of waste (which includes recycling and separation of secondary raw materials, energy recovery from waste and safe disposal of waste).

2. The objective of this Code is to protect the environment and human health through:

a) the prevention or reduction of waste and its adverse impact;

b) the establishment of effective mechanisms for waste management;

c) the reduction of damage caused by the consumption of resources and the more efficient use of resources.

 

Article 2 – Scope of the Code

1. This Code applies to all types of waste, except for waste under paragraph 2 of this article.

2. The scope of this Code shall not include:

a) radioactive waste;

b) gaseous effluents emitted into the atmosphere;

c) land (in its original location – in situ), including unexcavated contaminated soil and buildings permanently connected to the land;

d) uncontaminated soil, also naturally occurring material extracted as a result of excavations in the course of construction activities if it is obvious that the material will be used in its natural form in the same place where the construction is in progress, and if it was extracted for the purposes of this construction;

e) waste waters, the pollution of water bodies (including water bodies of the Black Sea) with waste waters and/or waste;

f) decommissioned explosives;

g) biomass – faecal matter/manure, straw, also other similar natural non-hazardous material used in farming, forestry, or to derive energy from the biomass as a result of processes and methods that do not harm the environment and human health;

h) mining waste – waste generated as a result of work conducted in quarries and the study, production, processing and storage of mineral resources;

i) decommissioned chemical substances of military purposes;

j) non-contaminated sludge extracted as a result of operational and rehabilitation activities carried out for land reclamation systems, which is to be placed in sale lines of land reclamation systems.

3. The Government of Georgia shall adopt an ordinance defining the List of Waste and the classification of waste according to its type and characteristics.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

Article 3 – Definition of terms

For the purposes of this Code, the following terms have the following meanings:

a) waste – any substance or object that the holder of waste discards, intends to discard or is obliged to discard;

b) hazardous waste – waste with one or more characteristics under Annex III of this Code;

c) non-hazardous waste – waste that does not fall under the definition of 'hazardous waste';

d) domestic waste – waste generated by households;

e) municipal waste – domestic waste and other waste similar to domestic waste due to its characteristics and composition;

f) inert waste – waste that does not undergo any significant physical, chemical or biological changes: does not dissolve, burn, or come in any other chemical or physical reaction, biodegrade or affect other material in a manner that will cause environmental pollution or damage to human health;

g) biodegradable waste – waste that may undergo anaerobic or aerobic decomposition, including food/feed waste, garden/park waste, and paper and cardboard;

h) liquid waste – waste existing in liquid form;

i) healthcare waste – waste produced by medical institutions, medical laboratories, medical research centres, guardianship institutions, veterinary clinics, and pharmaceutical companies and warehouses;

j) animal waste (non-food products of animal origin) – animal body or another product derived from an animal, which is not intended for human consumption, under Regulation (EC) No 1069/2009 of the European Parliament and of the Council of 21 October 2009;

k) specific waste – waste generated from products, which, due to their characteristics and major distribution, require specific management measures and special care after they become waste (packaging, oil, tyres, means of transport, batteries, accumulators, electric and electronic equipment, etc.);

l) producer of a product that becomes specific waste – a natural or legal person producing, processing, treating, selling or importing products that become specific waste after their life cycle expires;

m) product – any movable thing, including things that are components of other movable or immovable things. A product also includes goods placed in the market (irrespective of whether they are directly intended for final consumers), which have been delivered or are otherwise made available as new, used or processed products for commercial or non-commercial purposes, free of charge or in return for payment. A service related to a product is not considered as a product;

n) placing on the market – a primary supply of a product to the market in the customs territory of Georgia (except for free industrial zones) by means of domestic production, import, lease or otherwise, for commercial or non-commercial purposes, free of charge or in return for payment. Each subsequent supply of the product is not considered as placing it in the market;

o) waste producer – a person, as a result of whose activities waste is generated (original waste producer) or a person who carries out pre-treatment, mixing of waste or other operations resulting in a change in the nature or composition of the waste;

p) waste holder – a waste producer or any natural or legal person who is in possession of waste;

q) waste transporter – a natural or legal person engaged in the transportation of waste;

r) operator – a natural or legal person who is granted a right to manage a waste collection facility, a temporary storage facility or a waste treatment facility, or a part of such facility;

s) waste management – the collection, temporary storage, pre-treatment, transportation, recovery and disposal of waste, and the supervision of such activities, measures, operations and the after-care of waste disposal facilities;

t) waste treatment – waste recovery and disposal operations under Annexes I and II of this Code, and waste pre-treatment prior to recovery or disposal;

u) waste pre-treatment – preliminary operations defined under R12 Code of Annex I, and D13 of Annex II that are performed prior to waste recovery or disposal;

v) littering – discarding (throwing) waste into the environment, or discarding (throwing) and/or abandoning waste outside waste collection containers and facilities;

w) prevention – taking measures before a substance, material or product will become waste, that will reduce:

w.a) the quantity of waste. In addition to other means, through re-use of a product or the extension of the life span of a product;

w.b) the adverse impact of the generated waste on the environment and on human health;

w.c) the content of harmful substances in materials or products;

x) recovery – operation, the main result of which is using waste for useful purposes by replacing materials that would have otherwise been used to fulfil a particular function defined in, but not limited to, Annex I of this Code. Recovery includes recycling;

y) re-use – a product and/or its component, before it becomes waste, is used again for the same purpose for which it was conceived;

z) preparation for re-use – a recovery operation (namely checking, cleaning or repairing), as a result of which, a product and/or its component that has become waste is ready for being re-used without any other impact;

z1) recycling – a recovery operation, through which waste material is reprocessed into a product, material or substance that is intended to be used for its original or other purposes. Recycling includes the reprocessing of organic materials but does not include energy recovery and reprocessing into materials that are to be used as fuel or for backfilling operations;

z2) collection – the gathering of waste, including preliminary sorting and preliminary storage for the purposes of transport to a waste treatment facility;

z3) separate collection – the collection of waste, where a waste stream is kept separately by type and nature to facilitate further treatment of waste;

z4) transportation – the movement of waste to a waste storage facility and/or a waste treatment facility;

z5) disposal – an activity that is defined in, but not limited to, Annex II of this Code;

z6) waste treatment facility – a stationary or mobile technical or non-technical unit where waste is treated (including a waste transfer station or other places where such facility is constructed);

z7) temporary storage facility – a facility where waste is stored for a period of less than three years if the waste is intended for recovery, or for a period of less than one year if the waste is intended for disposal;

z8) waste transfer station – a facility where waste is reloaded for further transportation to waste treatment facilities;

z9) landfill – a waste disposal facility where waste is placed on or under the ground. A landfill includes an internal waste disposal facility (a waste landfill where a waste producer disposes its own waste at the place of production), but it does not include a temporary storage facility and a waste transfer station;

z10) existing landfill – a landfill that is operated at the time of entry into force of this Code;

z11) waste incineration plant – a stationary or mobile technical facility or equipment designed for thermal treatment of waste, with or without recovery of generated combustion heat, through the incineration of waste by means of corrosion (oxidation) of waste, or by means of other thermal treatment processes, such as pyrolysis, gasification or plasma processing, provided that the substances resulting from the treatment are incinerated;

z12) waste co-incineration plant – a stationary or mobile technical facility or equipment, the main purpose of which is to generate energy or produce material products that use waste as basic or additional fuel, or in which waste is thermally treated for the purpose of disposal through incineration by means of corrosion (oxidation), or by means of other thermal treatment processes, such as pyrolysis, gasification or plasma processing, provided that the substances resulting from the treatment are incinerated;

z13) environmental decision – a decision issued under the Environmental Assessment Code;

z14) Ministry – the Ministry of Environment Protection and Agriculture of Georgia;

z15) natural and legal persons – persons under the Law of Georgia on Entrepreneurs (except for Chapter X of this Code);

z16) waste oil – mineral or synthetic lubricant oil or other industrial oil that has become unusable for its intended purpose, namely used engine oil, gearbox oil, lubricating oil, turbine oil, hydraulic oil, etc.;

z17) pollution – entry into the environment of waste containing pollutants that may cause harmful effects to the environment or to human health;

z18) resource – any primary or secondary raw material, including waste if it is used instead of other primary raw materials.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

Law of Georgia No 1692 of 7 December 2017 – website, 14.12.2017

 

Article 4 – Waste management hierarchy

1. Waste management policy in Georgia and the legislation of Georgia on waste management is based on the following waste management hierarchy:

a) prevention;

b) preparation for re-use;

c) recycling;

d) other recovery, including energy recovery;

e) disposal.

2. When determining specific obligations with respect to the waste management hierarchy referred to in paragraph 1, the following shall be taken into account:

a) environmental benefits;

b) technical feasibility by using appropriate, best available equipment;

c) economic feasibility.

 

Article 5 – Principles of waste management

1. Waste management shall be carried out without posing a threat to the environment and human health, and in particular in a manner that waste management is not:

a) posing a threat to water, air, soil, flora and fauna;

b) causing a nuisance through noise or odour;

c) adversely affecting the entire territory of the country, in particular in protected areas and cultural heritage sites.

2. Waste management shall be carried out based on the following principles:

a) Precaution – to prevent the threat that waste poses to the environment, measures shall be taken even if scientific certainty data is not available;

b) Polluter pays – a waste producer or holder is obliged to cover costs associated with waste management;

c) Proximity – waste shall be treated at the nearest waste treatment facility, taking into account environmental and economic efficiency;

d) Self-sufficiency – an integrated and adequate network of disposal and recovery facilities for municipal waste shall be established and operated.

 

Chapter II – Competence and General Obligations in the Field of Waste Management

 

Article 6 – Competent authorities in the field of waste management

1. The competence of the Ministry in the field of waste management shall be to:

a) develop and implement a unified state policy for waste management;

b) keep record of waste and maintain a database of waste according to Articles 29 and 30 of this Code;

c) develop a national waste management strategy and a strategy for municipal biodegradable waste management according to Article 11 of this Code;

d) develop, coordinate and submit reports on the implementation of a national waste management action plan according to Article 12 of this Code;

e) maintain the registration of the waste management-related activities determined by this Code;

f) facilitate the prevention, separation, pre-treatment, re-use and recycling of waste;

g) exercise state control of waste management.

2. The Ministry together with the Ministry of Finance of Georgia shall regulate transboundary movements of waste according to Article 28 of this Code.

3. The Ministry of Internally Displaced Persons from the Occupied Territories, Labour, Health and Social Affairs of Georgia together with the Ministry shall, as determined by the legislation of Georgia, regulate and supervise healthcare waste management.

4. The Ministry shall, as determined by the legislation of Georgia, regulate and supervise animal waste management.

5. A relevant agency within the system of the Ministry of Economy and Sustainable Development of Georgia shall issue admission certificates for means of transport to transport hazardous waste.

6. The Ministry of Economy and Sustainable Development of Georgia and a relevant agency within its system shall, together with the Ministry, develop and submit to the Government of Georgia for approval a draft/drafts of a subordinate act/acts determining the requirements related to the transportation of waste, in particular with respect to:

a) the standards of means of transport to be used for the transportation of waste;

b) the containers to be used for the transportation of waste;

c) the experience of drivers of means of transport carrying hazardous waste.

7. The competence of the Ministry of Regional Development and Infrastructure of Georgia in the field of waste management shall be to construct, manage and close non-hazardous waste landfills and to construct and manage waste transfer stations taking into consideration the requirements of this Code and relevant subordinate normative acts. The Ministry of Regional Development and Infrastructure of Georgia shall have the right to exercise its powers determined by this paragraph through the legal entities under private law under its management. The powers determined by this paragraph may be transferred to a third party by a decision of the Government of Georgia.

8. According to this Code and the Organic Law of Georgia Local Self-government Code, the authority of a municipality in the field of waste management shall include the management of municipal waste (including the development of a municipal waste management plan) in accordance with Article 16 of this Code, except for the powers determined by paragraph 7 of this article and the powers of the Autonomous Republic determined by paragraph 9 of this article.

9. The construction, operation and closure of non-hazardous waste landfills within the administrative borders of the Autonomous Republic of Ajara and the Tbilisi Municipality falls within the authorities of the relevant bodies of the Autonomous Republic of Ajara and the Tbilisi Municipality.

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

Law of Georgia No 1692 of 7 December 2017 – website, 14.12.2017

Law of Georgia No 3065 of 5 July 2018 – website, 11.7.2018

Law of Georgia No 6921 of 15 July 2020 – website, 28.7.2020

Law of Georgia No 1449 of 17 March 2022 – website, 24.3.2022

 

Article 7 – General requirements related to waste management

1. The collection, transportation and treatment of waste shall be carried out according to its type, characteristics and composition, without preventing its further recovery.

2. Collection, transportation and treatment of waste shall, to the maximum extent possible, exclude environmental pollution, littering and harmful effects on human health.

3. In the case of environmental pollution/littering resulting from the transportation of waste, the waste transporter shall ensure the implementation of cleaning activities.

4. A waste producer and a waste holder shall treat their waste on their own or transfer it for collection, transportation and treatment to persons entitled to carry out such activities according to this Code and other legislative and subordinate normative acts of Georgia.

5. Where waste has been transferred for recovery or disposal, the responsibility of the original waste producer and/or waste holder shall remain in force until recovery or disposal of waste is completed.

6. A person carrying out waste collection or transportation shall transfer the waste for treatment to an appropriate facility which has an environmental decision or has been registered.

7. A waste transporter shall, before transporting hazardous waste, obtain an admission certificate for a means of transport to transport waste, whereas the driver of a means of transport shall have the above certificate with him when transporting hazardous waste.

8. Waste may not be incinerated outside an incinerator with an environmental decision.

9. Conditions for waste incineration and co-incineration shall be defined by an ordinance of the Government of Georgia.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

 

Article 8 – Prohibition on littering

1. It shall be prohibited to discard (throw) waste into the environment, or discard (throw) and/or abandon waste outside waste collection containers and facilities.

2. The organiser of an event shall be obliged to clean up the littered area if it has been littered as a result of the event organised by him/her.

3. A municipality, the territory of which has been littered, may require the person who has littered the territory to clean it up. If the person who has littered the territory cannot be ascertained or found, the municipality may impose an obligation on the owner of the littered territory to clean it up within a reasonable period of time.

4. The obligation to clean a municipality territory shall be imposed on the municipality, unless the territory is a private property.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

Article 9 – Extended producer responsibility

1. A producer of a product that becomes specific waste and a person placing this product on the market shall design the product in a way that ensures:

a) the reduction of the negative impact on the environment and the reduction of waste in the course of production and subsequent use of the product;

b) the recovery and disposal of waste from the product.

2. The obligation under paragraph 1 of this article shall be fulfilled by creating, producing and placing on the market such product that is intended for multiple uses and is technically durable, and the waste from such product is suitable for recovery and safe for disposal in the environment.

3. The producer of a product that becomes specific waste and a person placing this product on the market shall ensure the separate collection, transport, recovery (including recycling) and environmentally safe disposal of waste generated from such product.

4. The obligation under paragraph 3 of this article shall be carried out individually or collectively through an association of producers.

5. The Ministry shall, together with the Ministry of Economy and Sustainable Development of Georgia and other agencies, develop and propose to the Government of Georgia for adoption draft ordinances defining the detailed obligations in relation to the extended obligation of manufacturers under this article.

 

Article 10 – Establishing product-related charges, subsidies and restrictions of product

1. To ensure the implementation of the objectives under Article 1(2) of this Code, it is possible, as determined by the legislation of Georgia, to:

a) establish charges or subsidies for the use of certain products;

b) prohibit or restrict the placement of certain products in the market in special cases.

2. The action under paragraph 1 of this article shall be acceptable, necessary and proportionate to the purpose and objectives of this Code, for the achievement of which this action is performed. Such restriction may be introduced only after consultations with interested parties.

 

Chapter III – Waste Management Planning

 

Article 11 – Waste management strategies

1. According to this Code, the Ministry shall develop a national waste management strategy defining the waste management policy in Georgia and waste management objectives for a period of 15 years.

2. The Ministry shall develop a strategy for municipal biodegradable waste management, defining targets and activities to be implemented to reduce the quantity of biodegradable waste disposed of in landfills.

 

Article 12 – National waste management action plan

1. To achieve the purpose of this Code and to comply with the principles of waste management and the policy defined by the national waste management strategy under Article 11(1) of this Code, the Ministry shall, together with authorities defined in Article 6 of this Code, develop a 5-year national action plan every five years, which is approved by the Government of Georgia.

2. Prior to approving the national waste management action plan, the Ministry shall hold public discussions involving relevant interested parties.

3. After the national waste management action plan is approved, the Government of Georgia shall publish it in an appropriate manner.

4. The Ministry shall submit to the Government of Georgia reports on implementation of the plan every three years.

5. The national waste management action plan shall define environmentally safe activities to be implemented for the prevention, re-use, recycling, recovery and disposal of waste.

6. The national waste management action plan shall include:

a) information on the type, quantity and sources of waste generated within the territory of Georgia, and an evaluation of development of waste streams in the future;

b) available data on the export and import of waste, as well as forecasts on the waste that is expected to be imported to or exported from the territory of Georgia;

c) information on existing waste collection systems and basic waste recovery and disposal facilities (including facilities designed for specific waste streams or hazardous waste);

d) an assessment of the need for the closure of existing waste treatment facilities, additional waste treatment infrastructure and new waste collection systems;

e) information on the criteria for determining locations of future waste recovery and disposal facilities and their capacity;

f) information on the locations of regional landfills and the period of time within which they shall start operating;

g) planned technology and methods of waste management, including management of waste that requires a specific approach;

h) measures to be taken for waste prevention and progress indicators for the planned period;

i) organisational issues related to waste management, which cover the distribution of responsibilities between the legal entities under public and private law carrying out waste management;

j) existing or planned arrangements related to inter-municipal waste collection and waste treatment facilities;

k) measures of awareness campaigns and information provision on waste management issues directed at the general public;

l) information on historically contaminated sites for waste disposal, and measures for their rehabilitation;

m) an action plan and deadlines for implementation of the activities provided for by the management plan, data on responsible persons, estimated costs and sources for financing;

n) other important information.

7. In addition to the national waste management action plan, plans can be developed for the management of certain types of waste, such as persistent organic pollutants (POPs), mercury, healthcare waste, animal waste, asbestos waste, etc. These plans shall comply with the national waste management action plan.

 

Article 13 – Municipal waste management plan

1. Each municipality shall adopt a 5-year plan for the management of municipal waste generated within its territory. A municipal waste management plan may be prepared jointly by neighbouring municipalities.

2. A municipal waste management plan shall comply with the national waste management action plan and plans for the management of certain types of waste under Article 12(7) of this Code.

3. Prior to the adoption of a municipal waste management plan, public discussion involving interested parties and representatives of neighbouring municipalities shall be held. Public discussion shall be carried out by the respective municipality (municipalities).

4. A municipal waste management plan shall include:

a) information on the existing system for collection of waste of the population;

b) data on the amounts and types of non-hazardous waste collected, recovered and disposed of;

c) data on the amounts and types of hazardous waste of the population collected, recovered and disposed of;

d) information on the location of waste treatment facilities;

e) information on planned measures to be taken for the establishment of separate collection and recovery of municipal waste, including biodegradable waste and packaging waste;

f) plans for the construction of new waste treatment facilities;

g) programmes to raise awareness of society on waste management issues;

h) information on existing and planned measures for cooperation with other municipalities in the field of waste management;

i) action plan and deadlines for implementation of the activities provided for by the management plan, data on responsible persons, estimated costs and sources for financing.

 

Article 14 – Company waste management plan

1. Natural persons or legal persons who annually produce more than 200 tonnes of non-hazardous waste or any amount of hazardous waste, or natural persons who annually produce more than 1 000 tonnes of inert waste, or legal persons who annually produce more than 400 tonnes of inert waste, shall prepare a company waste management plan. The plan shall basically include:

a) information about waste generated (in particular about its origin, and types, composition and amount of waste determined in the List of Waste);

b) information on the measures to be taken for the prevention of generation of waste, especially of generation of hazardous waste, and waste recovery;

c) a description of the method for separation of waste generated, in particular of hazardous waste, from the other waste;

d) methods and conditions for the temporary storage of waste;

e) waste treatment methods applied and/or information on persons to whom waste is transferred for further treatment.

2. A company waste management plan shall be submitted to the Ministry. The Minister of Environment Protection and Agriculture of Georgia shall determine the procedure for the consideration and approval of the plan. If so requested, the plan shall be made available to the municipalities concerned and to other persons.

3. A company waste management plan shall be revised every three years or when there are substantial changes in the types and quantities of waste generated, or in processes of waste treatment.

Law of Georgia No 1692 of 7 December 2017 – website, 14.12.2017

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

 

Article 15 – Environmental manager

1. The persons determined in Article 14 of this Code shall nominate an environmental manager. Information about such nomination (in particular, the name and surname of the environmental manager) shall be immediately provided to the Ministry.

2. The waste related duties of an environmental manager shall be the following:

a) to draft and update the waste management plan of the company;

b) to organise the implementation of the waste management plan of the company;

c) to supervise internal compliance with legal requirements of the legislation of Georgia on waste management.

3. The responsibility of an environmental manager under paragraph 2 of this article does not limit the liability of a company for complying with relevant requirements of this Code and subordinate normative acts based thereon.

 

Chapter IV – Municipal Waste Management

 

Article 16 – Collection and treatment of municipal waste

1. Municipalities shall ensure:

a) the collection of municipal waste, introduction of a system of collection of municipal waste for this purpose and proper functioning of such system;

b) the gradual introduction and proper functioning of a system of separate collection of municipal waste.

2. Producers of municipal waste shall make municipal waste produced by them available to the executive body of the municipality or the person authorised by it, provided that the waste collection system exists.

3. Producers of municipal waste, except for residents, are entitled not to use the municipal waste collection services provided by the municipality executive body or the person authorised by it, and transfer municipal waste produced by them for collection and treatment to persons who are granted the right according to this Code to collect and treat waste. In such case, the waste producer shall give prior notice of the above to the respective municipality.

4. If a separate waste collection system is introduced by a municipality, producers of municipal waste are obliged to use the system.

5. Municipal waste shall be collected and treated according to an ordinance of the Government of Georgia on the procedure for the collection and treatment of municipal waste.

6. Municipalities may create, introduce and manage a joint municipal waste management system.

7. A person carrying out waste collection, transportation and/or treatment must have an environmental decision or be registered based on Chapter VII of this Code.

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

Law of Georgia No 6921 of 15 July 2020 – website, 28.7.2020

 

Chapter V – Hazardous Waste Management

 

Article 17 – Main obligations related to hazardous waste management

1. Hazardous waste shall be generated, collected, transported and treated in a way that protects the environment and human health.

2. It shall be prohibited to:

a) discard hazardous waste outside waste collection containers;

b) discharge hazardous waste into the sewerage systems or ground and/or surface waters (including the sea);

c) incinerate hazardous waste outside an incinerator with an environmental decision;

d) treat hazardous waste outside a waste treatment facility with an environmental decision.

3. The residents shall discard municipal hazardous waste generated by them in special containers provided by municipalities for that purpose, if such containers exist.

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

 

Article 18 – Special obligations related to hazardous waste management

1. Waste producers producing more than 2 tonnes of hazardous waste during a year shall:

a) create and introduce a system of separation and collection of hazardous waste;

b) appoint an environmental manager according to Article 15 of this Code, who will be responsible for taking appropriate measures for the safe management of hazardous waste;

c) provide information and appropriate training of personnel handling hazardous waste.

11. Obligations under paragraph 1 of this article shall also be imposed on waste producers producing less than two tonnes of hazardous waste during a year, who are engaged in the activity defined by an order of the Minister of Environment Protection and Agriculture of Georgia.

2. Until the establishment of the exact composition of waste, waste shall be considered as hazardous.

3. If there are no appropriate techniques and/or technologies within the territory of Georgia to treat hazardous waste, such waste shall be exported for treatment purposes. Until the export is carried out, the hazardous waste shall be safely stored at temporary storage facilities as determined by this Code.

4. In the case provided for by paragraph 3 of this article, the period of temporary storage of hazardous waste may be extended once for not more than one year by a decision of the Ministry if this is justified and does not harm the environment and human health.

5. Hazardous waste may be collected and transported by a natural or legal person if they are registered according to this Code.

6. Hazardous waste shall be transported in compliance with the requirements of Article 17(1) of this Code and a subordinate act/subordinate acts provided for by Article 6(6) of this Code.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 1692 of 7 December 2017 – website, 14.12.2017

 

Article 19 – Prohibition of mixing hazardous waste with other waste

1. It shall be prohibited to mix a hazardous waste with other types of hazardous waste or with other waste, substances or materials (except as provided for by Article 17(3) of this Code). Mixing shall include the dilution of hazardous substances.

2. As an exception to paragraph 1 of this article, the mixing of hazardous waste shall only be allowed by prior written consent of the Ministry, provided that the consent is requested by an operator and the mixing does not harm the environment or human health.

 

Article 20 – Special requirements for the collection and treatment of hazardous waste

1. Special requirements for the collection and treatment of hazardous waste shall be defined by an ordinance of the Government of Georgia.

2. Along with other requirements, the following shall be defined by an ordinance under paragraph 1 of this article:

a) a traceability mechanism from generation of hazardous waste until final disposal;

b) packaging and labelling requirements for hazardous waste;

c) requirements for temporary storage facilities of hazardous waste;

d) requirements for POP waste;

e) requirements for hazardous waste, such as waste oil, asbestos waste, etc.

 

Chapter VI – Landfills

 

Article 21 – Categories of landfills

1. Landfills are divided into the following categories:

a) landfill for hazardous waste;

b) landfill for non-hazardous waste;

c) landfill for inert waste;

2. Hazardous waste shall be disposed of only in hazardous waste landfills.

3. Only municipal waste and other non-hazardous waste meeting the criteria for the acceptance of waste at this landfill category, which are defined by an ordinance adopted based on Article 22 of this Code, shall be disposed of in non-hazardous waste landfills.

4. The operator of a non-hazardous waste landfill shall accept municipal waste generated within the territory of a respective municipality, including from persons under Article 16(3) of this Code.

5. Only inert waste shall be disposed of in inert waste landfills.

55. Inert waste that can be used for backfilling operations or construction purposes may not be disposed of in landfills if they will be used, in coordination with a state or a municipality authority, for backfilling operations or construction purposes provided for under the project. In such a case, requirements of Article 24 of this Code shall not apply.

6. Only treated waste may be placed in a landfill with an environmental decision. This does not apply to inert waste that technically cannot be treated, neither does this apply to such waste technically feasible treatment of which cannot help achieve the objective of this Code.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

 

Article 22 – Requirements for the construction, operation, closure and after-care of landfills

1. An ordinance of the Government of Georgia on the construction, operation, closure and after-care of landfills shall define:

a) technical and other requirements for the construction of landfills;

b) technical and other requirements for the operation of landfills, including requirements related to the monitoring and application of the criteria for acceptance of the waste at the different categories of landfills;

c) technical and other requirements for the closure and after-care of landfills;

d) the conditions and measures that shall be undertaken by operators of landfills to prevent harm to the environment and human health.

2. Waste that does not meet the criteria determined by an ordinance under paragraph 1 of this article shall not be accepted in a landfill.

 

Article 23 – Existing landfills

1. A landfill operating at the time when this Code takes effect shall continue to function if it has a permit issued according to the Law of Georgia on Environmental Impact Permits. A holder of such a permit shall, after the Environmental Assessment Code takes effect, request issuance of an environmental decision under the procedure established by Article 48(4) of the Environmental Assessment Code.

2. If an existing landfill does not have a permit under paragraph 1 of this article, the operator of the landfill shall, within 18 months after an ordinance of the Government of Georgia on the construction, operation, closure and after-care of landfills is adopted, address the Ministry to agree upon a plan for bringing the landfill into compliance with the conditions defined in that ordinance. During the above mentioned period, the landfill shall continue to operate.

3. The Ministry shall consider the documents submitted by the operator of a landfill for continuing its operation, and shall make one of the following decisions taking into account the conditions defined by an ordinance of the Government of Georgia on the construction, operation, closure and after-care of landfills:

a) if the existing landfill poses a serious risk to the environment and human health and the operator of the landfill cannot prevent the risk, it shall be closed not later than four years after entry of this Code into force. A landfill, for which a plan for bringing the landfill into compliance to continue its operation has not been submitted, such landfill shall be closed within the same period of time;

b) if the existing landfill does not pose a serious risk to the environment and human health, but it cannot be brought into compliance with the requirements of this Code and the ordinances based thereon, it shall continue to operate on terms determined by the Ministry. Such landfills shall be closed not later than eight years after entry into force of the ordinance under this article;

c) if the existing landfill can be brought into compliance with the requirements of this Code and the ordinances based thereon, it may be granted the right to continue operating for the requested period of time.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

 

Chapter VII – Issuance of Environmental Decisions for Waste Management-related Activities and Registration

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

 

Article 24 – Waste treatment-related activities subject to environmental decisions

1. Activities under the Environmental Assessment Code shall be subject to an environmental decision.

2. The list of documents to be submitted to an authorised administrative body for obtaining an environmental decision under paragraph 1 of this article, and requirements as to the content of the documents shall be defined by this Code, the Environmental Assessment Code and the subordinate normative acts adopted and issued on the basis of these Codes.

3. If a person carries out more than one activity under paragraph 1 of this article and these activities are essentially interrelated, such a person may apply for one environmental decision.

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

 

Article 25 – Information to be submitted for obtaining an environmental decision to carry out a waste treatment-related activity

In addition to the information provided for by the Environmental Assessment Code, the following information shall be submitted to an authorised administrative body for obtaining an environmental decision to carry out a waste treatment-related activity:

a) the type of waste to be treated (waste code and name according to the ordinance adopted on the basis of Article 2(3) of this Code;

b) the quantity and origin of waste to be treated;

c) the waste recovery or placement operation codes and descriptions according to Annex I or Annex II to this Code;

d) the facilities and devices to be used, and their capacity;

e) information under the legislation of Georgia regarding a landfill to be constructed.

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

 

Article 26 – Registration of waste management activities

1. The following waste management activities shall be subject to registration:

a) collection and/or transportation of waste;

b) construction and operation of facilities for the temporary storage of more than 50 tonnes of non-hazardous waste;

c) pre-treatment of non-hazardous waste;

d) construction and operation of facilities for the temporary storage of not less than 2 tonnes and not more than 10 tonnes of hazardous waste;

e) construction and operation of waste transfer stations.

2. Activities under paragraph 1 of this article shall be registered for business entities registered according to the Law of Georgia on Entrepreneurs, for state-owned and municipal enterprises and associations (unions) of municipalities.

3. The procedure and conditions for the registration of collection, transportation, pre-treatment and temporary storage of waste shall be determined by an ordinance of the Government of Georgia.

 

Article 27 – Registry of environmental decisions and registrations

Environmental decisions issued for the activities under this Code and registrations shall be entered in the waste database according to Article 30 of this Code.

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

 

Chapter VIII – Trans-boundary Movements of Waste

 

Article 28 – Trans-boundary Movements of Waste

The import, export and transit (trans-boundary movement) of waste shall be regulated taking into account the requirements and procedures provided for by the Law of Georgia on the Import, Export and Transit of Waste, and the Basel Convention on the Control of Trans-boundary Movements of Hazardous Wastes and their Disposal of 22 March 1989.

Law of Georgia No 4956 of 13 April 2016 – website, 26.4.2016

 

Chapter IX – Keeping Record of Waste and Reporting. Database of Waste

 

Article 29 – Obligation for keeping records of waste and reporting

1. The obligation to keep a record of waste and to report to the Ministry shall be imposed on:

a) persons performing activities provided for in Articles 24 and 26 of this Code;

b) a waste producer, whose entrepreneurial activity results in production of more than 2 tonnes of non-hazardous waste (except for municipal waste), or any amount of hazardous waste during a year.

2. The data on the waste under paragraph 1 of this article shall be retained by the persons under the same paragraph for three years. This requirement shall not apply to landfill operators. The operator shall keep the above data until the expiry of the landfill’s operating period and during the landfill’s post-closure care period.

3. The obligation to keep a record of waste and to report shall not be imposed on the population.

4. The form and content of keeping a record of waste and reporting shall be defined by an ordinance of the Government of Georgia.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

Article 30 – Database of waste

The Ministry shall maintain and update a database of waste that includes:

a) data under Article 29 of this Code;

b) information on persons to whom an environmental decision was issued on the basis of Article 24 of this Code;

c) information on persons whose activities were subject to registration according to Article 26 of this Code.

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

 

Chapter X – Administrative offences and administrative offence proceedings

 

Article 31 – Littering the environment with municipal waste

1. Littering the environment with municipal waste up to 2 kg –

shall carry a fine in the amount of GEL 80.

2. The same action committed from residences or other buildings and structures, –

shall carry a fine in the amount of GEL 200.

3. The same action committed from a means of transport, –

shall carry a fine for the driver, and in the case of public transport – a fine for the offender in the amount of GEL 250.

4. Littering the environment with up to 5 units of tyres (except for bicycle tyres) –

shall carry a fine in the amount of GEL 500.

5. Littering the environment with 5 or more units of tyres (except for bicycle tyres) –

shall carry a fine in the amount of GEL 2 000.

6. Littering the environment with up to 2 kg of batteries, accumulators, electric bulbs, electronic goods, graphite electrodes, sharp and piercing objects (including glass fragments, nails or other similar objects) –

shall carry a fine in the amount of GEL 500.

7. Littering the environment with 2 kg or more of municipal waste (except as provided for by paragraph 8 of this article) –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 500, and for legal persons in the amount of GEL 1 500.

8. Littering the environment with more than 1m3 of municipal waste –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 1 000, and for legal persons in the amount of GEL 3 000.

9. Littering the environment with bulk waste (including means of transport, electrical and engineering equipment, construction equipment or other similar equipment) –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 2 000, and for legal persons in the amount of GEL 6 000.

10. Improper placement of waste in the waste collection containers determined by an act of a municipality representative body (including, placement of non-hazardous municipal waste in the containers) –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 200, and for legal persons in the amount of GEL 1 000.

Note:

1. Waste is considered as bulk waste under paragraph 9 of this article if its size is more than 2 m2.

2. If in the case of throwing domestic waste on a road from a means of transport (except for public transport) as provided for by paragraph 3 of this article an administrative offence report (a fine receipt) has not been drawn up at the place of the administrative offence by a patrol police officer, an executive body of a municipality or a person authorised by it, or an authorised employee of an agency within the system of the Ministry, or an administrative sanction has not been imposed on the driver of the means of transport, and the administrative offence has been recorded on a video and/or photo tape, the fine under paragraph 1 of this article shall be imposed on the owner of the means of transport. The latter will be sent the decision imposing an administrative sanction to the place of his/her registration.

3. In cases determined by paragraph 7 of this article, a person against whom an administrative offence report has been drawn up shall immediately clean up the littered territory.

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

Law of Georgia No 6921 of 15 July 2020 – website, 28.7.2020

 

Article 32 – Littering the environment with construction waste or other inert waste

1. Littering the environment with up to 1 m3 of construction or other inert waste –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 500, and for legal persons in the amount of GEL 2 000.

2. Littering the environment with 1 m3 to 10 m3 of construction or other inert waste –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 1 500, and for legal persons in the amount of GEL 3 000.

3. Littering the environment with 10 m3 to 50 m3 of construction or other inert waste –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 5 000, and for legal persons in the amount of GEL 15 000.

4. Littering the environment with 50 m3 or more than 50 m3 of construction or other inert waste –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 15 000, and for legal persons in the amount of GEL 30 000.

Note: In the cases determined by this article, a person against whom an administrative offence report has been drawn up shall immediately or within the set reasonable timeframe clean up the territory littered with construction waste or other inert waste.

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

 

Article 33 – Polluting a territory with sludge waste - faecal matter or sewage waste

1. Polluting a territory with small amounts of faecal matter of a dog or other domestic animal –

shall carry a fine for a person in the amount of GEL 100.

2. Polluting a territory with up to 1 m3 of faecal matter or sewage waste –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 400, and for legal persons in the amount of GEL 1 500.

3. Polluting a territory with 1 m3 or more of faecal matter or sewage waste –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 500, and for legal persons in the amount of GEL 2 000.

Note:

1. The liability under paragraph 1 of this article shall be imposed on a person for actions performed in populated territories defined by a normative act of a representative body of the respective municipality.

2. The liability under paragraph 1 of this article shall not be imposed on an owner of a dog or other domestic animal if he/she immediately and entirely cleans up the territory polluted with faecal matter.

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

 

Article 34 – Littering the environment with parts of animals

1. Littering the environment with up to 20 kg of parts of animals (including from slaughterhouses) –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 500, and for legal persons in the amount of GEL 1 500.

2. Littering the environment with 20 kg or more than 20 kg of parts of animals (including from slaughterhouses) –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 1 000, and for legal persons in the amount of GEL 2 000.

Note: In the case determined by paragraph 1 of this article, a person against whom an administrative offence report has been drawn up shall immediately clean up the territory littered with parts of animals. For the purposes of this article, placement of parts of animals into the municipal waste containers shall be also considered as littering of the environment.

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

 

Article 35 – Burning non-hazardous waste in the open air or inside inappropriate burning device

1. Burning non-hazardous municipal waste (including leaves, garden/park waste, domestic waste) in the open air or inside an inappropriate burning device –

shall carry a fine in the amount of GEL 500.

2. Burning non-hazardous municipal waste (except for the waste under paragraph 1 of this article) (including tyres, rubber and other elastomeric materials) in the open air or inside an inappropriate burning device –

shall carry a fine in the amount of GEL 1 500.

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

 

Article 36 – Failure to fulfil the requirements and obligations related to hazardous waste management

1. Discharging hazardous waste into a sewage system or ground or surface water bodies –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 5 000, and for legal persons in the amount of GEL 10 000.

2. Littering the environment with hazardous waste, or other actions committed outside a waste collection container, also disposing of hazardous waste produced as a result of entrepreneurial activity into an unsuitable container (including into a municipal non-hazardous waste container) –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 5 000, and for legal persons in the amount of GEL 10 000.

3. Incineration of hazardous waste outside an incinerator with an environmental decision –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 500, and for legal persons in the amount of GEL 1 500.

4. Treatment of hazardous waste outside a waste treatment facility with an environmental decision –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 500, and for legal persons in the amount of GEL 1 500.

5. Passing over hazardous waste by a business entity to an unauthorised person for collection, transportation and processing –

shall carry a fine for the business entity in the amount of GEL 400.

Note:

The cost of carrying out an expertise commissioned for the purposes of this article shall be compensated by the person against whom an administrative offence report has been drawn up, provided that this expertise shows that the waste is hazardous.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

 

Article 37 – Littering or polluting the environment with waste while transporting waste

1. Littering or polluting the environment with non-hazardous waste while transporting waste –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 200, and for legal persons in the amount of GEL 400.

2. Polluting or littering the environment with hazardous waste while transporting waste –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 350, and for legal persons in the amount of GEL 800.

 

Article 38 – Violating waste transportation procedures

1. Violating the procedure for transportation of non-hazardous waste –

shall carry a fine in the amount of GEL 200.

2. Violating the procedure for transportation of hazardous waste –

shall carry a fine in the amount of GEL 400.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

Article 39 – Mixing hazardous waste with other waste, substances or materials

1. Mixing less than 20 kg of hazardous waste by an operator with other waste, substances or materials without a prior written consent of the Ministry –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 500, and for legal persons in the amount of GEL 1 000.

2. Mixing 20 kg or more than 20 kg of hazardous waste by an operator with other waste, substances or materials without a prior written consent of the Ministry –

shall carry a fine for natural persons in the amount of GEL 1 000, and for legal persons in the amount of GEL 3 000.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

 

Article 40 – Violation of the procedures and conditions for the registration of collection, transportation, pre-treatment and temporary storage of waste or violation of the procedures for the collection and treatment of municipal waste

1. Collecting and transporting waste without appropriate registration –

shall carry a fine in the amount of GEL 1 000.

2. Arranging and operating a pre-treatment facility for non-hazardous waste without appropriate registration –

shall carry a fine in the amount of GEL 2 000.

3. Arranging and operating a temporary storage facility for at least 2 tonnes and not more than 10 tonnes of hazardous waste without appropriate registration –

shall carry a fine in the amount of GEL 2 000.

4. Arranging and operating a waste transfer station without appropriate registration –

shall carry a fine in the amount of GEL 2 000.

41. Arranging and operating a temporary storage facility for more than 50 tonnes of non-hazardous waste without registration under the established procedure –

shall carry a fine in the amount of GEL 2 000.

5. Failure to comply with registration requirements under this Code –

shall carry a fine in the amount of GEL 1 000.

6. The violation of the procedures for the collection and treatment of municipal waste –

shall carry a fine in the amount of GEL 2 000.

7. Failure to prepare a municipal waste management plan within the period of time under this Code and/or failure to carry out the activities defined by such plan –

shall carry a fine in the amount of GEL 5 000.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

Article 41 – Violation of the period and conditions for the operation of existing landfills

The violation of the period and conditions under this Code for the operation of existing landfills –

shall be subject to a fine in the amount of GEL 3 000.

 

Article 42 – Failure to fulfil the obligation to identify an environmental manager and/or notifying the Ministry of his/her identity

Failure to fulfil an obligation to identify an environmental manager and/or notifying the Ministry of his/her identity –

shall carry a fine in the amount of GEL 200.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

Article 43 – Violation of the requirements for submitting a company waste management plan and implementing the measures determined by the plan

1. Failure of a natural or legal person determined by Article 14(1) of this Code to submit a company waste management plan to a municipality upon request –

shall carry a fine in the amount of GEL 4 000.

2. Failure to submit a company waste management plan within the established timeframe and/or failure to implement the measures determined by the plan –

shall carry a fine in the amount of GEL 5 000.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

 

Article 44 – Failure to fulfil the obligation to keep a record of waste and reporting

Failure to fulfil the obligation to keep a record of waste and reporting –

shall carry a fine in the amount of GEL 200.

 

Article 45 – Failure to fulfil special obligations related to hazardous waste management

1. Failure to fulfil the obligation to provide information to, and arranging appropriate training for, personnel handling hazardous waste –

shall carry a fine in the amount of GEL 200.

2. Failure to fulfil the obligation to establish and introduce a separation and collection system for hazardous waste –

shall carry a fine in the amount of GEL 600.

 

Article 46 – Failure to comply with the requirements of the bodies authorised to draw up reports on administrative offences under Articles 31-45 of this Code

1. After an administrative offence under this Code is committed, failure to fulfil, within the established period, the obligation to eliminate that administrative offence imposed by a body authorised to draw up administrative offence reports –

shall entail imposing an administrative sanction (a fine), within the limits of the sanction determined by the appropriate article or paragraph of an article of this Code, for violation of which a person has been required to eliminate the administrative offence.

2. Obstructing the exercise of the powers and performance of duties by an employee of a body authorised to draw up administrative offence reports under this Code –

shall carry a fine in the amount of GEL 5 000.

3. Failure to comply with lawful requests of an employee of a body authorised to draw up administrative offence reports under this Code (including failure to present documents, material and information provided for by the legislation of Georgia, and refusal of a facility to be inspected to ensure representation during inspection) –

shall carry a fine in the amount of GEL 500.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

Article 47 – Administrative offence proceedings

1. Proceedings of administrative offences under this Code and imposition of sanctions shall be carried out as determined by this Code and the Administrative Offence Code of Georgia.

2. A respective act under Articles 31–46 of this Code committed repeatedly, –

shall entail doubling the amount of the respective fine.

3. Committing administrative offences under Articles 31-35 and 37 of this Code within the established boundaries of a state protected area, a strict natural protection zone of a national park, natural monument, biosphere reserve core (strict natural protection) zone, world heritage site, wetlands of international importance shall entail doubling the amount of the respective fine, whereas committing the above administrative offences repeatedly shall entail quadrupling the amount of the respective fine.

4. The liability for violation of the conditions established under the environmental decision shall be determined by the legislation of Georgia.

5. The imposition of liability under this chapter shall not release the offender from the obligation to compensate damages caused to the environment in the established amount and manner. In case of committing an administrative offence under Articles 31-34, Article 36(2) and Article 37 of this Code, the obligation to clean up the territory contaminated/littered with waste shall also be imposed on the offender. In case of failure to voluntarily fulfil this obligation, the territory shall be cleaned up by an executive body of a municipality or a person authorised by an executive body of a municipality, and the clean-up costs shall be imposed on the offender.

6. Administrative offence reports under Articles 31-36, 39-42, 43(2) and 44-46 shall be drawn up by authorised employees of agencies within the system of the Ministry.

7. Administrative offence reports under Articles 31-34, 36(2), 37, 38 and 40(1) of this Code shall be drawn up by employees of an authorised body of the Ministry of Internal Affairs of Georgia if the offence is committed using a means of transportation; also in such a case when an authorised person of the Ministry of Internal Affairs of Georgia witnesses (documents) the offence.

8. Administrative offence reports under Articles 31-35, 36(1-2), 39, 43(1) and 46 of this Code shall be drawn up by an executive body of a municipality or a person authorised by an executive body of a municipality.

9. A regional (city) court shall hear administrative offence cases under Articles 31-46 of this Code.

10. Authorised employees of agencies within the system of the Ministry may review administrative offence cases under Articles 31–36, 39-42, 43(2) and 44-46 and may impose administrative sanctions.

11. Employees of an authorised body of the Ministry of Internal Affairs of Georgia may review administrative offence cases under Articles 31-34, 36(2), 37, 38 and 40(1) of this Code and impose administrative sanctions if the offence is committed using a means of transportation; also in such a case when an authorised person of the Ministry of Internal Affairs of Georgia witnesses (documents) the offence.

12. An executive body of a municipality or a person authorised by an executive body of a municipality may review administrative offence cases under Articles 31-35, 36(1-2), 39, 43(1) and 46 of this Code and impose administrative sanctions.

13. When an administrative offence under this Code is committed and the administrative offence does not require administrative investigation, a person authorised to draw up an administrative offence report shall review the administrative offence case and impose an administrative sanction on the offender on the spot.

14. In the case provided for in paragraph 13 of this article, the fine shall not be paid on the spot, whereas a fine receipt shall be issued on the spot, which, at the same, time is an administrative offence report.

15. The form of a fine receipt under paragraph 14 of this article and the procedure for filling in, delivering and presenting a fine receipt shall be defined in a subordinate normative act of the Ministry, the Ministry of Internal Affairs of Georgia, or a representative body of a municipality, respectively.

16. An administrative offence report drawn up for an administrative offence under this Code may be appealed by the offender in court.

Law of Georgia No 3098 of 19 February 2015 – website, 27.2.2015

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 898 of 1 June 2017 – website, 21.6.2017

Law of Georgia No 2198 of 20 April 2018 – website, 10.5.2018

 

Chapter XI – Transitional and Final Provisions

 

Article 48 – Transitional provisions related to entry into force of this Code

1. The national waste management strategy under Article 11(1) and the national action plan for waste management under Article 12(1) of this Code shall be adopted before 31 December 2015.

2. The Ministry shall develop a strategy for management of biodegradable municipal waste under Article 11(2) of this Code before 31 December 2019.

3. Each municipality shall adopt a municipal waste management plan under Article 13 of this Code before 31 December 2017.

4. The first company waste management plan under Article 14(1) of this Law shall be submitted to the Ministry before 1 July 2017.

5. The liability under Article 31(1), (7) (except for legal persons), (9) (except for legal persons), (10) and Article 35(1) of this Code shall not apply to the populated territories determined by an act of a representative body of a respective municipality, where there is no municipal waste collection and transfer system in operation.

6. Obligations under Articles 14 and 15 and Article 29(1) of this Code shall not apply to the activities defined by an ordinance of the Government of Georgia until 1 January 2025.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 124 of 21 December 2016 – website, 29.12.2016

Law of Georgia No 5302 of 26 November 2019 – website, 4.12.2019

Law of Georgia No 6751 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

 

Article 49 – Subordinate normative acts to be adopted and issued on the basis of this Code

1. The Government of Georgia shall, before 1 August 2015, adopt:

a) an ordinance on the List of Waste and Classification of Waste According to its Types and Characteristics according to Article 2(3) of this Code;

b) an ordinance on the Construction, Operation, Closure and After-care of Landfills according to Article 22(1) of this Code;

c) an ordinance on the Form and Content of Keeping a Record of Waste and Reporting according to Article 29(4) of this Code.

2. The Government of Georgia shall, before 1 February 2016, adopt:

a) an ordinance on the Collection and Treatment of Municipal Waste according to Article 16(5) of this Code;

b) an ordinance on the Procedure and Conditions for the Registration of Collection, Transportation, Pre-treatment and Temporary Storage of Waste according to Article 26(3) of this Code;

c) an ordinance on Special Requirements for the Collection and Treatment of Hazardous Waste according to Article 20 of this Code.

21. The Government of Georgia shall, by ordinance, before 1 September 2020, define activities that will not fall within the scope of obligations under Articles 14 and 15 and Article 29(1) of this Code until 1 January 2025.

3. The Government of Georgia shall, before 1 February 2017, adopt an ordinance on the Incineration and Co-incineration of Waste according to Article 7(9) of this Code.

4. The Ministry, in co-operation with the Ministry of Economy and Sustainable Development of Georgia and interested parties, shall develop and submit to the Government of Georgia for approval draft ordinances, in accordance with Article 9(5) of this Code before 31 December 2018.

5. The Ministry of Economy and Sustainable Development of Georgia, along with the Ministry, shall develop and submit to the Government of Georgia for adoption one or more draft subordinate act(s) defining the requirements for the transportation of waste according to Article 6(6) and Article 7(7) of this Code before 1 February 2016.

6. The Government of Georgia shall issue an act on healthcare waste management according to Article 6(3) of this Code.

7. The Ministry of Agriculture of Georgia and the Ministry shall issue a joint subordinate act on animal waste management according to Article 6(4) of this Code before 31 October 2017.

8. The Minister of Environment and Natural Resources Protection of Georgia shall issue an order on the Procedure for Considering and Coordinating Company Waste Management Plans according to Article 14(2) of this Code before 1 August 2015.

9. The Minister of Environment and Natural Resources Protection of Georgia shall, by order, before 1 September 2016, define the list of activities that result in production of less than 2 tonnes of hazardous waste during a year, and that fall within the scope of obligations under Article 18(1) of this Code.

10. The Ministry shall, before 1 October 2018, elaborate and submit to the Government of Georgia the draft ordinance on Approval of the Technical Regulation – Procedure for Regulating Plastic and Biodegraded Bags, in accordance with Article 10(1)(b) of this Code.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 124 of 21 December 2016 – website, 29.12.2016

Law of Georgia No 2198 of 20 April 2018 – website, 10.5.2018

Law of Georgia No 3065 of 5 July 2018 – website, 11.7.2018

Law of Georgia No 5302 of 26 November 2019 – website, 4.12.2019

 

Article 50 – Entry of this Code into force

1. This Code shall become effective from 15 January 2015, except for Article 7(7), Article 9, Article 15(1), Article 16(1)(b), Article 18(1)(a), Articles 26, 29, 30 and 38, Article 40(1-6), Articles 42, 44 and 45.

2. Article 15(1), Article 40(6) and Article 42 of this Code shall become effective from 1 February 2016.

3. Articles 26, 29 and 30 of this Code shall become effective from 1 January 2018.

4. Article 7(7), Article 18(1)(a) and Articles 38 and 45 of this Code shall become effective from 1 February 2018.

5. Article 40(1-5) and Article 44 of this Code shall become effective from 1 April 2018.

6. Article 16(1)(b) of this Code shall become effective from 1 February 2019.

7. Article 9 of this Code shall become effective from 1 December 2019.

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

Law of Georgia No 124 of 21 December 2016 – website, 29.12.2016

 

President of Georgia                                                                     Giorgi Margvelashvili

 

 

Kutaisi

26 December 2014

No 2994-რს

 

Annex I

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

 

Recovery Operations

 

 

 

R 1

Use as a fuel or other means to generate energy

R 2

Solvent recovery/regeneration

R 3

Recycling/recovery of organic substances that are not used as solvents (including composting and other biological transformation processes)

R 4

Recycling/recovery of metals and metal compounds

R 5

Recycling/recovery of other inorganic materials[2]

R 6

Regeneration of acids or bases

R 7

Recovery of components that are used to reduce pollution

R 8

Recovery of components from catalysts

R 9

Oil re-refining or other re-use of oil

R 10

Treatment of land resulting in benefit to agriculture or environmental improvement

R 11

Use of waste as a result of any of the operations listed under codes from R 1 to R 10

R 12

Exchange of waste to conduct operations listed under codes from R1 to R11 [3]

R 13

Storage of waste intended for any of the operations listed under codes from R1 to R12 (this does not include temporary storage of waste at the place of its generation, and preparation for collection)

 

 

[1] This includes gasification and pyrolysis.

[2] This includes cleaning of soil as a result of soil recovery of and recycling of inorganic construction materials.

[3] Unless another R code is used, this may include pre-treatment of waste prior to the waste recovery, including the pre-treatment operations such as sorting, crushing, pressing, granulating, drying, shredding, conditioning, re-packaging, separating or mixing prior to submission for performing any operation specified under codes from R1 to R11.

 

Annex II

Law of Georgia No 5563 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

 

 

Placement Operations

D 1

Placing into or on land (e.g., on landfills, etc.)

D 2

Soil treatment (e.g., biodegradation of liquid or sludgy waste discharged into soil, etc.)

D 3

Deep injection (e.g., injection of waste into wells, salt domes or natural reservoirs, etc.)

D 4

Surface impoundment (e.g., discharge of liquid or sludgy waste into pits, ponds or basins, etc.)

D 5

Specially engineered landfills (e.g., placement into lined discrete cells which are capped and isolated from one another and the environment, etc.)

D 6

Discharge into water reservoirs (except for seas and oceans)

D 7

Discharge into seas and oceans including sea-bed insertion

D 8

Biological treatment which is not listed in this annex and which results in final compounds or mixtures that are disposed of by means of any of the operations listed under codes from D1 to D12

D 9

Physiochemical treatment which is not listed in this annex and which results in final compounds or mixtures that are disposed of by means of any of the operations listed under codes from D1 to D12 (e.g., evaporation, drying, calcination, etc.)

D 10

Incineration on land

D 11

Incineration at sea[1]

D 12

Permanent storage (e.g., placement of containers in a mine, etc.)

D 13

Mixing prior to submission to conduct any of the operations listed under codes from D1 to D12

D 14

Re-packaging prior to submission to conduct any of the operations listed under codes from D1 to D13

D 15

Storage in the course of any of the operations listed under codes from D1 to D14 (this does not include temporary storage of waste at the place of its generation and preparation for collection)

 

[1] This operation is prohibited by international conventions.

[2] Unless another D code is used, this may include pre-treatment of waste prior to the waste disposal, including the pre-treatment operations such as sorting, crushing, pressing, granulating, drying, shredding, conditioning or separating prior to submission for performing any operation specified under codes from D1 to D12.

 

 

Annex III

 

Hazardous waste defining characteristics

H 1

'explosive' - substances and preparations which may explode under the effect of flame or which are more sensitive to friction than dinitrobenzene.

H 2

'oxidising' - substances and preparations which show highly exothermic reactions when in contact with other substances, particularly flammable substances.

 

 

 

 

 

 

H 3-A

'highly flammable':

  • liquid substances and preparations with a flash point below 21°C (including extremely flammable liquids);
  • substances and preparations which may heat up and inflame when in contact with air at ambient temperature without application of energy;
  • solid substances and preparations that may readily inflame after minor contact with a source of ignition and which continue to burn or to be consumed after removal of the source of ignition;
  • gaseous substances and preparations which are flammable in air at normal pressure;
  • substances and preparations which, in contact with water or damp air, evolve highly flammable gases in dangerous quantities.
 

H 3-B

'flammable' - liquid substances and preparations with a flash point equal to or greater than 21°C and less than or equal to 55°C.

H 4

'irritant' - non-corrosive substances and preparations which, through immediate, prolonged or repeated contact with the skin or mucous membrane, may cause inflammation.

H 5

'harmful' - substances and preparations that are dangerous to health if they are inhaled or ingested or if they penetrate the skin.

H 6

'toxic' - substances and preparations (including very toxic substances and preparations) that may cause serious, acute or chronic damage to health or even death if they are inhaled or ingested or if they penetrate the skin.

H 7

'carcinogenic' - substances and preparations that may cause cancer or increase its incidence if they are inhaled or ingested or if they penetrate the skin.

H 8

'corrosive' - substances and preparations that may destroy living tissue on contact.

H 9

'infectious' - substances and preparations containing micro-organisms or their toxins that are known or reasonably believed to cause disease in humans or other living organisms.

H 10

'toxic for reproduction' - substances and preparations that may cause non-hereditary congenital pathologies or increase their incidence if they are inhaled or ingested or if they penetrate the skin.

H 11

'mutagenic' - substances and preparations that may cause hereditary genetic defects or increase their incidence if they are inhaled or ingested or if they penetrate the skin.

H 12

Waste that releases toxic or very toxic gases in contact with water, air or an acid.

H 13[1]

'sensitising' - substances and preparations which, if they are inhaled or if they penetrate the skin, are capable of causing a reaction of hypersensitisation, particularly prolonged exposure to these substances or preparations may cause characteristic adverse effects.

H 14

'ecotoxic' - waste that poses or may pose an immediate or continuous risk to one or more sectors of the environment.

H 15

Waste which, after being disposed of, may yield another substance, e.g., a leachate that possesses any of the characteristics listed under codes H1-H14.

 

[1] If testing methods are available.