Police Law of Georgia

Document structure

View explanations

Referenced documents

Document comments

Document Highlights

Consolidated publications

26/06/2025 24/06/2025 04/03/2025 06/02/2025 13/12/2024 20/11/2024 15/12/2023 21/09/2023 14/12/2022 24/05/2022 30/12/2021 01/12/2021 15/07/2020 14/07/2020 13/07/2020 10/06/2020 17/03/2020 19/12/2019 20/09/2019 28/06/2019 22/02/2019 27/12/2018 30/11/2018 21/07/2018 21/07/2018 21/07/2018 05/07/2018 23/12/2017 07/12/2017 01/06/2017 04/05/2017 21/04/2017 22/06/2016 11/12/2015 08/07/2015 03/07/2015 12/06/2015 01/05/2015 20/03/2015 17/10/2014 02/05/2014 28/10/2013
Return back

Consolidated version (final)

 

საქართველოს კანონი

 

 
პოლიციის შესახებ

თავი I
ზოგადი დებულებანი

მუხლი 1. კანონის რეგულირების სფერო
1. ეს კანონი განსაზღვრავს საქართველოს პოლიციის საქმიანობის ძირითად პრინციპებს, პოლიციის ორგანიზაციული მოწყობის სამართლებრივ საფუძვლებს, პოლიციის ფუნქციებს, საპოლიციო ღონისძიებებსა და პოლიციის მიერ საკუთარი უფლებამოსილებების განხორციელების სამართლებრივ ფორმებს, პოლიციაში სამსახურის გავლის წესს, პოლიციელის სამართლებრივი და სოციალური დაცვის გარანტიებს, პოლიციის საქმიანობის კონტროლს.

2. ამ კანონის მიზანია, უზრუნველყოს საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგის დაცვა.

3. ამ კანონის მოქმედება ვრცელდება საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს (შემდგომ – სამინისტრო) სისტემაში დასაქმებულ, საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული სპეციალური წოდების მქონე პირსა და სამინისტროს სხვა საჯარო მოსამსახურეზე (შემდგომ – სამინისტროს მოსამსახურე) მათი სამსახურებრივი საქმიანობის თავისებურებების გათვალისწინებით, საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის (შემდგომ – მინისტრი) ბრძანებით დადგენილი წესის შესაბამისად.

4. ამ კანონის მოქმედება არ ვრცელდება „სამოქალაქო უსაფრთხოების შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრულ სამინისტროს მოსამსახურეზე.


მუხლი 2. კანონში გამოყენებულ ტერმინთა განმარტება
ამ კანონის მიზნებისათვის მასში გამოყენებულ ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:

ა) საზოგადოებრივი უსაფრთხოება – პირთა უფლებების, სახელმწიფოს სუვერენიტეტის, ტერიტორიული მთლიანობისა და კონსტიტუციური წყობილების, საქართველოს კანონებისა და სხვა აქტების ურღვევობა;

ბ) მართლწესრიგი – საზოგადოებაში ჩამოყალიბებული ქცევისა და ურთიერთობების სისტემა, რომელიც წესრიგდება საქართველოს კანონმდებლობითა და იმ ადათ-წესებით, ტრადიციებითა და ზნეობრივი ნორმებით, რომლებიც არ ეწინააღმდეგება კანონმდებლობას;

გ) საფრთხე – ვითარება, როდესაც არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ მოვლენათა მოსალოდნელი განვითარების შეუფერხებელი მსვლელობის შემთხვევაში დიდი ალბათობით ზიანი მიადგება პოლიციის მიერ დასაცავ სიკეთეს;

დ) საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის – ფაქტი ან/და ინფორმაცია, რომელიც დააკმაყოფილებდა ობიექტურ დამკვირვებელს გარემოებათა გათვალისწინებით დასკვნის გასაკეთებლად;

ე) ადმინისტრაციული რეალაქტი – ისეთი საჯაროსამართლებრივი ქმედება, რომელიც მიმართულია არა სამართლებრივი ურთიერთობის წარმოშობისაკენ, შეცვლისაკენ ან შეწყვეტისაკენ, არამედ ფაქტობრივი შედეგების დადგომისაკენ;

ვ) სასაზღვრო-პოლიციური ღონისძიება – სამსახურებრივ-ორგანიზაციული, საპროცესო, საგამოძიებო, ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი, ოპერატიულ-სამძებრო, სადაზვერვო, კონტრდაზვერვითი, სარეჟიმო, ტექნიკური და სამხედრო-ტაქტიკური ღონისძიებების ერთობლიობა, რომელსაც საქართველოს სასაზღვრო პოლიცია ახორციელებს მისთვის დაკისრებული ფუნქციების შესასრულებლად.


მუხლი 3. საქართველოს პოლიცია
საქართველოს პოლიცია (შემდგომ – პოლიცია) არის სამინისტროს სისტემაში შემავალი, აღმასრულებელი ხელისუფლების განმახორციელებელი სამართალდამცავი დაწესებულებების სისტემა, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობით მინიჭებული უფლებამოსილებების ფარგლებში ახორციელებს პრევენციულ და სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებებს საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგის დასაცავად.

მუხლი 4. პოლიციის ორგანიზაციული მოწყობა
1. პოლიცია ფუნქციონირებს სამინისტროს სისტემაში, სადაც დასაქმებული არიან საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული სპეციალური წოდების მქონე პირი და სამინისტროს სხვა მოსამსახურე.

2. პოლიციის სამსახურები სამინისტროს სისტემაში ფუნქციონირებენ სტრუქტურული ქვედანაყოფების, ტერიტორიული ორგანოების, სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის და სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირების სახით.

3. პოლიციელი არის საჯარო მოხელე, რომელიც მსახურობს სამინისტროში, აგრეთვე სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის ან საჯარო სამართლის იურიდიული პირის თანამშრომელი, რომლებსაც მინიჭებული აქვთ სპეციალური წოდებები და დადებული აქვთ პოლიციელის ფიცი.

4. პოლიციელის ფიცის ტექსტს ამტკიცებს მინისტრი.

საქართველოს 2025 წლის 4 მარტის კანონი №338 – ვებგვერდი, 06.03.2025წ.


მუხლი 41. დროებითი მოთავსების იზოლატორი
1. სამინისტროს სისტემაში ფუნქციონირებს დროებითი მოთავსების იზოლატორი (შემდგომ – იზოლატორი), რომლის მთავარი ამოცანაა საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის შესაბამისად დაკავებული ან პატიმრობაშეფარდებული პირის, საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის შესაბამისად დაკავებული ან იმავე კოდექსით გათვალისწინებული შესაბამისი პირის, საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევებში საქართველოდან გაძევების მიზნით დაკავებული უცხოელის განთავსების აღსრულების უზრუნველყოფა და იზოლატორში განთავსებული პირის უფლებებისა და უსაფრთხოების დაცვა.

2. მინისტრის ბრძანებით განისაზღვრება:

ა) იზოლატორის სამართლებრივი სტატუსი, ამოცანები, ფუნქციები და შინაგანაწესი, იზოლატორის მოსამსახურეთა ფუნქცია-მოვალეობები;

ბ) იზოლატორში პირის მოთავსების წესი, მათ შორის, იზოლატორში მიღებისას პირის დაქტილოსკოპიური მონაცემების აღების, ფოტოსურათის გადაღებისა და მათი დამუშავების წესი;

გ) იზოლატორში მოსათავსებელი პირის პირადი დათვალიერებისა და მისი ნივთების შემოწმების წესი;

დ) იზოლატორში მოთავსებული პირის პირველადი სამედიცინო შემოწმების წესი;

ე) იზოლატორში მოთავსებული პირის უფლებები და მოვალეობები;

ვ) იზოლატორში მოთავსებული პირის გარე სამყაროსთან კომუნიკაციის წესი;

ზ) იზოლატორში სხვა პირთა შესვლის წესი;

თ) იზოლატორში უსაფრთხოების დასაცავად განსახორციელებელი ღონისძიებები;

ი) იმ ნივთების (საგნების), დოკუმენტებისა და  კვების პროდუქტების ჩამონათვალი, რომელთა ამანათის სახით მიღების უფლებაც აქვს იზოლატორში მოთავსებულ პირს ან რომელთა იზოლატორში მოთავსებულ პირთან შეტანაც იკრძალება;

კ) იზოლატორში პირის მოთავსების აღსრულების წესი და პირობები.

3. იზოლატორში მოთავსებულ პირთა უფლებებისა და უსაფრთხოების დაცვის უზრუნველსაყოფად ამ პირთა მიმართ ხორციელდება ვიზუალური ან/და ელექტრონული საშუალებით მეთვალყურეობა და კონტროლი. ვიდეომეთვალყურეობის განხორციელების, ჩანაწერების შენახვის, წაშლისა და განადგურების წესი განისაზღვრება მინისტრის ბრძანებით.

საქართველოს 2022 წლის 14 დეკემბრის კანონი №2296 – ვებგვერდი, 27.12.2022წ.


მუხლი 5. პოლიციის საქმიანობის სამართლებრივი საფუძვლები
1. პოლიციის საქმიანობის სამართლებრივი საფუძვლებია: საქართველოს კონსტიტუცია, საერთაშორისო სამართლებრივი აქტები, ეს კანონი და საქართველოს სხვა კანონები, საქართველოს პრეზიდენტის, საქართველოს მთავრობის, საქართველოს პრემიერ-მინისტრისა და მინისტრის სამართლებრივი აქტები და სხვა ნორმატიული აქტები.

2. „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოქმედება პოლიციელსა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურეზე ვრცელდება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ამ კანონით, სხვა საკანონმდებლო აქტით ან/და მათ საფუძველზე გამოცემული კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

3. ამ კანონის აღსრულების მიზნით მინისტრი საკუთარი უფლებამოსილების ფარგლებში გამოსცემს ნორმატიულ აქტებსა და ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტებს და ახორციელებს ადმინისტრაციულ რეალაქტებს.

4. პოლიციის პრევენციული საქმიანობა ხორციელდება საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით დადგენილი ადმინისტრაციული ორგანოს საქმიანობის სამართლებრივი ფორმების –  ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტისა და ადმინისტრაციული რეალაქტის − გამოყენებით. პოლიციის ოპერატიულ-სამძებრო ღონისძიებების განსახორციელებლად ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემასა და გაცნობაზე არ ვრცელდება საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით დადგენილი წესები.

5. პოლიციის მიერ დანაშაულის გამოვლენის, აღმოფხვრისა და გამოძიების მიზნით განხორციელებული სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებების სამართლებრივი ფორმები განისაზღვრება საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსითა და სხვა შესაბამისი ნორმატიული აქტებით.


მუხლი 6. პოლიციის საერთაშორისო თანამშრომლობა
1. პოლიციის საერთაშორისო თანამშრომლობა ეფუძნება საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებებს, ნაცვალგების პრინციპსა და რეგიონალურ თანამშრომლობას საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

2. პოლიციის საერთაშორისო თანამშრომლობის ძირითადი ამოცანაა საერთაშორისო მასშტაბით დანაშაულის შესახებ ინფორმაციის შეგროვება და მის წინააღმდეგ ბრძოლა, ამ მიზნით სხვა სახელმწიფოთა შესაბამის სამსახურებთან და ინტერპოლის გენერალურ სამდივნოსთან მჭიდრო თანამშრომლობა.

საქართველოს 2015 წლის 8 ივლისის კანონი №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.


მუხლი 7. პოლიციის თანამშრომლობა სახელმწიფო ხელისუფლების და მუნიციპალიტეტის ორგანოებთან, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებთან, იურიდიულ და ფიზიკურ პირებთან
1. პოლიცია თავისი ფუნქციების შესასრულებლად საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით თანამშრომლობს სახელმწიფო ხელისუფლების და მუნიციპალიტეტის ორგანოებთან, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებთან, იურიდიულ და ფიზიკურ პირებთან.

2. პოლიციის მიერ სხვა ადმინისტრაციული ორგანოსთვის სამართლებრივი დახმარების აღმოჩენის საკითხი წესრიგდება საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით.


მუხლი 71. შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების დაცვა
საპოლიციო ღონისძიებების განხორციელებისას პოლიცია უზრუნველყოფს „შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული უფლებების დაცვას.

საქართველოს 2020 წლის 14 ივლისის კანონი №6837 - ვებგვერდი, 28.07.2020წ.


თავი II
პოლიციის საქმიანობის ძირითადი პრინციპები

მუხლი 8. პოლიციის საქმიანობის ძირითადი სახელმძღვანელო პრინციპები
1. პოლიციელი თავის საქმიანობაში განუხრელად იცავს ადამიანის ძირითადი უფლებებისა და თავისუფლებების დაცვისა და პატივისცემის, კანონიერების, დისკრიმინაციის დაუშვებლობის, თანაზომიერების, დისკრეციული უფლებამოსილების განხორციელების, პოლიტიკური ნეიტრალობისა და პოლიციის საქმიანობის გამჭვირვალობის პრინციპებს.

2. პოლიციელის მიერ საპოლიციო ღონისძიების პოლიციის საქმიანობის ძირითადი სახელმძღვანელო პრინციპების დარღვევით განხორციელება იწვევს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ პასუხისმგებლობას.


მუხლი 9. ადამიანის ძირითადი უფლებებისა და თავისუფლებების დაცვისა და პატივისცემის პრინციპი
1. პოლიციის საქმიანობის განხორციელების ფორმები, მეთოდები და საშუალებები არ უნდა ხელყოფდეს ადამიანის პატივსა და ღირსებას, არ უნდა არღვევდეს ადამიანის სიცოცხლის, ფიზიკური ხელშეუხებლობისა და საკუთრების უფლებებს და სხვა ძირითად უფლებებსა და თავისუფლებებს, გაუმართლებელ ზიანს არ უნდა აყენებდეს გარემოს.

2. საპოლიციო ღონისძიების განხორციელებისას დაუშვებელია წამება, არაადამიანური და დამამცირებელი მოპყრობა.


მუხლი 10. კანონიერების პრინციპი
1. პოლიციელის მიერ განხორციელებული საპოლიციო ღონისძიება უნდა გამომდინარეობდეს კანონის უზენაესობისა და კანონისმიერი დათქმის პრინციპებიდან.

2. კანონის უზენაესობის პრინციპის თანახმად, პრევენციული და სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებები უნდა შეესაბამებოდეს კანონის მოთხოვნებს.

3. კანონისმიერი დათქმის პრინციპის თანახმად, საპოლიციო ღონისძიების განხორციელება, რომელიც იწვევს საქართველოს კონსტიტუციით აღიარებული ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვას, დასაშვებია მხოლოდ კანონის საფუძველზე.


მუხლი 11. დისკრიმინაციის დაუშვებლობის პრინციპი
პოლიცია ვალდებულია პატივი სცეს და დაიცვას ადამიანის უფლებები და თავისუფლებები, განურჩევლად რასისა, კანის ფერისა, ენისა, სქესისა, ასაკისა, შეზღუდული შესაძლებლობისა, რელიგიისა, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებებისა, ეროვნული, ეთნიკური და სოციალური კუთვნილებისა, წარმოშობისა, ქონებრივი და წოდებრივი მდგომარეობისა, საცხოვრებელი ადგილისა და სხვა მახასიათებლებისა.

საქართველოს 2020 წლის 14 ივლისის კანონი №6837 - ვებგვერდი, 28.07.2020წ.


მუხლი 12. თანაზომიერების პრინციპი
1. საპოლიციო ღონისძიება უნდა ემსახურებოდეს ლეგიტიმური მიზნის მიღწევას. შერჩეული საპოლიციო ღონისძიება უნდა იყოს გამოსადეგი, აუცილებელი და პროპორციული.

2. პოლიციელის მიერ შერჩეული საპოლიციო ღონისძიება არის გამოსადეგი, თუ ის შესაძლებელს ხდის ლეგიტიმური მიზნის მიღწევას.

3. პოლიციელის მიერ შერჩეული გამოსადეგი საპოლიციო ღონისძიება არის აუცილებელი, თუ ვერ იქნება გამოყენებული სხვა საშუალება, რომელიც ლეგიტიმური მიზნის მიღწევისას უფრო ნაკლებ ზიანს მიაყენებდა როგორც ღონისძიების ადრესატს, ისე სხვა პირს.

4. პოლიციელის მიერ განხორციელებული აუცილებელი საპოლიციო ღონისძიება არის პროპორციული, თუ კანონით დაცული სამართლებრივი სიკეთისათვის მიყენებული ზიანი არ აღემატება იმ სიკეთეს, რომლის დასაცავადაც ის განხორციელდა.

5. პოლიციის სამართლებრივი ქმედება უნდა შეწყდეს, თუ ამ ქმედების მიზანი მიღწეულია ან აშკარაა, რომ მიზნის მიღწევა შეუძლებელია.


მუხლი 13. დისკრეციული უფლებამოსილების განხორციელების პრინციპი
1. პოლიცია თავისი ფუნქციების შესასრულებლად მოქმედებს დისკრეციული უფლებამოსილების საფუძველზე, კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებსა და ფარგლებში.

2. პოლიციელი უფლებამოსილია გადაწყვიტოს, განახორციელოს თუ არა საპოლიციო ღონისძიება.

3. პოლიციელს მინიჭებული აქვს თავისუფლება, საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული რამდენიმე საპოლიციო ღონისძიებიდან შეარჩიოს ყველაზე მისაღები, თანაზომიერების პრინციპის შესაბამისად.

4. საფრთხის აღკვეთისათვის საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული რამდენიმე საპოლიციო ღონისძიების არსებობისას საკმარისია ერთ-ერთის გამოყენება.


მუხლი 14. პოლიტიკური ნეიტრალობის პრინციპი
პოლიციელი საკუთარ უფლებამოსილებას ახორციელებს უპარტიობის პრინციპის დაცვით. პოლიციელს უფლება არა აქვს, თავისი სამსახურებრივი მდგომარეობა გამოიყენოს რომელიმე პოლიტიკური სუბიექტის პარტიული ინტერესებისათვის.

მუხლი 15. პოლიციის საქმიანობის გამჭვირვალობის პრინციპი
1. პოლიცია ვალდებულია თავისი საქმიანობის შესახებ საჯარო ინფორმაცია საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით მიაწოდოს სახელმწიფო ორგანოებს, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებსა და დაინტერესებულ პირებს.

2. პოლიცია ვალდებულია საზოგადოებასა და მასობრივი ინფორმაციის საშუალებებს სწრაფად მიაწოდოს ობიექტური ინფორმაცია თავისი საქმიანობის შესახებ, იმგვარად, რომ არ გაახმაუროს სახელმწიფო, პროფესიული, კომერციული საიდუმლოების შემცველი ინფორმაცია, პერსონალური მონაცემები და გამოძიების მასალები, გარდა კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

3. პოლიციამ პერსონალური მონაცემები უნდა დაამუშაოს პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად, თუ ამ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

4. პოლიცია უფლებამოსილია დაამუშაოს „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონით გათვალისწინებული სესხის გამცემი სუბიექტის მიერ ფულადი მოთხოვნის უზრუნველყოფის საშუალებად მიღებული მოძრავი ნივთების აღრიცხვის სპეციალურ ელექტრონულ პროგრამაში დაცული მონაცემები, მათ შორის, პერსონალური მონაცემები, მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით.

საქართველოს 2018 წლის 21 ივლისის კანონი №3319 – ვებგვერდი, 07.08.2018წ.


თავი III
პოლიციის ფუნქციები და უფლებამოსილებანი

მუხლი 16. პოლიციის ფუნქციები
1. პოლიციის ძირითადი ფუნქციაა, უზრუნველყოს საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგისათვის საფრთხის თავიდან აცილება. 

2. პოლიციის ფუნქციებია:

ა) ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების დაცვა;

ბ) ფიზიკურ და იურიდიულ პირთა ქონების მართლსაწინააღმდეგო ხელყოფისაგან დაცვა;

ბ1) დანაშაულის შესაძლო ჩადენის გარეშე მართლზომიერი მფლობელობიდან სხვაგვარად გასული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მოძებნაში პირთა დახმარება თავისი კომპეტენციის ფარგლებში;

გ) დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევათა თავიდან აცილებისა და აღკვეთის მიზნით პრევენციული ღონისძიებების განხორციელება;

დ) დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევათა გამოვლენა და შესაბამისი სამართლებრივი რეაგირება საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით, საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსითა და სხვა ნორმატიული აქტებით მინიჭებული უფლებამოსილებების საფუძველზე;

ე) საქართველოს სახელმწიფო საზღვრისა და საქართველოს საზღვაო სივრცის სამართლებრივი რეჟიმის დაცვა და კონტროლი;

ვ) დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევათა, მოსალოდნელი საფრთხეების, რისკებისა და გამოწვევების ანალიზი და დამნაშავეობასთან ბრძოლის სტრატეგიის შემუშავება;

ზ) სანებართვო, სალიცენზიო და სარეგისტრაციო საქმიანობის განხორციელება;

თ) საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების უზრუნველყოფა;

ი) სისხლის სამართლის პროცესის მონაწილეთა უსაფრთხოების დაცვა;

კ) არალეგალურ მიგრაციასთან ბრძოლა, არალეგალური მიგრაციის პრევენცია, აღკვეთა და საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა მოთხოვნების შესრულების უზრუნველყოფა;

კ1) თავშესაფრის მაძიებლის, ლტოლვილის, დამატებითი დაცვის მქონე პირისა და დროებითი დაცვის მქონე პირის უფლებების დაცვა;

ლ) საძიებო-სამაშველო სამუშაოების განხორციელება;

მ) საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის დროს საქართველოს კანონმდებლობით მინიჭებული უფლებამოსილებების განხორციელება;

ნ) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში საგანგებო სიტუაციებზე რეაგირებაში მონაწილეობა;

ო) საექსპერტო-კრიმინალისტიკური საქმიანობის განხორციელების უზრუნველყოფა;

ო1) მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით დაქტილოსკოპიურ მონაცემთა ბაზის შექმნა და მისი ფუნქციონირების უზრუნველყოფა;

პ) საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის შესაბამისად დაკავებული ან პატიმრობაშეფარდებული პირის, საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის შესაბამისად დაკავებული ან იმავე კოდექსით გათვალისწინებული შესაბამისი პირის, საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევებში საქართველოდან გაძევების მიზნით დაკავებული უცხოელის იზოლატორში განთავსება;

ჟ) ამ მუხლითა და საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული ფუნქციების შესრულების მიზნით საინფორმაციო ბაზების (მათ შორის, ბიომეტრიული მონაცემების, ნასამართლობისა და მსჯავრდების შესახებ ბაზების) წარმოება და ამ ბაზებში დაცული მონაცემების დამუშავება.

3. ამ მუხლის მე-2 პუნქტის „ჟ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საინფორმაციო ბაზების წარმოებისა და აღნიშნულ ბაზებში დაცული მონაცემების დამუშავების წესი და პირობები განისაზღვრება მინისტრის ბრძანებით.


მუხლი 17. პოლიციის უფლებამოსილებანი
1. პოლიცია პრევენციული ფუნქციების შესრულების უზრუნველსაყოფად თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ახორციელებს შემდეგ უფლებამოსილებებს:

ა) სამართალდარღვევათა თავიდან ასაცილებლად საპოლიციო ღონისძიებების განხორციელება;

ბ) პირისთვის სათანადო სამართლებრივი და პირველადი გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების აღმოჩენა; გადაუდებელი ზომების მიღება პირის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დასაცავად, აგრეთვე იმ შემთხვევაში, თუ პირი საფრთხეს უქმნის საკუთარ თავს ან გარშემომყოფთ;

გ) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში შესაბამისი ღონისძიებების განხორციელება საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის, განსაკუთრებული მნიშვნელობისა და სტრატეგიული დანიშნულების ობიექტების, სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოთა უმაღლესი თანამდებობის პირების უსაფრთხოების დასაცავად; მინისტრის მიერ დამტკიცებული წესისა და ნუსხის შესაბამისად სახელმწიფო ობიექტების დაცვის ფიზიკურად უზრუნველყოფა;

დ) შეკრებების, მანიფესტაციებისა და სხვა მასობრივი ღონისძიებების მონაწილეთა უსაფრთხოების უზრუნველყოფა, აგრეთვე „შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული სხვა ღონისძიებების განხორციელება;

ე) სხვა სახელმწიფო ორგანოებსა და საზოგადოებრივ ორგანიზაციებთან ერთად ბავშვთა მაწანწალობის, უმეთვალყურეობის თავიდან აცილების, არასრულწლოვანთა დამნაშავეობის აღკვეთის პრევენციულ ღონისძიებებში მონაწილეობა და თავის საქმიანობაში არასრულწლოვანთა განსაკუთრებული თავისებურებებისა და საუკეთესო ინტერესების გათვალისწინება;

ვ) სატრანსპორტო მოძრაობის მოწესრიგება, მოძრაობის წესების, ნორმატივებისა და სტანდარტების დაცვის ზედამხედველობა;

ზ) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში სისხლის სამართლის პროცესის მონაწილეთა დაცვის სპეციალური ღონისძიებების განხორციელების უზრუნველყოფა „სისხლის სამართლის პროცესის მონაწილის დაცვის სპეციალური პროგრამის“ შესაბამისად;

თ) პენიტენციური დაწესებულების მიერ მოწოდებული ინფორმაციის საფუძველზე ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის მსხვერპლისთვის დაუყოვნებლივ შეტყობინება მის მიმართ ძალადობის ჩამდენი პირის (მოძალადის) პენიტენციური დაწესებულებიდან გათავისუფლების, გაქცევის, პენიტენციური კოდექსის 125-ე მუხლით დადგენილი წესით თავისუფლების აღკვეთის დაწესებულების გარეთ ხანმოკლე გასვლის, იმავე კოდექსის 34-ე მუხლის მე-12 ნაწილით დადგენილი წესით გათავისუფლებისთვის მომზადების თავისუფლების აღკვეთის დაწესებულებიდან გასვლის შესახებ, აგრეთვე „ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-11 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული ღონისძიებების განხორციელება; 

ი) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში „სქესობრივი თავისუფლებისა და ხელშეუხებლობის წინააღმდეგ მიმართულ დანაშაულთან ბრძოლის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ღონისძიებების განხორციელების უზრუნველყოფა;

კ) დანაშაულის შესაძლო ჩადენის გარეშე მართლზომიერი მფლობელობიდან სხვაგვარად გასული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მესაკუთრის (თუ დასტურდება ამ მობილურ საკომუნიკაციო აღჭურვილობაზე მისი საკუთრების უფლება) განცხადების საფუძველზე აღნიშნული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მოძიების მიზნით მისი ძებნისა და საჭიროების შემთხვევაში მისი ფუნქციონირების შეზღუდვის (ბლოკირების) ინიციირება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით;

ლ) „დნმ-ის მონაცემთა ბაზის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული უფლებამოსილების განხორციელება;

მ) ბიომეტრიული პასპორტის გაცემის მიზნით შექმნილი დაქტილოსკოპიური მონაცემების გამოთხოვა და დაქტილოსკოპიურ მონაცემთა ბაზაში შეტანა.

2. პოლიცია საკუთარი ფუნქციების შესრულების უზრუნველსაყოფად თავისი კომპეტენციის ფარგლებში რეაგირებს სამართალდარღვევის ფაქტებზე, კერძოდ:

ა) ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის ფაქტზე ოპერატიული რეაგირებისათვის, მსხვერპლის დაცვისა და მოძალადის გარკვეული მოქმედებების შეზღუდვის უზრუნველსაყოფად:

ა.ა) დროებითი ღონისძიების სახით გამოსცემს შემაკავებელ ორდერს ან იარაღთან დაკავშირებული უფლებების შეზღუდვის ორდერს; ზედამხედველობს გამოცემული დამცავი, შემაკავებელი და იარაღთან დაკავშირებული უფლებების შეზღუდვის ორდერებით გათვალისწინებული მოთხოვნებისა და პირობების შესრულებას;

ა.ბ) არასრულწლოვნის მიმართ ძალადობის შემთხვევაში დაუყოვნებლივ აღასრულებს სოციალური მუშაკის მიერ მიღებულ არასრულწლოვნის განცალკევების შესახებ გადაწყვეტილებას;

ა.ბ1) აკონტროლებს მსხვერპლის დაცვის დროებითი ღონისძიების განხორციელების უზრუნველსაყოფად მოძალადის მიმართ დაწესებული ელექტრონული ზედამხედველობის აღსრულებას;

ა.ბ2) ელექტრონული საშუალების სხეულზე დასამაგრებლად მოძალადის საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს უფლებამოსილ ორგანოში გამოუცხადებლობის შემთხვევაში ახორციელებს მის ძებნას ქვეყნის მასშტაბით;

ა.გ) ასრულებს კანონით პოლიციისთვის დაკისრებულ სხვა მოვალეობებს;

ბ) საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 160-ე მუხლით გათვალისწინებული დანაშაულის ჩადენის შესახებ დასაბუთებული ვარაუდის არსებობის შემთხვევაში უზრუნველყოფს საცხოვრებელი სახლიდან/ბინიდან ან/და სხვა მფლობელობიდან უკანონო მფლობელისა და მასთან მყოფი პირის/პირების გამოსახლებას/გამოყვანას სასამართლო გადაწყვეტილების გარეშე, მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით;  

გ) სატრანსპორტო საშუალების მართვას ჩამოაშორებს პირს, რომელსაც არა აქვს ან ჩამორთმეული აქვს მართვის უფლება, ან თუ არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ იგი ალკოჰოლური, ნარკოტიკული ან ფსიქოტროპული სიმთვრალის მდგომარეობაშია, და გამოკვლევის მიზნით წარადგენს საამისოდ უფლებამოსილ პირთან;

დ) თუ არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირმა ნარკოტიკული ნივთიერება მოიხმარა, მას გამოკვლევის მიზნით წარადგენს საამისოდ უფლებამოსილ პირთან;

(ძალადაკარგულად იქნა ცნობილი „პოლიციის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-17 მუხლის მე-2 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტის ის ნორმატიული შინაარსი, რომელიც პირის დაკავების აუცილებლობას ადგენს ისეთ შემთხვევებში, როდესაც არ არსებობს პირის სხეულიდან ფსიქოტროპული/ნარკოტიკული საშუალების კვალის გაქრობის/შემცირების საფრთხე) - საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2024 წლის 20 ნოემბრის გადაწყვეტილება №1/3/697 – ვებგვერდი, 22.11.2024წ.

ე) იღებს და რეგისტრაციაში ატარებს შემოსულ ინფორმაციას დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევათა შესახებ, უგზო-უკვლოდ დაკარგულ პირთა შესახებ, დაუყოვნებლივ რეაგირებს მათზე, აღრიცხავს სამართალდარღვევებსა და მათ ჩამდენ პირებს;

ვ) კანონით დადგენილი წესით ახორციელებს:

ვ.ა) სასაზღვრო-პოლიციურ და ოპერატიულ-სამძებრო ღონისძიებებს;

ვ.ბ) საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით გათვალისწინებულ ფარულ საგამოძიებო მოქმედებებს (ელექტრონული თვალყურის დევნება ტექნიკური საშუალებებით, აგრეთვე ფარული ვიდეო- და აუდიოჩაწერა, კინო- და ფოტოგადაღება, რომელთა გამოყენება ზიანს არ აყენებს ადამიანის სიცოცხლეს, ჯანმრთელობას და გარემოს);

ვ.გ) ტექნიკურ-კრიმინალისტიკურ გამოკვლევებს ოპერატიულ-სამძებრო, ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა და სხვა საქმეებზე;

ზ) ეხმარება შესაბამის უწყებებს დაკარგული და გატაცებული იარაღის, საბრძოლო მასალისა და ტექნიკის, სამხედრო ქონების მოძებნაში, აგრეთვე იმ პირთა ძებნაში, რომლებიც თავს არიდებენ წვევამდელთა ეროვნულ სამხედრო სამსახურს;

თ) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ახორციელებს სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობით გათვალისწინებულ ღონისძიებებს;

ი) საქართველოს საკანონმდებლო აქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში უზრუნველყოფს შეკრებისა და მანიფესტაციის შეწყვეტასა და მათ მონაწილეთა დაშლას;

კ) მოსთხოვს პირს, დაიცვას კანონის მოთხოვნა და შეწყვიტოს სამართალდარღვევა, ხოლო მოთხოვნის შეუსრულებლობის შემთხვევაში იღებს კანონით გათვალისწინებულ ზომებს.

3. პოლიცია საგანგებო სიტუაციის, საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის დროს:

ა) თავისი კომპეტენციის ფარგლებში მონაწილეობს საგანგებო სიტუაციის შედეგების ლიკვიდაციაში, საძიებო-სამაშველო სამუშაოებში; იცავს პირთა უსაფრთხოებას, მართლწესრიგს, აგრეთვე ხელყოფისაგან იცავს ქონებას, დაზარალებულ და უმწეო მდგომარეობაში მყოფ პირებს აღმოუჩენს გადაუდებელ დახმარებას; თავისი კომპეტენციის ფარგლებში მონაწილეობს საგანგებო ან საომარი მდგომარეობისათვის დადგენილი რეჟიმის დაცვაში, ხოლო ეპიდემიისა და ეპიზოოტიის დროს – საკარანტინო ღონისძიებების განხორციელებაში;

ბ) საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის დროს თავისი კომპეტენციის ფარგლებში უზრუნველყოფს სახელმწიფოს სამობილიზაციო-გამწვევი პუნქტებისა და ოპერატიულ-მმართველობითი შტაბების უსაფრთხოებასა და მზადყოფნას, აგრეთვე პირადი (სამინისტროს) შემადგენლობის სრულ სამობილიზაციო მზადყოფნას;

გ) იღებს, ამუშავებს და შემდგომი რეაგირებისათვის უფლებამოსილ სუბიექტებს აწვდის შეტყობინებებს ბუნებრივი და ტექნოგენური ხასიათის საგანგებო სიტუაციების, სასწრაფო სამედიცინო დახმარების, ბუნებრივი გაზით მომარაგების შეწყვეტის, შეზღუდვის ან/და წნევის დასაშვები ნორმებიდან გადახრის (ცვალებადობის), აგრეთვე სასმელი წყლით მომარაგების შეწყვეტის ან/და წნევის ცვალებადობისა და გადაუდებელი დახმარების აუცილებლობის სხვა შემთხვევების შესახებ.

4. პოლიცია, საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის დაცვის ფუნქციიდან გამომდინარე, უზრუნველყოფს:

ა) საქართველოს სახელმწიფო საზღვარზე, სასაზღვრო ზოლში, სასაზღვრო ზონაში, საქართველოს საზღვაო სივრცეში და საქართველოს იურისდიქციისადმი დაქვემდებარებულ გემებზე კანონსაწინააღმდეგო ქმედებათა პრევენციას, გამოვლენასა და აღკვეთას, აგრეთვე საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა ღონისძიებების განხორციელებას;

ბ) საქართველოს სახელმწიფო საზღვარზე პირთა ინსპექტირებას (მათ შორის, ბიომეტრიული მონაცემების საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით დამუშავებას), აგრეთვე არალეგალურ მიგრაციასთან დაკავშირებული პროცესების მართვას, არალეგალური მიგრაციის პრევენციასა და აღკვეთას, მიგრაციისა და საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის გადამკვეთ პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული სხვა მოთხოვნების შესრულებას, „საერთაშორისო დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული პროცედურების განხორციელებას;

გ) გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის 1982 წლის საზღვაო სამართლის კონვენციით გათვალისწინებული „ცხელ კვალზე დევნის უფლების“ განხორციელებას.

5. პოლიცია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში, საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებების საფუძველზე, შესაბამის უწყებებთან ერთად იღებს ზომებს საქართველოს ტერიტორიაზე სხვა ქვეყნებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლობათა პირადი და ქონებრივი უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.

6. „ბავშვთა საერთაშორისო გატაცების სამოქალაქო ასპექტების შესახებ“ ჰააგის 1980 წლის 25 ოქტომბრის კონვენციის შესაბამისად, პოლიცია:

ა) ცენტრალური ორგანოს − საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს შესაბამისი სტრუქტურული ქვედანაყოფის (შემდგომ − ცენტრალური ორგანო) შუამდგომლობის ან სასამართლოს ბრძანების საფუძველზე ადგენს არასრულწლოვანის ფაქტობრივ ადგილსამყოფელს;

ბ) ცენტრალური ორგანოს შუამდგომლობის ან სასამართლოს ბრძანების საფუძველზე უზრუნველყოფს ცენტრალური ორგანოს მიერ საქმისწარმოების დაწყებიდან სასამართლო გადაწყვეტილების აღსრულებამდე პერიოდში არამართლზომიერად გადაადგილებული/დაკავებული ბავშვის მიერ საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის გადაკვეთის თავიდან აცილებას;

გ) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით მეურვეობისა და მზრუნველობის ცენტრალურ ორგანოს ხელს უწყობს არამართლზომიერად გადაადგილებული/დაკავებული ბავშვის საქართველოდან აღნიშნული კონვენციის ხელშემკვრელი სახელმწიფოს ტერიტორიაზე დაბრუნების შესახებ სასამართლო გადაწყვეტილების იძულებითი აღსრულების პროცესში.

7. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „კ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მოძიების მიზნით პოლიცია უფლებამოსილია „ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ ელექტრონული კომუნიკაციის კომპანიას, რომელიც ახორციელებს მობილური საკომუნიკაციო ქსელებითა და საშუალებებით უზრუნველყოფას ან/და მომსახურებას, მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის მოძიების ერთიანი სისტემის საშუალებით წარუდგინოს მოთხოვნა დანაშაულის შესაძლო ჩადენის გარეშე მართლზომიერი მფლობელობიდან სხვაგვარად გასული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის აქტივაციის ფაქტის დაფიქსირებისა და მისი აქტივაციის ფაქტის დაფიქსირების შესახებ დაუყოვნებლივ შეტყობინების თაობაზე. იმავე მიზნით პოლიცია უფლებამოსილია ამ პუნქტით გათვალისწინებულ ელექტრონული კომუნიკაციის კომპანიას საჭიროების შემთხვევაში წარუდგინოს მოთხოვნა დანაშაულის შესაძლო ჩადენის გარეშე მართლზომიერი მფლობელობიდან სხვაგვარად გასული მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის ფუნქციონირების შეზღუდვის (ბლოკირების) და მისი შეზღუდვის (ბლოკირების) შესახებ დაუყოვნებლივ შეტყობინების თაობაზე. პოლიციის მიერ ამ პუნქტით გათვალისწინებული მოთხოვნის ელექტრონული დოკუმენტის ფორმით წარდგენის შემთხვევაში ელექტრონული დოკუმენტის მთლიანობისა და წარმომავლობის უტყუარობის დასადასტურებლად საკმარისია მასზე კვალიფიციური ელექტრონული შტამპის დასმა.

8. მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის აქტივაციის ფაქტის დაფიქსირების, სატელეფონო ნომრისა და მისი მფლობელის, მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის აქტივაციის ფაქტის დაფიქსირების დროისა და ადგილმდებარეობის შესახებ ინფორმაციის ამ კანონითა და „ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით მიღების შემდეგ პოლიცია უზრუნველყოფს სატელეფონო ნომრის მფლობელის დადგენას, ამ კანონით დადგენილი წესით მის პოლიციაში მოწვევასა და გამოკითხვას, აგრეთვე სათანადო საფუძვლების არსებობისას მობილური საკომუნიკაციო აღჭურვილობის განმცხადებლისთვის გადაცემას. მოცემულ შემთხვევაში სატელეფონო ნომრის მფლობელის პოლიციაში გამოცხადება სავალდებულოა.


თავი IV
საპოლიციო ღონისძიებები

 


მუხლი 18. პოლიციის პრევენციული და სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებები
1. პოლიცია საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგისათვის საფრთხის თავიდან აცილების ან მათი დარღვევის აღკვეთის მიზნით თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ახორციელებს შემდეგ პრევენციულ ღონისძიებებს:

ა) პირის გამოკითხვა;

ბ) პირის იდენტიფიკაცია;

გ) პირის მოწვევა;

დ) ზედაპირული შემოწმება და დათვალიერება;

ე) სპეციალური შემოწმება და დათვალიერება;

ვ) სპეციალური საპოლიციო კონტროლი;

ზ) ადგილის დატოვების მოთხოვნა და კონკრეტულ ტერიტორიაზე შესვლის აკრძალვა;

თ) პირის ან სატრანსპორტო საშუალების გადაადგილების ან ნივთის ფაქტობრივი ფლობის შეზღუდვა;

ი) ავტომატური ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის გამოყენება;

კ) ტექნიკური საშუალებების შექმნა და გამოყენება;

ლ) ოპერატიულ-სამძებრო ღონისძიებების განხორციელება.

2. პოლიცია სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებებს  ახორციელებს ამ კანონის, ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა და სისხლის სამართლის სფეროებში საქართველოს კანონმდებლობისა და სხვა ნორმატიული აქტების საფუძველზე.

3. პოლიციელი ვალდებულია, თუ გარეგნული ნიშნებით შეუძლებელია მისი, როგორც პოლიციელის, იდენტიფიცირება, პირს წარუდგინოს თავისი უფლებამოსილების დამადასტურებელი დოკუმენტი, თუკი ეს ხელს არ შეუშლის საპოლიციო ფუნქციების შესრულებას.

4. პოლიცია პრევენციული და სამართალდარღვევაზე რეაგირების ღონისძიებების განხორციელებისას ითვალისწინებს არასრულწლოვანთა განსაკუთრებულ თავისებურებებსა და საუკეთესო ინტერესებს.

საქართველოს 2015 წლის 12  ივნისის კანონი №3712 - ვებგვერდი, 24.06.2015წ. 


მუხლი 19. პირის გამოკითხვა
1. პოლიციელი უფლებამოსილია საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვის მიზნით დაადგინოს პირის ვინაობა ღიად და უშუალოდ ამ პირისაგან, რისთვისაც შეუძლია შეაჩეროს იგი, გამოჰკითხოს პერსონალური მონაცემები და მოსთხოვოს პირადობის დამადასტურებელი საბუთების წარდგენა, თუ:

ა) პირს აქვს ძებნილი ან დაკარგული პირის იდენტური გარეგნული ნიშნები;

ბ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირმა ჩაიდინა სამართალდარღვევა ან ჩაიდენს მას;

გ) პირი იმყოფება სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებულ ტერიტორიაზე ან ობიექტზე ან სპეციალური საპოლიციო კონტროლის განხორციელების ადგილზე;

დ) პირს თან აქვს „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული იარაღი, რომლის ტარებაც საჭიროებს სპეციალურ ნებართვას, და ამ იარაღის ტარების უფლების დადგენა სხვაგვარად შეუძლებელია;

ე) პირი იმყოფება დანაშაულის ან საგზაო-სატრანსპორტო ან სხვა საგანგებო შემთხვევის ადგილზე;

ვ) პირის ან სატრანსპორტო საშუალების გარეგნული ნიშნები ან პირის მოქმედება სამართალდარღვევაში მის შესაძლო მონაწილეობაზე მიანიშნებს.

11. პოლიცია უფლებამოსილია ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული ღონისძიების განხორციელებისას, მათ შორის, სავარაუდოდ, ძებნილი პირის, სავარაუდოდ, დაკარგული პირის ან საქართველოს ტერიტორიაზე, სავარაუდოდ, უკანონოდ მყოფი უცხოელის იდენტიფიკაციის მიზნით ან პირისთვის უფლების შეჩერების ან ჩამორთმევის ფაქტის გადამოწმების მიზნით, შესაბამისი პირის შესახებ მონაცემები სამინისტროს საინფორმაციო ბაზებში გადაამოწმოს.

2. პოლიციელი უფლებამოსილია გამოჰკითხოს პირი, თუ არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ მას აქვს საპოლიციო ფუნქციების შესრულებისთვის საჭირო ინფორმაცია. პირის მიერ ინფორმაციის მიწოდება ნებაყოფლობითია, გარდა ამ კანონის მე-17 მუხლის მე-8 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა. 14 წლამდე ასაკის პირის მიმართ ამ ღონისძიების გამოყენება შესაძლებელია მხოლოდ მშობლის ან სხვა კანონიერი წარმომადგენლის მონაწილეობით.

3. პირს უნდა განემარტოს საპოლიციო ღონისძიების განხორციელების საფუძველი, თუ ეს ხელს არ შეუშლის პოლიციას, შეასრულოს ამ კანონით დაკისრებული ფუნქციები. ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული გამოკითხვის შემთხვევაში პირს ამ ღონისძიების განხორციელებამდე უნდა განემარტოს, რომ მასში მონაწილეობა ნებაყოფლობითია, გარდა ამ კანონის მე-17 მუხლის მე-8 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა.


მუხლი 20. პირის იდენტიფიკაცია
1. პოლიცია უფლებამოსილია საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვის მიზნით ამ კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში მოახდინოს პირის იდენტიფიკაცია, თუ პირის ვინაობის დადგენა იმავე პუნქტით გათვალისწინებული პრევენციული ღონისძიებების განხორციელებით შეუძლებელია ან განსაკუთრებულ სირთულეებთანაა დაკავშირებული, ან არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირის მიერ მიწოდებული მონაცემები ან/და პირადობის დამადასტურებელი საბუთები არ ასახავს მის ვინაობას, და პირის იდენტიფიკაცია საჭიროა სამართალდარღვევის პრევენციისთვის, ან არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ამ პირს პირდაპირი კავშირი აქვს ჩადენილ სამართალდარღვევასთან.

2. პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიებებია:

ა) თითისა და ხელისგულის ანაბეჭდების აღება;

ბ) ფოტოსურათის გადაღება;

გ) დამახასიათებელი ფიზიკური ნიშნების დაფიქსირება;

დ) სიმაღლის გაზომვა;

ე) ხმის ჩაწერა;

ვ) მონაცემების სამინისტროს საინფორმაციო ბაზებში გადამოწმება;

ზ) სხვა ბიომეტრიული მონაცემების დაფიქსირება.

3. პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიების განხორციელებამდე ამ პირს უნდა მიეცეს საშუალება, გონივრულ ვადაში ნებაყოფლობით დაამტკიცოს თავისი ვინაობა.

4. პოლიციელი პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიების განხორციელებისას ადგენს ოქმს, რომელშიც მიეთითება ღონისძიების განხორციელების საფუძველი და ყველა მნიშვნელოვანი ფაქტობრივი გარემოება. ოქმს ხელს აწერენ ღონისძიების განმახორციელებელი პოლიციელი და ღონისძიების ადრესატი. ღონისძიების ადრესატის მიერ ოქმზე ხელის მოწერაზე უარის თქმის შემთხვევაში ოქმში შესაბამისი ჩანაწერი კეთდება. ღონისძიების ადრესატს უფლება აქვს, ოქმში შეიტანოს შენიშვნა, რომელიც მან ხელმოწერით უნდა დაადასტუროს.

5. ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებული ოქმის შედგენა სავალდებულო არ არის საქართველოს სახელმწიფო საზღვარზე პირთა ინსპექტირების ან/და ამ მუხლით გათვალისწინებული ღონისძიების სპეციალური ელექტრონული პროგრამის გამოყენებით განხორციელების შემთხვევაში.

6. ამ მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში პირს უფლება აქვს, 3 დღის ვადაში მიმართოს სამინისტროს და წერილობით მოსთხოვოს მის მიმართ განხორციელებული ღონისძიების შესახებ აქტი.

7. ამ მუხლით განსაზღვრული პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიებების განხორციელების, მათ შორის, მონაცემების სპეციალურ ელექტრონულ პროგრამაში გადამოწმების, წესს ადგენს მინისტრი.


მუხლი 21. პირის მოწვევა
1. პოლიციას უფლება აქვს, გასაუბრების მიზნით შეტყობინებით მოიწვიოს პირი პოლიციაში, თუ:

ა) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირს აქვს საჭირო  ინფორმაცია, რომელიც პოლიციას თავისი ფუნქციის შესრულებაში დაეხმარება;

ბ) ეს აუცილებელია სხვა პირის იდენტიფიკაციის ღონისძიებების განსახორციელებლად.

2. შეტყობინებისას პირს უნდა განემარტოს მოწვევის საფუძველი.

3. მოწვევის შესახებ შეტყობინებისას პირს უნდა განემარტოს, რომ პოლიციაში გამოცხადება და პოლიციის დატოვება ნებაყოფლობითია, გარდა ამ კანონის მე-17 მუხლის მე-8 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა.

4. პირის მოწვევის დროს გათვალისწინებული უნდა იქნეს მისი სამსახურებრივი მოვალეობების თავისებურებები და პირადი ცხოვრების ინტერესები.

5. არასრულწლოვნის მოწვევა დასაშვებია მხოლოდ მშობელთან ან კანონიერ წარმომადგენელთან ერთად.

6. მოწვეული სრულწლოვანი პირის პოლიციაში ყოფნის ხანგრძლივობა არ უნდა აღემატებოდეს 4 საათს, ხოლო არასრულწლოვნისა – 2 საათს.

7. მოწვეულ პირთან გასაუბრების შესახებ დგება გასაუბრების ოქმი, რომელსაც ხელს აწერენ მოწვეული პირი, ხოლო თუ მოწვეული პირი არასრულწლოვანია − აგრეთვე მისი თანმხლები მშობელი ან კანონიერი წარმომადგენელი, და ოქმის შემდგენი პოლიციელი. მოწვეულ პირთან გასაუბრების ოქმში უნდა მიეთითოს გასაუბრების ადრესატი, გასაუბრების საფუძველი, მოწვეული პირისთვის მისი უფლებების განმარტების შესახებ და სხვა ფაქტობრივი გარემოებები. მოწვეული პირის მიერ გასაუბრების ოქმზე ხელის მოწერაზე უარის თქმის შემთხვევაში ოქმში კეთდება შესაბამისი ჩანაწერი. მოწვეულ პირს უფლება აქვს, ოქმში შეიტანოს შენიშვნა, რომელიც უნდა დაადასტუროს ხელმოწერით.

საქართველოს 2022 წლის 24 მაისის კანონი №1576 – ვებგვერდი, 06.06.2022წ.


მუხლი 22. ზედაპირული შემოწმება და დათვალიერება
1. პირის ზედაპირული შემოწმება გულისხმობს მისი ტანსაცმლის მხოლოდ გარე ზედაპირზე ხელით, სპეციალური ხელსაწყოთი ან საშუალებით შეხებას.

2. პოლიციელი უფლებამოსილია პრევენციული ღონისძიების განხორციელების ფარგლებში ზედაპირული შემოწმების მიზნით შეაჩეროს პირი, თუ:

ა) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირს თან აქვს ნივთი, რომლის გადატანა შეზღუდულია ან რომელიც საფრთხეს უქმნის მის ან სხვის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას;

ბ) პირი იმყოფება ამ კანონის 23-ე მუხლით განსაზღვრული სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებული ტერიტორიის ან ობიექტის უშუალო სიახლოვეს, 20 მეტრის რადიუსში;

გ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ იმ ადგილზე, სადაც პირი იმყოფება, იკრიბებიან საქართველოს ტერიტორიაზე უკანონოდ მყოფი პირები, იმალებიან ძებნილები ან შესაძლებელია ჩადენილ იქნეს სამართალდარღვევა.  

3. ზედაპირულ შემოწმებას ახორციელებს შესაბამისი სქესის პოლიციელი. გადაუდებელი აუცილებლობის შემთხვევაში ზედაპირული შემოწმება შეიძლება განახორციელოს ნებისმიერმა პოლიციელმა მხოლოდ სპეციალური ხელსაწყოთი ან საშუალებით.

4. პოლიციის პრევენციული უფლებამოსილების ფარგლებში პოლიციელს უფლება აქვს, განახორციელოს ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ზედაპირული დათვალიერება, თუ:

ა) იგი ახორციელებს ამ ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ფაქტობრივი მფლობელის ზედაპირულ შემოწმებას;

ბ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ამ სატრანსპორტო საშუალებაში იმყოფება სამართალდამრღვევი ან უკანონოდ თავისუფლებაშეზღუდული პირი;

გ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ამ სატრანსპორტო საშუალებაში არის ნივთი, რომელიც ამოღებული უნდა იქნეს;

დ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ეს ნივთი ან სატრანსპორტო საშუალება არის იქ, სადაც შესაძლებელია ჩადენილ იქნეს დანაშაული, რომლის თავიდან ასაცილებლადაც აუცილებელია ზედაპირული დათვალიერების განხორციელება.

5. ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ზედაპირული დათვალიერება გულისხმობს ნივთის ან/და სატრანსპორტო საშუალების ვიზუალურ დათვალიერებას, სატრანსპორტო საშუალების შემთხვევაში − აგრეთვე მისი  საბარგულის ვიზუალურ დათვალიერებას.

6. ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ზედაპირულ დათვალიერებას უნდა დაესწროს ამ ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ფაქტობრივი მფლობელი ან მისი ოჯახის წევრი.

7. პოლიციელი ვალდებულია პირს განუმარტოს ამ მუხლით განსაზღვრული ღონისძიების კანონიერების გასაჩივრების უფლება.

8. პირის შეჩერების ვადა არ უნდა აღემატებოდეს შეჩერების მომენტიდან 30 წუთს.

9. პოლიციელი ამ მუხლით განსაზღვრული ღონისძიების განხორციელებისას ადგენს ოქმს. ოქმს ხელს აწერენ ოქმის შემდგენი პოლიციელი და ღონისძიების ადრესატი, ხოლო ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების შემოწმების/დათვალიერების დროს ღონისძიების ადრესატის ადგილზე არყოფნის შემთხვევაში ოქმს ხელს აწერს მისი ოჯახის წევრი, ღონისძიების ადრესატის ოჯახის წევრის ადგილზე არყოფნის შემთხვევაში კი − მეზობელი. ოქმში უნდა მიეთითოს ღონისძიების მონაწილე პირები და ფაქტობრივი გარემოებები. ღონისძიების ადრესატის მიერ ოქმზე ხელის მოწერაზე უარის თქმის შემთხვევაში ოქმში კეთდება შესაბამისი ჩანაწერი. ოქმზე ხელმომწერ პირს უფლება აქვს, ოქმში შეიტანოს შენიშვნა, რომელიც უნდა დაადასტუროს ხელმოწერით. თუ შეუძლებელია შესამოწმებელი/დასათვალიერებელი ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების მფლობელის ვინაობის დადგენა, პოლიციელი ამ მუხლით განსაზღვრულ ღონისძიებას ამ პუნქტით გათვალისწინებულ პირთა მონაწილეობის გარეშე ახორციელებს.

10. თუ ზედაპირული შემოწმების დროს წარმოიშვა ჩხრეკის საფუძველი, პოლიციელი ატარებს ჩხრეკას საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით.


მუხლი 23. სპეციალური შემოწმება და დათვალიერება
1. სპეციალური შემოწმება და დათვალიერება, როგორც პრევენციული ღონისძიება, გულისხმობს სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებულ ტერიტორიაზე ან ობიექტზე პირის, ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების შემოწმებასა და დათვალიერებას, რომლებიც აუცილებელია ნივთის აღმოსაჩენად, აგრეთვე ნივთის რაობის დასადგენად. სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებული ტერიტორიებისა და ობიექტების ნუსხას ადგენს საქართველოს მთავრობა.

2. პოლიცია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში პირის სპეციალურ შემოწმებასა და დათვალიერებას, როგორც პრევენციულ ღონისძიებას, ახორციელებს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ:

ა) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ პირს თან აქვს ისეთი საგანი, რომლის ფლობა სამართალდარღვევა ან სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებულ ტერიტორიაზე ან ობიექტზე დადგენილი წესის დარღვევა იქნებოდა;

ბ) ეს აუცილებელია უმწეო მდგომარეობაში მყოფი პირის ვინაობის დასადგენად;

გ) პირი სასაზღვრო-გამტარ პუნქტზე საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გადის კონტროლს.

3. პირის სპეციალურ შემოწმებასა და დათვალიერებას ახორციელებს შესაბამისი სქესის პოლიციელი, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც შესაბამისი სქესის პოლიციელის მიერ პირის სპეციალური შემოწმებისა და დათვალიერების განხორციელება კონკრეტულ შემთხვევაში  განსაკუთრებულ ძალისხმევას მოითხოვს. პირის სპეციალური შემოწმებისა და დათვალიერების განსხვავებული სქესის პოლიციელის მიერ განხორციელება დასაშვებია მხოლოდ სპეციალური ხელსაწყოთი ან საშუალებით.

4. პოლიცია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების სპეციალურ შემოწმებასა და დათვალიერებას, როგორც პრევენციულ ღონისძიებას, ახორციელებს ამ კანონის 22-ე მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში.

5. გემის სპეციალური შემოწმება და დათვალიერება ხორციელდება:

ა) დროშის სახელმწიფოს დასადგენად;

ბ) გემის ეკიპაჟისა და მგზავრების ინსპექტირების მიზნით;

გ) გემის უსაფრთხოების, სანავიგაციო-სანაოსნო საშუალებების, გარემოსდაცვითი და საყოფაცხოვრებო პირობების საერთაშორისო სტანდარტებთან შესაბამისობის დადგენის მიზნით.

6. ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების სპეციალურ შემოწმებასა და დათვალიერებას უნდა დაესწროს ამ ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების ფაქტობრივი მფლობელი ან მისი ოჯახის წევრი.

7. ამ მუხლის მე-4 და მე-5 პუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში პოლიციელი ვალდებულია პირს განუმარტოს ღონისძიების კანონიერების გასაჩივრების უფლება.

8. თუ სპეციალური შემოწმებისა და დათვალიერების დროს წარმოიშვა ჩხრეკის საფუძველი, პოლიციელი ატარებს ჩხრეკას საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით.


მუხლი 24. სპეციალური საპოლიციო კონტროლი
1. პირის, ნივთის ან სატრანსპორტო საშუალების სპეციალური საპოლიციო კონტროლი ხორციელდება იმ შემთხვევაში, თუ არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ჩადენილია ან ჩადენილი იქნება დანაშაული ან სხვა სამართალდარღვევა.

2. სპეციალური საპოლიციო კონტროლი არის პოლიციის მიერ წინასწარ შერჩეულ ტერიტორიაზე და განსაზღვრული დროით, აგრეთვე გადაუდებელი აუცილებლობის შემთხვევაში შესაბამის ტერიტორიაზე და სათანადო დროით, ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული მიზნის მისაღწევად განხორციელებული შემოწმება.

3. სპეციალური საპოლიციო კონტროლის განხორციელების შესახებ  წერილობით განკარგულებას გამოსცემს მინისტრი, ხოლო გადაუდებელი აუცილებლობის შემთხვევაში შესაბამის ზეპირ განკარგულებას გამოსცემს მინისტრი ან მისი ბრძანებით განსაზღვრული თანამდებობის პირი. ასეთი ზეპირი განკარგულება 24 საათის განმავლობაში წერილობით უნდა გაფორმდეს.

4. სპეციალური საპოლიციო კონტროლისას ხორციელდება ამ კანონის 22-ე მუხლის პირველი და მე-5 პუნქტებით გათვალისწინებული შემოწმება და დათვალიერება.

5. სპეციალური საპოლიციო კონტროლის განხორციელებისას პოლიციელი აღჭურვილი უნდა იყოს ფორმის ტანსაცმელზე დამაგრებული ჩართული ვიდეოგადამღები ტექნიკით.


მუხლი 25. ადგილის დატოვების მოთხოვნა და კონკრეტულ ტერიტორიაზე შესვლის აკრძალვა
1. პოლიციელი უფლებამოსილია პირს მოსთხოვოს გარკვეული ადგილის განსაზღვრული დროით დატოვება ან აუკრძალოს მას კონკრეტულ ტერიტორიაზე შესვლა, თუ ეს აუცილებელია საფრთხის თავიდან ასაცილებლად.

2. ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნული შეზღუდვა შესაძლებელია გაგრძელდეს საფრთხის აღმოფხვრამდე.

3. ამ მუხლით განსაზღვრული ღონისძიებების განხორციელება არ უნდა იწვევდეს პირის უფლების ხანგრძლივ შეზღუდვას, ისარგებლოს საკუთარი საცხოვრებელი ადგილით.


მუხლი 26. პირის ან სატრანსპორტო საშუალების გადაადგილების ან ნივთის ფაქტობრივი ფლობის შეზღუდვა
1. პოლიცია უფლებამოსილია საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად დროებით შეზღუდოს პირის გადაადგილება:

ა) თუ პირი თავისი ქმედებით საფრთხეს უქმნის საკუთარ ან სხვის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას;

ბ) პირის მიერ ამ კანონის 25-ე მუხლით გათვალისწინებული მოთხოვნის შეუსრულებლობის შემთხვევაში;

გ) დანაშაულის ან ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩადენის თავიდან აცილების მიზნით.

2. პოლიცია უფლებამოსილია საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად დროებით შეზღუდოს ნივთის ფაქტობრივი ფლობა ან სატრანსპორტო საშუალების გადაადგილება საფრთხის თავიდან აცილების მიზნით, თუ იგი პირმა შეიძლება გამოიყენოს საკუთარი ან სხვისი სიცოცხლის ან/და ჯანმრთელობის ხელყოფისათვის ან სხვისი ნივთის დაზიანებისათვის.

3. ნივთის ფაქტობრივი ფლობის შეზღუდვა ხორციელდება ნივთის ფაქტობრივი მფლობელისათვის ჩამორთმევით, მისი გადატანა-გადაზიდვის ან სხვაგვარი შეზღუდვით.

4. პირის გადაადგილებისა და ნივთის გადატანა-გადაზიდვის დროებითი შეზღუდვა დაუყოვნებლივ უნდა შეწყდეს, თუ აღარ არსებობს ამ ღონისძიების განხორციელების საფუძველი.


მუხლი 27. ავტომატური ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის გამოყენება
1. პოლიცია უფლებამოსილია საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით, საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვის მიზნით ფორმის ტანსაცმელზე, სატრანსპორტო საშუალებაზე, გზაზე, შენობის გარე პერიმეტრზე, საქართველოს სასაზღვრო ზონაში, საქართველოს სასაზღვრო ზოლსა და საქართველოს საზღვაო სივრცეში დაამონტაჟოს/განათავსოს და გამოიყენოს ფოტოვიდეოტექნიკა/აღჭურვილობა ან მინისტრის ბრძანებით განსაზღვრული სხვა ტექნიკური აღჭურვილობა, აგრეთვე გამოიყენოს სხვის მფლობელობაში არსებული დამონტაჟებული ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკა, კერძოდ:

ა) დანაშაულის პრევენციის, აგრეთვე პირის უსაფრთხოებისა და საკუთრების, საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და არასრულწლოვანის მავნე ზეგავლენისგან დაცვის მიზნით;

ბ) საგზაო მოძრაობის წესების დაცვის უზრუნველსაყოფად;

გ) საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის დაცვის, აგრეთვე სასაზღვრო ზონასა და სასაზღვრო ზოლში დანაშაულისა და სხვა სამართალდარღვევის პრევენციის, გამოვლენის, აღკვეთისა და პირის უსაფრთხოების დაცვის უზრუნველსაყოფად;

დ) სასაზღვრო გამტარ პუნქტში პირისა და ქონებისთვის შექმნილი საფრთხის დროულად გამოვლენის მიზნით.

11. საქართველოს მთავრობის დადგენილებით განისაზღვრება იმ შენობა-ნაგებობათა ჩამონათვალი, რომელთა გარე პერიმეტრზე სავალდებულოა ავტომატური ფოტო- ან/და ვიდეოტექნიკის დამონტაჟება/განთავსება, აგრეთვე აღნიშნული ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის ტექნიკური მახასიათებლები და ექსპლუატაციის წესი.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში დამონტაჟებული/განთავსებული ავტომატური ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის შესახებ ინფორმაცია მითითებული უნდა იყოს თვალსაჩინო ადგილას, გარდა ამ მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა.

3. საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების უზრუნველყოფის მიზნით საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის დირექტორის დასაბუთებული ბრძანებით განსაზღვრულ შეზღუდული რაოდენობის საგზაო მონაკვეთზე პოლიცია უფლებამოსილია თავის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე დაამონტაჟოს/განათავსოს ფოტო- და ვიდეოტექნიკა და არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყო. ამ შემთხვევაში ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის შესაძლო გამოყენების შესახებ ინფორმაცია მიეთითება შესაბამისი საგზაო მონაკვეთის შესასვლელსა (შესასვლელებსა) და გამოსასვლელში (გამოსასვლელებში). პოლიციის შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების მქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალების მიერ ავტომატური ფოტოტექნიკის (რადარის) და ვიდეოტექნიკის გამოყენებისას საგზაო მონაკვეთზე ინფორმაციის მითითება საჭირო არ არის.

4. პოლიციის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე დამონტაჟებული/ განთავსებული ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის, აგრეთვე არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყოს გამოყენება (უშუალოდ გადაღება) დასაშვებია მხოლოდ ამ მუხლის მე-3 პუნქტის შესაბამისად განსაზღვრულ საგზაო მონაკვეთზე. პოლიციის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე დამონტაჟებული/განთავსებული ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის, აგრეთვე არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყოს გამოყენების შედეგად მოპოვებული ინფორმაცია უნდა განადგურდეს მისი მოპოვებიდან არაუგვიანეს 24 საათისა, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მოპოვებული ინფორმაცია საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსით განსაზღვრულ საგზაო მოძრაობის წესების დარღვევას ასახავს და მისი დაარქივება ხდება სამართალწარმოების განხორციელების მიზნით, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით. თუ მოპოვებული ინფორმაცია დანაშაულის შესახებ მონაცემებს შეიცავს, ინფორმაციის ამოღება ხდება საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით.
5. პოლიციის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის და არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყოს განთავსებისა და გამოყენების საკითხები, აგრეთვე მონაცემთა დამუშავების საკითხები განისაზღვრება მინისტრის ბრძანებით.


მუხლი 28. ტექნიკური საშუალებების შექმნა და გამოყენება
1. პოლიცია საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვის მიზნით ამ კანონითა და საქართველოს სხვა კანონებით მინიჭებული უფლებამოსილების ფარგლებში ქმნის და იყენებს ტექნიკურ საშუალებებს და უზრუნველყოფს მათ დაცვას.

2. პოლიციის მიერ გამოყენებულმა ტექნიკურმა საშუალებებმა და მათი გამოყენების მეთოდებმა არ უნდა შელახოს ადამიანის პატივი და ღირსება, არ უნდა დაარღვიოს საქართველოს კონსტიტუციით აღიარებული ადამიანის ძირითადი უფლებები და თავისუფლებები, საფრთხე არ უნდა შეუქმნას ადამიანის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას, ზიანი არ უნდა მიაყენოს გარემოს. 

3. ტექნიკური საშუალებების გამოყენება ხორციელდება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.


მუხლი 29. ოპერატიულ-სამძებრო ღონისძიებების განხორციელება
1. პოლიციის ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობა რეგულირდება „ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონითა და სხვა ნორმატიული აქტებით.

2. (ამოღებულია - 08.07.2015, №3922).

საქართველოს 2015 წლის  8   ივლისის კანონი  №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.


თავი V
იძულების ღონისძიებები

მუხლი 30. იძულების ღონისძიებები
იძულების ღონისძიებები არის პოლიციის მიერ ფიზიკური ძალის, სპეციალური საშუალებებისა და ცეცხლსასროლი იარაღის პოლიციის ფუნქციების შესასრულებლად გამოყენება.
 

მუხლი 31. იძულების ღონისძიებების გამოყენების უფლება
1. პოლიციისთვის დაკისრებული ფუნქციების შესრულების უზრუნველსაყოფად პოლიციელი უფლებამოსილია პროპორციულად გამოიყენოს გამოსადეგი იძულების ღონისძიებები მხოლოდ აუცილებლობის შემთხვევაში, იმ ინტენსივობით, რომელიც უზრუნველყოფს კანონიერი მიზნის მიღწევას.

2. პოლიციელი უფლებამოსილია გამოიყენოს ცეცხლსასროლი იარაღი და სპეციალური საშუალებები მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მას გავლილი აქვს სპეციალური მომზადება.

3. პოლიციელი ვალდებულია ფიზიკური ძალის, სპეციალური საშუალებებისა და ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენების შესახებ წინასწარ გააფრთხილოს პირი, მისცეს გონივრული ვადა მისი კანონიერი მოთხოვნის შესასრულებლად, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა დაყოვნებამ შეიძლება გამოიწვიოს პირის ან/და პოლიციელის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის ხელყოფა ან სხვა მძიმე შედეგი, ან შექმნილ სიტუაციაში ასეთი გაფრთხილება გაუმართლებელია ან შეუძლებელია.

4. იძულების ღონისძიების სახე და ინტენსიურობა განისაზღვრება კონკრეტული სიტუაციის, სამართალდარღვევის ხასიათისა და სამართალდამრღვევის ინდივიდუალური თავისებურებების გათვალისწინებით. ამასთანავე, იძულების ღონისძიების გამოყენებისას პოლიციელი უნდა შეეცადოს, რომ მიყენებული ზიანი მინიმალური და თანაზომიერი იყოს.

5. პოლიციელი ვალდებულია პირველადი გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება აღმოუჩინოს იძულების ღონისძიებების გამოყენებით დაზიანებულ პირს.

6. პოლიციელს ეკრძალება ისეთი საშუალების გამოყენება, რომელიც იწვევს ადამიანის მძიმე დასახიჩრებას, დაკავშირებულია გაუმართლებელ რისკთან ან აკრძალულია საქართველოს კანონმდებლობით.


მუხლი 32. ფიზიკური ძალის გამოყენება
1. პოლიციელს უფლება აქვს, გამოიყენოს ფიზიკური ძალა, მათ შორის, ორთაბრძოლის სპეციალური ილეთები, საკუთარი თავის ან/და პირთა უსაფრთხოების დაცვის უზრუნველსაყოფად, დანაშაულის ან/და ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის აღსაკვეთად, დანაშაულის ან/და ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ჩამდენი პირის დასაკავებლად, თუ არაძალისმიერი მეთოდების გამოყენება ვერ უზრუნველყოფს პოლიციელის მიერ მისთვის კანონით დაკისრებული ფუნქციის შესრულებას.

2. პოლიციელი ვალდებულია ფიზიკური ძალის გამოყენების შედეგად პირის დაზიანების შესახებ აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა პირის დაზიანების შესახებ უშუალო უფროსისა და პროკურორისათვის შეტყობინება შეუძლებელია, დაკავშირებულია განსაკუთრებულ სირთულეებთან ან ხელს შეუშლის საპოლიციო ფუნქციის შესრულებას.

3. თუ ფიზიკური ძალა პირთა განუსაზღვრელი წრის მიმართ გამოიყენება, ამის შესახებ ხელმძღვანელმა თანამდებობის პირმა უნდა აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს.


მუხლი 33. სპეციალური საშუალებების გამოყენება
1. პოლიციელი საზოგადოებრივი უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგის დასაცავად იყენებს პასიურ და აქტიურ სპეციალურ საშუალებებს.

2. პასიური სპეციალური საშუალებები უზრუნველყოფს პოლიციელის ან/და მის მიერ დასაცავი პირის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დაცვას. ასეთი სპეციალური საშუალებებია: ჯავშანჟილეტი, ჩაფხუტი, ფარი, აირწინაღი და სხეულის დაცვის სხვა სპეციალური საშუალებები.

3. აქტიური სპეციალური საშუალებები პირს მოკლე ვადით უსპობს პოლიციელისთვის წინააღმდეგობის გაწევის უნარს ან/და პოლიციელს ეხმარება საპოლიციო ფუნქციის შესრულებაში. ასეთი სპეციალური  საშუალებებია: ხელბორკილი და შებორკვის სხვა საშუალება, სპეციალური ხელკეტი, ცრემლსადენი გაზი, წიწაკის გაზი, აკუსტიკური საშუალება, არალეტალური იარაღი (მათ შორის, არალეტალური ჭურვი), ფსიქოლოგიური ზემოქმედების შუქბგერითი მოწყობილობა, ტრანსპორტის იძულებითი გაჩერების საშუალება, დაბრკოლების დამანგრეველი საშუალება, წყალსატყორცნი, ჯავშანმანქანა და სხვა სპეციალური სატრანსპორტო საშუალება, სპეციალური საღებავი, სასამსახურო ძაღლი და სასამსახურო ცხენი, ელექტროშოკური მოწყობილობა და შესაბოჭი ბადე. აღნიშნული სპეციალური საშუალებები გამოიყენება:

ა) ხელბორკილი და შებორკვის სხვა საშუალება – დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის მიმართ, რომელიც უძალიანდება ან შეიძლება გაუძალიანდეს პოლიციელს, ან გაქცევას ცდილობს; დაკავებულის ან დაპატიმრებულის ბადრაგირებისას; თუ პირს თავისი საშიში მოქმედებით შეუძლია ზიანი მიაყენოს საკუთარ თავსა და სხვას;

ბ) სპეციალური ხელკეტი – პირზე, პოლიციელზე ან/და დაცულ ობიექტზე თავდასხმის მოსაგერიებლად; დანაშაულის ჩამდენი ან მართლწესრიგის დამრღვევი პირის დაკავებისას, თუ იგი ბოროტად არ ემორჩილება პოლიციელის კანონიერ მოთხოვნას; მართლწესრიგის მასობრივი და ჯგუფური დარღვევის აღსაკვეთად;

გ) ცრემლსადენი გაზი, წიწაკის გაზი, აკუსტიკური საშუალება და არალეტალური იარაღი (მათ შორის, არალეტალური ჭურვი) – პირზე, პოლიციელზე ან/და დაცულ ობიექტზე თავდასხმის მოსაგერიებლად; მართლწესრიგის მასობრივი და ჯგუფური დარღვევის აღსაკვეთად; დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის დაკავებისას ან მისი იძულების მიზნით, დატოვოს დაკავებული ტერიტორია, სატრანსპორტო საშუალება ან შენობა-ნაგებობა, სადაც თავს აფარებს;

დ) ფსიქოლოგიური ზემოქმედების შუქბგერითი მოწყობილობა – სახელმწიფო ან/და საზოგადოებრივ ობიექტზე თავდასხმის მოსაგერიებლად, პირზე ან/და პოლიციელზე თავდასხმის მოსაგერიებლად, შეიარაღებული წინააღმდეგობის გამწევი პირის დასაკავებლად; შენობა-ნაგებობიდან, მიწის ნაკვეთიდან, სატრანსპორტო საშუალებიდან შეჭრილი დამნაშავის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის გამოსაძევებლად, უკანონოდ თავისუფლებააღკვეთილის გასათავისუფლებლად;

ე) ტრანსპორტის იძულებითი გაჩერების საშუალება – სატრანსპორტო საშუალების იძულებით გასაჩერებლად, რომლის მძღოლმა არ შეასრულა პოლიციელის მოთხოვნა გაჩერების შესახებ და რომლის მოქმედებაც საფრთხეს უქმნის ადამიანის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას, ან თუ ასეთი საშუალების გამოყენება აუცილებელია პროპორციული სამართლებრივი სიკეთის დასაცავად;

ვ) დაბრკოლების დამანგრეველი საშუალება – დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის დაკავებისას, დახურული სივრციდან უკანონოდ თავისუფლებააღკვეთილის გასათავისუფლებლად;

ზ) წყალსატყორცნი, ჯავშანმანქანა და სხვა სპეციალური სატრანსპორტო საშუალება – მართლწესრიგის მასობრივი დარღვევის აღსაკვეთად, სახელმწიფო ან/და საზოგადოებრივ ობიექტზე ჯგუფური თავდასხმის მოსაგერიებლად, სატრანსპორტო საშუალების იძულებით გასაჩერებლად, რომლის მძღოლმა არ შეასრულა პოლიციელის მოთხოვნა გაჩერების შესახებ, შეიარაღებული დამნაშავის დასაკავებლად;

თ) სპეციალური საღებავი – დანაშაულის ჩამდენი პირის გამოსავლენად;

ი) სასამსახურო ძაღლი – მართლწესრიგის მასობრივი დარღვევის აღსაკვეთად, დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის დევნისას და დაკავებისას, დაკავებულის ან დაპატიმრებულის ბადრაგირებისას, პირზე ან/და პოლიციელზე თავდასხმის მოსაგერიებლად;

კ) სასამსახურო ცხენი – დანაშაულის ან საზოგადოებრივად საშიში ქმედების ჩამდენი პირის დევნისას და დაკავებისას, პატრულირებისას, მართლწესრიგის მასობრივი დარღვევის აღსაკვეთად;

ლ) ელექტროშოკური მოწყობილობა – პირზე, პოლიციელზე ან/და დაცულ ობიექტზე თავდასხმის მოსაგერიებლად;

მ) შესაბოჭი ბადე – სამართალდამრღვევის დევნისას, შეიარაღებული თავდასხმის მოსაგერიებლად, თავდამსხმელის შესაპყრობად.

4. პოლიციელი ვალდებულია სპეციალური საშუალების გამოყენების შედეგად პირის დაჭრის ან დაზიანების შესახებ აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა პირის დაჭრის ან დაზიანების შესახებ უშუალო უფროსისა და პროკურორისათვის შეტყობინება შეუძლებელია, დაკავშირებულია განსაკუთრებულ სირთულეებთან ან ხელს შეუშლის საპოლიციო ფუნქციის შესრულებას.

5. თუ სპეციალური საშუალება პირთა განუსაზღვრელი წრის მიმართ გამოიყენება, ამის შესახებ ხელმძღვანელმა თანამდებობის პირმა უნდა აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს.

6. პოლიციის შეიარაღებაში არსებული სპეციალური საშუალებების შენახვის, ტარებისა და გამოყენების წესები განისაზღვრება მინისტრის ნორმატიული აქტებით.


მუხლი 34. ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენების უფლება
1. პოლიციელს უფლება აქვს, შეინახოს, ატაროს და გამოიყენოს სამსახურებრივ-საშტატო ცეცხლსასროლი იარაღი, აგრეთვე მინისტრის მიერ დადგენილი წესის შესაბამისად − დამატებითი სამსახურებრივ-საშტატო ცეცხლსასროლი იარაღი.

2. პოლიციელის განკარგულებაში არსებული ცეცხლსასროლი იარაღის შენახვისა და ტარების წესს ადგენს მინისტრი.

3. ცეცხლსასროლი იარაღის პასიურ გამოყენებად ითვლება პოლიციელის მიერ ლეგიტიმური მიზნის მისაღწევად იარაღის დემონსტრირება.

4. ცეცხლსასროლი იარაღის აქტიურ გამოყენებად ითვლება იარაღიდან გამიზნული გასროლა.

5. პოლიციელს უფლება აქვს, უკიდურესი ღონისძიების სახით გამოიყენოს ცეცხლსასროლი იარაღი:

ა) პირისა და საკუთარი თავის დასაცავად, როდესაც საფრთხე ექმნება სიცოცხლეს ან/და ჯანმრთელობას;

ბ) უკანონოდ თავისუფლებააღკვეთილის გასათავისუფლებლად;

გ) მისთვის წინასწარი ცნობით ძალადობრივი ქმედებისათვის ან განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულისათვის დაკავებულის გაქცევის აღსაკვეთად; 

დ) ძალადობრივი დანაშაულის აღსაკვეთად, თუ პირი წინააღმდეგობას უწევს პოლიციელს;

ე) დაცულ ობიექტზე, სახელმწიფო ორგანოზე ან/და საზოგადოებრივ ორგანიზაციაზე თავდასხმის მოგერიებისას;

ვ) საშიში ცხოველის თავდასხმისაგან ადამიანის დასაცავად;

ზ) სატრანსპორტო საშუალების გაჩერების მიზნით მისი დაზიანებისათვის, თუ მძღოლის მოქმედება რეალურ საფრთხეს უქმნის ადამიანის სიცოცხლეს ან/და ჯანმრთელობას და მძღოლი არ ემორჩილება პოლიციელის არაერთგზის მოთხოვნას სატრანსპორტო საშუალების გაჩერების შესახებ, გარდა მოძრავი სატრანსპორტო საშუალებიდან მოძრავი სატრანსპორტო საშუალებისათვის სროლისა.

6. პირის მიმართ ცეცხლსასროლი იარაღის აქტიურ გამოყენებას წინ უნდა უძღოდეს მისი გამოყენების შესახებ სიტყვიერი გაფრთხილება  − „პოლიციაა, სდექ, თორემ გესვრი!“, შემდეგ − გამაფრთხილებელი გასროლა. აუცილებლობის შემთხვევაში შეიძლება გამაფრთხილებელი გასროლა არ განხორციელდეს.

7. გაფრთხილების გარეშე ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენება შეიძლება:

ა) შეიარაღებული თავდასხმისას, აგრეთვე  საბრძოლო ტექნიკით, ნებისმიერი სატრანსპორტო ან მექანიკური საშუალებით მოულოდნელი თავდასხმისას;

ბ) პოლიციელისთვის წინასწარი ცნობით სატრანსპორტო საშუალების გამოყენებით განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულისათვის დაკავებულის ან დაპატიმრებულის გაქცევისას;

გ) პირის მიერ შეიარაღებული წინააღმდეგობის გაწევისას;

დ) განგაშის სიგნალის მისაცემად ან დამხმარე ძალის გამოსაძახებლად;

ე) ცეცხლსასროლი იარაღის წართმევის აღსაკვეთად;

ვ) სასიკვდილოდ დაზიანებული ან დასნებოვნებული ცხოველის სიცოცხლის შესაწყვეტად, როდესაც ნათელია, რომ პრობლემის სხვაგვარად  გადაჭრა შეუძლებელია.

8. ცეცხლსასროლი იარაღის ისეთი გამოყენება, რომელიც შეიცავს სასიკვდილოდ დაჭრის საფრთხეს, შეიძლება მხოლოდ აუცილებელი მოგერიების ან/და უკიდურესი აუცილებლობის შემთხვევაში.

9. პოლიციელს ეკრძალება ცეცხლსასროლი იარაღის ისეთ ადგილებში გამოყენება, სადაც არსებობს სხვა პირთა დაშავების საფრთხე, აგრეთვე ცეცხლსაშიშ და აფეთქებასაშიშ ადგილებში, გარდა აუცილებელი მოგერიების ან/და უკიდურესი აუცილებლობის შემთხვევისა.

10. პოლიციელი ვალდებულია ცეცხლსასროლი იარაღის აქტიური გამოყენების შესახებ დაუყოვნებლივ აცნობოს უშუალო უფროსსა და პროკურორს.

11. პოლიციის შეიარაღებაში არსებული ცეცხლსასროლი იარაღისა და საბრძოლო მასალის ნუსხა დგინდება საქართველოს კანონმდებლობით.


მუხლი 35. იძულების ღონისძიებების გამოყენების შეზღუდვა
1. აკრძალულია ფიზიკური ძალის, სპეციალური საშუალებებისა და ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენება ორსულობის, მცირეწლოვნობის, შეზღუდული შესაძლებლობის ან ხანდაზმულობის აშკარა ნიშნების მქონე პირთა მიმართ, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ისინი შეიარაღებულნი ან ჯგუფურად ესხმიან თავს, შეიარაღებულ წინააღმდეგობას უწევენ პოლიციელს, რაც საფრთხეს უქმნის სხვა პირის ან პოლიციელის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას, თუ ასეთი თავდასხმისა და წინააღმდეგობის სხვაგვარი ხერხებითა და საშუალებებით მოგერიება შეუძლებელია.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტიდან გამონაკლისია შემთხვევა, როდესაც ფიზიკური ძალისა და სპეციალური საშუალებების გამოუყენებლობა შეუძლებელს ხდის საპოლიციო ფუნქციის შესრულებას.


თავი VI
პოლიციაში სამსახური

მუხლი 36. პოლიციაში სამსახურის გავლის  წესი
1. პოლიციაში სამსახურის გავლის წესი განისაზღვრება მინისტრის ნორმატიული აქტებით.

2. პოლიციელს ეკრძალება გაფიცვა, აგრეთვე შეკრებასა და მანიფესტაციაში მონაწილეობა.

3. პოლიციელს ეკრძალება პოლიტიკური გაერთიანების წევრობა.

4. პოლიციელს უფლება არა აქვს, ასრულებდეს რაიმე ანაზღაურებად სამუშაოს, გარდა სამეცნიერო, პედაგოგიური ან შემოქმედებითი საქმიანობისა, ეკავოს რაიმე თანამდებობა რომელიმე სხვა სახაზინო დაწესებულებაში ან ასრულებდეს რაიმე ანაზღაურებად სამუშაოს სახელმწიფოს 50%-ზე მეტი წილობრივი მონაწილეობით შექმნილ საწარმოში, ეკავოს რაიმე თანამდებობა სხვა ქვეყნის ორგანოში ან დაწესებულებაში.

5. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული პოლიციაში სამსახურის გავლის წესი მოიცავს პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის სამსახურში მიღების/თანამდებობაზე დანიშვნის, ატესტაციის, სპეციალური კონკურსის ჩატარების, პოლიციელისთვის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურისთვის წოდების მინიჭების, მისი წახალისების, დისციპლინური პასუხისმგებლობის, სამსახურიდან დათხოვნის/თანამდებობიდან გათავისუფლების, პოლიციელის ასაკობრივი შეზღუდვის, პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის სამართლებრივი სტატუსის შესახებ ნორმებს და სამსახურის ორგანიზებასთან დაკავშირებულ სხვა საკითხებს.

საქართველოს 2025 წლის 4 მარტის კანონი №338 – ვებგვერდი, 06.03.2025წ.


მუხლი 37. სამსახურში მიღების წესი
1. პოლიციაში სამუშაოდ მიიღება 18 წელს მიღწეული საქართველოს მოქალაქე, რომელიც ფლობს საქართველოს სახელმწიფო ენას და რომელსაც თავისი პიროვნული და საქმიანი თვისებების, განათლების, ფიზიკური მომზადებისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისად შეუძლია შეასრულოს პოლიციელის ფუნქციები.

2. პოლიციაში სამუშაოდ მისაღებ კანდიდატს შეარჩევენ სამინისტროს საკადრო დანაყოფი და სპეციალური კომისია, რომლებიც ამოწმებენ კანდიდატის ჯანმრთელობის მდგომარეობას, ფიზიკურ მომზადებას, განათლებასა და საქმიან თვისებებს.

3. პოლიციაში ცალკეულ თანამდებობებზე მისაღები კანდიდატი სამინისტროს აკადემიაში გადის სპეციალური მომზადების შესაბამის საგანმანათლებლო პროგრამას ან კურსს პოლიციაში სამუშაოდ მიღებამდე ან მიღების შემდეგ.

31. სამინისტროს სისტემაში დასაქმებული პირისა და სამინისტროს სისტემაში მისაღები კანდიდატის, სტაჟიორის, პრაქტიკანტის დაქტილოსკოპირება სავალდებულოა. დაქტილოსკოპიური მონაცემების აღებისა და შენახვის წესი დგინდება მინისტრის ბრძანებით.

4. პოლიციაში სამუშაოდ პირი, როგორც წესი, მიღებული უნდა იქნეს სპეციალური კონკურსის გავლის შედეგად. სპეციალური კონკურსის გავლის გარეშე პოლიციაში სამუშაოდ პირის მიღების წესი და პირობები განისაზღვრება მინისტრის ბრძანებით.

5. სამსახურში მიღების/დანიშვნის ან სამსახურიდან გათავისუფლების/დათხოვნის შესახებ სამართლებრივი აქტი შეიძლება გამოიცეს ელექტრონული დოკუმენტბრუნვის სისტემის გამოყენებით. აღნიშნული წესით გამოცემული სამართლებრივი აქტი ჩაბარებულად ითვლება ელექტრონული დოკუმენტბრუნვის სისტემაში იმ პირის მისამართზე გაგზავნის მომენტიდან, რომელსაც უშუალოდ შეეხება სამსახურში მიღების/დანიშვნის ან სამსახურიდან გათავისუფლების/დათხოვნის (მათ შორის, თანამდებობიდან გადაყენების) შესახებ სამართლებრივი აქტი.


მუხლი 371. სამინისტროს სისტემაში მისაღები კანდიდატის, სტაჟიორის, პრაქტიკანტისა და დასაქმებული პირის შემოწმება
1. სამინისტროს სისტემაში მისაღები კანდიდატი, სტაჟიორი, პრაქტიკანტი (შემდგომ − კანდიდატი) და დასაქმებული პირი, მათ შორის, სამხედრო მოსამსახურე, საჯარო მოხელე, სამოქალაქო პირი, შრომითი ხელშეკრულებით დასაქმებული პირი (შემდგომ − დასაქმებული პირი), ექვემდებარებიან შემოწმებას. ამ შემოწმების განხორციელების წესს ადგენს მინისტრი. 

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული შემოწმების მიზანია კანდიდატის ან/და დასაქმებული პირის სამინისტროს მოსამსახურისთვის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ ფუნქციებთან/ამოცანებთან შესაბამისობის დადგენა და მის მიერ სამსახურებრივი მოვალეობების ჯეროვნად შესრულებისთვის ხელის შემშლელი გარემოებების გამოვლენა.

საქართველოს 2021 წლის 1 დეკემბრის კანონი №1036 – ვებგვერდი, 06.12.2021წ.


მუხლი 38. სამსახურში მიღებისათვის დადგენილი შეზღუდვები
პოლიციაში სამუშაოდ არ მიიღება:

ა) განზრახი დანაშაულისათვის ნასამართლევი პირი;

ბ) პირი, რომლის მიმართაც სისხლისსამართლებრივი დევნა მიმდინარეობს;

გ) პირი, რომელიც სასამართლოს გადაწყვეტილებით აღიარებულია შეზღუდულქმედუნარიანად ან ცნობილია მხარდაჭერის მიმღებად, თუ სასამართლოს გადაწყვეტილებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული;

დ) პირი, რომელსაც სასამართლოს მიერ ჩამორთმეული აქვს შესაბამისი თანამდებობის დაკავების უფლება;

ე) პირი, რომლის ჯანმრთელობის მდგომარეობა, სამედიცინო დასკვნის თანახმად, არ აკმაყოფილებს შესაბამისი თანამდებობის დასაკავებლად აუცილებელ მოთხოვნებს;

ვ) ალკოჰოლიზმით, ნარკომანიით, ტოქსიკომანიით, ფსიქიკური ან/და სხვა სნეულებით დაავადებული პირი. სნეულებათა ჩამონათვალს ერთობლივად ადგენენ საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი და მინისტრი;

ზ) პირი, რომელიც შესაბამისი თანამდებობის დაკავების შედეგად უშუალო სამსახურებრივი ზედამხედველობით უკავშირდება მშობელს, მეუღლეს, დას, ძმას, შვილს ან მეუღლის დას, ძმას, მშობელს;

თ) უცხოელი/უცხო ქვეყნის მოქალაქეობის პრეტენდენტი, გარდა საქართველოს კანონმდებლობით ან საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებითა და შეთანხმებით გათვალისწინებული გამონაკლისებისა;

ი) პირი, რომელმაც მისი, როგორც კანდიდატის, შემოწმების შემდეგ უარყოფითი შეფასება მიიღო;

კ) პირი, რომელმაც სამსახურში მიღებისას შეგნებულად დამალა მასთან დაკავშირებული ინფორმაცია ან არასწორი მონაცემები წარადგინა;

ლ) პირი, რომელიც ვერ აკმაყოფილებს მინისტრის ბრძანებით განსაზღვრული პოლიციაში სამსახურის გავლის წესის მოთხოვნებს.


მუხლი 39. წვევამდელის პოლიციაში მიღებისა და სამსახურის გავლის წესი
წვევამდელის პოლიციაში მიღებისა და სამსახურის გავლის წესი განისაზღვრება მინისტრის სამართლებრივი აქტებითა და სხვა ნორმატიული აქტებით.

მუხლი 391. სამსახურებრივი საჭიროებიდან გამომდინარე, პოლიციელის მისი თანამდებობის თანაბარ (ტოლფას) თანამდებობაზე გადაყვანა
1. სამსახურებრივი საჭიროებიდან გამომდინარე, მინისტრის ან საამისოდ უფლებამოსილი პირის გადაწყვეტილებითა და პოლიციელის თანხმობით ან მისი თანხმობის გარეშე შეიძლება მიღებულ იქნეს გადაწყვეტილება პოლიციელის მისი თანამდებობის თანაბარ (ტოლფას) თანამდებობაზე გადაყვანის შესახებ. აღნიშნული წესით პოლიციელის გადაყვანა შესაძლებელია აგრეთვე ტერიტორიულად სხვა ადგილზე. პოლიციელის თანხმობის გარეშე ამ წესით მისი გადაყვანა დასაშვებია 1 წლამდე ვადით. 1-წლიანი ვადის სრულად ამოწურვის შემდეგ აღნიშნული ვადა საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია გაგრძელდეს დამატებით 1 წლამდე ვადით.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული წესით პოლიციელის გადაყვანა დასაშვებია, თუ პოლიციელს, მისი განათლების (კვალიფიკაციის) და მის მიერ შესასრულებელი ფუნქცია-მოვალეობების გათვალისწინებით, მისთვის დაკისრებული ფუნქცია-მოვალეობების შესრულება შეუძლია.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული ვადის ამოწურვის ან შესაბამისი სამსახურებრივი საჭიროების აღმოფხვრის შემდეგ პოლიციელი ბრუნდება გადაყვანამდე დაკავებულ თანამდებობაზე, ხოლო თუ ეს შეუძლებელია, იგი ინიშნება მის შესაბამის, თანაბარ (ტოლფას) თანამდებობაზე. თუ აღნიშნული პოლიციელი უარს იტყვის შეთავაზებულ თანამდებობაზე, იგი გათავისუფლდება დაკავებული თანამდებობიდან.

4. სამსახურებრივი საჭიროებიდან გამომდინარე, პოლიციელის მისი თანამდებობის თანაბარ (ტოლფას) თანამდებობაზე ამ მუხლით დადგენილი წესით გადაყვანის გარდა, პოლიციელის სამსახურებრივი გადაადგილების სხვა შემთხვევები განისაზღვრება მინისტრის ბრძანებით.

საქართველოს 2022 წლის 24 მაისის კანონი №1576 – ვებგვერდი, 06.06.2022წ.


მუხლი 40. პოლიციელის თანამდებობიდან დროებით გადაყენება
1. პოლიციელი საგამოძიებო ორგანოს დასაბუთებული წერილობითი მოთხოვნის, სამინისტროს გენერალური ინსპექციის სათანადო დასკვნის ან შესაბამისი დანაყოფის ხელმძღვანელის მოთხოვნის საფუძველზე, მინისტრის ბრძანებით შეიძლება დროებით გადაყენებულ იქნეს დაკავებული თანამდებობიდან სისხლის სამართლის საქმეში მისი ბრალდებულად ცნობის გამო საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე.

2. თანამდებობიდან გადაყენებული პოლიციელი გამართლების შემთხვევაში უნდა აღდგეს იმავე თანამდებობაზე, ხოლო თუ ეს შეუძლებელია – მის ტოლფას თანამდებობაზე.

საქართველოს 2015 წლის  8  ივლისის კანონი  №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.  


მუხლი 41. პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის სამსახურიდან დათხოვნის/თანამდებობიდან გათავისუფლების წესი
1. პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის სამსახურიდან დათხოვნა ნიშნავს პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის დაკავებული თანამდებობიდან გათავისუფლებას და მასთან სამსახურებრივი ურთიერთობის შეწყვეტას.

2. პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის სამსახურიდან დათხოვნა/თანამდებობიდან გათავისუფლება სავალდებულოა ერთ-ერთი შემდეგი საფუძვლის არსებობისას:

ა) საქართველოს მოქალაქეობის შეწყვეტა;

ბ) სასამართლოს მიერ უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარება ან გარდაცვლილად გამოცხადება;

გ) სასამართლოს მიერ შეზღუდულქმედუნარიანად აღიარება ან მხარდაჭერის მიმღებად ცნობა, თუ სასამართლოს გადაწყვეტილებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული;

დ) კადრების განკარგულებაში ყოფნის ვადის გასვლა;

ე) გარდაცვალება.

3. პოლიციელი ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურე შეიძლება სამსახურიდან დათხოვნილ იქნეს/თანამდებობიდან გათავისუფლდეს:

ა) პირადი განცხადების (პატაკის) საფუძველზე;

ბ) შტატების შემცირებისას ან რეორგანიზაციის დროს, რომელსაც თან სდევს შტატების შემცირება;

გ) სამინისტროს სისტემაში შემავალი სტრუქტურული ქვედანაყოფის, ტერიტორიული ორგანოს, სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების, სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის ლიკვიდაციის ან მათი სტრუქტურული ერთეულების ლიკვიდაციის დროს;

დ) სამსახურში ყოფნის ზღვრული ასაკის მიღწევის გამო;

ე) წოდებით ნამსახურობის ვადის გასვლის გამო;

ვ) სამსახურის არასაპატიო მიზეზით ზედიზედ 5 ან 5-ზე მეტი სამუშაო დღით გაცდენის გამო;

ზ) დისციპლინური გადაცდომის ჩადენის ან მის მიმართ სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენის კანონიერ ძალაში შესვლის გამო;

თ) თანამდებობრივი შეუთავსებლობის გამო;

ი) სხვა სამსახურში ან სამინისტროს სისტემის სხვა სტრუქტურულ დანაყოფში გადასვლის გამო;

კ) ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო, რომელიც შეუძლებელს ხდის მის მიერ სამსახურებრივი მოვალეობების შესრულებას, ან/და მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით ჯანმრთელობის მდგომარეობის შემოწმებისთვის თავის არიდების გამო;

ლ) სამსახურში მიღებისთვის დადგენილი მოთხოვნების დარღვევის გამო;

მ) მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით გათვალისწინებული ხანგრძლივი შრომისუუნარობის გამო;

ნ) არადამაკმაყოფილებელი პროფესიული ჩვევების გამო;

ო) შესაბამისი სპეციალური პროფესიული საგანმანათლებლო პროგრამის ან/და სპეციალური მომზადების/გადამზადების კურსის გავლაზე უარის თქმის ან/და მისი წარუმატებლად გავლის გამო, თუ მინისტრის სამართლებრივი აქტი პირდაპირ ითვალისწინებს ასეთ შემთხვევაში პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის სამსახურიდან დათხოვნას/თანამდებობიდან გათავისუფლებას;

პ) გამოსაცდელი ვადის გასვლის ან მისი არადამაკმაყოფილებელი შედეგების გამო;

ჟ) ამ კანონითა და მის საფუძველზე გამოცემული ნორმატიული აქტით პირდაპირ გათვალისწინებული სხვა საფუძვლით.

4. სამსახურიდან დათხოვნილი/თანამდებობიდან გათავისუფლებული პირი ვალდებულია მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით დააბრუნოს მისთვის სამსახურებრივი სარგებლობისთვის გადაცემული მატერიალური ფასეულობები.

5. პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის სამსახურიდან დათხოვნის/ თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს მინისტრი ან მინისტრის მიერ საამისოდ უფლებამოსილი პირი.

საქართველოს 2025 წლის 4 მარტის კანონი №338 – ვებგვერდი, 06.03.2025წ.


მუხლი 42. პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის კადრების განკარგულებაში აყვანა
1. პოლიციელი ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურე (გარდა შრომითი ხელშეკრულებით დასაქმებული პირისა) საამისოდ უფლებამოსილი პირის ბრძანებით, მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით შეიძლება გათავისუფლდეს დაკავებული თანამდებობიდან და არაუმეტეს 4 თვის ვადით აყვანილ იქნეს კადრების განკარგულებაში:

ა) პირადი განცხადების (პატაკის) საფუძველზე;

ბ) შტატების შემცირებისას ან რეორგანიზაციის დროს, რომელსაც თან სდევს შტატების შემცირება;

გ) სამინისტროს სისტემაში შემავალი სტრუქტურული ქვედანაყოფის, ტერიტორიული ორგანოს, სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების, სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის ლიკვიდაციის ან მათი სტრუქტურული ერთეულების ლიკვიდაციის დროს.

 2. კადრების განკარგულებაში აყვანილ პოლიციელს ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურეს შეიძლება დაეკისროს მოვალეობის დროებით შესრულება.

3. კადრების განკარგულებაში აყვანილი პოლიციელი ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურე კადრების განკარგულებაში აყვანის დღიდან ითვლება სამსახურიდან შესაძლო დათხოვნის შესახებ გაფრთხილებულად.

საქართველოს 2025 წლის 4 მარტის კანონი №338 – ვებგვერდი, 06.03.2025წ.


მუხლი 43. პოლიციის კადრების მომზადება
1. პოლიციის კადრების სპეციალური პროფესიული მომზადება,  გადამზადება და კვალიფიკაციის ამაღლება ხორციელდება სამინისტროს აკადემიაში.

2. (ამოღებულია - 21.07.2018, №3270). 

3. საპოლიციო უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულების სტუდენტისთვის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ შემთხვევაში შესაძლებელია დაწესდეს „უმაღლესი განათლების შესახებ“ საქართველოს კანონით გაუთვალისწინებელი შეზღუდვები.

3. (ამოღებულია - 21.07.2018, №3270).  

4. სამინისტროს აკადემია უფლებამოსილია განახორციელოს ასევე სახელმწიფო უსაფრთხოებისა და მართლწესრიგის დაცვის ფუნქციის შემსრულებელი სხვა სახელმწიფო ორგანოების, აგრეთვე საჯარო და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მოსამსახურეთა მომზადება, გადამზადება და კვალიფიკაციის ამაღლება.

საქართველოს 2014 წლის 2 მაისის კანონი №2367 - ვებგვერდი, 16.05.2014წ.  

საქართველოს 2015 წლის  8  ივლისის კანონი  №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.

საქართველოს 2018 წლის 21  ივლისის  კანონი №3270  –  ვებგვერდი, 31.07.2018წ.


მუხლი 44. წოდებები პოლიციაში
1. პოლიციაში დაწესებულია წოდებები, რომელთა მინიჭების საფუძვლები და წესი განსაზღვრულია ამ კანონითა და სხვა აქტებით.

2. პოლიციელს წოდება ენიჭება, თუ მას უკავია თანამდებობა, რომლისთვისაც განსაზღვრულია მისანიჭებლის თანაბარი ან უფრო მაღალი წოდება.

3. პოლიციელისთვის წოდების მინიჭება საფეხურის გამოტოვებით დაუშვებელია და ხორციელდება მხოლოდ თანამიმდევრობით.


მუხლი 45. სამსახურის ვადა პოლიციის წოდების მისანიჭებლად
1. პოლიციაში წოდების მისანიჭებლად დაწესებულია სამსახურის ვადა, გარდა უმცროსი სპეციალური წოდებებისა.

2. უმაღლესი წოდებების მისანიჭებლად სამინისტროში სამსახურის ვადა არ წესდება. აღნიშნულ წოდებებს ანიჭებს საქართველოს პრეზიდენტი მინისტრის წარდგინებით.

3. განსაკუთრებული დამსახურებისათვის ან ატესტაციის შედეგების გათვალისწინებით წოდების ვადამდე მინიჭების უფლება აქვს მინისტრს ან საამისოდ უფლებამოსილ პირს.


მუხლი 46. პოლიციელის წახალისება
1. სამსახურებრივ მოვალეობათა სანიმუშოდ შესრულებისათვის, ხანგრძლივი და კეთილსინდისიერი სამსახურისა და განსაკუთრებული სირთულის ან მნიშვნელოვანი დავალების შესრულებისათვის პოლიციელის მიმართ გამოიყენება წახალისების შემდეგი ფორმები:

ა) მადლობის გამოცხადება;

ბ) ფულადი ჯილდოს მიცემა;

გ) ფასიანი საჩუქრით დაჯილდოება;

დ) სამინისტროს სიგელით დაჯილდოება;

ე) სამკერდე ნიშნით დაჯილდოება;

ვ) სამინისტროს მედალიონით დაჯილდოება;

ზ) სამინისტროს მედლით დაჯილდოება;

თ) მორიგი წოდების ვადამდე მინიჭება;

ი) დისციპლინური სახდელის ვადამდე მოხსნა;

კ) სამოქალაქო ან სამსახურებრივ-საშტატო იარაღით დაჯილდოება;

ლ) სახელმწიფო ჯილდოზე წარდგენა.

2. ერთდროულად შეიძლება გამოყენებულ იქნეს პოლიციელის წახალისების რამდენიმე ფორმა.

3. პოლიციელის წახალისების უფლება აქვს საამისოდ უფლებამოსილ პირს.

4. პირის მიერ პოლიციისთვის გაწეული დახმარებისათვის შესაძლებელია გამოყენებულ იქნეს ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული წახალისების ფორმები, გარდა „ე“, „თ“ და „ი“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული წახალისების ფორმებისა.

5. პოლიციელის წახალისების წესს ადგენს მინისტრი.

საქართველოს 2017 წლის 23  დეკემბრის  კანონი №1938  - ვებგვერდი, 29.12.2017წ.


მუხლი 47. პოლიციელის ფორმის ტანსაცმელი
1. პოლიციელი ატარებს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი ფორმის ტანსაცმელს.

2. პოლიციელს თავისი უფლებამოსილების დასადასტურებლად ეძლევა პირადობის მოწმობა ან/და სპეციალური ჟეტონი.

3. პოლიციელის ფორმის ტანსაცმლის ნიმუშს ამტკიცებს მინისტრი.

4. პოლიციელის პირადობის მოწმობის ნიმუშს ან/და სპეციალური ჟეტონის ნიმუშს ამტკიცებს მინისტრი „სახელმწიფო მნიშვნელობის სიმბოლოების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით.

საქართველოს 2019 წლის 22 თებერვლის კანონი №4321 – ვებგვერდი, 07.03.2019წ.


თავი VII
პოლიციელის სამართლებრივი და სოციალური დაცვა

მუხლი 48. პოლიციელის სამართლებრივი დაცვა
1. პოლიციელი სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას არის სახელმწიფო ხელისუფლების წარმომადგენელი და მას იცავს სახელმწიფო. პოლიციელის კანონიერი მოთხოვნის შესრულება ყველასთვის სავალდებულოა.

2. არავის არ აქვს უფლება, ჩაერიოს პოლიციელის სამსახურებრივ საქმიანობაში, გარდა კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

3. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელისთვის ხელის შეშლა, მისი პატივისა და ღირსების შელახვა, მისთვის წინააღმდეგობის გაწევა, მის მიმართ მუქარა, ძალადობა ან მისი სიცოცხლის, ჯანმრთელობის ან ქონების ხელყოფა იწვევს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ პასუხისმგებლობას.

4. პოლიციელმა უარი უნდა თქვას აშკარად უკანონო ბრძანების ან განკარგულების შესრულებაზე, თუ მან იცოდა ან უნდა სცოდნოდა მისი უკანონობის შესახებ, და უნდა იმოქმედოს კანონის ფარგლებში.

5. პოლიციელმა აშკარად უკანონო ბრძანების ან განკარგულების მიღების შემთხვევაში უნდა აცნობოს სამინისტროს გენერალურ ინსპექციას ან პროკურორს.

6. პოლიციელს, რომელიც უარს ამბობს, შეასრულოს აშკარად უკანონო ბრძანება ან განკარგულება, პასუხისმგებლობა არ დაეკისრება.

7. პოლიციელისთვის აშკარად უკანონო ბრძანების ან განკარგულების მიმცემ პირს დაეკისრება პასუხისმგებლობა კანონით დადგენილი წესით.

8. პოლიციელს უფლება აქვს, თავისი უფლებებისა და თავისუფლებების დასაცავად მიმართოს სასამართლოს.


მუხლი 49. პოლიციელის სოციალური დაცვა
1. პოლიციელის სოციალურ დაცვას უზრუნველყოფს სახელმწიფო.

2. უზრუნველყოფილია პოლიციელის სავალდებულო ჯანმრთელობისა და სიცოცხლის სახელმწიფო დაზღვევა.

3. კადრების განკარგულებაში ყოფნის პერიოდში პოლიციელს 2 თვის განმავლობაში უნარჩუნდება ბოლო დაკავებული თანამდებობის ხელფასი (ფულადი სარგო).

4. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას მიყენებული ზიანი პოლიციელს სრულად აუნაზღაურდება საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტის სახსრებით, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

5. პოლიციელის საპენსიო უზრუნველყოფა ხორციელდება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

6. პოლიციელისა და მისი ოჯახის წევრის (წევრების) სამედიცინო მომსახურების პირობებსა და წესს განსაზღვრავს მინისტრი.

61. სამინისტროსა და საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მოსამსახურეთა, მათი ოჯახის წევრთა, სამინისტროდან და საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურიდან დათხოვნილ პირთა (სახელმწიფო კომპენსაციის მიმღები პირები) და სამინისტროსა და საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის სასწავლო დაწესებულების/დანაყოფის მსმენელთა სამედიცინო უზრუნველყოფას, აგრეთვე სამსახურის  გავლის პერიოდში (მათ შორის, სამსახურში მიღების ან სამსახურიდან დათხოვნის დროს) ჯანმრთელობის მდგომარეობის შემოწმებას ახორციელებს სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ჯანმრთელობის დაცვის სამსახური.

7. საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტის სახსრების ფარგლებში პოლიციელისთვის მინისტრის ბრძანებით შეიძლება განისაზღვროს ერთჯერადი დახმარების, სხვა სოციალური დაცვის დამატებითი ღონისძიებები და შეღავათები.  

8. მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით პოლიციელს შესაძლებელია საცხოვრებლად სარგებლობაში გადაეცეს სამინისტროს ბალანსზე რიცხული, სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ბინა, სახლი, დამხმარე ნაგებობები და მათზე მიმაგრებული მიწის ფართობი.

საქართველოს 2015 წლის  8  ივლისის კანონი  №3922  - ვებგვერდი, 15.07.2015წ.


მუხლი 50. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის დაღუპვა
1. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას, გარდა ამ მუხლის 1 1 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევებისა, პოლიციელის დაღუპვის შემთხვევაში მის ოჯახს (მემკვიდრეს) საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროსთვის საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან გამოყოფილი ასიგნებებიდან, მინისტრის მიერ გამოცემული აქტის საფუძველზე ეძლევა ერთჯერადი ფულადი დახმარება არაუმეტეს 15 000 (თხუთმეტი ათასი) ლარისა და დაკრძალვის (საფლავის მოწყობის) ხარჯების ასანაზღაურებელი თანხა 500 (ხუთასი) ლარის ოდენობით. პოლიციელის დაკრძალვის ხარჯებს სახელმწიფო ანაზღაურებს.

11. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას, კერძოდ, ამ კანონით გათვალისწინებული პრევენციული ღონისძიების განხორციელებისას, სამართალდარღვევის აღკვეთისას, დამნაშავის შეპყრობისას, დამნაშავეობასთან ბრძოლისას, საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვისას ან/და საბრძოლო მოქმედებების დროს შეტაკებისას, სამსახურებრივ საქმიანობასთან დაკავშირებით თავდასხმისას, ადამიანის სიცოცხლის, ჯანმრთელობის ან/და ქონების გადარჩენისას პოლიციელის დაღუპვის ან მიღებული ჭრილობების შედეგად გარდაცვალების შემთხვევაში მის ოჯახს (მემკვიდრეს) საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროსთვის საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან გამოყოფილი ასიგნებებიდან, მინისტრის მიერ გამოცემული აქტის საფუძველზე ეძლევა ერთჯერადი ფულადი დახმარება 100 000 (ასი ათასი) ლარის ოდენობით და დაკრძალვის (საფლავის მოწყობის) ხარჯების ასანაზღაურებელი თანხა 500 (ხუთასი) ლარის ოდენობით. პოლიციელის დაკრძალვის ხარჯებს სახელმწიფო ანაზღაურებს.

2. სამინისტროს საბიუჯეტო ასიგნებების ფარგლებში, ეკონომიის არსებობის შემთხვევაში, მინისტრის სამართლებრივი აქტის საფუძველზე სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას დაღუპული პოლიციელის ოჯახის წევრს (მემკვიდრეს) ან მის კმაყოფაზე მყოფ პირს შესაძლებელია მიეცეს დამატებითი მატერიალური დახმარება.

3. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის დაღუპვის ან მიღებული ჭრილობების შედეგად გარდაცვალების შემთხვევაში მისი ოჯახის წევრებს ენიშნებათ სახელმწიფო კომპენსაცია „სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად.


მუხლი 51. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის ჯანმრთელობის დაზიანება
1. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის ჯანმრთელობის დაზიანების შემთხვევაში, დაზიანების ხარისხის შესაბამისად, მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით მას ეძლევა ერთჯერადი ფულადი დახმარება შემდეგი ოდენობით:

ა) ჯანმრთელობის მძიმე დაზიანებისას – 7 000 (შვიდი ათასი) ლარი;

ბ) ჯანმრთელობის ნაკლებად მძიმე დაზიანებისას – 4 000 (ოთხი ათასი) ლარი;

გ) ჯანმრთელობის მსუბუქი დაზიანებისას – 2 000 (ორი ათასი) ლარი.

2. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის ჯანმრთელობის დაზიანების შემთხვევაში, თუ ეს დაზიანება შეუძლებელს ხდის მის მიერ სამსახურებრივი მოვალეობის ჯეროვნად შესრულებას, სამინისტრო უზრუნველყოფს ამ პოლიციელის სამინისტროს სისტემაში, მისი პიროვნული და საქმიანი თვისებების, განათლებისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამის თანამდებობაზე დასაქმებას.

3. თუ ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში სამინისტრო ობიექტური მიზეზების გამო ვერ უზრუნველყოფს პოლიციელის დასაქმებას, უმუშევრობის პერიოდში, მაგრამ არაუმეტეს 1 წლისა, მას ყოველთვიურად ეძლევა კომპენსაცია ბოლო დაკავებული თანამდებობის თანამდებობრივი სარგოს სრული ოდენობით.

4. პოლიციელის ჯანმრთელობის დაზიანების ხარისხი დგინდება კანონით დადგენილი წესით.


მუხლი 52. პოლიციელის სამუშაო დრო
1. პოლიციელისთვის დადგენილია არანორმირებული სამუშაო დღე.

2. სამინისტროს სისტემაში ან მის ცალკეულ სტრუქტურულ ერთეულებში, განსაკუთრებულ შემთხვევებში, მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით, განსაზღვრული ვადით შეიძლება გამოცხადდეს მუშაობის განსაკუთრებული რეჟიმი. განსაკუთრებული რეჟიმის დროს პოლიციელები იმყოფებიან მათთვის გათვალისწინებულ სამუშაო ადგილას. პოლიციელს სამუშაო ადგილის დატოვება შეუძლია მხოლოდ უშუალო უფროსის ნებართვით.

3. საომარი ან საგანგებო მდგომარეობის ან სხვა ექსტრემალური ვითარების დროს სამინისტრო გადადის მუშაობის განსაკუთრებულ რეჟიმზე. 


მუხლი 53. პოლიციელის შვებულება
1. პოლიციელის ყოველწლიური ანაზღაურებადი შვებულების ხანგრძლივობაა 30 კალენდარული დღე.

2. სამინისტროში მუშაობის 5 წელზე მეტი სტაჟის მქონე პოლიციელის ყოველწლიური ანაზღაურებადი შვებულების ხანგრძლივობაა 35 კალენდარული დღე, ხოლო 10 წელზე მეტი სტაჟის მქონე პოლიციელისა – 40 კალენდარული დღე.

3. სამსახურებრივი საჭიროებიდან გამომდინარე, დასაშვებია პოლიციელის შვებულების შეწყვეტა და სამსახურის გასაგრძელებლად მისი გამოძახება.


მუხლი 54. პოლიციელის ხელფასი
1. პოლიციელის ხელფასი (ფულადი სარგო) შედგება თანამდებობრივი სარგოსა და წოდებისათვის დადგენილი სარგოსგან.

2. პოლიციელს, ხელფასის გარდა, შეიძლება მიეცეს ხელფასზე (ფულად სარგოზე) დანამატი და კომპენსაცია.

3. პოლიციელის ხელფასის (თანამდებობრივი სარგოს და წოდებისათვის დადგენილი სარგოს) და ხელფასზე (ფულად სარგოზე) დანამატისა და კომპენსაციის ოდენობებს, აგრეთვე მათი გაცემის პირობებსა და წესს განსაზღვრავს მინისტრი.


თავი VIII
პოლიციის დაფინანსება და მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფა

მუხლი 55. პოლიციის დაფინანსება და მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფა
1. სამინისტროს სტრუქტურული ქვედანაყოფები, ტერიტორიული ორგანოები და სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულება – საქართველოს სასაზღვრო პოლიცია ფინანსდებიან საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან, ხოლო სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირები − საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

 2. თუ პოლიციელი სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისათვის სახელმწიფო ან პირად საკუთრებაში არსებულ სატრანსპორტო საშუალებას იყენებს, ამ სატრანსპორტო საშუალებას საწვავით უზრუნველყოფს სამინისტრო მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით დადგენილი წესით.


თავი IX
პოლიციის საქმიანობის კონტროლი

 


მუხლი 56. პოლიციელის ქმედების გასაჩივრება
1. პირს, რომელიც მიიჩნევს, რომ პოლიციელის ქმედებით დაირღვა მისი უფლებები და თავისუფლებები, უფლება აქვს, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გაასაჩივროს ეს ქმედება ზემდგომ თანამდებობის პირთან, პროკურატურაში ან სასამართლოში.

2. პოლიციის პრევენციული ღონისძიება, რომელიც ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ან ადმინისტრაციული რეალაქტის ფორმით განხორციელდა, საჩივრდება საქართველოს ადმინისტრაციული კანონმდებლობით დადგენილი წესით, ღონისძიების განმახორციელებელ ადმინისტრაციულ ორგანოში, თუ ამ ორგანოში არსებობს ღონისძიების განმახორციელებელი თანამდებობის პირის ზემდგომი თანამდებობის პირი. ხელმძღვანელი თანამდებობის პირის საპოლიციო ღონისძიება საჩივრდება ზემდგომ ადმინისტრაციულ ორგანოში. საჩივართან დაკავშირებით მიღებული გადაწყვეტილება ექვემდებარება საქართველოს საერთო სასამართლოების მიერ ადმინისტრაციული სამართალწარმოების წესით განხილვას.

3. საპოლიციო ღონისძიება, რომელიც ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ან სისხლის სამართლის ნორმების საფუძველზე ხორციელდება, საჩივრდება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

4. მინისტრის ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი და ადმინისტრაციული რეალაქტი საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით საჩივრდება სასამართლოში.


მუხლი 57. პოლიციელისა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის საქმიანობის შიდა კონტროლი
1. პოლიციელისა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის საქმიანობას აკონტროლებს სამინისტროს გენერალური ინსპექცია.

2. სამინისტროს გენერალური ინსპექცია თავის საქმიანობაში დამოუკიდებელია და დაუშვებელია მის საქმიანობაში სამინისტროს სხვა სტრუქტურული ქვედანაყოფის ან თანამდებობის პირის ჩარევა. სამინისტროს გენერალური ინსპექცია ანგარიშვალდებულია უშუალოდ მინისტრის წინაშე, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ახორციელებს მასზე სამსახურებრივ ზედამხედველობას.

3. სამინისტროს გენერალური ინსპექციის უფლებამოსილება ვრცელდება  სამინისტროს სტრუქტურულ ქვედანაყოფებზე, ტერიტორიულ ორგანოებზე, სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალ სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებაზე – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციაზე და სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირებზე.

4. სამინისტროს გენერალური ინსპექცია:

ა) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ახორციელებს სამინისტროს სისტემაში „პოლიციის ეთიკის კოდექსისა“ და „საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს თანამშრომელთა დისციპლინური წესდების“ ნორმების დარღვევის, მართლსაწინააღმდეგო ქმედებათა ჩადენის ფაქტების გამოვლენასა და სათანადო რეაგირებას;

ბ) აკონტროლებს სამინისტროს სისტემაში შემავალი დანაყოფების საფინანსო-სამეურნეო საქმიანობას, ამოწმებს მათ მიერ მატერიალური და ფინანსური რესურსების განკარგვის კანონიერებასა და მიზანშეწონილობას;

გ) ახორციელებს სამინისტროს მოსამსახურეთა მიერ საქართველოს კანონმდებლობის დარღვევის ფაქტების ხელშემწყობი მიზეზების დადგენასა და პრევენციას, სამინისტროს სისტემაში შემავალი დანაყოფების საქმიანობაში არსებული დარღვევებისა და ნაკლოვანებების გამოვლენას, აღმოჩენილი ხარვეზებისა და მათი მიზეზების აღმოსაფხვრელად შესაბამისი რეკომენდაციების შემუშავებას;

დ) ასრულებს მინისტრის ბრძანებით განსაზღვრულ სხვა ფუნქციებს.

5. ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებულ მოქმედებათა განხორციელებისას დანაშაულის ნიშნების გამოვლენის შემთხვევაში სამინისტროს გენერალური ინსპექცია შესაბამის მასალებს დაუყოვნებლივ, საგამოძიებო ქვემდებარეობის შესაბამისად გადასცემს საქართველოს გენერალურ პროკურატურას.


მუხლი 58. პოლიციელისა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის საქმიანობის სახელმწიფო კონტროლი
პოლიციელისა და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის საქმიანობის სახელმწიფო კონტროლი ხორციელდება საპარლამენტო, საპრეზიდენტო, სამთავრობო, საფინანსო კონტროლისა და საპროკურორო ზედამხედველობის საფუძველზე, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

მუხლი 59. პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის პასუხისმგებლობა
1. პოლიციელი ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურე ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ან დანაშაულის ჩადენისთვის პასუხს აგებს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

2. დანაშაულის ჩადენისთვის დაკავებული, დაპატიმრებული ან მსჯავრდებული პოლიციელი ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურე თავსდება ან სასჯელს იხდის სხვა სპეცკონტინგენტისგან იზოლირებულად.

3. პოლიციელს ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურეს დისციპლინური გადაცდომის ჩადენისთვის შეიძლება დისციპლინური სახდელი დაეკისროს.

4. პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის დისციპლინური გადაცდომის სახეებია:

ა) სამსახურებრივი მოვალეობების შეუსრულებლობა, მათ შორის, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი მოთხოვნის შეუსრულებლობა;

ბ) სამსახურებრივი მოვალეობების არაჯეროვნად შესრულება;

გ) სამსახურებრივი მოვალეობებისადმი დაუდევარი დამოკიდებულება;

დ) უშუალო ან ზემდგომი ხელმძღვანელის კანონიერი მითითების შეუსრულებლობა;

ე) ქონებრივი ზიანის მიყენება;

ვ) ქონებრივი ზიანის წარმოშობის საშიშროების შექმნა;

ზ) ეთიკური ნორმების წინააღმდეგ ან სამინისტროს მოსამსახურის ან დაწესებულების დისკრედიტაციისკენ მიმართული, უღირსი საქციელის სამსახურში ან სამსახურის გარეთ ჩადენა;

თ) შესაბამის თანამდებობასთან შეუთავსებელი საქმიანობის განხორციელება;

ი) სამინისტროს მოსამსახურისთვის შეუფერებელი ქმედების ჩადენა, რომელიც ლახავს სამინისტროს სისტემის ავტორიტეტს ან/და რეპუტაციას;

კ) აზარტული ან/და მომგებიანი თამაშობის (გარდა წამახალისებელი გათამაშებისა) მოწყობის ადგილზე შესვლა ან თამაშობაში (მათ შორის, სისტემურ-ელექტრონული ფორმით ორგანიზებულ აზარტულ ან/და მომგებიან თამაშობაში) მონაწილეობა, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც იგი სამსახურებრივ მოვალეობას ასრულებს;

ლ) „ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-10 მუხლით გათვალისწინებული ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის შესაძლო ჩადენა, რის გამოც პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის მიმართ კანონიერ ძალაში შევიდა შემაკავებელი/დამცავი ორდერი;

მ) ნარკოტიკული საშუალების (მათ შორის, მცენარე კანაფის ან/და მარიხუანის), მისი ანალოგის, ახალი ფსიქოაქტიური ნივთიერების მცირე ოდენობით შეძენა-შენახვა, ექიმის დანიშნულების გარეშე მოხმარება ან/და აღნიშნული გადაცდომის არსებობის დასადგენად სამინისტროს უფლებამოსილი მოსამსახურის მიერ შესაბამისი შემოწმების ჩატარების მოთხოვნისას ამ შემოწმებისთვის თავის არიდება;

ნ) სატრანსპორტო საშუალების ალკოჰოლური სიმთვრალის მდგომარეობაში მართვა ან/და აღნიშნული გადაცდომის არსებობის დასადგენად სამინისტროს უფლებამოსილი მოსამსახურის მიერ შესაბამისი შემოწმების ჩატარების მოთხოვნისას ამ შემოწმებისთვის თავის არიდება;

ო) დისციპლინური სამართალწარმოების განმახორციელებელი ორგანოსთვის განზრახ არასწორი ინფორმაციის მიწოდება;

პ) სამინისტროს გენერალური ინსპექციისთვის მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესით გათვალისწინებული შესაძლო გადაცდომის გამოვლენის შესახებ შეუტყობინებლობა;

ჟ) ამ კანონის 591 მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში სამინისტროს გენერალური ინსპექციისთვის მის მიერ მოთხოვნილი ინფორმაციის წარუდგენლობა;

რ) „საქართველოს პოლიციის ეთიკის კოდექსით“ განსაზღვრული ნორმის დარღვევა;

ს) პოლიციელის ფიცის გატეხვა;

ტ) შრომის დისციპლინის დარღვევა;

უ) ფორმის ტანსაცმლის ტარების წესის დარღვევა;

ფ) პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის პროფესიული განვითარებისა და კვალიფიკაციის ამაღლების ხელშეწყობის მიზნით შესაბამისი სასწავლო კურსის/მომზადების დაწყებამდე ან მისი დასრულების შემდეგ სამინისტროსთან, სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალ სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებასთან – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციასთან ან სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირთან გაფორმებული შეთანხმების პირობის დარღვევა;

ქ) სამინისტროს შიდა საინფორმაციო სისტემაში არსებული მონაცემის არასამსახურებრივი მიზნით დამუშავება (მათ შორის, მოპოვება, გამოყენება, გავრცელება);

ღ) სატრანსპორტო საშუალებაზე სპეციალური ციმციმა სიგნალის ან/და ხმოვანი სიგნალის ან/და სპეციალური ხმამაღლამოლაპარაკე ხელსაწყოს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესის დარღვევით დაყენება ან/და სატრანსპორტო საშუალების მართვისას მათი არადანიშნულებით/არასამსახურებრივი მიზნით გამოყენება;

ყ) იმ სატრანსპორტო საშუალების მართვა, რომლის მინები დამუქებულია ან მინების შუქგამტარობა შეზღუდულია მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესის დარღვევით, ან/და სპეციალური შეფერილობის მქონე სატრანსპორტო საშუალების მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესის დარღვევით მართვა;

შ) „საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მოსამსახურეთა დისციპლინური წესდებით“ განსაზღვრული სხვა დისციპლინური გადაცდომა.

5. მინისტრი უფლებამოსილია ბრძანებით განსაზღვროს ამ მუხლის მე-4 პუნქტის „ი“ და „ტ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული დისციპლინური გადაცდომების ცალკეული სახეები.

6. სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის მიერ მიყენებული ზიანის ანაზღაურებისთვის პასუხისმგებლობის დაკისრების საკითხი წესრიგდება საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის XIV თავით დადგენილი ნორმებით.


მუხლი 591. დისციპლინური სახდელის სახეები და დისციპლინური სამართალწარმოება
1. პოლიციელს ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურეს ერთი დისციპლინური გადაცდომის ჩადენისთვის შეიძლება დაეკისროს მხოლოდ ერთი დისციპლინური სახდელი.

2. დისციპლინური სახდელის სახეებია:

ა) შენიშვნა;

ბ) საყვედური;

გ) სასტიკი საყვედური;

დ) სამინისტროს სამკერდე ნიშნის ჩამორთმევა;

ე) არაუმეტეს 10 კალენდარული დღის ფულადი სარგოსა და ნამსახურები წლებისთვის გათვალისწინებული დანამატის დაკავება;

ვ) ფულადი სარგოსა და ნამსახურები წლებისთვის გათვალისწინებული დანამატის 10 პროცენტიდან 50 პროცენტამდე დაკავება 1 თვიდან 6 თვემდე ვადით;

ზ) სპეციალური წოდების ერთი საფეხურით ჩამოქვეითება;

თ) თანამდებობიდან ჩამოქვეითება;

ი) სამსახურიდან დათხოვნა/თანამდებობიდან გათავისუფლება.

3. პოლიციელისთვის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურისთვის დისციპლინური სახდელის დაკისრებისას გათვალისწინებული უნდა იქნეს მის მიერ ჩადენილი დისციპლინური გადაცდომის შინაარსი, სიმძიმე და შედეგები, მისი ჩადენის გარემოებები, აგრეთვე პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის პიროვნება და მისი დამსახურება.

4. ამ კანონის 59-ე მუხლის მე-4 პუნქტის „კ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული დისციპლინური გადაცდომის ჩადენის ფაქტზე დისციპლინური სამართალწარმოების დაწყების შემთხვევაში სამინისტროს გენერალური ინსპექცია უფლებამოსილია პოლიციელს ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურეს მოსთხოვოს აზარტული ან/და მომგებიანი თამაშობის (მათ შორის, სისტემურ-ელექტრონული ფორმით ორგანიზებული აზარტული ან/და მომგებიანი თამაშობის (გარდა წამახალისებელი გათამაშებისა)) ორგანიზატორის საბანკო ანგარიშიდან საქართველოს ან სხვა ქვეყნის საბანკო ან/და სხვა საკრედიტო დაწესებულებაში მის სახელზე რეგისტრირებულ ანგარიშზე განხორციელებული ტრანზაქციების შესახებ ინფორმაციის 10 სამუშაო დღის ვადაში წარდგენა. სამინისტროს გენერალური ინსპექცია უფლებამოსილია პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის წერილობითი თანხმობის არსებობის შემთხვევაში აღნიშნული ინფორმაცია საქართველოს ან სხვა ქვეყნის საბანკო ან/და სხვა საკრედიტო დაწესებულებიდან თავად გამოითხოვოს.

5. ამ კანონის 59-ე მუხლის მე-4 პუნქტის „კ“, „მ“, „ჟ“ ან „ფ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული დისციპლინური გადაცდომის ჩადენის ფაქტზე, აგრეთვე იმავე პუნქტის „ლ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ძალადობის ჩადენის შემთხვევაში ფიზიკური ძალადობის ან/და სექსუალური ძალადობის ჩადენის ფაქტზე პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის მიმართ დისციპლინური სახდელის სახედ გამოიყენება სამსახურიდან დათხოვნა/თანამდებობიდან გათავისუფლება.

6. ამ კანონის 59-ე მუხლის მე-4 პუნქტის „ნ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული დისციპლინური გადაცდომის ჩადენის ფაქტზე პოლიციელის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურის მიმართ დისციპლინური სახდელის სახედ შენიშვნის გამოყენება დაუშვებელია.

7. დისციპლინური სახდელის დაკისრებისა და მოხსნის უფლება აქვს მინისტრს ან მინისტრის მიერ საამისოდ უფლებამოსილ პირს „საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მოსამსახურეთა დისციპლინური წესდებით“ დადგენილი წესის შესაბამისად.

8. დისციპლინური გადაცდომის სხვა სახეებს, შრომის დისციპლინის დარღვევის სახეებს, დისციპლინური სამართალწარმოების, პოლიციელისთვის ან/და სამინისტროს სხვა მოსამსახურისთვის დისციპლინური სახდელის დაკისრებისა და მისი მოხსნის წესს, აგრეთვე დისციპლინური გადაცდომის გამოვლენისა და დისციპლინური სახდელის დაკისრებისა და მოქმედების ვადებს ამტკიცებს მინისტრი „საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მოსამსახურეთა დისციპლინური წესდებით“.


თავი X
გარდამავალი და დასკვნითი დებულებანი

მუხლი 60. გარდამავალი დებულებანი
1. საქართველოს მთავრობამ 2014 წლის 1 იანვრამდე უზრუნველყოს:

ა) (ამოღებულია - 21.07.2018, №3270);

ბ) „საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის სანაპირო დაცვის ხომალდის (კატარღის) მიერ სამართალდამრღვევი მცურავი საშუალების წინააღმდეგ შეიარაღების გამოყენების წესის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს მთავრობის დადგენილების მიღება;

გ) სპეციალური რეჟიმისადმი დაქვემდებარებული ტერიტორიებისა და ობიექტების ნუსხის დადგენა.

11. საქართველოს მთავრობამ 2018 წლის 1 სექტემბრამდე უზრუნველყოს „საქართველოს საზღვაო სივრცის სამართლებრივი რეჟიმის კონტროლის უზრუნველყოფის მიზნით სახელმწიფო საზღვრის დაცვის სუბიექტებისა და სახელმწიფო სასაზღვრო რეჟიმის დაცვასთან დაკავშირებული საქართველოს აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოების საზღვაო ოპერაციების ერთობლივი მართვის ცენტრის ჩამოყალიბებისა და ინფორმაციის მართვის წესის დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის დადგენილების მიღება.

12. საქართველოს მთავრობამ 2020 წლის 1 მარტამდე უზრუნველყოს შემდეგი დადგენილების მიღება: „ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის ტექნიკური მახასიათებლების და მათი ექსპლუატაციის წესის, აგრეთვე იმ შენობა-ნაგებობათა ჩამონათვალის დამტკიცების შესახებ, რომელთა გარე პერიმეტრზე სავალდებულოა ავტომატური ფოტო- ან/და ვიდეოტექნიკის განთავსება/დამონტაჟება“.

2. მინისტრმა 2014 წლის 1 იანვრამდე დაამტკიცოს:

ა) სამინისტროში სამსახურის გავლის წესი;

ბ) სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალ სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებაში – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციაში სამსახურის გავლის წესი;

გ) პოლიციელის ფიცის ტექსტი;

დ) პოლიციის ეთიკის კოდექსი;

ე) სამინისტროს მოსამსახურეთა სოციალური დაცვისა და მატერიალური უზრუნველყოფის განსაზღვრის წესი;

ვ) სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირების მოსამსახურეთა სოციალური დაცვისა და მატერიალური უზრუნველყოფის განსაზღვრის წესი;

ზ) სამინისტროს სისტემაში ფულადი სარგოს (თანამდებობრივი და წოდებრივი სარგოების) და დანამატის განსაზღვრის წესი;

თ) სამინისტროში სატრანსპორტო საშუალებების საწვავით უზრუნველყოფის პირობები და წესი;

ი) სამინისტროს მოსამსახურეთა დისციპლინური წესდება;

კ) წვევამდელის პოლიციაში მიღებისა და სამსახურის გავლის წესი;

ლ) სამინისტროს სისტემაში იარაღის ბრუნვისა და მისი კონტროლის ინსტრუქცია;

მ) პოლიციის შეიარაღებაში არსებული სპეციალური საშუალებების შენახვის, ტარებისა და გამოყენების წესი;

ნ) სამინისტროს მოსამსახურეთა ფორმის ტანსაცმელი და ატრიბუტიკა;

ო) სამკერდე ნიშნის, სამინისტროს მედალიონისა და მედლის ნიმუშები და სამკერდე ნიშნით, სამინისტროს მედალიონითა და მედლით დაჯილდოების წესი; 

პ) სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − დაცვის პოლიციის დეპარტამენტის თანამშრომელთა მიერ ფულადი სახსრების, ძვირფასი ლითონებისა და სხვა ფასეულობათა ინკასირების დაცვის დროებითი ინსტრუქცია;

ჟ) სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების – საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის შეიარაღებაში არსებული ცეცხლსასროლი იარაღის, საბრძოლო მასალისა და ტექნიკის ნუსხა;

რ) პირის იდენტიფიკაციის, მოწვეულ პირთან გასაუბრების, პირის ზედაპირული შემოწმების და სატრანსპორტო საშუალების ზედაპირული დათვალიერების ოქმების ფორმები.

3. სამინისტრომ უზრუნველყოს ამ კანონის ამოქმედებისთვის საჭირო ღონისძიებების განხორციელება.

4. პოლიციაში სამუშაოდ არ მიიღება პირი, რომელიც სასამართლომ ქმედუუნაროდ ცნო, სანამ მისი ინდივიდუალური შეფასება არ მოხდება.

5. მინისტრმა 2016 წლის 1 მარტამდე გამოსცეს ამ კანონის მე-17 მუხლის მე-2 პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ბრძანება.

6. მინისტრმა 2017 წლის 1 ივლისამდე დაამტკიცოს პოლიციის სარგებლობაში არსებულ შესაბამისი ამოსაცნობი ნიშნების არმქონე ავტოსატრანსპორტო საშუალებაზე ავტომატური ფოტო- და ვიდეოტექნიკის, არასტაციონარული (მოძრავი) სიჩქარის მზომი ხელსაწყოს განთავსებისა და გამოყენების, აგრეთვე მონაცემთა დამუშავების წესი.

საქართველოს 2015 წლის  20 მარტის კანონი №3346 - ვებგვერდი, 31.03.2015წ.

საქართველოს 2015 წლის 11 დეკემბრის კანონი №4627 - ვებგვერდი, 29.12.2015წ.

საქართველოს 2017 წლის 21  აპრილის   კანონი  №713  - ვებგვერდი, 10.05.2017წ.

საქართველოს 2018 წლის 21  ივლისის  კანონი №3270  –  ვებგვერდი, 31.07.2018წ.

საქართველოს 2019 წლის 19 დეკემბრის კანონი №5613 – ვებგვერდი, 24.12.2019წ.


მუხლი 61. დასკვნითი დებულებანი
1. ძალადაკარგულად გამოცხადდეს:

ა) „პოლიციის შესახებ“ საქართველოს 1993 წლის 27 ივლისის კანონი (საქართველოს პარლამენტის უწყებები, №9, 1993 წ., მუხ. 187);

ბ) „საქართველოს სასაზღვრო პოლიციის შესახებ“ საქართველოს 2006 წლის 27 დეკემბრის კანონი (საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე, №49, 29.12.2006, მუხ. 377).

2. ეს კანონი, გარდა ამ კანონის პირველი−59-ე მუხლებისა და 61-ე მუხლის პირველი პუნქტისა, ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

3. ამ კანონის პირველი−59-ე მუხლები და 61-ე მუხლის პირველი პუნქტი ამოქმედდეს 2014 წლის 1 იანვრიდან.



საქართველოს პრეზიდენტიმიხეილ სააკაშვილი

 

 

ქუთაისი,

4 ოქტომბერი 2013 წ.

N1444-Iს

Закон Грузии

  О полиции

  Глава I

Общие положения

Статья 1. Сфера регулирования Закона

1. Настоящий Закон определяет основные принципы деятельности полиции Грузии, правовые формы организационного устройства полиции, функции полиции, полицейские мероприятия и правовые формы осуществления полицией своих полномочий, порядок прохождения службы в полиции, гарантии правовой и социальной защиты полицейских, контроль за деятельностью полиции.

2. Целью настоящего Закона является обеспечение соблюдения общественной безопасности и правопорядка.

3. Действие настоящего Закона распространяется на лиц со специальными званиями, определенными законодательством Грузии, работающих в системе Министерства внутренних дел Грузии (далее – Министерство), и на других публичных служащих Министерства (далее – служащие Министерства) с учетом особенностей их служебной деятельности в порядке, установленном приказом Министра внутренних дел Грузии (далее – Министр).

4. Действие настоящего Закона не распространяется на служащих Министерства, определенных Законом Грузии «О гражданской безопасности».

Закон Грузии №3515 от 21 сентября 2023 года – веб-страница, 12.10.2023 г.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 2. Разъяснение терминов, используемых в настоящем Законе

В целях настоящего Закона используемые в нем термины имеют следующие значения:

а) общественная безопасность – незыблемость прав человека, суверенитета государства, территориальной целостности и конституционного устройства, законов и других актов Грузии;

б) правопорядок – сформировавшаяся в обществе система поведения и отношений, регулируемая законодательством Грузии, а также обычаями, традициями и нравственными нормами, не противоречащими законодательству;

в) опасность – ситуация, при которой существует достаточное основание полагать, что в случае беспрепятственного развития предполагаемых событий с большой вероятностью будет причинен вред благу, защищаемому полицией;

г) достаточное основание предполагать – факт или (и) информация, которая могла бы удовлетворить объективного наблюдателя для дачи заключения с учетом обстоятельств;

д) административный реалакт – публично-правовое действие, направленное не на возникновение, изменение или прекращение правовых отношений, а на установление фактических результатов;

е) погранично-полицейские мероприятия – совокупность служебно-организационных, процессуальных, следственных, административно-правовых, оперативно-розыскных, разведывательных, контрразведывательных, режимных, технических и военно-тактических мероприятий, осуществляемых Пограничной полицией Грузии для исполнения возложенных на нее функций.

 

Статья 3. Полиция Грузии

Полиция Грузии (далее – полиция) – система осуществляющих исполнительную власть правоохранительных учреждений, входящих в систему Министерства, которая в пределах полномочий, предоставленных законодательством Грузии, проводит превентивные меры и меры по реагированию на правонарушения для соблюдения общественной безопасности и правопорядка.

 

Статья 4. Организационное устройство полиции

1. Полиция функционирует в системе Министерства, в которой работают лица со специальными званиями, определенными законодательством Грузии, а также другие служащие Министерства.

2. Службы полиции в системе Министерства функционируют в виде структурных подразделений, территориальных органов, государственного подведомственного учреждения, входящего в сферу управления Министерства, – Пограничной полиции Грузии и юридических лиц публичного права, действующих в сфере управления Министерства.

3. Полицейским является публичный чиновник, служащий в Министерстве, а также сотрудник государственного подведомственного учреждения, входящего в сферу управления Министерства, – Пограничной полиции Грузии или юридического лица публичного права, которым присвоены специальные звания и которые принесли присягу полицейского.

4. Текст присяги полицейского утверждает Министр.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 41. Изолятор временного содержания

1. В системе Министерства функционирует изолятор временного содержания (далее – изолятор), основными задачами которого являются обеспечение исполнения помещения лиц, задержанных в соответствии с Кодексом Грузии об административных правонарушениях, или лиц, к которым применено заключение под стражу в соответствии с тем же Кодексом, лиц, задержанных в соответствии с Уголовно-процессуальным кодексом Грузии, или соответствующих лиц, предусмотренных тем же Кодексом, иностранцев, задержанных с целью выдворения из Грузии в случаях, предусмотренных законодательством Грузии, а также защита прав и обеспечение безопасности лиц, помещенных в изолятор.

2. Приказом Министра определяются:

а) правовой статус, задачи, функции и внутренний распорядок изолятора, функции и обязанности служащих изолятора;

б) порядок помещения лиц в изолятор, в том числе, порядок взятия дактилоскопических данных, изготовления фотокарточек лиц и обработки указанных данных при приеме лиц в изолятор;

в) порядок личного досмотра лиц, подлежащих помещению в изолятор, и проверки их вещей;

г) порядок первичного медицинского освидетельствования лиц, помещенных в изолятор;

д) права и обязанности лиц, содержащихся в изоляторе;

е) порядок коммуникации содержащихся в изоляторе лиц с внешним миром;

ж) порядок посещения изолятора другими лицами;

з) меры, подлежащие принятию для обеспечения безопасности в изоляторе;

и) перечень вещей (предметов), документов и продуктов питания, право на получение которых в виде посылок имеют лица, содержащиеся в изоляторе, или вносить которые в изолятор для передачи лицам, содержащимся в изоляторе, запрещается;

к) порядок и условия исполнения содержания лиц в изоляторе.

3. В целях защиты прав и обеспечения безопасности лиц, содержащихся в изоляторе, в отношении указанных лиц осуществляются визуальные наблюдение и контроль или (и) наблюдение и контроль с помощью электронных средств. Порядок производства видеонаблюдений, хранения, удаления и уничтожения записей определяется приказом Министра.

Закон Грузии №2296 от 14 декабря 2022 года – веб-страница, 27.12.2022 г.

 

Статья 5. Правовые основы деятельности полиции

1. К правовым основам деятельности полиции относятся: Конституция Грузии, международные правовые акты Грузии, настоящий Закон и другие законы Грузии, правовые акты и иные нормативные акты Президента Грузии, Правительства Грузии, Премьер-министра Грузии и Министра.

2. Действие Закона Грузии «О публичной службе» распространяется на полицейских и других служащих Министерства только в случае, если настоящим Законом, другим законодательным актом или (и) изданными на их основании подзаконными нормативными актами не установлено иное.

3. В целях исполнения настоящего Закона Министр в пределах своих полномочий издает нормативные акты и индивидуальные административно-правовые акты, а также осуществляет административные реалакты.

4. Превентивная деятельность полиции осуществляется с использованием правовых форм деятельности административных органов, установленных Общим административным кодексом Грузии, – административно-правового акта и административного реалакта. На издание индивидуальных административно-правовых актов для производства оперативно-розыскных мероприятий полиции и ознакомление с ними не распространяются правила, установленные Общим административным кодексом Грузии.

5. Правовые формы мер реагирования на правонарушения, принимаемых полицией с целью выявления, пресечения и расследования преступлений, определяются Уголовно-процессуальным кодексом Грузии и другими соответствующими нормативными актами.

Закон Грузии №713 от 21 апреля 2017 года – веб-страница, 10.05.2017 г.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 6. Международное сотрудничество полиции

1. Международное сотрудничество полиции основано на международных договорах Грузии, принципе взаимности и региональном сотрудничестве в порядке, установленном законодательством Грузии.

2. Основными задачами международного сотрудничества полиции являются сбор информации о преступлениях и борьба против них в международном масштабе, тесное сотрудничество с этой целью с соответствующими иностранными службами и Генеральным секретариатом Интерпола.

Закон Грузии №3922 от 8 июля 2015 года – веб-страница, 15.07.2015 г.

 

Статья 7. Сотрудничество полиции с органами государственной власти и муниципалитета, общественными организациями, юридическими лицами и физическими лицами

1. Полиция в целях исполнения своих функций в порядке, установленном законодательством Грузии, сотрудничает с органами государственной власти и муниципалитета, общественными организациями, юридическими лицами и физическими лицами.

2. Вопрос оказания полицией правовой помощи другим административным органам регулируется Общим административным кодексом Грузии.

Закон Грузии №6919 от 15 июля 2020 года – веб-страница, 28.07.2020 г.

 

Статья 71. Защита прав лиц с ограниченными возможностями

Полиция при осуществлении полицейских мероприятий обеспечивает защиту прав, предусмотренных Законом Грузии «О правах лиц с ограниченными возможностями».

Закон Грузии №6837 от 14 июля 2020 года – веб-страница, 28.07.2020 г.

 

Глава II

Основные принципы деятельности полиции

 

Статья 8. Основные руководящие принципы деятельности полиции

1. Полицейские в своей деятельности неукоснительно соблюдают принципы защиты и уважения основных прав и свобод человека, законности, недопустимости дискриминации, соразмерности, осуществления дискретных полномочий, политической нейтральности и прозрачности деятельности полиции.

2. Применение полицейскими полицейских мер с нарушением основных руководящих принципов деятельности полиции влечет ответственность, установленную законодательством Грузии.

 

Статья 9. Принцип защиты и уважения основных прав и свобод человека

1. Формы, методы и средства осуществления деятельности полиции не должны посягать на честь и достоинство человека, нарушать права человека на жизнь, физическую неприкосновенность и право собственности, а также другие основные права и свободы, причинять неоправданный ущерб окружающей среде.

2. При осуществлении полицейских мер не допускаются применение пыток, бесчеловечное и унижающее достоинство обращение.

 

Статья 10. Принцип законности

1. Полицейские меры, применяемые полицейскими, должны вытекать из принципов верховенства закона и оговорки по закону.

2. Согласно принципу верховенства закона, превентивные меры и меры реагирования на правонарушения должны соответствовать требованиям закона.

3. Согласно принципу оговорки по закону применение полицейских мер, ограничивающих права и свободы человека, признанные Конституцией Грузии, допускается только на основании закона.

 

Статья 11. Принцип недопустимости дискриминации

Полиция обязана уважать и защищать права и свободы человека независимо от расы, цвета кожи, языка, пола, возраста, ограничения возможностей, религии, политических и других убеждений, национальной, этнической и социальной принадлежности, происхождения, имущественного и сословного положения, места жительства и других характеристик.

Закон Грузии №6837 от 14 июля 2020 года – веб-страница, 28.07.2020 г.

 

Статья 12. Принцип соразмерности

1. Полицейская мера должна служить достижению легитимной цели. Избранная полицейская мера должна быть наиболее подходящей, необходимой и пропорциональной.

2. Избранная полицейским полицейская мера является наиболее подходящей, если ее применение позволяет достичь легитимной цели.

3. Избранная полицейским наиболее подходящая полицейская мера является необходимой в случае, если невозможно использовать иное средство, которое при достижении легитимной цели причинило бы наименьший вред как адресату меры, так и другому лицу.

4. Примененная полицейским необходимая полицейская мера является пропорциональной, если вред, причиненный правовому благу, охраняемому законом, не превышает благо, для защиты которого она была применена.

5. Правовые действия полиции прекращаются, если цель этих действий достигнута или очевидна невозможность достижения цели.

 

Статья 13. Принцип осуществления дискретных полномочий

1. Полиция в целях исполнения своих функций действует на основе дискретных полномочий в случаях и пределах, предусмотренных законом.

2. Полицейский правомочен решать вопрос о применении полицейской меры.

3. Полицейскому предоставляется свобода выбора наиболее приемлемой из нескольких полицейских мер, предусмотренных законодательством Грузии, в соответствии с принципом соразмерности.

4. При наличии нескольких полицейских мер по предотвращению опасности, предусмотренных законодательством Грузии, применение одной из них является достаточным.

 

Статья 14. Принцип политической нейтральности

Полицейский осуществляет свои полномочия с соблюдением принципа беспартийности. Полицейский не вправе использовать свое служебное положение в партийных интересах какого-либо политического субъекта.

 

Статья 15. Принцип прозрачности деятельности полиции

1. Полиция обязана предоставлять публичную информацию о своей деятельности государственным органам, общественным организациям и заинтересованным лицам в порядке, установленном законодательством Грузии.

2. Полиция обязана своевременно предоставлять объективную информацию о своей деятельности общественности и средствам массовой информации без разглашения информации, содержащей государственную, профессиональную, коммерческую тайну, персональных данных и материалов следствия, кроме случаев, предусмотренных законом.

3. Полиция обрабатывает персональные данные в соответствии с законодательством Грузии об охране персональных данных, если настоящим Законом не установлено иное.

4. Полиция правомочна обрабатывать данные, в том числе, персональные данные, хранящиеся в специальной электронной программе учета движимых вещей, полученных выдающим займы субъектом, предусмотренным Органическим законом Грузии «О Национальном банке Грузии», в качестве средства обеспечения денежного требования, в порядке, установленном приказом Министра.

Закон Грузии №3319 от 21 июля 2018 года – веб-страница, 07.08.2018 г.

 

Глава III

Функции и полномочия полиции

 

Статья 16. Функции полиции

1. Основной функцией полиции является предотвращение угроз в целях обеспечения общественной безопасности и правопорядка.

2. Функциями полиции являются:

а) защита прав и свобод человека;

б) защита имущества физических лиц и юридических лиц от противоправного посягательства;

б1) в пределах своей компетенции оказание помощи лицам в поиске мобильного коммуникационного оборудования, иным образом выбывшего из правомерного владения без возможного совершения преступления;

в) принятие превентивных мер в целях предотвращения и пресечения преступлений и иных правонарушений;

г) выявление преступлений и других правонарушений и соответствующее правовое реагирование на основании полномочий, предоставленных Уголовно-процессуальным кодексом Грузии, Кодексом Грузии об административных правонарушениях и другими нормативными актами;

д) соблюдение и контроль за правовым режимом Государственной границы Грузии и морского пространства Грузии;

е) анализ преступлений и других правонарушений, ожидаемых угроз, рисков и вызовов, а также разработка стратегии борьбы с преступностью;

ж) осуществление разрешительной, лицензионной и регистрационной деятельности;

з) обеспечение безопасности дорожного движения;

и) соблюдение безопасности участников уголовного процесса;

к) борьба с нелегальной миграцией, превенция, пресечение нелегальной миграции и обеспечение выполнения других требований, предусмотренных законодательством Грузии;

к1) защита прав соискателей убежища, беженцев, лиц, пользующихся дополнительной защитой, и лиц, пользующихся временной защитой;

л) осуществление поисково-спасательных работ;

м) во время военного или чрезвычайного положения осуществление полномочий, предоставленных законодательством Грузии;

н) в пределах своей компетенции участие в реагировании на чрезвычайные ситуации;

о) обеспечение осуществления экспертно-криминалистической деятельности;

о1) создание в порядке, установленном приказом Министра, базы дактилоскопических данных и обеспечение ее функционирования;

п) помещение в изолятор лиц, задержанных в соответствии с Кодексом Грузии об административных правонарушениях, или лиц, к которым применено заключение под стражу в соответствии с тем же Кодексом, лиц, задержанных в соответствии с Уголовно-процессуальным кодексом Грузии, или соответствующих лиц, предусмотренных тем же Кодексом, иностранцев, задержанных с целью выдворения из Грузии в случаях, предусмотренных законодательством Грузии;

р) в целях исполнения функций, определенных настоящей статьей и законодательством Грузии, ведение информационных баз (в том числе, баз биометрических данных, данных о судимости и осуждении) и обработка данных, хранящихся в этих базах.

3. Порядок и условия ведения информационных баз, предусмотренных подпунктом «р» пункта 2 настоящей статьи, и обработки данных, хранящихся в указанных базах, определяются приказом Министра.

Закон Грузии №3922 от 8 июля 2015 года – веб-страница, 15.07.2015 г.

Закон Грузии №1683 от 7 декабря 2017 года – веб-страница, 14.12.2017 г.

Закон Грузии №3100 от 5 июля 2018 года – веб-страница, 11.07.2018 г.

Закон Грузии №1036 от 1 декабря 2021 года – веб-страница, 06.12.2021 г.

Закон Грузии №1576 от 24 мая 2022 года – веб-страница, 06.06.2022 г.

Закон Грузии №2296 от 14 декабря 2022 года – веб-страница, 27.12.2022 г.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

Закон Грузии №867 от 26 июня 2025 года – веб-страница, 07.07.2025 г.

 

Статья 17. Полномочия полиции

1. Полиция в целях обеспечения исполнения превентивных функций в пределах своей компетенции осуществляет следующие полномочия:

а) принятие полицейских мер по предотвращению правонарушений;

б) оказание лицам надлежащей правовой и первой неотложной медицинской помощи; принятие безотлагательных мер по защите жизни и здоровья лиц, а также в случае, когда лицо представляет угрозу для самого себя или окружающих;

в) в пределах своей компетенции осуществление соответствующих мероприятий по обеспечению охраны Государственной границы Грузии, объектов особого значения и стратегического назначения, безопасности высших должностных лиц органов государственной власти; физическое обеспечение охраны государственных объектов в соответствии с порядком и Перечнем, утвержденными Министром;

г) обеспечение безопасности участников собраний, манифестаций и других массовых мероприятий, а также осуществление других мероприятий, предусмотренных Законом Грузии «О собраниях и манифестациях»;

д) совместное участие с другими государственными органами и общественными организациями в принятии превентивных мер по предупреждению бродяжничества, беспризорности детей, пресечению преступности среди несовершеннолетних и учет в своей деятельности особенностей и наилучших интересов несовершеннолетних;

е) регулирование транспортного движения, надзор за соблюдением правил, нормативов и стандартов движения;

ж) в пределах своей компетенции обеспечение принятия специальных мер по защите участников уголовного процесса в соответствии со Специальной программой по защите участников уголовного процесса;

з) на основании информации, предоставляемой пенитенциарными учреждениями, незамедлительное уведомление жертв насилия в отношении женщин или (и) жертв насилия в семье об освобождении, побеге из пенитенциарного учреждения, краткосрочном выезде за пределы учреждения лишения свободы в порядке, установленном статьей 125 Пенитенциарного кодекса, о выезде из учреждения лишения свободы по подготовке к освобождению в порядке, установленном частью 12 статьи 34 того же Кодекса, лиц, совершивших в отношении них насилие (насильников), а также принятие мер, предусмотренных пунктом 2 статьи 11 Закона Грузии «О пресечении насилия в отношении женщин или (и) насилия в семье, защите и оказании помощи жертвам насилия»;

и) в пределах своей компетенции обеспечение принятия мер, предусмотренных Законом Грузии «О борьбе с преступлениями против половой свободы и половой неприкосновенности»;

к) в целях поиска мобильного коммуникационного оборудования, иным образом выбывшего из правомерного владения без возможного совершения преступления, на основании заявления собственника указанного мобильного коммуникационного оборудования (в случае подтверждения его права собственности на это мобильное коммуникационное оборудование) инициирование его поиска и в случае необходимости ограничения его функционирования (блокирования) в порядке, установленном законодательством Грузии;

л) осуществление полномочий, определенных Законом Грузии «О базе данных ДНК»;

м) истребование дактилоскопических данных, созданных с целью выдачи биометрического паспорта, и их внесение в базу дактилоскопических данных.

2. Полиция в целях обеспечения исполнения своих функций в пределах своей компетенции осуществляет реагирование по фактам правонарушений, в частности:

а) для оперативного реагирования на факты насилия в отношении женщин или (и) насилия в семье, обеспечения защиты жертвы и ограничения определенных действий насильника:

а.а) выдает в качестве временной меры сдерживающий ордер или ордер, ограничивающий права, связанные с оружием; ведет надзор за исполнением требований и условий, предусмотренных выданными охранным, сдерживающим ордерами и ордером, ограничивающим права, связанные с оружием;

а.б) в случае насилия в отношении несовершеннолетнего незамедлительно исполняет принятое социальным работником решение об отделении несовершеннолетнего;

а.б1) осуществляет контроль за исполнением электронного наблюдения, установленного в отношении насильника для обеспечения применения временной меры по защите жертвы;

а.б2) в случае неявки насильника в уполномоченный орган Министерства внутренних дел Грузии для закрепления на теле электронного устройства осуществляет его розыск в масштабах страны;

а.в) исполняет иные обязанности, возложенные на полицию законом;

б) в случае наличия обоснованного предположения о совершении преступления, предусмотренного статьей 160 Уголовного кодекса Грузии, обеспечивает выселение/вывод из жилого дома/квартиры или (и) иного владения незаконного владельца и находящегося с ним лица/лиц без вынесения судебного решения в порядке, установленном приказом Министра;

в) отстраняет от управления транспортным средством лицо, которое не имеет водительского удостоверения или у которого водительское удостоверение изъято, либо при наличии достаточного основания полагать, что указанное лицо находится в состоянии алкогольного, наркотического или психотропного опьянения, и представляет его с целью освидетельствования уполномоченному на то лицу;

г) при наличии достаточного основания полагать, что лицо употребило наркотическое вещество, представляет его для освидетельствования уполномоченному на то лицу;

(Признать утратившим силу нормативное содержание подпункта «г» пункта 2 статьи 17 Закона Грузии «О полиции», которое устанавливает необходимость задержания лица в случаях, когда отсутствует угроза устранения/уменьшения следов психотропного/наркотического средства из организма лица) – Решение Конституционного Суда Грузии №1/3/697 от 20 ноября 2024 года – веб-страница, 22.11.2024 г.

д) принимает и регистрирует поступившую информацию о безвестно отсутствующих лицах, о преступлениях и других правонарушениях, незамедлительно реагирует на них, ведет учет правонарушений и лиц, их совершивших;

е) осуществляет в установленном законом порядке:

е.а) погранично-полицейские и оперативно-розыскные мероприятия;

е.б) предусмотренные Уголовно-процессуальным кодексом Грузии тайные следственные действия (электронное наблюдение с помощью технических средств, а также тайно осуществляемые видео- и аудиозапись, кино- и фотосъемка, использование которых не наносит вред жизни, здоровью человека и окружающей среде);

е.в) технико-криминалистические исследования материалов оперативно-розыскной деятельности, по делам об административных правонарушениях и другим делам;

ж) оказывает содействие соответствующим ведомствам в поисках утерянного и похищенного оружия, боеприпасов и техники, военного имущества, а также в розыске лиц, уклоняющихся от несения национальной военной службы призывников;

з) в пределах своей компетенции осуществляет мероприятия, предусмотренные уголовно-процессуальным законодательством Грузии;

и) в случаях, предусмотренных законодательными актами Грузии, обеспечивает прекращение собрания и манифестации и разгон их участников;

к) требует от лиц соблюдения требований закона и прекращения совершения правонарушения, а в случае невыполнения требования принимает меры, предусмотренные законом.

3. Полиция во время чрезвычайной ситуации, чрезвычайного или военного положения:

а) в пределах своей компетенции участвует в ликвидации последствий чрезвычайной ситуации, в поисково-спасательных работах; обеспечивает безопасность лиц, соблюдение правопорядка, а также защищает имущество от посягательства, оказывает безотлагательную помощь пострадавшим лицам и лицам, находящимся в беспомощном состоянии; в пределах своей компетенции участвует в соблюдении режима, установленного во время чрезвычайного или военного положения, а во время эпидемии и эпизоотии – в осуществлении карантинных мероприятий;

б) во время чрезвычайного или военного положения в пределах своей компетенции обеспечивает безопасность и готовность государственных мобилизационно-призывных пунктов и оперативно-управленческих штабов, а также полную мобилизационную готовность личного состава (Министерства);

в) принимает, обрабатывает и направляет правомочным субъектам для дальнейшего реагирования сообщения о чрезвычайных ситуациях природного и техногенного характера, об оказании скорой медицинской помощи, о прекращении, ограничении подачи природного газа или (и) об отклонении давления от допустимых норм (колебания), а также о прекращении снабжения питьевой водой или (и) о других случаях колебания давления и необходимости оказания неотложной помощи.

4. Полиция, исходя из функций охраны Государственной границы Грузии, обеспечивает:

а) превенцию, выявление и пресечение противозаконных действий, а также осуществление других мероприятий, предусмотренных законодательством Грузии, на Государственной границе Грузии, в приграничной полосе, пограничной зоне, морском пространстве Грузии и на судах, подчиненных юрисдикции Грузии;

б) инспектирование лиц на Государственной границе Грузии (в том числе, обработку биометрических данных в порядке, установленном законодательством Грузии), а также управление процессами, связанными с нелегальной миграцией, превенцию и пресечение нелегальной миграции, выполнение определенных законодательством Грузии других требований, касающихся миграции и правового положения лиц, пересекающих Государственную границу Грузии, осуществление процедур, предусмотренных Законом Грузии «О международной защите»;

в) осуществление «права преследования по горячим следам», предусмотренного Конвенцией Организации Объединенных Наций по морскому праву от 1982 года.

5. Полиция в пределах своей компетенции, на основании международных договоров Грузии совместно с соответствующими ведомствами принимает меры по обеспечению личной и имущественной безопасности представителей зарубежных стран и международных организаций на территории Грузии.

6. В соответствии с Гаагской конвенцией «О гражданско-правовых аспектах международного похищения детей» от 25 октября 1980 года полиция:

а) на основании ходатайства центрального органа – соответствующего структурного подразделения Министерства юстиции Грузии (далее – центральный орган) или приказа суда устанавливает фактическое местонахождение несовершеннолетнего;

б) на основании ходатайства центрального органа или приказа суда обеспечивает предотвращение пересечения неправомерно перемещенным/удерживаемым ребенком Государственный границы Грузии в период с момента начала делопроизводства до исполнения судебного решения центральным органом;

в) в порядке, установленном законодательством Грузии, содействует центральному органу опеки и попечительства в процессе принудительного исполнения судебного решения о возвращении из Грузии неправомерно перемещенного/неправомерно удерживаемого ребенка на территорию договаривающегося государства Конвенции.

7. В целях поиска мобильного коммуникационного оборудования, предусмотренного подпунктом «к» пункта первого настоящей статьи, полиция правомочна с помощью единой системы обнаружения мобильного коммуникационного оборудования предъявить компании электронной коммуникации, предусмотренной Законом Грузии «Об электронных коммуникациях», которая осуществляет обеспечение мобильными коммуникационными сетями и средствами или (и) обслуживание через мобильные коммуникационные сети и средства, требование о зафиксировании факта активации мобильного коммуникационного оборудования, иным образом выбывшего из правомерного владения без возможного совершения преступления, и незамедлительном уведомлении о зафиксировании факта его активации. В этих же целях полиция правомочна в случае необходимости предъявить компании электронной коммуникации, предусмотренной настоящим пунктом, требование об ограничении функционирования (о блокировании) мобильного коммуникационного оборудования, иным образом выбывшего из правомерного владения без возможного совершения преступления, и незамедлительном уведомлении о его ограничении (блокировании). В случае предъявления полицией требования, предусмотренного настоящим пунктом, в форме электронного документа, для подтверждения целостности и действительности происхождения электронного документа достаточным является проставление на нем квалифицированного электронного штампа.

8. Полиция после получения в порядке, установленном настоящим Законом и Законом Грузии «Об электронных коммуникациях», информации о зафиксировании факта активации мобильного коммуникационного оборудования, о телефонном номере и его владельце, о времени и месте зафиксирования факта активации мобильного коммуникационного оборудования обеспечивает установление личности владельца телефонного номера, его приглашение в полицию и опрос в порядке, установленном настоящим Законом, а также при наличии надлежащих оснований передачу мобильного коммуникационного оборудования заявителю. В данном случае владелец телефонного номера обязан явиться в полицию.

Закон Грузии №2692 от 17 октября 2014 года – веб-страница, 31.10.2014 г.

Закон Грузии №3556 от 1 мая 2015 года – веб-страница, 18.05.2015 г.

Закон Грузии №3712 от 12 июня 2015 года – веб-страница, 24.06.2015 г.

Закон Грузии №3922 от 8 июля 2015 года – веб-страница, 15.07.2015 г.

Закон Грузии №4627 от 11 декабря 2015 года – веб-страница, 29.12.2015 г.

Закон Грузии №5454 от 22 июня 2016 года – веб-страница, 12.07.2016 г.

Закон Грузии №765 от 4 мая 2017 года – веб-страница, 25.05.2017 г.

Закон Грузии №960 от 1 июня 2017 года – веб-страница, 20.06.2017 г.

Закон Грузии №3100 от 5 июля 2018 года – веб-страница, 11.07.2018 г.

Закон Грузии №5032 от 20 сентября 2019 года – веб-страница, 01.10.2019 г.

Закон Грузии №5768 от 17 марта 2020 года – веб-страница, 23.03.2020 г.

Закон Грузии №6057 от 10 июня 2020 года – веб-страница, 19.06.2020 г.

Закон Грузии №6761 от 13 июля 2020 года – веб-страница, 20.07.2020 г.

Закон Грузии №1576 от 24 мая 2022 года – веб-страница, 06.06.2022 г.

Закон Грузии №3515 от 21 сентября 2023 года – веб-страница, 12.10.2023 г.

Закон Грузии №4002 от 15 декабря 2023 года – веб-страница, 26.12.2023 г.

Решение Конституционного Суда Грузии №1/3/697 от 20 ноября 2024 года – веб-страница, 22.11.2024 г.

Закон Грузии №276 от 6 февраля 2025 года – веб-страница, 06.02.2025 г.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Глава IV

Полицейские мероприятия

 

Статья 18. Превентивные меры и меры реагирования полиции на правонарушения

1. Полиция в целях предотвращения угрозы общественной безопасности и правопорядку или пресечения их нарушения применяет в пределах своей компетенции следующие превентивные меры:

а) опрос лица;

б) идентификация лица;

в) приглашение лица;

г) поверхностная проверка и осмотр;

д) специальная проверка и осмотр;

е) специальный полицейский контроль;

ж) требование покинуть место и запрет на вход на конкретную территорию;

з) ограничение передвижения лица или транспортного средства либо фактического владения вещью;

и) применение автоматической фототехники (радара) и видеотехники;

к) создание и использование технических средств;

л) осуществление оперативно-розыскных мероприятий.

2. Полиция принимает меры реагирования на правонарушения на основании настоящего Закона, законодательства Грузии в сферах административных правонарушений и уголовного права, а также других нормативных актов.

3. Полицейский обязан в случае невозможности его идентификации по внешним признакам как полицейского предъявить лицу документ, удостоверяющий его полномочия, если указанное не воспрепятствует исполнению им полицейских функций.

4. Полиция при применении превентивных мер и мер реагирования на правонарушения учитывает особенности и наилучшие интересы несовершеннолетних.

Закон Грузии №3712 от 12 июня 2015 года – веб-страница, 24.06.2015 г.

 

Статья 19. Опрос лица

1. Полицейский вправе в целях обеспечения общественной безопасности устанавливать личность лиц открыто и непосредственно у этих лиц, для чего они могут быть остановлены, выяснять их персональные данные и требовать от них предъявления документов, удостоверяющих личность:

а) если лицо обладает внешними признаками, идентичными внешним признакам находящегося в розыске лица или безвестно отсутствующего лица;

б) при наличии достаточного основания полагать, что лицом совершено или будет совершено правонарушение;

в) в случае нахождения лица на территории или объекте, подчиненном специальному режиму, либо в месте осуществления специального полицейского контроля;

г) при наличии у лица оружия, определенного Законом Грузии «Об оружии», для ношения которого требуется специальное разрешение, и если установление права ношения этого оружия иным образом не представляется возможным;

д) в случае нахождения лица на месте преступления или дорожно-транспортного происшествия, либо иного чрезвычайного происшествия;

е) если внешние признаки лица или транспортного средства либо действие лица указывает на его возможное участие в совершении правонарушения.

11. Полиция правомочна при применении мер, предусмотренных пунктом первым настоящей статьи, в том числе, с целью идентификации предположительно разыскиваемого лица, предположительно пропавшего лица или иностранца, предположительно незаконно находящегося на территории Грузии, либо с целью перепроверки факта приостановления или лишения лица права, перепроверять данные о соответствующем лице в информационных базах Министерства.

2. Полицейский правомочен опросить лицо при наличии достаточного основания полагать, что лицо обладает информацией, необходимой для исполнения полицейских функций. Предоставление лицом информации является добровольным, кроме случая, предусмотренного пунктом 8 статьи 17 настоящего Закона. Применение данной меры в отношении лиц в возрасте до 14 лет допускается только с участием родителей или иных законных представителей.

3. Лицу разъясняется основание применения полицейской меры, если это не воспрепятствует исполнению полицией функций, возложенных на нее настоящим Законом. В случае осуществления опроса, предусмотренного пунктом 2 настоящей статьи, лицу до применения указанной меры разъясняется, что участие в нем является добровольным, кроме случая, предусмотренного пунктом 8 статьи 17 настоящего Закона.

Закон Грузии №1036 от 1 декабря 2021 года – веб-страница, 06.12.2021 г.

Закон Грузии №1576 от 24 мая 2022 года – веб-страница, 06.06.2022 г.

 

Статья 20. Идентификация лица

1. Полиция правомочна в целях защиты общественной безопасности производить идентификацию лица в случае, предусмотренном пунктом первым статьи 19 настоящего Закона, если установление личности лица путем применения превентивных мер, предусмотренных тем же пунктом, не представляется возможным либо сопряжено с особыми сложностями или при наличии достаточного основания полагать, что предоставленные лицом сведения или (и) документы, удостоверяющие личность лица, не отражают данных о его личности и идентификация лица необходима с целью превенции совершения правонарушения, либо при наличии достаточного основания полагать, что это лицо напрямую связано с совершенным правонарушением.

2. Мероприятиями по идентификации лица являются:

а) снятие отпечатков пальцев и ладони;

б) съемка фотоснимка;

в) фиксирование характерных физических признаков;

г) измерение роста;

д) запись голоса;

е) перепроверка данных в информационных базах Министерства;

ж) фиксирование других биометрических данных.

3. До осуществления мероприятий по идентификации лица указанному лицу предоставляется возможность добровольно удостоверить свою личность в разумный срок.

4. Полицейский при осуществлении мероприятия по идентификации лица составляет протокол, в котором указываются основание осуществления мероприятия и все важные фактические обстоятельства. Протокол подписывают полицейский, осуществивший мероприятие, и адресат мероприятия. В случае отказа адресата мероприятия от подписания протокола в протоколе делается соответствующая запись. Адресат мероприятия вправе внести в протокол замечание, которое удостоверяется его подписью.

5. Составление протокола, предусмотренного пунктом 4 настоящей статьи, не является обязательным в случае инспектирования лиц на Государственной границе Грузии или (и) осуществления мероприятия, предусмотренного настоящей статьей, с использованием специальной электронной программы.

6. В случае, предусмотренном пунктом 5 настоящей статьи, лицо вправе в 3-дневный срок обратиться в Министерство и письменно потребовать предоставления акта о мероприятии, осуществленном в отношении него.

7. Порядок осуществления мероприятий по идентификации лица, определенных настоящей статьей, в том числе, перепроверки данных в специальной электронной программе, устанавливает Министр.

Закон Грузии №1036 от 1 декабря 2021 года – веб-страница, 06.12.2021 г.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 21. Приглашение лица

1. Полиция вправе для беседы пригласить лицо в полицию путем уведомления:

а) при наличии достаточного основания полагать, что лицо обладает необходимой для полиции информацией, которая поможет ей в исполнении своих функций;

б) если указанное необходимо для осуществления мероприятий по идентификации другого лица.

2. В случае уведомления лицу разъясняется основание приглашения.

3. При направлении сообщения о приглашении лицу разъясняется, что явка в полицию и оставление полиции являются добровольными действиями, кроме случая, предусмотренного пунктом 8 статьи 17 настоящего Закона.

4. Во время приглашения лица учитываются особенности его служебных обязанностей и интересы личной жизни.

5. Приглашение несовершеннолетнего допускается только вместе с родителем или законным представителем.

6. Продолжительность пребывания приглашенного совершеннолетнего лица в полиции не должна превышать 4 часов, а несовершеннолетнего лица – 2 часов.

7. Во время проведения беседы с приглашенным лицом составляется протокол беседы, который подписывают приглашенное лицо, а если приглашенным лицом является несовершеннолетний, – также сопровождающий его родитель или законный представитель и полицейский, составивший протокол. В протоколе беседы с приглашенным лицом указываются адресат беседы, основание беседы, в связи с разъяснением лицу его прав, а также иные фактические обстоятельства. В случае отказа приглашенного лица подписать протокол беседы в протоколе делается соответствующая запись. Приглашенное лицо вправе внести в протокол замечание, которое удостоверяется его подписью.

Закон Грузии №1576 от 24 мая 2022 года – веб-страница, 06.06.2022 г.

 

Статья 22. Поверхностная проверка и осмотр

1. Поверхностная проверка лица подразумевает поверхностную проверку его одежды только путем проведения по поверхности его одежды рукой, специальным прибором или средством.

2. Полицейский правомочен для осуществления поверхностной проверки в рамках применения превентивных мер останавливать лиц:

а) при наличии достаточного основания полагать, что у лица имеется при себе вещь, перенос которой ограничен или которая представляет угрозу жизни и здоровью его самого либо других лиц;

б) в случае нахождения лица в непосредственной близости, в радиусе 20 метров, от территории или объекта, подчиненного специальному режиму, определенному статьей 23 настоящего Закона;

в) при наличии достаточного основания полагать, что в месте, где находится лицо, собираются лица, незаконно пребывающие на территории Грузии, укрываются разыскиваемые лица или может быть совершено правонарушение.

3. Поверхностная проверка производится полицейским соответствующего пола. В случае безотлагательной необходимости поверхностную проверку может производить любой полицейский только с использованием специального прибора или средства.

4. В рамках превентивных полномочий полиции полицейский вправе осуществлять поверхностную проверку вещи или транспортного средства:

а) если он производит поверхностную проверку фактического владельца этой вещи или транспортного средства;

б) при наличии достаточного основания полагать, что в указанном транспортном средстве находится правонарушитель или лицо, свобода которого ограничивается незаконным образом;

в) при наличии достаточного основания полагать, что в этом транспортном средстве находится вещь, которая подлежит изъятию;

г) при наличии достаточного основания полагать, что эта вещь или транспортное средство находится в том месте, где может быть совершено преступление, для предотвращения которого необходимо произвести поверхностную проверку.

5. Поверхностная проверка вещи или транспортного средства подразумевает визуальный осмотр вещи или (и) транспортного средства, а в случае с транспортным средством – также визуальный осмотр его багажника.

6. При поверхностной проверке вещи или транспортного средства должны присутствовать фактический владелец этой вещи или транспортного средства либо член его семьи.

7. Полицейский обязан разъяснить лицу право на обжалование законности меры, определенной настоящей статьей.

8. Продолжительность остановки лица не должна превышать 30 минут с момента остановки.

9. Полицейский при применении меры, определенной настоящей статьей, составляет протокол. Протокол подписывают полицейский, составивший протокол, и адресат меры, а во время проверки/осмотра вещи или транспортного средства в случае отсутствия на месте адресата меры протокол подписывает член его семьи, а в случае отсутствия на месте члена семьи адресата меры – сосед. В протоколе указываются лица, участвовавшие в принятии меры, и фактические обстоятельства. В случае отказа адресата меры от подписания протокола в протоколе делается соответствующая запись. Лицо, подписавшее протокол, вправе внести в протокол замечание, которое удостоверяется его подписью. В случае невозможности установить личность владельца вещи или транспортного средства, подлежащего проверке (осмотру), полицейский применяет меру, определенную настоящей статьей, без участия лиц, предусмотренных настоящим пунктом.

10. Если во время поверхностной проверки возникло основание для обыска, полицейский производит обыск в порядке, установленном Уголовно-процессуальным кодексом Грузии.

 

Статья 23. Специальная проверка и осмотр

1. Специальная проверка и осмотр как превентивная мера подразумевают проверку и осмотр лица, вещи или транспортного средства на территории или объекте, подчиненном специальному режиму, необходимые для обнаружения вещи, а также для установления природы вещи. Перечень территорий и объектов, подчиненных специальному режиму, устанавливает Правительство Грузии.

2. Полиция в пределах своей компетенции проводит в качестве превентивной меры специальную проверку и осмотр лица только:

а) при наличии достаточного основания полагать, что у лица имеется при себе предмет, владение которым было бы правонарушением либо нарушением порядка, установленного на территории или объекте, подчиненном специальному режиму;

б) в случае, если это необходимо для установления личности лица, находящегося в беспомощном состоянии;

в) в случае прохождения лицом контроля на погранично-пропускном пункте в порядке, установленном законодательством Грузии.

3. Специальная проверка и осмотр лица производятся полицейским соответствующего пола, кроме случая, когда осуществление полицейским специальной проверки и осмотра лица в конкретном случае требует особых усилий. Проведение специальной проверки и осмотра полицейским противоположного пола допускается только с использованием специального прибора или средства.

4. Полиция в пределах своей компетенции производит в качестве превентивной меры специальную проверку и осмотр вещи или транспортного средства в случаях, предусмотренных пунктом 4 статьи 22 настоящего Закона.

5. Специальная проверка и осмотр судна производятся:

а) для установления государства флага;

б) с целью инспектирования экипажа и пассажиров судна;

в) в целях обеспечения безопасности судна, установления соответствия его навигационно-судоходных средств, природоохранных и бытовых условий международным стандартам.

6. При производстве специальной проверки и осмотра вещи или транспортного средства должен присутствовать фактический владелец этой вещи или транспортного средства либо член его семьи.

7. В случаях, предусмотренных пунктами 4 и 5 настоящей статьи, полицейский обязан разъяснить лицу право на обжалование законности меры.

8. Если во время производства специальной проверки и осмотра возникло основание для обыска, полицейский производит обыск в порядке, установленном Уголовно-процессуальным кодексом Грузии.

 

Статья 24. Специальный полицейский контроль

1. Специальный полицейский контроль лица, вещи или транспортного средства осуществляется при наличии достаточного основания полагать, что совершено или будет совершено преступление либо иное правонарушение.

2. Специальный полицейский контроль – это контроль, осуществляемый полицией на предварительно выбранной территории и в течение определенного времени, а также в случае безотлагательной необходимости на соответствующей территории и на соответствующий срок для достижения цели, предусмотренной пунктом первым настоящей статьи.

3. Письменное распоряжение об осуществлении специального полицейского контроля издает Министр, а в случае безотлагательной необходимости соответствующее устное распоряжение издает Министр или должностное лицо, определенное его приказом. Такое устное распоряжение оформляется письменно в течение 24 часов.

4. При осуществлении специального полицейского контроля производятся проверка и осмотр, предусмотренные пунктами первым и 5 статьи 22 настоящего Закона.

5. При осуществлении специального полицейского контроля полицейский должен быть оснащен включенной видеосъемочной техникой, закрепленной на форменной одежде.

 

Статья 25. Требование покинуть место и запрет на вход на конкретную территорию

1. Полицейский вправе потребовать от лица покинуть определенное место на определенный срок или запретить ему входить на конкретную территорию, если это необходимо для предотвращения опасности.

2. Ограничение, указанное в пункте первом настоящей статьи, может быть продлено до устранения опасности.

3. Принятие мер, определенных настоящей статьей, не должно повлечь длительное ограничение права лица на пользование собственным местом проживания.

 

Статья 26. Ограничение передвижения лица или транспортного средства либо фактического владения вещью

1. Полиция правомочна в соответствии с законодательством Грузии ограничить передвижение лица:

а) если лицо своим действием представляет угрозу для своей жизни и здоровья, а также для жизни и здоровья других людей;

б) в случае невыполнения лицом требования, предусмотренного статьей 25 настоящего Закона;

в) с целью предотвращения совершения преступления или административного правонарушения.

2. Полиция правомочна в соответствии с законодательством Грузии временно ограничить фактическое владение вещью или передвижение транспортного средства для предотвращения опасности, если вещь или транспортное средство может быть использовано лицом с целью посягательства на свою жизнь и здоровье либо на жизнь или (и) здоровье другого человека или с целью повреждения чужой вещи.

3. Ограничение фактического владения вещью осуществляется путем изъятия вещи у его фактического владельца, ограничения его переноса или перевозки либо иного ограничения.

4. Временное ограничение передвижения лица и переноса или перевозки вещи немедленно прекращается в случае устранения основания для применения данной меры.

 

Статья 27. Использование автоматической фототехники (радара) и видеотехники

1. Полиция правомочна в порядке, установленном законодательством Грузии, в целях защиты общественной безопасности закреплять на форменной одежде, монтировать/размещать на транспортных средствах, дорогах, по внешнему периметру зданий, в пограничной зоне Грузии, пограничной полосе Грузии, морском пространстве Грузии и использовать фото- и видеотехнику/оснащение или другое техническое оснащение, определенное приказом Министра, а также использовать находящуюся в чужом владении смонтированную автоматическую фото- и видеотехнику, в частности:

а) в целях превенции преступлений, а также безопасности лиц, охраны собственности, общественной безопасности и защиты несовершеннолетних от вредного влияния;

б) в целях обеспечения соблюдения правил дорожного движения;

в) в целях охраны Государственной границы Грузии, а также превенции, выявления, пресечения преступлений и других правонарушений в пограничной зоне и пограничной полосе Грузии и обеспечения безопасности лиц на границе;

г) в целях своевременного выявления угрозы для лиц и имущества на погранично-пропускных пунктах.

11. Постановлением Правительства Грузии определяются перечень зданий и сооружений, монтаж/размещение автоматической фото- или (и) видеотехники по внешнему периметру которых является обязательным условием, а также технические характеристики и порядок эксплуатации указанной автоматической фото- и видеотехники.

2. В случаях, предусмотренных пунктом первым настоящей статьи, информация о смонтированной/размещенной автоматической фототехнике (радаре) и видеотехнике должна быть помещена на видном месте, кроме случая, предусмотренного пунктом 3 настоящей статьи.

3. В целях обеспечения безопасности дорожного движения полиция на отрезках дорог в ограниченном количестве, определенных обоснованным приказом директора Департамента Патрульной полиции Министерства внутренних дел Грузии, правомочна монтировать/размещать на имеющихся в ее пользовании автотранспортных средствах без соответствующих опознавательных знаков фото- и видеотехнику и нестационарные (переносные) приборы замера скорости. В таком случае информация о возможном использовании фототехники (радара) и видеотехники указывается на въезде (въездах) и выезде (выездах) с соответствующих отрезков дорог. При использовании автоматической фототехники (радара) и видеотехники автотранспортным средством полиции с соответствующими опознавательными знаками на отрезках дорог нет необходимости указывать об этой информации.

4. Применение автоматической фото- и видеотехники, а также нестационарных (переносных) приборов замера скорости (непосредственная съемка с их помощью), смонтированных/размещенных на автотранспортных средствах без соответствующих опознавательных знаков, находящихся в пользовании полиции, допускается только на отрезках дорог, определенных в соответствии с пунктом 3 настоящей статьи. Информация, полученная в результате применения автоматической фото- и видеотехники, а также нестационарных (переносных) приборов замера скорости, смонтированных/размещенных на находящихся в пользовании полиции автотранспортных средствах без соответствующих опознавательных знаков, подлежит уничтожению не позднее 24 часов после ее получения, кроме случая, когда добытая информация отражает нарушение правил дорожного движения, определенных Кодексом Грузии об административных правонарушениях, и ее архивирование производится с целью осуществления судопроизводства в порядке, установленном законодательством Грузии. Если полученная информация содержит сведения о преступлении, изъятие информации происходит в порядке, установленном Уголовно-процессуальным кодексом Грузии.

5. Вопросы размещения и использования автоматической фото- и видеотехники и нестационарных (переносных) приборов замера скорости, смонтированных/размещенных на находящихся в пользовании полиции автотранспортных средствах без соответствующих опознавательных знаков, а также вопросы обработки данных определяются приказом Министра.

Закон Грузии №713 от 21 апреля 2017 года – веб-страница, 10.05.2017 г.

Закон Грузии №5613 от 19 декабря 2019 года – веб-страница, 24.12.2019 г.

Закон Грузии №1036 от 1 декабря 2021 года – веб-страница, 06.12.2021 г.

 

Статья 28. Создание и использование технических средств

1. Полиция в целях защиты общественной безопасности в пределах полномочий, предоставленных настоящим Законом и другими законами Грузии, создает и использует технические средства, а также обеспечивает их охрану.

2. Используемые полицией технические средства и методы их использования не должны ущемлять честь и достоинство человека, нарушать основные права и свободы человека, признанные Конституцией Грузии, создавать угрозу жизни и здоровью человека, причинять вред окружающей среде.

3. Технические средства используются в соответствии с законодательством Грузии.

 

Статья 29. Осуществление оперативно-розыскных мероприятий

1. Оперативно-розыскная деятельность полиции регулируется Законом Грузии «Об оперативно-розыскной деятельности» и иными нормативными актами.

2. (искл. – 0 8.07.2015, №3922).

Закон Грузии №3922 от 8 июля 2015 года – веб-страница, 15.07.2015 г.

 

Глава V

Меры принуждения

 

Статья 30. Меры принуждения

Под мерами принуждения подразумевается применение полицией физической силы, специальных средств и огнестрельного оружия для исполнения функций полиции.

 

Статья 31. Право применения мер принуждения

1. Для обеспечения исполнения функций, возложенных на полицию, полицейский правомочен пропорционально применять наиболее подходящие меры принуждения только в случае необходимости, с интенсивностью, обеспечивающей достижение законной цели.

2. Полицейский вправе применять огнестрельное оружие и специальные средства только в случае прохождения им специальной подготовки.

3. Полицейский обязан заранее предупредить лицо о применении физической силы, специальных средств и огнестрельного оружия, дать ему разумный срок для выполнения законного требования полицейского, кроме случая, когда промедление может повлечь посягательство на жизнь и здоровье лица или (и) полицейского либо иные тяжкие последствия, или в создавшейся ситуации такое предупреждение неоправданно либо невозможно.

4. Вид и интенсивность применения меры принуждения определяются с учетом конкретной ситуации, характера правонарушения и индивидуальных особенностей правонарушителя. При этом при применении мер принуждения полицейский должен стараться, чтобы причиненный вред был минимальным и соразмерным.

5. Полицейский обязан оказывать первичную неотложную медицинскую помощь лицам, пострадавшим в результате применения мер принуждения.

6. Полицейскому запрещается применять средства, могущие повлечь тяжкие увечья человека, связанные с неоправданным риском или запрещенные законодательством Грузии.

 

Статья 32. Применение физической силы

1. Полицейский вправе применять физическую силу, в том числе, специальные приемы борьбы, для обеспечения личной безопасности или (и) безопасности лиц, пресечения преступления или (и) административного правонарушения, задержания лица, совершившего преступление или (и) административное правонарушение, если применение ненасильственных методов не обеспечивает исполнения полицейским функций, возложенных на него законом.

2. Полицейский обязан уведомить непосредственного начальника и прокурора о причинении лицу телесных повреждений в результате применения физической силы кроме случая, когда уведомление непосредственного начальника и прокурора о причинении лицу телесных повреждений невозможно, связано с особыми сложностями или может воспрепятствовать исполнению полицейских функций.

3. В случае применения физической силы в отношении неопределенного круга лиц руководящее должностное лицо должно уведомить об этом непосредственного начальника и прокурора.

 

Статья 33. Применение специальных средств

1. Полицейский для защиты общественной безопасности и охраны правопорядка применяет пассивные и активные специальные средства.

2. Пассивные специальные средства обеспечивают защиту жизни и здоровья полицейского или (и) защищаемого им лица. К таким специальным средствам относятся: бронежилет, каска (шлем), щит, противогаз и иные специальные средства для защиты тела.

3. Активные специальные средства на короткий срок лишают лицо возможности оказывать сопротивление полицейскому или (и) помогают полицейскому в исполнении полицейских функций. К таким специальным средствам относятся: наручники и иные средства связывания, специальная палка, слезоточивый газ, перечный газ, акустическое средство, нелетальное оружие (в том числе, нелетальный снаряд), светозвуковое устройство психологического воздействия, средство принудительной остановки транспорта, средство разрушения преград, водомет, броне­машина и другие специальные транспортные средства, специальная краска, служебная собака и служебная лошадь, электрошоковое устройство и сети для связывания. Указанные специальные средства применяются следующим образом:

а) наручники и иные средства связывания – к лицу, совершившему преступление или общественно опасное деяние, оказывающему либо могущему оказать сопротивление полицейскому или пытающемуся скрыться; при конвоировании задержанного или арестованного; если лицо своими опасными действиями может причинить вред себе и окружающим;

б) палка специальная – с целью отражения нападения на лицо, полицейского или (и) охраняемый объект; при задержании лица, совершившего преступление, или нарушителя правопорядка, ока­зывающего злостное неподчинение законному требованию полицейского; для пресечения массового и группового нарушения правопорядка;

в) слезоточивый газ, перечный газ, акустическое средство и нелетальное оружие (в том числе, нелетальный снаряд) – для отражения нападения на лицо, полицейского или (и) охраняемый объект; для пресечения массового и группового нарушения правопорядка; при задержании лица, совершившего преступление или общественно опасное деяние, либо с целью принудить его покинуть занятую им территорию, транспортное средство либо здание или сооружение, в котором оно укрывается;

г) светозвуковое устройство психологического воздействия – для отражения нападения на государственный или (и) общественный объект, для отражения нападения на лицо или (и) полицейского, для задержания лица, оказывающего вооруженное сопротивление; для выдворения преступника или лица, совершившего общественно опасное деяние, ворвавшегося в здание или сооружение, на земельный участок, в транспортное средство, для освобождения лица, незаконно лишенного свободы;

д) средство принудительной остановки транспорта – для принудительной остановки транспортного средства, водитель кото­рого не выполнил требования полицейского остановиться и действия водителя которого создают угрозу жизни и здоровью человека, либо если использование такого средства необходимо для защиты пропорционального правового блага;

е) средство разрушения преград – при задержании лица, совершившего преступление или общественно опасное деяние; для освобождения лица, незаконно лишенного свободы, находящегося в замкнутом пространстве;

ж) водомет, бронемашина и другие специальные транспортные средства – для пресечения массовых нарушений правопорядка, отражения группового нападения на государственные или (и) общественные объекты, принудительной остановки транспортного средства, водитель которого не выполнил требования полицейского остановиться, задержания вооруженного преступника;

з) специальная краска – для выявления лица, совершившего преступление;

и) служебная собака – для пресечения массового нарушения правопорядка, при преследовании и задержании лица, совершившего преступление или общественно опасное деяние, при кон­воировании задержанного или арестованного лица, для отражения нападения на лицо или (и) полицейского;

к) служебная лошадь – при преследовании и задержании лица, совершившего преступление или общественно опасное деяние, при патрулировании, пресечении массовых нарушений правопорядка;

л) электрошоковое устройство – с целью отражения нападения на лицо, полицейского или (и) охраняемый объект;

м) сети для связывания – при преследовании правонарушителя, для отражения вооруженного нападения, захвата лица, осуществившего нападение.

4. Полицейский обязан уведомить непосредственного начальника и прокурора о ранении либо причинении лицу увечий вследствие применения к нему специального средства, кроме случая, когда уведомление непосредственного начальника и прокурора о ранении либо причинении лицу телесных повреждений невозможно, связано с особыми сложностями или может воспрепятствовать исполнению полицейских функций.

5. В случае использования специального средства в отношении неопределенного круга лиц руководящее должностное лицо должно уведомить об этом непосредственного начальника и прокурора.

6. Правила хранения, ношения и применения специальных средств, имеющихся на вооружении полиции, определяются нормативными актами Министра.

 

Статья 34. Право применения огнестрельного оружия

1. Полицейский имеет право на хранение, ношение и применение служебно-штатного огнестрельного оружия, а также в порядке, установленном Министром, – дополнительного служебно-штатного огнестрельного оружия.

2. Порядок хранения и ношения огнестрельного оружия, находящегося в распоряжении полицейского, устанавливает Министр.

3. Пассивным применением огнестрельного оружия считается демонстрирование полицейским оружия для достижения легитимной цели.

4. Активным применением огнестрельного оружия считается прицельный выстрел из оружия.

5. Полицейский имеет право в качестве крайней меры применять огнестрельное оружие:

а) для защиты лица и себя от опасности, угрожающей их жизни или (и) здоровью;

б) для освобождения лица, незаконно лишенного свободы;

в) для пресечения побега лица, задержанного, по имеющимся у полицейского предварительным данным, за насильственные действия или за особо тяжкое преступление;

г) с целью пресечения насильственного преступления в случае оказания лицом сопротивления полицейскому;

д) при отражении нападения на охраняемый объект, государственный орган или (и) общественную организацию;

е) для защиты человека от нападения опасного животного;

ж) для повреждения транспортного средства с целью его остановки, если действия водителя представляют реальную угрозу жизни или (и) здоровью людей и водитель не подчиняется неоднократному требованию полицейского остановить транспортное средство, кроме выстрела в движущееся транспортное средство из движущегося транспортного средства.

6. Активному применению огнестрельного оружия в отношении лица должно предшествовать устное предупреждение о его применении: «Стой! Полиция! Стрелять буду!», затем – производится предупредительный выстрел. В случае необходимости предупредительный выстрел может не производиться.

7. Применение огнестрельного оружия без предупреждения допускается:

а) при вооруженном нападении, а также при неожиданном нападении с применением боевой техники, любых транспортных или механических средств;

б) при побеге лица, задержанного или арестованного, по имеющимся у полицейского предварительным данным, за совершение особо тяжкого преступления с использованием транспортного средства;

в) при оказании лицом вооруженного сопротивления;

г) для подачи сигнала тревоги или вызова вспомогательных сил;

д) для пресечения попытки завладения огнестрельным оружием;

е) для умерщвления животного со смертельными повреждениями или смертельными увечьями, когда очевидна невозможность решения проблемы иным образом.

8. Применение огнестрельного оружия, сопряженное с опасностью смертельного ранения, допускается только в случаях необходимого отражения нападения или (и) крайней необходимости.

9. Полицейскому запрещается применять огнестрельное оружие в местах, где может быть причинен вред другим лицам, а также в огнеопасных и взрывоопасных местах, кроме случаев необходимого отражения нападения или (и) крайней необходимости.

10. Полицейский обязан незамедлительно уведомить своего непосредственного на­чальника и прокурора об активном применении огнестрельного оружия.

11. Перечень огнестрельного оружия и боеприпасов, имеющихся на вооружении полиции, устанавливается законодательством Грузии.

 

Статья 35. Ограничение применения мер принуждения

1. Запрещается применение физической силы, специальных средств и огнестрельного оружия в отношении беременных женщин, несовершеннолетних, лиц с явными признаками ограничения возможностей или старости, кроме случаев совершения ими вооруженного или группового нападения, оказания полицейскому вооруженного сопротивления, угрожающего жизни и здоровью других лиц или полицейских, если отразить такое нападение и сопротивление иными способами и средствами невозможно.

2. Исключением из пункта первого настоящей статьи является случай, когда неприменение физической силы и специальных средств делает невозможным исполнение полицейских функций.

 

Глава VI

Служба в полиции

 

Статья 36. Порядок прохождения службы в полиции

1. Порядок прохождения службы в полиции определяется нормативными актами Министра.

2. Полицейскому запрещается устраивать забастовки, а также участвовать в собраниях и манифестациях.

3. Полицейскому запрещается быть членом политического объединения.

4. Полицейский не вправе выполнять какую-либо оплачиваемую работу, кроме научной, педагогической или творческой деятельности, занимать какую-либо должность в каком-либо другом казенном учреждении или выполнять какую-либо оплачиваемую работу на предприятии, созданном при долевом участии государства в размере более 50 процентов, занимать какую-либо должность в органе или учреждении иностранного государства.

5. Порядок прохождения службы в полиции, предусмотренный пунктом первым настоящей статьи, охватывает нормы, касающиеся приема на службу/назначения на должность полицейских или (и) других служащих Министерства, их аттестации, проведения специального конкурса, присвоения званий полицейским или (и) другим служащим Министерства, их поощрения, привлечения к дисциплинарной ответственности, увольнения со службы/освобождения от должности, возрастных ограничений полицейских, правового статуса полицейских или (и) других служащих Министерства, а также другие вопросы, связанные с организацией службы.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 37. Порядок приема на службу

1. На службу в полицию принимаются граждане Грузии, достигшие 18 лет, владеющие государственным языком Грузии, которые по своим личностным и деловым качествам, уровню образования, физической подготовки и состоянию здоровья могут исполнять полицейские функции.

2. Кандидатов для принятия на службу в полицию подбирают кадровое подразделение Министерства и специальная комиссия, которые проверяют состояние здоровья кандидатов, их физическую подготовку, образование и деловые качества.

3. Кандидаты, принимаемые на отдельные должности в полиции, проходят в Академии Министерства соответствующую образовательную программу или курс специальной подготовки до либо после принятия на службу в полицию.

31. Дактилоскопирование лиц, работающих в системе Министерства, и подлежащих приему на работу в системе Министерства кандидатов, стажеров, практикантов является обязательным. Порядок получения и хранения дактилоскопических данных устанавливается приказом Министра.

4. Лица принимаются на службу в полицию, как правило, в результате прохождения специального конкурса. Порядок и условия приема лиц на службу в полицию без прохождения специального конкурса определяются приказом Министра.

5. Правовой акт о приеме/назначении на службу или об освобождении/увольнении со службы может издаваться с использованием системы электронного документооборота. Правовой акт, изданный в указанном порядке, считается сданным в систему электронного документооборота с момента отправления на адрес лица, которого непосредственно касается правовой акт о приеме/назначении на службу или об освобождении/увольнении со службы (в том числе, об отстранении от должности).

Закон Грузии №174 от 13 декабря 2024 года – веб-страница, 29.12.2024 г.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 371. Проверка кандидатов, стажеров, практикантов, подлежащих приему на работу в системе Министерства, и лиц, работающих в системе Министерства

1. Подлежащие приему на работу в системе Министерства кандидаты, стажеры, практиканты (далее – кандидаты) и лица, работающие в системе Министерства, в том числе, военнослужащие, публичные чиновники, гражданские лица, лица, работающие по трудовому договору (далее – трудоустроенные лица), подлежат проверке. Порядок осуществления указанной проверки устанавливает Министр.

2. Целью проверки, предусмотренной пунктом первым настоящей статьи, является установление степени соответствия кандидатов или (и) трудоустроенных лиц требованиям, вытекающим из функций/задач, определенных законодательством Грузии для служащих Министерства, и выявление обстоятельств, препятствующих надлежащему исполнению ими служебных обязанностей.

Закон Грузии №1036 от 1 декабря 2021 года – веб-страница, 06.12.2021 г.

 

Статья 38. Ограничения, установленные при поступлении на службу

На службу в полицию не принимаются:

а) лица, имеющие судимость за совершение умышленного преступления;

б) лица, в отношении которых ведется уголовное преследование;

в) лица, признанные судом ограниченно дееспособными или поддерживаемыми лицами, если решением суда не определено иное;

г) лица, лишенные судом права занимать соответствующую должность;

д) лица, которые по состоянию здоровья, согласно медицинскому заключению, не могут удовлетворять требованиям, необходимым для занятия соответствующей должности;

е) лица, страдающие алкоголизмом, наркоманией, токсикоманией, психическими или (и) другими заболеваниями. Перечень заболеваний совместно устанавливают Министр лиц, вынужденно перемещенных с оккупированных территорий, труда, здравоохранения и социальной защиты Грузии и Министр;

ж) лица, которые в результате занятия соответствующей должности связаны отношениями непосредственного служебного надзора с родителями, супругами, сестрами, братьями, детьми или с сестрами, братьями, родителями супругов;

з) иностранцы/претенденты на гражданство иностранного государства, кроме исключений, предусмотренных законодательством Грузии или международными договорами и соглашениями Грузии;

и) лица, которые в результате прохождения проверки в качестве кандидатов получили отрицательную оценку;

к) лица, которые при приеме их на службу умышленно сокрыли связанную с ними информацию или предоставили недостоверные данные;

л) лица, не удовлетворяющие требования к порядку прохождения службы в полиции, определенному приказом Министра.

Закон Грузии №3346 от 20 марта 2015 года – веб-страница, 31.03.2015 г.

Закон Грузии №3100 от 5 июля 2018 года – веб-страница, 11.07.2018 г.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 39. Порядок приема и прохождения службы в полиции призывником

Порядок приема и прохождения службы в полиции призывником определяется правовыми актами Министра и другими нормативными актами.

 

Статья 391. Перевод полицейского на должность, равнозначную (равноценную) ранее занимаемой должности, исходя из служебной необходимости

1. Исходя из служебной необходимости, по решению Министра или уполномоченного на то лица и с согласия полицейского или без его согласия может быть принято решение о переводе полицейского на должность, равнозначную (равноценную) ранее занимаемой им должности. Перевод полицейского в указанном порядке допускается также на территориально другое место работы. Перевод полицейского в указанном порядке без его согласия допускается сроком до 1 года. После истечения годичного срока полностью указанный срок в случае необходимости может продлеваться дополнительно до 1 года.

2. Перевод полицейского в порядке, предусмотренном пунктом первым настоящей статьи, допускается, если полицейский с учетом его образования (квалификации) и подлежащих исполнению функций и обязанностей может исполнять возложенные на него функции и обязанности.

3. После истечения срока, предусмотренного пунктом первым настоящей статьи, или устранения соответствующей служебной необходимости полицейский возвращается на должность, занимаемую им до перевода, а если это невозможно, он назначается на соответствующую, равнозначную (равноценную) ей должность. В случае отказа указанного полицейского от занятия предложенной ему должности он освобождается от занимаемой должности.

4. Помимо перевода полицейского на должность, равнозначную (равноценную) ранее занимаемой должности, исходя из служебной необходимости в порядке, установленном настоящей статьей, другие случаи служебного перемещения полицейских определяются приказом Министра.

Закон Грузии №1576 от 24 мая 2022 года – веб-страница, 06.06.2022 г.

 

Статья 40. Временное отстранение полицейского от должности

1. Полицейский на основании обоснованного письменного требования следственного органа, надлежащего заключения Генеральной инспекции Министерства или руководителя соответствующего подразделения, приказом Министра может быть временно отстранен от занимаемой должности до принятия окончательного решения о его признании виновным по уголовному делу.

2. В случае оправдания полицейского, отстраненного от должности, он должен быть восстановлен в той же должности, а если это невозможно, – в равноценной должности.

Закон Грузии №3922 от 8 июля 2015 года – веб-страница, 15.07.2015 г.

 

Статья 41. Порядок увольнения со службы/освобождения от должности полицейского или (и) другого служащего Министерства

1. Увольнение со службы полицейского или (и) другого служащего Министерства означает освобождение полицейского или (и) другого служащего Министерства от занимаемой должности и прекращение служебных отношений с ним.

2. Увольнение со службы/освобождение от должности полицейского или (и) другого служащего Министерства является обязательным при наличии одного из следующих оснований:

а) прекращение гражданства Грузии;

б) признание его судом безвестно отсутствующим или объявление умершим;

в) признание его судом ограниченно дееспособным или поддерживаемым лицом, если решением суда не определено иное;

г) истечение срока нахождения в распоряжении кадров;

д) смерть.

3. Полицейский или (и) другой служащий Министерства может быть уволен со службы/освобожден от должности:

а) на основании личного заявления (рапорта);

б) при сокращении штатов или во время реорганизации, повлекшей за собой сокращение штатов;

в) во время ликвидации структурного подразделения, входящего в систему Министерства, территориального органа, государственного подведомственного учреждения, юридического лица публичного права, действующего в сфере управления Министерства, или ликвидации их структурных единиц;

г) ввиду достижения предельного возраста пребывания на службе;

д) ввиду истечения срока выслуги лет;

е) ввиду его отсутствия на службе в течение 5 или более 5 рабочих дней по неуважительной причине;

ж) ввиду совершения дисциплинарного проступка или вступления в законную силу вынесенного в отношении него обвинительного приговора суда;

з) ввиду должностной несовместимости;

и) в связи с переходом на другую службу или в другое структурное подразделение в системе Министерства;

к) по состоянию здоровья, не позволяющему ему исполнять служебные обязанности, или (и) ввиду уклонения от медицинского освидетельствования в порядке, установленном приказом Министра;

л) ввиду нарушения им требований, установленных при приеме на службу;

м) ввиду его длительной нетрудоспособности, предусмотренной в порядке, установленном приказом Министра;

н) ввиду его неудовлетворительных профессиональных навыков;

о) ввиду его отказа от прохождения соответствующей специальной профессиональной образовательной программы или (и) курса специальной подготовки/переподготовки или (и) ввиду её/его безуспешного прохождения, если правовым актом Министра в таком случае прямо предусматривается увольнение со службы/освобождение от должности полицейского или (и) другого служащего Министерства;

п) ввиду истечения испытательного срока или его неудовлетворительных результатов;

р) по другим основаниям, прямо предусмотренным настоящим Законом и изданным на его основании нормативным актом.

4. Уволенное со службы/освобожденное от должности лицо обязано в порядке, установленном приказом Министра, вернуть материальные ценности, переданные ему в служебное пользование.

5. Решение об увольнении со службы/освобождении от должности полицейского или (и) другого служащего Министерства принимает Министр или лицо, уполномоченное на то Министром.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 42. Перевод полицейского или (и) другого служащего Министерства в распоряжение кадров

1. Полицейский или (и) другой служащий Министерства (кроме лиц, работающих по трудовому договору) приказом уполномоченного на то лица, в порядке, установленном приказом Министра, может быть освобожден от занимаемой должности и переведен в распоряжение кадров не более чем на 4-месячный срок:

а) на основании личного заявления (рапорта);

б) при сокращении штатов или во время реорганизации, повлекшей за собой сокращение штатов;

в) во время ликвидации структурного подразделения, входящего в систему Министерства, территориального органа, государственного подведомственного учреждения, юридического лица публичного права, действующего в сфере управления Министерства, или ликвидации их структурных единиц.

2. На полицейского или (и) другого служащего Министерства, переведенного в распоряжение кадров, может быть возложено временное исполнение обязанностей.

3. Полицейский или (и) другой служащий Министерства, находящийся в распоряжении кадров, считается предупрежденным о возможном увольнении со службы со дня его перевода в распоряжение кадров.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 43. Подготовка кадров полиции

1. Специальная профессиональная подготовка, переподготовка и повышение квалификации кадров полиции осуществляются в Академии Министерства.

2. (искл. – 21.07.2018, №3270).

3. Для студентов полицейских высших образовательных учреждений в случае, определенном законодательством Грузии, могут быть установлены ограничения, не предусмотренные Законом Грузии «О высшем образовании».

3. (искл. – 21.07.2018, №3270).

4. Академия Министерства правомочна осуществлять также подготовку, переподготовку и повышение квалификации служащих других государственных органов, а также служащих юридических лиц публичного и частного права, исполняющих функции защиты государственной безопасности и охраны правопорядка.

Закон Грузии №2367 от 2 мая 2014 года – веб-страница, 16.05.2014 г.

Закон Грузии №3922 от 8 июля 2015 года – веб-страница, 15.07.2015 г.

Закон Грузии №3270 от 21 июля 2018 года – веб-страница, 31.07.2018 г.

 

Статья 44. Звания в полиции

1. В полиции учреждаются звания, основания и порядок присвоения которых определяются настоящим Законом и другими актами.

2. Полицейскому присваивается звание, если он занимает должность, для которой определено равное или более высокое звание, чем подлежащее присвоению.

3. Не допускается присвоение звания полицейскому с пропуском какой-либо из ступеней; присвоение званий осуществляется только с соблюдением определенной последовательности.

 

Статья 45. Срок службы для присвоения звания в полиции

1. В полиции для присвоения звания, кроме младших специальных званий, установлен срок службы.

2. Для присвоения высших званий в Министерстве срок службы не устанавливается. Указанные звания присваиваются Президентом Грузии по представлению Министра.

3. Право на досрочное присвоение звания за особые заслуги или с учетом результатов аттестации имеет Министр или уполномоченное на то лицо.

 

Статья 46. Поощрение полицейского

1. За образцовое исполнение служебных обязанностей, длительную и добросовестную службу и выполнение поручений особой сложности или важности в отношении полицейских применяются следующие формы поощрения:

а) объявление благодарности;

б) выплата денежного вознаграждения;

в) награждение ценным подарком;

г) награждение грамотой Министерства;

д) награждение нагрудным знаком;

е) награждение медальоном Министерства;

ж) награждение медалью Министерства;

з) досрочное присвоение очередного звания;

и) досрочное снятие дисциплинарного взыскания;

к) награждение гражданским или служебно-штатным оружием;

л) представление к государственной награде.

2. Допускается одновременное применение нескольких форм поощрения полицейского.

3. Право на поощрение полицейского имеет уполномоченное на то лицо.

4. В отношении лиц, оказавших помощь полиции, могут применяться формы поощрения, предусмотренные пунктом первым настоящей статьи, за исключением форм поощрения, предусмотренных подпунктами «д», «з» и «и» пункта первого этой же статьи.

5. Порядок поощрения полицейских устанавливает Министр.

Закон Грузии №1938 от 23 декабря 2017 года – веб-страница, 29.12.2017 г.

 

Статья 47. Форменная одежда полицейского

1. Полицейский носит форменную одежду, установленную законодательством Грузии.

2. Полицейскому для удостоверения своих полномочий выдается удостоверение личности или (и) специальный жетон.

3. Образец форменной одежды полицейского утверждает Министр.

4. Образец служебного удостоверения или (и) образец специального жетона полицейского утверждает Министр в порядке, установленном Законом Грузии «О символах государственного значения».

Закон Грузии №4321 от 22 февраля 2019 года – веб-страница, 07.03.2019 г.

 

Глава VII

Правовая и социальная защита полицейского

 

Статья 48. Правовая защита полицейского

1. Полицейский при исполнении служебных обязанностей является представителем государственной власти и находится под защитой государства. Выполнение законного требования полицейского является обязательным для всех.

2. Никто не вправе вмешиваться в служебную деятельность полицейского, кроме случаев, предусмотренных законом.

3. Воспрепятствование полицейскому при исполнении им служебных обязанностей, ущемление его чести и достоинства, оказание ему сопротивления, угроза в его адрес, насилие по отношению к нему или посягательство на его жизнь, здоровье или имущество влекут ответственность, установленную законодательством Грузии.

4. Полицейский должен отказываться от выполнения явно незаконных приказов или распоряжений, если ему было или должно было быть известно об их незаконности, и действовать в рамках закона.

5. Полицейский в случае получения явно незаконного приказа или распоряжения должен уведомить об этом Генеральную инспекцию Министерства или прокурора.

6. Полицейский, отказавшийся выполнить явно незаконный приказ или распоряжение, к ответственности не привлекается.

7. Лицо, отдавшее полицейскому явно незаконный приказ или распоряжение, привлекается к ответственности в порядке, установленном законом.

8. Полицейский вправе за защитой своих прав и свобод обращаться в суд.

 

Статья 49. Социальная защита полицейского

1. Социальную защиту полицейского обеспечивает государство.

2. Обеспечивается обязательное государственное страхование жизни и здоровья полицейского.

3. За полицейским в период его нахождения в распоряжении кадров в течение 2 месяцев сохраняется зарплата (денежное довольствие) по последней занимаемой должности.

4. Вред, причиненный полицейскому при исполнении служебных обязанностей, возмещается полностью за счет средств государственного бюджета Грузии в порядке, установленном законодательством Грузии.

5. Пенсионное обеспечение полицейского осуществляется в соответствии с законодательством Грузии.

6. Порядок и условия оказания медицинских услуг полицейскому и члену (членам) его семьи определяет Министр.

61. Медицинское обеспечение служащих Министерства и Службы государственной безопасности Грузии, членов их семей, лиц, уволенных со службы в Министерстве и Службе государственной безопасности Грузии (лица, получающие государственные компенсации) и слушателей учебных заведений/подразделений Министерства и Службы государственной безопасности Грузии, а также проверку состояния здоровья в период прохождения службы (в том числе, во время приема на службу или увольнения со службы) осуществляет юридическое лицо публичного права, действующее в сфере управления Министерства, – Служба здравоохранения Министерства внутренних дел Грузии.

7. В пределах средств государственного бюджета Грузии приказом Министра для полицейских могут определяться дополнительные мероприятия по выплате единовременных пособий, оказанию другой социальной защиты и льготы.

8. Индивидуальным административно-правовым актом Министра полицейским могут быть предоставлены в пользование числящиеся на балансе Министерства квартиры, дома, подсобные сооружения и закрепленные за ними земельные площади для проживания.

Закон Грузии №3922 от 8 июля 2015 года – веб-страница, 15.07.2015 г.

 

Статья 50. Гибель полицейского при исполнении служебных обязанностей

1. В случае гибели полицейского при исполнении служебных обязанностей, кроме случаев, предусмотренных пунктом 11 настоящей статьи, его семье (наследнику) из ассигнований, выделенных Министерству внутренних дел Грузии из государственного бюджета Грузии, на основании акта, изданного Министром, выплачивается единовременное денежное пособие в размере не более 15 000 (пятнадцати тысяч) лари и сумма для возмещения расходов по погребению (обустройству места захоронения) в размере 500 (пятисот) лари. Расходы по погребению полицейского возмещаются государством.

11. В случае гибели полицейского при исполнении служебных обязанностей, в частности, во время осуществления превентивных мероприятий, предусмотренных настоящим Законом, пресечения правонарушения, задержания преступника, борьбы с преступностью, охраны общественного порядка или (и) столкновений в ходе боевых действий, нападения на него в связи со служебной деятельностью при спасении жизни, здоровья или (и) имущества людей или в результате полученных ранений, его семье (наследнику) из ассигнований, выделенных Министерству внутренних дел Грузии из государственного бюджета Грузии, на основании акта, изданного Министром, выплачивается единовременное денежное пособие в размере 100 000 (ста тысяч) лари и сумма для возмещения расходов по погребению (обустройству места захоронения) в размере 500 (пятисот) лари. Расходы по погребению полицейского возмещаются государством.

2. В пределах бюджетных ассигнований Министерства, при наличии экономии, на основании правового акта Министра члену семьи (наследнику) полицейского, погибшего при исполнении служебных обязанностей, либо находившемуся на его иждивении лицу может быть выплачено дополнительное материальное пособие.

3. В случае гибели полицейского при исполнении служебных обязанностей или в результате полученных ранений членам его семьи назначается государственная компенсация в соответствии с Законом Грузии «О государственной компенсации и государственной академической стипендии».

Закон Грузии №3895 от 3 июля 2015 года – веб-страница, 10.07.2015 г.

 

Статья 51. Повреждение здоровья полицейского при исполнении служебных обязанностей

1. В случае повреждения здоровья полицейского при исполнении служебных обязанностей, в соответствии со степенью повреждения, индивидуальным административно-правовым актом Министра ему выплачивается единовременное денежное пособие в следующих размерах:

а) при тяжелом повреждении здоровья – 7 000 (семь тысяч) лари;

б) при менее тяжелом повреждении здоровья – 4 000 (четыре тысячи) лари;

в) при легком повреждении здоровья – 2 000 (две тысячи) лари.

2. В случае повреждения здоровья полицейского при исполнении служебных обязанностей, если указанное повреждение лишает его возможности надлежащим образом исполнять служебные обязанности, Министерство обеспечивает трудоустройство этого полицейского на должности в системе Министерства, соответствующей его личностным и деловым качествам, образованию и состоянию здоровья.

3. Если в случаях, предусмотренных пунктом 2 настоящей статьи, Министерство по объективным причинам не сможет обеспечить трудоустройство полицейского, в период его пребывания безработным, но не более 1 года ему ежемесячно выплачивается компенсация в полном размере должностного оклада по последней занимаемой должности.

4. Степень повреждения здоровья полицейского устанавливается в порядке, определенном законом.

 

Статья 52. Рабочее время полицейского

1. Для полицейских установлен ненормированный рабочий день.

2. В системе Министерства или его отдельных структурных единицах в особых случаях, индивидуальным административно-правовым актом Министра на определенный срок может быть объявлен особый режим работы. Во время действия особого режима полицейские находятся в предусмотренных для них местах работы. Полицейскому разрешается оставить рабочее место только с разрешения непосредственного начальника.

3. Во время военного или чрезвычайного положения либо в других экстремальных ситуациях Министерство переходит на особый режим работы.

 

Статья 53. Отпуск полицейского

1. Продолжительность ежегодного оплачиваемого отпуска полицейского составляет 30 календарных дней.

2. Продолжительность ежегодного оплачиваемого отпуска полицейского, имеющего стаж работы в Министерстве более 5 лет, составляет 35 календарных дней, а полицейского со стажем работы более 10 лет – 40 календарных дней.

3. Исходя из служебной необходимости допускаются прекращение отпуска полицейского и его вызов на работу для продолжения службы.

 

Статья 54. Заработная плата полицейского

1. Заработная плата (денежное довольствие) полицейского состоит из должностного оклада и оклада, установленного за звание.

2. Полицейским помимо зарплаты могут выплачиваться надбавки к заработной плате (денежному довольствию) и компенсации.

3. Размеры заработной платы (должностного оклада и оклада за звание), надбавок к заработной плате (денежному довольствию) и компенсации, а также порядок и условия их выплаты определяются Министром.

 

Глава VIII

Финансирование и материально-техническое обеспечение полиции

 

Статья 55. Финансирование и материально-техническое обеспечение полиции

1. Структурные подразделения, территориальные органы Министерства и государственное подведомственное учреждение, входящее в сферу управления Министерства, – Пограничная полиция Грузии финансируются из государственного бюджета Грузии, а юридические лица публичного права, действующие в сфере управления Министерства, – в соответствии с законодательством Грузии.

2. Если полицейский при исполнении служебных обязанностей использует транспортное средство, находящееся в государственной или личной собственности, Министерство обеспечивает указанное транспортное средство горючим в порядке, установленном индивидуальным административно-правовым актом Министра.

 

Глава IX

Контроль за деятельностью полиции

 

Статья 56. Обжалование действия полицейского

1. Лицо, которое считает, что действием полицейского нарушены его права и свободы, вправе в порядке, установленном законодательством Грузии, обжаловать это действие у вышестоящего должностного лица, в прокуратуре или суде.

2. Превентивная мера полиции, осуществленная в форме индивидуального административно-правового акта или административного реалакта, обжалуется в порядке, установленном административным законодательством Грузии, в административном органе, осуществившем меру, при наличии в указанном органе вышестоящего должностного лица по отношению к должностному лицу, осуществившему меру. Полицейская мера руководящего должностного лица подлежит обжалованию в вышестоящем административном органе. Решение, принятое в связи с жалобой, рассматривается общими судами Грузии в порядке административного судопроизводства.

3. Полицейская мера, осуществленная на основании административного правонарушения или норм уголовного права, подлежит обжалованию в порядке, установленном законодательством Грузии.

4. Административно-правовой акт и административный реалакт Министра обжалуются в суде в порядке, установленном Административно-процессуальным кодексом Грузии.

 

Статья 57. Внутренний контроль за деятельностью полицейских и других служащих Министерства

1. Контроль за деятельностью полицейских и других служащих Министерства осуществляет Генеральная инспекция Министерства.

2. Генеральная инспекция Министерства независима в своей деятельности, и не допускается вмешательство в ее деятельность другого структурного подразделения или должностного лица Министерства. Генеральная инспекция Министерства подотчетна непосредственно Министру, который осуществляет служебный надзор за ней в порядке, установленном законодательствам Грузии.

3. Полномочия Генеральной инспекции Министерства распространяются на структурные подразделения, территориальные органы Министерства, государственное подведомственное учреждение, входящее в сферу управления Министерства, – Пограничную полицию Грузии и на юридические лица публичного права, действующие в сфере управления Министерства.

4. Генеральная инспекция Министерства:

а) в порядке, установленном законодательством Грузии, выявляет факты нарушения норм Кодекса полицейской этики и Дисциплинарного устава сотрудников Министерства внутренних дел Грузии, совершения противоправных действий и надлежащим образом реагирует на них;

б) осуществляет контроль за финансово-хозяйственной деятельностью подразделений, входящих в систему Министерства, проверяет законность и целесообразность распоряжения ими материальными и финансовыми ресурсами;

в) устанавливает причины, способствующие нарушению служащими Министерства законодательства Грузии, и осуществляет их превенцию, выявляет нарушения и недостатки в деятельности подразделений, входящих в систему Министерства, разрабатывает соответствующие рекомендации по устранению выявленных недочетов и их причин;

г) исполняет другие функции, определенные приказом Министра.

5. В случае выявления признаков преступления при осуществлении действий, предусмотренных пунктом 4 настоящей статьи, Генеральная инспекция Министерства незамедлительно передает соответствующие материалы по подследственности Генеральной прокуратуре Грузии.

Закон Грузии №3284 от 21 июля 2018 года – веб-страница, 09.08.2018 г.

Закон Грузии №3801 от 30 ноября 2018 года – веб-страница, 13.12.2018 г.

Закон Грузии №4256 от 27 декабря 2018 года – веб-страница, 29.12.2018 г.

Закон Грузии №4898 от 28 июня 2019 года – веб-страница, 28.06.2019 г.

Закон Грузии №1324 от 30 декабря 2021 года – веб-страница, 13.01.2022 г.

Закон Грузии №708 от 24 июня 2025 года – веб-страница, 25.06.2025 г.

 

Статья 58. Государственный контроль за деятельностью полицейских и других служащих Министерства

Государственный контроль за деятельностью полицейских и других служащих Министерства осуществляется на основе парламентского, президентского, правительственного, финансового контроля и прокурорского надзора в порядке, установленном законодательством Грузии.

 

Статья 59. Ответственность полицейского или (и) другого служащего Министерства

1. Полицейский или (и) другой служащий Министерства за совершение административного правонарушения или преступления несет ответственность в порядке, установленном законодательством Грузии.

2. Полицейский или (и) другой служащий Министерства, задержанный, заключенный под стражу или осужденный за совершение преступления, помещается или отбывает наказание изолированно от другого спецконтингента.

3. За совершение дисциплинарного проступка на полицейского или (и) другого служащего Министерства может быть наложено дисциплинарное взыскание.

4. Видами дисциплинарных проступков полицейских или (и) других служащих Министерства являются:

а) неисполнение служебных обязанностей, в том числе, невыполнение требований, установленных законодательством Грузии;

б) ненадлежащее исполнение служебных обязанностей;

в) небрежное отношение к служебным обязанностям;

г) неисполнение законного указания непосредственного или вышестоящего руководителя;

д) причинение имущественного ущерба;

е) создание опасности причинения имущественного ущерба;

ж) недостойное поведение на службе или вне службы, направленное против этических норм или на дискредитацию служащего Министерства или учреждения;

з) осуществление деятельности, несовместимой с соответствующей должностью;

и) совершение неподобающего служащему Министерства деяния, порочащего авторитет или (и) репутацию системы Министерства;

к) вход в место устройства азартных или (и) прибыльных игр (кроме поощрительных розыгрышей) или участие в указанных играх (в том числе, в азартных или (и) прибыльных играх, организованных в системно-электронной форме), кроме случая исполнения ими служебных обязанностей;

л) совершение насилия в отношении женщин или (и) насилия в семье, предусмотренного статьей 10 Закона Грузии «О пресечении насилия в отношении женщин или (и) насилия в семье, защите и оказании помощи жертвам насилия», в результате которого в отношении полицейского или (и) другого служащего Министерства вступил в законную силу сдерживающий/охранный ордер;

м) приобретение и хранение наркотического средства (в том числе, растения конопли или (и) марихуаны), его аналога, нового психоактивного вещества в малых количествах, его потребление без назначения врача или (и) в случае требования проведения соответствующей проверки уполномоченным служащим Министерства для установления наличия указанного проступка – уклонение от данной проверки;

н) управление транспортным средством в состоянии алкогольного опьянения или (и) в случае требования проведения соответствующей проверки уполномоченным служащим Министерства для установления наличия указанного проступка – уклонение от данной проверки;

о) умышленное предоставление органу, осуществляющему дисциплинарное судопроизводство, недостоверной информации;

п) неуведомление Генеральной инспекции Министерства об обнаружении возможного проступка, предусмотренного в порядке, установленном приказом Министра;

р) в случае, предусмотренном пунктом 4 статьи 591 настоящего Закона, непредоставление Генеральной инспекции Министерства истребуемой ею информации;

с) нарушение нормы, определенной Кодексом полицейской этики Грузии;

т) нарушение присяги полицейского;

у) нарушение трудовой дисциплины;

ф) нарушение порядка ношения форменной одежды;

х) нарушение условий соглашения, оформленного с Министерством, государственным подведомственным учреждением, входящим в сферу управления Министерства, – Пограничной полицией Грузии или с юридическим лицом публичного права, действующим в сфере управления Министерства, до начала прохождения соответствующего учебного курса/подготовки в целях профессионального развития и повышения квалификации полицейских или (и) других служащих Министерства либо после его/ее окончания;

ц) обработка (в том числе, получение, использование, распространение) данных, хранящихся во внутренней информационной системе Министерства, в неслужебных целях;

ч) установление на транспортном средстве специального мигающего сигнала или (и) звукового сигнала или (и) специального громкоговорящего устройства в нарушение порядка, определенного законодательством Грузии, или (и) при управлении транспортным средством их применение не по назначению/во неслужебных целях;

ш) управление транспортным средством с тонированными стеклами или транспортным средством, стекла которого имеют ограниченную светопропускную способность в нарушение порядка, установленного приказом Министра, или (и) управление транспортным средством, имеющим специальную окраску, в нарушение порядка, установленного приказом Министра;

щ) совершение иного дисциплинарного проступка, определенного Дисциплинарным уставом служащих Министерства внутренних дел Грузии.

5. Министр правомочен определить приказом отдельные виды дисциплинарных проступков, предусмотренных подпунктами «и» и «у» пункта 4 настоящей статьи.

6. Вопрос возложения ответственности за возмещение вреда, причиненного полицейским или (и) другим служащим Министерства при исполнении служебных обязанностей, регулируется нормами, установленными главой XIV Общего административного кодекса Грузии.

Закон Грузии №3515 от 21 сентября 2023 года – веб-страница, 12.10.2023 г.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Статья 591. Виды дисциплинарных взысканий и дисциплинарное судопроизводство

1. За совершение одного дисциплинарного проступка на полицейского или (и) другого служащего Министерства может быть наложено только одно дисциплинарное взыскание.

2. Видами дисциплинарных взысканий являются:

а) замечание;

б) выговор;

в) строгий выговор;

г) лишение нагрудного знака Министерства;

д) удержание суммы денежного оклада и надбавки за выслугу лет в размере не более чем за 10 календарных дней;

е) удержание суммы в размере от 10 процентов до 50 процентов денежного оклада и надбавки за выслугу лет на срок от одного месяца до 6 месяцев;

ж) снижение в специальном звании на одну ступень;

з) понижение в должности;

и) увольнение со службы/освобождение от должности.

3. При наложении на полицейского или (и) другого служащего Министерства дисциплинарного взыскания учитываются содержание, тяжесть и последствия совершенного им дисциплинарного проступка, обстоятельства его совершения, а также личность полицейского или (и) другого служащего Министерства и его заслуги.

4. В случае начала дисциплинарного судопроизводства по факту совершения дисциплинарного проступка, предусмотренного подпунктом «к» пункта 4 статьи 59 настоящего Закона, Генеральная инспекция Министерства правомочна потребовать от полицейского или (и) другого служащего Министерства предоставления в течение 10 рабочих дней информации о транзакциях, осуществленных с банковского счета организатора азартных или (и) прибыльных игр (в том числе, азартных или (и) прибыльных игр, организованных в системно-электронной форме (кроме поощрительных розыгрышей)) на зарегистрированный на его имя счет в банковском или (и) другом кредитном учреждении Грузии либо иностранного государства. Генеральная инспекция Министерства правомочна в случае наличия письменного согласия полицейского или (и) другого служащего Министерства самолично истребовать указанную информацию из банковского или (и) другого кредитного учреждения Грузии либо иностранного государства.

5. По факту совершения дисциплинарного проступка, предусмотренного подпунктами «к», «м», «р» или «х» пункта 4 статьи 59 настоящего Закона, а также по факту совершения физического насилия или (и) сексуального насилия в случае совершения насилия, предусмотренного подпунктом «л» того же пункта, в отношении полицейского или (и) другого служащего Министерства в качестве дисциплинарного взыскания применяется увольнение со службы/освобождение от должности.

6. Применение по факту совершения дисциплинарного проступка, предусмотренного подпунктом «н» пункта 4 статьи 59 настоящего Закона, к полицейскому или (и) другому служащему Министерства замечания в качестве дисциплинарного взыскания не допускается.

7. Право налагать и снимать дисциплинарные взыскания имеет Министр или лицо, уполномоченное на то Министром, в порядке, установленном Дисциплинарным уставом служащих Министерства внутренних дел Грузии.

8. Другие виды дисциплинарных проступков, виды нарушений трудовой дисциплины, порядок дисциплинарного судопроизводства, наложения на полицейских или (и) других служащих Министерства дисциплинарных взысканий и их снятия, а также сроки обнаружения дисциплинарных проступков, наложения и действия дисциплинарных взысканий утверждает Министр согласно Дисциплинарному уставу служащих Министерства внутренних дел Грузии.

Закон Грузии №338 от 4 марта 2025 года – веб-страница, 06.03.2025 г.

 

Глава X

Переходные и заключительные положения

 

Статья 60. Переходные положения

1. Правительству Грузии до 1 января 2014 года обеспечить:

а) (искл. – 21.07.2018, №3270);

б) принятие постановления Правительства Грузии «Об утверждении Порядка применения оружия против плавательного средства, совершившего правонарушение, судном (катером) береговой охраны Пограничной полиции Грузии»;

в) установление Перечня территорий и объектов, подчиненных специальному режиму.

11. Правительству Грузии до 1 сентября 2018 года обеспечить принятие постановления Правительства Грузии «Об утверждении Порядка формирования Центра совместного управления морскими операциями субъектов охраны государственной границы и органов исполнительной власти Грузии, связанными с соблюдением государственного пограничного режима, и управления информацией в целях обеспечения контроля за правовым режимом морского пространства Грузии».

12. Правительству Грузии до 1 марта 2020 года обеспечить принятие следующего постановления: «Об утверждении технических характеристик автоматической фото- и видеотехники и порядка ее эксплуатации, а также перечня зданий и сооружений, размещение/монтаж автоматической фото- или (и) видеотехники по внешнему периметру которых является обязательным условием».

2. Министру до 1 января 2014 года утвердить:

а) Порядок прохождения службы в Министерстве;

б) Порядок прохождения службы в государственном подведомственном учреждении, входящем в сферу управления Министерства, – Пограничной полиции Грузии;

в) текст присяги полицейского;

г) Кодекс полицейской этики;

д) Порядок определения правовых основ социальной защиты и материального обеспечения служащих Министерства;

е) Порядок определения правовых основ социальной защиты и материального обеспечения служащих юридических лиц публичного права, действующих в сфере управления Министерства;

ж) Порядок определения денежных окладов (должностных окладов и окладов за звание) и надбавок в системе Министерства;

з) Порядок и условия обеспечения горючим транспортных средств в Министерстве;

и) Дисциплинарный устав служащих Министерства;

к) Порядок приема на службу и прохождения службы призывниками в полиции;

л) Инструкцию по обороту оружия и контролю за ним в системе Министерстве;

м) Порядок хранения, ношения и применения специальных средств, имеющихся на вооружении полиции;

н) форменную одежду и атрибутику служащих Министерства;

о) образцы нагрудного знака, медальона и медали Министерства, а также порядок награждения нагрудным знаком, медальоном и медалью Министерства;

п) временную инструкцию по соблюдению правил инкассирования денежных средств, драгоценных металлов и других ценностей сотрудниками юридического лица публичного права, действующего в сфере управления Министерства, – Департамента охранной полиции;

р) Перечень огнестрельного оружия, боеприпасов и техники, находящихся на вооружении государственного подведомственного учреждения, входящего в сферу управления Министерства, – Пограничной полиции Грузии;

с) формы протоколов: идентификации лица, беседы с приглашенным лицом, поверхностной проверки лица и поверхностного осмотра транспортного средства.

3. Министерству обеспечить осуществление мероприятий, необходимых для введения настоящего Закона в действие.

4. На работу в полицию не принимаются лица, признанные судом недееспособными, до тех пор, пока не будет осуществлена их индивидуальная оценка.

5. Министру до 1 марта 2016 года издать приказ, предусмотренный подпунктом «б» пункта 2 статьи 17 настоящего Закона.

6. Министру до 1 июля 2017 года утвердить Порядок размещения и использования автоматической фото- и видеотехники, нестационарных (переносных) приборов замера скорости в отношении находящихся в пользовании полиции автотранспортных средств без соответствующих опознавательных знаков, а также Порядок обработки данных.

Закон Грузии №3346 от 20 марта 2015 года – веб-страница, 31.03.2015 г.

Закон Грузии №4627 от 11 декабря 2015 года – веб-страница, 29.12.2015 г.

Закон Грузии №713 от 21 апреля 2017 года – веб-страница, 10.05.2017 г.

Закон Грузии №3270 от 21 июля 2018 года – веб-страница, 31.07.2018 г.

Закон Грузии №5613 от 19 декабря 2019 года – веб-страница, 24.12.2019 г.

 

Статья 61. Заключительные положения

1. Объявить утратившими силу:

а) Закон Грузии «О полиции» от 27 июля 1993 года (Ведомости Парламента Грузии №9, 1993 г., ст. 187);

б) Закон Грузии «О Пограничной полиции Грузии» от 27 декабря 2006 года (Сакартвелос саканонмдебло мацне №49, 29.12.2006, ст. 377).

2. Настоящий Закон, за исключением статей первой–59 и пункта первого статьи 61 настоящего Закона, ввести в действие по опубликовании.

3. Статьи первую–59 и пункт первый статьи 61 настоящего Закона ввести в действие с 1 января 2014 года.

 

Президент Грузии     Михаил Саакашвили

  Кутаиси

4 октября 2013 г.

№1444-I ს