„პროფესიული სერტიფიცირების სტანდარტისა და სასერტიფიკაციო პროგრამებისა და საგამოცდო პროცესის აღიარების წესის დამტკიცების შესახებ“ ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის ზედამხედველობის სამსახურის უფროსის 2017 წლის 25 სექტემბრის №ნ-16 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის შესახებ

საგნები და კომპენტენციის სხვა სფეროები და კომპეტენციის დონეები

სწავლის შედეგები

ა) ფინანსური აღრიცხვა და ანგარიშგება

(საშუალო დონე)

1. ბუღალტრული აღრიცხვის პრინციპების გამოყენება სამეურნეო ოპერაციებთან და სხვა მოვლენებთან მიმართებით.

2. ფინანსური ანგარიშგების საერთაშორისო სტანდარტების (ფასს-ების) სამეურნეო ოპერაციებთან და სხვა მოვლენებთან მიმართებით.

3. ფინანსური ანგარიშგების მოსამზადებლად გამოყენებული სააღრიცხვო პოლიტიკის მიზანშეწონილობის შეფასება.

4. ფინანსური ანგარიშგების, მათ შორის კონსოლიდირებული ფინანსური ანგარიშგების მომზადება ფასს-ების შესაბამისად.

5. ფინანსური ანგარიშგებისა და შესაბამის განმარტებით შენიშვნებში მოცემული ინფორმაციის ინტერპრეტაცია.

6. არაფინანსური მონაცემების და ინფორმაციის შემცველი ანგარიშების ინტერპრეტაცია.

ბ) მმართველობითი აღრიცხვა

 (საშუალო დონე)

1. მონაცემებისა და ინფორმაციის მომზადება მმართველობითი გადაწყვეტილებების დასასაბუთებლად, მათ შორის შემდეგ თემებთან მიმართებით: დაგეგმვა და ბიუჯეტის შედგენა, დანახარჯების მართვა, ხარისხის კონტროლი, საქმიანობის შედეგების შეფასება და შედარებითი ანალიზი.

2. იმ მეთოდების გამოყენება, რომლებიც განკუთვნილია მმართველობითი გადაწყვეტილებების დასასაბუთებლად, მათ შორის, პროდუქტის თვითღირებულების კალკულაცია, გადახრების ანალიზი, სასაქონლო-მატერიალური ფასეულობების მარაგის მართვა, ბიუჯეტის შედგენა და პროგნოზირება (პროგნოზების გამოთვლა).

3. სათანადო რაოდენობრივი მეთოდების გამოყენება დანახარჯების ქცევისა და დანახარჯთა ცენტრების გასაანალიზებლად.

4. მონაცემებისა და ინფორმაციის ანალიზი, მმართველობითი გადაწყვეტილებების დასასაბუთებლად.

5. პროდუქტებისა და სამეურნეო (ბიზნეს) სეგმენტების შედეგების შეფასება.

გ) ფინანსები და ფინანსური მართვა

(საშუალო დონე)

1. საწარმოს დაფინანსების სხვადასხვა წყაროს შედარება, მათ შორის, საბანკო სახსრებით დაფინანსება, ფინანსური ინსტრუმენტებით, ობლიგაციებით, საკუთარი კაპიტალითა და ფასიანი ქაღალდების ბაზრების მეშვეობით დაფინანსება.

2. ფულად ნაკადებსა და საბრუნავ კაპიტალზე ორგანიზაციის მოთხოვნების ანალიზი.

3. ორგანიზაციის მიმდინარე და მომავალი ფინანსური მდგომარეობის გაანალიზება სათანადო მეთოდების გამოყენებით, მათ შორის,კოეფიციენტების ანალიზი, ტენდენციების ანალიზი და ფულადი ნაკადების ანალიზი.

4. ორგანიზაციის კაპიტალის ღირებულების გამოსათვლელად გამოყენებული ელემენტების მიზანშეწონილობის შეფასება.

5. კაპიტალის ბიუჯეტირების მეთოდების გამოყენება ფასიან ქაღალდებზე საინვესტიციო გადაწყვეტილებების შესაფასებლად.

6. შემოსავლებზე დაფუძნებული, აქტივებზე დაფუძნებული და საბაზრო შეფასების მიდგომების ახსნა, რომლებიც გამოიყენება საინვესტიციო გადაწყვეტილებების მისაღებად, ბიზნესის დაგეგმვასა და გრძელვადიან ფინანსურ მართვაში.

დ) საგადასახადო დაბეგვრა

 (საშუალო დონე)

1. საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობასთან შესაბამისობა და დეკლარირების მოთხოვნები.

2. პირდაპირი და არაპირდაპირი გადასახადების გამოთვლა ფიზიკური პირებისა და სუბიექტებისათვის.

3. მარტივ საერთაშორისო ოპერაციებთან დაკავშირებული საგადასახადო საკითხების ანალიზი.

4. გადასახადების დაგეგმვას, კანონიერი გზებით გადასახადების შემცირებასა და გადასახადების უკანონო მეთოდებით დამალვას ან შემცირებას შორის განსხვავების ახსნა.

ე) აუდიტი და მარწმუნებელი მომსახურება

 (საშუალო დონე)

1. ფინანსური ანგარიშგების აუდიტის ჩატარების მიზნებისა და ეტაპების აღწერა.

2. აუდიტის საერთაშორისო სტანდარტების, შესაფერისი კანონებისა და სხვა ნორმატიული აქტების გამოყენება ფინანსური ანგარიშგების აუდიტში.

3. ფინანსური ანგარიშგების არსებითი უზუსტობის რისკების შეფასება და აუდიტის სტრატეგიაზე მისი გავლენის განხილვა.

4. აუდიტორულ გარიგებებში გამოსაყენებელი რაოდენობრივი მეთოდების პრაქტიკული გამოყენება.

5. განსაზღვრა რელევანტური აუდიტორული მტკიცებულების, მათ შორის საწინააღმდეგო მტკიცებულების, ინფორმირებული განსჯისათვის, გადაწყვეტილებების მიღებისათვის და კარგად დასაბუთებული დასკვნის გამოტანისათვის.

6. დასკვნის გამოტანა იყო თუ არა სკმარისი და შესაფერისი აუდიტორულ მტკიცებულება მოპოვებული.

7. მარწმუნებელი გარიგებების ელემენტებისა და მარწმუნებელი გარიგებების სტანდარტების ძირითადი ელემენტების ახსნა.

ვ) კორპორაციული მართვა, რისკების მართვა და შიდა კონტროლი

 (საშუალო დონე)

1. ახსნა ეფექტიანი კორპორაციული მართვის პრინციპების , მათ შორის, მესაკუთრეთა, ინვესტორებისა და მართვის უფლებამოსილებით აღჭურვილი პირების უფლებებისა და პასუხისმგებლობების . ასევე კორპორაციულ მართვაში, ინფორმაციის გამჟღავნებისა და გამჭვირვალობის მოთხოვნებში დაინტერესებულ მხარეთა როლის.

2. ორგანიზაციის მართვის სტრუქტურის ელემენტების ანალიზი.

3. ორგანიზაციის რისკებისა და შესაძლებლობების ანალიზი რისკის მართვის კონცეფციის ფარგლებში.

 4. ფინანსურ ანგარიშგებასთან დაკავშირებული შიდა კონტროლის ანალიზი.

5. სისტემების, პროცესების და კონტროლის ადექვატურობის ანალიზი მონაცემების და ინფორმაციის შეგროვების, გამომუშავების, შენახვის, წვდომის, გამოყენების და გაზიარებისათვის.

ზ) ბიზნესსამართალი

 (საშუალო დონე)

1.სხვადასხვა ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმის სუბიექტების საქმიანობის მარეგულირებელი და სხვა საკანონმდებლო აქტების ახსნა.

2.სერტიფიცირებული ბუღალტრის საქმიანობის გარემოსთან დაკავშირებული კანონებისა და სხვა ნორმატიული აქტების ახსნა.

3. მონაცემთა დაცვისა და პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის მარეგულირებელი სამართლებრივი აქტების გამოყენება მონაცემების და ინფორმაციის შეგროვების, გამომუშავების, შენახვის,წვდომის, გამოყენების ან გაზიარებისას.

თ) ინფორმაციული და კომუნიკაციების ტექნოლოგიები

 (საშუალო დონე)

1. ორგანიზაციის გარემოსა და ბიზნეს (სამეურნეო) მოდელის განვითარებაზე ინფორმაციული და კომუნიკაციების ტექნოლოგიების გავლენის ახსნა.

2. ახსნა თუ როგორ ეხმარება ინფორმაციული და კომუნიკაციების ტექნოლოგიები მონაცემების ანალიზს და გადაწყვეტილების მიღებას.

3. ახსნა, თუ როგორ ეხმარება ორგანიზაციაში ინფორმაციული და კომუნიკაციების ტექნოლოგიები რისკების იდენტიფიცირება, ანგარიშის წარდგენასა და მართვას.

4. ინფორმაციული და კომუნიკაციების ტექნოლოგიების გამოყენება მონაცემებისა და ინფორმაციის ანალიზისათვის.

5. ინფორმაციული და კომუნიკაციების ტექნოლოგიების გამოყენება კომუნიკაციის მწარმოებლურობისა და ეფექტიანობის გასუმჯობესებლად.

6. ინფორმაციული და კომუნიკაციების ტექნოლოგიების გამოყენება ორგანიზაციის სისტემების მწარმოებლურობისა და ეფექტიანობის გასაუმჯობესებლად.

7. ინფორმაციული და კომუნიკაციების ტექნოლოგიების პროცესების და კონტროლის ადეკვატურობის ანალიზი.

8. გაუმჯობესების განსაზღვრა, ინფორმაციული და კომუნიკაციების ტექნოლოგიების პროცესებისა და კონტროლის გაუმჯობესების იდენტიფიცირება.

ი) სამეწარმეო და ორგანიზაციული გარემო

(საშუალო დონე)

1.იმ გარემოს დახასიათება, სადაც ორგანიზაცია საქმიანობს, მათ შორის, ძირითადი ეკონომიკური, სამართლებრივი, მარეგულირებელი, პოლიტიკური, ტექნოლოგიური, სოციალური და კულტურული ასპექტების. ტექნიკური, საერთაშორისო და კულტურული ძალების (ფაქტორების).

2. გლობალური გარემოს ასპექტების ანალიზი, რომლებიც ზემოქმედებს საერთაშორისო ვაჭრობასა და ფინანსებზე.

3. გლობალიზაციის ნიშნების იდენტიფიცირება, მათ შორის მულტინაციონალური კორპორაციების და განვითარებადი ბაზრების როლის.

კ) ეკონომიური თეორია (ეკონომიქსი)

 საბაზო დონე

1.მიკროეკონომიკისა და მაკროეკონომიკის ძირითადი პრინციპების დახასიათება;

2.სამეწარმეო საქმიანობაზე მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების ცვლილების გავლენის დახასიათება.

3.სხვადასხვა ტიპის საბაზრო სტრუქტურების ახსნა, მათ შორის თავისუფალი (სრულყოფილი) კონკურენციის, მონოპოლისტური კონკურენციის, მონოპოლიისა და ოლიგოპოლიის.

ლ) ბიზნესის სტრატეგია და მართვა

 (საშუალო დონე)

1.ორგანიზაციების სხვადასხვა ორგანიზაციული ფორმების და მართვის სტრუქტურების ახსნა.

2.ორგანიზაციებში სხვადასხვა ტიპის ფუნქციური და საოპერაციო სამსახურების შექმნის მიზნისა და მნიშვნელობის ახსნა.

3.ორგანიზაციის სტრატეგიაზე მოქმედი გარე და შიდა ფაქტორების ანალიზი.

4.იმ პროცესების ახსნა, რომელთა გამოყენებაც შესაძლებელია ორგანიზაციის სტრატეგიის შექმნისა და პრაქტიკაში განხორციელებისათვის.

 5. იმის ახსნა, როგორ შეიძლება ორგანიზაციული ქცევის თეორიების გამოყენება ორგანიზაციაში მომუშავე პიროვნების, გუნდისა და ორგანიზაციის საქმიანობის შედეგების გასაუმჯობესებლად.

მ) ფინანსური ანალიზი

(საშუალო დონე)

1. ფინანსებსა და ბიზნესის სტრატეგიას შორის კავშირის ახსნა.

2. ბიზნესის სტრატეგიის ფორმულირებისა და მხარდაჭერისათვის ფინანსური გადაწყვეტილებების შეფასება.

3. დანახარჯთა და მმართველობითი აღრიცხვის როლის შეფასება სტრატეგიული დაგეგმვისა და გადაწყვეტილების მიღებისას.

4. ფინანსური კოეფიციენტების გამოყენება სტრატეგიებს შორის არჩევანის გაკეთების და სტრატეგიის განხორციელებისას.

ნ) ზოგადი უნარები

 (საშუალო დონე)

1. სხვადასხვა წყაროდან მიღებული სხვადასხვა სახის მონაცემების და ინფორმაციის შეფასება კვლევის, ინტეგრირების და ანალიზის მეშვეობით.

2. კრიტიკული აზროვნების უნარების გამოყენება პრობლემების გადასაწყვეტად, ინფორმირებული განსჯისათვის, გადაწყვეტილებების მიღებისათვის და კარგად დასაბუთებული დასკვნების გამოსატანად

3. იმის დადგენა, როდის არის მიზანშეწონილი სპეციალისტებთან კონსულტაციების გამართვა.

4. რეკომენდაციების მომზადება მრავალმხრივი და რთულად იდენტიფიცირებადი პრობლემების გადაჭრის გზების შესახებ.

5. ცვალებად ვითარებაზე და ახალ ინფორმაციაზე ეფექტური რეაგირებით პრობლემების გადაწყვეტა, ინფორმირებული განსჯა, გადაწყვეტილებების მიღება, კარგად დასაბუთებული დასკვნების გამოტანა.

ო) კომუნიკაციის უნარები

 (საშუალო დონე)

1. ურთიერთანამშრომლობისა და გუნდური მუშაობის უნარის დემონსტრირება ორგანიზაციის საერთო მიზნების მისაღწევად.

2. ინფორმაციის ნათლად და ლაკონურად მიწოდება , როდესაც ინფორმაციას წარადგენს და იხილავს ან ანგარიშს ადგენს ფორმალურ და არაფორმალურ სიტუაციაში.

3. ყველანაირ ურთიერთობაში გაცნობიერებული კულტურული და ენობრივი განსხვავებების დემონსტრირება.

4. აქტიური მოსმენისა და ეფექტური გასაუბრების ტექნიკის გამოყენება.

5. მოლაპარაკების წარმოების უნარების გამოყენება საკითხის მოსაგვარებლად და შეთანხმების მისაღწევად.

6. რჩევის მიცემისა და მოთათბირების უნარების გამოყენება კონფლიქტის მინიმუმამდე დასაყვანად ან გადასაჭრელად, პრობლემების მოსაგვარებლად და ხელსაყრელი შესაძლებლობების მაქსიმალურად გამოყენების უზრუნველსაყოფად.

7. იდეების მიწოდება და სხვებზე გავლენის მოხდენა მხარდაჭერის მიღებისა და ვალდებულებების შესრულების უზრუნველსაყოფად.

პ) პიროვნული უნარები

 (საშუალო დონე)

1. მუდმივადსწავლისადმი თავდადებულობის დემონსტრირება .

2. მაღალი პირადი შედეგების სტანდარტების დადგენა, თვითკონტროლი თვითგააზრებისა და სხვების მიერ შეფასების საფუძველზე.

3. დროისა და რესურსების მართვა პროფესიული ვალდებულებების შესრულების უზრუნველსაყოფად.

4. პრობლემების წინასწარ განჭვრეტა და მათი გადაჭრის პოტენციური გზების/გეგმების დასახვა.

5. ახალი შესაძლებლობების მიმართ მზაობის უნარი.

6. პიროვნული და ორგანიზაციული მიკერძოების პოტენციური გავლენის განსაზღვრა.

ჟ) ორგანიზაციული უნარები

(საშუალო დონე)

1. დავალებების შესრულება ორგანიზაციაში მიღებული მეთოდებით, დავალების დადგენილ ვადებში შესრულების უზრუნველსაყოფად.

2. საკუთარი და სხვების სამუშაოს მიმოხილვა იმის დასადგენად, შეესაბამება თუ არა შესრულებული სამუშაო ორგანიზაციის ხარისხის დადგენილ სტანდარტებს.

3. ადამიანთა მართვის უნარების გამოყენება სხვა თანამშრომელთა მოტივირებისა და მათი ზრდა-განვითარების ხელშეწყობის მიზნით.

4. სამუშაოთა დელეგირების უნარების გამოყენება თანამშრომლებზე დავალებების გასანაწილებლად;

5. ლიდერობის უნარების გამოყენება სხვებზე გავლენის მოსახდენად, რათა მათ იმუშაონ ორგანიზაციის მიზნების მისაღწევად.

6. სათანადო მექანიზმებისა და მეთოდების გამოყენება შრომის ნაყოფიერებისა და ეფექტიანობის ასამაღლებლად და გადაწყვეტილებების მიღების პროცესის გასაუმჯობესებლად.

რ) პროფესიული სკეპტიციზმი და პროფესიული განსჯა

 (საშუალო დონე)

1. მაძიებლის განწყობის გამოყენება მონაცემების და ინფორმაციის შეგროვებისა და შეფასების

2. პრობლემების გადაწყვეტისას, ინფორმირებული განსჯისას, გადაწყვეტილებების მიღებისას, კარგად დასაბუთებული დასკვნების გამოტანისას მიკერძოების შესამცირებლად მეთოდების გამოყენება.

3. კრიტიკული აზროვნების გამოყებნება შესაფერისი მოქმედების მიმართულების ალტერნატივების განსაზღვრისა და შეფასებისას.

ს) ეთიკური პრინციპები

1. ეთიკის ძირითადი არსის ახსნა.

2. წესებზე დაფუძნებული და პრინციპებზე დაფუძნებული ეთიკის მიდგომების უპირატესობებისა და ნაკლოვანებების ახსნა.

3. ეთიკის ძირითად პრინციპებთან შესაბამისობის მიმართ საფრთხეების იდენტიფიცირება.

4. ეთიკის ძირითად პრინციპებთან შესაბამისობის მიმართ საფრთხეების და სათანადო რეაგირების მნიშვნელობის შეფასება.

5. ეთიკის ძირითადი პრინციპების გამოყენება მონაცემების და ინფორმაციის შეგროვების, გამომუშავების, შენახვის, წვდომის, გამოყენების და გაზიარების შემთხვევებში.

6. პროფესიული ქცევისას შესაბამისი ეთიკური მოთხოვნების/ნორმების გამოყენება სტანდარტების შესაბამისად.

ტ) საზოგადოებრივი ინტერესების დაცვის ვალდებულება

(საშუალო დონე)

1. ეთიკის როლის და მნიშვნელობის ახსნა ბუღალტრული პროფესიისა და სოციალური პასუხისმგებლობის კონტექსტში.

2. ეთიკის როლის და მნიშვნელობის ახსნა ბიზნესისა და კარგი მმართველობის კონტექსტში.

3. ეთიკისა და სამართლის ურთიერთკავშირის, მათ შორის, საკანონმდებლო და სხვა ნორმატიულ აქტებსა და საზოგადოებრივ ინტერესებს შორის ურთიერთკავშირის გაანალიზება.

4. პიროვნებაზე, ბუღალტრულ პროფესიასა და საზოგადოებაზე არაეთიკური ქცევის გავლენის/შედეგების გაანალიზება.