Police Law of Georgia

Consolidated versions (14/12/2022 - 21/09/2023)

 

საქართველოს კანონი

 

 

პოლიციის შესახებ

თავი I

ზოგადი დებულებანი

მუხლი 1. კანონის რეგულირების სფერო

1. ეს კანონი განსაზღვრავს საქართველოს პოლიციის საქმიანობის ძირითად პრინციპებს, პოლიციის ორგანიზაციული მოწყობის სამართლებრივ საფუძვლებს, პოლიციის ფუნქციებს, საპოლიციო ღონისძიებებსა და პოლიციის მიერ საკუთარი უფლებამოსილებების განხორციელების სამართლებრივ ფორმებს, პოლიციაში სამსახურის გავლის წესს, პოლიციელის სამართლებრივი და სოციალური დაცვის გარანტიებს, პოლიციის საქმიანობის კონტროლს.

2. ამ კანონის მიზანია, უზრუნველყოს საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგის დაცვა.

3. ამ კანონის მოქმედება ვრცელდება საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს (შემდგომ – სამინისტრო) სისტემაში დასაქმებული, სპეციალური და სამხედრო წოდებების მქონე პირების საქმიანობაზე.

მუხლი 2. კანონში გამოყენებულ ტერმინთა განმარტება

ამ კანონის მიზნებისათვის მასში გამოყენებულ ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:

ა) საზოგადოებრივი უსაფრთხოება – პირთა უფლებების, სახელმწიფოს სუვერენიტეტის, ტერიტორიული მთლიანობისა და კონსტიტუციური წყობილების, საქართველოს კანონებისა და სხვა აქტების ურღვევობა;

ბ) მართლწესრიგი – საზოგადოებაში ჩამოყალიბებული ქცევისა და ურთიერთობების სისტემა, რომელიც წესრიგდება საქართველოს კანონმდებლობითა და იმ ადათ-წესებით, ტრადიციებითა და ზნეობრივი ნორმებით, რომლებიც არ ეწინააღმდეგება კანონმდებლობას;

გ) საფრთხე – ვითარება, როდესაც არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ მოვლენათა მოსალოდნელი განვითარების შეუფერხებელი მსვლელობის შემთხვევაში დიდი ალბათობით ზიანი მიადგება პოლიციის მიერ დასაცავ სიკეთეს;

დ) საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის – ფაქტი ან/და ინფორმაცია, რომელიც დააკმაყოფილებდა ობიექტურ დამკვირვებელს გარემოებათა გათვალისწინებით დასკვნის გასაკეთებლად;

ე) ადმინისტრაციული რეალაქტი – ისეთი საჯაროსამართლებრივი ქმედება, რომელიც მიმართულია არა სამართლებრივი ურთიერთობის წარმოშობისაკენ, შეცვლისაკენ ან შეწყვეტისაკენ, არამედ ფაქტობრივი შედეგების დადგომისაკენ;

ვ) სასაზღვრო-პოლიციური ღონისძიება – სამსახურებრივ-ორგანიზაციული, საპროცესო, საგამოძიებო, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი, ოპერატიულ-სამძებრო, სადაზვერვო, კონტრდაზვერვითი, სარეჟიმო, ტექნიკური და სამხედრო-ტაქტიკური ღონისძიებების ერთობლიობა, რომელსაც საქართველოს სასაზღვრო პოლიცია ახორციელებს მისთვის დაკისრებული ფუნქციების შესასრულებლად.

მუხლი 3. საქართველოს პოლიცია

საქართველოს პოლიცია (შემდგომ – პოლიცია) არის სამინისტროს სისტემაში შემავალი, აღმასრულებელი ხელისუფლების განმახორციელებელი სამართალდამცავი დაწესებულებების სისტემა, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობით მინიჭებული უფლებამოსილებების ფარგლებში ახორციელებს პრევენციულ და სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებებს საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგის დასაცავად.

მუხლი 4. პოლიციის ორგანიზაციული მოწყობა

1. პოლიცია ფუნქციონირებს სამინისტროს სისტემაში, სადაც დასაქმებული არიან საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული წოდებების მქონე პირები, აგრეთვე სხვა საჯარო მოხელეები (შემდგომ – სამინისტროს მოსამსახურეები).

2. პოლიციის სამსახურები სამინისტროს სისტემაში ფუნქციონირებენ სტრუქტურული ქვედანაყოფების, ტერიტორიული ორგანოების, სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის და სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირების სახით.

3. პოლიციელი არის საჯარო მოხელე, რომელიც მსახურობს სამინისტროში, აგრეთვე სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის ან საჯარო სამართლის იურიდიული პირის თანამშრომელი, რომლებსაც მინიჭებული აქვთ სპეციალური წოდებები და დადებული აქვთ პოლიციელის ფიცი.

4. პოლიციელის ფიცის ტექსტს ამტკიცებს საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრი (შემდგომ – მინისტრი).

მუხლი 41. დროებითი მოთავსების იზოლატორი

1. სამინისტროს სისტემაში ფუნქციონირებს დროებითი მოთავსების იზოლატორი (შემდგომ – იზოლატორი), რომლის მთავარი ამოცანაა საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის შესაბამისად დაკავებული ან პატიმრობაშეფარდებული პირის, საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის შესაბამისად დაკავებული ან იმავე კოდექსით გათვალისწინებული შესაბამისი პირის, საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევებში საქართველოდან გაძევების მიზნით დაკავებული უცხოელის განთავსების აღსრულების უზრუნველყოფა და იზოლატორში განთავსებული პირის უფლებებისა და უსაფრთხოების დაცვა.

2. მინისტრის ბრძანებით განისაზღვრება:

ა) იზოლატორის სამართლებრივი სტატუსი, ამოცანები, ფუნქციები და შინაგანაწესი, იზოლატორის მოსამსახურეთა ფუნქცია-მოვალეობები;

ბ) იზოლატორში პირის მოთავსების წესი, მათ შორის, იზოლატორში მიღებისას პირის დაქტილოსკოპიური მონაცემების აღების, ფოტოსურათის გადაღებისა და მათი დამუშავების წესი;

გ) იზოლატორში მოსათავსებელი პირის პირადი დათვალიერებისა და მისი ნივთების შემოწმების წესი;

დ) იზოლატორში მოთავსებული პირის პირველადი სამედიცინო შემოწმების წესი;

ე) იზოლატორში მოთავსებული პირის უფლებები და მოვალეობები;

ვ) იზოლატორში მოთავსებული პირის გარე სამყაროსთან კომუნიკაციის წესი;

ზ) იზოლატორში სხვა პირთა შესვლის წესი;

თ) იზოლატორში უსაფრთხოების დასაცავად განსახორციელებელი ღონისძიებები;

ი) იმ ნივთების (საგნების), დოკუმენტებისა და  კვების პროდუქტების ჩამონათვალი, რომელთა ამანათის სახით მიღების უფლებაც აქვს იზოლატორში მოთავსებულ პირს ან რომელთა იზოლატორში მოთავსებულ პირთან შეტანაც იკრძალება;

კ) იზოლატორში პირის მოთავსების აღსრულების წესი და პირობები.

3. იზოლატორში მოთავსებულ პირთა უფლებებისა და უსაფრთხოების დაცვის უზრუნველსაყოფად ამ პირთა მიმართ ხორციელდება ვიზუალური ან/და ელექტრონული საშუალებით მეთვალყურეობა და კონტროლი. ვიდეომეთვალყურეობის განხორციელების, ჩანაწერების შენახვის, წაშლისა და განადგურების წესი განისაზღვრება მინისტრის ბრძანებით.

საქართველოს 2022 წლის 14 დეკემბრის კანონი №2296 – ვებგვერდი, 27.12.2022წ.

მუხლი 5. პოლიციის საქმიანობის სამართლებრივი საფუძვლები

1. პოლიციის საქმიანობის სამართლებრივი საფუძვლებია: საქართველოს კონსტიტუცია, საერთაშორისო სამართლებრივი აქტები, ეს კანონი და საქართველოს სხვა კანონები, საქართველოს პრეზიდენტის, საქართველოს მთავრობის, საქართველოს პრემიერ-მინისტრისა და მინისტრის სამართლებრივი აქტები და სხვა ნორმატიული აქტები.

2. „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონი პოლიციელებსა და სამინისტროს მოსამსახურეებზე ვრცელდება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ამ კანონითა და სხვა საკანონმდებლო აქტებით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

3. ამ კანონის აღსრულების მიზნით მინისტრი საკუთარი უფლებამოსილების ფარგლებში გამოსცემს ნორმატიულ აქტებსა და ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტებს და ახორციელებს ადმინისტრაციულ რეალაქტებს.

4. პოლიციის პრევენციული საქმიანობა ხორციელდება საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით დადგენილი ადმინისტრაციული ორგანოს საქმიანობის სამართლებრივი ფორმების –  ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტისა და ადმინისტრაციული რეალაქტის − გამოყენებით. პოლიციის ოპერატიულ-სამძებრო ღონისძიებების განსახორციელებლად ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემასა და გაცნობაზე არ ვრცელდება საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით დადგენილი წესები.

5. პოლიციის მიერ დანაშაულის გამოვლენის, აღმოფხვრისა და გამოძიების მიზნით განხორციელებული სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებების სამართლებრივი ფორმები განისაზღვრება საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსითა და სხვა შესაბამისი ნორმატიული აქტებით.

საქართველოს 2017 წლის 21  აპრილის   კანონი  №713  - ვებგვერდი, 10.05.2017წ.

მუხლი 6. პოლიციის საერთაშორისო თანამშრომლობა

1. პოლიციის საერთაშორისო თანამშრომლობა ეფუძნება საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებებს, ნაცვალგების პრინციპსა და რეგიონალურ თანამშრომლობას საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

2. პოლიციის საერთაშორისო თანამშრომლობის ძირითადი ამოცანაა საერთაშორისო მასშტაბით დანაშაულის შესახებ ინფორმაციის შეგროვება და მის წინააღმდეგ ბრძოლა, ამ მიზნით სხვა სახელმწიფოთა შესაბამის სამსახურებთან და ინტერპოლის გენერალურ სამდივნოსთან მჭიდრო თანამშრომლობა.

საქართველოს 2015 წლის 8 ივლისის კანონი №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.

მუხლი 7. პოლიციის თანამშრომლობა სახელმწიფო ხელისუფლების და მუნიციპალიტეტის ორგანოებთან, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებთან, იურიდიულ და ფიზიკურ პირებთან

1. პოლიცია თავისი ფუნქციების შესასრულებლად საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით თანამშრომლობს სახელმწიფო ხელისუფლების და მუნიციპალიტეტის ორგანოებთან, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებთან, იურიდიულ და ფიზიკურ პირებთან.

2. პოლიციის მიერ სხვა ადმინისტრაციული ორგანოსთვის სამართლებრივი დახმარების აღმოჩენის საკითხი წესრიგდება საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით.

მუხლი 71. შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების დაცვა

საპოლიციო ღონისძიებების განხორციელებისას პოლიცია უზრუნველყოფს „შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული უფლებების დაცვას.

საქართველოს 2020 წლის 14 ივლისის კანონი №6837 - ვებგვერდი, 28.07.2020წ.

თავი II

პოლიციის საქმიანობის ძირითადი პრინციპები

მუხლი 8. პოლიციის საქმიანობის ძირითადი სახელმძღვანელო პრინციპები

1. პოლიციელი თავის საქმიანობაში განუხრელად იცავს ადამიანის ძირითადი უფლებებისა და თავისუფლებების დაცვისა და პატივისცემის, კანონიერების, დისკრიმინაციის დაუშვებლობის, თანაზომიერების, დისკრეციული უფლებამოსილების განხორციელების, პოლიტიკური ნეიტრალობისა და პოლიციის საქმიანობის გამჭვირვალობის პრინციპებს.

2. პოლიციელის მიერ საპოლიციო ღონისძიების პოლიციის საქმიანობის ძირითადი სახელმძღვანელო პრინციპების დარღვევით განხორციელება იწვევს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ პასუხისმგებლობას.

მუხლი 9. ადამიანის ძირითადი უფლებებისა და თავისუფლებების დაცვისა და პატივისცემის პრინციპი

1. პოლიციის საქმიანობის განხორციელების ფორმები, მეთოდები და საშუალებები არ უნდა ხელყოფდეს ადამიანის პატივსა და ღირსებას, არ უნდა არღვევდეს ადამიანის სიცოცხლის, ფიზიკური ხელშეუხებლობისა და საკუთრების უფლებებს და სხვა ძირითად უფლებებსა და თავისუფლებებს, გაუმართლებელ ზიანს არ უნდა აყენებდეს გარემოს.

2. საპოლიციო ღონისძიების განხორციელებისას დაუშვებელია წამება, არაადამიანური და დამამცირებელი მოპყრობა.

მუხლი 10. კანონიერების პრინციპი

1. პოლიციელის მიერ განხორციელებული საპოლიციო ღონისძიება უნდა გამომდინარეობდეს კანონის უზენაესობისა და კანონისმიერი დათქმის პრინციპებიდან.

2. კანონის უზენაესობის პრინციპის თანახმად, პრევენციული და სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებები უნდა შეესაბამებოდეს კანონის მოთხოვნებს.

3. კანონისმიერი დათქმის პრინციპის თანახმად, საპოლიციო ღონისძიების განხორციელება, რომელიც იწვევს საქართველოს კონსტიტუციით აღიარებული ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვას, დასაშვებია მხოლოდ კანონის საფუძველზე.

მუხლი 11. დისკრიმინაციის დაუშვებლობის პრინციპი

პოლიცია ვალდებულია პატივი სცეს და დაიცვას ადამიანის უფლებები და თავისუფლებები, განურჩევლად რასისა, კანის ფერისა, ენისა, სქესისა, ასაკისა, შეზღუდული შესაძლებლობისა, რელიგიისა, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებებისა, ეროვნული, ეთნიკური და სოციალური კუთვნილებისა, წარმოშობისა, ქონებრივი და წოდებრივი მდგომარეობისა, საცხოვრებელი ადგილისა და სხვა მახასიათებლებისა.

საქართველოს 2020 წლის 14 ივლისის კანონი №6837 - ვებგვერდი, 28.07.2020წ.

მუხლი 12. თანაზომიერების პრინციპი

1. საპოლიციო ღონისძიება უნდა ემსახურებოდეს ლეგიტიმური მიზნის მიღწევას. შერჩეული საპოლიციო ღონისძიება უნდა იყოს გამოსადეგი, აუცილებელი და პროპორციული.

2. პოლიციელის მიერ შერჩეული საპოლიციო ღონისძიება არის გამოსადეგი, თუ ის შესაძლებელს ხდის ლეგიტიმური მიზნის მიღწევას.

3. პოლიციელის მიერ შერჩეული გამოსადეგი საპოლიციო ღონისძიება არის აუცილებელი, თუ ვერ იქნება გამოყენებული სხვა საშუალება, რომელიც ლეგიტიმური მიზნის მიღწევისას უფრო ნაკლებ ზიანს მიაყენებდა როგორც ღონისძიების ადრესატს, ისე სხვა პირს.

4. პოლიციელის მიერ განხორციელებული აუცილებელი საპოლიციო ღონისძიება არის პროპორციული, თუ კანონით დაცული სამართლებრივი სიკეთისათვის მიყენებული ზიანი არ აღემატება იმ სიკეთეს, რომლის დასაცავადაც ის განხორციელდა.

5. პოლიციის სამართლებრივი ქმედება უნდა შეწყდეს, თუ ამ ქმედების მიზანი მიღწეულია ან აშკარაა, რომ მიზნის მიღწევა შეუძლებელია.

მუხლი 13. დისკრეციული უფლებამოსილების განხორციელების პრინციპი

1. პოლიცია თავისი ფუნქციების შესასრულებლად მოქმედებს დისკრეციული უფლებამოსილების საფუძველზე, კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებსა და ფარგლებში.

2. პოლიციელი უფლებამოსილია გადაწყვიტოს, განახორციელოს თუ არა საპოლიციო ღონისძიება.

3. პოლიციელს მინიჭებული აქვს თავისუფლება, საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული რამდენიმე საპოლიციო ღონისძიებიდან შეარჩიოს ყველაზე მისაღები, თანაზომიერების პრინციპის შესაბამისად.

4. საფრთხის აღკვეთისათვის საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული რამდენიმე საპოლიციო ღონისძიების არსებობისას საკმარისია ერთ-ერთის გამოყენება.

მუხლი 14. პოლიტიკური ნეიტრალობის პრინციპი

  პოლიციელი საკუთარ უფლებამოსილებას ახორციელებს უპარტიობის პრინციპის დაცვით. პოლიციელს უფლება არა აქვს, თავისი სამსახურებრივი მდგომარეობა გამოიყენოს რომელიმე პოლიტიკური სუბიექტის პარტიული ინტერესებისათვის.

მუხლი 15. პოლიციის საქმიანობის გამჭვირვალობის პრინციპი

1. პოლიცია ვალდებულია თავისი საქმიანობის შესახებ საჯარო ინფორმაცია საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით მიაწოდოს სახელმწიფო ორგანოებს, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებსა და დაინტერესებულ პირებს.

2. პოლიცია ვალდებულია საზოგადოებასა და მასობრივი ინფორმაციის საშუალებებს სწრაფად მიაწოდოს ობიექტური ინფორმაცია თავისი საქმიანობის შესახებ, იმგვარად, რომ არ გაახმაუროს სახელმწიფო, პროფესიული, კომერციული საიდუმლოების შემცველი ინფორმაცია, პერსონალური მონაცემები და გამოძიების მასალები, გარდა კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

3. პოლიციამ პერსონალური მონაცემები უნდა დაამუშაოს პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად, თუ ამ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

4. პოლიცია უფლებამოსილია დაამუშაოს „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონით გათვალისწინებული სესხის გამცემი სუბიექტის მიერ ფულადი მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალებად მიღებული მოძრავი ნივთების აღრიცხვის სპეციალურ ელექტრონულ პროგრამაში დაცული მონაცემები, მათ შორის, პერსონალური მონაცემები, მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით.

საქართველოს 2018 წლის 21 ივლისის კანონი №3319 – ვებგვერდი, 07.08.2018წ.

თავი III

პოლიციის ფუნქციები და უფლებამოსილებანი

მუხლი 16. პოლიციის ფუნქციები

1. პოლიციის ძირითადი ფუნქციაა, უზრუნველყოს საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგისათვის საფრთხის თავიდან აცილება. 

2. პოლიციის ფუნქციებია:

ა) ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების დაცვა;

ბ) ფიზიკურ და იურიდიულ პირთა ქონების მართლსაწინააღმდეგო ხელყოფისაგან დაცვა;

1) დანაშაულის შესაძლო ჩადენის გარეშე მართლზომიერი მფლობელობიდან სხვაგვარად გასული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მოძებნაში პირთა დახმარება თავისი კომპეტენციის ფარგლებში;

გ) დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევათა თავიდან აცილებისა და აღკვეთის მიზნით პრევენციული ღონისძიებების განხორციელება;

დ) დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევათა გამოვლენა და შესაბამისი სამართლებრივი რეაგირება საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით, საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსითა და სხვა ნორმატიული აქტებით მინიჭებული უფლებამოსილებების საფუძველზე;

ე) საქართველოს სახელმწიფო საზღვრისა და საქართველოს საზღვაო სივრცის სამართლებრივი რეჟიმის დაცვა და კონტროლი;

ვ) დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევათა, მოსალოდნელი საფრთხეების, რისკებისა და გამოწვევების ანალიზი და დამნაშავეობასთან ბრძოლის სტრატეგიის შემუშავება;

ზ) სანებართვო, სალიცენზიო და სარეგისტრაციო საქმიანობის განხორციელება;

თ) საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების უზრუნველყოფა;

ი) სისხლის სამართლის პროცესის მონაწილეთა უსაფრთხოების დაცვა;

კ) არალეგალურ მიგრაციასთან ბრძოლა, არალეგალური მიგრაციის პრევენცია, აღკვეთა და საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა მოთხოვნების შესრულების უზრუნველყოფა;

1) თავშესაფრის მაძიებლის, ლტოლვილის, ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირისა და დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის უფლებების დაცვა;

ლ) საძიებო-სამაშველო სამუშაოების განხორციელება;

მ) საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის დროს საქართველოს კანონმდებლობით მინიჭებული უფლებამოსილებების განხორციელება;

ნ) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში საგანგებო სიტუაციებზე რეაგირებაში მონაწილეობა;

ო) საექსპერტო-კრიმინალისტიკური საქმიანობის განხორციელების უზრუნველყოფა;

პ) საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის შესაბამისად დაკავებული ან პატიმრობაშეფარდებული პირის, საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის შესაბამისად დაკავებული ან იმავე კოდექსით გათვალისწინებული შესაბამისი პირის, საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევებში საქართველოდან გაძევების მიზნით დაკავებული უცხოელის იზოლატორში განთავსება;

ჟ) ამ მუხლითა და საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული ფუნქციების შესრულების მიზნით საინფორმაციო ბაზების, მათ შორის, ნასამართლობისა და მსჯავრდების შესახებ ბაზების, წარმოება და აღნიშნულ ბაზებში დაცული მონაცემების დამუშავება.

3. ამ მუხლის მე-2 პუნქტის „ჟ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საინფორმაციო ბაზების წარმოებისა და აღნიშნულ ბაზებში დაცული მონაცემების დამუშავების წესი და პირობები განისაზღვრება მინისტრის ბრძანებით.

 მუხლი 17. პოლიციის უფლებამოსილებანი

1. პოლიცია პრევენციული ფუნქციების შესრულების უზრუნველსაყოფად თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ახორციელებს შემდეგ უფლებამოსილებებს:

ა) სამართალდარღვევათა თავიდან ასაცილებლად საპოლიციო ღონისძიებების განხორციელება;

ბ) პირისთვის სათანადო სამართლებრივი და პირველადი გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების აღმოჩენა; გადაუდებელი ზომების მიღება პირის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დასაცავად, აგრეთვე იმ შემთხვევაში, თუ პირი საფრთხეს უქმნის საკუთარ თავს ან გარშემომყოფთ;

გ) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში შესაბამისი ღონისძიებების განხორციელება საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის, განსაკუთრებული მნიშვნელობისა და სტრატეგიული დანიშნულების ობიექტების, სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოთა უმაღლესი თანამდებობის პირების უსაფრთხოების დასაცავად; მინისტრის მიერ დამტკიცებული წესისა და ნუსხის შესაბამისად სახელმწიფო ობიექტების დაცვის ფიზიკურად უზრუნველყოფა;

დ)  შეკრებების, მანიფესტაციებისა და სხვა მასობრივი ღონისძიებების მონაწილეთა უსაფრთხოების უზრუნველყოფა;

ე) სხვა სახელმწიფო ორგანოებსა და საზოგადოებრივ ორგანიზაციებთან ერთად ბავშვთა მაწანწალობის, უმეთვალყურეობის თავიდან აცილების, არასრულწლოვანთა დამნაშავეობის აღკვეთის პრევენციულ ღონისძიებებში მონაწილეობა და თავის საქმიანობაში არასრულწლოვანთა განსაკუთრებული თავისებურებებისა და საუკეთესო ინტერესების გათვალისწინება;

ვ) სატრანსპორტო მოძრაობის მოწესრიგება, მოძრაობის წესების, ნორმატივებისა და სტანდარტების დაცვის ზედამხედველობა;

ზ) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში სისხლის სამართლის პროცესის მონაწილეთა დაცვის სპეციალური ღონისძიებების განხორციელების უზრუნველყოფა „სისხლის სამართლის პროცესის მონაწილის დაცვის სპეციალური პროგრამის“ შესაბამისად;

თ) პენიტენციური დაწესებულების მიერ მოწოდებული ინფორმაციის საფუძველზე ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის მსხვერპლისათვის დაუყოვნებლივ შეტყობინება მის მიმართ ძალადობის ჩამდენი პირის (მოძალადის) პენიტენციური დაწესებულებიდან გათავისუფლების, გაქცევის, პატიმრობის კოდექსის 27-ე მუხლით დადგენილი წესით თავისუფლების აღკვეთის დაწესებულების გარეთ ხანმოკლე გასვლის, იმავე კოდექსის 71​6 მუხლის მე-3 ნაწილით დადგენილი წესით გათავისუფლებისთვის მომზადების თავისუფლების აღკვეთის დაწესებულებიდან გასვლის შესახებ, აგრეთვე „ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-11 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული ღონისძიებების განხორციელება;

ი) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში „სქესობრივი თავისუფლებისა და ხელშეუხებლობის წინააღმდეგ მიმართულ დანაშაულთან ბრძოლის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ღონისძიებების განხორციელების უზრუნველყოფა;

კ) დანაშაულის შესაძლო ჩადენის გარეშე მართლზომიერი მფლობელობიდან სხვაგვარად გასული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მესაკუთრის (თუ დასტურდება ამ მობილურ საკომუნიკაციო აღჭურვილობაზე მისი საკუთრების უფლება) განცხადების საფუძველზე აღნიშნული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მოძიების მიზნით მისი ძებნისა და საჭიროების შემთხვევაში მისი ფუნქციონირების შეზღუდვის (ბლოკირების) ინიციირება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

2. პოლიცია საკუთარი ფუნქციების შესრულების უზრუნველსაყოფად თავისი კომპეტენციის ფარგლებში რეაგირებს სამართალდარღვევის ფაქტებზე, კერძოდ:

ა) ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის ფაქტზე ოპერატიული რეაგირებისათვის, მსხვერპლის დაცვისა და მოძალადის გარკვეული მოქმედებების შეზღუდვის უზრუნველსაყოფად:

ა.ა) დროებითი ღონისძიების სახით გამოსცემს შემაკავებელ ორდერს ან იარაღთან დაკავშირებული უფლებების შეზღუდვის ორდერს; ზედამხედველობს გამოცემული დამცავი, შემაკავებელი და იარაღთან დაკავშირებული უფლებების შეზღუდვის ორდერებით გათვალისწინებული მოთხოვნებისა და პირობების შესრულებას;

ა.ბ) არასრულწლოვნის მიმართ ძალადობის შემთხვევაში დაუყოვნებლივ აღასრულებს სოციალური მუშაკის მიერ მიღებულ არასრულწლოვნის განცალკევების შესახებ გადაწყვეტილებას;

ა.ბ1) აკონტროლებს მსხვერპლის დაცვის დროებითი ღონისძიების განხორციელების უზრუნველსაყოფად მოძალადის მიმართ დაწესებული ელექტრონული ზედამხედველობის აღსრულებას;

ა.ბ2) ელექტრონული საშუალების სხეულზე დასამაგრებლად მოძალადის საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს უფლებამოსილ ორგანოში გამოუცხადებლობის შემთხვევაში ახორციელებს მის ძებნას ქვეყნის მასშტაბით;

ა.გ) ასრულებს კანონით პოლიციისთვის დაკისრებულ სხვა მოვალეობებს;

ბ) საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 160-ე მუხლით გათვალისწინებული დანაშაულის ჩადენის შესახებ დასაბუთებული ვარაუდის არსებობის შემთხვევაში უზრუნველყოფს საცხოვრებელი სახლიდან/ბინიდან ან/და სხვა მფლობელობიდან უკანონო მფლობელისა და მასთან მყოფი პირის/პირების გამოსახლებას/გამოყვანას სასამართლო გადაწყვეტილების გარეშე, მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით; 

გ) სატრანსპორტო საშუალების მართვას ჩამოაშორებს პირს, რომელსაც არა აქვს ან ჩამორთმეული აქვს მართვის უფლება, ან თუ არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ იგი ალკოჰოლური, ნარკოტიკული ან ფსიქოტროპული სიმთვრალის მდგომარეობაშია, და გამოკვლევის მიზნით წარადგენს საამისოდ უფლებამოსილ პირთან;

დ) თუ არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირმა ნარკოტიკული ნივთიერება მოიხმარა, მას გამოკვლევის მიზნით წარადგენს საამისოდ უფლებამოსილ პირთან;

ე) იღებს და რეგისტრაციაში ატარებს შემოსულ ინფორმაციას დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევათა შესახებ, უგზო-უკვლოდ დაკარგულ პირთა შესახებ, დაუყოვნებლივ რეაგირებს მათზე, აღრიცხავს სამართალდარღვევებსა და მათ ჩამდენ პირებს;

ვ) კანონით დადგენილი წესით ახორციელებს:

ვ.ა) სასაზღვრო-პოლიციურ და ოპერატიულ-სამძებრო ღონისძიებებს;

ვ.ბ) საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით გათვალისწინებულ ფარულ საგამოძიებო მოქმედებებს (ელექტრონული თვალყურის დევნება ტექნიკური საშუალებებით, აგრეთვე ფარული ვიდეო- და აუდიოჩაწერა, კინო- და ფოტოგადაღება, რომელთა გამოყენება ზიანს არ აყენებს ადამიანის სიცოცხლეს, ჯანმრთელობას და გარემოს);

ვ.გ) ტექნიკურ-კრიმინალისტიკურ გამოკვლევებს ოპერატიულ-სამძებრო, ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა და სხვა საქმეებზე;

ზ) ეხმარება შესაბამის უწყებებს დაკარგული და გატაცებული იარაღის, საბრძოლო მასალისა და ტექნიკის, სამხედრო ქონების მოძებნაში, აგრეთვე იმ პირთა ძებნაში, რომლებიც თავს არიდებენ სავალდებულო სამხედრო სამსახურს;

თ) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ახორციელებს სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობით გათვალისწინებულ ღონისძიებებს;

ი) საქართველოს საკანონმდებლო აქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში უზრუნველყოფს შეკრებისა და მანიფესტაციის შეწყვეტასა და მათ მონაწილეთა დაშლას;

კ) მოსთხოვს პირს, დაიცვას კანონის მოთხოვნა და შეწყვიტოს სამართალდარღვევა, ხოლო მოთხოვნის შეუსრულებლობის შემთხვევაში იღებს კანონით გათვალისწინებულ ზომებს.

3. პოლიცია საგანგებო სიტუაციის, საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის დროს:

ა) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში მონაწილეობს საგანგებო სიტუაციის შედეგების ლიკვიდაციაში, საძიებო-სამაშველო სამუშაოებში; იცავს პირთა უსაფრთხოებას, მართლწესრიგს, აგრეთვე ხელყოფისაგან იცავს ქონებას, დაზარალებულ და უმწეო მდგომარეობაში მყოფ პირებს აღმოუჩენს გადაუდებელ დახმარებას; თავისი კომპეტენციის ფარგლებში მონაწილეობს საგანგებო ან საომარი მდგომარეობისათვის დადგენილი რეჟიმის დაცვაში, ხოლო ეპიდემიისა და ეპიზოოტიის დროს – საკარანტინო ღონისძიებების განხორციელებაში;

ბ) საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის დროს თავისი კომპეტენციის ფარგლებში უზრუნველყოფს სახელმწიფოს სამობილიზაციო-გამწვევი პუნქტებისა და ოპერატიულ-მმართველობითი შტაბების უსაფრთხოებასა და მზადყოფნას, აგრეთვე პირადი (სამინისტროს) შემადგენლობის სრულ სამობილიზაციო მზადყოფნას;

გ) იღებს, ამუშავებს და შემდგომი რეაგირებისათვის უფლებამოსილ სუბიექტებს აწვდის შეტყობინებებს ბუნებრივი და ტექნოგენური ხასიათის საგანგებო სიტუაციების, სასწრაფო სამედიცინო დახმარების, ბუნებრივი გაზით მომარაგების შეწყვეტის, შეზღუდვის ან/და წნევის დასაშვები ნორმებიდან გადახრის (ცვალებადობის), აგრეთვე სასმელი წყლით მომარაგების შეწყვეტის ან/და წნევის ცვალებადობისა და გადაუდებელი დახმარების აუცილებლობის სხვა შემთხვევების შესახებ.

4. პოლიცია, საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის დაცვის ფუნქციიდან გამომდინარე, უზრუნველყოფს:

ა) საქართველოს სახელმწიფო საზღვარზე, სასაზღვრო ზოლში, სასაზღვრო ზონაში, საქართველოს საზღვაო სივრცეში და საქართველოს იურისდიქციისადმი დაქვემდებარებულ გემებზე კანონსაწინააღმდეგო ქმედებათა პრევენციას, გამოვლენასა და აღკვეთას, აგრეთვე საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა ღონისძიებების განხორციელებას;

ბ) საქართველოს სახელმწიფო საზღვარზე პირთა ინსპექტირებას, არალეგალურ მიგრაციასთან დაკავშირებული პროცესების მართვას, არალეგალური მიგრაციის პრევენციას, აღკვეთას, მიგრაციისა და სახელმწიფო საზღვრის გადამკვეთ პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა მოთხოვნების შესრულებას, „საერთაშორისო დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული პროცედურების განხორციელებას;

გ) გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის 1982 წლის საზღვაო სამართლის კონვენციით გათვალისწინებული „ცხელ კვალზე დევნის უფლების“ განხორციელებას.

5. პოლიცია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში, საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებების საფუძველზე, შესაბამის უწყებებთან ერთად იღებს ზომებს საქართველოს ტერიტორიაზე სხვა ქვეყნებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლობათა პირადი და ქონებრივი უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.

6. „ბავშვთა საერთაშორისო გატაცების სამოქალაქო ასპექტების შესახებ“ ჰააგის 1980 წლის 25 ოქტომბრის კონვენციის შესაბამისად, პოლიცია:

ა) ცენტრალური ორგანოს − საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს შესაბამისი სტრუქტურული ქვედანაყოფის (შემდგომ − ცენტრალური ორგანო) შუამდგომლობის ან სასამართლოს ბრძანების საფუძველზე ადგენს არასრულწლოვანის ფაქტობრივ ადგილსამყოფელს;

ბ) ცენტრალური ორგანოს შუამდგომლობის ან სასამართლოს ბრძანების საფუძველზე უზრუნველყოფს ცენტრალური ორგანოს მიერ საქმისწარმოების დაწყებიდან სასამართლო გადაწყვეტილების აღსრულებამდე პერიოდში არამართლზომიერად გადაადგილებული/დაკავებული ბავშვის მიერ საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის გადაკვეთის თავიდან აცილებას;

გ) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით მეურვეობისა და მზრუნველობის ცენტრალურ ორგანოს ხელს უწყობს არამართლზომიერად გადაადგილებული/დაკავებული ბავშვის საქართველოდან აღნიშნული კონვენციის ხელშემკვრელი სახელმწიფოს ტერიტორიაზე დაბრუნების შესახებ სასამართლო გადაწყვეტილების იძულებითი აღსრულების პროცესში.

7. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „კ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მოძიების მიზნით პოლიცია უფლებამოსილია „ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ ელექტრონული კომუნიკაციის კომპანიას, რომელიც ახორციელებს მობილური საკომუნიკაციო ქსელებითა და საშუალებებით უზრუნველყოფას ან/და მომსახურებას, მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მოძიების ერთიანი სისტემის საშუალებით წარუდგინოს მოთხოვნა დანაშაულის შესაძლო ჩადენის გარეშე მართლზომიერი მფლობელობიდან სხვაგვარად გასული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის აქტივაციის ფაქტის დაფიქსირებისა და მისი აქტივაციის ფაქტის დაფიქსირების შესახებ დაუყოვნებლივ შეტყობინების თაობაზე. იმავე მიზნით პოლიცია უფლებამოსილია ამ პუნქტით გათვალისწინებულ ელექტრონული კომუნიკაციის კომპანიას საჭიროების შემთხვევაში წარუდგინოს მოთხოვნა დანაშაულის შესაძლო ჩადენის გარეშე მართლზომიერი მფლობელობიდან სხვაგვარად გასული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის ფუნქციონირების შეზღუდვის (ბლოკირების) და მისი შეზღუდვის (ბლოკირების) შესახებ დაუყოვნებლივ შეტყობინების თაობაზე. პოლიციის მიერ ამ პუნქტით გათვალისწინებული მოთხოვნის ელექტრონული დოკუმენტის ფორმით წარდგენის შემთხვევაში ელექტრონული დოკუმენტის მთლიანობისა და წარმომავლობის უტყუარობის დასადასტურებლად საკმარისია მასზე კვალიფიციური ელექტრონული შტამპის დასმა.

8. მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის აქტივაციის ფაქტის დაფიქსირების, სატელეფონო ნომრისა და მისი მფლობელის, მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის აქტივაციის ფაქტის დაფიქსირების დროისა და ადგილმდებარეობის შესახებ ინფორმაციის ამ კანონითა და „ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით მიღების შემდეგ პოლიცია უზრუნველყოფს სატელეფონო ნომრის მფლობელის დადგენას, ამ კანონით დადგენილი წესით მის პოლიციაში მოწვევასა და გამოკითხვას, აგრეთვე სათანადო საფუძვლების არსებობისას მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის განმცხადებლისთვის გადაცემას. მოცემულ შემთხვევაში სატელეფონო ნომრის მფლობელის პოლიციაში გამოცხადება სავალდებულოა.

თავი IV

საპოლიციო ღონისძიებები

მუხლი 18. პოლიციის პრევენციული და სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებები

1. პოლიცია საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგისათვის საფრთხის თავიდან აცილების ან მათი დარღვევის აღკვეთის მიზნით თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ახორციელებს შემდეგ პრევენციულ ღონისძიებებს:

ა) პირის გამოკითხვა;

ბ) პირის იდენტიფიკაცია;

გ) პირის მოწვევა;

დ) ზედაპირული შემოწმება და დათვალიერება;

ე) სპეციალური შემოწმება და დათვალიერება;

ვ) სპეციალური საპოლიციო კონტროლი;

ზ) ადგილის დატოვების მოთხოვნა და კონკრეტულ ტერიტორიაზე შესვლის აკრძალვა;

თ) პირის ან სატრანსპორტო საშუალების გადაადგილების ან ნივთის ფაქტობრივი ფლობის შეზღუდვა;

ი) ავტომატური ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის გამოყენება;

კ) ტექნიკური საშუალებების შექმნა და გამოყენება;

ლ) ოპერატიულ-სამძებრო ღონისძიებების განხორციელება.

2. პოლიცია სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებებს  ახორციელებს ამ კანონის, ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა და სისხლის სამართლის სფეროებში საქართველოს კანონმდებლობისა და სხვა ნორმატიული აქტების საფუძველზე.

3. პოლიციელი ვალდებულია, თუ გარეგნული ნიშნებით შეუძლებელია მისი, როგორც პოლიციელის, იდენტიფიცირება, პირს წარუდგინოს თავისი უფლებამოსილების დამადასტურებელი დოკუმენტი, თუკი ეს ხელს არ შეუშლის საპოლიციო ფუნქციების შესრულებას.

4. პოლიცია პრევენციული და სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებების განხორციელებისას ითვალისწინებს არასრულწლოვანთა განსაკუთრებულ თავისებურებებსა და საუკეთესო ინტერესებს.

საქართველოს 2015 წლის 12  ივნისის კანონი №3712 - ვებგვერდი, 24.06.2015წ. 

 მუხლი 19. პირის გამოკითხვა

1. პოლიციელი უფლებამოსილია საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვის მიზნით დაადგინოს პირის ვინაობა ღიად და უშუალოდ ამ პირისაგან, რისთვისაც შეუძლია შეაჩეროს იგი, გამოჰკითხოს პერსონალური მონაცემები და მოსთხოვოს პირადობის დამადასტურებელი საბუთების წარდგენა, თუ:

ა) პირს აქვს ძებნილი ან დაკარგული პირის იდენტური გარეგნული ნიშნები;

ბ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირმა ჩაიდინა სამართალდარღვევა ან ჩაიდენს მას;

გ) პირი იმყოფება სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებულ ტერიტორიაზე ან ობიექტზე ან სპეციალური საპოლიციო კონტროლის განხორციელების ადგილზე;

დ) პირს თან აქვს „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული იარაღი, რომლის ტარებაც საჭიროებს სპეციალურ ნებართვას, და ამ იარაღის ტარების უფლების დადგენა სხვაგვარად შეუძლებელია;

ე) პირი იმყოფება დანაშაულის ან საგზაო-სატრანსპორტო ან სხვა საგანგებო შემთხვევის ადგილზე;

ვ) პირის ან სატრანსპორტო საშუალების გარეგნული ნიშნები ან პირის მოქმედება სამართალდარღვევაში მის შესაძლო მონაწილეობაზე მიანიშნებს.

11. პოლიცია უფლებამოსილია ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული ღონისძიების განხორციელებისას, მათ შორის, სავარაუდოდ, ძებნილი პირის, სავარაუდოდ, დაკარგული პირის ან საქართველოს ტერიტორიაზე, სავარაუდოდ, უკანონოდ მყოფი უცხოელის იდენტიფიკაციის მიზნით ან პირისთვის უფლების შეჩერების ან ჩამორთმევის ფაქტის გადამოწმების მიზნით, შესაბამისი პირის შესახებ მონაცემები სამინისტროს საინფორმაციო ბაზებში გადაამოწმოს.

2. პოლიციელი უფლებამოსილია გამოჰკითხოს პირი, თუ არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ მას აქვს საპოლიციო ფუნქციების შესრულებისთვის საჭირო ინფორმაცია. პირის მიერ ინფორმაციის მიწოდება ნებაყოფლობითია, გარდა ამ კანონის მე-17 მუხლის მე-8 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა. 14 წლამდე ასაკის პირის მიმართ ამ ღონისძიების გამოყენება შესაძლებელია მხოლოდ მშობლის ან სხვა კანონიერი წარმომადგენლის მონაწილეობით.

3. პირს უნდა განემარტოს საპოლიციო ღონისძიების განხორციელების საფუძველი, თუ ეს ხელს არ შეუშლის პოლიციას, შეასრულოს ამ კანონით დაკისრებული ფუნქციები. ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული გამოკითხვის შემთხვევაში პირს ამ ღონისძიების განხორციელებამდე უნდა განემარტოს, რომ მასში მონაწილეობა ნებაყოფლობითია, გარდა ამ კანონის მე-17 მუხლის მე-8 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა.

საქართველოს 2021 წლის 1 დეკემბრის კანონი №1036 – ვებგვერდი, 06.12.2021წ.

საქართველოს 2022 წლის 24 მაისის კანონი №1576 – ვებგვერდი, 06.06.2022წ.

მუხლი 20. პირის იდენტიფიკაცია

1. პოლიცია უფლებამოსილია საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვის მიზნით ამ კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში მოახდინოს პირის იდენტიფიკაცია, თუ პირის ვინაობის დადგენა იმავე პუნქტით გათვალისწინებული პრევენციული ღონისძიებების განხორციელებით შეუძლებელია ან განსაკუთრებულ სირთულეებთანაა დაკავშირებული, ან არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირის მიერ მიწოდებული მონაცემები ან/და პირადობის დამადასტურებელი საბუთები არ ასახავს მის ვინაობას, და პირის იდენტიფიკაცია საჭიროა სამართალდარღვევის პრევენციისთვის, ან არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ამ პირს პირდაპირი კავშირი აქვს ჩადენილ სამართალდარღვევასთან.

2. პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიებებია:

ა) თითისა და ხელისგულის ანაბეჭდების აღება;

ბ) ფოტოსურათის გადაღება;

გ) დამახასიათებელი ფიზიკური ნიშნების დაფიქსირება;

დ) სიმაღლის გაზომვა;

ე) ხმის ჩაწერა;

ვ) მონაცემების სამინისტროს საინფორმაციო ბაზებში გადამოწმება;

ზ) სხვა ბიომეტრიული მონაცემების დაფიქსირება.

3. პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიების განხორციელებამდე ამ პირს უნდა მიეცეს საშუალება, გონივრულ ვადაში ნებაყოფლობით დაამტკიცოს თავისი ვინაობა.

4. პოლიციელი პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიების განხორციელებისას ადგენს ოქმს, რომელშიც მიეთითება ღონისძიების განხორციელების საფუძველი და ყველა მნიშვნელოვანი ფაქტობრივი გარემოება. ოქმს ხელს აწერენ ღონისძიების განმახორციელებელი პოლიციელი და ღონისძიების ადრესატი. ღონისძიების ადრესატის მიერ ოქმზე ხელის მოწერაზე უარის თქმის შემთხვევაში ოქმში შესაბამისი ჩანაწერი კეთდება. ღონისძიების ადრესატს უფლება აქვს, ოქმში შეიტანოს შენიშვნა, რომელიც მან ხელმოწერით უნდა დაადასტუროს.

5. ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებული ოქმის შედგენა საჭირო არ არის, თუ ამ მუხლით გათვალისწინებული ღონისძიება სპეციალური ელექტრონული პროგრამის გამოყენებით ხორციელდება.

6. ამ მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში პირს უფლება აქვს, 3 დღის ვადაში მიმართოს სამინისტროს და წერილობით მოსთხოვოს მის მიმართ განხორციელებული ღონისძიების შესახებ აქტი.

7. ამ მუხლით განსაზღვრული პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიებების განხორციელების, მათ შორის, მონაცემების სპეციალურ ელექტრონულ პროგრამაში გადამოწმების, წესს ადგენს მინისტრი.

საქართველოს 2021 წლის 1 დეკემბრის კანონი №1036 – ვებგვერდი, 06.12.2021წ.

მუხლი 21. პირის მოწვევა

1. პოლიციას უფლება აქვს, გასაუბრების მიზნით შეტყობინებით მოიწვიოს პირი პოლიციაში, თუ:

ა) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირს აქვს საჭირო  ინფორმაცია, რომელიც პოლიციას თავისი ფუნქციის შესრულებაში დაეხმარება;

ბ) ეს აუცილებელია სხვა პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიებების განსახორციელებლად.

2. შეტყობინებისას პირს უნდა განემარტოს მოწვევის საფუძველი.

3. მოწვევის შესახებ შეტყობინებისას პირს უნდა განემარტოს, რომ პოლიციაში გამოცხადება და პოლიციის დატოვება ნებაყოფლობითია, გარდა ამ კანონის მე-17 მუხლის მე-8 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა.

4. პირის მოწვევის დროს გათვალისწინებული უნდა იქნეს მისი სამსახურებრივი მოვალეობების თავისებურებები და პირადი ცხოვრების ინტერესები.

5. არასრულწლოვნის მოწვევა დასაშვებია მხოლოდ მშობელთან ან კანონიერ წარმომადგენელთან ერთად.

6. მოწვეული სრულწლოვანი პირის პოლიციაში ყოფნის ხანგრძლივობა არ უნდა აღემატებოდეს 4 საათს, ხოლო არასრულწლოვნისა – 2 საათს.

7. მოწვეულ პირთან გასაუბრების შესახებ დგება გასაუბრების ოქმი, რომელსაც ხელს აწერენ მოწვეული პირი, ხოლო თუ მოწვეული პირი არასრულწლოვანია − აგრეთვე მისი თანმხლები მშობელი ან კანონიერი წარმომადგენელი, და ოქმის შემდგენი პოლიციელი. მოწვეულ პირთან გასაუბრების ოქმში უნდა მიეთითოს გასაუბრების ადრესატი, გასაუბრების საფუძველი, მოწვეული პირისთვის მისი უფლებების განმარტების შესახებ და სხვა ფაქტობრივი გარემოებები. მოწვეული პირის მიერ გასაუბრების ოქმზე ხელის მოწერაზე უარის თქმის შემთხვევაში ოქმში კეთდება შესაბამისი ჩანაწერი. მოწვეულ პირს უფლება აქვს, ოქმში შეიტანოს შენიშვნა, რომელიც უნდა დაადასტუროს ხელმოწერით.

საქართველოს 2022 წლის 24 მაისის კანონი №1576 – ვებგვერდი, 06.06.2022წ.

მუხლი 22. ზედაპირული შემოწმება და დათვალიერება

1. პირის ზედაპირული შემოწმება გულისხმობს მისი ტანსაცმლის მხოლოდ გარე ზედაპირზე ხელით, სპეციალური ხელსაწყოთი ან საშუალებით შეხებას.

2. პოლიციელი უფლებამოსილია პრევენციული ღონისძიების განხორციელების ფარგლებში ზედაპირული შემოწმების მიზნით შეაჩეროს პირი, თუ:

ა) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირს თან აქვს ნივთი, რომლის გადატანა შეზღუდულია ან რომელიც საფრთხეს უქმნის მის ან სხვის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას;

ბ) პირი იმყოფება ამ კანონის 23-ე მუხლით განსაზღვრული სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებული ტერიტორიის ან ობიექტის უშუალო სიახლოვეს, 20 მეტრის რადიუსში;

გ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ იმ ადგილზე, სადაც პირი იმყოფება, იკრიბებიან საქართველოს ტერიტორიაზე უკანონოდ მყოფი პირები, იმალებიან ძებნილები ან შესაძლებელია ჩადენილ იქნეს სამართალდარღვევა.  

3. ზედაპირულ შემოწმებას ახორციელებს შესაბამისი სქესის პოლიციელი. გადაუდებელი აუცილებლობის შემთხვევაში ზედაპირული შემოწმება შეიძლება განახორციელოს ნებისმიერმა პოლიციელმა მხოლოდ სპეციალური ხელსაწყოთი ან საშუალებით.

4. პოლიციის პრევენციული უფლებამოსილების ფარგლებში პოლიციელს უფლება აქვს, განახორციელოს ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ზედაპირული დათვალიერება, თუ:

ა) იგი ახორციელებს ამ ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ფაქტობრივი მფლობელის ზედაპირულ შემოწმებას;

ბ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ამ სატრანსპორტო საშუალებაში იმყოფება სამართალდამრღვევი ან უკანონოდ თავისუფლებაშეზღუდული პირი;

გ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ამ სატრანსპორტო საშუალებაში არის ნივთი, რომელიც ამოღებული უნდა იქნეს;

დ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ეს ნივთი ან სატრანსპორტო საშუალება არის იქ, სადაც შესაძლებელია ჩადენილ იქნეს დანაშაული, რომლის თავიდან ასაცილებლადაც აუცილებელია ზედაპირული დათვალიერების განხორციელება.

5. ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ზედაპირული დათვალიერება გულისხმობს ნივთის ან/და სატრანსპორტო საშუალების ვიზუალურ დათვალიერებას, სატრანსპორტო საშუალების შემთხვევაში − აგრეთვე მისი  საბარგულის ვიზუალურ დათვალიერებას.

6. ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ზედაპირულ დათვალიერებას უნდა დაესწროს ამ ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ფაქტობრივი მფლობელი ან მისი ოჯახის წევრი.

7. პოლიციელი ვალდებულია პირს განუმარტოს ამ მუხლით განსაზღვრული ღონისძიების კანონიერების გასაჩივრების უფლება.

8. პირის შეჩერების ვადა არ უნდა აღემატებოდეს შეჩერების მომენტიდან 30 წუთს.

 9. პოლიციელი ამ მუხლით განსაზღვრული ღონისძიების განხორციელებისას ადგენს ოქმს. ოქმს ხელს აწერენ ოქმის შემდგენი პოლიციელი და ღონისძიების ადრესატი, ხოლო ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების შემოწმების/დათვალიერების დროს ღონისძიების ადრესატის ადგილზე არყოფნის შემთხვევაში ოქმს ხელს აწერს მისი ოჯახის წევრი, ღონისძიების ადრესატის ოჯახის წევრის ადგილზე არყოფნის შემთხვევაში კი − მეზობელი. ოქმში უნდა მიეთითოს ღონისძიების მონაწილე პირები და ფაქტობრივი გარემოებები. ღონისძიების ადრესატის მიერ ოქმზე ხელის მოწერაზე უარის თქმის შემთხვევაში ოქმში კეთდება შესაბამისი ჩანაწერი. ოქმზე ხელმომწერ პირს უფლება აქვს, ოქმში შეიტანოს შენიშვნა, რომელიც უნდა დაადასტუროს ხელმოწერით. თუ შეუძლებელია შესამოწმებელი/დასათვალიერებელი ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების მფლობელის ვინაობის დადგენა, პოლიციელი ამ მუხლით განსაზღვრულ ღონისძიებას ამ პუნქტით გათვალისწინებულ პირთა მონაწილეობის გარეშე ახორციელებს.

10. თუ ზედაპირული შემოწმების დროს წარმოიშვა ჩხრეკის საფუძველი, პოლიციელი ატარებს ჩხრეკას საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით.

მუხლი 23. სპეციალური შემოწმება და დათვალიერება

1. სპეციალური შემოწმება და დათვალიერება, როგორც პრევენციული ღონისძიება, გულისხმობს სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებულ ტერიტორიაზე ან ობიექტზე პირის, ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების შემოწმებასა და დათვალიერებას, რომლებიც აუცილებელია ნივთის აღმოსაჩენად, აგრეთვე ნივთის რაობის დასადგენად. სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებული ტერიტორიებისა და ობიექტების ნუსხას ადგენს საქართველოს მთავრობა.

2. პოლიცია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში პირის სპეციალურ შემოწმებასა და დათვალიერებას, როგორც პრევენციულ ღონისძიებას, ახორციელებს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ:

ა) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირს თან აქვს ისეთი საგანი, რომლის ფლობა სამართალდარღვევა ან სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებულ ტერიტორიაზე ან ობიექტზე დადგენილი წესის დარღვევა იქნებოდა;

ბ) ეს აუცილებელია უმწეო მდგომარეობაში მყოფი პირის ვინაობის დასადგენად;

გ) პირი სასაზღვრო-გამტარ პუნქტზე საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გადის კონტროლს.

3. პირის სპეციალურ შემოწმებასა და დათვალიერებას ახორციელებს შესაბამისი სქესის პოლიციელი, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც შესაბამისი სქესის პოლიციელის მიერ პირის სპეციალური შემოწმებისა და დათვალიერების განხორციელება კონკრეტულ შემთხვევაში  განსაკუთრებულ ძალისხმევას მოითხოვს. პირის სპეციალური შემოწმებისა და დათვალიერების განსხვავებული სქესის პოლიციელის მიერ განხორციელება დასაშვებია მხოლოდ სპეციალური ხელსაწყოთი ან საშუალებით.

4. პოლიცია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების სპეციალურ შემოწმებასა და დათვალიერებას, როგორც პრევენციულ ღონისძიებას, ახორციელებს ამ კანონის 22-ე მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში.

5. გემის სპეციალური შემოწმება და დათვალიერება ხორციელდება:

ა) დროშის სახელმწიფოს დასადგენად;

ბ) გემის ეკიპაჟისა და მგზავრების ინსპექტირების მიზნით;

გ) გემის უსაფრთხოების, სანავიგაციო-სანაოსნო საშუალებების, გარემოსდაცვითი და საყოფაცხოვრებო პირობების საერთაშორისო სტანდარტებთან შესაბამისობის დადგენის მიზნით.

6. ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების სპეციალურ შემოწმებასა და დათვალიერებას უნდა დაესწროს ამ ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ფაქტობრივი მფლობელი ან მისი ოჯახის წევრი.

7. ამ მუხლის მე-4 და მე-5 პუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში პოლიციელი ვალდებულია პირს განუმარტოს ღონისძიების კანონიერების გასაჩივრების უფლება.

8. თუ სპეციალური შემოწმებისა და დათვალიერების დროს წარმოიშვა ჩხრეკის საფუძველი, პოლიციელი ატარებს ჩხრეკას საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით.

მუხლი 24. სპეციალური საპოლიციო კონტროლი

1. პირის, ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების სპეციალური საპოლიციო კონტროლი ხორციელდება იმ შემთხვევაში, თუ არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ჩადენილია ან ჩადენილი იქნება დანაშაული ან სხვა სამართალდარღვევა.

2. სპეციალური საპოლიციო კონტროლი არის პოლიციის მიერ წინასწარ შერჩეულ ტერიტორიაზე და განსაზღვრული დროით, აგრეთვე გადაუდებელი აუცილებლობის შემთხვევაში შესაბამის ტერიტორიაზე და სათანადო დროით, ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული მიზნის მისაღწევად განხორციელებული შემოწმება.

3. სპეციალური საპოლიციო კონტროლის განხორციელების შესახებ  წერილობით განკარგულებას გამოსცემს მინისტრი, ხოლო გადაუდებელი აუცილებლობის შემთხვევაში შესაბამის ზეპირ განკარგულებას გამოსცემს მინისტრი ან მისი ბრძანებით განსაზღვრული თანამდებობის პირი. ასეთი ზეპირი განკარგულება 24 საათის განმავლობაში წერილობით უნდა გაფორმდეს.

4. სპეციალური საპოლიციო კონტროლისას ხორციელდება ამ კანონის 22-ე მუხლის პირველი და მე-5 პუნქტებით გათვალისწინებული შემოწმება და დათვალიერება.

5. სპეციალური საპოლიციო კონტროლის განხორციელებისას პოლიციელი აღჭურვილი უნდა იყოს ფორმის ტანსაცმელზე დამაგრებული ჩართული ვიდეოგადამღები ტექნიკით.

მუხლი 25. ადგილის დატოვების მოთხოვნა და კონკრეტულ ტერიტორიაზე შესვლის აკრძალვა

1. პოლიციელი უფლებამოსილია პირს მოსთხოვოს გარკვეული ადგილის განსაზღვრული დროით დატოვება ან აუკრძალოს მას კონკრეტულ ტერიტორიაზე შესვლა, თუ ეს აუცილებელია საფრთხის თავიდან ასაცილებლად.

2. ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნული შეზღუდვა შესაძლებელია გაგრძელდეს საფრთხის აღმოფხვრამდე.

3. ამ მუხლით განსაზღვრული ღონისძიებების განხორციელება არ უნდა იწვევდეს პირის უფლების ხანგრძლივ შეზღუდვას, ისარგებლოს საკუთარი საცხოვრებელი ადგილით.

მუხლი 26. პირის ან სატრანსპორტო საშუალების გადაადგილების ან ნივთის ფაქტობრივი ფლობის შეზღუდვა

1. პოლიცია უფლებამოსილია საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად დროებით შეზღუდოს პირის გადაადგილება:

ა) თუ პირი თავისი ქმედებით საფრთხეს უქმნის საკუთარ ან სხვის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას;

ბ) პირის მიერ ამ კანონის 25-ე მუხლით გათვალისწინებული მოთხოვნის შეუსრულებლობის შემთხვევაში;

გ) დანაშაულის ან ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენის თავიდან აცილების მიზნით.

2. პოლიცია უფლებამოსილია საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად დროებით შეზღუდოს ნივთის ფაქტობრივი ფლობა ან სატრანსპორტო საშუალების გადაადგილება საფრთხის თავიდან აცილების მიზნით, თუ იგი პირმა შეიძლება გამოიყენოს საკუთარი ან სხვისი სიცოცხლის ან/და ჯანმრთელობის ხელყოფისათვის ან სხვისი ნივთის დაზიანებისათვის.

3. ნივთის ფაქტობრივი ფლობის შეზღუდვა ხორციელდება ნივთის ფაქტობრივი მფლობელისათვის ჩამორთმევით, მისი გადატანა-გადაზიდვის ან სხვაგვარი შეზღუდვით.

4. პირის გადაადგილებისა და ნივთის გადატანა-გადაზიდვის დროებითი შეზღუდვა დაუყოვნებლივ უნდა შეწყდეს, თუ აღარ არსებობს ამ ღონისძიების განხორციელების საფუძველი.

მუხლი 27. ავტომატური ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის გამოყენება

1. პოლიცია უფლებამოსილია საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით, საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვის მიზნით ფორმის ტანსაცმელზე, სატრანსპორტო საშუალებაზე, გზაზე, შენობის გარე პერიმეტრზე, საქართველოს სასაზღვრო ზონაში, საქართველოს სასაზღვრო ზოლსა და საქართველოს საზღვაო სივრცეში დაამონტაჟოს/განათავსოს და გამოიყენოს ფოტოვიდეოტექნიკა/აღჭურვილობა ან მინისტრის ბრძანებით განსაზღვრული სხვა ტექნიკური აღჭურვილობა, აგრეთვე გამოიყენოს სხვის მფლობელობაში არსებული დამონტაჟებული ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკა, კერძოდ:

ა) დანაშაულის პრევენციის, აგრეთვე პირის უსაფრთხოებისა და საკუთრების, საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და არასრულწლოვანის მავნე ზეგავლენისგან დაცვის მიზნით;

ბ) საგზაო მოძრაობის წესების დაცვის უზრუნველსაყოფად;

გ) საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის დაცვის, აგრეთვე სასაზღვრო ზონასა და სასაზღვრო ზოლში დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევის პრევენციის, გამოვლენის, აღკვეთისა და პირის უსაფრთხოების დაცვის უზრუნველსაყოფად;

დ) სასაზღვრო გამტარ პუნქტში პირისა და ქონებისთვის შექმნილი საფრთხის დროულად გამოვლენის მიზნით.

11. საქართველოს მთავრობის დადგენილებით განისაზღვრება იმ შენობა-ნაგებობათა ჩამონათვალი, რომელთა გარე პერიმეტრზე სავალდებულოა ავტომატური ფოტო- ან/და ვიდეოტექნიკის დამონტაჟება/განთავსება, აგრეთვე აღნიშნული ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის ტექნიკური მახასიათებლები და ექსპლუატაციის წესი.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში დამონტაჟებული/განთავსებული ავტომატური ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის შესახებ ინფორმაცია მითითებული უნდა იყოს თვალსაჩინო ადგილას, გარდა ამ მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა.

3. საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების უზრუნველყოფის მიზნით საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის დირექტორის დასაბუთებული ბრძანებით განსაზღვრულ შეზღუდული რაოდენობის საგზაო მონაკვეთზე პოლიცია უფლებამოსილია თავის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე დაამონტაჟოს/განათავსოს ფოტო- და ვიდეოტექნიკა და არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყო. ამ შემთხვევაში ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის შესაძლო გამოყენების შესახებ ინფორმაცია მიეთითება შესაბამისი საგზაო მონაკვეთის შესასვლელსა (შესასვლელებსა) და გამოსასვლელში (გამოსასვლელებში). პოლიციის შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების მქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალების მიერ ავტომატური ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის გამოყენებისას საგზაო მონაკვეთზე ინფორმაციის მითითება საჭირო არ არის.

4. პოლიციის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე დამონტაჟებული/ განთავსებული ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის, აგრეთვე არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყოს გამოყენება (უშუალოდ გადაღება) დასაშვებია მხოლოდ ამ მუხლის მე-3 პუნქტის შესაბამისად განსაზღვრულ საგზაო მონაკვეთზე. პოლიციის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე დამონტაჟებული/განთავსებული ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის, აგრეთვე არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყოს გამოყენების შედეგად მოპოვებული ინფორმაცია უნდა განადგურდეს მისი მოპოვებიდან არაუგვიანეს 24 საათისა, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მოპოვებული ინფორმაცია საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსით განსაზღვრულ საგზაო მოძრაობის წესების დარღვევას ასახავს და მისი დაარქივება ხდება სამართალწარმოების განხორციელების მიზნით, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით. თუ მოპოვებული ინფორმაცია დანაშაულის შესახებ მონაცემებს შეიცავს, ინფორმაციის ამოღება ხდება საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით.

5. პოლიციის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის და არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყოს განთავსებისა და გამოყენების საკითხები, აგრეთვე მონაცემთა დამუშავების საკითხები განისაზღვრება მინისტრის ბრძანებით.

 მუხლი 28. ტექნიკური საშუალებების შექმნა და გამოყენება

1. პოლიცია საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვის მიზნით ამ კანონითა და საქართველოს სხვა კანონებით მინიჭებული უფლებამოსილების ფარგლებში ქმნის და იყენებს ტექნიკურ საშუალებებს და უზრუნველყოფს მათ დაცვას.

2. პოლიციის მიერ გამოყენებულმა ტექნიკურმა საშუალებებმა და მათი გამოყენების მეთოდებმა არ უნდა შელახოს ადამიანის პატივი და ღირსება, არ უნდა დაარღვიოს საქართველოს კონსტიტუციით აღიარებული ადამიანის ძირითადი უფლებები და თავისუფლებები, საფრთხე არ უნდა შეუქმნას ადამიანის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას, ზიანი არ უნდა მიაყენოს გარემოს. 

 3. ტექნიკური საშუალებების გამოყენება ხორციელდება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

მუხლი 29. ოპერატიულ-სამძებრო ღონისძიებების განხორციელება

1. პოლიციის ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობა რეგულირდება „ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონითა და სხვა ნორმატიული აქტებით.

2. (ამოღებულია - 08.07.2015, №3922).

საქართველოს 2015 წლის  8   ივლისის კანონი  №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.

თავი V

იძულების ღონისძიებები

მუხლი 30. იძულების ღონისძიებები

იძულების ღონისძიებები არის პოლიციის მიერ ფიზიკური ძალის, სპეციალური საშუალებებისა და ცეცხლსასროლი იარაღის პოლიციის ფუნქციების შესასრულებლად გამოყენება.

მუხლი 31. იძულების ღონისძიებების გამოყენების უფლება

1. პოლიციისთვის დაკისრებული ფუნქციების შესრულების უზრუნველსაყოფად პოლიციელი უფლებამოსილია პროპორციულად გამოიყენოს გამოსადეგი იძულების ღონისძიებები მხოლოდ აუცილებლობის შემთხვევაში, იმ ინტენსივობით, რომელიც უზრუნველყოფს კანონიერი მიზნის მიღწევას.

2. პოლიციელი უფლებამოსილია გამოიყენოს ცეცხლსასროლი იარაღი და სპეციალური საშუალებები მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მას გავლილი აქვს სპეციალური მომზადება.

3. პოლიციელი ვალდებულია ფიზიკური ძალის, სპეციალური საშუალებებისა და ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენების შესახებ წინასწარ გააფრთხილოს პირი, მისცეს გონივრული ვადა მისი კანონიერი მოთხოვნის შესასრულებლად, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა დაყოვნებამ შეიძლება გამოიწვიოს პირის ან/და პოლიციელის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის ხელყოფა ან სხვა მძიმე შედეგი, ან შექმნილ სიტუაციაში ასეთი გაფრთხილება გაუმართლებელია ან შეუძლებელია.

4. იძულების ღონისძიების სახე და ინტენსიურობა განისაზღვრება კონკრეტული სიტუაციის, სამართალდარღვევის ხასიათისა და სამართალდამრღვევის ინდივიდუალური თავისებურებების გათვალისწინებით. ამასთანავე, იძულების ღონისძიების გამოყენებისას პოლიციელი უნდა შეეცადოს, რომ მიყენებული ზიანი მინიმალური და თანაზომიერი იყოს.

5. პოლიციელი ვალდებულია პირველადი გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება აღმოუჩინოს იძულების ღონისძიებების გამოყენებით დაზიანებულ პირს.

6. პოლიციელს ეკრძალება ისეთი საშუალების გამოყენება, რომელიც იწვევს ადამიანის მძიმე დასახიჩრებას, დაკავშირებულია გაუმართლებელ რისკთან ან აკრძალულია საქართველოს კანონმდებლობით.

მუხლი 32. ფიზიკური ძალის გამოყენება

1. პოლიციელს უფლება აქვს, გამოიყენოს ფიზიკური ძალა, მათ შორის, ორთაბრძოლის სპეციალური ილეთები, საკუთარი თავის ან/და პირთა უსაფრთხოების დაცვის უზრუნველსაყოფად, დანაშაულის ან/და ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის აღსაკვეთად, დანაშაულის ან/და ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩამდენი პირის დასაკავებლად, თუ არაძალისმიერი მეთოდების გამოყენება ვერ უზრუნველყოფს პოლიციელის მიერ მისთვის კანონით დაკისრებული ფუნქციის შესრულებას.

2. პოლიციელი ვალდებულია ფიზიკური ძალის გამოყენების შედეგად პირის დაზიანების შესახებ აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა პირის დაზიანების შესახებ უშუალო უფროსისა და პროკურორისათვის შეტყობინება შეუძლებელია, დაკავშირებულია განსაკუთრებულ სირთულეებთან ან ხელს შეუშლის საპოლიციო ფუნქციის შესრულებას.

3. თუ ფიზიკური ძალა პირთა განუსაზღვრელი წრის მიმართ გამოიყენება, ამის შესახებ ხელმძღვანელმა თანამდებობის პირმა უნდა აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს.

მუხლი 33. სპეციალური საშუალებების გამოყენება

1. პოლიციელი საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგის დასაცავად იყენებს პასიურ და აქტიურ სპეციალურ საშუალებებს.

2. პასიური სპეციალური საშუალებები უზრუნველყოფს პოლიციელის ან/და მის მიერ დასაცავი პირის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დაცვას. ასეთი სპეციალური საშუალებებია: ჯავშანჟილეტი, ჩაფხუტი, ფარი, აირწინაღი და სხეულის დაცვის სხვა სპეციალური საშუალებები.

3. აქტიური სპეციალური საშუალებები პირს მოკლე ვადით უსპობს პოლიციელისთვის წინააღმდეგობის გაწევის უნარს ან/და პოლიციელს ეხმარება საპოლიციო ფუნქციის შესრულებაში. ასეთი სპეციალური  საშუალებებია: ხელბორკილი და შებორკვის სხვა საშუალება, სპეციალური ხელკეტი, ცრემლსადენი გაზი, წიწაკის გაზი, აკუსტიკური საშუალება, არალეტალური იარაღი (მათ შორის, არალეტალური ჭურვი), ფსიქოლოგიური ზემოქმედების შუქბგერითი მოწყობილობა, ტრანსპორტის იძულებითი გაჩერების საშუალება, დაბრკოლების დამანგრეველი საშუალება, წყალსატყორცნი, ჯავშანმანქანა და სხვა სპეციალური სატრანსპორტო საშუალება, სპეციალური საღებავი, სასამსახურო ძაღლი და სასამსახურო ცხენი, ელექტროშოკური მოწყობილობა და შესაბოჭი ბადე. აღნიშნული სპეციალური საშუალებები გამოიყენება:

ა) ხელბორკილი და შებორკვის სხვა საშუალება – დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის მიმართ, რომელიც უძალიანდება ან შეიძლება გაუძალიანდეს პოლიციელს, ან გაქცევას ცდილობს; დაკავებულის ან დაპატიმრებულის ბადრაგირებისას; თუ პირს თავისი საშიში მოქმედებით შეუძლია ზიანი მიაყენოს საკუთარ თავსა და სხვას;

ბ) სპეციალური ხელკეტი – პირზე, პოლიციელზე ან/და დაცულ ობიექტზე თავდასხმის მოსაგერიებლად; დანაშაულის ჩამდენი ან მართლწესრიგის დამრღვევი პირის დაკავებისას, თუ იგი ბოროტად არ ემორჩილება პოლიციელის კანონიერ მოთხოვნას; მართლწესრიგის მასობრივი და ჯგუფური დარღვევის აღსაკვეთად;

გ) ცრემლსადენი გაზი, წიწაკის გაზი, აკუსტიკური საშუალება და არალეტალური იარაღი (მათ შორის, არალეტალური ჭურვი) – პირზე, პოლიციელზე ან/და დაცულ ობიექტზე თავდასხმის მოსაგერიებლად; მართლწესრიგის მასობრივი და ჯგუფური დარღვევის აღსაკვეთად; დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის დაკავებისას ან მისი იძულების მიზნით, დატოვოს დაკავებული ტერიტორია, სატრანსპორტო საშუალება ან შენობა-ნაგებობა, სადაც თავს აფარებს;

დ) ფსიქოლოგიური ზემოქმედების შუქბგერითი მოწყობილობა – სახელმწიფო ან/და საზოგადოებრივ ობიექტზე თავდასხმის მოსაგერიებლად, პირზე ან/და პოლიციელზე თავდასხმის მოსაგერიებლად, შეიარაღებული წინააღმდეგობის გამწევი პირის დასაკავებლად; შენობა-ნაგებობიდან, მიწის ნაკვეთიდან, სატრანსპორტო საშუალებიდან შეჭრილი დამნაშავის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის გამოსაძევებლად, უკანონოდ თავისუფლებააღკვეთილის გასათავისუფლებლად;

ე) ტრანსპორტის იძულებითი გაჩერების საშუალება – სატრანსპორტო საშუალების იძულებით გასაჩერებლად, რომლის მძღოლმა არ შეასრულა პოლიციელის მოთხოვნა გაჩერების შესახებ და რომლის მოქმედებაც საფრთხეს უქმნის ადამიანის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას, ან თუ ასეთი საშუალების გამოყენება აუცილებელია პროპორციული სამართლებრივი სიკეთის დასაცავად;

ვ) დაბრკოლების დამანგრეველი საშუალება – დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის დაკავებისას, დახურული სივრციდან უკანონოდ თავისუფლებააღკვეთილის გასათავისუფლებლად;

ზ) წყალსატყორცნი, ჯავშანმანქანა და სხვა სპეციალური სატრანსპორტო საშუალება – მართლწესრიგის მასობრივი დარღვევის აღსაკვეთად, სახელმწიფო ან/და საზოგადოებრივ ობიექტზე ჯგუფური თავდასხმის მოსაგერიებლად, სატრანსპორტო საშუალების იძულებით გასაჩერებლად, რომლის მძღოლმა არ შეასრულა პოლიციელის მოთხოვნა გაჩერების შესახებ, შეიარაღებული დამნაშავის დასაკავებლად;

თ) სპეციალური საღებავი – დანაშაულის ჩამდენი პირის გამოსავლენად;

ი) სასამსახურო ძაღლი – მართლწესრიგის მასობრივი დარღვევის აღსაკვეთად, დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის დევნისას და დაკავებისას, დაკავებულის ან დაპატიმრებულის ბადრაგირებისას, პირზე ან/და პოლიციელზე თავდასხმის მოსაგერიებლად;

კ) სასამსახურო ცხენი – დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის დევნისას და დაკავებისას, პატრულირებისას, მართლწესრიგის მასობრივი დარღვევის აღსაკვეთად;

ლ) ელექტროშოკური მოწყობილობა – პირზე, პოლიციელზე ან/და დაცულ ობიექტზე თავდასხმის მოსაგერიებლად;

მ) შესაბოჭი ბადე – სამართალდამრღვევის დევნისას, შეიარაღებული თავდასხმის მოსაგერიებლად, თავდამსხმელის შესაპყრობად.

4. პოლიციელი ვალდებულია სპეციალური საშუალების გამოყენების შედეგად პირის დაჭრის ან დაზიანების შესახებ აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა პირის დაჭრის ან დაზიანების შესახებ უშუალო უფროსისა და პროკურორისათვის შეტყობინება შეუძლებელია, დაკავშირებულია განსაკუთრებულ სირთულეებთან ან ხელს შეუშლის საპოლიციო ფუნქციის შესრულებას.

5. თუ სპეციალური საშუალება პირთა განუსაზღვრელი წრის მიმართ გამოიყენება, ამის შესახებ ხელმძღვანელმა თანამდებობის პირმა უნდა აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს.

6. პოლიციის შეიარაღებაში არსებული სპეციალური საშუალებების შენახვის, ტარებისა და გამოყენების წესები განისაზღვრება მინისტრის ნორმატიული აქტებით.

მუხლი 34. ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენების უფლება

1. პოლიციელს უფლება აქვს, შეინახოს, ატაროს და გამოიყენოს სამსახურებრივ-საშტატო ცეცხლსასროლი იარაღი, აგრეთვე მინისტრის მიერ დადგენილი წესის შესაბამისად − დამატებითი სამსახურებრივ-საშტატო ცეცხლსასროლი იარაღი.

2. პოლიციელის განკარგულებაში არსებული ცეცხლსასროლი იარაღის შენახვისა და ტარების წესს ადგენს მინისტრი.

3. ცეცხლსასროლი იარაღის პასიურ გამოყენებად ითვლება პოლიციელის მიერ ლეგიტიმური მიზნის მისაღწევად იარაღის დემონსტრირება.

4. ცეცხლსასროლი იარაღის აქტიურ გამოყენებად ითვლება იარაღიდან გამიზნული გასროლა.

5. პოლიციელს უფლება აქვს, უკიდურესი ღონისძიების სახით გამოიყენოს ცეცხლსასროლი იარაღი:

ა) პირისა და საკუთარი თავის დასაცავად, როდესაც საფრთხე ექმნება სიცოცხლეს ან/და ჯანმრთელობას;

ბ) უკანონოდ თავისუფლებააღკვეთილის გასათავისუფლებლად;

გ) მისთვის წინასწარი ცნობით ძალადობრივი ქმედებისათვის ან განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულისათვის დაკავებულის გაქცევის აღსაკვეთად; 

დ) ძალადობრივი დანაშაულის აღსაკვეთად, თუ პირი წინააღმდეგობას უწევს პოლიციელს;

ე) დაცულ ობიექტზე, სახელმწიფო ორგანოზე ან/და საზოგადოებრივ ორგანიზაციაზე თავდასხმის მოგერიებისას;

ვ) საშიში ცხოველის თავდასხმისაგან ადამიანის დასაცავად;

ზ) სატრანსპორტო საშუალების გაჩერების მიზნით მისი დაზიანებისათვის, თუ მძღოლის მოქმედება რეალურ საფრთხეს უქმნის ადამიანის სიცოცხლეს ან/და ჯანმრთელობას და მძღოლი არ ემორჩილება პოლიციელის არაერთგზის მოთხოვნას სატრანსპორტო საშუალების გაჩერების შესახებ, გარდა მოძრავი სატრანსპორტო საშუალებიდან მოძრავი სატრანსპორტო საშუალებისათვის სროლისა.

6. პირის მიმართ ცეცხლსასროლი იარაღის აქტიურ გამოყენებას წინ უნდა უძღოდეს მისი გამოყენების შესახებ სიტყვიერი გაფრთხილება  − „პოლიციაა, სდექ, თორემ გესვრი!“, შემდეგ − გამაფრთხილებელი გასროლა. აუცილებლობის შემთხვევაში შეიძლება გამაფრთხილებელი გასროლა არ განხორციელდეს.

7. გაფრთხილების გარეშე ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენება შეიძლება:

ა) შეიარაღებული თავდასხმისას, აგრეთვე  საბრძოლო ტექნიკით, ნებისმიერი სატრანსპორტო ან მექანიკური საშუალებით მოულოდნელი თავდასხმისას;

ბ) პოლიციელისთვის წინასწარი ცნობით სატრანსპორტო საშუალების გამოყენებით განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულისათვის დაკავებულის ან დაპატიმრებულის გაქცევისას;

გ) პირის მიერ შეიარაღებული წინააღმდეგობის გაწევისას;

დ) განგაშის სიგნალის მისაცემად ან დამხმარე ძალის გამოსაძახებლად;

ე) ცეცხლსასროლი იარაღის წართმევის აღსაკვეთად;

ვ) სასიკვდილოდ დაზიანებული ან დასნებოვნებული ცხოველის სიცოცხლის შესაწყვეტად, როდესაც ნათელია, რომ პრობლემის სხვაგვარად  გადაჭრა შეუძლებელია.

8. ცეცხლსასროლი იარაღის ისეთი გამოყენება, რომელიც შეიცავს სასიკვდილოდ დაჭრის საფრთხეს, შეიძლება მხოლოდ აუცილებელი მოგერიების ან/და უკიდურესი აუცილებლობის შემთხვევაში.

9. პოლიციელს ეკრძალება ცეცხლსასროლი იარაღის ისეთ ადგილებში გამოყენება, სადაც არსებობს სხვა პირთა დაშავების საფრთხე, აგრეთვე ცეცხლსაშიშ და აფეთქებასაშიშ ადგილებში, გარდა აუცილებელი მოგერიების ან/და უკიდურესი აუცილებლობის შემთხვევისა.

10. პოლიციელი ვალდებულია ცეცხლსასროლი იარაღის აქტიური გამოყენების შესახებ დაუყოვნებლივ აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს.

11. პოლიციის შეიარაღებაში არსებული ცეცხლსასროლი იარაღისა და საბრძოლო მასალის ნუსხა დგინდება საქართველოს კანონმდებლობით.

მუხლი 35. იძულების ღონისძიებების გამოყენების შეზღუდვა

1. აკრძალულია ფიზიკური ძალის, სპეციალური საშუალებებისა და ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენება ორსულობის, მცირეწლოვნობის, შეზღუდული შესაძლებლობის ან ხანდაზმულობის აშკარა ნიშნების მქონე პირთა მიმართ, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ისინი შეიარაღებულნი ან ჯგუფურად ესხმიან თავს, შეიარაღებულ წინააღმდეგობას უწევენ პოლიციელს, რაც საფრთხეს უქმნის სხვა პირის ან პოლიციელის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას, თუ ასეთი თავდასხმისა და წინააღმდეგობის სხვაგვარი ხერხებითა და საშუალებებით მოგერიება შეუძლებელია.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტიდან გამონაკლისია შემთხვევა, როდესაც ფიზიკური ძალისა და სპეციალური საშუალებების გამოუყენებლობა შეუძლებელს ხდის საპოლიციო ფუნქციის შესრულებას.

თავი VI

პოლიციაში სამსახური

მუხლი 36. პოლიციაში სამსახურის გავლის  წესი

1. პოლიციაში სამსახურის გავლის წესი განისაზღვრება მინისტრის ნორმატიული აქტებით.

2. პოლიციელს ეკრძალება გაფიცვა, აგრეთვე შეკრებასა და მანიფესტაციაში მონაწილეობა.

3. პოლიციელს ეკრძალება პოლიტიკური გაერთიანების წევრობა.

4. პოლიციელს უფლება არა აქვს, ასრულებდეს რაიმე ანაზღაურებად სამუშაოს, გარდა სამეცნიერო, პედაგოგიური ან შემოქმედებითი საქმიანობისა, ეკავოს რაიმე თანამდებობა რომელიმე სხვა სახაზინო დაწესებულებაში ან ასრულებდეს რაიმე ანაზღაურებად სამუშაოს სახელმწიფოს 50%-ზე მეტი წილობრივი მონაწილეობით შექმნილ საწარმოში, ეკავოს რაიმე თანამდებობა სხვა ქვეყნის ორგანოში ან დაწესებულებაში.

მუხლი 37. სამსახურში მიღების წესი

1. პოლიციაში სამუშაოდ მიიღება 18 წელს მიღწეული საქართველოს მოქალაქე, რომელიც ფლობს საქართველოს სახელმწიფო ენას და რომელსაც თავისი პიროვნული და საქმიანი თვისებების, განათლების, ფიზიკური მომზადებისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისად შეუძლია შეასრულოს პოლიციელის ფუნქციები.

2. პოლიციაში სამუშაოდ მისაღებ კანდიდატს შეარჩევენ სამინისტროს საკადრო დანაყოფი და სპეციალური კომისია, რომლებიც ამოწმებენ კანდიდატის ჯანმრთელობის მდგომარეობას, ფიზიკურ მომზადებას, განათლებასა და საქმიან თვისებებს.

3. პოლიციაში ცალკეულ თანამდებობებზე მისაღები კანდიდატი სამინისტროს აკადემიაში გადის სპეციალური მომზადების შესაბამის საგანმანათლებლო პროგრამას ან კურსს პოლიციაში სამუშაოდ მიღებამდე ან მიღების შემდეგ.

4. პოლიციაში სამუშაოდ პირი მიღებული უნდა იქნეს სპეციალური კონკურსის გავლის შედეგად.

5. სამსახურში მიღების/დანიშვნის ან სამსახურიდან გათავისუფლების/დათხოვნის შესახებ სამართლებრივი აქტი შეიძლება გამოიცეს ელექტრონული დოკუმენტბრუნვის სისტემის გამოყენებით. აღნიშნული წესით გამოცემული სამართლებრივი აქტი ჩაბარებულად ითვლება ელექტრონული დოკუმენტბრუნვის სისტემაში იმ პირის მისამართზე გაგზავნის მომენტიდან, რომელსაც უშუალოდ შეეხება სამსახურში მიღების/დანიშვნის ან სამსახურიდან გათავისუფლების/დათხოვნის (მათ შორის, თანამდებობიდან გადაყენების) შესახებ სამართლებრივი აქტი.

მუხლი 371. სამინისტროს სისტემაში მისაღები კანდიდატის, სტაჟიორის, პრაქტიკანტისა და დასაქმებული პირის შემოწმება

1. სამინისტროს სისტემაში მისაღები კანდიდატი, სტაჟიორი, პრაქტიკანტი (შემდგომ − კანდიდატი) და დასაქმებული პირი, მათ შორის, სამხედრო მოსამსახურე, საჯარო მოხელე, სამოქალაქო პირი, შრომითი ხელშეკრულებით დასაქმებული პირი (შემდგომ − დასაქმებული პირი), ექვემდებარებიან შემოწმებას. ამ შემოწმების განხორციელების წესს ადგენს მინისტრი. 

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული შემოწმების მიზანია კანდიდატის ან/და დასაქმებული პირის სამინისტროს მოსამსახურისთვის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ ფუნქციებთან/ამოცანებთან შესაბამისობის დადგენა და მის მიერ სამსახურებრივი მოვალეობების ჯეროვნად შესრულებისთვის ხელის შემშლელი გარემოებების გამოვლენა.

საქართველოს 2021 წლის 1 დეკემბრის კანონი №1036 – ვებგვერდი, 06.12.2021წ.

  მუხლი 38. სამსახურში მიღებისათვის დადგენილი შეზღუდვები

პოლიციაში სამუშაოდ არ მიიღება:

ა) განზრახი დანაშაულისათვის ნასამართლევი პირი;

ბ) პირი, რომლის მიმართაც სისხლისსამართლებრივი დევნა მიმდინარეობს;

გ) პირი, რომელიც სასამართლომ შეზღუდულქმედუნარიანად აღიარა, თუ სასამართლოს გადაწყვეტილებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული;

დ) პირი, რომელსაც სასამართლოს მიერ ჩამორთმეული აქვს შესაბამისი თანამდებობის დაკავების უფლება;

ე) პირი, რომლის ჯანმრთელობის მდგომარეობა, სამედიცინო დასკვნის თანახმად, არ აკმაყოფილებს შესაბამისი თანამდებობის დასაკავებლად აუცილებელ მოთხოვნებს;

ვ) ალკოჰოლიზმით, ნარკომანიით, ტოქსიკომანიით, ფსიქიკური ან/და სხვა სნეულებით დაავადებული პირი. სნეულებათა ჩამონათვალს ერთობლივად ადგენენ საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი და მინისტრი;

ზ) პირი, რომელიც შესაბამისი თანამდებობის დაკავების შედეგად უშუალო სამსახურებრივი ზედამხედველობით უკავშირდება მშობელს, მეუღლეს, დას, ძმას, შვილს ან მეუღლის დას, ძმას, მშობელს;

თ) სხვა ქვეყნის მოქალაქეობის პრეტენდენტი, გარდა კანონით ან საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებითა და შეთანხმებით გათვალისწინებული გამონაკლისებისა.

საქართველოს 2015 წლის  20 მარტის კანონი №3346 - ვებგვერდი, 31.03.2015წ.

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3100 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

მუხლი 39. წვევამდელის პოლიციაში მიღებისა და სამსახურის გავლის წესი

წვევამდელის პოლიციაში მიღებისა და სამსახურის გავლის წესი განისაზღვრება მინისტრის სამართლებრივი აქტებითა და სხვა ნორმატიული აქტებით.

მუხლი 391. სამსახურებრივი საჭიროებიდან გამომდინარე, პოლიციელის მისი თანამდებობის თანაბარ (ტოლფას) თანამდებობაზე გადაყვანა

1. სამსახურებრივი საჭიროებიდან გამომდინარე, მინისტრის ან საამისოდ უფლებამოსილი პირის გადაწყვეტილებითა და პოლიციელის თანხმობით ან მისი თანხმობის გარეშე შეიძლება მიღებულ იქნეს გადაწყვეტილება პოლიციელის მისი თანამდებობის თანაბარ (ტოლფას) თანამდებობაზე გადაყვანის შესახებ. აღნიშნული წესით პოლიციელის გადაყვანა შესაძლებელია აგრეთვე ტერიტორიულად სხვა ადგილზე. პოლიციელის თანხმობის გარეშე ამ წესით მისი გადაყვანა დასაშვებია 1 წლამდე ვადით. 1-წლიანი ვადის სრულად ამოწურვის შემდეგ აღნიშნული ვადა საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია გაგრძელდეს დამატებით 1 წლამდე ვადით.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული წესით პოლიციელის გადაყვანა დასაშვებია, თუ პოლიციელს, მისი განათლების (კვალიფიკაციის) და მის მიერ შესასრულებელი ფუნქცია-მოვალეობების გათვალისწინებით, მისთვის დაკისრებული ფუნქცია-მოვალეობების შესრულება შეუძლია.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული ვადის ამოწურვის ან შესაბამისი სამსახურებრივი საჭიროების აღმოფხვრის შემდეგ პოლიციელი ბრუნდება გადაყვანამდე დაკავებულ თანამდებობაზე, ხოლო თუ ეს შეუძლებელია, იგი ინიშნება მის შესაბამის, თანაბარ (ტოლფას) თანამდებობაზე. თუ აღნიშნული პოლიციელი უარს იტყვის შეთავაზებულ თანამდებობაზე, იგი გათავისუფლდება დაკავებული თანამდებობიდან.

4. სამსახურებრივი საჭიროებიდან გამომდინარე, პოლიციელის მისი თანამდებობის თანაბარ (ტოლფას) თანამდებობაზე ამ მუხლით დადგენილი წესით გადაყვანის გარდა, პოლიციელის სამსახურებრივი გადაადგილების სხვა შემთხვევები განისაზღვრება მინისტრის ბრძანებით.

საქართველოს 2022 წლის 24 მაისის კანონი №1576 – ვებგვერდი, 06.06.2022წ.

მუხლი 40. პოლიციელის თანამდებობიდან დროებით გადაყენება

1. პოლიციელი საგამოძიებო ორგანოს დასაბუთებული წერილობითი მოთხოვნის, სამინისტროს გენერალური ინსპექციის სათანადო დასკვნის ან შესაბამისი დანაყოფის ხელმძღვანელის მოთხოვნის საფუძველზე, მინისტრის ბრძანებით შეიძლება დროებით გადაყენებულ იქნეს დაკავებული თანამდებობიდან სისხლის სამართლის საქმეში მისი ბრალდებულად ცნობის გამო საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე.

2. თანამდებობიდან გადაყენებული პოლიციელი გამართლების შემთხვევაში უნდა აღდგეს იმავე თანამდებობაზე, ხოლო თუ ეს შეუძლებელია – მის ტოლფას თანამდებობაზე.

საქართველოს 2015 წლის  8   ივლისის კანონი  №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.  

მუხლი 41. პოლიციელის სამსახურიდან დათხოვნის წესი

1. პოლიციელი სამსახურიდან შეიძლება დათხოვნილ იქნეს:

ა) პირადი განცხადების (პატაკის) საფუძველზე;

ბ) შტატების შემცირებისას ან რეორგანიზაციის დროს, რომელსაც თან სდევს შტატების შემცირება;

გ) სტრუქტურული ქვედანაყოფის ლიკვიდაციის დროს;

დ) კადრების განკარგულებაში ყოფნის ვადის გასვლის გამო;

ე) სამსახურში ყოფნის ზღვრული ასაკის მიღწევის გამო;

ვ) წელთა ნამსახურობის ვადის გასვლის გამო;

ზ) დისციპლინური გადაცდომის ჩადენის ან მის მიმართ კანონიერ ძალაში შესული სასამართლო განაჩენის გამო;

თ) თანამდებობრივი შეუთავსებლობის გამო; 

ი) მოქალაქეობის შეცვლის გამო;

კ) სხვა დაწესებულებაში გადასვლასთან დაკავშირებით;

ლ) ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო, სამედიცინო კომისიის დასკვნის შესაბამისად;

მ) უგზო-უკვლოდ დაკარგულად ან გარდაცვლილად ცნობის გამო;

ნ) გარდაცვალების გამო;

ო) საქართველოს კანონმდებლობით პირდაპირ გათვალისწინებული სხვა საფუძვლით.

2. პოლიციელის სამსახურიდან დათხოვნის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს მინისტრი ან საამისოდ უფლებამოსილი პირი.

მუხლი 42. პოლიციელის კადრების განკარგულებაში აყვანა

1. პოლიციელი საამისოდ უფლებამოსილი პირის ბრძანებით შეიძლება გათავისუფლდეს დაკავებული თანამდებობიდან და აყვანილ იქნეს კადრების განკარგულებაში არაუმეტეს 4 თვის ვადით:

ა) პირადი განცხადების (პატაკის) საფუძველზე;

ბ) შტატების შემცირებისას ან რეორგანიზაციის დროს, რომელსაც თან სდევს შტატების შემცირება;

გ) სტრუქტურული ქვედანაყოფის ლიკვიდაციის დროს.

2. კადრების განკარგულებაში აყვანილ პოლიციელს შეიძლება დაეკისროს მოვალეობის დროებით შესრულება.

3. კადრების განკარგულებაში აყვანილი პოლიციელი კადრების განკარგულებაში აყვანის დღიდან ითვლება სამსახურიდან შესაძლო დათხოვნის შესახებ გაფრთხილებულად.

მუხლი 43. პოლიციის კადრების მომზადება

1. პოლიციის კადრების სპეციალური პროფესიული მომზადება,  გადამზადება და კვალიფიკაციის ამაღლება ხორციელდება სამინისტროს აკადემიაში.

2. (ამოღებულია - 21.07.2018, №3270)

3. საპოლიციო უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულების სტუდენტისთვის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ შემთხვევაში შესაძლებელია დაწესდეს „უმაღლესი განათლების შესახებ“ საქართველოს კანონით გაუთვალისწინებელი შეზღუდვები.

3. (ამოღებულია - 21.07.2018, №3270).  

4. სამინისტროს აკადემია უფლებამოსილია განახორციელოს ასევე სახელმწიფო უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგის დაცვის ფუნქციის შემსრულებელი სხვა სახელმწიფო ორგანოების, აგრეთვე საჯარო და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მოსამსახურეთა მომზადება, გადამზადება და კვალიფიკაციის ამაღლება.

საქართველოს 2014 წლის 2 მაისის კანონი №2367 - ვებგვერდი, 16.05.2014წ.  

საქართველოს 2015 წლის  8   ივლისის კანონი  №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.

საქართველოს 2018 წლის 21  ივლისის  კანონი №3270  –  ვებგვერდი, 31.07.2018წ.

მუხლი 44. წოდებები პოლიციაში

1. პოლიციაში დაწესებულია წოდებები, რომელთა მინიჭების საფუძვლები და წესი განსაზღვრულია ამ კანონითა და სხვა აქტებით.

2. პოლიციელს წოდება ენიჭება, თუ მას უკავია თანამდებობა, რომლისთვისაც განსაზღვრულია მისანიჭებლის თანაბარი ან უფრო მაღალი წოდება.

3. პოლიციელისთვის წოდების მინიჭება საფეხურის გამოტოვებით დაუშვებელია და ხორციელდება მხოლოდ თანამიმდევრობით.

 მუხლი 45. სამსახურის ვადა პოლიციის წოდების მისანიჭებლად

1. პოლიციაში წოდების მისანიჭებლად დაწესებულია სამსახურის ვადა, გარდა უმცროსი სპეციალური წოდებებისა.

2. უმაღლესი წოდებების მისანიჭებლად სამინისტროში სამსახურის ვადა არ წესდება. აღნიშნულ წოდებებს ანიჭებს საქართველოს პრეზიდენტი მინისტრის წარდგინებით.

3. განსაკუთრებული დამსახურებისათვის ან ატესტაციის შედეგების გათვალისწინებით წოდების ვადამდე მინიჭების უფლება აქვს მინისტრს ან საამისოდ უფლებამოსილ პირს.

 მუხლი 46. პოლიციელის წახალისება

1. სამსახურებრივ მოვალეობათა სანიმუშოდ შესრულებისათვის, ხანგრძლივი და კეთილსინდისიერი სამსახურისა და განსაკუთრებული სირთულის ან მნიშვნელოვანი დავალების შესრულებისათვის პოლიციელის მიმართ გამოიყენება წახალისების შემდეგი ფორმები:

ა) მადლობის გამოცხადება;

ბ) ფულადი ჯილდოს მიცემა;

გ) ფასიანი საჩუქრით დაჯილდოება;

დ) სამინისტროს სიგელით დაჯილდოება;

ე) სამკერდე ნიშნით დაჯილდოება;

ვ) სამინისტროს მედალიონით დაჯილდოება;

ზ) სამინისტროს მედლით დაჯილდოება;

თ) მორიგი წოდების ვადამდე მინიჭება;

ი) დისციპლინური სახდელის ვადამდე მოხსნა;

კ) სამოქალაქო ან სამსახურებრივ-საშტატო იარაღით დაჯილდოება;

ლ) სახელმწიფო ჯილდოზე წარდგენა.

2. ერთდროულად შეიძლება გამოყენებულ იქნეს პოლიციელის წახალისების რამდენიმე ფორმა.

3. პოლიციელის წახალისების უფლება აქვს საამისოდ უფლებამოსილ პირს.

4. პირის მიერ პოლიციისთვის გაწეული დახმარებისათვის შესაძლებელია გამოყენებულ იქნეს ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული წახალისების ფორმები, გარდა „ე“, „თ“ და „ი“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული წახალისების ფორმებისა.

5. პოლიციელის წახალისების წესს ადგენს მინისტრი.

საქართველოს 2017 წლის 23  დეკემბრის  კანონი №1938  - ვებგვერდი, 29.12.2017წ.

 მუხლი 47. პოლიციელის ფორმის ტანსაცმელი

 1. პოლიციელი ატარებს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი ფორმის ტანსაცმელს.

2. პოლიციელს თავისი უფლებამოსილების დასადასტურებლად ეძლევა პირადობის მოწმობა ან/და სპეციალური ჟეტონი.

3. პოლიციელის ფორმის ტანსაცმლის ნიმუშს ამტკიცებს მინისტრი.

4. პოლიციელის პირადობის მოწმობის ნიმუშს ან/და სპეციალური ჟეტონის ნიმუშს ამტკიცებს მინისტრი „სახელმწიფო მნიშვნელობის სიმბოლოების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით.

საქართველოს 2019 წლის 22 თებერვლის კანონი №4321 – ვებგვერდი, 07.03.2019წ.

თავი VII

პოლიციელის სამართლებრივი და სოციალური დაცვა

მუხლი 48. პოლიციელის სამართლებრივი დაცვა

1. პოლიციელი სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას არის სახელმწიფო ხელისუფლების წარმომადგენელი და მას იცავს სახელმწიფო. პოლიციელის კანონიერი მოთხოვნის შესრულება ყველასთვის სავალდებულოა.

2. არავის არ აქვს უფლება, ჩაერიოს პოლიციელის სამსახურებრივ საქმიანობაში, გარდა კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

3. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელისთვის ხელის შეშლა, მისი პატივისა და ღირსების შელახვა, მისთვის წინააღმდეგობის გაწევა, მის მიმართ მუქარა, ძალადობა ან მისი სიცოცხლის, ჯანმრთელობის ან ქონების ხელყოფა იწვევს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ პასუხისმგებლობას.

4. პოლიციელმა უარი უნდა თქვას აშკარად უკანონო ბრძანების ან განკარგულების შესრულებაზე, თუ მან იცოდა ან უნდა სცოდნოდა მისი უკანონობის შესახებ, და უნდა იმოქმედოს კანონის ფარგლებში.

5. პოლიციელმა აშკარად უკანონო ბრძანების ან განკარგულების მიღების შემთხვევაში უნდა აცნობოს სამინისტროს გენერალურ ინსპექციას ან პროკურორს.

6. პოლიციელს, რომელიც უარს ამბობს, შეასრულოს აშკარად უკანონო ბრძანება ან განკარგულება, პასუხისმგებლობა არ დაეკისრება.

7. პოლიციელისთვის აშკარად უკანონო ბრძანების ან განკარგულების მიმცემ პირს დაეკისრება პასუხისმგებლობა კანონით დადგენილი წესით.

8. პოლიციელს უფლება აქვს, თავისი უფლებებისა და თავისუფლებების დასაცავად მიმართოს სასამართლოს.

მუხლი 49. პოლიციელის სოციალური დაცვა

1. პოლიციელის სოციალურ დაცვას უზრუნველყოფს სახელმწიფო.

2. უზრუნველყოფილია პოლიციელის სავალდებულო ჯანმრთელობისა და სიცოცხლის სახელმწიფო დაზღვევა.

3. კადრების განკარგულებაში ყოფნის პერიოდში პოლიციელს 2 თვის განმავლობაში უნარჩუნდება ბოლო დაკავებული თანამდებობის ხელფასი (ფულადი სარგო).

4. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას მიყენებული ზიანი პოლიციელს სრულად აუნაზღაურდება საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტის სახსრებით, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

5. პოლიციელის საპენსიო უზრუნველყოფა ხორციელდება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

6. პოლიციელისა და მისი ოჯახის წევრის (წევრების) სამედიცინო მომსახურების პირობებსა და წესს განსაზღვრავს მინისტრი.

61. სამინისტროსა და საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მოსამსახურეთა, მათი ოჯახის წევრთა, სამინისტროდან და საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურიდან დათხოვნილ პირთა (სახელმწიფო კომპენსაციის მიმღები პირები) და სამინისტროსა და საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის სასწავლო დაწესებულების/დანაყოფის მსმენელთა სამედიცინო უზრუნველყოფას, აგრეთვე სამსახურის  გავლის პერიოდში (მათ შორის, სამსახურში მიღების ან სამსახურიდან დათხოვნის დროს) ჯანმრთელობის მდგომარეობის შემოწმებას ახორციელებს სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ჯანმრთელობის დაცვის სამსახური.

7. საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტის სახსრების ფარგლებში პოლიციელისთვის მინისტრის ბრძანებით შეიძლება განისაზღვროს ერთჯერადი დახმარების, სხვა სოციალური დაცვის დამატებითი ღონისძიებები და შეღავათები. 

8. მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით პოლიციელს შესაძლებელია საცხოვრებლად სარგებლობაში გადაეცეს სამინისტროს ბალანსზე რიცხული, სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ბინა, სახლი, დამხმარე ნაგებობები და მათზე მიმაგრებული მიწის ფართობი.

საქართველოს 2015 წლის  8   ივლისის კანონი  №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.

მუხლი 50. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის დაღუპვა

1. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას, გარდა ამ მუხლის 1 1 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევებისა, პოლიციელის დაღუპვის შემთხვევაში მის ოჯახს (მემკვიდრეს) საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროსთვის საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან გამოყოფილი ასიგნებებიდან, მინისტრის მიერ გამოცემული აქტის საფუძველზე ეძლევა ერთჯერადი ფულადი დახმარება არაუმეტეს 15 000 (თხუთმეტი ათასი) ლარისა და დაკრძალვის (საფლავის მოწყობის) ხარჯების ასანაზღაურებელი თანხა 500 (ხუთასი) ლარის ოდენობით. პოლიციელის დაკრძალვის ხარჯებს სახელმწიფო ანაზღაურებს.

11. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას, კერძოდ, ამ კანონით გათვალისწინებული პრევენციული ღონისძიების განხორციელებისას, სამართალდარღვევის აღკვეთისას, დამნაშავის შეპყრობისას, დამნაშავეობასთან ბრძოლისას, საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვისას ან/და საბრძოლო მოქმედებების დროს შეტაკებისას, სამსახურებრივ საქმიანობასთან დაკავშირებით თავდასხმისას, ადამიანის სიცოცხლის, ჯანმრთელობის ან/და ქონების გადარჩენისას პოლიციელის დაღუპვის ან მიღებული ჭრილობების შედეგად გარდაცვალების შემთხვევაში მის ოჯახს (მემკვიდრეს) საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროსთვის საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან გამოყოფილი ასიგნებებიდან, მინისტრის მიერ გამოცემული აქტის საფუძველზე ეძლევა ერთჯერადი ფულადი დახმარება 100 000 (ასი ათასი) ლარის ოდენობით და დაკრძალვის (საფლავის მოწყობის) ხარჯების ასანაზღაურებელი თანხა 500 (ხუთასი) ლარის ოდენობით. პოლიციელის დაკრძალვის ხარჯებს სახელმწიფო ანაზღაურებს.

2. სამინისტროს საბიუჯეტო ასიგნებების ფარგლებში, ეკონომიის არსებობის შემთხვევაში, მინისტრის სამართლებრივი აქტის საფუძველზე სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას დაღუპული პოლიციელის ოჯახის წევრს (მემკვიდრეს) ან მის კმაყოფაზე მყოფ პირს შესაძლებელია მიეცეს დამატებითი მატერიალური დახმარება.

3. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის დაღუპვის ან მიღებული ჭრილობების შედეგად გარდაცვალების შემთხვევაში მისი ოჯახის წევრებს ენიშნებათ სახელმწიფო კომპენსაცია „სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად.

მუხლი 51. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის ჯანმრთელობის დაზიანება

1. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის ჯანმრთელობის დაზიანების შემთხვევაში, დაზიანების ხარისხის შესაბამისად, მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით მას ეძლევა ერთჯერადი ფულადი დახმარება შემდეგი ოდენობით:

ა) ჯანმრთელობის მძიმე დაზიანებისას – 7 000 (შვიდი ათასი) ლარი;

ბ) ჯანმრთელობის ნაკლებად მძიმე დაზიანებისას – 4 000 (ოთხი ათასი) ლარი;

გ) ჯანმრთელობის მსუბუქი დაზიანებისას – 2 000 (ორი ათასი) ლარი.

2. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის ჯანმრთელობის დაზიანების შემთხვევაში, თუ ეს დაზიანება შეუძლებელს ხდის მის მიერ სამსახურებრივი მოვალეობის ჯეროვნად შესრულებას, სამინისტრო უზრუნველყოფს ამ პოლიციელის სამინისტროს სისტემაში, მისი პიროვნული და საქმიანი თვისებების, განათლებისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამის თანამდებობაზე დასაქმებას.

3. თუ ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში სამინისტრო ობიექტური მიზეზების გამო ვერ უზრუნველყოფს პოლიციელის დასაქმებას, უმუშევრობის პერიოდში, მაგრამ არაუმეტეს 1 წლისა, მას ყოველთვიურად ეძლევა კომპენსაცია ბოლო დაკავებული თანამდებობის თანამდებობრივი სარგოს სრული ოდენობით.

4. პოლიციელის ჯანმრთელობის დაზიანების ხარისხი დგინდება კანონით დადგენილი წესით.

მუხლი 52. პოლიციელის სამუშაო დრო

1. პოლიციელისთვის დადგენილია არანორმირებული სამუშაო დღე.

2. სამინისტროს სისტემაში ან მის ცალკეულ სტრუქტურულ ერთეულებში, განსაკუთრებულ შემთხვევებში, მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით, განსაზღვრული ვადით შეიძლება გამოცხადდეს მუშაობის განსაკუთრებული რეჟიმი. განსაკუთრებული რეჟიმის დროს პოლიციელები იმყოფებიან მათთვის გათვალისწინებულ სამუშაო ადგილას. პოლიციელს სამუშაო ადგილის დატოვება შეუძლია მხოლოდ უშუალო უფროსის ნებართვით.

3. საომარი ან საგანგებო მდგომარეობის ან სხვა ექსტრემალური ვითარების დროს სამინისტრო გადადის მუშაობის განსაკუთრებულ რეჟიმზე. 

მუხლი 53. პოლიციელის შვებულება

1. პოლიციელის ყოველწლიური ანაზღაურებადი შვებულების ხანგრძლივობაა 30 კალენდარული დღე.

2. სამინისტროში მუშაობის 5 წელზე მეტი სტაჟის მქონე პოლიციელის ყოველწლიური ანაზღაურებადი შვებულების ხანგრძლივობაა 35 კალენდარული დღე, ხოლო 10 წელზე მეტი სტაჟის მქონე პოლიციელისა – 40 კალენდარული დღე.

3. სამსახურებრივი საჭიროებიდან გამომდინარე, დასაშვებია პოლიციელის შვებულების შეწყვეტა და სამსახურის გასაგრძელებლად მისი გამოძახება.

მუხლი 54. პოლიციელის ხელფასი

1. პოლიციელის ხელფასი (ფულადი სარგო) შედგება თანამდებობრივი სარგოსა და წოდებისათვის დადგენილი სარგოსგან.

2. პოლიციელს, ხელფასის გარდა, შეიძლება მიეცეს ხელფასზე (ფულად სარგოზე) დანამატი და კომპენსაცია.

3. პოლიციელის ხელფასის (თანამდებობრივი სარგოს და წოდებისათვის დადგენილი სარგოს) და ხელფასზე (ფულად სარგოზე) დანამატისა და კომპენსაციის ოდენობებს, აგრეთვე მათი გაცემის პირობებსა და წესს განსაზღვრავს მინისტრი.

თავი VIII

პოლიციის დაფინანსება და მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფა

მუხლი 55. პოლიციის დაფინანსება და მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფა

1. სამინისტროს სტრუქტურული ქვედანაყოფები, ტერიტორიული ორგანოები და სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულება – საქართველოს სასაზღვრო პოლიცია ფინანსდებიან საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან, ხოლო სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირები − საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

 2. თუ პოლიციელი სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისათვის სახელმწიფო ან პირად საკუთრებაში არსებულ სატრანსპორტო საშუალებას იყენებს, ამ სატრანსპორტო საშუალებას საწვავით უზრუნველყოფს სამინისტრო მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით დადგენილი წესით.

თავი IX

პოლიციის საქმიანობის კონტროლი

მუხლი 56. პოლიციელის ქმედების გასაჩივრება

1. პირს, რომელიც მიიჩნევს, რომ პოლიციელის ქმედებით დაირღვა მისი უფლებები და თავისუფლებები, უფლება აქვს, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გაასაჩივროს ეს ქმედება ზემდგომ თანამდებობის პირთან, პროკურატურაში ან სასამართლოში.

2. პოლიციის პრევენციული ღონისძიება, რომელიც ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ან ადმინისტრაციული რეალაქტის ფორმით განხორციელდა, საჩივრდება საქართველოს ადმინისტრაციული კანონმდებლობით დადგენილი წესით, ღონისძიების განმახორციელებელ ადმინისტრაციულ ორგანოში, თუ ამ ორგანოში არსებობს ღონისძიების განმახორციელებელი თანამდებობის პირის ზემდგომი თანამდებობის პირი. ხელმძღვანელი თანამდებობის პირის საპოლიციო ღონისძიება საჩივრდება ზემდგომ ადმინისტრაციულ ორგანოში. საჩივართან დაკავშირებით მიღებული გადაწყვეტილება ექვემდებარება საქართველოს საერთო სასამართლოების მიერ ადმინისტრაციული სამართალწარმოების წესით განხილვას.

3. საპოლიციო ღონისძიება, რომელიც ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ან სისხლის სამართლის ნორმების საფუძველზე ხორციელდება, საჩივრდება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

4. მინისტრის ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი და ადმინისტრაციული რეალაქტი საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით საჩივრდება სასამართლოში.

მუხლი 57. პოლიციელისა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის საქმიანობის შიდა კონტროლი

1. პოლიციელისა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის საქმიანობას აკონტროლებს სამინისტროს გენერალური ინსპექცია.

2. სამინისტროს გენერალური ინსპექცია თავის საქმიანობაში დამოუკიდებელია და დაუშვებელია მის საქმიანობაში სამინისტროს სხვა სტრუქტურული ქვედანაყოფის ან თანამდებობის პირის ჩარევა. სამინისტროს გენერალური ინსპექცია ანგარიშვალდებულია უშუალოდ მინისტრის წინაშე, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ახორციელებს მასზე სამსახურებრივ ზედამხედველობას.

3. სამინისტროს გენერალური ინსპექციის უფლებამოსილება ვრცელდება  სამინისტროს სტრუქტურულ ქვედანაყოფებზე, ტერიტორიულ ორგანოებზე, სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალ სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებაზე – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციაზე და სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირებზე.

4. სამინისტროს გენერალური ინსპექცია:

ა) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ახორციელებს სამინისტროს სისტემაში „პოლიციის ეთიკის კოდექსისა“ და „საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს თანამშრომელთა დისციპლინური წესდების“ ნორმების დარღვევის, მართლსაწინააღმდეგო ქმედებათა ჩადენის ფაქტების გამოვლენასა და სათანადო რეაგირებას;

ბ) აკონტროლებს სამინისტროს სისტემაში შემავალი დანაყოფების საფინანსო-სამეურნეო საქმიანობას, ამოწმებს მათ მიერ მატერიალური და ფინანსური რესურსების განკარგვის კანონიერებასა და მიზანშეწონილობას;

გ) ახორციელებს სამინისტროს მოსამსახურეთა მიერ საქართველოს კანონმდებლობის დარღვევის ფაქტების ხელშემწყობი მიზეზების დადგენასა და პრევენციას, სამინისტროს სისტემაში შემავალი დანაყოფების საქმიანობაში არსებული დარღვევებისა და ნაკლოვანებების გამოვლენას, აღმოჩენილი ხარვეზებისა და მათი მიზეზების აღმოსაფხვრელად შესაბამისი რეკომენდაციების შემუშავებას;

დ) ასრულებს მინისტრის ბრძანებით განსაზღვრულ სხვა ფუნქციებს.

5. ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებულ მოქმედებათა განხორციელებისას დანაშაულის ნიშნების გამოვლენის შემთხვევაში სამინისტროს გენერალური ინსპექცია შესაბამის მასალებს დაუყოვნებლივ, საგამოძიებო ქვემდებარეობის შესაბამისად გადასცემს საქართველოს გენერალურ პროკურატურას ან სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს.

მუხლი 58. პოლიციელისა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის საქმიანობის სახელმწიფო კონტროლი

პოლიციელისა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის საქმიანობის სახელმწიფო კონტროლი ხორციელდება საპარლამენტო, საპრეზიდენტო, სამთავრობო, საფინანსო კონტროლისა და საპროკურორო ზედამხედველობის საფუძველზე, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

მუხლი 59. პოლიციელისა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის პასუხისმგებლობა

1. პოლიციელი და სამინისტროს სხვა მოსამსახურე ადმინისტრაციული სამართალდარღვევისა და დანაშაულის ჩადენისათვის პასუხს აგებენ საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

2. დანაშაულის ჩადენისათვის სამინისტროს დაკავებული, დაპატიმრებული ან მსჯავრდებული მოსამსახურე თავსდება ან სასჯელს იხდის სხვა სპეცკონტინგენტისგან იზოლირებულად.

3. სამსახურებრივი დისციპლინის დარღვევისათვის სამინისტროს მოსამსახურის მიმართ გამოიყენება შემდეგი დისციპლინური სახდელები:

ა) შენიშვნა;

ბ) საყვედური;

გ) სასტიკი საყვედური;

დ) სამინისტროს სამკერდე ნიშნის ჩამორთმევა;

ე) სპეციალური ან სამხედრო წოდების ერთი საფეხურით ჩამოქვეითება;

ვ) თანამდებობიდან ჩამოქვეითება;

ზ) სამსახურიდან დათხოვნა.

4. სამინისტროს მოსამსახურისათვის დისციპლინური სახდელის შეფარდების და მისი მოხსნის წესს ადგენს მინისტრი.

5. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის მიერ მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისათვის პასუხისმგებლობის საკითხი წესრიგდება საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის XIV თავით დადგენილი ნორმებით.

თავი X

გარდამავალი და დასკვნითი დებულებანი

მუხლი 60. გარდამავალი დებულებანი

1. საქართველოს მთავრობამ 2014 წლის 1 იანვრამდე უზრუნველყოს:

ა) (ამოღებულია - 21.07.2018, №3270);

ბ) „საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის სანაპირო დაცვის ხომალდის (კატარღის) მიერ სამართალდამრღვევი მცურავი საშუალების წინააღმდეგ შეიარაღების გამოყენების წესის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს მთავრობის დადგენილების მიღება;

გ) სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებული ტერიტორიებისა და ობიექტების ნუსხის დადგენა.

11. საქართველოს მთავრობამ 2018 წლის 1 სექტემბრამდე უზრუნველყოს „საქართველოს საზღვაო სივრცის სამართლებრივი რეჟიმის კონტროლის უზრუნველყოფის მიზნით სახელმწიფო საზღვრის დაცვის სუბიექტებისა და სახელმწიფო სასაზღვრო რეჟიმის დაცვასთან დაკავშირებული საქართველოს აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოების საზღვაო ოპერაციების ერთობლივი მართვის ცენტრის ჩამოყალიბებისა და ინფორმაციის მართვის წესის დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის დადგენილების მიღება.

12. საქართველოს მთავრობამ 2020 წლის 1 მარტამდე უზრუნველყოს შემდეგი დადგენილების მიღება: „ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის ტექნიკური მახასიათებლების და მათი ექსპლუატაციის წესის, აგრეთვე იმ შენობა-ნაგებობათა ჩამონათვალის დამტკიცების შესახებ, რომელთა გარე პერიმეტრზე სავალდებულოა ავტომატური ფოტო- ან/და ვიდეოტექნიკის განთავსება/დამონტაჟება“.

2. მინისტრმა 2014 წლის 1 იანვრამდე დაამტკიცოს:

ა) სამინისტროში სამსახურის გავლის წესი;

ბ) სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალ სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებაში – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციაში სამსახურის გავლის წესი;

გ) პოლიციელის ფიცის ტექსტი;

დ) პოლიციის ეთიკის კოდექსი;

ე) სამინისტროს მოსამსახურეთა სოციალური დაცვისა და მატერიალური უზრუნველყოფის განსაზღვრის წესი;

ვ) სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირების მოსამსახურეთა სოციალური დაცვისა და მატერიალური უზრუნველყოფის განსაზღვრის წესი;

ზ) სამინისტროს სისტემაში ფულადი სარგოს (თანამდებობრივი და წოდებრივი სარგოების) და დანამატის განსაზღვრის წესი;

თ) სამინისტროში სატრანსპორტო საშუალებების საწვავით უზრუნველყოფის პირობები და წესი;

ი) სამინისტროს მოსამსახურეთა დისციპლინური წესდება;

კ) წვევამდელის პოლიციაში მიღებისა და სამსახურის გავლის წესი;

ლ) სამინისტროს სისტემაში იარაღის ბრუნვისა და მისი კონტროლის ინსტრუქცია;

მ) პოლიციის შეიარაღებაში არსებული სპეციალური საშუალებების შენახვის, ტარებისა და გამოყენების წესი;

ნ) სამინისტროს მოსამსახურეთა ფორმის ტანსაცმელი და ატრიბუტიკა;

ო) სამკერდე ნიშნის, სამინისტროს მედალიონისა და მედლის ნიმუშები და სამკერდე ნიშნით, სამინისტროს მედალიონითა და მედლით დაჯილდოების წესი

პ) სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − დაცვის პოლიციის დეპარტამენტის თანამშრომელთა მიერ ფულადი სახსრების, ძვირფასი ლითონებისა და სხვა ფასეულობათა ინკასირების დაცვის დროებითი ინსტრუქცია;

ჟ) სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის შეიარაღებაში არსებული ცეცხლსასროლი იარაღის, საბრძოლო მასალისა და ტექნიკის ნუსხა;

რ) პირის იდენტიფიკაციის, მოწვეულ პირთან გასაუბრების, პირის ზედაპირული შემოწმების და სატრანსპორტო საშუალების ზედაპირული დათვალიერების ოქმების ფორმები.

3. სამინისტრომ უზრუნველყოს ამ კანონის ამოქმედებისთვის საჭირო ღონისძიებების განხორციელება.

4. პოლიციაში სამუშაოდ არ მიიღება პირი, რომელიც სასამართლომ ქმედუუნაროდ ცნო, სანამ მისი ინდივიდუალური შეფასება არ მოხდება.

5. მინისტრმა 2016 წლის 1 მარტამდე გამოსცეს ამ კანონის მე-17 მუხლის მე-2 პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ბრძანება.

6. მინისტრმა 2017 წლის 1 ივლისამდე დაამტკიცოს პოლიციის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის, არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყოს განთავსებისა და გამოყენების, აგრეთვე მონაცემთა დამუშავების წესი.

საქართველოს 2015 წლის  20 მარტის კანონი №3346 - ვებგვერდი, 31.03.2015წ.

საქართველოს 2015 წლის 11 დეკემბრის კანონი №4627 - ვებგვერდი, 29.12.2015წ.

საქართველოს 2017 წლის 21  აპრილის   კანონი  №713  - ვებგვერდი, 10.05.2017წ.

საქართველოს 2018 წლის 21  ივლისის  კანონი №3270  –  ვებგვერდი, 31.07.2018წ.

საქართველოს 2019 წლის 19 დეკემბრის კანონი №5613 – ვებგვერდი, 24.12.2019წ.

მუხლი 61. დასკვნითი დებულებანი

1. ძალადაკარგულად გამოცხადდეს:

ა) „პოლიციის შესახებ“ საქართველოს 1993 წლის 27 ივლისის კანონი (საქართველოს პარლამენტის უწყებები, №9, 1993 წ., მუხ. 187);

ბ) „საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის შესახებ“ საქართველოს 2006 წლის 27 დეკემბრის კანონი (საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე, №49, 29.12.2006, მუხ. 377).

2. ეს კანონი, გარდა ამ კანონის პირველი−59-ე მუხლებისა და 61-ე მუხლის პირველი პუნქტისა, ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

3. ამ კანონის პირველი−59-ე მუხლები და 61-ე მუხლის პირველი პუნქტი ამოქმედდეს 2014 წლის 1 იანვრიდან.


საქართველოს პრეზიდენტიმიხეილ სააკაშვილი

 

 

ქუთაისი,

4 ოქტომბერი 2013 წ.

N1444-Iს

LAW OF GEORGIA

ON POLICE

 

Chapter I – General Provisions

 

Article 1 – The scope of the Law

1. This Law shall define basic principles of the Georgian police activities, the legal grounds for organisational structure of the police, its functions, measures to be carried out by the police and legal forms of exercising police authority, procedure for serving in the police, legal and social protection guarantees of police officers and control over police activities.

2. The purpose of this Law shall be to ensure the protection of public security and legal order.

3. This Law shall apply to the activities of persons having special and military ranks who serve within the system of the Ministry of Internal Affairs of Georgia (MIA) (‘the Ministry').

 

Article 2 – Definition of terms

For the purposes of this Law, the terms used shall have the following meanings:

a) public safety – inviolability of human rights, state sovereignty, territorial integrity and constitutional order, laws and other acts of Georgia;

b) legal order – a system of behaviour and relations formed within society and regulated by the legislation of Georgia and by customs, traditions, and moral norms that do not contradict the legislation of Georgia;

c) threat – a condition indicating reasonable grounds to believe that in case of an unobstructed course of expected developments there is a high probability that the good protected by the police would be damaged;

d) reasonable grounds to believe – a fact and/or information that would be sufficient for an impartial observer to draw conclusions considering given circumstances;

e) an administrative real act – a public legal action aimed at achieving actual outcomes rather than at originating, changing, or terminating legal relations;

f) border-police activities – a unity of office-related organisational, procedural, investigative, legal and administrative, criminal intelligence, intelligence, counter-intelligence, regime, technical and military and tactical activities that are performed by the Border Police of Georgia to carry out the functions vested in it;

 

Article 3 – The Police of Georgia

The Police of Georgia (‘the Police’) are a system of law enforcement agencies under the Ministry exercising executive power. Within the scope of its authority, under the legislation of Georgia, the Police carry out preventive measures and respond to offences to ensure public security and legal order.

 

Article 4 – Organisational structure of the Police

1. The police shall function within the system of the Ministry and shall employ persons holding ranks determined by the legislation of Georgia, and other public servants (‘Ministry employees’).

2. Police agencies shall function within the system of the Ministry as structural sub-units, territorial bodies, the state sub-agency – Border Police of Georgia, and legal entities under public law (LEPLs) operating within the system of the Ministry.

3. A police officer shall be a public servant who serves at the Ministry, an employee of the state sub-agency – Border Police of Georgia or an employee of a legal entity under public law within the Ministry who are conferred a special rank and who have taken the oath of a police officer.

4. The text of the oath of police officer shall be approved by the Minister of Internal Affairs of Georgia ('the Minister').

 

Article 41 – Temporary detention cell

1. There shall be a temporary detention cell operating within the system of the Ministry (‘the Cell’), the main task of which is to ensure enforcement of placement of a person arrested or detained under the Administrative Offences Code of Georgia, or of a person arrested under the Criminal Procedure Code of Georgia or of a person involved under the same Code, or, in cases provided for by the legislation of Georgia, of an alien arrested with the aim of expelling him/her from Georgia, and to protect the rights and safety of a person placed in the Cell.

2. The following shall be defined by an order of the Minister:

a) the legal status, tasks, functions and internal regulations of the Cell, and the functions and duties of employees of the Cell;

b) the procedure for placing a person in the Cell, including when accepting a person in the Cell, the procedure for collecting his/her dactyloscopic data, taking a photo and their processing;

c) the procedure for personal searching of a person to be placed in the Cell and for examining his/her items;

d) the procedure for primary medical examination of a person placed in the Cell;

e) the rights and duties of a person placed in the Cell;

f) the procedure for the communication of a person placed in the Cell with the external world;

g) the procedure for the entry of other persons in the Cell;

h) the measures to be implemented in order to observe safety in the Cell;

i) the list of the items (things), documents and food products a person placed in the Cell has the right to receive as a parcel, or that are not allowed for bringing to a person placed in the Cell;

j) the procedure and conditions for enforcing placement of a person in the Cell.

3. For ensuring protection of the rights and observance of safety of persons placed in the Cell, surveillance and control of these persons shall be carried out through visual and/or electronic means. The procedure for carrying out video surveillance, for storing, erasing and destructing the records shall be defined by an order of the Minister.

Law of Georgia No 2296 of 14 December 2022 – website, 27.12.2022

 

Article 5 – Legal grounds for police activity

1. Legal grounds for police activity shall be the Constitution of Georgia, international legal acts, this Law and other laws of Georgia, legal acts and other normative acts of the President of Georgia, the Government of Georgia, the Prime-Minister of Georgia and the Minister.

2. The Law of Georgia on Public Service shall apply to police officers and Ministry employees, unless otherwise provided for by this Law and other legislative acts.

3. For the purposes of this Law, the Minister, within the scope of his/her authority, shall issue normative acts and individual administrative-legal acts, and shall execute administrative real acts.

4. The Police shall exercise their preventive actions applying legal forms of activities of administrative bodies – administrative and legal acts and administrative real acts – as provided for by the General Administrative Code of Georgia. Procedures set by the General Administrative Code of Georgia shall not apply to issuance and notification of individual administrative and legal acts on conducting criminal intelligence actions.

5. The Criminal Procedure Code and other relevant normative acts of Georgia shall specify legal forms of police responsive actions to offences committed by the Police for detecting, preventing, and investigating a crime.

Law of Georgia No 713 of 21 April 2017 – website, 10.5.2017

 

Article 6 – International cooperation of the Police

1. International cooperation of the Police shall be based on international treaties of Georgia, the principle of reciprocity and regional cooperation as determined by the legislation of Georgia.

2. The main goal of the international cooperation of the Police shall be the collection of crime-related information world-wide and combating against crime, and for this purpose, close cooperation with appropriate services of other foreign countries and the General Secretariat of Interpol.

Law of Georgia No 3922 of 8 July 2015 – website, 15.7.2015

 

Article 7 – Cooperation of the Police with state and municipality bodies, civic organisations, legal and natural persons

1. To perform their functions, the Police shall cooperate with state and municipality bodies, civic organisations, legal and natural persons as determined by the legislation of Georgia.

2. The General Administrative Code of Georgia shall regulate the issues related to the provision of legal assistance by the Police to other administrative bodies.

Law of Georgia No 6919 of 15 July 2020 – website, 28.7.2020

 

Article 71 – Protection of the rights of persons with disabilities

When carrying out police measures, the police shall ensure the protection of the rights provided for by the Law of Georgia on the Rights of Persons with Disabilities.

Law of Georgia No 6837 of 14 July 2020 – website, 28.7.2020

 

Chapter II – Basic Principles of Police Activity

 

Article 8 – Basic guiding principles of police activity

1. A police officer shall strictly observe the principles of protecting and respecting fundamental human rights and freedoms, lawfulness, non-discrimination, proportionality, exercising discretionary power, political neutrality, and transparency of police activity.

2. Violation of basic guiding principles of police activity by a police officer while carrying out police measures shall incur liabilities under the legislation of Georgia.

 

Article 9 – The principle of protecting and respecting fundamental human rights and freedoms

1. The forms, methods, and means of police activity shall not infringe human honour and dignity, right to life, physical inviolability, right to property and other fundamental rights and freedoms, and shall not cause unjustifiable damage to the environment.

2. Torture, inhuman, and degrading treatment shall be inadmissible when carrying out police measures.

 

Article 10 – Principle of lawfulness

1. Measures carried out by a police officer shall be based on the principles of the rule of law and legal reservation.

2. Under the principle of the rule of law, crime prevention and response measures shall comply with the requirements of law.

3. Under the principle of legal reservation, police measures that limit human rights and freedoms recognised by the Constitution of Georgia may only be carried out under the law.

 

Article 11 – Principle of inadmissibility of discrimination

The Police shall respect and protect human rights and freedoms irrespective of race, skin colour, language, sex, age, status of disability, religion, political or other opinions, national, ethnic, or social affiliation, origin, property or social status, place of residence, or other characteristics.

Law of Georgia No 6837 of 14 July 2020 – website, 28.7.2020

 

Article 12 – Principle of proportionality

1. Police measures shall aim at achieving legitimate objectives. A selected police measure shall be fit, necessary, and proportional.

2. Measures selected by a police officer shall be deemed fit if they enable achievement of a legitimate objective.

3. A fit police measure selected by a police officer shall be deemed necessary if it is impossible to use other means that would cause less damage to the recipient of the measure and to other persons while achieving a legitimate objective.

4. A necessary police measure carried out by a police officer shall be deemed proportional if the damage inflicted to achieve the good protected by law does not exceed the good itself, for the protection of which the police measure is carried out.

5. Lawful police action shall be terminated if the objective of the action has been achieved or if it is obvious that the objective is impossible to achieve.

 

Article 13 – Principle of exercising discretionary powers

1. In the cases and within the scope of law, to perform its functions, the Police shall act within discretionary powers.

2. A police officer shall be authorised to decide whether to perform police measures.

3. A police officer shall have the freedom to select the most acceptable one out of several police measures under the legislation of Georgia, according to the principle of proportionality.

4. If the legislation of Georgia specifies several police measures, the use of one of the measures shall suffice to prevent a threat.

 

Article 14 – Principle of political neutrality

When exercising his/her powers, a police officer shall uphold the principle of non-partisanship. A police officer may not use his/her official status in favour of party interests of any political subject.

 

Article 15 – Principle of transparency in police activity

1. The Police shall provide public information about their activity to state bodies, civic organisations, and interested persons, as determined by the legislation of Georgia.

2. The Police shall promptly provide objective information about their activity to the public and mass media avoiding disclosure of state, professional, or commercial secret information, and personal data and investigation materials, except as provided for by law.

3. The Police shall process the personal data according to the legislation of Georgia on personal data protection, unless otherwise determined by this Law.

4. The police shall be authorised to process the data, including the personal data, stored by a loan providing agency under the Organic Law of Georgia on National Bank of Georgia in a special electronic programme for registration of movable things accepted as collateral for a financial loan, under the procedure determined by an order of the Minister.

Law of Georgia No 3319 of 21 July 2018 – website, 7.8.2018

 

Chapter III – Police Functions and Authority

 

Article 16 – Police functions

1. The basic function of the Police shall be to avoid threats to public security and legal order.

2. The police functions shall be to:

a) protect human rights and freedoms;

b) protect legal and natural persons from offences against their property;

b1) assist persons in searching mobile devices otherwise gone out of lawful possession without possible commission of an offence, within the scope of their competence;

c) carry out preventive measures to avoid and avert crime and other offences;

d) detect and lawfully respond to crime and other offences on the basis of the authority granted by the Criminal Procedure Code of Georgia, the Administrative Offences Code of Georgia, and other normative acts;

e) protect and control the legal regime of the state border and maritime space of Georgia;

f) analyse crime and other offences, expected threats, risks, and challenges and proposing a strategy for combating crime;

g) carry out activities related to permits, licenses, and registration;

h) ensure traffic safety;

i) ensure protection of the parties of a criminal procedure;

j) combat, prevent, and suppress illegal migration and ensure fulfilment of other requirements under the legislation of Georgia;

j1) protect the rights of an asylum seeker, a refugee, a person with humanitarian status and a person under temporary protection;

k) carry out search and rescue operations;

l) exercise powers granted by the legislation of Georgia during state of emergency or martial law;

m) participate in responding to emergency situations, within the scope of their competence;

n) ensure performance of expert and criminalistics activities;

o) place a person arrested or detained under the Administrative Offences Code of Georgia, or of a person arrested under the Criminal Procedure Code of Georgia or of a person involved under the same Code, or, in cases provided for by the legislation of Georgia, of an alien arrested with the aim of expelling him/her from Georgia, in the Cell;

p) for performing functions defined by this article and the legislation of Georgia, maintain information bases, including the bases for criminal records and convictions, and to process the data retained in the aforementioned bases.

3. The procedure and conditions for maintaining the information bases provided for by paragraph 2(p) of this article and for processing the data retained in the aforementioned bases shall be defined by an order of the Minister.

Law of Georgia No 3922 of 8 July 2015 – website, 15.7.2015

Law of Georgia No 1683 of 7 December 2017 – website, 14.12.2017

Law of Georgia No 3100 of 5 July 2018 – website, 11.7.2018

Law of Georgia No 1036 of 1 December 2021 – website, 6.12.2021

Law of Georgia No 1576 of 24 May 2022 – website, 6.6.2022

Law of Georgia No 2296 of 14 December 2022 – website, 27.12.2022

 

Article 17 – Police powers

1. The Police shall exercise the following powers within the scope of their authority to ensure performance of their preventive functions:

a) carry out police measures to avoid offences;

b) render relevant legal assistance and urgent medical aid to a person; take urgent measures to protect human life and health including in cases in which a person poses a threat to himself/herself or to others;

c) carry out relevant measures within the scope of their authority to protect the state borders of Georgia, facilities of special and strategic importance, and security of high-ranking state officials; ensure physical protection of state facilities according to the procedures and lists approved by the Minister;

d) ensure safety of the participants of meetings, demonstrations, and other mass events;

e) participate, together with other state agencies and public organisations, in preventive measures aimed at avoiding child vagrancy and child neglect, and eliminating juvenile delinquency, and consider peculiarities and best interests of minors while performing police activities;

f) regulate traffic and monitor observance of traffic rules, norms, and standards;

g) take special measures within the scope of their authority to protect the parties of criminal procedures according to the Special Programme for Protection of Parties of Criminal Case;

h) based on information furnished by the penitentiary institution, immediately notify a victim of violence against women and/or domestic violence of the release or escape from the penitentiary institution, as well as of a short leave from the prison facility under the procedure established by Article 27 of the Imprisonment Code, of a leave from a pre-release facility under the procedure established by Article 716(3) of the Imprisonment Code of the person having committed violence against him/her (the abuser), and carry out the measures provided for by Article 11(2) of the Law of Georgia on Violence against Women and/or Elimination of Domestic Violence, Protection and Support of Victims of Violence;

i) ensure the taking of the measures envisaged by the Law of Georgia on Combating Crime against Sexual Freedom and Inviolability within the scope of their competence;

j) For the purpose of finding a mobile device on the application of the owner of the mobile device otherwise gone out of lawful possession without possible commission of an offence (if his/her right of ownership of the mobile device is confirmed), initiate its search and the restriction (blocking) of its operation, if needed, under the procedure established by the legislation of Georgia.

2. To fulfil police functions, the Police shall respond to offences within the scope of their authority, in particular it shall:

a) to rapidly respond to violence against women and/or domestic violence and to ensure the protection of a victim and restriction of certain actions of a perpetrator:

a.a) issue a protective order or an order limiting the rights related to arms, as a temporary measure; monitor the execution of the requirements and conditions provided for by protective orders, restricting orders and orders limiting the rights related to arms;

a.b) in the case of violence against a minor, immediately execute a decision of a social workers concerning the separation of a minor;

a.b1) control the carrying out of electronic surveillance of an abuser to ensure the taking of temporary victim protection measures;

a.b2) in the case of non-appearance of an abuser in the authorised body of the Ministry of Internal Affairs of Georgia in order to attach the electronic means to the body, search the abuser throughout the country;

a.c) carry out other obligations that the police is charged with under the law;

b) if there is a reasonable belief of committing a crime under Article 160, ensure that an unlawful owner of a residential house/apartment and/or other possession and a person/persons living with him/her are evicted from the residential house/apartment and/or other possession without court judgement under the procedure established by an order of the Minister;

c) deprive a person of driving a vehicle if he/she does not have a driving license or he/she has been disqualified, or if there are reasonable grounds to believe that a person is under the influence of alcohol, drug or psychotropic substance; the Police shall bring the person to an authorised person for examination;

d) if there are reasonable grounds to believe that a person has consumed drugs, bring the person to an authorised person for examination;

e) receive and record information on crimes and other offences, and missing persons and promptly respond to them, also register offences and offenders;

f) perform, as determined by law:

f.a) border-police and criminal intelligence actions;

f.b) discreet investigative activities under the Criminal Procedure Code of Georgia (electronic surveillance using technical means, and discreet video and audio recording, or filming and photographing that cause no harm to life and health of individuals, or to the environment);

f.c) technical criminalistics examination with respect to criminal intelligence, administrative offences and other cases;

g) assist relevant bodies in searching for lost and stolen weapons, ammunition, and equipment, military property, and persons who evade conscription;

h) within the scope of their authority, perform measures specified by the criminal procedure legislation;

i) ensure cessation of meetings and demonstrations and disperse the participants of the events in the cases provided for by the Georgian legislative acts;

j) order a person to observe the law and stop committing an offence; in the case of failure to follow the order, take measures as provided for bylaw.

3. In the case of emergencies and a state of emergency or martial law, the Police shall:

a) participate, within the scope of their authority, in the eradication of consequences of emergencies and in search and rescue operations; ensure safety of persons, legal order, and protection of property from offences, provide first aid to affected persons and persons in helpless condition; within the scope of their authority, participate in ensuring observance of the regime set for the state of emergency or martial law, and in carrying out actions required by quarantine in the case of epidemics and epizootic events;

b) during a state of emergency and martial law, within the scope of their authority, ensure security and readiness of state mobilisation-recruitment stations and operative command headquarters, and full mobilisation and preparedness of the staff (of the Ministry);

c) receive, process, and submit notification to authorised bodies for further response to natural and anthropogenic emergencies, emergency medical aid, suspension, limitation and/or fluctuation of pressure of natural gas supply from permissible norms, as well as suspension and/or fluctuation of pressure of potable water supply and other emergencies.

4. Based on its function to protect state borders of Georgia, the Police shall ensure to:

a) prevent, detect, and suppress illegal actions at the state border of Georgia and carry out other measures, under the legislation of Georgia, at the state border, within the border zone, within the border area, in the maritime area of Georgia and on vessels under Georgian jurisdiction;

b) inspect persons at the state border of Georgia, manage the processes related to illegal migration, prevent and suppress illegal migration, and meet other requirements on the legal status of individuals crossing the state border as provided for by the legislation of Georgia, and perform procedures provided for by the law of Georgia on International Protection;

c) exercise the ‘right of hot pursuit’ provided for by the United Nations Convention of 1982 on the Law of the Sea.

5. Within the scope of its authority and in cooperation with relevant authorities, the Police shall, on the basis of international treaties of Georgia, carry out measures to ensure personal and property security of representation offices of foreign countries and international organisations in the territory of Georgia.

6. In accordance with The Hague Convention of 25 October 1980 on the Civil Aspects of International Child Abduction, the police shall:

a) determine the actual whereabouts of a minor on the basis of the request of the central body – the relevant structural subdivision of the Ministry of Justice of Georgia (the Central Body) or on the basis of a court order;

b) ensure the prevention of the crossing of the state border of Georgia by a child illegally displaced/detained in the period from the commencement of the proceedings by the Central Body until the execution of the court decision on the basis of the request of the Central Body or a court order;

c) assist the Central Guardianship and Custody Body in accordance with the rules established by the legislation of Georgia in the process of enforcing a court decision on the return of an illegally displaced/detained child from Georgia to the territory of a contracting state that is a party to the said Convention.

7. For the purpose of finding a mobile device provided for paragraph 1(j) of this article, the police shall be authorised to submit a request, through a unified system for searching mobile devices, to an electronic communication company provided for by the Law of Georgia on Electronic Communications, which provides mobile communication networks and means and/or services, for recording the fact of activation of the mobile device gone out of lawful possession without possible commission of an offence and for immediately notifying about the recording of the fact of its activation. For the same purpose, the police shall be authorised to submit a request, if needed, for restricting (blocking) the operation of the mobile device gone out of lawful possession without possible commission of an offence and for immediately notifying about its restriction (blocking). If the police submit the request under this paragraph in the form of an electronic document, for confirming the veracity of the integrity and origination of the electronic document, placement of a qualified electronic stamp on it shall suffice.

8. After receiving information on recording the fact of activation of a mobile device, the telephone number and its owner, the time and location of the recording the fact of activation of the mobile device, under the procedure established by this Law and the Law of Georgia on Electronic Communications, the police shall ensure that the owner of the telephone number be established, he/she be invited to and interviewed in the police, and, if there are appropriate grounds, the mobile device be handed to the applicant. If this is the case, appearance of the owner of the telephone number to the police shall be obligatory.

Law of Georgia No 2692 of 17 October 2014 – website, 31.10.2014

Law of Georgia No 3556 of 1 May 2015 – website, 18.5.2015

Law of Georgia No 3712 of 12June 2015 – website, 24.6.2015

Law of Georgia No 3922 of 8 July 2015 – website, 15.7.2015

Law of Georgia No 4627 of 11 December 2015 – website, 29.12.2015

Law of Georgia No 5454 of 22 June 2016 – website, 12.7.2016

Law of Georgia No 765 of 4 May 2017 – website, 25.5.2017

Law of Georgia No 960 of 1 June 2017 – website, 20.6.2017

Law of Georgia No 3100 of 5 July 2018 – website, 11.7.2018

Law of Georgia No 5768 of 17 March 2020 – website, 23.3.2020

Law of Georgia No 6057 of 10 June 2020 – website, 19.6.2020

Law of Georgia No 6761 of 13 July 2020 – website, 20.7.2020

Law of Georgia No 1576 of 24 May 2022 – website, 6.6.2022

 

Chapter IV – Police Measures

 

Article 18 – Crime prevention and response measures of the Police

1. To prevent a threat to or violation of public security and legal order, the Police, within the scope of their authority, shall carry out the following preventive measures:

a) interviewing a person;

b) identifying a person;

c) inviting a person;

d) carrying out frisk and examination of a person;

e) carrying out special inspection and examination;

f) carrying out special police control;

g) ordering to leave a place and prohibiting entrance to a certain territory;

h) restricting a person or a vehicle from moving or restricting actual possession of an item;

i) using self-operating photo (radar) and video equipment;

j) developing and using technical means;

k) carrying out criminal intelligence measures.

2. The Police shall carry out responsive measures to offences according to this Law and the legislation of Georgia on administrative offences, criminal law, and other normative acts.

3. If a police officer cannot be identified by his/her insignia, he/she shall be obliged to present a document evidencing his/her authority to a person unless it hinders accomplishment of police functions.

4. While carrying out preventive measures and responding to offences, the Police shall take into account peculiarities and best interests of minors.

Law of Georgia No 3712 of 12 June 2015 – website, 24.6.2015

 

Article 19 – Questioning a person

1. To ensure public security, a police officer may openly and directly request a person to identify himself/herself, for which a police officer may stop and ask a person to present his/her identity documents, if:

a) a person's appearance is similar to the appearance of a wanted or missing person;

b) there are reasonable grounds to believe that a person has committed or will commit an offence;

c) a person is in the territory of or in a facility subject to a special regime, or in a place under special police control;

d) a person possesses a weapon defined by the Law of Georgia on Weapons, the carrying of which requires a special permit and the fact of having such permit cannot be verified otherwise;

e) a person is at a crime scene, a road accident scene, or an incident scene;

f) the appearance of a person, physical characteristics of a transportation mean, or a person's actions indicate his/her possible involvement in an offence.

11. The police shall be authorised, when carrying out a measure provided for by paragraph 1 of this article, including for the identification of a presumably wanted person, of a presumably lost person or of an alien presumably illegally staying in the territory of Georgia, or for the verification of a fact of suspending or depriving of a person’s right, to verify the data of the person concerned in the information bases of the Ministry.

2. A police officer shall have the right to interview a person if there are sufficient grounds to believe that he/she has the information needed to perform police functions. Provision of information by a person shall be voluntary, except as provided for by Article 17(8) of this Law. Application of this measure against a person under the age of 14 shall only be possible in the presence of a parent or a legal representative.

3. The grounds for carrying out police measures shall be explained to a person, unless it prevents the police from performing functions imposed by this Law. In the case of an interview provided for by paragraph 2 of this article, it shall be explained to a person before this measure is carried out that participation in it is voluntary, except as provided for by Article 17(8) of this Law.

Law of Georgia No 1036 of 1 December 2021 – website, 6.12.2021

Law of Georgia No 1576 of 24 May 2022 – website, 6.6.2022

 

Article 20 – Identification of a person

1. The Police shall be authorised to carry out the identification of a person for observing public safety in the case provided for by Article 19(1) of this Law if the identity of a person cannot be established by taking of the preventive measures provided for in the same paragraph or if it is related to special difficulties, or if there are sufficient grounds to believe that the information and/or the identity documents provided by the person fail to prove his/her identity and the identification of the person is required to prevent offences, or there are sufficient grounds to believe that the person has direct relation to the offence committed.

2. The measures to identify a person shall be as follows:

a) the taking of fingerprints and palm prints;

b) the taking of photos;

c) the recording of physical characteristics;

d) the measuring of height;

e) the recording of voice;

f) the verification of the data in the information bases of the Ministry;

g) the recording of other biometric data.

3. Before carrying out identification measures, a person shall be given an opportunity to prove his/her identity voluntarily within a reasonable period of time.

4. While carrying out identification measures, a police officer shall prepare a report and state the grounds for application of the measure, and all important factual circumstances. The report shall be signed by the police officer that has employed the measure and the person against whom the measure has been employed. If the person against whom the measure was employed refuses to sign the report, the appropriate note shall be made in the report. The person against whom the measure was employed shall have the right to enter a note into the report, which he/she must endorse by his/her signature.

5. The report provided for by paragraph 4 of this article need not be drawn up if a measure under this article is employed through the use of a special electronic programme.

6. Where so provided for by paragraph 5 of this article, a person shall have the right to apply to the Ministry within 3 days and make a written request for the report of a measure employed against him/her.

7. The procedure for carrying out measures of identification of a person defined by this article, including the one for verifying the data in a special electronic programme, shall be determined by the Minister.

Law of Georgia No 1036 of 1 December 2021 – website, 6.12.2021

 

Article 21 – Invitation of a person

1. The Police may invite a person by a notification to interview him/her at a police station if:

a) there are sufficient grounds to believe that the person holds necessary information that will help the Police to perform their function;

b) it is necessary for identification of another person.

2. When notifying a person, the grounds for inviting him/her must be explained to him/her.

3. When notifying a person of the invitation, it must be explained to him/her that reporting to the police and leaving the police is voluntary, except as provided for by Article 17(8) of this Law.

4. When inviting a person, the peculiarities of his/her official duties and personal interests shall be taken into account.

5. Inviting a minor shall only be admissible together with a parent or a legal representative.

6. Duration of stay of an invited adult at a police station shall not exceed four hours, while in case of a minor, it shall not exceed two hours.

7. A report shall be prepared about the interview with the invited person that shall be signed by the police officer who prepares the report and by an invited person; if an invited person is a minor, a report should also be signed by his/her parents or a legal representative. A report shall contain the name of the invited person and the grounds for the interview, whether the rights have been explained to the invited person, and other factual circumstances. If an invited person refuses to sign an interview report, a relevant entry shall be made in the document. An invited person has the right to add a note to the interview report that shall be endorsed by his/her signature.

Law of Georgia No 1576 of 24 May 2022 – website, 6.6.2022

 

Article 22 – Frisk and examination

1. Frisk of a person means patting down his/her clothing with hands or with a special device or instrument.

2. A police officer may stop a person for frisk within the frame of preventive measures if:

a) there are reasonable grounds to believe that a person has an item, carrying of which is restricted, or which poses threat to his/her or other people's lives and health;

b) a person is near or within 20 meters of the territory or facility subject to special regime as provided for by Article 23 of this Law;

c) there are reasonable grounds to believe that persons staying in the territory of Georgia illegally gather in the place where the person is, or the place is used by wanted persons to hide, or an offence may be committed.

3. Frisking shall be conducted by a police officer of the same sex. In the case of immediate need, frisk and search may be conducted by any police officer only by a special device or an instrument.

4. Within its preventive authority, a police officer has the right to examine an item or a vehicle, if:

a) a police officer conducts a frisk and search of an actual possessor of the item or the vehicle;

b) there are reasonable grounds to believe that offender or a person illegally deprived of liberty is in the vehicle;

c) there are reasonable grounds to believe that there is an item in the vehicle that has to be seized;

d) there are reasonable grounds to believe that the item or the vehicle is where a crime may be committed, and it is necessary to conduct a frisk and search to prevent a crime;

5. Examination of an item or a vehicle includes visual examination of the item and/or the vehicle; for vehicles, this also includes visual examination of luggage boots.

6. The actual item possessor or a family member of the possessor of the item or the vehicle must attend the examination.

7. A police officer shall explain the right to appeal the legality of the measure defined by this article to the person.

8. The length of time a person may be stopped by a police officer shall not exceed 30 minutes from the moment that the person has been stopped.

9. A police officer shall prepare a report when he/she applies the measure defined by this article. A police officer who prepares the report and the person against whom the measure is conducted shall sign the report. If a person does not attend the examination of an item or vehicle, his/her family member shall sign the report; if the family member does not attend the examination, a neighbour shall sign the report. Persons participating in the measure and the factual circumstances shall be indicated in the report. If a person against whom the measure is conducted refuses to sign the report, a relevant entry shall be made in the report. The signatory has the right to add a note to the report that is endorsed by his/her signature. If the owner of an item or a vehicle subject to examination cannot be identified, a police officer shall conduct the measure defined by this article without the presence of the persons provided for by this paragraph.

10. If the grounds for search originate during a frisk and search, a police officer shall conduct the search as provided for by the Criminal Procedure Code of Georgia.

 

Article 23 – Special inspection

1. Special inspection, as a preventive measure, shall imply inspection and examination of a person, of an item or a vehicle on territory or at a facility under special regime that is necessary to find and identify the item. The Government of Georgia shall develop the list of territories and objects subject to special regime.

2. Within the scope of their authority, the Police shall perform a special inspection of a person, as a preventive measure, only if:

a) there are reasonable grounds to believe that a person carries an item, the possession of which is an offence or a violation of the rules regulating the territory or the facility subject to the special regime;

b) it is necessary to identify a person in helpless condition;

c) a person is being checked at a border crossing point as provided for by the legislation of Georgia.

3. Special inspection of a person shall be conducted by a police officer of the same sex, except for cases when inspection of a person by a police officer of the same sex requires special efforts. Inspection of a person by a police officer of an opposite sex is admissible only by a special device or instrument.

4. Within the scope of their authority, the Police shall inspect an item or a vehicle as a preventive measure in the cases provided for by Article 22(4) of this Law.

5. Special inspection of a vessel shall be conducted:

a) to identify the state of the flag;

b) to inspect the ship’s crew and passengers;

c) to define compliance of the security, maritime navigation tools, environmental and on-board living conditions of the vessel with international standards.

6. A person who is in actual possession of an item or vehicle or his/her family member shall attend a special inspection.

7. A police officer shall explain the right to appeal the legality of the measure in cases provided for by the fourth and fifth paragraphs of this article.

8. If the grounds for search originate during a special inspection, a police officer shall perform the search as provided for by the Criminal Procedure Code of Georgia.

 

Article 24 – Special police control

1. Special police control of a person, an item, or a vehicle shall be conducted if there are reasonable grounds to believe that a crime or other offence has been or will be committed.

2. Special police control is an inspection conducted by the Police on a pre-selected territory for a specific period of time, while in the cases of immediate necessity it is conducted on relevant territory for a needed period of time. Special police control intends to achieve the purposes determined by the first paragraph of this article.

3. A written order on conducting special police control shall be issued by the Minister, while in the cases of immediate necessity, the Minister or a person designated by order of the Minister shall issue a relevant verbal instruction. The verbal instruction shall be translated into a written instrument within 24 hours.

4. A frisk as provided in Article 22(1)(5) of this Law shall be implemented when conducting special police control.

5. During a special police control, a police officer shall be equipped with switched-on video recording device fixed on his/her uniform.

 

Article 25 – Demand to leave a place and prohibition of entry onto a certain territory

1. A police officer shall have the right to demand a certain place be left for a specific period of time or to prohibit a person to enter a certain territory, if it is necessary to prevent a threat.

2. Restriction under the first paragraph of this article may last until the threat is eliminated.

3. Application of the measures under this article shall not result in long-term restriction of a person's right to use his/her own domicile.

 

Article 26 – Restriction of movement of a person or a vehicle or restriction of actual possession of an item

1. Under the legislation of Georgia, the Police shall be authorised to temporarily restrict movement of a person if:

a) the person's action poses threat to his/her or other people's health and lives;

b) the person fails to fulfil the requirements under Article 25 of this Law;

c) the purpose is prevention of a crime or an administrative offence.

2. As provided for by the legislation of Georgia, the Police may temporarily restrict actual possession of an item or movement of a vehicle to prevent a threat if the item or the vehicle may be used by a person to infringe his/her or other people's lives and/or health or damage another’s property.

3. Restriction of actual possession of an item shall be conducted by depriving possession of an item, by restriction of its movement or by other means.

4. Temporary restriction of movement of a person, and movement or transportation of an item shall be immediately terminated if the grounds for application of that measure cease to exist.

 

Article 27 – Use of self-operating photo (radar) and video devices

1. The Police shall be authorised, under the procedure established by the legislation of Georgia, for observing public safety, to install/place and use photo and video devices/equipment or other technical equipment defined by an order of the Minister on the uniform, a vehicle, a road, along outer perimeter of a building, within the border zone of Georgia, and within the border zone of Georgia and the maritime space of Georgia, and to use the installed self-operating devices in the possession of another person, for the purpose of:

a) preventing crime and protecting a person's safety and property, public order, and protecting minors from harmful influence;

b) ensuring observance of the road traffic regulations;

c) ensuring protection of the state border of Georgia, and prevention, detection, and elimination of crimes and other offences within the border zone and the boundary line, and ensuring safety of a person;

d) timely detecting threats to a person and property at a border crossing point.

11. The list of the buildings on the outer perimeter of which self-operating photo and/or video equipment must be installed/placed, and the technical characteristics and the rules of operation of the self-operating photo and video equipment shall be defined by an ordinance of the Government of Georgia.

2. Information regarding self-operating photo (radar) and video devices installed in the cases under the first paragraph of this article shall be indicated in a visible place, except as provided for in paragraph 3 of this article.

3. To ensure security of the road traffic, the police may install/place photo and video devices and a nonstationary (mobile) speedometer on a transportation vehicle, in their possession, without appropriate identification signs along a limited number of road sections defined under a substantiated order of the Director of Patrol Police Department of the Ministry of Internal Affairs of Georgia. In this case, information on possible using photo (radar) and video devices shall be indicated at the entry (entries) and exit (exits) of an appropriate road section. In case of using self-operating photo (radar) and video devices by a police transportation vehicle with appropriate identification signs, the information need not be indicated at a road section.

4. Usage of self-operating photo and video devices, and of a nonstationary (mobile) speedometer (direct recording) installed/placed on a transportation vehicle without appropriate identification signs, in possession of the police, may be allowed only on a road section defined under paragraph 3 of this article. Information collected as a result of using self-operating photo and video devices, and a nonstationary (mobile) speedometer installed/placed on a transportation vehicle without appropriate identification signs, in possession of the police, shall be destroyed not later than 24 hours after it was collected, except when the information collected shows a violation of traffic regulations defined under the Administrative Offences Code of Georgia and it is archived for conducting proceedings, under the procedure established by the legislation of Georgia. If information collected contains details of an offence, the information shall be seized under the procedure established by the Criminal Procedure Code of Georgia.

5. Issues of placing self-operating photo and video devices, and a nonstationary (mobile) speedometer on a transportation vehicle without appropriate identification signs, in possession of the police, and issues of using them, also issues of data processing shall be defined by an order of the Minister.

Law of Georgia No 713 of 21 April 2017 – website, 10.5.2017

Law of Georgia No 5613 of 19 December 2019 – website, 24.12.2019

Law of Georgia No 1036 of 1 December 2021 – website, 6.12.2021

 

Article 28 – Development and use of technical means

1. Within the scope of their authority vested by this Law and other laws of Georgia, the Police shall develop and use technical means and ensure its protection in order to guarantee public security.

2. Technical means used by the Police and methods of their use shall not infringe the honour and dignity of a person, shall not violate fundamental human rights and freedoms recognised by the Constitution of Georgia, shall not pose a threat to human life and health, and shall not cause damage to the environment.

3. Technical means shall be applied according to the legislation of Georgia.

 

Article 29 – Criminal intelligence measures

1. Criminal intelligence activities of the Police shall be regulated under the Law of Georgia on Criminal Intelligence Activity and other normative acts.

2. (Deleted – 8.7.2015, No 3922).

Law of Georgia No 3922 of 8 July 2015 – website, 15.7.2015

 

Chapter V – Coercive Measures

 

Article 30 – Coercive measures

Coercive measures shall include use of physical force, special means, and firearms by the Police to perform police functions.

 

Article 31 – The right to use coercive measures

1.To perform police functions, a police officer may use fit and proportionate coercive measures only in the case of necessity and to the extent that shall ensure achievement of legitimate objectives.

2. A police officer shall be authorised to use firearms and special means only if he/she has undergone special training.

3. Before using physical force, special means and firearms, a police officer shall warn a person and give a reasonable period of time to carry out the lawful order except if the delay may cause encroachment on life and health of a person and/or of a police officer, or other severe consequences, or if such warning is unjustifiable or impossible in a given situation.

4. The form and extent of a coercive measure shall be defined based on a given situation, the nature of an offence and individual peculiarities of the offender. Also, a police officer must try to cause minimal and proportionate damage while carrying out a coercive measure.

5. A police officer shall be obliged to provide first aid to a person injured by coercive measures.

6. A police officer may not use means that can cause severe injury to a person, may pose unjustifiable risk or are prohibited by the legislation of Georgia.

 

Article 32 – Use of physical force

1. A police officer shall have the right to use physical force, among them special holds of martial arts to ensure his/her safety and/or safety of other persons, to prevent crimes and/or administrative offences, to arrest a criminal who has committed a crime and/or an administrative offender if the use of non-violent methods cannot ensure performance of police functions vested in the police officer under the law.

2. A police officer shall inform his/her immediate superior and the prosecutor about injuries to a person inflicted as a result of use of physical force except if informing the immediate superior and the prosecutor about the injuries is impossible or is related to specific difficulties, or impedes performance of police functions.

3. If physical force is used against an unspecified number of people, a senior official shall inform his/her immediate superior and the prosecutor.

 

Article 33 – Use of special equipment

1. A police officer shall use passive and active special equipment to ensure public security and legal order.

2. Passive special means shall ensure protection of life and health of a police officer and/or of a person protected by police officer. Passive special means shall be: bulletproof vests, helmets, riot shields, gas masks and other special body protective equipment.

3. Active special equipment shall disable a person to resist a police officer for a short period of time and/or assist a police officer to perform police functions. Active special means shall be: handcuffs and other means of restraint, rubber batons, tear gas, pepper spray, sonic weapons, non-lethal weapons (including non-lethal shells), flash-bang device of psychological effect, device to stop a vehicle by force, barrier demolition equipment, water cannons, an armoured car and other special vehicles, special paint, police dogs and horses, electroshock devices and a capturing net. The above special means shall be used in the following cases:

a) handcuffs and other means of restraint are used against a person who resists or may resist a police officer, or tries to escape, who has committed a crime or an action posing a threat to the public at large; during escorting an arrested or a detained person; if a person may injure himself/herself and others as a result of his/her dangerous action;

b) special batons are used to repel an attack on a person, a police officer and/or a protected facility; to arrest a person who has committed a crime or an offender if he/she refuses to obey a lawful order of a police officer, and to prevent mass and group violations of legal order;

c) tear gas, pepper spray, sonic weapons, and non-lethal weapons (including non-lethal shells) are used to repel an attack on a person, a police officer and/or protected facility; to prevent mass and group violations of legal order; when detaining a person who has committed a crime or an action posing threat to the public at large, or when forcing such person to leave an occupied territory, vehicle or building and construction that the person is using as a shelter;

d) flash-bang device of psychological effect to temporarily disorient senses is used to repel an attack on a state and/or public facility, on a person and/or a police officer; to detain a person who is engaged in an armed resistance; to expel a criminal or a dangerous person posing a threat to the public from buildings and construction sites, plots of land, and vehicles that they have broken into, and to release a person who has been unlawfully deprived of liberty.

e) a device to stop a vehicle by force is applied to stop a vehicle by force that is driven by a person who does not obey the demand of a police officer and whose actions pose a threat to a person's life and health, or if use of such means is necessary to protect proportionate lawful good;

f) a barrier demolition technique is used to arrest a criminal or a person who has committed an action posing a threat to the public at large, as well as to release a person unlawfully deprived of liberty from a closed space;

g) water-cannons, armoured car and other special transportation means are used to suppress mass violations of legal order, to repel a group attack on the state and/or public facilities, to stop a vehicle by force if the driver does not obey a police officer's demand to stop; to detain an armed criminal;

h) special paint is used to detect a person who has committed a crime;

i) police dogs are used to suppress mass violations of legal order, to chase and arrest a criminal or a person who has committed an action posing a threat to the public at large, to escort an arrested or detained person, to repel an attack on a person and/or a police officer;

j) police horses are used to chase or arrest a criminal or a person who has committed an action posing a threat to the public at large or during patrolling, and to prevent mass violations of legal order;

k) an electroshock device is used to repel an attack on a person, a police officer and/or a protected facility;

l) binding net is used to chase an offender, to repel an armed attack, or to arrest an attacker.

4. A police officer shall inform his/her immediate superior and the prosecutor about inflicting damage to or wounding a person as a result of the use of coercive measures, with the exception of cases when informing the immediate superior and the prosecutor about inflicting damage to or wounding a person by a police officer is impossible or is related to exceptional difficulties, or impedes performance of police functions.

5. If special equipment is used against an unspecified number of people, a senior official shall inform his/her immediate superior and the prosecutor.

6. The rules for keeping, carrying, and using police special equipment shall be regulated by normative acts issued by the Minister.

 

Article 34 – Right to use firearms

1. A police officer may keep, carry, and use a service firearm, as well as an additional service firearm as determined by the procedure of the Minister.

2. The procedure for keeping and carrying firearms at disposal of a police officer shall be determined by the Minister.

3. Passive use of a firearm refers to demonstration of a firearm by a police officer to achieve a legitimate objective.

4. Active use of a firearm refers to intentional shot from a firearm.

5. A police officer may use a firearm as a last resort:

a) to defend a person and him/herself from a threat to their lives and/or health;

b) to release a person who has been unlawfully deprived of liberty;

c) based on prior information, to prevent the escape of a person who has been detained for having committed a violent act or extremely grievous crime;

d) to prevent a violent crime if a person resists a police officer;

e) to repel an attack on a protected facility, state body and/or civic organisation;

f) to defend a person from the attack of a dangerous animal;

g) to damage a vehicle to stop it, except shooting from a moving vehicle at another moving vehicle, if the action of a driver poses threat to human life and/or health and the driver does not obey multiple demands of a police officer to stop the vehicle.

6. The active use of a firearm against a person shall be preceded by the following verbal warning: ‘Police! Freeze or I will shoot!’ followed by a warning shot. In the case of necessity, a warning shot might not be fired.

7. A firearm may be used without prior warning:

a) in the case of an armed attack, or unexpected attack with military equipment, any vehicle or mechanical means;

b) based on the prior knowledge of a police officer, in the case of an escape, using a vehicle, of a person detained or imprisoned for extremely grievous crime;

c) in the cases of armed resistance by a person;

d)to give an alarm signal or to request support forces;

e) to stop the robbing a police officer of a firearm;

f) to kill a deadly injured or diseased animal if it is obvious that the problem cannot be solved otherwise.

8. Use of a firearm in a situation where it may cause deadly injury shall only be admissible in the case of self-defence or emergency.

9. A police officer may in no case use a firearm in the areas where there is a possibility of injuring other people, as well as in inflammable and combustible areas, except for the cases of necessary self-defence and/or emergency.

10. A police officer shall urgently inform his/her immediate superior and the prosecutor about the active use of firearms.

11. The list of firearms and ammunition in the police arsenal shall be determined by the legislation of Georgia.

 

Article 35 – Restrictions to use coercive measures

1. Use of physical force, special equipment, and firearms against persons who are obviously pregnant, under age, with disabilities or elderly shall be inadmissible, except if they are armed or carry out a group attack or armed resistance to police officer, thus endangering lives and health of other persons or the police officer, and if this attack or resistance is impossible to repel by any other means and methods.

2. An exception to the first paragraph of this article shall occur in cases where the non-use of physical force and special equipment makes it impossible to carry out police functions.

 

Chapter VI – Police Service

 

Article 36 – The procedure for serving in the Police

1. The procedure to serve in the Police shall be defined by normative acts of the Minister.

2. A police officer may not go on strike or participate in meetings and demonstrations.

3. A police officer may not be a member of a political party.

4. A police officer may not perform any paid work, except for scientific, pedagogical or creative work, hold a position at any other budgetary organisation or perform any paid work in an enterprise, established with more than 50% state share participation, or hold a position in a body or institution of a foreign country.

 

Article 37 – Recruitment procedure

1. A citizen of Georgia, who has reached 18 years of age, has a command of the official language and who, based on his/her personal and business characteristics, education, physical training and health status is capable of performing police functions may be recruited to serve in the Police.

2. The Human Resources (HR) Department of the Ministry and a special commission shall select candidates to be recruited to the Police and examine the health status, physical fitness, education and professional aptitude of a candidate.

3. A candidate who is to be recruited to a certain position in the Police shall undergo special training in a relevant educational programme or course at the Academy of the Ministry before or after being recruited.

4. A person may be recruited to work at the Police on the basis of a special competition.

5. A legal act on recruitment/appointment or dismissal/discharge may be issued by means of an electronic document management system. A legal act issued under that procedure shall be considered delivered from the moment of sending it by the electronic document management system to the person to whom the legal act of recruitment/appointment or dismissal/discharge (including removal from the position) directly concerns.

 

Article 371 – Examination of a candidate, an intern, or a trainee to be recruited to the system of the Ministry and of an employed person

1. A candidate, an intern, or a trainee to be recruited to the system of the Ministry (‘the Candidate’) and an employed person, including a military servant, a public officer, a civilian, and a contract employee (‘the Employee’), shall be subject to examination. The procedure for conducting the examination shall be established by the Ministry.

2. The purpose of the examination provided for by paragraph 1 of this article shall be to establish compliance of the Candidate and/or the Employee with the functions/tasks defined by the legislation of Georgia for a servant of the Ministry, and to identify circumstances hindering proper fulfilment of the official duties by him/her.

Law of Georgia No 1036 of 1 December 2021 – website, 6.12.2021

 

Article 38 – Limitations set for recruitment

The following persons shall not be recruited to work in the Police:

a) a person convicted for having committed a premeditated crime;

b) a person who is subject to criminal prosecution;

c) a person who has been recognised by court as having limited competence, unless otherwise determined under court decision;

d) a person who has been deprived by the court of the right to occupy a relevant position;

e) a person whose state of health, based on the conclusion of a medical examination, does not meet the necessary requirements set for the position.

f) a person who is ill with alcoholism, drug addiction, mental and/or other disease. The list of diseases shall be developed collaboratively by the Minister of Internally Displaced Persons from the Occupied Territories, Labour, Health and Social Affairs of Georgia and the Minister;

g) a person who, as a result of holding the position, will directly supervise or be supervised by a parent, spouse, sister, brother, child or a sister, brother, or parent of a spouse.

h) an applicant for obtaining citizenship of a foreign country, except for the cases provided for by law, international treaties and agreements of Georgia.

Law of Georgia No 3346 of 20 March 2015 – website, 31.3.2015

Law of Georgia No 3100 of 5 July 2018 – website, 11.7.2018

 

Article 39 – The procedure for recruiting of and serving by conscripts

The procedure for recruitment of and serving by conscripts in the Police shall be defined by legal acts and other normative acts of the Minister.

 

Article 391 – Transfer of a police officer to a position similar (equivalent) to his/her position, out of official necessity

1. Out of official necessity, by decision of the Minister or duly authorised person and with the consent of a police officer or without his/her consent, a decision may be made to transfer the police officer to a position similar (equivalent) to his/her position. The police officer can also be transferred under this procedure to territorially another place. A police officer may be transferred under this procedure without his/her consent for a period of up to one year. After the one-year period fully expires, if needed, this period can be extended for an additional period of up to one year.

2. A police officer may be transferred under the procedure provided for by paragraph 1 of this article if the police officer can, based on his/her education (qualification) and functions and duties to be performed by him/her, perform the functions and duties imposed on him/her.

3. After the period provided for by paragraph 1 of this article expires or the official necessity is eliminated, the police officer shall be returned to the position he/she held before his/her transfer, and if this is not possible, he/she shall be appointed to the similar (equivalent) corresponding position. If the police officer refuses the offered position, he/she shall be dismissed from the position held.

4. Other cases of official transfers of a police officer, apart from the transfer of a police officer, out of official necessity, to a position similar (equivalent) to his/her position under the procedure established by this article, shall be defined by an order of the Minister.

Law of Georgia No 1576 of 24 May 2022 – website, 6.6.2022

 

Article 40 – Temporary suspension of a police officer from the office

1. A police officer, who is accused of committing a crime, may be temporarily suspended from office by order of the Minister, based on a substantiated written request of the investigative body, a relevant conclusion of the General Inspectorate of the Ministry, or a request of the Head of a respective unit until a final decision is made.

2. If a police officer is acquitted, he/she shall be restored to the same position; and if it is impossible, the police officer shall be restored to an equivalent position.

Law of Georgia No 3922 of 8 July 2015 – website, 15.7.2015

 

Article 41 – Procedure for dismissing a police officer

1. A police officer can be dismissed:

a) on the basis of a personal report;

b) due to lay off or reorganisation that is followed by staff reduction;

c) due to elimination of structural sub-units;

d) due to expiration of the term of being administered by HR Department;

e) due to reaching an age limit;

f) due to expiration of the term set for service;

g) due to disciplinary misconduct or a final judgment delivered against him/her;

h) due to incompatibility for the position;

i) due to change of citizenship;

j) due to movement to another organisation;

k) due to the state of health based on the conclusion of a medical examination;

l) due to being declared missing or deceased;

m) due to death;

n) on other grounds as directly provided for by the legislation of Georgia.

2. The decision to dismiss a police officer shall be made by the Minister or an authorised person.

 

Article 42 – Placement of a police officer administered by HR Department

1. Based on the order of an authorised person, a police officer may be dismissed from the occupied position and placed at command of HR Department for not more than four months:

a) on the basis of a personal report;

b) due to lay off or reorganisation followed by staff reduction;

c) due to elimination of a structural sub-unit;

2. A police officer being administered by the HR Department may be assigned to temporarily perform his/her duties.

3. Starting from the day of placement under administration of HR Department, a police officer is considered as having been notified about possible dismissal.

 

Article 43 – Professional preparation of police staff

1. Special professional training, retraining, and advanced in-service training of police staff shall take place at the Academy of the Ministry.

2. (Deleted – 21.7.2018, No 3270).

3. (Deleted – 21.7.2018, No 3270).

4. The Academy of the Ministry may also provide training, retraining and refresher courses for employees of state security and other bodies with law enforcement function, and of legal entities of public and private law.

Law of Georgia No 2367 of 2 May 2014 – website, 16.5.2014

Law of Georgia No 3922 of 8 July 2015 – website, 15.7.2015

Law of Georgia No 3270 of 21 July 2018 – website, 31.7.2018

 

Article 44 – Ranks in the Police

1. The Police shall have a set of ranks awarded on the basis and under procedures defined by this Law and other acts.

2.A police officer shall be awarded a rank if he/she is holding a position for which an equivalent or a higher rank is prescribed.

3. Awarding a rank to a police officer shall be successive, and skipping over any following rank shall be inadmissible.

 

Article 45 – Term of service for awarding a police rank

1. A term of service shall be determined for awarding any successive rank except for special lower ranks.

2. A term of service at the Ministry shall not be defined for awarding the highest rank. Highest ranks shall be awarded by the President of Georgia on the recommendation of the Minister.

3. The Minister and an authorised person shall have the right to award a rank earlier than the due term of office on the basis of extraordinary achievements or certification results.

 

Article 46 – Incentives for a police officer

1. The following incentives shall be defined for a police officer for his/her exemplary performance of official duties, long and conscientious service, and performance of extremely difficult or significant assignments:

a) commendation;

b) granting of a monetary reward;

c) rewarding of a valuable gift;

d) award of a Ministry diploma;

e) awarding of a badge;

f) award of a Ministry medallion;

g) awarding of a Ministry medal;

h) early awarding of a higher rank;

i) early lifting of a disciplinary punishment;

j) awarding of a civilian or service gun;

k) writing up for the state award.

2. Several forms of police incentives may be used at a time.

3. An authorised person shall have the right to administer incentives to police officers.

4. The forms of incentives provided for by the first paragraph of this article may be applied to a person who assisted the Police, except for the forms of incentives set in paragraph(1)(e),(h),(i).

5. The Minister shall determine the procedure for incentivising police officers.

Law of Georgia No 1938 of 23 December 2017 – website, 29.12.2017

 

Article 47 – Police uniform

1. A police officer shall wear the uniform as provided for by the legislation of Georgia.

2. A personal identification card and/or a special badge shall be issued to a police officer to confirm his/her authority.

3. A template of the police uniform shall be approved by the Minister.

4. A personal identification card and/or a special badge of a policeman shall be approved by the Minister in accordance with the Law of Georgia on Symbols of National Standing.

Law of Georgia No 4321 of 22February 2019 – website, 7.3.2019

 

Chapter VII – Legal and Social Protection of a Police Officer

 

Article 48 – Legal protection of a police officer

1. When performing official duties, a police officer represents the state authority and he/she shall be protected by the State. Carrying out lawful instructions of a police officer shall be obligatory for everyone.

2. No one shall have the right to interfere in the official activities of a police officer, except as provided for by law.

3. Impeding, infringing honour and dignity, resisting, threatening, demonstrating violence and infringing upon the life, health or property of a police officer in performing his/her official duties shall result in liabilities as provided for by the legislation of Georgia.

4. A police officer shall refuse to carry out an obviously unlawful order or instruction if he/she knew or should have known about its unlawfulness, and shall act within the law.

5. A police officer shall inform the General Inspectorate of the Ministry or the prosecutor in the case of receiving an obviously unlawful order or instruction.

6. A police officer who refuses to carry out an obviously unlawful order or instruction shall not be held liable.

7. A person who issues an obviously unlawful order or instruction to a police officer shall be held liable under the legislation of Georgia.

8. A police officer shall have the right to resort to court to defend his/her rights and freedoms.

 

Article 49 –   Social protection of a police officer

1. The State shall ensure social protection of a police officer.

2. State mandatory health and life insurance of a police officer shall be ensured.

3. During the period of being administered by the HR Department, a police officer shall retain his/her remuneration (salary) set for the last occupied position for two months.

4. Damages inflicted on a police officer when performing his/her official duties shall be fully compensated from the State Budget of Georgia as provided for by the legislation of Georgia.

5. Provision of pensions to police officers shall be ensured under the legislation of Georgia.

6. The terms and conditions for providing medical service to a police officer and his/her family member (members) shall be defined by the Minister.

61. Medical provision of employees of the Ministry and the State Security Service of Georgia, their family members, persons dismissed from the Ministry and the State Security Service of Georgia (beneficiaries of the state compensation), and students of an educational institution/division of the Ministry and the State Security Service of Georgia, as well as their health status examination while doing service (including upon recruitment or dismissal) shall be ensured by the Legal Entity of Public Law operating within the Ministry – the Healthcare Service of the Ministry of Internal Affairs of Georgia.

7. A lump sum allowance, other additional measures of social protection, and privileges may be allotted for a police officer by an order of the Minister.

8. A state-owned apartment, house, auxiliary facilities and land attached to them, which represent the property of the Ministry, may be transferred to a police officer to live in under an individual administrative and legal act of the Minister.

Law of Georgia No 3922 of 8 July 2015 – website, 15.7.2015

 

Article 50 –   Death of a police officer during performance of official duties

1. If a police officer is killed while performing his/her official duties, except as provided for by paragraph 11 of this article, a lump sum allowance of not more than GEL 15 000 (fifteen thousand laris) and GEL 500 (five hundred laris) for burial (grave decoration) expenses shall be provided to the family (heir) of the police officer from funding allocated to the Ministry of Internal Affairs of Georgia from the State Budget of Georgia based on an act issued by the Minister. Burial expenses of a police officer shall be covered by the State.

11. If a police officer is killed or dies from received wounds while performing his/her official duties, in particular when taking preventive measures under this Law, restraining an offence, seizing a criminal, combatting crime, protecting public order and/or fighting during combat operations, attacking in connection with his/her official activities, or saving lives, health and/or property of people, a lump sum allowance of GEL 100 000 (one hundred thousand laris) and GEL 500 (five hundred laris) for burial (grave decoration) expenses shall be provided to the family (heir) of the police officer from funding allocated to the Ministry of Internal Affairs of Georgia from the State Budget of Georgia based on an act issued by the Minister. Burial expenses of a police officer shall be covered by the State.

2.Within the limits of budget appropriations allotted to the Ministry, and in the case of budget savings, additional financial aid may be granted to a family member (heirs) or to an immediate dependant of a police officer who died while performing his/her official duties based on a legal act of the Minister.

3. If a police officer is killed or dies from received wounds while performing his/her official duties, a state compensation shall be granted to his/her family members under the Law of Georgia on State Compensation and State Academic Stipends.

Law of Georgia No 3895 of 3 July 2015 – website, 10.7.2015

 

Article 51 –   Health damage of a police officer when carrying out official duties

1. In the case of injury to the health of a police officer while carrying out official duties, the police officer shall be granted a lump sum allowance based on an individual administrative legal act of the Minister. The amount of the lump sum allowance shall be defined in the following amount based on the degree of severity of the injury:

a) in the case of severe injury to health – GEL 7 000 (seven thousand laris);

b) in the case of less severe injury to health – GEL 4 000 (four thousand laris);

c) in the case of a light injury to health – GEL 2 000 (two thousand laris);

2. If injury to the health of a police officer while carrying out official duties makes it impossible for the police officer to duly carry out his/her official duties, the Ministry shall ensure employment of the police officer within the system of the Ministry at a position relevant to his/her personal and professional skills, education, and health condition.

3. If in the cases provided for in the second paragraph of this article the Ministry cannot provide employment of the police officer due to objective reasons, the police officer shall receive monthly compensation in the full amount of the sum set for the last occupied position, for an unemployment period, but not exceeding one year.

4. The degree of severity of health injury of a police officer shall be determined according to the law.

 

Article 52 – Working hours of a police officer

1. Irregular working hours shall be determined for a police officer.

2. A special working regime may be declared for a specific period of time, and in particular cases, within the system of the Ministry or its individual structural units, on the basis of an individual administrative legal act of the Minister. In the case of a special working regime, police officers shall stay at their usual working places. A police officer shall have the right to leave a working place only with the permission of his/her direct superior.

3. The Ministry shall shift to a special working regime if martial law or an emergency situation is declared.

 

Article 53 – Leave of a police officer

1.The length of annual paid leave of a police officer shall be 30 calendar days.

2. The length of annual paid leave shall be 35 calendar days for a police officer with working experience of more than five years at the Ministry, and 40 calendar days for a police officer with working experience of more than 10 years.

3. The leave of a police officer may be discontinued and he/she summoned to proceed with his/her work in the case of service needs.

 

Article 54 – Salary of a police officer

1. Salary (monetary remuneration) of a police officer shall consist of remunerations for the position occupied and the rank awarded.

2. In addition to his/her salary, a police officer may be granted a sum additional to the salary (monetary remuneration) and compensation.

3. The Minister shall determine the amount, procedure, and conditions of paying salaries (remuneration for the position occupied and for the rank awarded) and the sum additional to salaries (monetary remuneration) and compensation of a police officer.

 

Chapter VIII –   Financial and Logistical Support of the Police

 

Article 55 –   Financial and logistical support of the Police

1. Structural sub-units of the Ministry, its territorial bodies, and the state sub-agency within the Ministry-Border Police of Georgia, shall be funded from the State Budget of Georgia. Legal entities under public law (LEPLs) within the Ministry shall be funded according to the legislation of Georgia.

2. If a police officer, when carrying out his/her official duties, uses state or personal transportation means, fuel for the transportation means shall be provided by the Ministry under an individual administrative legal act of the Minister.

 

Chapter IX – Control of Police Activity

 

Article 56 –   Appealing against an action of a police officer

1. A person who believes that his/her rights and freedoms have been violated by action of a police officer shall have the right to appeal against that action to a superior official, the Prosecutor's Office, or to the court as provided for by the legislation of Georgia.

2. A preventive measure of the Police that has been carried out in the form of an individual administrative legal act or an administrative real act shall be appealed under the administrative legislation of Georgia to the administrative body that has carried out the measure, if there is an official superior to the official who has carried out the measure. A police measure carried out by a chief police officer shall be appealed to the superior administrative body. The decision made on the appeal shall be subject to review by the courts of Georgia of general jurisdiction according to administrative legal proceedings.

3. A police measure carried out on the basis of the norms of administrative offences or criminal law shall be appealed as determined by the legislation of Georgia.

4. An administrative legal act and administrative real act of the Minister shall be appealed to the court according to the Administrative Procedure Code of Georgia.

 

Article 57 – Internal control of activities of a police officer and other employees of the Ministry

1. Activities of a police officer and other employees of the Ministry shall be controlled by the General Inspectorate of the Ministry.

2. The General Inspectorate of the Ministry is independent in its activity and it is inadmissible for other structural units or officials of the Ministry to interfere with its activity. The General Inspectorate of the Ministry is directly accountable to the Minister who supervises it under the legislation of Georgia.

3. The authority of the General Inspectorate of the Ministry shall apply to structural sub-units within the Ministry, territorial bodies, a state sub-agency under the Ministry– the Border Police of Georgia, and legal entities of public law (LEPLs) operating under the Ministry.

4. The General Inspectorate of the Ministry shall:

a) within the system of the Ministry, as determined by the legislation of Georgia, detect and respectively respond to the facts of unlawful actions that violate the norms of the Code of Police Ethics and Disciplinary Statute of the Employees of the Ministry of Internal Affairs of Georgia;

b) control financial-economic activities of the divisions within the Ministry, examine the legality and expediency of management of material and financial resources by the divisions;

c) identify and prevent reasons facilitating violation of the legislation of Georgia by the employees of the Ministry, reveal the violations and shortcomings in the activities of the divisions within the system of the Ministry, and develop relevant recommendations to eliminate the identified shortcomings and their reasons;

d) perform other functions as defined by an order of the Minister.

5. If elements of offence are identified in carrying out of actions under paragraph 4 of this article, the General Inspectorate of the Ministry shall immediately, according to investigative jurisdiction, forward the relevant materials to the General Prosecutor’s Office of Georgia or to the Special Investigation Service.

Law of Georgia No 3284 of 21 July 2018 – website, 9.8.2018

Law of Georgia No 3801 of 30 November 2018 – website, 13.12.2018

Law of Georgia No 4256 of 27 December 2018 – website, 29.12.2018

Law of Georgia No 4898 of 28 June 2019 – website, 28.6.2019

Law of Georgia No 1324 of 30 December 2021 – website, 13.1.2022

 

Article 58 –   State control of activities of a police officer and other employees of the Ministry

State control of the activities of a police officer and other employees of the Ministry shall be exercised on the basis of parliamentary, presidential, governmental, financial, and prosecutorial supervision as provided for by the legislation of Georgia.

 

Article 59 –   Responsibility of a police officer and other employees of the Ministry

1. A police officer and other employees of the Ministry shall be liable for committing an administrative offence and crime as provided for by the legislation of Georgia.

2. An employee of the Ministry who is detained, arrested, or convicted for committing a crime shall be placed or shall serve the sentence isolated from other special contingents.

3. The following forms of administrative punishment shall be applied against employees of the Ministry of violation of work-related discipline:

a) rebuke;

b) reprimand;

c)severe reprimand;

d) deprivation of the Ministry badge;

e) demotion of a special or military rank by one level;

f) demotion to a lower a position;

g) dismissal.

4. The procedure for imposing disciplinary punishment against an employee of the Ministry and his/her removal shall be determined by the Minister.

5. The liability for compensation of damages suffered by a police officer while carrying out official duties shall be regulated by Chapter XIV of the General Administrative Code of Georgia.

 

Chapter X –   Transitional and Final Provisions

 

Article 60 – Transitional provisions

1.The Government of Georgia shall ensure the following before 1 January 2014:

a) (Deleted – 21.7.2018, No 3270).

b) adoption of Ordinance of the Government of Georgia on Approving the Procedure for Using Arms by Border Police Coast Guard Vessel (Boat) against Illegally Sailing Vessels;

c) development of the list of the territories and objects subject to the special regime.

11. The Government of Georgia shall ensure adoption of the Ordinance of the Government of Georgia on Approval of the Procedure for Setting Up of the Joint Maritime Operations Centre of the Executive Authorities of Georgia Related to the Observance of the State Border Regime and the Protection of the State Border Protection Facilities and for Information Management to Ensure Control of the Legal Regime of Maritime Space of Georgia, before 1 September 2018.

12. The Government of Georgia shall ensure the adoption of the following ordinance before 1 March 2020: on the technical characteristics of the automatic photo and video equipment and the rules of their operation, as well as the approval of the list of those buildings, on the outer perimeter of which it is mandatory to place / install automatic photo and/or video equipment.

2. The Minister shall approve the following before 1 January 2014:

a) the procedure for serving at the Ministry;

b) the procedure for serving at the state sub-agency – Border Police of Georgia within the Ministry;

c) the text of a police officer's oath;

d) the Code of Police Ethics;

e) the procedure for determining social protection and material support for employees of the Ministry;

f) the procedure for determining social protection and material support for employees of LEPLs operating within the Ministry;

g) the procedure for determining the salary (remuneration for a position and a rank) and additional pay within the system of the Ministry;

h) terms and conditions for providing fuel for the transportation means of the Ministry;

i) disciplinary statute for Ministry employees;

j) the procedure for recruitment and service of conscripts with the Police;

k) the instruction of turnover of weaponry and its control within the Ministry;

l) the procedure for keeping, carrying, and using special means in the arsenal of the Police;

m) uniforms and attributes of Ministry employees;

n) samples of badges, Ministry medallions and medals and the procedure for awarding badges, Ministry medallions and medals;

o) temporary instructions on protecting the collection of financial resources, precious metals, and other valuables by employees of the LEPL Security Police Department operating within the Ministry;

p) a list of firearms, ammunition, and equipment in the arsenal of the state sub-agency within the Ministry – Border Police of Georgia;

q) forms of reports for identifying a person, for interviewing an invited person, and for frisk and search of a vehicle.

3. The Ministry shall ensure carrying out the measures necessary for enactment of this Law.

4. A person who has been recognised by court as legally incompetent may not be employed by the police until his/her individual examination is conducted.

5. The Minister shall issue the order under Article 17(2)(b) of this Law before 1 March 2016.

6. The Minister shall approve the procedure for placing self-operating photo and video devices, and a nonstationary (mobile) speedometer on a transportation vehicle without appropriate identification signs, in possession of the police, and using them, also for data processing, before 1 July 2017.

Law of Georgia No 3346 of 20 March 2015 – website, 31.3.2015

Law of Georgia No 4627 of 11 December 2015 – website, 29.12.2015

Law of Georgia No 713 of 21 April 2017 – website, 10.5.2017

Law of Georgia No 3270 of 21 July 2018 – website, 31.7.2018

Law of Georgia No 5613 of 19 December 2019 – website, 24.12.2019

 

Article 61 –   Final provisions

1. The following shall be declared invalid:

a) The Police Law of Georgia of 27 July 1993 (The Gazette of the Parliament of Georgia, No 9, 1993, Art. 187);

b) The Border Police Law of Georgia of 27 December 2006 (The Legislative Herald of Georgia, No 49, 29.12.2006, Art. 377).

2. This Law, except for the Articles 1-59 and Article 61(1), shall come into force upon promulgation.

3. Articles 1-59 and Article 61(1) of this Law shall come into force as from 1 January 2014.

 

President of Georgia                                                           M. Saakashvili

Kutaisi

4 October 2013

N 1444-I