კომენტარები

საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-2 მუხლის პირველ პუნქტის "ა"ქვეპუნქტში სიტყვებს: "დაინტერესებული მხარე – ნებისმიერი ფიზიკური ან იურიდიული პირი, ადმინისტრაციული ორგანო", უნდა დაემატოს სიტყვები "და საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი პირი", ვინაიდან, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ პირებსაც უნდა ჰქონდეთ ადმინისტრაციულ წარმოებაში მონაწილეობის მიღების უფლება. მაგალითად:"ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის შესახებ" საქართველოს კანონის მე-14 მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა არ არის იურიდიული პირი და საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის მე-11 მუხლის შესაბამისად, არც ფიზიკური პირია. ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობა ადმინისტრაციულ წარმოებაში ვერ მიიღებს მონაწილეობას როგორც დაინტერესებული პირი, ვინაიდან, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის მე-2 მუხლის პირველ პუნქტის "ა"ქვეპუნქტში მითითებულია, რომ მხოლოდ იურიდიული და ფიზიკური პირი არის დაინტერესებული მხარე და არა საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი სხვა პირები.

საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 38-ე მუხლი რომლითაც, დაუშვებელია დაწესდეს რაიმე სახის საფასური საჯარო ინფორმაციის გაცემისათვის, გარდა ასლის გადაღებისათვის აუცილებელი თანხის ანაზღაურებისა, ეწინააღმდეგება, “ეროვნული საარქივო ფონდისა და ეროვნული არქივის შესახებ” საქართველოს კანონის 22-ე მუხლის მე-2 პუნქტის მოთხოვნებს, რომლითაც ეროვნული არქივის მიერ გაწეული მომსახურებისთვის დაწესებული საფასურის ოდენობა, გადახდის წესი და პირობები, მომსახურების სახეობები და ვადები განისაზღვრება საქართველოს მთავრობის დადგენილებით. „ საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის – საქართველოს ეროვნული არქივის მიერ გაწეული მომსახურებისათვის დაწესებული საფასურის ოდენობების, გადახდის წესისა და მომსახურების ვადების დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2011 წლის 29 დეკემბრის №506 დადგენილებით განსაზღვრულია მომსახურების საფასური- საჯარო ინფორმაციის გაცემაზე, რომელიც აღემატება ასლის გადაღების საფასურს, მაგალითად, არქივში დაცული მოვლენის, ცნობის დადგენის (დადასტურების) შესახებ (11-20 წლის პერიოდი)ინფორმაციის გაცემის საფასურია- 50 ლარი და სხვა. ამდენად, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 38-ე მუხლი უნდა ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით: „1. საჯარო დაწესებულება ვალდებულია უზრუნველყოს საჯარო ინფორმაციის ასლების ხელმისაწვდომობა. დაუშვებელია დაწესდეს რაიმე სახის საფასური საჯარო ინფორმაციის გაცემისათვის, გარდა ასლის გადაღებისათვის აუცილებელი თანხის ანაზღაურებისა. 2. ამ მუხლის პირველი პუნქტი არ ვრცელდება იმ საინფორმაციო მომსახურებაზე, რომლის გაწევისათვის შესაბამისი საკანონმდებლო აქტით დადგენილია საფასური."

khatuna.kharkheli@gmail.com

რას ნიშნავს აღმასრულებლის პრივილეგია

60 პრიმა

91-ე მუხლი შეცდომითაა მითითებული, სავარაუდოდ 92-ე უნდა იყოს!

სესხის ხელშეკრულება სამოქალაქო ბრუნვაში ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ხელშეკრულებაა. სესხის ხელშეკრულება შეიძლება დაიდოს, როგორც ზეპირად, ასევე წერილობით. მოცემულ შემთხვევაში გიორგის მიერ შეტანილი სასარჩელო მოთხოვნა თბილისის საქალაქო სასამართლოში შეესაბამება კანონით დადგენილ მოთხოვნებს ვინაიდან და რადგანაც, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-15 მუხლის მიხედვით სასამართლოს სარჩელი წარედგინება მოპასუხის საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით.
მოცემულ შემთხვევაში სასამართლოს მიერ განსაზღვრული 8 დღიანი ვადა არის უკანონო, ვინაიდან და რადგანაც საქართველოს სამოქალაქო კდოექსის 201-ე მუხლის მიხედვით სასამართლოს მიერ განსაზღვრული ვადა არ უნდა აღემატებოდეს 14 დღეს, ხოლო რთული კატეგორიის საქმეებზე – 21 დღეს. ამ ვადის გაგრძელება დაუშვებელია, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც არსებობს საპატიო მიზეზი. მოპასუხეს აქვს შესაძლებლობა შესაგებლის წარდგენის ეტაპზე არ ცნოს სარჩელი და ეს ყოველივე შესაბამისი ფაქტებით და გარემოებებით გაამყაროს.
რაც შეეხება მოპასუხე ,,საბას’’ გამოუცხადებლობას 2018 წლის 20 მაისის სასამართლოს მთავარ სხდომაზე. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 230-ე მუხლის გათვალისწინებით თუ სასამართლოს სხდომაზე არ გამოცხადდება მოპასუხე, რომელსაც გაეგზავნა შეტყობინება ამ კოდექსის 70-ე–78-ე მუხლებით დადგენილი წესით, და მოსარჩელე შუამდგომლობს დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანაზე, მაშინ სარჩელში მითითებული ფაქტობრივი გარემოებები დამტკიცებულად ითვლება.
სამოქალაქო კოდექსის 237 მუხლის მიხედვით მოპასუხე საბას აქვს უფლება 10 დღის ვადაში გაასაჩივროს დაუსწრებელი გადაწყვეტილება. მოცემულ შემთხვევაში არანაირ დარღვევას ადგილი არ აქვს. რაც შეეხება შემდეგ ფაქტობრივ გარემოებებს. იმ შეთხვევაში როდესაც გასაჩივრების უფლების მქონე პირი (საბა) ან მისი წარმომადგენელი ესწრება გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადებას, ამ შემთხვევაში გადაწყვეტილების გასაჩივრების მქონე პირი ვალდებულია ვალდებულია გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადებიდან არა უადრეს 20 და არა უგვიანეს 30 დღისა გამოცხადდეს სასამართლოში და ჩაიბაროს გადაწყვეტილების ასლი, მოცემულ შემთხვევაში კი ეს ვადა საბას მიერ არის დარღვეული. თუმცა საბას მიერ ეს ვადები რომ ყოფილიყო დაცული, სასამართლოს განჩინება საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმისა და დაუსწრებელი გადაწყვეტილების ძალაში დატოვების თაობაზე დაუსწრებელ გადაწყვეტილებასთან ერთად გასაჩივრდებოდა სააპელაციო წესით. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 83-ე მუხლის მეორე ნაწილის მიხედვით მოსარჩელეს უფლება აქვს, საქმის წინასწარი სასამართლო განხილვისათვის მომზადების დამთავრებამდე შეცვალოს სარჩელის საფუძველი ან საგანი, შეავსოს სარჩელში მითითებული გარემოებები და მტკიცებულებები, გაადიდოს ან შეამციროს სასარჩელო მოთხოვნის ოდენობა, რის შესახებაც სასამართლომ უნდა აცნობოს მოპასუხეს, მოცემულ შემთხვევაში კი ეს პირობა არ იქნა დაცული არც სასამართლოს და არც მოსარჩელის მიერ. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 20 დეკემბრის მეორე დაუსწრებელი გადაწყვეტილება არის უკანონო, ვინაიდან და რადგანაც, აღნიშნულ სასამართლო სხდომაზე დაირღვა მოპასუხის საპროცესო უფლებები, რაზედაც ზემოთ იქნა აღნიშნულლი. 2018 წლის 28 დეკემბერის სააპელაციო საჩივარი, რომელიც საბამ შეიტანა არის კანონიერი, რადგან ეს მოქმედება არის ნებისმერი მოსახის საპროცესო უფლება, ხოლო მას დააკმაყოფილებენ თუ არა ეს უკვე სასამართლოს დისკრეციული უფლებამოსილებაა. 2019 წლის 4 იანვრის სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება საბას სააპელაციო საჩივრის მიღების შესახებ არის უკანონო, ვინაიდან და რადგანაც მოპასუხე საბას არ განუცხადებია ის საპატიო მიზეზი რის გმოც ვერ გამოცხადდა 2018 წლის 20 დეკემბრის სხდომა. 2019 წლის 20 მარტის სააპელაციო საჩივრის ზეპირი განხილვის სხდომაზე სასამართლო მიერ მიღებული გადაწყვეტილება არის უკანონ ვინაიდან სასამართლოს არ აქვს უფლება მოსაპუხის შუამდგომლობის გარეშე გამოიტანოს ახალი გადაწყვეტილება სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ, რომელიც გამომდინარეობს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 229-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით.

სესხის ხელშეკრულება სამოქალაქო ბრუნვაში ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ხელშეკრულებაა. სესხის ხელშეკრულება შეიძლება დაიდოს, როგორც ზეპირად, ასევე წერილობით. მოცემულ შემთხვევაში გიორგის მიერ შეტანილი სასარჩელო მოთხოვნა თბილისის საქალაქო სასამართლოში შეესაბამება კანონით დადგენილ მოთხოვნებს ვინაიდან და რადგანაც, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-15 მუხლის მიხედვით სასამართლოს სარჩელი წარედგინება მოპასუხის საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით.
მოცემულ შემთხვევაში სასამართლოს მიერ განსაზღვრული 8 დღიანი ვადა არის უკანონო, ვინაიდან და რადგანაც საქართველოს სამოქალაქო კდოექსის 201-ე მუხლის მიხედვით სასამართლოს მიერ განსაზღვრული ვადა არ უნდა აღემატებოდეს 14 დღეს, ხოლო რთული კატეგორიის საქმეებზე – 21 დღეს. ამ ვადის გაგრძელება დაუშვებელია, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც არსებობს საპატიო მიზეზი. მოპასუხეს აქვს შესაძლებლობა შესაგებლის წარდგენის ეტაპზე არ ცნოს სარჩელი და ეს ყოველივე შესაბამისი ფაქტებით და გარემოებებით გაამყაროს.
რაც შეეხება მოპასუხე ,,საბას’’ გამოუცხადებლობას 2018 წლის 20 მაისის სასამართლოს მთავარ სხდომაზე. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 230-ე მუხლის გათვალისწინებით თუ სასამართლოს სხდომაზე არ გამოცხადდება მოპასუხე, რომელსაც გაეგზავნა შეტყობინება ამ კოდექსის 70-ე–78-ე მუხლებით დადგენილი წესით, და მოსარჩელე შუამდგომლობს დაუსწრებელი გადაწყვეტილების გამოტანაზე, მაშინ სარჩელში მითითებული ფაქტობრივი გარემოებები დამტკიცებულად ითვლება.
სამოქალაქო კოდექსის 237 მუხლის მიხედვით მოპასუხე საბას აქვს უფლება 10 დღის ვადაში გაასაჩივროს დაუსწრებელი გადაწყვეტილება. მოცემულ შემთხვევაში არანაირ დარღვევას ადგილი არ აქვს. რაც შეეხება შემდეგ ფაქტობრივ გარემოებებს. იმ შეთხვევაში როდესაც გასაჩივრების უფლების მქონე პირი (საბა) ან მისი წარმომადგენელი ესწრება გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადებას, ამ შემთხვევაში გადაწყვეტილების გასაჩივრების მქონე პირი ვალდებულია ვალდებულია გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადებიდან არა უადრეს 20 და არა უგვიანეს 30 დღისა გამოცხადდეს სასამართლოში და ჩაიბაროს გადაწყვეტილების ასლი, მოცემულ შემთხვევაში კი ეს ვადა საბას მიერ არის დარღვეული. თუმცა საბას მიერ ეს ვადები რომ ყოფილიყო დაცული, სასამართლოს განჩინება საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმისა და დაუსწრებელი გადაწყვეტილების ძალაში დატოვების თაობაზე დაუსწრებელ გადაწყვეტილებასთან ერთად გასაჩივრდებოდა სააპელაციო წესით. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 83-ე მუხლის მეორე ნაწილის მიხედვით მოსარჩელეს უფლება აქვს, საქმის წინასწარი სასამართლო განხილვისათვის მომზადების დამთავრებამდე შეცვალოს სარჩელის საფუძველი ან საგანი, შეავსოს სარჩელში მითითებული გარემოებები და მტკიცებულებები, გაადიდოს ან შეამციროს სასარჩელო მოთხოვნის ოდენობა, რის შესახებაც სასამართლომ უნდა აცნობოს მოპასუხეს, მოცემულ შემთხვევაში კი ეს პირობა არ იქნა დაცული არც სასამართლოს და არც მოსარჩელის მიერ. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 20 დეკემბრის მეორე დაუსწრებელი გადაწყვეტილება არის უკანონო, ვინაიდან და რადგანაც, აღნიშნულ სასამართლო სხდომაზე დაირღვა მოპასუხის საპროცესო უფლებები, რაზედაც ზემოთ იქნა აღნიშნულლი. 2018 წლის 28 დეკემბერის სააპელაციო საჩივარი, რომელიც საბამ შეიტანა არის კანონიერი, რადგან ეს მოქმედება არის ნებისმერი მოსახის საპროცესო უფლება, ხოლო მას დააკმაყოფილებენ თუ არა ეს უკვე სასამართლოს დისკრეციული უფლებამოსილებაა. 2019 წლის 4 იანვრის სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება საბას სააპელაციო საჩივრის მიღების შესახებ არის უკანონო, ვინაიდან და რადგანაც მოპასუხე საბას არ განუცხადებია ის საპატიო მიზეზი რის გმოც ვერ გამოცხადდა 2018 წლის 20 დეკემბრის სხდომა. 2019 წლის 20 მარტის სააპელაციო საჩივრის ზეპირი განხილვის სხდომაზე სასამართლო მიერ მიღებული გადაწყვეტილება არის უკანონ ვინაიდან სასამართლოს არ აქვს უფლება მოსაპუხის შუამდგომლობის გარეშე გამოიტანოს ახალი გადაწყვეტილება სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შესახებ, რომელიც გამომდინარეობს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 229-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით.

1.ენერგეტიკის სექტორში საქართველოს მთავრობის ამოცანაა
კონკრეტული და თავისუფალი ენერგოენერგეტიკული ბაზრის განვითარება
2.ლიცენზიიებისა და ნებართვევბის შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად,საქმიანობის ლიცენზია არის:
განსაზღვრული საქმიანობის განხორციელების უფლება რომელიც პირს ენიჭება შესაბამისი ადმინისტრაციუი ორგანოს მიერ გამოცემული აღმჭურველი ინდივიდუალური აქტის საფუძველზე~
3.ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიატები
უზრუნველყოფენ ელექტტროენერგიის გამანაწილებელი ქსელის ექსპლოატაციასა და ელექტროენერგიის საცალო მომხმარებლამდე ტრანსპორტირებას
4.საქართველოში დელეგურილებულია შემდეგი ტიპის საქმიანობაა:
ელექტროენერგიის წარმოების საქმიანობა მცირე სიმძლავრის (15 მგტვ-მდე)ელექროსადგურის მიერ
5.ელექტროენერგიის გარანტირებული შესყიდვის შესახებ პირდაპირი ხელშეკრულება:
ფორმდება პროექტის განმახორციელებელ კომპანიას და ელექტროენერგეტიკული სკსტემის კომერციულ ოპერატორს ( ესკოს )შორის,ფორმდება მთავრობის თანხმობით, განსაზღღვრას ესკოს მიერ სავალდებულო წესით შესასყიდი ელექტროენერგიის მოცულობას,შესყიდვის პერიოდსა და ტარიფებს
6.ენერგეტიკული პროექტის განხორციელების შესახებ ურთიერთგაგების მემორანდუმი
ფორმდება მთავრობასა და პროექტის განმახორციელებელ კომპანიას შორის,განსაზღვრავს ელექტროსადგურის მშენებლობის განხორციელებადობის ტექნიკურ-ეკოონომიკური საკითთხების შესწავლის,მშენებლობის, ფლობის და ოპერირების პირობებს.ურთიერთგაგების მემორანდუმის მხარე შეიძლება იყოს ესკოც თყ მემორანდუმი ითვალისწინებს ელექტროენერგიის გარანტირებული შესყიდვის პირობებს.
7.საქართველოს ელ.ეენერგეტიკის სექტორში საახელმწიფო პოლიტიკის ძირითადი მიმართულებების განსაზღვრის პირველწყარო არის
პარლამენტის დადგენილება
8.სემეკის ფუნქციაა-ლიცენზიების გაცემა,ცვლილება,გაუქმება.ენერგეტიკული სექტორის სუბიექტებს შორის წარმოშობილი უთანხმოების გადაწყვეტა.შესაბამისი ელექტროენერგეტიკული სუბიექტებისთვის ტარიფების დადგენა .
9.ლიცენზირებას არ ექვემდებარება-ელექტროენერგიის გადაცემის საქმიანობა,ელ.ენერგიის წარმოების საქმიანობა მცირე სიმძლავრის 15 მგვტმდე ელექტროსადგურის მიერ.ელ.ენერგიის განაწილების საქმიანობა
10.გარანტირებული სიმძლავრის წყარო-ოპერირებს ერთიანი ელექტროენერგეტიკული სისტემის მდგრადობობის,უსაფრთხო და საიმედო ფუნქციონირების მიზნით.
11.საქართველოში ელექტროსადგურის მშენებლობის განხორციელება-დაინტერესებული პირის მიერ შესაძლებელია,მხოლოდ მთავრობასთან შეთანხმებით,მასთან შესაბამისი ხელშეკრულების დადების საფუძველზე(გარდა მიკროსიმძ₾ავრის ელექტროსადგურისა)
12.გადაცემისა და დისპეჩერიზაციის პირდაპირი ხელშეკრულებ ფორმდება მთავრობის თანხმობით,შესაძოა ითვალისწინებდენ ელექტროსადგურის მიერ გამომუშავებული ელექტროენერგიის თურქეთის საზღვრამდე გადაცემმის მიზნი საექსპორტო ხაზზე „გარანტირებულ დაშვებას“.განსაზვრავს გადაცემისა და დისპეტჩერიზაციის იცენზიატებუს მიიერ გასაწევი მომსახურების პირობებს,პროექტის განმახორციელებელი პირის ანაზღაურების სანაცვლოდ
13.შემოხაზეთ სწორი პასუხი--ელექტროენერგიის ექსპორტის საქმიანობა არ წარმოადგენს ლიცენზირებულ საქმიანობას
14.შემოხაზეთ სწორი პასუხი- ავარიულ სიტუაციაშში ელექტროენერგიის ექსპორტის გაახორციელება შესაძზლებელია მისი ელექტროენერგიის ბალანსში გათვალისწინების გარეშე
15.ელექტოენერგიის ექსპორტის განსახორციელებლად საჭიროა ---ა. ექსპორტიორი დარეგისტრირდეს საბითუმო ვაჭრობაში მონაწილედ ესკოს მიერ, ბ,,,ექსპორტიორმა გაააფორმოს ხელშეკრულება გადაცემისა და დისპეჩერიზაციის მომსახურებაზე,შესაბამის ლიცენზიატებთან, გ...ექსპოტიორმა გააფორმოს ხელშეკრულება ელექროენერგიის ექსპორტზე იმ პირთან რომელიც უცხო ქვეყანაშიი ყიდულობს ელექტროენერგია-------------------ყველა ზემოთ ჩამოთვლილი არის სწორი
16.რომ, სწორი---ელექტროენერგიის ექსპორტის მიზნი დადხგენილია პრიორიტეტული ჯგუფები რომლის მიხედვითაც ნებადართული საექსპორტო მოცულობა ნაწილდება შესაბამისს ჯუფებზე
17.რომ.სწორი--შიდა შემზღუდავი რესურსით სარგებლობა შესაძლებელია შესაბამისი საფასურის სანაცვლოდ,,,შიდა შემზღუდავი რესურსით სარგებლობის უფცლება მოიპოვება სპეციალური აუქციონის წ=წესების შესაბამისად..შიდა შემზღუდავი რესურსის არის ელექტროენერგიის სატრანზიტოდ/საექსპორტოდ ნებადართული გამტარუნარიანობა-----ყველა სწორია
18.გადაცემისა და დისპეჩერიზაციის პირდაპირი ხელშეკრულება--ფორმდება მთავრობის თანხმობით,შესააზლოა ითვალისწინებდეს ელექტროსადგურის მიერ გამომუშავებული ელექტროენერგიის თყრქეთის საზღვრამდე გადაცემის მიზნით საექსპორტო ხაზზე გარანტირებულ დაშვებას, განსაზღვაარს გადაცემისა და დისპეჩერიზაციიის ლიცენზიატების მიერ გასაწვევო მომწსახურების პირობებს,პროექტის განმახორციელებელი პირის ანაზღაურების სანაცვლოდ
19.შემხ.სწ--- ენერგეტიკული აერთიანება წარმოადგენს საერთაშორისო ორგანიზაციას რომლის ამოცანაა წევრ ქვეყნებს შორის ენერგეტიკის სექტორში ურთიერთობის მოწესრიგება და შესასრლლებლად სავალდდებულო
20.ევროკავშირის პრინციპების შესაბამისად,ელექტროენერგეტიკის სექტორში ძირითადი საქმიანობის გამიჯვნის პრინციპი გულისხმობს----ბუნებრივ მონოპოლიური საქმიანობის გამიჯვნას კონკრეტული საქმიანობებისგან
21.საქ.კანონი განახლებადი წყაროებიდან ენერგიის წარმოებისა და წახალისების შესახებ----ადგენს საქართველოში მთლიან საბოლოო მოხმარებაში განახლებადი წყაროებიდან მიღებული ენერგიის საერთო წილის სავალდებულო სამიზნემაჩვენებელს 2023 წლისტვის,განამტკიცებს განახლებად წყაროებზე მომუშავრ ელექტროსადგურების მშენებლობის წახალისების სხვადასხვა მექანიზმს,მიზნად ისახავს განახლებადი წყაროებიდანნ მიღებული ენერიის ხელშეწყობის წახალისდებისა და გამოყენების სამართლებრივი საფუძვლების შექმნაას
22.ენერგოეფექტურობის პირდაპირი მაგალითი არ არის--- შენობათა შემომზღუდი კონსტრუქცისს თბოიზოლაცია
23.რომ.სწსორი--ენერგოეფექტურობის აქტუალურობა მსოფლიოში განპირობბულია კლიმატური ცვლიებებისა და გარემოზ =ე მავნე ზემოქმედების ფაქტორით.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------ბუნებრივი გაზის----------------- სექტორში ორი ძირითადი ლიცენზირებადი საქმიანობაა ბუნებრივი გაზის გადაცემა და განაწილება.ბუნებრივი გაზის სექტორის სტრუქტურა შედგება ლიცენზიატი და არალიცეზიანტი სუბიექტებისგან.დღეისათვის ბუნებრივი გაზის სექტორში ლიცენზირებადია ბუნებრივი გაზის: გადაცემა ,განაწილება, შენახვა; ოპერირება და სხვა.ასევე არსბობს სამიანობები რომლებსაც არ ჭირდება ლიცენზიის მოპოვება, მაგ:ბნებრივი გაზის მიწოდება,მოხმარება,ვაჭრობა,წარმოება.ლიცენზიებს გასცემს სემეკი.საქართვლოს გაზის ტრანსპორტირების კომპანია ახორციელებს ბუნებრივი გაზის ტრანსპორტირებას 3 ძირითადი მიმართულებებიდან:რუსეთი,აზერბაიჯანი.ბუნებრივი გაზის განაწილების ლიცენზიას ფლობს მაგ: შპს თბილისის ენერჯი რომელიც გამოირცევა აბონენტების სიმრავლით.ბუნებრივი გაზის განაწილების საქმიანობაა ერთი ან მეტი მიწოდების პუნქტიდან ბუნებრივი გაზის მიღება, გამანაწილებელი ქსელის ექსპლუატაცია და მიმწოდებლის მოთხოვნით ბუნებრივი გაზის მომხმარებლების მომარაგება კონკრეტული გამანაწილებელი ქსელის ფარგლებში. განაწილების საქმიანობა ასევე მოიცავს გამანაწილებელი ქსელის მშენებლობასა და რეაბილიტაციასაც,მიუხედავად იმისა, რომ ბუნებრივი გაზის განაწილება და მიწოდება წარმოადგენს სხვადასხვა საქმიანობას, მოქმედი კანონმდებლობით, ბუნებრივი გაზის განაწილების ლიცენზიატებს არ ეკრძალებოდათ მიწოდების საქმიანობის განხორციელება. ბუნებრივი გაზის მიწოდების საქმიანობა გულისხმობდა ბუნებრივი გაზის გაყიდვასაც. საქართველოს კანონის თანახმად, მიმწოდებელი არის პირი, რომელიც იძენს ბუნებრივ გაზს და ყიდის მას სხვა მიმწოდებლებზე ან მომხმარებლებზე.ბუნებრივი გაზის მოხმარება ხორციელდება საცალო და პირდაპირი მომხმარებლების მიერ. „ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების შესახებ“ საქართველოს კანონი (ბუნებრივი გაზის სექტორში აწესრიგებს გადაცემის, განაწილების, მიწოდების, შენახვისა და ვაჭრობის ზოგად სამართლებრივ ჩარჩოს. ამ კანონის მიზანია გამართული, გამჭვირვალე და კონკურენტული ბუნებრივი გაზი ბაზრების შექმნის, გახსნის, განვითარებისა და ინტეგრირების ხელშეწყობა. ასევე, აღნიშნული კანონი აწესრიგებს ბუნებრივი გაზის სექტორის მართვასა და ორგანიზებასთან, რეგულირებასთან, მონიტორინგსა და ზედამხედველობასთან, ბუნებრივი გაზის ბაზრებზე თავისუფალ დაშვებასა და ბუნებრივი გაზით ტრანსსასაზღვრო ვაჭრობასთან დაკავშირებულ საკითხებს.

-----------------დელეგურილება და წარმოების უბიექტები------------------------
სახელმწიფოს/მარეგულირებელი ორგანოების ჩარევისგან ეტაპობრივ და მაქსიმალურ გათავისუფლებას. აღნიშნული პროცესი ემსახურება ენერგეტიკული ბაზრის განვითარების, ლიბერალიზაციასა და კონკურენტული გარემოს შექმნის მიზნებს, რაც სრულად შეესაბამება ენერგოსექტორში ევროკავშირის მოთხოვნებსაც. 3 დერეგულირება ელექტროენერგეტიკაში არის წარმოების ლიცენზიატისთვის ტარიფის განსაზღვრის გარეშე საქმიანობის უფლების მინიჭება, ხოლო მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგურისთვის - ლიცენზიის მოპოვების და ტარიფის განსაზღვრის გარეშე საქმიანობის უფლების მინიჭება. რაც შეეხება ნაწილობრივ დერეგულირებას - ეს არის არა ტარიფის დადგენის გარეშე, არამედ ზღვრული ტარიფის დადგენით საქმიანობის უფლების მინიჭება. შესაბამისად, ნაწილობრივი დეგულირების შემთხვევაში, წარმოების ლიცენზიატს უდგინდება ზღვრული ტარიფი, ხოლო მცირე სიძლავრის ელექტროსადგურს უდგინდება ზღვრული ტარიფი და იგი გათავისუფლებულია ლიცენზიის მოპოვების ვალდებულებისგან
---------------------------------------------------------საჯარო და კერძო თანამშრომლობა წარმოადგენს საჯარო და კერძო პარტნიორს შორის გრძელვადიან თანამშრომლობას, რომელიც ხორციელდება სამუშაოების განხორციელების ან/და საჯარო მომსახურების მიწოდების მიზნით და აკმაყოფილებს „საჯარო და კერძო თანამშრომლობის შესახებ“ კანონით დადგენილ კრიტერიუმებს.კანონი ადგენს საჯარო და კერძო თანამშრომლობის პროექტების შემუშავებასა და განხორციელებასთან დაკავშირებულ წესებსა და პროცედურებს, მათ შორის, კერძო პარტნიორის შერჩევის წესს, საჯარო და კერძო თანამშრომლობის პრინციპებს, განსაზღვრავს შესაბამის ინსტიტუციურ სისტემას, აგრეთვე საჯარო და კერძო თანამშრომლობასთან დაკავშირებულ სხვა საკითხებს. კანონის მიზანია საჯარო და კერძო თანამშრომლობის გამჭვირვალე, ეფექტიანი და თანამედროვე სამართლებრივი და ინსტიტუციონალური ჩარჩოს შექმნა, რომელიც ხელს შეუწყობს სახელმწიფოსა და კერძო სექტორს შორის თანამშრომლობის გაღრმავებასა და საინვესტიციო და ბიზნეს-გარემოს გაუმჯობესებას. აღსანიშნავია, რომ კანონის მოქმედება გავრცელდა იმ სახის ენერგეტიკულ პროექტებზე, რომელიც ითვალისწინებს საჯარო მხარესა და კერძო მხარეს შორის პროექტთან დაკავშირებული რისკების განაწილებას, რაც, უპირველეს ყოვლისა, გულისხმობს საჯარო მხარის მიერ კერძო მხარის მიმართ გარკვეული დამატებითი გარანტიების გაცემას. მაგალითად, ის პროექტი, რომლის ფარგლებშიც მთავრობა, „ესკოს“ მეშვეობით, კისრულობს ელექტროენერგიის გარანტირებული შესყიდვის ვალდებულებას უპირობოდ წარმოადგენს საჯარო-კერძო თანამშრომლობის პროექტს. შესაბამისად, ასეთ პროექტზე გავრცელდება „საჯარო და კერძო თანამშრომლობის შესახებ“ კანონი. ხოლო ელექტროსადგურების მშენებლობის შესახებ იმ პროქტებს, რომლებიც არ წარმოადგენს საჯარო და კერძო.შესაბამისად, ელექტროსადგურის მშენებლობის, ფლობისა და ოპერირების შესახებ პროექტების განხორციელების საკითხებს აწესრიგებს „საჯარო და კერძო თანამშრომლობის შესახებ“ საქართველოს კანონი

-----------------------------------------გარანტირებული სიმძლავრე საქართველოს კანონში განხორციელებული ცვლილებებისა და დამატებების თანახმად, 2010 წლის 1 სექტემბრიდან ქვეყნის ერთიანი ელექტროენერგეტიკული სისტემის მგდრადობას, უსაფრთხო და საიმედო ფუნქციონირებას ემსახურება გარანტირებული სიმძლავრე.გგარანტირებული სიმძლავრე არის ელექტროენერგიის წარმოების მოწყობილობების სიმძლავრე, რომელიც დარეზერვებულია ელექტროენერგეტიკული სისტემის სტაბილურობის, უსაფრთხოებისა და საიმედოობის, მათ შორის, მიწოდებისა და მოთხოვნის ბალანსის, გარანტირებული სიმძლავრის წყაროს წარმოადგენენ ის თბოელექტროსადგურები, რომელიც აკმაყოფილებენ კანონმდებლობით განსაზღვრულ ტექნიკურ პარამეტრებსა და საქართველოს მთავრობის მიერ განსაზღვრული არიან გარანტირებული სიმძლავრის წყაროდ.გარანტირებული სიმძლავრის წყაროები საქმიანობენ „სემეკის“ მიერ გაცემული ლიცენზიითა და რეგულირებული ორგანაკვეთიანი ტარიფით, რომელიც მოიცავს გარანტირებული სიმძლავრის საფასურსა და წარმოებული ელექტროენერგიის ტარიფს.
------------------------------------ფფეი-=ელექტროენერგიის გარანტირებულად შესყიდვის პირობა გულისხმობს ესკოს ვალდებულებას კვალიფიციური საწარმოების მიერ გამომუშავებული მოცულობის ელექტროენერგია გარკვეული პერიოდით შეისყიდოს სავალდებულო წესით წინასწარ შეთანხმებულ ფასად.ppa გაცემაზე ტანხმობას აცხადებს საქართველოს მთავრობა შესაბამისს ხელშეკრულებაში ppa-ს არსებითი პირობების განსაზღვრის გზით რომლის მხარეც არის ესკოც.ppa-ს არსებიტი პირობებია ელექტროენერგიის მოცულობა,შესყიდვის პერიოდი და ფასი.ამის საფუძველზე ესკოსადა კომპანიას შორის იდება ელექტროეენერგიის გარანტირებული შესყიდვის შესახებ პირდაპირი ორმხრივი ხელშეკრულება რომელიც დეტალურად განსაზღვრავს რეალიზაციის პირობებს.ფისკალური რისკი შესაძლოა წარმოიშვას თუ ქვეყნის ადგილობრივ ბაზარზე მოხმარებული ელექტროენეერგიის საერთო მოცულობა ნაკლები იქნება ესკოს მიერ სავალდებულო წესით შესყიდულ ელექტროეენეერგიის მოცულობაზე

---------------------------ურთიერთგაგების მემორანდუმი-ელექტროსადგულის მშენებლობის საფუძველს წარმოადგენს ხელშეკრულება ურთიერთგაგების მემორანდუმი.რომელიც ფორმდება საქართველოს მთავრობასადა ელექტროსადგურის მშენებლობით დაინტერესებული იურიდიულ პირს შორის.საქართველოს მემორანდუმის საფუძველზე მთავრობა კომპანიას გადაცემს ელექტროსადგურის მშენებლობის ფლობისა და ოპერირების უფლებას.მემორანდუმი წარმოადგენს მხარეტა თავისუფალი ნების საფუძველზე დადებულ ხელშეკრულებას რომელშიც დეტალურადაა განსაზღვრული ურთიერთობის საგანი,უფლება მოვალეობები დამიზანი.პროექტის ვადები რომლებიც სავალდებულოა მხარეთათვის .მემორანდუმი შედგება წინა სამშენებლო ფაზებისგან ფაზის ფარგლებში კომპანია ვალდებულია განახორციელოს კვლევა გარემოზე ნაკვეთებზე უფლებების მოპოვება უსაფრთხოების ნორმების დაცვა და ელექტროსადგურის ექსპლოატაციაში მიღება

1)A...... is a piece of business, such as buying or selling something.
1.Transaction
2)To....something is to deal with, or include something.
2.Cover
3)one of the term of the contract is to the sale of GOODS.
2. Contrary
4)In England a promise of making a...... Or giving someone a gift is not usually enforceable promise because the parties do not provide a consideration.
1.Donation
5) When you sign the contract you agree to all.....
1.Terms and the condition
6) My client claims the....... Of 3000$ in damages
2. sum
7)I'm afraid my client a very serious loss due to your client's actions.
2. Suffered
8)if you want to sue someone who hasn't been cafeful enougt, the grounds for your case would probably be......
Negligence
9)........ is a piece of business, such as buying or selling something.
1.Transaction
10)A... Is a limit that is out on something.
2.Restriction
11)A single duty or condition contained is a contract is called.......
1.Provisionდებულება
12)A person's age is one important...... That decides whether or not a person has a capacity to contract.
2.Factor
13)Any private agreement must..... with all relevant LAW.
2. Comply დათანხმება
14)Dd you sign the contract.... or was signed under duress?
2.Voluntarily ნებაყოფლობით
15)The injured party is the claimant the part in breach is
1.Defendant
16)A word for all of the money you spend. It could be every month or every year. it is……
1.Outgoings
17) it is possible for one party to a contract to limit his or her for negligence under the contract. 1.Choice
2. Liability
18)There are two separate professions who are allowed to... law in England but in the USA they don't make this division
2.Practice
19) If you have.... for something it means that you have legal responsibilities for it.
2.Liability
20) We made an oral (spoken) contract and even though it involves a very large of money it does not need to be in writing to be valid.
1.Sum
21) The boy is only 12 years old so according to English Law he does not have to contract.
2.Capacity უნარი
22) When the parties to a contract exchange consideration they must gain a benefit or sufferer a 1.Detriment
23)To have to pay some to someone else is.....
1. Owe
24) if we do not hear from you...... The seven days, we will deem you to be in default
2.Within
25)I am going to ….. my law exams in June next year
2.Write
26) There is a between Mr. James and Mr Kevin issued a claim yesterday.
1.Dispute
27)We are starting proceedings immediately and we will be claiming... Of E5000.

2. Damages
28)you are only sixteen years old so you do not have.....to the contarct
2. Capacity
1)In England a promise of making a....... or giving someone a gift is not usually enforceable promise because the parties do not provide a consideration.
1.donation

2)A............ is a limit that is put on something.
1.restriction შეზღუდვა
5) The boy is only 12 years old so according to Engllsh Law he does not have ........ to contract,
1.capacity
6) The colour we say your bank account is in if it has some money in it. It is
1.black
7)To..........something is to deal with, or include something.
2.cover
8) If you have for something it means that you have legal responsibilities for it.
1.liability

11)A word for all of the money you spend.It could be every month or every year. It is
2.outgoings
13) We are starting proceedings immediately and we will be claiming......... of £5000.
2.damages.
14) A...... is a piece of business, such as buying or selling something.
2. transaction
15) The of MARY'S employment contract is six months
1.term

17) when the parties to a contract exchange consideration they must gain a benefit or sufferer a
2.detriment საზიანო
18) It is possible for one party to a contract to limit his or her... for negligence under the contract.
1.liability
19) My client claims the....... of 3000$ in damages.
2.sum
21) I'm afraid my client.............a very serious loss due to your client's actions.
2.suffered განიცდიდა
22) An amount of money that goes out of a bank account is
2.debit
23) There are two separate professions who are allowed to law in England but in the USA they don't make this division.
2.practise
25) Interest is ………..on your debt at the rate of 15%
1.accruing დარღვევა
26) In the end of the month and I have 10s …….my account.
2.in
28) There are two separate professions who are allowed to ………… law in England but in the USA they don't make this division.
2.practise
35) There is a ……………. between Mr. James and Mr. Kevin issued a claim yesterday.
1.dispute

36) if we do not hear from you ------- the seven days, we will deem you to be in default.
2.within
37) When you sign the contract you agree to all
1.terms and the condition
38) The injured party is the claimant and the part in breach is ......
1.defendant
39) One of the term of the contract is .......... to the Sale of GOODS.
2.contrary
1) A single duty or condition contained in a contract is called............
1.provision დებულება

2) when the parties to a contract exchange consideration they must gain a benefit or sufferer a
2.detriment
3) It is possible for one party to a contract to limit his or her for negligence under the contract.
1.liability

Imagine you have a favorite toy, and someone takes it from you by using force or making you feel afraid. If you agree to give them the toy because you're scared, you're doing it under duress. It's not fair because you didn't make the decision willingly.

In law, if someone signs a contract or agrees to something under duress, it means they were forced or threatened into doing it. This can happen if someone is being bullied, threatened, or put in a difficult situation where they don't have a real choice. The law protects people from unfair agreements made under duress because it's important that everyone has the freedom to make decisions without fear or pressure.
34)what is foreign currency?
Foreign currency refers to the money used in a country that is different from your own country's currency. Each country has its own currency, like the United States has the US dollar, Japan has the Japanese yen, and so on. When you travel to another country, you may need to exchange your own country's currency for the currency of the foreign country you're visiting.

For example, if you live in the United States and you visit France, the currency used in France is the Euro. So, when you want to buy something in France, you would need to exchange your US dollars for Euros. This is because each country has its own money, and you need to use the local currency to buy things and pay for services in that country.

Foreign currency exchange allows people to trade their own country's money for the money of another country when they travel, do business internationally, or engage in foreign trade. It's important to know the exchange rate, which is the value of one currency compared to another, to understand how much foreign currency you will get in exchange for your own currency.

1. Not paying: When borrowers don't make their payments.
2. Paying late: Making payments after the due date.
3. Not repaying at all: When borrowers stop making payments.
4. Debts overdue: When debts go past the due date.
5. Changing repayment terms: Modifying the loan to help with repayment.
6. Removing uncollectible loans: Taking uncollectible loans off the bank's books.
These problems can cause financial issues for borrowers and banks.

8)what is the role of "offer" in contracts?
In contracts, an "offer" is like making a deal. It's when one person suggests specific terms to another person. If the other person says "yes" to those terms, a contract is made. But the person making the offer can change their mind before the other person agrees. So, an offer is the beginning of a contract.
9)what is consequential loss? სედეგიანი ზარალი
Consequential loss is when something bad happens and it leads to more problems or costs. It's not the immediate problem itself, but the additional harm or expenses that come as a result. For example, if a business suffers a fire, the direct loss would be the damage caused by the fire, but the consequential loss could include things like lost income, extra expenses for repairs, or disruptions to the business. Consequential loss is like the ripple effect of a problem that goes beyond the initial impact.
10)what is role of the "acceptance" in making contracts?
Acceptance in making contracts is when the person receiving an offer agrees to its terms. It's like saying "yes" to the deal. To make it valid, the acceptance must be communicated to the person who made the offer. The acceptance must match the exact terms of the offer and be made within a reasonable time. Once the offer is accepted, a binding contract is formed, and both parties have to do what they agreed to do.

11)What is the following "term" under duress" in Law? კანონის ქვეშ
It's like being pushed to do something because someone is threatening or harming you. When someone acts under duress, it means they didn't have a real choice and were influenced by fear or coercion.
In legal terms, if a person agrees to something under duress, it might not be considered fair or valid. They may have the option to cancel or undo the agreement because they were forced into it. Proving duress usually involves showing that there was a threat or undue pressure that left no other reasonable option. However, specific legal requirements can vary, so it's best to consult with a lawyer for advice in a particular situation.
12)what is the "detriment to the contract? ხელშეკრულების საზიანო
In contract law, when one party get some harm.,
13) what is interest?
"Interest" is like an extra cost or a gain you get when dealing with money.
1. Borrowing Money: If you borrow money from someone, interest is the additional amount you have to pay back. It's like a fee for using the money, and it is usually a percentage of the original amount you borrowed. So, you end up paying back more than you borrowed.
14]Define "ratio decidendi" and "abiter dictum".
"Ratio decidendi" is the main reason or legal principle that a court uses to make its decision. It is the part of the decision that sets a rule for future cases with similar circumstances.
15)what is the role of "intention in contracts?
The role of "intention" in contracts is about understanding whether the people involved really meant to create a legally binding agreement. It's about figuring out if they wanted their promises to be enforceable by law.

To have a valid contract, both parties must have a real intention to be legally obligated. Just talking about a deal or expressing a desire to do something isn't enough. There needs to be a genuine intention to be bound by the terms of the agreement.

We can figure out this intention by looking at what the parties said or did. We analyze the situation from an objective viewpoint to see if it seems like they truly intended to be legally bound.

Sometimes, the intention can be assumed based on the circumstances or the relationship between the parties. For example, in business deals, it's usually assumed that the parties want their agreements to be legally enforceable.

So, intention in contracts is all about determining if the parties really meant to create a legally binding agreement. It's a crucial aspect of contract formation and helps determine if the contract is valid and enforceable.
16) what is precedent?
"Precedent" means using past court decisions to help decide current cases. It's like following a roadmap that has already been laid out. When a court makes a decision, it creates a precedent that lower courts should follow when they have similar cases.

Using precedent helps keep the law consistent and fair. It ensures that similar cases are treated in a similar way, so people can have a better idea of what to expect from the legal system. Precedent allows for the development of legal principles over time as courts build upon previous decisions.

However, not all court decisions are precedents. Usually, decisions from higher courts are more important and must be followed by lower courts. Sometimes, later decisions can change or overrule previous precedents if things have changed.

So, precedent is like using past decisions as a guide for current cases, keeping the law consistent and fair.

1. When do you we use the term ‘’ no win no fee’’?
No win no fee means that If the lawyer loses the case, the employer will not pay him.

2. Which areas of law can you list end define them in a short way
Family law , law of contract , land law, company law , criminal law .

3. What does suing means?
When a plaintiff sues another person in court.it is the way to starting Process against someone.
4. Who is a solicitor?
Person who is a lawyer and who gives legal advice , solicitors passed the exams to became a solicitor

5. What is the difference between solicitor and barrister?
Barristers are self-employed lawyers and don’t work in partnerships in the way that solicitors do

6. How can you explain or describe the law of tort?
The law of tort says that everyone has a civil duty to be careful and not to hurt or harm another person

7. Define ‘’ employment labour law ‘’
The law that deals with people’s rights, pay or conditions in the workplace

8. List minimum 3 areas of civil law
Family law , law of contract , land law.

9. What is the term to ‘’honour of contract ‘’
honor of contract means respect of contract

10. What is interest ?
This is an additional benefit of the bank when lending to a person

11. What is an overdraft?
it is an amount of monay that you owe to the bank because you withdraw more from your current account than you have in it.

12. What is foreign currency ?
This is the amount of money in circulation in another country

13. Define ‘’ identity theft ‘’ with your own words.
Personal data thief

14. How can you explain ‘’ intellectual property law’’?
It is a law that protects a person’s intellectual property such as a talent for writing or singing

15. What is the roll of solicitors?
Solicitors are required to do a year of practical training after their degree and that training includes advocacy, which is the skill of speaking on behind of a client in court also Solicitors qualified is expensive. Satisfactory compietion of their training contract and the mandatory professional skills course psc a person can be admitted to the roll of those eligible to practice as a solicitor and apply for a practicing certificate.

16. What types of repayment problems do we have in banking system?

17. What is atm machine
Atm machine is the machine that give money to bank coustomers.

18. Define tortfeasor
A tortfeasor is a person or entity who is found to be responsible under civil law for an injury caused to another person or entity.
19. Define the term instalment
Instalment means that when the bank gives you a loan , and than you pay it regularly every month maybe or every year until you have paid all the money you owe.
20. Who is jury?
a group of people who have been chosen to listen to all the facts in a trial and give a verdict
21. What is a loan.?
a thing that is borrowed, especially a sum of money that is expected to be paid back with interest.
22. Defaunted loan?
if someone defaults on a loan it means that they don't pay money back and the bank might have to go to court to try to get its money

23. maritime law-The law that deals with everything connected with the sea or ships.

24. Intellectual property law- the law that deals with the protection of the rights of inventors (who might invent a new drug or machine) or artistes (who might write a book or a song).

25. family law -the law that deals with events such as divorce and the custody of (the right to look after) children.

26. What are the types of magistrate? define them
We two kinds of magistrates – Judicial Magistrates and Executive Magistrates.

27. What is eligible?
eligible means when someone has the right to do or obtain something, Someone who is eligible for something or to do something is qualified or allowed to do it.

28. We may also define arrears as a type of money that should be paid to a certain individual, while accrues are specific types of a financial benefits that increase gradually over time.

29. Account manager- looking after bank accounts of costumers
30. Accrue- means to grow or accumulate, for example person who did not pay on time he or she accruing certain percentage.
31. Arrears- means money that someone owes to someone and they promised to pay a certain date but didn’t.
32. Applicant-person who want to ask something like a job or a bank account.
33. Automated payment-payment that your bank make every week or month without your permission.
34. Atm-machine that give money to bank costumers
35. Approve-accept or agree to something
36. Balance-money in your bank account
37. Branch of bank- it is local office or bureau of your bank
38. Borrow-you owe money from someone
39. Transfer-move money electronically into another bank account
40. Bank statement- is a document that bank sends you and tell various information. For example when you withdrew money or how much money is your deposit
41. Bill- is a demand for payment for goods or something
42. Black -bank account colour if it has some money in it

თელავში მცხოვრებმა „ა“-მ 2011 წლის 12 მარტს სარჩელით მიმარტა თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიას, თბილილისში მცხოვრები კ-ს წინააღმდეგ და აღნიშნა, რომ 2010 წლის ნოემბერში გარდაიცვალა მამამისი „ბ“, რომელიც მასთან ცხოვრობდა. ბ-მ შეადგინა ანდერძი, რომლითაც ქ. ბათუმში მდებარე ბინა დაუტოვა ძმისშვილს კ-ს. მოსარჩელის განმარტებით, ანდერძის შედგენისას მოანდერძე პერიოდულად კარგავდა ცნობიერებას, რის გამოც ანდერძი ბათილად უნდა იქნეს ცნობილი და მოსარჩელე აღიარებული უნდა იქნეს სადავო უძრავი ქონების ერთადერთ მესაკუთრედ. ბინა შეფასებული იქნა 150 000 ლარად. მოსარჩელემ სარჩელს თან დაურთო მტკიცებულება მძიმე ჯანმრთელობის მდგომარეობის და უმუშევრობის შესახებ, რის გამოც მოითხოვა სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ გადასახდელი სახელმწიფო ბაჟის ნახევრის გადავადება, ნახევარი კი გადაიხადა თბილისის საქალაქო სასამართლოში 2011 წლის 10 ივნისს დანიშნულ სასამართლოს მტავარ სხდომაზე არ გამოცხადდა მოპასუხე. სასამართლოს მიერ მოპასუხის შესაგებელში მითითებულ მისამართზე გაგზავნილი უწყების თანახმად დასტურდება, რომ მოპასუხის მეუღლემ უარი განაცხადა უწყების ჩაბარებაზე. სასამართლომ უწყება ჩაბარებულად ჩათვალა. სასამართლომ მიიღო გადაწყვეტილება და მოსარჩელე ცნო სადავო ბინის ერთადერთ მესაკუთრედ. შეაფასეთ შემდეგი საპროცესო მოქმედებები და პასუხი დაასაბუთეთ შესაბამისი საპროცესო ნორმებით: რამდენად სწორადაა შეტანილი სარჩელი თბილისის საქალაქო სასამართლოში? რამდენია მოსარჩელის მიერ გადასახდელი სახელმწიფო ბაჟი? დააკმაყოფილებს თუ არა სასამართლო მოსარჩელის შუამდგომლობას სახელმწიფო ბაჟის გადახდის გადავადების თაობაზე? უნდა ჩაეთვალა თუ არა სასამართლოს უწყება მოპასუხისათვის ჩაბარებულად? გადაწყვიტეთ სახელმწიფო ბაჟის ბედი ორივე შემთხვევაში, როგორც სახელმწიფო ბაჟის გადახდის გადავადების, ისე სახელმწიფო ბაჟის წინასწარ სრულად გადახდის დავალდებულების შემთხვევაში.

1. ჰიპოთეზა: შსაძლოა სახეზე გვქონეს ინდაქტი
2. სამართლკის ნორმა: სზაკ-ის 2-ე მუხლს 1 ნაწილი „დ“ ქვეპუნტქი.

იმისთვის რომ გავიგოთ თურომელი სამართლებრივი ფორმა არის გამოყენებული უნდა შევამოწმოთ ინდაქტოს კრიტერიუმები

1. ადმინისტრაიული ორგანო - ამ დროს უნდა განისაზღვოს ვინ არის გამომცემი და არი თუ არა იგი ადმ.ორგანო რომლის განმარტება გვაქვს 2-ე მუხლის 1 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტშ
2. ადმინისტრაციული კანონმდებლობის საფუძველზე - ამ დროს უნდა განვიხილოთ იყო თუ არა ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ განხრცილებული ქმედება ადმინისტრაციული კანონიერების საფუძველზე.
3.ინდაქტი რომელიც მიემართება კონკრეტულ პირთა წრეს და კონკრეტულ შემთხვევას. აქ უნდა განიხილოთ თუ ვის მიემართება პირთა განსაზღვრულ წრეს თუ განუსაზღვრელს, თუ განუსაზღვრელ წრეს მიემართება ის უკვე ინდაქტი აღარაა ეს უკვე ნორმაქტია
4. სამართლებრიი შედეგი: ინდაქტს აუცილებლად უნდა მოყვებოდეს სამართლბრივი შედეგი თუ სამართლებრივი შედგი არ გვაქვს არც ინდაქტი გვაქვს სახზე.

3. სუბსუმცია: ინდაქტის პირველოი ნიშანი ადმინისტრაციული ორგანო გვაქვს სახეზე რადგან კაზუსიდან გამომდინარე ამ ინდაქტს გამოსცემს მუნიციპალური ორგანო, რომელიც არის ადმინისტრაციული ორგანო 2-ე მულის 1 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის შესაბამისად. რაც შეეხეა ინდაქტის მეორე ნიშანს ადმინისტრაციულ კანონდებლობას ესეც გვაქვს, რადგან ადმინისტრაციული ორგანოს ქმედება თანხვედრაში მოდის ადმინისტრაციულ კანონმდებლობასთან
მესამე ნიშანი, ინდაქტი რომელიც შეეხება კონკრეტულ პირს და კონკრეტულ შემთხვევას ესეც გვაქვს რადგან ეს ინდაქტი შეეხებოდა სტუდენტების დაფინანსებას, კერძოდ ორი სტუდენტიდან ერთ-რტის დაფინანსებას
მეოთხე ნიშანი რომ უნდა იწვევდეს ინდაქტის სამართლებრივ შედეგებს, ეს გამოიხატება რომმ ერთი სტუდენტი დააფინანსეს და მის მიმართ გამოიცა აღმჭურველი ინდაქტი, მეორე სტუდენტს კი უარი ეთქვა

4. დასკვა - სახეზე გვაქ ადმინისტრაციულ ორგანოს მიერ გამოცემული აღმჭურველი ინდაქტი 2-ე მუხლის პირველი ნაწილის „დ“ ქვეპუნქტის საფუძველს

5. ჰიპოთეზა: შესაძლოა დარღვეული იქნეს კანონის წინაშე თანასწორობა

6. სამართლის ნორმა: სზაკის 4-ე მუხლის 1 ნაწილის შესაბამისად ყველა თანასწორია კანონის და ადმინისტრაციული ორგანოს წინაშე
აქ ვსაუბრობთ ადმინისტრაციულ ორგანოს მიერ გადაწყვეტილების მიღების პროცესსზე, რომელსაც აწარმოებს ადმინისტრაციული ორგანო გადაწყვეტილების მღების პროცესსში ადმინისტრაციული ორგანოს წინაშე ყველა თანასწორია და ადმინისტრაციული ორგანო უთანასწოროდ არ უნდა მოეპყრას მოქალაქეს აქედან გამომდინარე აკრძალულია დისკრიმინაცია. კანონის წინაშე თანასწორობის ორდოდინაი შემომება გვაქვს: 1. შემთხვევათა იდენტურობის დადგენა არიან თუ არა პირები იდენტურები არბოლიტური იდენტურობა არარსებობს, აქ ვსაუბრობთ ამ საქმის გარემოებიდან გამომდინარე 2. შეფასების კრიტერიუმების წინასწარ განსაზღვრა. შემთხვევათა იდენტურობის შემდეგ ვუყურებთ ხომ არ არის კანონით შეფასების კრიტერიუმები ამ ორ შემთხვევას შორის განსხავებული, ანუ კანონი ხომ არ განსაზღვრავს 2 იდენტურ შემთხვევაში რომელიმეს მიენიჭოს უპირატესობა და თ ასე მოხდება მაშინ უკანონო ქმედებაა.
7. სუბსუმცია: მოცემულ კაზუსსში გვაქვს შემთხვვათა იდენტურობა ასევე იყო შეფასების კრიტერიუმები წინასწარ განსაზღვრული მაგრამ ამის მიუხედავად მოხდა უპირატესობის მინიჭება ერთი სტუდენტისთვის.
8. დასკვნა: კაზუსსში დარღვეულია 4-ე მუხლის 1 ნაწილის მოთხოვნები ანუ კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპი დაირღვა

1. ადმინისტრაიული ორგანო - ამ დროს უნდა განისაზღვოს ვინ არის გამომცემი და არი თუ არა იგი ადმ.ორგანო რომლის განმარტება გვაქვს 2-ე მუხლის 1 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტშ
2. ადმინისტრაციული კანონმდებლობის საფუძველზე - ამ დროს უნდა განვიხილოთ იყო თუ არა ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ განხრცილებული ქმედება ადმინისტრაციული კანონიერების საფუძველზე.
3.ინდაქტი რომელიც მიემართება კონკრეტულ პირთა წრეს და კონკრეტულ შემთხვევას. აქ უნდა განიხილოთ თუ ვის მიემართება პირთა განსაზღვრულ წრეს თუ განუსაზღვრელს, თუ განუსაზღვრელ წრეს მიემართება ის უკვე ინდაქტი აღარაა ეს უკვე ნორმაქტია
4. სამართლებრიი შედეგი: ინდაქტს აუცილებლად უნდა მოყვებოდეს სამართლბრივი შედეგი თუ სამართლებრივი შედგი არ გვაქვს არც ინდაქტი გვაქვს სახზე.

3. სუბსუმცია: ინდაქტის პირველოი ნიშანი ადმინისტრაციული ორგანო გვაქვს სახეზე რადგან კაზუსიდან გამომდინარე ამ ინდაქტს გამოსცემს მუნიციპალური ორგანო, რომელიც არის ადმინისტრაციული ორგანო 2-ე მულის 1 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის შესაბამისად. რაც შეეხეა ინდაქტის მეორე ნიშანს ადმინისტრაციულ კანონდებლობას ესეც გვაქვს, რადგან ადმინისტრაციული ორგანოს ქმედება თანხვედრაში მოდის ადმინისტრაციულ კანონმდებლობასთან
მესამე ნიშანი, ინდაქტი რომელიც შეეხება კონკრეტულ პირს და კონკრეტულ შემთხვევას ესეც გვაქვს რადგან ეს ინდაქტი შეეხებოდა სტუდენტების დაფინანსებას, კერძოდ ორი სტუდენტიდან ერთ-რტის დაფინანსებას
მეოთხე ნიშანი რომ უნდა იწვევდეს ინდაქტის სამართლებრივ შედეგებს, ეს გამოიხატება რომმ ერთი სტუდენტი დააფინანსეს და მის მიმართ გამოიცა აღმჭურველი ინდაქტი, მეორე სტუდენტს კი უარი ეთქვა

4. დასკვა - სახეზე გვაქ ადმინისტრაციულ ორგანოს მიერ გამოცემული აღმჭურველი ინდაქტი 2-ე მუხლის პირველი ნაწილის „დ“ ქვეპუნქტის საფუძველს

კაზუსის სქემა
1 ჰიპთეზა
2 სამართლის ნორმა კანონი მიუთითე მუხლი
3 სუბსყმაცია ფაქტი+ ნორმა
4 დასკვნა.

გიორგი უკვე 17 წელია შპს „ლუდსახარშის“ მძღოლად მუშაობს. დამსაქმებელი ყოველთვის კმაყოფილი იყო მის მიერ შესრულებული სამუშაოთი. 2022 წლის 11 აპრილს გიორგიმ მიიღო შემდეგი შინაარსის წერილი: „ბატონო გიორგი, ხვალიდან, 2022 წლის 12 აპრილიდან ჩვენ უარს ვამბობთ თქვენთან თანამშრომლობაზე. ადამიანური რესურსების მართვის დეპარტამენტში არსებული დოკუმენტების შემოწმებისას დადგინდა, რომ თქვენ დასაქმებული ხართ მხოლოდ ზეპირი შეთანხმების საფუძველზე. აქედან გამომდინარე, რადგან ჩვენს შორის შრომითი ხელშეკრულება არ დადებულა, ჩვენ არ ვართ ვალდებული გავაგრძელოთ თქვენთან თანამშრომლობა. აქვე აღვნიშნავთ, რომ იმ შემთხვევისთვის, თუ მაინც არსებობს ჩვენს შორის შრომითი ურთიერთობა, ვწყვეტთ შრომით ხელშეკრულებას. ბოლო პერიოდში გახშირდა კლიენტთა საჩივრები თქვენს შესახებ. საჩივრებში კლიენტები განსაკუთრებით აღნიშნავენ, რომ თქვენი დამოკიდებულება კლიენტების მიმარათ არათავაზიანია. ამ საფუძვლიდან გამომდინარე ჩვენთვის შეუძლებელია თქვენთან შრომითი ურთიერთობის გაგრძელება. გისურვებთ წარმატებებს. შპს „ლუდსახარში.“
სამართლებრივად შეაფასეთ კაზუსში მოცემული თითოეული გარემოება, მათ შორის, შრომითი ურთიერთობის არსებობა, შრომითი ურთიერთობის მოშლის საფუძველი, პროცედურა, შრომის კოდექსის მიხედვით რისი მოთხოვნის უფლება აქვს გიორგის?

ნახე/