On the Protection and Promotion of Breastfeeding and Artificial Food Consumption

Consolidated version (final)

საქართველოს კანონი

ბავშვთა ბუნებრივი კვების დაცვისა და ხელშეწყობის, ხელოვნური საკვების მოხმარების შესახებ

 

თავი I. ზოგადი დებულებანი

    მუხლი 1

ამ კანონის მიზანია ბავშვთა ჯანმრთელობის დაცვა უსაფრთხო და ადეკვატური საკვებით უზრუნველყოფის, ბუნებრივი კვების პრაქტიკის ხელშეწყობის, დაცვისა და პროპაგანდის, აგრეთვე ჩვილ ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების გავრცელების რეგულირების გზით.

    მუხლი 2

ეს კანონი აწესრიგებს ურთიერთობებს სახელმწიფო ორგანოებსა და ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს (მიუხედავად მათი ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმისა) შორის ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების მოხმარების, რეკლამირებისა და გავრცელების, მათი ხარისხის, აგრეთვე მათ შესახებ ინფორმაციის კონტროლის სფეროში.

    მუხლი 3

ამ კანონში გამოყენებულ ტერმინებს აქვთ შემდეგი მნიშვნელობა:

ა) ადეკვატური საკვები – ბავშვის ასაკის, ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებებისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისი საკვები;

ბ) ადრეული ასაკის ბავშვი – ბავშვი 12 თვიდან 3 წლამდე;

გ) ჩვილი – 12 თვემდე ასაკის ბავშვი;

დ) ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტები:

დ.ა) ბავშვთა საკვები ფორმულა №1;

დ.ბ) ნებისმიერი პროდუქტი, რომელიც ვარგისია ან შემოთავაზებულია ვარგისად 6 თვემდე ასაკის ბავშვის კვებისათვის;

დ.გ) ბავშვთა საკვები ფორმულა №2;

დ.დ) ბავშვთა დამატებითი საკვები;

ე) ბუნებრივი კვება – ბავშვის კვება ძუძუთი;

ვ) გამსაღებელი – ფიზიკური ან იურიდიული პირი, რომელიც ცალობით ან ბითუმად ასაღებს ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტს, საწოვრიან ბოთლს, საწოვარას, სატყუარას;

ზ) დამატებითი საკვები – ნებისმიერი საკვები, რომელიც ვარგისია ან შემოთავაზებულია ვარგისად 6 თვეზე მეტი ასაკის ბავშვის კვებისათვის, როგორც ქალის რძის ან ბავშვთა საკვები ფორმულის დამატება, როცა ამ უკანასკნელთაგან თითოეული არ არის საკმარისი საკვებზე ბავშვის მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად, და რომელიც შეიძლება მომზადდეს საწარმოო ან სახლის პირობებში;

თ) ეტიკეტი – ნებისმიერი დაბეჭდილი ან ამოტვიფრული იარლიყი, ტვიფარი, საფირმო ნიშანი, გრაფიკული ან სხვა გამოსახულება, რომელიც დაბეჭდილია ან მიკრულია ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტზე, საწოვრიან ბოთლზე, საწოვარაზე, სატყუარაზე ანდა მათ შესაფუთ მასალაზე;

ი) ძუძუთი ექსკლუზიური კვება – ჩვილის კვება მხოლოდ ქალის რძით;

კ) ბავშვთა საკვები ფორმულა №1 – საკვები ფორმულა №1-ის სახელმწიფო სტანდარტის შესაბამისად ქარხნული წესით დამზადებული რძე ანდა მცენარეული ან ცხოველური წარმოშობის სხვა პროდუქტი, რომელიც გამიზნულია საკვებზე 6 თვემდე ასაკის ბავშვთა მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად;

ლ) ბავშვთა საკვები ფორმულა №2 – „კოდექს ალიმენტარიუსის“ (Codex Alimentarius) ბავშვთა საკვები ფორმულა №2-ის სტანდარტის შესაბამისად ქარხნული წესით დამზადებული რძე ანდა მცენარეული ან ცხოველური წარმოშობის სხვა პროდუქტი, რომელიც გამიზნულია საკვებზე 6 თვის და მეტი ასაკის ჩვილთა და ადრეული ასაკის ბავშვთა მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად;

მ) „კოდექს ალიმენტარიუსი“ (Codex Alimentarius) – კვების პროდუქტების საერთაშორისო სტანდარტი, დამტკიცებული საკვების სტანდარტების საერთაშორისო კომისიის მიერ;

ნ) ნიმუში – ბავშვთა კვებისათვის განსაზღვრული ნაწარმის საცალო ან საბითუმო მცირე რაოდენობა, რომელიც გაიცემა უფასოდ;

ო) სატყუარა – საწოვარა, რომელიც არ გამოიყენება კვების მიზნით.

    მუხლი 4

1. სახელმწიფო კანონმდებლობის შესაბამისად აკონტროლებს ჩვილ ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების წარმოებას, შენახვას, განაწილებას, ექსპორტს, იმპორტსა და გამოყენებას, აგრეთვე მათ შესახებ ნებისმიერი ფორმითა და გზით გავრცელებულ ინფორმაციას.

2. სახელმწიფო ხელს უწყობს მეძუძური დედების მეთვალყურეობას, აგრეთვე მათთვის ჩვილის ძუძუთი ექსკლუზიური კვებისათვის და ბუნებრივი კვების 2 წლამდე გახანგრძლივებისათვის ხელსაყრელი პირობების შექმნას.

    მუხლი 5

1. საქართველოში წარმოებული ან იმპორტირებული ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტები, საწოვრიანი ბოთლები, საწოვრები და სატყუარები ხარისხით, შემადგენლობით, შეფუთვით და გაფორმებით უნდა შეესაბამებოდეს „კოდექს ალიმენტარიუსის“ (Codex Alimentarius) საფუძველზე განსაზღვრულ სტანდარტებს.

2. ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტებს, აგრეთვე საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების შესაფუთ მასალას უნდა ახლდეს გასაგებად, არაორაზროვნად, დამაჯერებლად და დასაბუთებულად გადმოცემული ინფორმაცია ბუნებრივი კვების უპირატესობის შესახებ.

 

თავი II. ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების გავრცელების რეგულირება

    მუხლი 6

ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების მწარმოებელსა და გამსაღებელს, აგრეთვე ბავშვთა კვების საკითხებში კომერციული ინტერესის მქონე სხვა ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს ეკრძალებათ:

ა) ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების უფასოდ ან ფასდაკლებით გადაცემა: სამედიცინო საქმიანობის სუბიექტისათვის, გარდა ამ კანონის მე-16 მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევებისა; ორსული და ჩვილბავშვიანი ქალებისათვის, აგრეთვე მათი ოჯახის წევრებისათვის; საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში – მასობრივი ღონისძიების დროს, სანახაობით დაწესებულებაში, ქუჩაში, სატრანსპორტო საშუალებაში;

ბ) ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების შეთავაზების (გასაღების, გადაცემის) მიზნით ნებისმიერი კონტაქტის დამყარება ორსულ და ჩვილბავშვიან ქალებთან, აგრეთვე მათი ოჯახის წევრებთან, უშუალოდ ან მესამე პირის მეშვეობით, წერილობით, ფოსტით ან ტექნიკური (სატელეფონო, ელექტრონული და სხვა) საშუალების გამოყენებით.

    მუხლი 7

აკრძალულია ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, გარდა დამატებითი საკვებისა, ნებისმიერი სახით რეკლამირება.

    მუხლი 8

აკრძალულია ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, გარდა დამატებითი საკვებისა, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების გამოფენის, გამოფენა-გაყიდვის ან საჯარო გაყიდვის (როგორც ცალობით, ისე ბითუმად) მოწყობა ანდა გაყიდვა მოკლევადიანი შეღავათებით.

    მუხლი 9

სამედიცინო ჟურნალ-გაზეთებსა და სამედიცინო წიგნებში მოთავსებული მასალა ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების შესახებ უნდა იყოს მხოლოდ სამეცნიერო, ფაქტობრივ მონაცემებზე დამყარებული და უნდა შეიცავდეს ინფორმაციას ბუნებრივი კვების უპირატესობის შესახებ.

 

თავი III.  ბავშვთა ბუნებრივი კვების დაცვისა და ხელშეწყობის, ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების კონტროლირებადი მოხმარების ეროვნული სამეთვალყურეო საბჭო

    მუხლი 10

1. ბავშვთა ბუნებრივი კვების დაცვისა და ხელშეწყობის, ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების კონტროლირებადი მოხმარების მიზნით საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროსთან იქმნება ბავშვთა ბუნებრივი კვების დაცვისა და ხელშეწყობის, ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების კონტროლირებადი მოხმარების ეროვნული სამეთვალყურეო საბჭო (შემდგომ – „საბჭო“), რომელიც წარმოადგენს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის  მინისტრის სათათბირო ორგანოს.

2. საბჭოს დებულებას და შემადგენლობას ამტკიცებს საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის  მინისტრი.

    მუხლი 11

1. საბჭო ამზადებს რეკომენდაციებს ბუნებრივი კვების დაცვისა და ხელშეწყობის სახელმწიფო პოლიტიკის განსახორციელებლად.

2. საბჭო მონაწილეობს ბავშვთა ბუნებრივი კვების დაცვისა და ხელშეწყობის, ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების კონტროლირებადი მოხმარების ეროვნული პროგრამის შემუშავებაში, რომელსაც ამტკიცებს საქართველოს მთავრობა.

3. საბჭო უზრუნველყოფს მოსახლეობისათვის სრული, ობიექტური და დროული ინფორმაციის მიწოდებას:

ა) ჩვილთა და ადრეული ასაკის ბავშვთა ჯანმრთელობისა და კვების, მათი სამედიცინო და სოციალური პარამეტრების შესახებ;

ბ) ქალის რძით კვების, როგორც ბავშვის ჰარმონიული ფიზიკური და ფსიქოსოციალური განვითარების იდეალური საშუალებისა და აუცილებელი პირობის შესახებ;

გ) ჩვილთა ხელოვნური კვების უარყოფითი შედეგებისა და მასთან დაკავშირებული სხვა პრობლემების შესახებ.

4. საბჭოს უფლება აქვს მოიძიოს ინფორმაცია:

ა) ჩვილთა და ადრეული ასაკის ბავშვთა კვების საკითხების ამსახველი, მოსახლეობისათვის გამიზნული საინფორმაციო, საგანმანათლებლო და სასწავლო მასალების გამოქვეყნების ფორმისა და გავრცელების შესახებ;

ბ) საგანმანათლებლო დაწესებულებებისათვის ბავშვთა კვების საკითხების ამსახველი სახელმძღვანელოების და სხვა სასწავლო, მეთოდური მასალების გამოცემისა და გავრცელების შესახებ.

5. საბჭო განსაზღვრავს ბავშვის ხელოვნურ კვებაზე გადაყვანის აუცილებლობის სამედიცინო ჩვენებების ნუსხას.

 

თავი IV. ბავშვთა კვებასთან დაკავშირებული საინფორმაციო, საგანმანათლებლო და სასწავლო მასალები

    მუხლი 12

ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების მწარმოებლისა და გამსაღებლის მიერ ბავშვთა ხელოვნური კვების, აგრეთვე ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების შესახებ საინფორმაციო მასალის გადაცემა შეიძლება მხოლოდ ჯანმრთელობის დაცვის ორგანოებისა და დაწესებულებებისათვის, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს მიერ განსაზღვრული და დამტკიცებული წესების შესაბამისად.

    მუხლი 13

ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების გამოყენებასთან დაკავშირებული ნებისმიერი აუდიოვიზუალური და წერილობითი საინფორმაციო, საგანმანათლებლო და სასწავლო მასალა, რომელიც ვრცელდება მოსახლეობაში, ჯანმრთელობის დაცვის და სხვა დაწესებულებებში, უნდა შეიცავდეს გასაგებად, არაორაზროვნად, დამაჯერებლად და დასაბუთებულად გადმოცემულ ინფორმაციას:

ა) ბუნებრივი კვების სარგებლიანობისა და ხელოვნურ კვებასთან შედარებით მის უპირატესობათა შესახებ, რომელთა ჩამონათვალს განსაზღვრავს საბჭო;

ბ) ჩვილისათვის – ძუძუთი ექსკლუზიური კვების, ხოლო ადრეული ასაკის ბავშვისათვის – 2 წლამდე ან უფრო დიდხანს, მოთხოვნილების მიხედვით, ბუნებრივი კვების პროცესის გახანგრძლივების მნიშვნელობის შესახებ;

გ) ძუძუთი ექსკლუზიური კვების დაწყებისა და შენარჩუნების, ბუნებრივი კვების პროცესის გახანგრძლივების პირობებისა და ხელშემწყობი ფაქტორების შესახებ;

დ) ბუნებრივი კვების დროს ამ პროცესის გაგრძელების შესაძლებლობაზე დამატებითი საკვების ნაადრევი გამოყენების ზეგავლენის შესახებ;

ე) ბუნებრივ კვებაზე უარის თქმის ან მისი შეწყვეტის შემთხვევაში შემდგომში მისი დაწყების ან განახლების სიძნელეების შესახებ;

ვ) 6 თვის და მეტი ასაკის ბავშვებისათვის დამატებითი საკვების მნიშვნელობის შესახებ;

ზ) დამატებითი საკვების ადგილობრივი ნაწარმით სახლის პირობებში მომზადების შესაძლებლობის შესახებ;

თ) იმ ფინანსური შედეგის შესახებ, რომელსაც იწვევს ბავშვთა ხელოვნური კვების ნაწარმის გამოყენება;

ი) ბავშვთა ჯანმრთელობაზე ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების არარაციონალური და არასწორი მეთოდებით გამოყენების უარყოფითი ზეგავლენის შესახებ;

კ) ჩვილთა ჯანმრთელობაზე ხელოვნური საკვების უარყოფითი ზეგავლენის შესახებ;

ლ) ბავშვის ბუნებრივი კვებისათვის დედის კვების მნიშვნელობის შესახებ.

    მუხლი 14

ბავშვის კვებისას საწოვრიანი ბოთლის გამოყენებასთან დაკავშირებული ნებისმიერი აუდიოვიზუალური და წერილობითი საინფორმაციო, საგანმანათლებლო და სასწავლო მასალა უნდა შეიცავდეს გასაგებად, არაორაზროვნად, დამაჯერებლად და დასაბუთებულად გადმოცემულ ინფორმაციას:

ა) საწოვრიანი ბოთლის თუნდაც მცირე ხნით გამოყენებისას ბუნებრივი კვების გაძნელების, ზოგ შემთხვევაში კი მისი გაგრძელების შეუძლებლობის გამომწვევი მიზეზების შესახებ;

ბ) ხელოვნური კვების პროდუქტის სათანადო მომზადებისა და გამოყენების შესახებ;

გ) ბავშვის ჯანმრთელობაზე საწოვრიანი ბოთლის გამოყენების უარყოფითი ზეგავლენის და საკვების არასწორად მომზადების შედეგების შესახებ;

დ) ბავშვის ჭიქიდან კვების შესაძლებლობისა და მეთოდების შესახებ.

    მუხლი 15

2 წლამდე ასაკის ბავშვთა კვებასთან დაკავშირებულ საინფორმაციო, საგანმანათლებლო და სასწავლო მასალებში დაუშვებელია:

ა) ქალის რძესთან შედარებით ხელოვნური საკვების უპირატესობის ან მათი იდენტურობის დამადასტურებელი სამედიცინო პერსონალის გამონათქვამის ანდა სხვა რაიმე გამონათქვამის ან გამოსახულების მოთავსება;

ბ) იმის მტკიცება, რომ ქალის რძე შეიძლება არ იყოს საკმარისი ჩვილისათვის ან ადრეული ასაკის ბავშვისათვის ანდა მას შეიძლება აკლდეს ბავშვისათვის საჭირო რაიმე ინგრედიენტი.

 

თავი V. სამედიცინო საქმიანობის სუბიექტების უფლება-მოვალეობები ბავშვთა ბუნებრივი კვების დაცვისა და ხელშეწყობის საქმეში

    მუხლი 16

1. ობოლ და მშობელთა მზრუნველობას მოკლებულ ჩვილ ბავშვთა დაწესებულებას უფლება აქვს უფასოდ ან შეღავათიან ფასში მიიღოს ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების საჭირო მარაგი.

2. იმ ბავშვთა ოჯახებს, რომლებიც სამედიცინო ჩვენებებით საჭიროებენ ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტებს, ამ პროდუქტების საჭირო რაოდენობა შეიძლება მიეწოდოს უფასოდ ან შეღავათიან ფასში.

    მუხლი 17

სამედიცინო საქმიანობის სუბიექტი ვალებულია დაიცვას და ხელი შეუწყოს ჩვილთა და ადრეული ასაკის ბავშვთა ბუნებრივ კვებას.

    მუხლი 18

1. სამედიცინო საქმიანობის სუბიექტს ეკრძალება:

ა) ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების მწარმოებლისაგან ან გამსაღებლისაგან ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების ნიმუშის, პარტიის, ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების მწარმოებლის საფირმოემბლემიანი, სავაჭრონიშნიანი ნებისმიერი საგნის საჩუქრად მიღება;

ბ) ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების მწარმოებლისათვის ან გამსაღებლისათვის ორსული ქალების, აგრეთვე ჩვილთა და ადრეული ასაკის ბავშვთა დედების ვინაობისა და მისამართის გადაცემა;

გ) ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების მწარმოებლისაგან ან გამსაღებლისაგან ფინანსური სახსრების მიღება, თუ ისინი გამიზნულია ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების რეკლამისა და გასაღების სტიმულირებისათვის.

2. აკრძალულია ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების მწარმოებლის ან გამსაღებლის მიერ სამედიცინო პერსონალის სამეცნიერო, პრაქტიკული ან სხვა სახის შეხვედრის (ყრილობა, კონფერენცია, სესია, სიმპოზიუმი და სხვა), მივლინების, სტაჟირების, უწყვეტი სამედიცინო განათლების, აგრეთვე სამედიცინო ასოციაციის საქმიანობის სპონსორობა, თუ იგი გამიზნულია ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების რეკლამისა და გასაღების სტიმულირებისათვის.

    მუხლი 19

სამედიცინო დაწესებულებაში დაუშვებელია ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების სარეკლამო, საინფორმაციო და სასწავლო მასალების გამოკვრა, აგრეთვე ისეთი საგნის გამოყენება ან განთავსება, რომელსაც თან ახლავს ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების მწარმოებლის ან გამსაღებლის საფირმო ან სხვა ნიშანი, მისი სახელწოდება ან გამოსახულება.

 

თავი VI. ბავშვთა ხელოვნური კვების ნაწარმის ეტიკეტი

    მუხლი 20

ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების ეტიკეტზე ასახული ინფორმაცია არ უნდა აკნინებდეს ბუნებრივი კვების მნიშვნელობას.

    მუხლი 21

1. ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტის ეტიკეტზე ზუსტად, ნათლად, ადვილად წასაკითხად და იოლად გასაგებად უნდა აისახოს:

ა) საკვების მომზადების წესი და მიღების რეჟიმი;

ბ) მომზადებული საკვების ნარჩენის ბავშვის საკვებად ხელმეორედ გამოყენების დაუშვებლობა;

გ) სიტყვებით და ციფრებით გამოხატული ასაკი, რომლის შემდეგაც ბავშვისათვის შეიძლება ამ პროდუქტის მიღება;

დ) პროდუქტის შემადგენლობა და კვებითი ღირებულება;

ე) პროდუქტის დასამზადებლად გამოყენებული კომპონენტები;

ვ) პროდუქტის შენახვისა და ტრანსპორტირების პირობები;

ზ) პროდუქტის ვარგისიანობის ვადა განსხვავებულ კლიმატურ და შენახვის პირობებში;

თ) პროდუქტის პარტიის ნომერი და წარმოების თარიღი.

2. ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების ეტიკეტზე, აგრეთვე საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების შესაფუთი მასალის ეტიკეტზე მთავრული ასოებით უნდა აღინიშნოს შემდეგი წინადადებები:

ა) „ყურადღება! ქალის რძე თქვენი ბავშვისათვის საუკეთესო საკვებია“;

ბ) „ყურადღება! თქვენი ბავშვისათვის ხელოვნური საკვების მიცემამდე რჩევისთვის მიმართეთ ექიმს; ზუსტად დაიცავით საკვების გამოყენებასა და მომზადებასთან დაკავშირებული ყველა მითითება“.

    მუხლი 22

აკრძალულია ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტის ეტიკეტზე:

ა) ისეთი გამონათქვამის გამოყენება, რომელიც ადასტურებს ხელოვნური საკვების იდენტურობას ან მსგავსებას ქალის რძესთან;

ბ) ჩვილის ან სხვა გამოსახულების განთავსება, რომელიც ხელოვნური კვების ღირსებებზე მიანიშნებს.

    მუხლი 23

1. საწოვრიანი ბოთლისა და საწოვარას შესაფუთი მასალის ეტიკეტზე ზუსტად, ნათლად, ადვილად წასაკითხად და იოლად გასაგებად უნდა აისახოს მათი სწორად გამოყენებისათვის საჭირო ინფორმაცია.

2. საწოვრიანი ბოთლისა და საწოვარას შესაფუთი მასალის ეტიკეტზე უნდა განთავსდეს:

ა) ამ კანონის 21-ე მუხლის მე-2 პუნქტის „ა“ და „ბ“ ქვეპუნქტებში მითითებული ინფორმაცია;

ბ) სიტყვიერი ან/და დასურათებული ინსტრუქცია ბოთლისა და საწოვარას რეცხვისა და სტერილიზაციის შესახებ;

გ) ბოთლისა და საწოვარას მწარმოებლის ან გამსაღებლის სახელწოდება და მისამართი.

    მუხლი 24

სატყუარას შესაფუთი მასალის ეტიკეტზე უნდა განთავსდეს:

ა) ამ კანონის 23-ე მუხლში მითითებული ინფორმაცია;

ბ) მთავრული ასოებით აღნიშნული წინადადება: „ყურადღება! სატყუარას გამოყენება ხელს შეუშლის ბუნებრივ კვებას”.

    მუხლი 25

1. ამ კანონის 21-ე მუხლის მე-2 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტში აღნიშნული წარწერის შრიფტის ფერი მკაფიოდ უნდა გამოირჩეოდეს ფონისგან, ხოლო ზომა არ უნდა იყოს 5 მილიმეტრზე ნაკლები.

2. ამ კანონის 23-ე მუხლის მე-2 პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტში აღნიშნული წარწერის შრიფტის ზომა არ უნდა იყოს 2 მილიმეტრზე ნაკლები.

    მუხლი 26

საქართველოში ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების იმპორტი და გავრცელება დასაშვებია მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მათი ეტიკეტი შეესაბამება ამ კანონის მოთხოვნებს.

    მუხლი 27

ბავშვთა ხელოვნური კვების პროდუქტების, საწოვრიანი ბოთლების, საწოვრებისა და სატყუარების ეტიკეტზე ინფორმაცია მოცემული უნდა იყოს საქართველოს სახელმწიფო ენაზე.

 

თავი VII. გარდამავალი დებულებანი

    მუხლი 28

ამ კანონის მე-10 მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული საბჭო შეიქმნას კანონის ამოქმედებიდან 3 თვის ვადაში.

    მუხლი 29

საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრომ საბჭოს შექმნიდან 3 თვის ვადაში, მისი რეკომენდაციების საფუძველზე შეიმუშაოს ბავშვთა ხელოვნური კვებისა და საკვების შესახებ საინფორმაციო, საგანმანათლებლო და სასწავლო მასალების გავრცელების წესი.

    მუხლი 30

ამ კანონის VI თავი ძალაში შევიდეს ამ კანონის ამოქმედებიდან 10 თვის შემდეგ.

 

თავი VIII. დასკვნითი დებულება

    მუხლი 31

ეს კანონი ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

 

საქართველოს პრეზიდენტი ედუარდ შევარდნაძე

თბილისი,

1999 წლის 9 სექტემბერი.

№2380–Iს

LAW OF GEORGIA

ON THE PROTECTION AND PROMOTION OF BREASTFEEDING AND ARTIFICIAL FOOD CONSUMPTION

 

Chapter I - General Provisions

 

Article 1

The aim of this Law is to protect children's health by providing safe and adequate food; promoting, protecting and propagating breastfeeding practices; and by regulating the distribution of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers.

 

Article 2

This Law regulates the relations between state authorities and natural and legal persons (notwithstanding their organisational and legal form) in the consumption, promotion and distribution of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers, and their quality, as well as in the field of controlling information thereon.

 

Article 3

The terms used herein have the following meanings:

a) adequate food – food that is adequate for the age of a child, his/her physiological requirements and health status;

b) a child of early age – a baby between 12 months and three years;

c) infant – a baby under 12 months;

d) artificial baby food products are:

d.a) baby formula No 1;

d.b) any product that is suitable for feeding or is offered as suitable for feeding infants under six months of age;

d.c) baby formula No 2;

d.d) complementary food for children;

e) breastfeeding – feeding children from breast;

f) distributor – a natural or legal person engaged in retailing or wholesaling artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers;

g) complementary food – any food suitable for feeding or offered as suitable for feeding children over six months of age as a supplement to either mother's milk or to baby formula, when neither of them are enough to meet children's requirements, and which may be manufactured or prepared in home conditions;

h) label – any printed or engraved tag, stamp, trade mark, graphic or other image that is printed or attached to artificial baby food products, feeding bottles, nipples, pacifiers, and/or on their packaging materials;

i) exclusive breastfeeding – feeding an infant with mother's milk only;

j) baby formula №1 – milk and/or other products of vegetable or animal origin manufactured in accordance with state standard of food formula №1that is intended to meet nutritional requirements of infants up to 6 months of age;

k) baby formula №2 – milk and/or other products of vegetable or animal origin manufactured in accordance with food formula №2 of the Standard of Codex Alimentarius, that is intended to meet nutritional requirements of infants of six months of age and older, or of children of an early age;

l) Codex Alimentarius – an international standard for food products approved by the International Commission for Food Standards;

m) sample – a retail or wholesale small amount of product intended for children feeding, which is distributed free of charge;

n) pacifier – a nipple which is not used for feeding purposes.

 

Article 4

1. The State shall control the manufacturing, storing, distribution, export, import and consumption of artificial baby food products in accordance with legislation, as well as any information thereon that is spread in any form or manner.

2. The State shall promote the supervision of breastfeeding mothers, as well as the creation of favourable conditions for exclusive breastfeeding, and the prolongation of breastfeeding for up to two years.

 

Article 5

1. The quality, composition, packaging and design of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers produced in or imported to Georgia shall comply with the standards defined on the basis of the Codex Alimentarius.

2. Packaging materials for artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers shall contain information regarding the priority of breastfeeding, which shall be conveyed in a clear, unambiguous, credable and reasonable manner.

 

Chapter II - Regulation of the Distribution of Artificial Baby Food Products, Feeding Bottles, Nipples and Pacifiers

 

Article 6

Manufacturers and distributors of artificial baby food products, nipples and pacifiers, as well as other natural and legal persons with commercial interests in children feeding matters, may not:

a) distribute artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers free of charge or at a discount: to entities engaged in medical activities, except for cases envisaged in Article 16 (1) of this Law; to pregnant women and women with infants; as well as to their family members, or in public places during mass events, at entertainment establishments, in the streets or vehicles;

b) establish any kind of contact with pregnant women and women with infants, as well as with their family members, directly or through third persons, by correspondence, via post or technical communication (telephone, electronic etc.) means for the purposes of offering (selling and distributing) artificial baby food products, nipples or pacifiers.

 

Article 7

It shall be prohibited to carry out any advertising of artificial baby food products, except for complementary food.

 

Article 8

It shall be prohibited to organise exhibitions, and sales events or public sales (both retail and wholesale) of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers, or to sell them with short-term benefits, except for complementary food.

 

Article 9

Materials on artificial baby food products given in medical journals and newspapers, as well as in medical books, shall be based on scientific and factual data, and shall contain information on the priority of breastfeeding.

 

Chapter III - National Supervision Board for the Protection and Promotion of Breastfeeding and for the Controlled Consumption of Artificial Baby Food Products

 

Article 10

1. For the purposes of the protection and promotion of breastfeeding and the controlled consumption of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers, the National Supervisory Board ('the Board') shall be established at the Ministry of Labour, Health and Social Affairs of Georgia for the protection and promotion of breastfeeding, and the controlled consumption of artificial baby food products, which shall be an advisory body of the Minster of Labour, Health and Social Affairs of Georgia of Georgia.

2. The Statute and composition of the Board shall be approved by the Minister of Labour, Health and Social Affairs of Georgia.

 

Article 11

1. The Board shall prepare recommendations to implement state policy for the protection and promotion of breastfeeding.

2. The Board shall participate in the formulation of a national program for the protection and promotion of breastfeeding and the controlled consumption of artificial baby food products, which shall be approved by the Government of Georgia.

3. The Board shall ensure the provision of full, impartial and timely information to the public on:

a) health of and nutrition for infants and children of an early age, as well as their medical and social parameters;

b) breastfeeding as a necessary precondition and ideal means for harmonious physical and psychosocial development of children;

c) negative consequences of bottle feeding and other challenges related to it.

4. The Board shall be entitled to request information on:

a) the form of publication and dissemination of informational, educational and training materials intended for population, about matters related to feeding of infants and children of an early age;

b) publication and distribution of manuals for educational institutions on matters related to children’s food, as well as of other educational and methodological materials.

5. The Board shall define a list of medical indications for the necessity of introduction of bottle feeding to children.

Law of Georgia No 1243 of 20 September 2013 - website, 8.10.2013

 

Chapter IV- Informational, Educational and Training Materials Related to Children Feeding

 

Article 12

Informational materials regarding artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers may be transferred by manufacturers and distributors of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers to health care bodies and institutions only, in accordance with the procedures defined and approved by the Ministry of Labour, Health and Social Affairs of Georgia.

 

Article 13

Any audio-visual and written informational, educational and training material related to the use of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers, that is disseminated to the population, health care and other institutions, shall contain information conveyed in a clear, unambiguous, credible and reasonable manner, and such information shall be on:

a) the usefulness of breastfeeding and its advantages over bottle feeding, the list of which shall be defined by the Board;

b) the importance of exclusive breastfeeding for infants, and the prolongation of breastfeeding for children of an early age for up to two years or more, in accordance with their needs;

c) conditions for starting and maintaining exclusive breastfeeding and for the prolongation of breastfeeding, and the contributing factors;

d) the effect of the early use of complementary food during breastfeeding on the possibility of the prolongation of this process;

e) the difficulties of starting or resuming breastfeeding in the case of the refusal or termination of breastfeeding;

f) the importance of complementary food for babies of six months age and older;

g) the possibility of preparation of complementary food with home products in home conditions;

h) the financial consequences which result from the consumption of artificial food;

i) the negative effects of irrational and incorrect use of artificial food products, feeding bottles, nipples and pacifiers on children's health;

j) the negative effects of artificial food products on infant health;

k) the importance of maternal nutrition during breastfeeding.

 

Article 14

Any audio-visual and written informational, educational and training material related to the use of feeding bottles during child feeding shall contain information conveyed in a clear, unambiguous, credible and reasonable manner, and such information shall be on:

a) the reasons that cause complications in breastfeeding, and in some instances, the impossibility of its prolongation in the case of the use of feeding bottles even for a short period of time;

b) proper preparation and use of artificial food products;

c) the negative effects of the use of feeding bottles on children's health, and the consequences of improper preparation of food;

d) the possibility and methods of feeding from a child’s cup.

 

Article 15

In informational, educational and training materials related to the nutrition of children up to the age of two it shall be prohibited to:

a) include a statement of medical personnel, or any other statement or image certifying the priority of artificial food over mother's milk, or the identity of artificial food with mother's milk;

b) assert that mother's milk may not be enough for infants and children of early age, and/or that it may lack any ingredient necessary for children.

 

Chapter V - Rights and Duties of Medical Entities with Regard to the Protection and Promotion of Breastfeeding

 

Article 16

1. Institutions for orphans and infants lacking parental care shall be entitled to acquire the required amount of artificial food products, feeding bottles, nipples and pacifiers free of charge, or at a discount.

2. Families of children who need artificial baby food products under medical indications, may be provided with the required amount of such products free of charge, or at a discount.

 

Article 17

Medical entities shall protect and promote breastfeeding of infants and children of an early age.

 

Article 18

1. Medical entities shall not be permitted to:

a) receive items as gifts from manufacturers or distributors of artificial baby food products, such as samples of artificial baby food products, consignment, and other items with a firm label or trade mark of a manufacturer of artificial baby food products.

b) provide manufacturers and distributors of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers with names and addresses of pregnant women, as well as mothers of infants and babies of an early age;

c) receive financial resources from manufacturers or distributors of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers if they are intended to stimulate the advertising and distribution of artificial food products, feeding bottles, nipples and pacifiers.

2. The sponsorship by manufacturers or distributors of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers, of scientific, practical or other meetings (congresses, conferences, sessions, symposia, etc.), business trips, internships, continuous medical education, as well as the sponsorship of activities of medical associations, shall be prohibited if they are intended to stimulate the advertising and distribution of artificial food products, feeding bottles, nipples and pacifiers.

 

Article 19

It shall be prohibited to display advertising, informational and educational materials of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers in medical institutions, as well as to use or place such items in medical institutions that bear firm or other marks, or names or images of manufacturers or distributors of artificial baby food products.

 

Chapter VI - Labels of Artificial Baby Food Products

 

Article 20

Information on labels of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers shall not diminish the importance of breastfeeding.

 

Article 21

1. Labels of artificial baby food products shall contain accurate, clear, readable and understandable information on:

a) food preparation procedures and feeding regimes;

b) inadmissibility to use leftover food for the repeated feeding of children;

c) the age in words and figures over which products may be consumed by children;

d) composition of products and their nutritional value;

e) ingredients used for the preparation of products;

f) storage and transportation conditions of products;

g) date of expiry of products under different climatic and storage conditions;

h) number of consignment and date of manufacturing.

2. Labels of artificial baby food products, as well as of packaging materials of feeding bottles, nipples and pacifiers shall contain the following in capital letters:

a) 'ATTENTION! MOTHER'S MILK IS THE BEST POSSIBLE FOOD FOR YOUR CHILD;'

b) 'ATTENTION! BEFORE FEEDING YOUR CHILD WITH AN ARTIFICIAL FOOD, PLEASE CONSULT YOUR DOCTOR; STRICTLY OBSERVE ALL INSTRUCTIONS FOR CONSUMPTION OR PREPARATION OF FOOD.'

 

Article 22

Labels of artificial baby food products shall not contain:

a) statements confirming the identity and similarity of artificial food products to mother's milk;

b) images of infants or other images indicating the advantages of bottle feeding.

 

Article 23

1. Labels on packaging materials of feeding bottles and nipples shall contain accurate, clear, readable and understandable information on their proper use.

2. Labels of packaging materials of feeding bottles and nipples shall indicate the following:

a) information referred to in sub-paragraph 'a' and 'b' of paragraph two of Article 21 of this Law;

b) instructions in words and/or in pictures on washing and sterilisation of bottles and nipples;

c) names or address of manufacturers or distributors of bottles and nipples.

 

Article 24

Labels on the packaging material of pacifiers shall contain:

a) information referred to in Article 23 of this Law;

b) the sentence in capital letters: 'ATTENTION! USE OF PACIFIERS PREVENTS BREASTFEEDING.'

 

Article 25

1. The colour of the font of the inscription referred to in sub-paragraph 'a' of paragraph two of Article 21 of this Law shall be distinctly distinguished from the background, and the size of the font shall not be less than 5 mm.

2. The size of the font of the inscription referred to in sub-paragraph 'b' of paragraph two of Article 23 of this Law shall not be less than 2 mm.

 

Article 26

The import and distribution of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers to/in Georgia shall be allowed only if their label conforms to the requirements of this Law.

 

Article 27

Information on the labels of artificial baby food products, feeding bottles, nipples and pacifiers shall be given in the official language of Georgia.

 

Chapter VII - Transitional Provisions

 

Article 28

The Board provided by paragraph 1 of Article 10 of this Law shall be established within three months after the entry into force of this Law.

 

Article 29

Within three months after the establishment of the Board, the Ministry of Labour, Health and Social Affairs of Georgia shall, following its own recommendations, formulate the procedures for the distribution of informational, educational and training materials related to bottle feeding and baby food.

 

Article 30

Chapter VI of this Law shall enter into force after 10 months from the entry into force of this Law.

 

Chapter VIII - Final Provision

 

Article 31

This Law shall enter into force upon its promulgation.

 

 

President of Georgia                                                                                                                                   Eduard Shevardnadze

Tbilisi

9 September 1999

No 2380 – I