დოკუმენტის სტრუქტურა
განმარტებების დათვალიერება
დაკავშირებული დოკუმენტები
დოკუმენტის მონიშვნები
კონსოლიდირებული პუბლიკაციები
ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების შესახებ | |
---|---|
დოკუმენტის ნომერი | 5646-რს |
დოკუმენტის მიმღები | საქართველოს პარლამენტი |
მიღების თარიღი | 20/12/2019 |
დოკუმენტის ტიპი | საქართველოს კანონი |
გამოქვეყნების წყარო, თარიღი | ვებგვერდი, 27/12/2019 |
სარეგისტრაციო კოდი | 300280000.05.001.019734 |
კონსოლიდირებული პუბლიკაციები |
პირველადი სახე (27/12/2019 - 14/07/2020)
|
ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების შესახებ
|
კარი
I. ზოგადი
დებულებები
თავი I. კანონის მოქმედების სფერო , მიზანი და ამოცანები მუხლი 1. კანონის მოქმედების სფერო და მიზანი 1. ეს კანონი ადგენს ელექტროენერგეტიკის სექტორში წარმოების , გადაცემის , განაწილების , მიწოდებისა და ვაჭრობის და ბუნებრივი გაზის სექტორში გადაცემის , განაწილების , მიწოდების , შენახვისა და ვაჭრობის ზოგად სამართლებრივ ჩარჩოს გამართული , გამჭვირვალე და კონკურენტული ელექტროენერგეტიკის და ბუნებრივი გაზის ბაზრების შექმნის , გახსნის , განვითარებისა და ინტეგრირების ხელშეწყობის მიზნით . 2. ეს კანონი აწესრიგებს ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის სექტორების მართვასა და ორგანიზებასთან , რეგულირებასთან , მონიტორინგსა და ზედამხედველობასთან , ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის ბაზრებზე თავისუფალ დაშვებასა და ელექტროენერგიითა და ბუნებრივი გაზით ტრანსსასაზღვრო ვაჭრობასთან დაკავშირებულ საკითხებს , აგრეთვე ადგენს ტენდერის გამოცხადებასა და ენერგეტიკული საქმიანობის ავტორიზაციასთან , ელექტროენერგეტიკული და ბუნებრივი გაზის სისტემების ოპერირებასა და მათზე დაშვებასთან , ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის სექტორებში საჯარო მომსახურებასთან , მომხმარებელთა უფლებებთან და მათ დაცვასთან დაკავშირებულ კრიტერიუმებსა და პროცედურებს . 3. ეს კანონი ადგენს ზომებს მიწოდების უსაფრთხოების ისეთი დონის დაცვის მიზნით , რომელიც უზრუნველყოფს ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის სექტორების გამართულად ფუნქციონირებას . ეს კანონი ასევე ადგენს სამართლებრივ ჩარჩოს , რომლის ფარგლებშიც განისაზღვრება მიწოდების უსაფრთხოების პოლიტიკა , ბაზრის მონაწილეთა ვალდებულებები და მიწოდების უსაფრთხოების დაცვის პროცედურები , კონკურენტული ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის ბაზრების მოთხოვნებთან შესაბამისობის გათვალისწინებით . 4. ეს კანონი ქმნის სამართლებრივ ჩარჩოს საქართველოს კანონმდებლობაში ევროპის კავშირის შემდეგი სამართლებრივი აქტების მოთხოვნათა გასათვალისწინებლად და ასამოქმედებლად : ა ) 2009 წლის 13 ივლისის N2009/72/EC დირექტივა ელექტროენერგიის შიდა ბაზრისათვის საერთო წესების შესახებ , რომლითაც გაუქმდა დირექტივა N2003/54/EC; ბ ) 2009 წლის 13 ივლისის N714/2009(EC) რეგულაცია ელექტროენერგიის ტრანსსასაზღვრო გაცვლის სისტემებზე დაშვების პირობების შესახებ , რომლითაც გაუქმდა რეგულაცია (EC)N1228/2003; გ ) 2006 წლის 18 იანვრის N2005/89/EC დირექტივა ელექტროენერგიის მიწოდებისა და ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციების უსაფრთხოების უზრუნველყოფის ზომების შესახებ ; დ ) 2009 წლის 13 ივლისის N2009/73/EC დირექტივა ბუნებრივი გაზის შიდა ბაზრისათვის საერთო წესების დაწესების შესახებ , რომლითაც გაუქმდა დირექტივა N2003/55/EC; ე ) 2009 წლის 13 ივლისის (EC)N715/2009 რეგულაცია ბუნებრივი გაზის გადამცემ ქსელებზე დაშვების პირობების შესახებ , რომლითაც გაუქმდა რეგულაცია (EC)N1775/2005; ვ ) 2004 წლის 26 აპრილის N2004/67/EC დირექტივა ბუნებრივი გაზის მიწოდების უსაფრთხოების უზრუნველყოფის ზომების შესახებ . 5. ამ მუხლის მე -4 პუნქტში მითითებული სამართლებრივი აქტების მოთხოვნათა საქართველოს კანონმდებლობაში გათვალისწინება და ამოქმედება ხორციელდება ენერგეტიკული გაერთიანებისთვის დადგენილი ადაპტირებული სახით , ენერგეტიკული გაერთიანების მინისტრთა საბჭოს შესაბამისი გადაწყვეტილებების მიხედვით და ენერგეტიკული გაერთიანების დამფუძნებელ ხელშეკრულებასთან საქართველოს შეერთების შესახებ ოქმის შესაბამისად . 6. ბუნებრივი გაზისთვის , მათ შორის , გათხევადებული ბუნებრივი გაზისთვის , ამ კანონით დადგენილი ნორმები ვრცელდება აგრეთვე ბიოგაზსა და ბიომასიდან მიღებულ გაზზე , ან სხვა სახეობის გაზზე , თუ ტექნიკურად შესაძლებელია ასეთი გაზის ბუნებრივი გაზის სისტემაში უსაფრთხოდ შეშვება და ტრანსპორტირება . 7. ეს კანონი ასევე ადგენს ბუნებრივი გაზის მწარმოებლებისთვის საქართველოს ბუნებრივი გაზის ბაზარზე მონაწილეობის პირობებს , რომლებიც მოიცავს აგრეთვე იმ მოთხოვნებს , რომლებიც უკავშირდება ბუნებრივი გაზის წარმოებისმოწყობილობების გადამცემ ან გამანაწილებელ ქსელებთან მიერთებას , ბუნებრივი გაზის სისტემაზე დაშვებასა და ბუნებრივი გაზის ბაზარზე გაყიდვას . 8. ეს კანონი არ ვრცელდება ბუნებრივი გაზის ან სხვა ნახშირწყალბადების ძებნა -ძიებაზე , მოპოვებასა და დამუშავებაზე , ავტოგაზგასამართი სადგურების მეშვეობით ბუნებრივი გაზის რეალიზაციაზე , აგრეთვე გაზის პროდუქტების წარმოებასა და მათთან დაკავშირებულ ნებისმიერ ურთიერთობაზე , გარდა იმ საქმიანობისა , რომელიც უკავშირდება გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობებში ბუნებრივი გაზის გადამუშავებას . 9. ეს კანონი ასევე არეგულირებს წყალმომარაგებას და ადგენს მასთან დაკავშირებული სამართლებრივი ურთიერთობების ზოგად ჩარჩოს . 10. ამ კანონის დებულებები არ ვრცელდება წყლის ზედაპირული ან მიწისქვეშა ობიექტიდან წყლის ამოღებაზე ან /და მოპოვებაზე . 11. ეს კანონი არ ვრცელდება საქართველოსა და აზერბაიჯანს შორის არსებული სამთავრობათაშორისო შეთანხმებიდან წარმოშობილ იმ ურთიერთობებზე , რომლებიც ეხება სამხრეთ კავკასიის მილსადენის სისტემის მეშვეობით ბუნებრივი გაზის ტრანზიტს , ტრანსპორტირებასა და გაყიდვას , როგორც საქართველოსა და აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ტერიტორიებზე , ისე ამ ტერიტორიების მიღმა . მუხლი 2. კანონის ამოცანები ამ კანონის ამოცანებია : ა ) სამართლებრივი საფუძვლის შექმნა მომხმარებლისთვის დადგენილი ხარისხის სტანდარტების შესაბამისად , ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის უწყვეტი მიწოდებისა და სასმელი წყლით საიმედო მომარაგების უზრუნველსაყოფად ; ბ ) ელექტროენერგეტიკული , ბუნებრივი გაზისა და წყალმომარაგების სისტემების უსაფრთხო , საიმედო და ეფექტიანი ოპერირებისა და დაკავშირებული მომსახურების გაწევის უზრუნველყოფა სისტემებით მოსარგებლე ყველა პირისთვის ; გ ) რეგულირებული საწარმოების უფლებებისა და მოვალეობების განსაზღვრა ამ კანონით დადგენილი პირობების შესაბამისად და კომისიის უფლება -მოვალეობების დადგენა , აგრეთვე რეგულირებული საწარმოების ერთმანეთთან , კომისიასთან და სხვა სახელმწიფო უწყებებთან ორმხრივი ურთიერთობის მარეგულირებელი სამართლებრივი ჩარჩოს შექმნა ; დ ) ისეთი პირობების შექმნა , რომლებიც ხელს შეუწყობს კონკურენტუნარიანობის , გამჭვირვალობისა და არადისკრიმინაციულობის პრინციპებზე დაყრდნობით ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის ბაზრების სრულად გახსნას ელექტროენერგიითა და ბუნებრივი გაზით თავისუფლად ვაჭრობის მიზნით ; ე ) ერთიანი წესების დადგენა საქართველოს ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის ბაზრების ორგანიზებისა და ფუნქციონირებისთვის , მათი შემდგომი განვითარების ჩათვლით , მომავალში ენერგეტიკული გაერთიანების ქვეყნებთან ურთიერთდაკავშირების შემთხვევაში , ევროპის მასშტაბით ინტეგრაციის გათვალისწინებით ; ვ ) ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის სექტორებში საჯარო მომსახურების ვალდებულებების განხორციელების პირობების განსაზღვრა და საბოლოო მომხმარებლების ინტერესების დაცვის უზრუნველყოფა ; ზ ) გადამცემი სისტემის ოპერატორებისა და გამანაწილებელი სისტემის ოპერატორების განცალკევების რეგულირება და მონიტორინგი , მათი სხვა ენერგეტიკული საქმიანობისგან და მათთან დაკავშირებული კომერციული ინტერესებისგან დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფა ამ კანონით დადგენილი წესით ; თ ) ელექტროენერგეტიკულ და ბუნებრივი გაზის სისტემებში , მათ შორის , მეზობელ სისტემებთან ურთიერთდამაკავშირებლებში , მიწოდების უსაფრთხოების გაზრდის საშუალებებში , აგრეთვე წყალმომარაგების სისტემებში ინვესტიციების განსახორციელებლად სათანადო პირობების შექმნა ; ი ) სამართლებრივი საფუძვლის შექმნა სისტემისა და ბაზრის ოპერატორების , კომისიისა და სხვა სახელმწიფო უწყებების რეგიონული და საერთაშორისო თანამშრომლობისა და კომპეტენტურ ეროვნულ ორგანოებს , სახელმწიფო ინსტიტუტებსა და სხვა საჯარო დაწესებულებებს შორის ორმხრივი თანამშრომლობისთვის .
თავი II. ტერმინთა განმარტება და გამოყენება მუხლი 3. ტერმინთა განმარტება ამ კანონში გამოყენებულ ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა : ა ) დამხმარე მომსახურება : ა .ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში − ელექტროენერგეტიკულ სისტემაზე დაშვებისა და ელექტროენერგიის გადამცემი ან /და გამანაწილებელი ქსელების ოპერირებისთვის აუცილებელი მომსახურება , მათ შორის , სიხშირის რეგულირება , ძაბვის კონტროლი და მიწოდების აღდგენა ; ა .ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში − ბუნებრივი გაზის სისტემებზე დაშვებისა და ბუნებრივი გაზისგადამცემი და გამანაწილებელი ქსელების , ბუნებრივი გაზის საცავის ან /და გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობების (ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორისთვის თავისი ფუნქციების განსახორციელებლად დარეზერვებული მოწყობილობების გარდა ) ოპერირებისთვის აუცილებელი მომსახურება , მათ შორის , დატვირთვის დაბალანსება , ინერტული აირების შერევა და სისტემაში შეშვება ; ბ ) ავტორიზაცია − ელექტროენერგეტიკის , ბუნებრივი გაზისა და წყალმომარაგების სექტორებში საქმიანობის ლიცენზირება , სერტიფიცირება , აგრეთვე საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი სხვა უფლებამოსილებების მინიჭება ; გ ) ხელმისაწვდომი სიმძლავრე – დროის კონკრეტულ მონაკვეთში გაუნაწილებელი და ელექტროენერგეტიკული ან ბუნებრივი გაზის სისტემისთვის ხელმისაწვდომი სიმძლავრე ; დ ) დაბალანსება − ყველა მოქმედება და პროცესი , რომელთა მეშვეობითაც გადამცემი სისტემის ოპერატორი უზრუნველყოფს განსაზღვრული პარამეტრებისა და ხარისხის სტანდარტების განგრძობად შენარჩუნებას სისტემების სტაბილურ ფარგლებში ოპერირების მიზნით , რათა შესაძლებელი იყოს მომხმარებლებისთვის ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის უსაფრთხო და საიმედო ფიზიკური მიწოდება , მათ შორის , სიმძლავრეებისა და ენერგეტიკული ნაკადების მართვა , მიწოდებისა და მოთხოვნის დაბალანსება ; ე ) საბალანსო ელექტროენერგია − ელექტროენერგია , რომელიც აუცილებელია ელექტროენერგეტიკული სისტემის დაბალანსებისთვის , მათ შორის , დამხმარე მომსახურების გაწევისა და რეალურ დროში ფაქტობრივ და ხელშეკრულებით გათვალისწინებულ მოცულობებს შორის სხვაობის დაფარვისთვის ; ვ ) დაბალანსების ჯგუფი − ელექტროენერგეტიკის ან ბუნებრივი გაზის ბაზრის ერთი ან ერთზე მეტი მონაწილისგან შემდგარი ჯგუფი , რომლის უბალანსობაზე პასუხისმგებლობა დაკისრებული აქვს დაბალანსებაზე პასუხისმგებელ პირს ; ზ ) დაბალანსებაზე პასუხისმგებელი პირი − დაბალანსების ჯგუფის მონაწილე , რომელიც პასუხისმგებელია უბალანსობაზე და გაფორმებული აქვს დაბალანსებისა და ანგარიშსწორების ხელშეკრულება შესაბამის ოპერატორთან ; თ ) სიმძლავრე : თ .ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში − ელექტროენერგიის მაქსიმალური მოცულობა , გამოხატული სიმძლავრის ერთეულში (მეგავატში ), რომელზე უფლებაც ელექტროენერგეტიკული სისტემით მოსარგებლეს ენიჭება ელექტროენერგიის გადამცემი ქსელის წესების შესაბამისად ; თ .ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში − ბუნებრივი გაზის მაქსიმალური ნაკადი , გამოხატული კუბური მეტრით (ან ენერგიის ერთეულით ) დროის ერთეულში , რომელზე უფლებაც ენიჭება ბუნებრივი გაზის სისტემით მოსარგებლეს გადამცემი სისტემის ოპერატორთან , ბუნებრივი გაზის საცავის სისტემის ოპერატორთან ან /და გათხევადებული ბუნებრივი გაზის სისტემის ოპერატორთან დადებული შესაბამისი ხელშეკრულების პირობების შესაბამისად ; ი ) სერტიფიცირება − პროცედურა , რომელიც ადგენს გადამცემი სისტემის ოპერატორის შესაბამისობას დამოუკიდებლობისა და განცალკევების მოთხოვნებთან ; კ ) კომისია − საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელი ეროვნული კომისია ; ლ ) კომისიის წევრი − ამ კანონის შესაბამისად არჩეული კომისიის წევრი ; მ ) კონკურენციის სააგენტო −საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – კონკურენციის სააგენტო ; ნ ) გადატვირთვა − მდგომარეობა , როდესაც ურთიერთდამაკავშირებლის ან /და შესაბამისი სისტემის გამტარუნარიანობა არასაკმარისია სისტემით მოსარგებლეთა მიერ მოთხოვნილი ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის ყველა ფიზიკური ნაკადისთვის , მათ შორის , იმ ნაკადისთვის , რომელიც წარმოიქმნა ტრანსსასაზღვრო ვაჭრობის შედეგად ; ო ) გადატვირთვის მართვა − სისტემის ოპერატორის სიმძლავრის პორტფელის მართვა სიმძლავრის ოპტიმალური და მაქსიმალური გამოყენებისა და სამომავლო გადატვირთვის დროული აღმოჩენის მიზნით ; პ ) სახელშეკრულებო გადატვირთვა − მდგომარეობა , როდესაც ბაზისურ სიმძლავრეზე მოთხოვნის დონე აღემატება ბუნებრივი გაზის გადამცემი ქსელის ან ბუნებრივი გაზის საცავის ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობების ტექნიკურ გამტარუნარიანობას ; ჟ ) კონტროლი – ის უფლებები , ხელშეკრულებები ან სხვა საშუალებები , რომლებიც , ფაქტობრივი მდგომარეობიდან და საქართველოს კანონმდებლობიდან გამომდინარე , ერთად ან ცალ -ცალკე , იძლევა ენერგეტიკულ საწარმოზე არსებითი გავლენის მოხდენის შესაძლებლობას . აღნიშნული შესაძლებლობა შეიძლება გამომდინარეობდეს საკუთრების უფლებიდან , ენერგეტიკული საწარმოს აქტივების მთლიანი ან ნაწილობრივი გამოყენების უფლებიდან და სხვა უფლებებიდან ან ხელშეკრულებებიდან , რომლებიც იძლევა ენერგეტიკული საწარმოს ორგანოების შემადგენლობაზე , ამ ორგანოებში ხმის მიცემაზე ან გადაწყვეტილებების მიღებაზე მნიშვნელოვანი გავლენის მოხდენის შესაძლებლობას ; რ ) სახელშეკრულებო სიმძლავრე − ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორის , ბუნებრივი გაზის საცავის სისტემის ოპერატორის ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის სისტემის ოპერატორის მიერ შესაბამისი ხელშეკრულების საფუძველზე , სისტემით მოსარგებლეზე განაწილებული სიმძლავრე ; ს ) ტრანსსასაზღვრო გადადინება : ს .ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში − ელექტროენერგიის ბაზრის მონაწილეებსა და მეზობელ ელექტროენერგეტიკულ სისტემებში საქმიანობის განმახორციელებელ პირებს შორის ელექტროენერგიით ტრანსსასაზღვრო ვაჭრობის შედეგად საქართველოს ან მეზობელი ქვეყნის მიმართულებით განხორციელებული ელექტროენერგიის ფიზიკური გადადინება საქართველოს ელექტროენერგიის გადამცემ ქსელში ; ს .ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში − ბუნებრივი გაზის ბაზრის მონაწილეებსა და მეზობელ ბუნებრივი გაზის სისტემებში საქმიანობის განმახორციელებელ პირებს შორის ბუნებრივი გაზით ტრანსსასაზღვრო ვაჭრობის შედეგად საქართველოს ან მეზობელი ქვეყნის მიმართულებით ბუნებრივი გაზის ფიზიკური ნაკადის გადაცემა საქართველოს ბუნებრივი გაზის გადამცემ ქსელში ; ტ ) მომხმარებელი − ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის საბოლოო მომხმარებელი , ტრეიდერი ან ენერგეტიკული საწარმო , რომელიც ყიდულობს ელექტროენერგიას ან /და ბუნებრივ გაზს , სასმელი წყლის მომხმარებელი ; უ ) დღით ადრე ბაზარი : უ .ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში − ორგანიზებული , საბითუმო ელექტროენერგიის ბაზარი (ბირჟა ), სადაც ელექტროენერგიის ყიდვა -გაყიდვა ხორციელდება საათობრივად , ელექტროენერგიის ფიზიკური მიწოდების წინა დღეს ; უ .ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში − ორგანიზებული , საბითუმო ბუნებრივი გაზის ბაზარი (ბირჟა ), სადაც ბუნებრივი გაზის ყიდვა -გაყიდვა ხორციელდება ბუნებრივი გაზის ფიზიკური მიწოდების წინა დღეს ; ფ ) პირდაპირი ხაზი : ფ .ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში − ელექტროგადამცემი ხაზი , რომელიც აკავშირებს ელექტროენერგიის წარმოების იზოლირებულ ადგილს იზოლირებულ მომხმარებელთან , ან ელექტროენერგიის მწარმოებლისა და ელექტროენერგიის მიმწოდებლის დამაკავშირებელი ხაზი , რომლითაც ხორციელდება მათი საკუთარი საქმიანობის ადგილის , შვილობილი კომპანიებისა და კვალიფიციური მომხმარებლების ელექტროენერგიით პირდაპირი და უშუალო მომარაგება ; ფ .ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში − მილსადენი , რომელიც აკავშირებს ბუნებრივი გაზის წარმოების იზოლირებულ ადგილს იზოლირებულ მომხმარებელთან , ან ბუნებრივი გაზის მწარმოებლისა და ბუნებრივი გაზის მიმწოდებლის დამაკავშირებელი მილსადენი , რომლითაც ხორციელდება მათი საკუთარი საქმიანობის ადგილის , შვილობილი კომპანიებისა და კვალიფიციური მომხმარებლების ბუნებრივი გაზით პირდაპირი და უშუალო მომარაგება ; ქ ) დისპეტჩერიზაცია − საოპერაციო სიმძლავრეების , გადამცემ სისტემაში წარმოების მოწყობილობებიდან გამომუშავებული ან /და შემოდინებული ენერგიის მართვა ან /და გადამცემ სისტემაში ენერგიის ნაკადების სრულად მართვა , მათ შორის , სხვა სისტემებთან ურთიერთდამაკავშირებლების გამოყენებით ; ღ ) განაწილება : ღ .ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში − ელექტროენერგიის ტრანსპორტირება დაბალი და საშუალო ძაბვის (0,4-3,3-6-10-35-110 კილოვოლტი ძაბვის ქსელები ) ელექტროენერგიის გამანაწილებელი ქსელით საბოლოო მომხმარებლისთვის ელექტროენერგიის მიწოდების მიზნით (გარდა მიწოდებისა ); ღ .ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში − ბუნებრივი გაზის ტრანსპორტირება ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელი სისტემის საშუალებით (მათ შორის , ლოკალურად მოწყობილი ქსელის საშუალებით , რომელიც არ არის მიერთებული გადამცემ ქსელთან ) საბოლოო მომხმარებლისთვის ბუნებრივი გაზის მიწოდების მიზნით (გარდა მიწოდებისა ); ყ ) გამანაწილებელი ქსელი − ელექტროენერგიის ან /და ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელი ქსელი ; შ ) გამანაწილებელი სისტემის ოპერატორი : შ .ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში − ელექტროენერგიის განაწილების საქმიანობის განმახორციელებელი ელექტროენერგეტიკული საწარმო − ელექტროენერგიის გამანაწილებელი სისტემის ოპერატორი , რომელიც პასუხისმგებელია შესაბამის არეალში ელექტროენერგიის გამანაწილებელი სისტემის ოპერირებაზე , მოვლა -პატრონობასა და საჭიროების შემთხვევაში მის განვითარებაზე , ელექტროენერგიის გამანაწილებელი სისტემის სხვა სისტემებთან ურთიერთდაკავშირებაზე , სადაც შესაძლებელია , და ელექტროენერგიის განაწილებასთან დაკავშირებული გონივრული მოთხოვნების დაკმაყოფილების მიზნით სისტემის გრძელვადიანი შესაძლებლობის უზრუნველყოფაზე ; შ .ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში − ბუნებრივი გაზის განაწილების საქმიანობის განმახორციელებელი ბუნებრივი გაზის საწარმო − ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელი სისტემის ოპერატორი , რომელიც პასუხისმგებელია შესაბამის არეალში ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელი სისტემის ოპერირებაზე , მოვლა -პატრონობასა და საჭიროების შემთხვევაში მის განვითარებაზე , ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელი სისტემის სხვა სისტემებთან ურთიერთდაკავშირებაზე , სადაც შესაძლებელია , და ბუნებრივი გაზის განაწილებასთან დაკავშირებული გონივრული მოთხოვნების დაკმაყოფილების მიზნით სისტემის გრძელვადიანი შესაძლებლობების უზრუნველყოფაზე ; ჩ ) წყალმომარაგების ლიცენზიატი − საწარმო , რომელიც ახორციელებს წყალმომარაგების საქმიანობას ; ც ) წყალმომარაგების საქმიანობა − სასმელი წყლის წყალმომარაგების სისტემის ან /და წყალარინების სისტემის ექსპლუატაცია , წყლის მომხმარებლებისთვის სასმელი წყლის მიწოდება ან /და წყალარინება კონკრეტული სასმელი წყლის წყალმომარაგების ან /და წყალარინების სისტემის /სისტემების ფარგლებში ; ძ ) სასმელი წყლის მიწოდება − წყლის მომხმარებლისთვის სასმელი წყლის მიწოდება სასმელი წყლის წყალმომარაგების სისტემის მეშვეობით ; წ ) წყალარინება − ჩამდინარე წყლის გატარება და გამწმენდი ნაგებობების საშუალებით დასაშვებ ნორმამდე გაწმენდა ; ჭ ) ელექტროენერგიის საბალანსო ბაზარი − ელექტროენერგეტიკული სისტემის რეალურ დროში დაბალანსების მიზნით ელექტროენერგიით ვაჭრობის ორგანიზებული ბაზარი ; ხ ) ელექტროენერგიის დერივატივი − ფინანსური საბაზრო ინსტრუმენტი , რომელიც გამოიყენება ელექტროენერგიის ბაზრის მონაწილეების ელექტროენერგიის საბაზრო ფასის შესაძლო რყევებისგან დაცვის მიზნით ; ჯ ) ელექტროენერგიის გამანაწილებელი ქსელი − ელექტროენერგეტიკული ქსელი , რომელიც შედგება ელექტროენერგეტიკული მოწყობილობების , ტრანსფორმატორებისა და ელექტროენერგიის გამანაწილებელ სისტემაში არსებული მიწოდების პუნქტების დამაკავშირებელი , არაუმეტეს 110- კილოვოლტიანი ძაბვის საფეხურის , საშუალო და დაბალი ძაბვის ხაზებისგან , აგრეთვე ტელეკომუნიკაციისა და საინფორმაციო ტექნოლოგიების აღჭურვილობებისა და სხვა ინფრასტრუქტურისგან , რომლებიც საჭიროა ქსელის ფუნქციონირებისათვის , გარდა ელექტროენერგიის გადამცემი ქსელის კატეგორიისთვის მიკუთვნებული ინფრასტრუქტურისა ; ჰ ) ელექტროენერგიის ბაზარი − ელექტროენერგიითა და დამხმარე მომსახურებით ვაჭრობისთვის ამ კანონით , ელექტროენერგიის ბაზრის მოდელის კონცეფციით , ელექტროენერგიის ბაზრის წესებითა და სხვა სამართლებრივი აქტებით განსაზღვრული პირობების შესაბამისად ორგანიზებული ბაზარი (მათ შორის , ელექტროენერგიის დღით ადრე ბაზარი , ელექტროენერგიის დღიური ბაზარი , ელექტროენერგიის საბალანსო ბაზარი ) ან /და ორმხრივი ხელშეკრულებების ბაზარი ; ჰ 1) ელექტროენერგიის ბაზრის ოპერატორი − პირი , რომელიც პასუხისმგებელია საქართველოს ელექტროენერგიის ბაზრის გარკვეული სეგმენტების ორგანიზებაზე , რაც განისაზღვრება ამ კანონისა და მის საფუძველზე მიღებული კანონქვემდებარე აქტების შესაბამისად ; ჰ 2) ელექტროენერგიის ბაზრის მონაწილე − ფიზიკური ან იურიდიული პირი , მათ შორის , სისტემის ოპერატორი , რომელიც უფლებამოსილია ელექტროენერგიის ბაზარზე ელექტროენერგიის ყიდვაზე ან /და გაყიდვაზე ამ კანონის , ელექტროენერგიის ბაზრის წესებისა და სხვა სამართლებრივი აქტების შესაბამისად ; ჰ 3) ელექტროენერგიის მწარმოებელი − ელექტროენერგეტიკული საწარმო , რომელიც ახორციელებს ელექტროენერგიის წარმოების მოწყობილობის (ელექტროსადგურის ) ოპერირებას და აწარმოებს ელექტროენერგიას ; ჰ 4) ელექტროენერგიის მიმწოდებელი − ელექტროენერგეტიკული საწარმო , რომელიც ახორციელებს ელექტროენერგიის მიწოდებას საბოლოო მომხმარებლისთვის ; ჰ 5) ელექტროენერგეტიკული სისტემა − ელექტროენერგეტიკული საწარმოს საკუთრებაში ან /და სარგებლობა -ოპერირებაში მყოფი ელექტროენერგიის გადამცემი ან /და გამანაწილებელი ქსელი , მათ შორის , დამხმარე მომსახურების გაწევისთვის საჭირო მოწყობილობები და დაკავშირებული ელექტროენერგეტიკული საწარმოს მოწყობილობები , რომლებიც საჭიროა ელექტროენერგიის გადაცემისა და განაწილებისთვის ; ჰ 6) ელექტროენერგიის სასისტემო მომსახურება − ელექტროენერგეტიკული სისტემების სათანადოდ ოპერირებისთვის აუცილებელი მომსახურება , მათ შორის , ელექტროენერგიის გადაცემის ან /და განაწილების ქსელებში გადატვირთვის მართვა და დამხმარე მომსახურება ; ჰ 7) ელექტროენერგიის გადამცემი ქსელი − ელექტროენერგეტიკული ქსელი , რომელიც შედგება ელექტროენერგეტიკული მოწყობილობების , ტრანსფორმატორებისა და ელექტროენერგიის გადამცემ სისტემაში არსებული მიწოდების პუნქტების დამაკავშირებელი , 110 კილოვოლტზე მაღალი ძაბვის საფეხურის ხაზებისგან , აგრეთვე ტელეკომუნიკაციისა და საინფორმაციო ტექნოლოგიების აღჭურვილობებისა და სხვა ინფრასტრუქტურისგან , რომლებიც საჭიროა ქსელის ფუნქციონირებისათვის . საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით ცალკეული 110-კილოვოლტიანი ან 110 კოლოვოლტზე დაბალი ძაბვის საფეხურის ხაზი /ქვესადგური , რომელიც გამოიყენება სასისტემო ან /და სისტემათაშორისი ტრანზიტისთვის , შესაძლებელია გაყვანილ იქნეს ელექტროენერგიის გადამცემი ქსელის კატეგორიაში , რაც საგანგებოდ აღინიშნება გადაცემის ლიცენზიაში ; ჰ 8) ელექტროენერგეტიკული საწარმო − ნებისმიერი ფიზიკური ან იურიდიული პირი , გარდა საბოლოო მომხმარებლისა , რომელიც ახორციელებს ელექტროენერგიის წარმოების , გადაცემის , განაწილების ან მიწოდების საქმიანობიდან ერთ -ერთს მაინც ან /და არის ელექტროენერგიის გადამცემი ან /და გამანაწილებელი ქსელების მესაკუთრე , ვაჭრობს ელექტროენერგიით ან ახორციელებს ელექტროენერგიის ბაზრის ოპერირებას და პასუხისმგებელია აღნიშნულ საქმიანობებთან დაკავშირებული კომერციული , ტექნიკური ან /და მოვლა -პატრონობის ფუნქციების განხორციელებაზე ; ჰ 9) კვალიფიციური მომხმარებელი − საბოლოო მომხმარებელი , რომელიც უფლებამოსილია იყიდოს ელექტროენერგია ან /და ბუნებრივი გაზი მის მიერ არჩეული მიმწოდებლისგან ან ორგანიზებულ ბაზარზე , მიწოდების ან ბაზრის წესების შესაბამისად ; ჰ 10) ენერგეტიკული გაერთიანების მხარეები − ენერგეტიკული გაერთიანების დამფუძნებელი ხელშეკრულების ხელშემკვრელი მხარეები , აგრეთვე ევროპის კავშირი და მისი წევრი სახელმწიფოები ; ჰ 11) ენერგეტიკული ბაზარი − ელექტროენერგეტიკის ან /და ბუნებრივი გაზის ბაზარი ; ჰ 12) ენერგეტიკული საწარმო − ელექტროენერგეტიკული ან /და ბუნებრივი გაზის საწარმო ; ჰ 13) საბოლოო მომხმარებელი − მომხმარებელი , რომელიც საკუთარი მოხმარებისთვის ყიდულობს ელექტროენერგიას ან /და ბუნებრივ გაზს ; ჰ 14) ბაზისური სიმძლავრე − ბუნებრივი გაზის გადამცემი ქსელის ან ბუნებრივი გაზის საცავის მოწყობილობის ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობის სიმძლავრე , რომელიც შესაბამისი სისტემის ოპერატორთან ხელშეკრულების საფუძველზე გარანტირებულია , როგორც უწყვეტი სიმძლავრე ; ჰ 15) გარანტირებული სიმძლავრე − ელექტროენერგიის წარმოების მოწყობილობების სიმძლავრე , რომელიც დარეზერვებულია ელექტროენერგეტიკული სისტემის სტაბილურობის , უსაფრთხოებისა და საიმედოობის , მათ შორის , მიწოდებისა და მოთხოვნის ბალანსის , უზრუნველსაყოფად ; ჰ 16) ჰორიზონტალურად ინტეგრირებული ელექტროენერგეტიკული საწარმო − ელექტროენერგეტიკული საწარმო , რომელიც ახორციელებს ელექტროენერგიის გაყიდვის მიზნით წარმოების , გადაცემის , განაწილების , მიწოდების , ელექტროენერგიით ვაჭრობის ან ელექტროენერგიის ბაზრის ოპერირების ფუნქციებიდან სულ მცირე ერთს მაინც იმგვარად , რომ არ არის ვერტიკალურად ინტეგრირებული ელექტროენერგეტიკული საწარმო და ამავდროულად ახორციელებს სხვა ისეთ საქმიანობას , რომელიც არ უკავშირდება ელექტროენერგეტიკას ; ჰ 17) ჰორიზონტალურად ინტეგრირებული ბუნებრივი გაზის საწარმო − ბუნებრივი გაზის საწარმო , რომელიც ახორციელებს ბუნებრივი გაზის წარმოების , გადაცემის , განაწილების , მიწოდების , შენახვის , ბუნებრივი გაზით ვაჭრობის ან ბუნებრივი გაზის ბაზრის ოპერირების ფუნქციებიდან სულ მცირე ერთს მაინც იმგვარად , რომ არ არის ვერტიკალურად ინტეგრირებული ელექტროენერგეტიკული საწარმო და ამავდროულად ახორციელებს სხვა ისეთ საქმიანობას , რომელიც არ უკავშირდება ბუნებრივ გაზს ; ჰ 18) საყოფაცხოვრებო მომხმარებელი − საბოლოო მომხმარებელი , რომელიც ყიდულობს ელექტროენერგიას ან /და ბუნებრივ გაზს საკუთარი , საყოფაცხოვრებო მოხმარებისთვის , რაც არ მოიცავს კომერციულ ან პროფესიულ საქმიანობას ; ჰ 19) ურთიერთდაკავშირებული სისტემა − ერთმანეთთან ერთი ან ერთზე მეტი ურთიერთდამაკავშირებლით ფიზიკურად დაკავშირებული ელექტროენერგეტიკული ან ბუნებრივი გაზის სისტემები ; ჰ 20) ურთიერთდამაკავშირებელი − ელექტროენერგიის გადამცემი ხაზი ან ბუნებრივი გაზის გადამცემი მილსადენი , რომელიც კვეთს საქართველოსა და სხვა ქვეყანას შორის არსებულ საზღვარს ან გადაჭიმულია მის გასწვრივ საქართველოს ელექტროენერგეტიკული ან ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის სხვა ქვეყნის შესატყვის გადამცემ სისტემასთან დაკავშირების მიზნით ; ჰ 21) წყვეტადი სიმძლავრე − სიმძლავრე , რომელიც შეიძლება შეწყდეს ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორის , ბუნებრივი გაზის საცავის სისტემის ოპერატორის ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის სისტემის ოპერატორის მიერ , იმავე სისტემის ოპერატორთან დადებული ხელშეკრულების პირობების შესაბამისად ; ჰ 22) ელექტროენერგიის დღიური ბაზარი − ელექტროენერგიის ორგანიზებული საბითუმო ბაზარი (ბირჟა ), სადაც ელექტროენერგიის ყიდვა -გაყიდვა ხორციელდება განგრძობადი ვაჭრობის გზით , დღით ადრე ბაზრის დახურვის შემდეგ წარმოქმნილი გარიგებების საფუძველზე ; ჰ 23) მსხვილი მომხმარებელი − საბოლოო არასაყოფაცხოვრებო მომხმარებელი , რომელსაც აქვს ორგანიზებულ ენერგეტიკულ ბაზარზე ვაჭრობის უფლება და რომლის კრიტერიუმებსა და სამართლებრივ სტატუსს განსაზღვრავს კომისია ; ჰ 24) ლიცენზია − კომისიის მიერ გადაწყვეტილების საფუძველზე პირისთვის „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონითა და ამ კანონით დადგენილი პირობების დაკმაყოფილების საფუძველზე მინიჭებული , ამ კანონით განსაზღვრული საქმიანობის განხორციელების უფლება ; ჰ 25) ლიცენზიის მაძიებელი − პირი , რომელიც მიმართავს კომისიას ამ კანონით რეგულირებული სალიცენზიო საქმიანობისთვის ლიცენზიის გაცემის მოთხოვნით ; ჰ 26) ლიცენზიატი − პირი , რომელიც ფლობს ამ კანონით რეგულირებული სალიცენზიო საქმიანობის ლიცენზიას ; ჰ 27) ქსელის გაზი − ბუნებრივი გაზის გადამცემ სისტემაში (გარდა იმ მოწყობილობებისა , რომლებიც დარეზერვებულია ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორისთვის , მისი ფუნქციების განსახორციელებლად ) კომპრესირების გზით შენახული ბუნებრივი გაზი ; ჰ 28) გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობა − ტერმინალი , რომელიც გამოიყენება ბუნებრივი გაზის გათხევადებისთვის ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის იმპორტისთვის , გადმოტვირთვისა და რეგაზიფიკაციისთვის . გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობა მოიცავს რეგაზიფიკაციის პროცესისა და ბუნებრივი გაზის გადამცემ სისტემაში შემდგომი მიწოდებისთვის საჭირო დამხმარე მომსახურებასა და დროებით საცავს , გარდა გათხევადებული ბუნებრივი გაზის ტერმინალების იმ ნაწილისა , რომელიც ბუნებრივი გაზის შესანახად გამოიყენება ; ჰ 29) გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობის სიმძლავრე − გათხევადებული ბუნებრივი გაზის ტერმინალში არსებული სიმძლავრე , რომელიც გამოიყენება ბუნებრივი გაზის გათხევადების ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის იმპორტისთვის , გადმოტვირთვისთვის , დამხმარე მომსახურების გაწევისთვის , დროებითი შენახვისა და რეგაზიფიკაციისთვის ; ჰ 30) გათხევადებული ბუნებრივი გაზის სისტემის ოპერატორი − ბუნებრივი გაზის საწარმო , რომელიც ახორციელებს ბუნებრივი გაზის გათხევადებას ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის იმპორტს , გადმოტვირთვასა და რეგაზიფიკაციას და პასუხისმგებელია გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობის ოპერირებაზე ; ჰ 31) მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგური − საბოლოო მომხმარებლის ან საბოლოო მომხმარებელთა ჯგუფის მფლობელობაში არსებული , ელექტროენერგიის წარმოების ობიექტი , რომელიც იყენებს განახლებადი ენერგიის წყაროებს , უკავშირდება ელექტროენერგიის გამანაწილებელ ქსელს და რომლის დადგმული სიმძლავრე არ აღემატება 100 კილოვატს , გარდა იმ შემთხვევისა , როდესაც კომისიისმიერ განსაზღვრულია უფრო მაღალი ზედა ზღვარი . ამასთანავე , ასეთ შემთხვევაშიც ზედა ზღვარი არ უნდა აღემატებოდეს 500 კილოვატს ; ჰ 32) სამინისტრო − საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტრო ; ჰ 33) ბუნებრივი გაზის საბალანსო ბაზარი − ორგანიზებული ბაზარი ბუნებრივი გაზის სისტემის დასაბალანსებლად საჭირო ბუნებრივი გაზის ყიდვა -გაყიდვისთვის ; ჰ 34) ბუნებრივი გაზის დერივატივი − ფინანსური საბაზრო ინსტრუმენტი , რომელიც გამოიყენება ბუნებრივი გაზის ბაზრის მონაწილეების ბუნებრივი გაზის საბაზრო ფასის შესაძლო რყევებისგან დასაცავად ; ჰ 35) ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელი ქსელი − ბუნებრივი გაზის ინფრასტრუქტურა , რომელიც აკავშირებს მიწოდების პუნქტსა და მომხმარებელს და რომლის საპროექტო ან /და მუშა წნევა არ აღემატება 1,2 მპა -ს , აგრეთვე ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელი სისტემის მიწოდების ყველა პუნქტში არსებული აღრიცხვისა და რეგულირების სადგურები , ელექტრონული კომუნიკაციები და საინფორმაციო სისტემები და ბუნებრივი გაზის განაწილებისათვის საჭირო სხვა ინფრასტრუქტურა ; ჰ 36) ბუნებრივი გაზის ბაზარი − ამ კანონით , ბუნებრივი გაზის ბაზრის მოდელის კონცეფციით , ბუნებრივი გაზის ბაზრის წესებითა და სხვა სამართლებრივი აქტებით განსაზღვრული პირობების შესაბამისად ორგანიზებული ბაზარი ბუნებრივი გაზითა და დამხმარე მომსახურებით ვაჭრობისთვის ; ჰ 37) ბუნებრივი გაზის ბაზრის ოპერატორი − პირი , რომელიც პასუხისმგებელია საქართველოს ბუნებრივი ბაზრის გარკვეული სეგმენტების ორგანიზებაზე , რაც განისაზღვრება ამ კანონისა და მის საფუძველზე მიღებული კანონქვემდებარე აქტების შესაბამისად ; ჰ 38) ბუნებრივი გაზის ბაზრის მონაწილე − ფიზიკური ან იურიდიული პირი , მათ შორის , სისტემის ოპერატორი , რომელიც უფლებამოსილია ბუნებრივი გაზის ბაზარზე ბუნებრივი გაზის ყიდვაზე ან /და გაყიდვაზე ამ კანონის , ბუნებრივი გაზის ბაზრის წესებისა და სხვა სამართლებრივი აქტების შესაბამისად ; ჰ 39) ბუნებრივი გაზის მწარმოებელი − ბუნებრივი გაზის საწარმო , რომელიც ახორციელებს ბუნებრივი გაზის წარმოების მოწყობილობის ოპერირებას და უფლებამოსილია ბუნებრივი გაზის გადამუშავებაზე საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ; ჰ 40) ბუნებრივი გაზის საცავის სიმძლავრე − ბუნებრივი გაზის საცავის მოცულობის , საცავის მოწყობილობის ჩაჭირხვნის და მიწოდების სიმძლავრეების ნებისმიერი კომბინაცია ; ჰ 41) ბუნებრივი გაზის საცავის მოწყობილობა − ბუნებრივი გაზის საწარმოს საკუთრებაში არსებული ან /და მის მიერ ოპერირებადი , ბუნებრივი გაზის მარაგების შესაქმნელად გამოყენებული მოწყობილობა , მათ შორის , გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობების ის ნაწილები , რომლებიც გამოიყენება ბუნებრივი გაზის შესანახად . ბუნებრივი გაზის საცავის მოწყობილობად არ ჩაითვლება ის ნაწილი , რომელიც გამოიყენება ბუნებრივი გაზის წარმოების მიზნით , აგრეთვე ის მოწყობილობები , რომლებიც დარეზერვებულია ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორისთვის , მისი ფუნქციების შესასრულებლად ; ჰ 42) ბუნებრივი გაზის საცავის სისტემის ოპერატორი − ბუნებრივი გაზის საწარმო , რომელიც ახორციელებს ბუნებრივი გაზის შენახვის ფუნქციას და პასუხისმგებელია ბუნებრივი გაზის საცავის მოწყობილობის ოპერირებაზე ; ჰ 43) ბუნებრივი გაზის მიმწოდებელი − ბუნებრივი გაზის საწარმო , რომელიც ახორციელებს ბუნებრივი გაზის მიწოდებას საბოლოო მომხმარებლებისთვის ; ჰ 44) ბუნებრივი გაზის სისტემა − ბუნებრივი გაზის საწარმოს საკუთრებაში ან /და ოპერირებაში მყოფი ბუნებრივი გაზის გადამცემი ან /და გამანაწილებელი ქსელი ან /და ბუნებრივი გაზის საცავის ან /და გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობები , მათ შორის , ქსელის გაზის შენახვისთვის , აგრეთვე დამხმარე მომსახურების განმახორციელებელი მოწყობილობები და დაკავშირებული საწარმოების მოწყობილობები , რომლებიც საჭიროა ბუნებრივი გაზის გადაცემისთვის , განაწილებისა და შენახვისთვის , აგრეთვე გათხევადებულ ბუნებრივ გაზზე წვდომისთვის ; ჰ 45) ბუნებრივი გაზის სასისტემო მომსახურება − ბუნებრივი გაზის სისტემების სათანადოდ ოპერირებისთვის საჭირო მომსახურება , მათ შორის , ბუნებრივი გაზის გადამცემი და გამანაწილებელი ქსელების მართვა , მიწოდების აღდგენა , წნევის რეგულირება და კონტროლი ; ჰ 46) ბუნებრივი გაზის გადამცემი ქსელი − ინფრასტრუქტურა , რომლის საპროექტო წნევა აღემატება 1,2 მპა -ს , აგრეთვე ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის მიწოდების ყველა წერტილში არსებული საზომი და მარეგულირებელი სადგურები , ჩამკეტი კვანძები , საკომპრესორო სადგურები , ელექტრონული საკომუნიკაციო და საინფორმაციო სისტემები და სხვა ინფრასტრუქტურა , რომელიც აუცილებელია ბუნებრივი გაზის გადაცემისთვის და ქსელის გაზის შესანახად , გარდა „ნავთობისა და გაზის შესახებ “ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული სატრანსპორტო საშუალებისა ; ჰ 47) ბუნებრივი გაზის საწარმო − ნებისმიერი ფიზიკური ან იურიდიული პირი , გარდა საბოლოო მომხმარებლისა , რომელიც ახორციელებს ბუნებრივი გაზის წარმოების , გადაცემის , განაწილების , მიწოდების ან შენახვის საქმიანობიდან ერთ -ერთს მაინც ან /და არის ბუნებრივი გაზის გადამცემი ან /და გამანაწილებელი ქსელების მესაკუთრე , ვაჭრობს ბუნებრივი გაზით , მათ შორის , გათხევადებული ბუნებრივი გაზით ან ახორციელებს ბუნებრივი გაზის ბაზრის ოპერირებას და პასუხისმგებელია აღნიშნულ საქმიანობებთან დაკავშირებული კომერციული , ტექნიკური ან /და მოვლა -პატრონობის ფუნქციების განხორციელებაზე ; ჰ 48) არასაყოფაცხოვრებო მომხმარებელი − მომხმარებელი , რომელიც ელექტროენერგიას ან /და ბუნებრივ გაზს ყიდულობს არასაყოფაცხოვრებო მოხმარებისთვის , მათ შორის , საწარმოები და ტრეიდერები ; ჰ 49) ელექტროენერგეტიკული ქსელების საოპერაციო უსაფრთხოება − პროგნოზირებად გარემოებებში ელექტროენერგიის გადამცემი და შესაბამის შემთხვევებში გამანაწილებელი ქსელების უწყვეტი ოპერირება ; ჰ 50) ელექტროენერგეტიკული სისტემის პარალელური ოპერირება − ორი ან ორზე მეტი ურთიერთდაკავშირებული მეზობელი ელექტროენერგეტიკული სისტემის ან მათი ნაწილების სინქრონული ან ასინქრონული ოპერირება ელექტროენერგეტიკული სისტემის სტაბილურობის შენარჩუნებისთვის , განსაზღვრული პარამეტრებით ; ჰ 51) მიწოდების პუნქტი − სისტემის განსაზღვრული პუნქტი , ურთიერთდაკავშირების პუნქტის ჩათვლით , რომელშიც შესაბამისი სისტემის ოპერატორი სისტემით მოსარგებლეს ან მომხმარებელს აწვდის ელექტროენერგიას ან ბუნებრივ გაზს , შემდგომი ტრანსპორტირებისთვის ან მოხმარებისთვის ; ჰ 52) მიღების პუნქტი − სისტემის განსაზღვრული პუნქტი , ურთიერთდაკავშირების პუნქტის ჩათვლით , რომელშიც შესაბამისი სისტემის ოპერატორი მწარმოებლებისგან ან სხვა ურთიერთდაკავშირებული სისტემებისგან იღებს ელექტროენერგიას ან /და ბუნებრივ გაზს ; ჰ 53) ბუნებრივი გაზის წარმოება − ბუნებრივი გაზის სისტემაში მიწოდებამდე ბუნებრივი გაზის მოპოვება , დამუშავება ან /და გადამუშავება მისი შემდგომი ტრანსპორტირების , შენახვის , ხელახალი გადამუშავების ან /და მოხმარების მიზნით ; ჰ 54) დაცული მომხმარებელი − ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელ ქსელთან მიერთებული საყოფაცხოვრებო მომხმარებელი და მცირე ზომის საწარმო , ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელ ან გადამცემ ქსელთან მიერთებული ძირითადი სოციალური დანიშნულების დაწესებულება და ცენტრალური გათბობის ის დანადგარი , რომელიც არის ზემოაღნიშნული მომხმარებლების გათბობის წყარო , მიერთებულია ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელ ან გადამცემ ქსელთან და შეუძლებელია მათი გადართვა სხვა სახის საწვავზე ; ჰ 55) საჯარო მომსახურების ვალდებულება − საერთო ეკონომიკური ინტერესებიდან გამომდინარე , ენერგეტიკული საწარმოსთვის დაკისრებული ვალდებულება , გასწიოს მომსახურება , რომელიც შეიძლება დაკავშირებული იყოს უსაფრთხოებასთან , მიწოდების უსაფრთხოების ჩათვლით , უწყვეტობასთან , ხარისხთან ან ფასთან , აგრეთვე გარემოს დაცვასთან . საჯარო მომსახურების ვალდებულება უნდა იყოს არადისკრიმინაციული და იმაზე მეტად არ უნდა ზღუდავდეს კონკურენციას , ვიდრე ეს აუცილებელია შესაბამისი საჯარო მომსახურების გასაწევად . ენერგეტიკული საწარმოს მიერ ამ კანონის შესაბამისად საჯარო მომსახურების გაწევა არ არის საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით გათვალისწინებული საჯარო სამართლებრივი უფლებამოსილების განხორციელება ; ჰ 56) დაკავშირებული საწარმო − საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული აფილირებული ან /და ურთიერთდამოკიდებული პირები ; ჰ 57) რეგულირებული საწარმო − ყველა სახის ენერგეტიკული საწარმო , აგრეთვე წყალმომარაგების ლიცენზიატი , რომლის საქმიანობაც რეგულირდება ამ კანონის მიხედვით და ექვემდებარება კომისიის მარეგულირებელ კომპეტენციას ; ჰ 58) განახლებადი ენერგიის წყაროები − განახლებადი არაწიაღისეული ენერგიის წყაროები (ქარი , მზე , გეოთერმული ენერგია , ტალღები , ზღვის მიქცევა -მოქცევა , ჰიდროენერგია , ბიომასა , ნარჩენების გადამუშავებით მიღებული გაზი , წყალარინების გამწმენდი სადგურების გაზი და ბიოგაზი ); ჰ 59) მიწოდების უსაფრთხოება − ელექტროენერგეტიკული /ბუნებრივი გაზის სისტემის უნარი , მიაწოდოს ელექტროენერგია /ბუნებრივი გაზი საბოლოო მომხმარებელს ამ კანონით დადგენილი მოთხოვნების დაცვით ; ჰ 60) მცირე საწარმო − არასაყოფაცხოვრებო მომხმარებელი (გარდა ტრეიდერისა ), რომლის დასაქმებულთა რიცხვი , წლიური ბრუნვა , ბუღალტრული ბალანსი ან /და სხვა მაჩვენებელი არ აღემატება საქართველოს მთავრობის მიერ განსაზღვრულ ოდენობას ; ჰ 61) ბუნებრივი გაზის შენახვა − შესაბამისი სისტემის ოპერატორის მიერ ბუნებრივი გაზის საცავის მოწყობილობაში ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობაში ბუნებრივი გაზის შენახვა , სისტემით მოსარგებლეებისთვის აღნიშნულთან დაკავშირებული მომსახურების გაწევის ჩათვლით ; ჰ 62) მიწოდება − საბოლოო მომხმარებელზე ელექტროენერგიის /ბუნებრივი გაზის , მათ შორის , გათხევადებული ბუნებრივი გაზის გაყიდვა ; ჰ 63) მიწოდების ხელშეკრულება − ელექტროენერგიის ან /და ბუნებრივი გაზის , მათ შორის , გათხევადებული ბუნებრივი გაზის , მიწოდების ხელშეკრულება ; ჰ 64) ბოლო ალტერნატივის მიწოდება − მიწოდება საჯარო მომსახურების გაწევის სახით , შეზღუდული ვადითა და რეგულირებული პირობებით , იმ საბოლოო მომხმარებლებისთვის , რომლებმაც , გარკვეული გარემოებებიდან გამომდინარე , ვერ აირჩიეს ან დაკარგეს ელექტროენერგიის ან /და ბუნებრივი გაზის მიმწოდებელი ; ჰ 65) სისტემა − ელექტროენერგეტიკული ან /და ბუნებრივი გაზის სისტემა ; ჰ 66) სისტემის ოპერატორი − ელექტროენერგიის გადამცემი სისტემის ოპერატორი , ელექტროენერგიის გამანაწილებელი სისტემის ოპერატორი , ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორი , ბუნებრივი გაზის გამანაწილებელი სისტემის ოპერატორი , ბუნებრივი გაზის საცავის სისტემის ოპერატორი , გათხევადებული ბუნებრივი გაზის სისტემის ოპერატორი ; ჰ 67) სისტემით მოსარგებლე − სისტემის მომსახურებით მოსარგებლე ნებისმიერი ფიზიკური ან იურიდიული პირი ; ჰ 68) „მიიღე ან გადაიხადე “ ხელშეკრულება − ბუნებრივი გაზის ყიდვა -გაყიდვის ხელშეკრულება , რომელიც ავალდებულებს მყიდველს , გადაიხადოს სახელშეკრულებო სიმძლავრის სრული მოცულობის ან ხელშეკრულებით დადგენილი ნაწილის შესაბამისი ღირებულება , რეალური მოხმარების მიუხედავად ; ჰ 69) ტარიფი − კომისიის მიერ ამ კანონით განსაზღვრული წესით დადგენილი საქონლისა და მომსახურების ფასი ; ჰ 70) სატარიფო მეთოდოლოგია − იმ წესების , მეთოდებისა და პრინციპების ერთობლიობა , რომლებიც განსაზღვრული და მიღებულია კომისიის მიერ და რომლებიც გამოიყენება ტარიფების ან /და საფასურების დასადგენად ; ჰ 71) ტექნიკური სიმძლავრე − მაქსიმალური ბაზისური სიმძლავრე , რომლის შეთავაზება სისტემით მოსარგებლეებისთვის შეუძლია ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორს , ბუნებრივი გაზის საცავის სისტემის ოპერატორს ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის სისტემის ოპერატორს , ბუნებრივი გაზის სისტემის ერთიანობისა და შესაბამისი სისტემის საოპერაციო მოთხოვნების გათვალისწინებით ; ჰ 72) მესამე ქვეყანა − ნებისმიერი ქვეყანა , რომელიც არ არის ენერგეტიკული გაერთიანების მხარე ან ევროპის ეკონომიკური სივრცის წევრი ; ჰ 73) მესამე პირის დაშვება − ნებისმიერი პირის სისტემაზე დაშვებისა და სარგებლობის უფლება განსაზღვრული წესებისა და პირობების შესაბამისად ; ჰ 74) ვაჭრობა − ელექტროენერგიის /ბუნებრივი გაზის ყიდვა -გაყიდვა საქართველოს ტერიტორიაზე ან საქართველოს ტერიტორიის ფარგლების გარეთ გადაყიდვის მიზნით ; ჰ 75) ტრეიდერი − პირი , რომელიც შესაბამისი ბაზრის წესებით დადგენილი წესით საბითუმო ბაზარზე ვაჭრობს ელექტროენერგიით ან /და ბუნებრივი გაზით , გარდა სისტემის ოპერატორისა ; ჰ 76) ელექტროენერგიის გადაცემა − ელექტროენერგიის გადამცემი ქსელის მეშვეობით ელექტროენერგიის ტრანსპორტირება მიღების პუნქტიდან მიწოდების პუნქტებამდე ელექტროენერგიის მიწოდების უზრუნველსაყოფად ; ჰ 77) ბუნებრივი გაზის გადაცემა − ბუნებრივი გაზის გადამცემი ქსელის მეშვეობით ბუნებრივი გაზის ტრანსპორტირება მიწოდების პუნქტებამდე ბუნებრივი გაზის მიწოდების უზრუნველსაყოფად ; ჰ 78) გადამცემი სისტემის ოპერატორი : ჰ 78.ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში − ელექტროენერგიის გადაცემის საქმიანობის განმახორციელებელი ელექტროენერგეტიკული საწარმო − ელექტროენერგიის გადამცემი სისტემის ოპერატორი , რომელიც პასუხისმგებელია შესაბამის არეალში ელექტროენერგიის გადამცემი სისტემის ოპერირებაზე , მოვლა -პატრონობასა და განვითარებაზე , აგრეთვე ელექტროენერგიის გადამცემი სისტემის სხვა სისტემებთან ურთიერთდაკავშირებაზე , სადაც შესაძლებელია , და ელექტროენერგიის გადაცემასთან დაკავშირებული გონივრული მოთხოვნების დაკმაყოფილების მიზნით სისტემის გრძელვადიანი შესაძლებლობის უზრუნველყოფაზე ; ჰ 78.ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში − ბუნებრივი გაზის გადაცემის საქმიანობის განმახორციელებელი ბუნებრივი გაზის საწარმო − ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორი , რომელიც პასუხისმგებელია შესაბამის არეალში ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერირებაზე , მოვლა -პატრონობასა და განვითარებაზე , აგრეთვე ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის სხვა სისტემებთან ურთიერთდაკავშირებაზე , სადაც შესაძლებელია , და ბუნებრივი გაზის გადაცემასთან დაკავშირებული გონივრული მოთხოვნების დაკმაყოფილების მიზნით სისტემის გრძელვადიანი შესაძლებლობის უზრუნველყოფაზე ; ჰ 79) გადამცემი სისტემის მესაკუთრე − საწარმო , რომელიც არის ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის გადამცემი ქსელის მესაკუთრე , მაგრამ არ არის გადამცემი სისტემის ოპერატორი ; ჰ 80) უნივერსალური მომსახურება − ელექტროენერგიის მიწოდება საჯარო მომსახურების გაწევის სახით , რეგულირებული პირობებით , საყოფაცხოვრებო მომხმარებლისა და მცირე საწარმოსთვის , რომლებიც უფლებამოსილი არიან მიიღონ ეს მომსახურება ასეთი პირობებით , თავიანთი არჩევანით ან ავტომატურ რეჟიმში , საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ; ჰ 81) გამოუყენებელი სიმძლავრე − ბაზისური სიმძლავრე , რომელიც სისტემით მოსარგებლემ მოიპოვა ბუნებრივი გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორთან , ბუნებრივი გაზის საცავის სისტემის ოპერატორთან ან გათხევადებული ბუნებრივი გაზის სისტემის ოპერატორთან დადებული შესაბამისი ხელშეკრულების საფუძველზე და რომლის გამოყენებაზედაც წინასწარი შეტყობინება არ განახორციელა ქსელის წესებით განსაზღვრულ ვადაში ; ჰ 82) ვერტიკალურად ინტეგრირებული საწარმო : ჰ 82.ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში − ვერტიკალურად ინტეგრირებული ელექტროენერგეტიკული საწარმო − ერთი მხრივ , ელექტროენერგიის გადაცემის ან /და განაწილების სულ ცოტა ერთი ფუნქციის და , ამავდროულად , მეორე მხრივ , ელექტროენერგიის წარმოების ან /და მიწოდების სულ ცოტა ერთი ფუნქციის განმახორციელებელი ელექტროენერგეტიკული საწარმო ან ელექტროენერგეტიკულ საწარმოთა ჯგუფი , რომელთა პირდაპირ ან არაპირდაპირ კონტროლზე უფლებამოსილია /უფლებამოსილი არიან ერთი და იგივე პირი /პირები ; ჰ 82.ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში − ვერტიკალურად ინტეგრირებული ბუნებრივი გაზის საწარმო − ერთი მხრივ , ბუნებრივი გაზის გადაცემის , განაწილების ან /და შენახვის სულ ცოტა ერთი ფუნქციის ან /და გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობის ოპერირების და , ამავდროულად , მეორე მხრივ , ბუნებრივი გაზის წარმოების ან /და მიწოდების სულ ცოტა ერთი ფუნქციის განმახორციელებელი ბუნებრივი გაზის საწარმო ან ბუნებრივი გაზის საწარმოთა ჯგუფი , რომელთა პირდაპირ ან არაპირდაპირ კონტროლზე უფლებამოსილია /უფლებამოსილი არიან ერთი და იგივე პირი /პირები ; ჰ 83) მოწყვლადი მომხმარებელი − საყოფაცხოვრებო მომხმარებელი , რომელსაც მისი სტატუსისა თუ მდგომარეობის გამო , საქართველოს შესაბამისი კანონმდებლობის საფუძველზე მინიჭებული აქვს სისტემით სარგებლობის ან /და ელექტროენერგიის ან /და ბუნებრივი გაზის მიღების ან /და წყალმომარაგებით სარგებლობის უფლება შეღავათიანი პირობებით ; ჰ 84) მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგური − ელექტროსადგური , რომლის საპროექტო სიმძლავრე არ აღემატება 15 მეგავატს ; ჰ 85) წყალმომარაგების სისტემა − სასმელი წყლის წყალმომარაგების სისტემა ან /და წყალარინების სისტემა ; ჰ 86) სასმელი წყლის წყალმომარაგების სისტემა − წყლის მიღების , ტრანსპორტირებისა და განაწილების ქსელის (მილსადენი , რეზერვუარი , ღია და დახურული არხები , საჭიროების შემთხვევაში , სატუმბი სადგური და სხვა ) ერთობლიობა , რომელიც გამოიყენება წყლის მომხმარებლისთვის სასმელი წყლის მისაწოდებლად ; ჰ 87) წყალარინების სისტემა − წყალარინების ქსელების , როგორც მიწისქვეშა , ისე მიწისზედა უდაწნეო ან /და სადაწნეო მილსადენების , გვირაბების , სპეციალური შენობა -ნაგებობების (გამწმენდი ნაგებობა , სატუმბი სადგური და სხვა ) და მოწყობილობა -დანადგარების ერთობლიობა , რომელიც უზრუნველყოფს მომხმარებლებისგან ჩამდინარე წყლების მიღებას , გატარებას და დასაშვებ ნორმამდე გაწმენდას ; ჰ 88) სასმელი წყალი − სასმელი წყლის ტექნიკური რეგლამენტით განსაზღვრული შესაბამისი ხარისხის წყალი ; ჰ 89) სასმელი წყლის ხარჯვის ნორმა − სასმელი წყლის ტარიფის გაანგარიშებისას კომისიის მიერ თითოეული წყალმომარაგების ლიცენზიატისთვის ინდივიდუალურად განსაზღვრული ერთ სულ მოსახლეზე სასმელი წყლის ნორმა , რომელიც აისახება წყალმომარაგების ტარიფში .
მუხლი 4. ტერმინთა გამოყენება ამ კანონით განსაზღვრული ყველა ზოგადი ტერმინი განმარტებული და გამოყენებული უნდა იქნეს ამ კანონით გათვალისწინებული ყველა სექტორის მიმართ , გარდა იმ შემთხვევებისა , როდესაც შესაბამისი დებულების კონტექსტი ცალსახად მიანიშნებს მის გამოყენებაზე მხოლოდ კონკრეტული სექტორის ან მასთან დაკავშირებული ურთიერთობის მიმართ .
კარი II. ენერგეტიკული და წყალმომარაგების საქმიანობა თავი III. ენერგეტიკული საქმიანობის რეგულირება მუხლი 5. ენერგეტიკული საქმიანობის მარეგულირებელი ზოგადი პრინციპები 1. ენერგეტიკული საქმიანობის ორგანიზების , რეგულირებისა და მონიტორინგის ძირითადი პრინციპებია : ა ) ელექტროენერგეტიკული და ბუნებრივი გაზის სისტემების ოპერირებისა და დაკავშირებული მომსახურების გაწევის უსაფრთხოება და საიმედოობა ; ბ ) საქართველოს ტერიტორიაზე მცხოვრები და საქმიანობის განმახორციელებელი მომხმარებლებისთვის ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის უსაფრთხო მიწოდება ; გ ) ამ კანონით განსაზღვრული პირობების შესაბამისად , ელექტროენერგეტიკულ და ბუნებრივი გაზის სისტემებზე შეუზღუდავი დაშვება და მიმწოდებლის შეცვლის უფლების ეფექტიანი განხორციელება ; დ ) ყველა სახის ენერგეტიკულ საქმიანობაში კონკურენციის , გამჭვირვალობის , არადისკრიმინაციულობისა და სამართლებრივი განსაზღვრულობის უზრუნველყოფა , მიუხედავად იმისა , ასეთი საქმიანობა ხორციელდება საჯარო მომსახურების ვალდებულების თუ საბაზრო საქმიანობის სახით ; ე ) გადაცემისა და განაწილების საქმიანობის დამოუკიდებლობა სხვა ენერგეტიკული საქმიანობისა და მათთან დაკავშირებული კომერციული ინტერესებისგან , აგრეთვე ინტერესთა კონფლიქტისა და ჯვარედინი სუბსიდირების წინაპირობების გამორიცხვა ; ვ ) ენერგეტიკული საქმიანობის ეფექტიანობის გაზრდა და მდგრადი განვითარებასაქართველოს გარემოსდაცვითი , ეკონომიკური და სოციალური უსაფრთხოების პოლიტიკის შესაბამისად , აგრეთვე გარემოზე უარყოფითი ზეგავლენის შემცირება ; ზ ) სისტემის ოპერირებისას „ჭკვიანი “ და გარემოსთვის უსაფრთხო ტექნოლოგიების გამოყენების ხელშეწყობა ; თ ) ურთიერთდამაკავშირებლების სიმძლავრეების ეფექტიანი გამოყენების , ენერგეტიკულ ბაზრებზე დივერსიფიკაციისა და კონკურენციის გაზრდის მიზნით ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის ტრანსსასაზღვრო გადადინების ხელშეწყობა , სიმძლავრის განაწილებისა და გადატვირთვის მართვის მკაფიოდ განსაზღვრული , გამჭვირვალე და არადისკრიმინაციული ინსტრუმენტების შესაბამისად ; ი ) ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის ბაზრების მონაწილეებისა და საბოლოო მომხმარებლების უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების დაცვა ; კ ) საქართველოში მცხოვრები და საქმიანობის განმახორციელებელი მომხმარებლების სასარგებლოდ ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის ფიზიკური და ფინანსური ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფა . 2. ენერგეტიკული საქმიანობის მარეგულირებელი ანმასთან დაკავშირებულისამართლებრივი აქტები უნდა იქნეს განმარტებული და დანერგილი ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული ძირითადი პრინციპების გათვალისწინებით . მუხლი 6. კომპეტენტური ორგანოები 1. საქართველოს მთავრობა , სამინისტრო და სხვა სახელმწიფო უწყებები ენერგეტიკული საქმიანობის მართვასთან დაკავშირებულ შესაბამის გადაწყვეტილებებს იღებენ ამ კანონითა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებით განსაზღვრული სპეციალური კომპეტენციის ფარგლებში . 2. კომისია , როგორც ამ კანონით გათვალისწინებული სფეროს ერთადერთი ეროვნული მარეგულირებელი ორგანო , იქმნება და მოქმედებს ამ კანონით დადგენილი წესების შესაბამისად . 3.ამ კანონით გათვალისწინებული სფეროს ობიექტების მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესი და ნებართვის გაცემაზე უფლებამოსილი უწყებები განისაზღვრება „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონითა და შესაბამისი კანონქვემდებარე აქტებით . 4. ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების სექტორებში მარეგულირებელი და ადმინისტრაციული პრაქტიკის ჰარმონიზების მიზნით ამ მუხლით გათვალისწინებული კომპეტენტური ორგანოები უზრუნველყოფენ მჭიდრო თანამშრომლობას ეროვნულ და რეგიონულ დონეებზე . მუხლი 7. სახელმწიფოს ენერგეტიკული პოლიტიკა 1. სამინისტრო საქართველოს მთავრობასთან , კომისიასთან და სხვა შესაბამის მხარეებთან თანამშრომლობით შეიმუშავებს სახელმწიფოს ენერგეტიკულ პოლიტიკას სულ მცირე 10-წლიანი პერიოდისთვის და საქართველოს პარლამენტის მიერ სათანადო წესით დამტკიცებისა და გამოქვეყნების შემდეგ უზრუნველყოფს მის განხორციელებას . 2. სახელმწიფოს ენერგეტიკული პოლიტიკით გათვალისწინებული უნდა იყოს შემდეგი საკითხები : ა ) მოკლე -, საშუალო - და გრძელვადიანი პერიოდებისთვის შემუშავებული სტრატეგია და პრიორიტეტები ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის სექტორებისთვის , მათ შორის , ელექტროენერგიის წარმოების , გადაცემის (მათ შორის , ტრანსსასაზღვრო გადაცემის ) და განაწილების , აგრეთვე ბუნებრივი გაზის წარმოების , გადაცემის (მათ შორის , ტრანსსასაზღვრო გადაცემის ), განაწილების , შენახვის და გათხევადებულ ბუნებრივ გაზთან დაკავშირებული საქმიანობის სტრატეგიული განვითარება ; ბ ) ღონისძიებები , რომლებიც ემსახურება საქართველოს ტერიტორიაზე მცხოვრები და საქმიანობის განმახორციელებელი მომხმარებლებისთვის ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის უსაფრთხო და საიმედო მიწოდებას ; გ ) ღონისძიებები , რომლებიც უზრუნველყოფს საქართველოს ტერიტორიაზე მცხოვრები და საქმიანობის განმახორციელებელი მომხმარებლებისთვის ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის ფიზიკურ და ფინანსურ ხელმისაწვდომობას , ენერგეტიკული სიღარიბის ეტაპობრივ დაძლევას ; დ ) ენერგეტიკული სექტორისა და ენერგეტიკული საქმიანობის განვითარების გზით მიწოდებისა და მოთხოვნის გრძელვადიანი დაბალანსების დაგეგმვა , ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის მოხმარების ტენდენციების გათვალისწინებით ; ე ) ელექტროენერგიის წარმოებისთვის გამოყენებული პირველადი ენერგიის წყაროების , აგრეთვე ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის იმპორტის წყაროების , მარშრუტებისა და მიმწოდებლების დივერსიფიკაციის მექანიზმები ; ვ ) ეკონომიკურად ეფექტიან და მდგრად პირობებში საქართველოდან ელექტროენერგიის ექსპორტის შესაძლებლობების გაზრდის ან გაუმჯობესების საშუალებები ; ზ ) ზომები , რომელთა მიზანია განახლებადი ენერგიის წყაროების გამოყენება ასეთი წყაროებიდან წარმოებული ელექტროენერგიის წარმოებისა და მოხმარების მიზნით , ისევე , როგორც ნებისმიერი წამახალისებელი ზომა ან მხარდამჭერი მექანიზმი , რომელიც გამოიყენება განახლებადი ენერგიის წყაროების წასახალისებლად ; თ ) ზომები , მათ შორის , მათთან დაკავშირებული ნებისმიერი სახის მხარდამჭერი მექანიზმები , რომლებიც ელექტროენერგიისა და სითბოს კომბინირებული წარმოების ხელშეწყობას ისახავს მიზნად ; ი ) ენერგეტიკული საქმიანობის , აგრეთვე ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის მოხმარების ეფექტიანობის გაზრდის ღონისძიებები ; კ ) ენერგეტიკული საქმიანობის ეფექტიანობის გაზრდისა და გარემოზე უარყოფითი ზემოქმედების შემცირების , აგრეთვე მათი მდგრადი განვითარების საკითხები საქართველოს გარემოსდაცვითი , ეკონომიკური და სოციალური უსაფრთხოების პოლიტიკის შესაბამისად ; ლ ) ენერგეტიკული სექტორის ყველა მონაწილის , მათ შორის , მოწყვლადი მომხმარებლების , უფლებებისა და ინტერესების დაცვის ღონისძიებები ; მ ) ელექტროენერგიის წარმოების , გადაცემისა და განაწილების ინფრასტრუქტურაში , ბუნებრივი გაზის გადაცემისა და განაწილების ინფრასტრუქტურაში , აგრეთვე შესაბამის შემთხვევებში – ბუნებრივი გაზის წარმოების , შენახვისა და გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობებში ინვესტიციების წახალისებისა და მოზიდვის ღონისძიებები , მათ შორის , ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის სექტორებში ინოვაციური , გარემოსთვის უსაფრთხო და „ჭკვიანი “ ტექნოლოგიების დანერგვა ; ნ ) ენერგეტიკულ საქმიანობაში კონკურენციის , გამჭვირვალობის , არადისკრიმინაციულობისა და სამართლებრივი სიცხადის ხელშემწყობი ზომები ; ო ) ენერგეტიკის სფეროში სამეცნიერო კვლევისა და განათლების ხელშემწყობი ღონისძიებები , მათ შორის , სახელმწიფო სუბსიდირება და კერძო ინვესტიციების მოზიდვა ; პ ) საქართველოს ენერგეტიკული სექტორის ფუნქციონირებისა და განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი სხვა ანალიზები , პროგნოზები , მოსაზრებები და რეკომენდაციები . 3. სახელმწიფოს ენერგეტიკული პოლიტიკა უნდა ითვალისწინებდეს ქვეყანაში გამოყენებულ ყველა ენერგეტიკულ რესურსს და მოიცავდეს ენერგეტიკისა და კლიმატის ეროვნულ , ინტეგრირებულ გეგმას , რომელიც მიმართული იქნება ენერგეტიკული უსაფრთხოებისა და სოლიდარულობის , ენერგეტიკული ბაზრების , სათბურის გაზების ემისიების შემცირების , ენერგეტიკული სექტორის ინოვაციურობის , კონკურენტუნარიანობისა და ენერგიაზე მოთხოვნის მართვისკენ . ეროვნული გეგმა უნდა ითვალისწინებდეს თითოეული მიმართულების მიზნებს და აღწერდეს თითოეული მიზნის მისაღწევად აუცილებელ პოლიტიკას და მის განსახორციელებლად საჭირო ღონისძიებებს . ეროვნული გეგმა მტკიცდება სახელმწიფოს ენერგეტიკული პოლიტიკის დოკუმენტის შემადგენელი ნაწილის ან მისი დანართის სახით . ეროვნული გეგმა უნდა მომზადდეს და წარედგინოს ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს , ენერგეტიკული გაერთიანების მინისტრთა საბჭოს რეკომენდაციისა და ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს მიერ გამოცემული სახელმძღვანელო მითითებების შესაბამისად .
თავი IV. ენერგეტიკული საქმიანობის ორგანიზება მუხლი 8. ენერგეტიკული საქმიანობა 1. ამ კანონის მიზნებისთვის ენერგეტიკულ საქმიანობად ითვლება : ა ) ელექტროენერგეტიკული საქმიანობა : ა .ა ) ელექტროენერგიის წარმოება ; ა .ბ ) ელექტროენერგიის გადაცემა ; ა .გ ) ელექტროენერგიის განაწილება ; ა .დ ) ელექტროენერგიის მიწოდება ; ა .ე ) ელექტროენერგიით ვაჭრობა ; ა .ვ ) ელექტროენერგიის ბაზრის ოპერირება ; ბ ) ბუნებრივი გაზის საქმიანობა : ბ .ა ) ბუნებრივი გაზის წარმოება ; ბ .ბ ) ბუნებრივი გაზის გადაცემა ; ბ .გ ) ბუნებრივი გაზის განაწილება ; ბ .დ ) ბუნებრივი გაზის საცავის სისტემის ოპერირება ; ბ .ე ) გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობების ოპერირება ; ბ .ვ ) ბუნებრივი გაზის მიწოდება ; ბ .ზ )ბუნებრივი გაზით ვაჭრობა ; ბ .თ ) ბუნებრივი გაზის ბაზრის ოპერირება . 2. ელექტროენერგიის წარმოება გადამცემი ან /და გამანაწილებელი ქსელის გამოყენების გარეშე სრული რაოდენობის პირადი მოხმარების მიზნით არ რეგულირდება ამ კანონით , გარდა იმ შემთხვევისა , როდესაც ასეთი მწარმოებელი აპირებს ჭარბი ელექტროენერგიის სხვა ელექტროენერგეტიკული საწარმოსთვის ან მომხმარებლისთვის მიყიდვას . მუხლი 9. საჯარო მომსახურება 1. საერთო ეკონომიკური ინტერესიდანგამომდინარე , მიწოდების უსაფრთხოების , უწყვეტობის , სათანადო ხარისხისა და ფასის , აგრეთვე გარემოს დაცვის , ენერგოეფექტურობის , განახლებადი ენერგიის წყაროებიდან ენერგიის წარმოებისა და კლიმატის დაცვის უზრუნველყოფის მიზნით ენერგეტიკულ საწარმოს შესაძლოა დაეკისროს საჯარო მომსახურების გაწევის ვალდებულება . 2. ენერგეტიკულ საწარმოს საჯარო მომსახურების ვალდებულებას აკისრებს საქართველოს მთავრობა სახელმწიფოს კომპეტენტურ ორგანოებთან , კომისიასთან და ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოსთან კონსულტაციის შემდეგ . 3. საჯარო მომსახურების ვალდებულება არის დროებითი ღონისძიება , რომელიც უნდა დაექვემდებაროს რეგულარულ გადახედვას მისი საჭიროებისა და ზემოქმედების შედეგების განსაზღვრის მიზნით . 4. საჯარო მომსახურების გაწევის ვალდებულება , გარდა ამ მუხლის მე -11 პუნქტით გათვალისწინებული მომსახურებისა , შესაძლოა დაეკისროს ნებისმიერ ენერგეტიკულ საწარმოს , თუ ეს აუცილებელია ამ კანონით დადგენილი მიზნების მისაღწევად . საჯარო მომსახურების ვალდებულების დაკისრება და შესრულება უნდა იყოს გამჭვირვალე , არადისკრიმინაციული და ადვილად გადამოწმებადი . იგი უნდა იყოს პროპორციული , არ უნდა ზღუდავდეს კონკურენციას ენერგეტიკულ ბაზრებზე იმაზე მეტად , ვიდრე აუცილებელია ამ საჯარო მომსახურების მიზნების მისაღწევად , და უნდა უზრუნველყოფდეს ენერგეტიკული გაერთიანების მხარეების ენერგეტიკული საწარმოების თანაბარ წვდომას საქართველოში საბოლოო მომხმარებლებზე . 5. ენერგეტიკული საწარმოსთვის საჯარო მომსახურების ვალდებულების დაკისრებისას საქართველოს მთავრობა ამ კანონის მოთხოვნათა შესაბამისად განსაზღვრავს ასეთი მომსახურების მიმღებ პირებს ან პირთა ჯგუფს . 6. საჯარო მომსახურების ვალდებულების შესრულების მიზნით ენერგეტიკული საწარმოსთვის ფინანსური ან სხვა სახის კომპენსაციის ან ნებისმიერი ექსკლუზიური უფლების მინიჭება უნდა განხორციელდეს გამჭვირვალე და არადისკრიმინაციული გზით , ამასთანავე , სახელმწიფოს მიერ გაცემული ამგვარი სარგებელი არ უნდა აღემატებოდეს შესაბამისი საჯარო მომსახურების ვალდებულების შესრულებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს , მიღებული შემოსავლისა და გონივრული მოგების გათვალისწინებით . კომისია უფლებამოსილია დაადგინოს ტარიფი საჯარო მომსახურების ვალდებულების შესრულებისთვის . 7. ამ კანონის შესაბამისად საჯარო მომსახურების ვალდებულების სახით შეთავაზებული ყველა ზომა უნდა შეფასდეს ამ მუხლის მოთხოვნათა გათვალისწინებით და საჭიროების შემთხვევაში დასაბუთდეს კონკურენციის ან /და სახელმწიფო დახმარების მარეგულირებელი საქართველოს კანონმდებლობის მოთხოვნათა შესაბამისად . 8. საჯარო მომსახურების განმახორციელებელმა ენერგეტიკულმა საწარმოებმა , სათანადო ენერგეტიკული საქმიანობისთვის ამ კანონით განსაზღვრულ სპეციფიკურ ფარგლებში და დადგენილი მოთხოვნების შესაბამისად , უნდა უზრუნველყონ : ა ) მიწოდების უსაფრთხოება ; ბ ) ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის მიწოდება წინასწარ განსაზღვრული ან /და შეთანხმებული ხარისხით ; გ ) განსაზღვრულ შემთხვევებში , რეგულირებული პირობების შესაბამისად დადგენილი ტარიფების ან საფასურების გამოყენება ; დ ) გარემოს დაცვისა და ენერგოეფექტურობის გაუმჯობესება ; ე ) ადამიანის ჯანმრთელობის , სიცოცხლისა და საკუთრების დაცვა ; ვ ) მომხმარებელთა უფლებების დაცვა . 9. ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს უნდა ეცნობოს ყველა ისეთი ღონისძიებისთაობაზე , რომლის მიზანია ახალი საჯარო მომსახურების ვალდებულების დაკისრება ან არსებულის ცვლილება , მათ შორის , მომხმარებელთა დაცვასა და გარემოს დაცვასთან დაკავშირებით , და წარედგინოს ეროვნულ და საერთაშორისო კონკურენციაზე მათი შესაძლო ზეგავლენის შეფასება . ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს ასევე უნდა ეცნობოს ასეთ ზომებსა და ღონისძიებებში შემდგომ განხორციელებული ნებისმიერი ცვლილების შესახებ . 10. ამ მუხლის მე -9 პუნქტში მითითებული ინფორმაციის მომზადებასა და მიწოდებას უზრუნველყოფს სამინისტრო კომისიასთან თანამშრომლობით . 11. ამ მუხლით გათვალისწინებული საჯარო მომსახურების დაკისრების პირობები და პროცედურები არ ვრცელდება ისეთ ენერგეტიკულ საქმიანობაზე , რომელიც ამ კანონისა და მის საფუძველზე მიღებული კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებით განსაზღვრული პირობების შესაბამისად ხორციელდება საჯარო მომსახურების სახით : ა ) ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის გადაცემა − გადამცემი სისტემის ოპერატორის მიერ ; ბ ) ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის განაწილება − გამანაწილებელი სისტემის ოპერატორის მიერ . მუხლი 10. საბაზრო საქმიანობა 1. ენერგეტიკული საქმიანობა , რომელიც ამ კანონის მე -9 მუხლის შესაბამისად არ არის მიჩნეული ან დაკისრებული , როგორც საჯარო მომსახურება , ხორციელდება საბაზრო საქმიანობის სახით , შესაბამისი საქმიანობის მარეგულირებელი წესების თანახმად , ხოლო ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის ან /და დაკავშირებული მომსახურების რაოდენობა და ფასი , აგრეთვე სხვა კომერციული პირობები განისაზღვრება ხელშეკრულებით ან /და ორგანიზებულ ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის ბაზრებზე ფასის პირდაპირი შეთავაზების გზით . 2. საბაზრო საქმიანობის ორგანიზება და განხორციელება უნდა შეესაბამებოდეს საბოლოო მომხმარებლის საჭიროებებს და მიზნად უნდა ისახავდეს ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის უსაფრთხო , საიმედო და ეფექტიან მიწოდებას სამართლიანი კონკურენციისა და ენერგეტიკული საწარმოების სამართლებრივი თანასწორობის პრინციპების დაცვით .
თავი V. ენერგეტიკული და წყალმომარაგების საქმიანობისავტორიზაცია მუხლი 11. ენერგეტიკული და წყალმომარაგების საქმიანობის სავალდებულო ავტორიზაცია 1. „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონითა და ამ კანონით გათვალისწინებული პირობების შესაბამისად , კომისია ლიცენზიებს გასცემს შემდეგ საქმიანობაზე : ა ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში : ა .ა ) ელექტროენერგიის წარმოება , გარდა ამ მუხლის მე -3 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევებისა ; ა .ბ ) ელექტროენერგიის გადაცემა ; ა .გ ) ელექტროენერგიის განაწილება ; ა .დ ) ელექტროენერგიის ბაზრის ოპერირება ; ბ ) ბუნებრივი გაზის სექტორში : ბ .ა ) ბუნებრივი გაზის გადაცემა ; ბ .ბ ) ბუნებრივი გაზის განაწილება ; ბ .გ ) ბუნებრივი გაზის საცავის სისტემის ოპერირება ; ბ .დ ) გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობების ოპერირება ; ბ .ე ) ბუნებრივი გაზის ბაზრის ოპერირება ; გ ) წყალმომარაგება . 2. აკრძალულია ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული საქმიანობის განხორციელება კომისიის მიერ გაცემული მოქმედი ლიცენზიის გარეშე , რომელიც საწარმოს უფლებას ანიჭებს , განახორციელოს შესაბამისი საქმიანობა . 3. ლიცენზირებას არ საჭიროებს : ა ) პირის მიერ ელექტროენერგიის წარმოება მხოლოდ საკუთარი (საყოფაცხოვრებო ან /და არასაყოფაცხოვრებო ) მოხმარებისთვის , როდესაც ელექტროენერგიის როგორც წარმოების , ისე მოხმარების ობიექტი მიერთებული არ არის ელექტროენერგიის გადამცემ ან გამანაწილებელ ქსელთან ; ბ ) ელექტროენერგიის წარმოება ობიექტის ექსპლუატაციაში მიღების დროს ამ კანონის 36-ე მუხლის შესაბამისად ; გ ) ელექტროენერგიის წარმოება მცირე და მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურებით . 4. მცირე სიმძლავრის ელექტროსადგური და ენერგეტიკული საწარმო , რომელიც ახორციელებს ან აპირებს განახორციელოს ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის მიწოდების ან ტრეიდერის საქმიანობა , რომელიც არ საჭიროებს ლიცენზიას , ვალდებულია განაცხადოს აღნიშნულის თაობაზე ამ კანონის 102-ე მუხლის შესაბამისად . მუხლი 12. სალიცენზიო პირობები 1. კომისია ლიცენზიას გასცემს იმ საწარმოზე , რომელიც აკმაყოფილებს „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონით , ამ კანონითა და კომისიის მიერ დამტკიცებული ლიცენზირების წესებით დადგენილ პირობებს . 2. ლიცენზიის მაძიებელი ვალდებულია ამ კანონის მე -13 მუხლით გათვალისწინებული დოკუმენტაციის მეშვეობით დაასაბუთოს საწარმოს შემდეგი შესაძლებლობები : ა ) ტექნიკური , ეკონომიკური , ფინანსური და ოპერატიული (ადამიანური რესურსები ) შესაძლებლობები , რომლებიც აუცილებელია ლიცენზირებად საქმიანობასთან დაკავშირებული , საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული ფუნქციების შესასრულებლად ; ბ ) გასაწევი მომსახურების ხარისხის უზრუნველსაყოფად საჭირო ყველა ზომის მიღების შესაძლებლობა ; გ ) შესაბამისი საქმიანობისთვის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი სხვა ვალდებულებების სათანადოდ შესრულების შესაძლებლობა . 3. ენერგეტიკული საქმიანობის სფეროში ლიცენზიის მაძიებელმა შესაბამის შემთხვევებში ასევე უნდა დაასაბუთოს მის მიერ ამ კანონის მე -9 მუხლით განსაზღვრული საჯარო მომსახურების ვალდებულებების შესრულების შესაძლებლობა . 4. ამ მუხლის მე -2 პუნქტით , აგრეთვე შესაბამის შემთხვევებში − მე -3 პუნქტით გათვალისწინებული შესაძლებლობების არსებობა სავალდებულო სალიცენზიო პირობებია . თუ ლიცენზიის მაძიებელი ვერ შეძლებს აღნიშნული პირობების სათანადოდ შესრულების შესაძლებლობის დამტკიცებას , კომისია არ გასცემს ლიცენზიას . 5. ლიცენზიატი ვალდებულია უზრუნველყოს სალიცენზიო პირობების სათანადოდ შესრულება ლიცენზიის მოქმედების მთელი პერიოდის განმავლობაში . კომისია უფლებამოსილია ლიცენზირებად საქმიანობაზე ზედამხედველობის განხორციელებისას მოსთხოვოს ლიცენზიატს აღნიშნული სალიცენზიო პირობების დაკმაყოფილების დამადასტურებელი დოკუმენტები . აღნიშნული მოთხოვნის შეუსრულებლობა ჩაითვლება სალიცენზიო პირობების დარღვევად და გამოიწვევს „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონითა და ამ კანონით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობის დაკისრებას . მუხლი 13. ლიცენზიების გაცემა 1. საქმიანობის ლიცენზია გაიცემა გამჭვირვალე , ობიექტური , სამართლებრივად დასაბუთებული და არადისკრიმინაციული გზით , ამ კანონით , „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონით და კომისიის მიერ დამტკიცებული ლიცენზირების წესებით დადგენილი პირობების შესაბამისად . 2. „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული მოთხოვნების შესრულების გარდა , ენერგეტიკული საქმიანობის სფეროში ლიცენზიის მაძიებელმა სალიცენზიო განაცხადთან ერთად კომისიას უნდა წარუდგინოს : ა ) კონკრეტული ენერგეტიკული საქმიანობის განსახორციელებლად საჭირო ელექტროენერგეტიკული და ბუნებრივი გაზის მოწყობილობების მფლობელობის (ამ მოწყობილობებით სარგებლობის ) დამადასტურებელი დოკუმენტები ; საჭიროების შემთხვევაში , კომისია უფლებამოსილია ლიცენზიის მაძიებელს მოსთხოვოს დროებითი მფლობელობის უფლების გახანგრძლივება კომისიის მიერ განსაზღვრული მინიმალური ვადით ; ბ ) ამ პუნქტის „ა “ ქვეპუნქტში მითითებული ელექტროენერგეტიკული ან ბუნებრივი გაზის მოწყობილობების ექსპლუატაციაში მიღების დამადასტურებელი დოკუმენტები , თუ ასეთი დოკუმენტების მოპოვება სავალდებულოა საქართველოს შესაბამისი კანონმდებლობით , ან /და აღნიშნული მოწყობილობების ამ კანონის 97-ე მუხლით გათვალისწინებულ ტექნიკურ მოთხოვნებთან შესაბამისობის დამადასტურებელი დოკუმენტები ; გ ) კონკრეტული ენერგეტიკული საქმიანობის განსახორციელებლად და ბაზრის მონაწილეებისთვის დაკავშირებული მომსახურების გასაწევად საჭირო საშუალებების მფლობელობის დამადასტურებელი დოკუმენტები ან ასეთი საშუალებებით ან /და დაკავშირებული საოპერაციო ან მოვლა -პატრონობის მომსახურებით მესამე პირების მეშვეობით სარგებლობის დამადასტურებელი დოკუმენტები ; დ ) მოთხოვნილი ლიცენზიის შესაბამისად , ენერგეტიკული საწარმოს მფლობელობაში არსებული ელექტრული ან ბუნებრივი გაზის ქსელის გეგმა , კომისიის მიერ განსაზღვრული ფორმით ; ე ) ელექტრულ ან ბუნებრივი გაზის ქსელთან მიერთების ტექნიკური პირობა , თუ , მოთხოვნილი ლიცენზიის შესაბამისად , ენერგეტიკული საქმიანობის განხორციელება საჭიროებს მოწყობილობების ელექტრულ ან ბუნებრივი გაზის ქსელთან მიერთებას ; ვ ) გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსით გათვალისწინებული გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება , თუ , საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად , ასეთი გადაწყვეტილება სავალდებულოა კონკრეტული ენერგეტიკული საქმიანობის განსახორციელებლად ; ზ ) ძირითადი აქტივების ჩამონათვალი ღირებულების მითითებით და ლიცენზიის მაძიებელი ენერგეტიკული საწარმოს შეფასების (აუდიტის ) დასკვნა ; თ ) ლიცენზიის მაძიებლის ორგანიზაციული სტრუქტურა , რომელიც ადასტურებს , რომ ლიცენზიის მაძიებელ ენერგეტიკულ საწარმოს აქვს შესაბამისი კვალიფიკაციისა და კომპეტენციის ადამიანური რესურსი კონკრეტულ ენერგეტიკულ საქმიანობასთან დაკავშირებული პროფესიული ფუნქციების შესასრულებლად , ან აღნიშნული ფუნქციების მესამე პირების მეშვეობით შესრულების დამადასტურებელი დოკუმენტები . 3. ელექტროენერგიის გადაცემის ლიცენზიის ან ბუნებრივი გაზის გადაცემის ლიცენზიის მაძიებელი სხვა მოთხოვნებთან ერთად უნდა აკმაყოფილებდეს გადამცემი სისტემის ოპერატორის განცალკევებასა და სერტიფიცირებასთან დაკავშირებით ამ კანონის XI და XII თავებით დადგენილ მოთხოვნებს . სერტიფიცირებულ გადაცემის ლიცენზიის მაძიებელს არ მოეთხოვება სალიცენზიო განაცხადთან ერთად განცალკევების დამადასტურებელი დოკუმენტაციის წარდგენა . 4. ელექტროენერგიის განაწილების ლიცენზიის ან ბუნებრივი გაზის განაწილების ლიცენზიის მაძიებელი სხვა მოთხოვნებთან ერთად უნდა აკმაყოფილებდეს განაწილების სისტემის ოპერატორის განცალკევებასთან დაკავშირებით ამ კანონის 73-ე მუხლით დადგენილ მოთხოვნებს და მან კომისიას უნდა წარუდგინოს შესაბამისი დამადასტურებელი დოკუმენტაცია . 5. „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონით დადგენილი მოთხოვნების შესრულების გარდა , წყალმომარაგების საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებელმა სალიცენზიო განაცხადთან ერთად კომისიას უნდა წარუდგინოს : ა ) წარმოების საშუალებების ფლობის (ამ საშუალებებით სარგებლობის ) დამადასტურებელი დოკუმენტი ; ბ ) მოთხოვნილი ლიცენზიის შესაბამისი სასმელი წყლის წყალმომარაგების სისტემის ან /და წყალარინების სისტემის სქემა და მისი მუშაობის ტექნოლოგიური აღწერილობა ; გ ) ამ პუნქტის „ა “ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული წარმოების საშუალებების ტექნიკური მდგომარეობის მოქმედ ტექნიკურ სტანდარტებთან შესაბამისობის დამადასტურებელი დოკუმენტი ; დ ) ძირითადი აქტივების ჩამონათვალი და ლიცენზიის მაძიებელი საწარმოს შეფასების (აუდიტის ) დასკვნა . 6. ლიცენზიის მაძიებელი ვალდებულია კომისიის მოთხოვნის შემთხვევაში წარუდგინოს მას ყველა ის ფაქტობრივი გარემოება , შესაბამისი დოკუმენტების , მონაცემებისა და ინფორმაციის ჩათვლით , რომელიც ადასტურებს ლიცენზიის მაძიებლის მიერ მოთხოვნილი ლიცენზიის შესაბამისი სალიცენზიო პირობების დაკმაყოფილებას . 7. კომისია უზრუნველყოფს ამ კანონის , „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონისა და ლიცენზირების წესების შესაბამისად ლიცენზიის მაძიებლის მიერ წარსადგენი დოკუმენტების სრული სიის , შესაბამისი მარეგულირებელი სამართლებრივი აქტების , უფლებამოსილი საჯარო ორგანოებისა და ლიცენზირებასთან დაკავშირებული სტანდარტული ფორმების კომისიის ვებგვერდზე გამოქვეყნებასა და მუდმივ განახლებას . 8. ლიცენზიის გაცემა დასტურდება „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონის შესაბამისად კომისიის მიერ გაცემული სალიცენზიო მოწმობით , რომელშიც სხვა მონაცემებთან ერთად აღნიშნული უნდა იყოს ლიცენზიის მფლობელი , ლიცენზირებული საქმიანობა , ლიცენზიატის მიერ გასაწევი მომსახურება , ძირითად საშუალებათა (აქტივების ) ადგილმდებარეობა , ლიცენზიის მოქმედების არეალი და ლიცენზიის გაცემის თარიღი . სალიცენზიო მოწმობის სტანდარტულ ფორმას ამტკიცებს კომისია . 9. ლიცენზიის მაძიებელს ლიცენზიის გაცემაზე უარი შეიძლება ეთქვას მხოლოდ ამ კანონითა და „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონით დადგენილი საფუძვლით . ლიცენზიის გაცემაზე უარი უნდა იყოს სამართლებრივად დასაბუთებული და ეფუძნებოდეს ობიექტურობის , გამჭვირვალობისა და არადისკრიმინაციულობის პრინციპებს . ლიცენზიის გაცემის თაობაზე უარი ჯეროვნად უნდა განემარტოს ლიცენზიის მაძიებელს . 10. ლიცენზიის გაცემის თაობაზე უარი შეიძლება გასაჩივრდეს ამ კანონითა და „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით . 11. ენერგეტიკული საქმიანობის ლიცენზიის გაცემის თაობაზე უარის თქმის ყველა შემთხვევა , მის მიზეზებთან ერთად , უნდა ეცნობოს ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს . მუხლი 14. ლიცენზიატის უფლებები და ვალდებულებები 1. ლიცენზიატს უფლება აქვს , საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით სრულად ისარგებლოს კონკრეტული საქმიანობის ლიცენზიიდან გამომდინარე მისთვის მინიჭებული უფლებებით და ვალდებულია ჯეროვნად შეასრულოს დაკისრებული ფუნქციები და ვალდებულებები . 2. ლიცენზიატს არ აქვს უფლება , კომისიის წინასწარი თანხმობის გარეშე შეწყვიტოს , შეამციროს ან მისი მოქმედების არეალის ფარგლების გარეთ გაზარდოს ლიცენზიით გათვალისწინებული მომსახურება , გარდა იმ შემთხვევებისა , როდესაც მომსახურების შეწყვეტა ან შემცირება ხდება სისტემით მოსარგებლის ან მომხმარებლის მიერ მომსახურების საფასურის გადაუხდელობის გამო ან /და საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი ტექნიკური ან უსაფრთხოების მიზეზით . აღნიშნული გამონაკლისების გარდა , მომსახურების შეწყვეტის ან შემცირების მიზნით ლიცენზიატი ვალდებულია წინასწარ , გონივრული ვადით ადრე მიმართოს კომისიას მომსახურების შეწყვეტის ან შემცირების მოთხოვნით . იმ შემთხვევაში , თუ კომისიამ მიიღო მოთხოვნა მომსახურების შეწყვეტის ან /და შემცირების ან ლიცენზიის გაუქმების თაობაზე , იგი უფლებამოსილია , „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონის მოთხოვნათა შესაბამისად , მიიღოს გადაწყვეტილება სპეციალური მმართველის დანიშვნის თაობაზე , თუ ლიცენზიატის მოთხოვნის დაკმაყოფილების შემთხვევაში შესაძლოა საფრთხე შეექმნას მომხმარებლებისთვის დადგენილი ხარისხის სტანდარტების შესაბამისად ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის უწყვეტ მიწოდებასა და სასმელი წყლით საიმედო მომარაგებას . კომისიისგან მომსახურების შეწყვეტაზე ან შემცირებაზე თანხმობის მიღების შემთხვევაში ლიცენზიატი აბარებს სალიცენზიო მოწმობას . ასეთ შემთხვევაში კომისია უფლებამოსილია ცვლილება შეიტანოს ლიცენზიაში ან გააუქმოს ლიცენზია . 3. არ შეიძლება ლიცენზიატს დაეკისროს ვალდებულება , გააგრძელოს ლიცენზიით გათვალისწინებული მომსახურების გაწევა , თუ ამ მომსახურების მიმღები სისტემით მოსარგებლე ან მომხმარებელი არ ასრულებს საქართველოს კანონმდებლობით ან /და მომსახურების ხელშეკრულებით გათვალისწინებულ მოთხოვნებს . 4. ლიცენზიატი ვალდებულია კომისიას აცნობოს კომისიის მიერ დამტკიცებული ლიცენზირების წესების შესაბამისად , ლიცენზიის მისაღებად წარდგენილ მონაცემებში ან ინფორმაციაში განხორციელებული ცვლილების თაობაზე . კომისია განსაზღვრავს იმ მონაცემებსა და ინფორმაციას , რომელთა ცვლილება ექვემდებარება დაუყოვნებელ შეტყობინებას , და ადგენს სხვა სახის მონაცემებში ან ინფორმაციაში განხორციელებული ცვლილებების შეტყობინების ვადას . 5. ლიცენზიატი ვალდებულია , ამ კანონით , „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონითა და კომისიის მიერ დამტკიცებული ანგარიშგების წესების შესაბამისად , მოამზადოს და წარუდგინოს საქმიანობის ანგარიში კომისიას და ამ კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებში − სხვა კომპეტენტურ სახელმწიფო ორგანოებს . 6. ლიცენზიატის მიერ მისთვის დაკისრებული ვალდებულებების შეუსრულებლობა გამოიწვევს ამ კანონითა და „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ პასუხისმგებლობას . 7. კომისია უფლებამოსილია გასცეს ლიცენზია ამ კანონის მე -13 მუხლის მე -2 პუნქტით დადგენილი დოკუმენტაციის გარეშე , ლიცენზიატის მიერ აღნიშნული დოკუმენტაციის კომისიის მიერ განსაზღვრულ ვადაში წარმოდგენის პირობით . 8. იმ ლიცენზიატის მიერ , რომელზედაც გაიცა ლიცენზია ამ მუხლისმე -7 პუნქტის შესაბამისად , კომისიის მიერ განსაზღვრულ ვადაში დოკუმენტაციის წარმოუდგენლობის შემთხვევაში კომისია უფლებამოსილია თავისი ინიციატივით გააუქმოს ლიცენზია ან /და ლიცენზიატს განუსაზღვროს დამატებითი ვადა დოკუმენტაციის წარმოსადგენად ან /და მის მიმართ გამოიყენოს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული ზომები . მუხლი 15. ლიცენზიის მოქმედება დროსა და სივრცეში 1. ამ კანონით გათვალისწინებული ლიცენზიები გაიცემა უვადოდ . 2. ელექტროენერგიის ბაზრის , აგრეთვე ბუნებრივი გაზის ბაზრის შესაბამისი სეგმენტის (სეგმენტების ) ოპერირებისთვის შეიძლება გაიცეს მხოლოდ ერთი შესაბამისი ლიცენზია , რომელიც ლიცენზიატს ანიჭებს საქართველოს ტერიტორიაზე შესაბამისი საქმიანობის განხორციელების ექსკლუზიურ უფლებას . 3. ელექტროენერგიისა და ბუნებრივიგაზისგადაცემისადაგანაწილებისლიცენზიები , აგრეთვე წყალმომარაგების ლიცენზია შესაბამის ლიცენზიატებს ანიჭებს ექსკლუზიურ უფლებას , განახორციელონ საქმიანობა ლიცენზიით გათვალისწინებულ გეოგრაფიულ , ადმინისტრაციულ ან სხვა არეალში . აღნიშნული საქმიანობისთვის ერთ გეოგრაფიულ , ადმინისტრაციულ ან სხვა არეალში გაიცემა მხოლოდ ერთი შესაბამისი საქმიანობის ლიცენზია . 4. ამ მუხლით გათვალისწინებულის გარდა , ენერგეტიკული საქმიანობის სფეროში სხვა ლიცენზიების რაოდენობა არ არის შეზღუდული . მუხლი 16. ლიცენზიაში ცვლილების შეტანა და ლიცენზიის გაუქმება 1. კომისია უფლებამოსილია „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონითა და ამ კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით ცვლილება შეიტანოს ლიცენზიაში , შეაჩეროს ლიცენზიის მოქმედება ან გააუქმოს იგი . 2. კომისიას ლიცენზიაში ცვლილება შეაქვს ლიცენზიის პირობების შესაბამისად . ლიცენზიაში ცვლილების შეტანა აგრეთვე დასაშვებია , თუ : ა ) აღნიშნული განპირობებულია საქართველოს კანონმდებლობაში განხორციელებული ცვლილებით ; ბ ) არსებობს კომისიის ან ლიცენზიატის დასაბუთებული მოთხოვნა ლიცენზიაში ცვლილებების ან /და დამატებების შეტანის თაობაზე . 3. კომისიას უფლება აქვს , ლიცენზიაში ცვლილების შეტანისას ლიცენზიატს მოსთხოვოს პირველად ლიცენზიაში აღნიშნული პირობებისგან განსხვავებული , მათ შორის , უფრო მკაცრი , მოთხოვნების შესრულება . 4. კომისია უფლებამოსილია შეაჩეროს ლიცენზიის მოქმედება , თუ ლიცენზიატი არღვევს საქართველოს კანონმდებლობის მოთხოვნებს ან /და სალიცენზიო პირობებს და მის მიმართ ამ დარღვევისთვის სანქციის სახით უკვე გამოყენებულია წერილობითი გაფრთხილება და ჯარიმა . 5. ლიცენზიის მოქმედების შეჩერება ხდება ამ მუხლის მე -4 პუნქტით გათვალისწინებული დარღვევის აღმოფხვრამდე , მაგრამ ლიცენზიის მოქმედების შეჩერების შესახებ გადაწყვეტილების მიღების დღიდან არაუმეტეს 6 თვისა . 6. იმ დარღვევის აღმოფხვრის შემდეგ , რომლისთვისაც მოხდა ლიცენზიის მოქმედების შეჩერება , ლიცენზიის მოქმედება განახლდება კომისიის გადაწყვეტილებით , ლიცენზიატის განცხადების საფუძველზე . 7. ლიცენზიის გაუქმება ხდება ლიცენზიის პირობების , ამ კანონისა და „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონის დარღვევისთვის . კომისია ასევე უფლებამოსილია გააუქმოს ლიცენზია , თუ აღნიშნული განპირობებულია საქართველოს კანონმდებლობაში განხორციელებული ცვლილებით . 8. ამ მუხლის მე -2, მე -4 და მე -7 პუნქტებით გათვალისწინებულის გარდა , ნებისმიერ სხვა შემთხვევაში ლიცენზიაში ცვლილების შეტანის , ლიცენზიის მოქმედების შეჩერების ან ლიცენზიის გაუქმების უფლება კომისიას აქვს მხოლოდ ლიცენზიატის წინასწარი თანხმობით .
კარი III. მარეგულირებელი ორგანო თავი VI. კომისიის სტატუსი და საქმიანობა მუხლი 17. კომისიის სტატუსი 1. კომისიის საქმიანობის სამართლებრივი საფუძველია საქართველოს კონსტიტუცია , საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებები , „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონი , ეს კანონი , კომისიის დებულება და კომისიის მიერ დამტკიცებული სხვა კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტები . 2. კომისია ახორციელებს ელექტროენერგეტიკის , ბუნებრივი გაზისა და წყალმომარაგების სექტორების საქმიანობის რეგულირებას და ზედამხედველობას , როგორც „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონით განსაზღვრული , ამ სექტორების მარეგულირებელი ერთადერთი ორგანო . მუხლი 18. კომისიის სამართლებრივი ფორმა კომისია არის განსაზღვრული სფეროს რეგულირების მიზნით შექმნილი , სპეციალური უფლებაუნარიანობის მქონე საჯარო სამართლის იურიდიული პირი , რომელსაც არ ჰყავს სახელმწიფო მაკონტროლებელი ორგანო , დამოუკიდებელია სახელმწიფო ორგანოებისგან და მოქმედებს ამ კანონითა და საქართველოს შესაბამისი კანონმდებლობით დადგენილი უფლებამოსილების ფარგლებში . მუხლი 19. კომისიის დამოუკიდებლობა 1. მარეგულირებელი უფლება -მოვალეობების განხორციელებისას კომისია დამოუკიდებელია და ხელმძღვანელობს ობიექტურობის , გამჭვირვალობისა და არადისკრიმინაციულობის პრინციპებით , საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი მოთხოვნებითა და ენერგეტიკული საქმიანობის რეგულირების სფეროში არსებული საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკით . 2. კომისიის წევრები და აპარატის თანამშრომლები , კომისიის კომპეტენციის სფეროსთვის საქართველოს კანონმდებლობით მიკუთვნებული ფუნქციების განხორციელებისას უნდა აკმაყოფილებდნენ მათ მიმართ „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონით დადგენილ დამოუკიდებლობის მოთხოვნებს . 3. დამოუკიდებლობასთან დაკავშირებული მოთხოვნების შესრულებამ არ უნდა შეზღუდოს მჭიდრო თანამშრომლობა კომისიასა და საქართველოს სხვა კომპეტენტურ სახელმწიფო უწყებებს შორის , ან ამ კანონის მე -7 მუხლის შესაბამისად დამტკიცებული ენერგეტიკული პოლიტიკის ზოგადი პრინციპები , გარდა იმ შემთხვევისა , თუ ეს ეწინააღმდეგება ამ მუხლის მე -2 პუნქტით დადგენილ პირობებს ან უკავშირდება იმ ვალდებულებებსა და მარეგულირებელ ფუნქციებს , რომლებიც კომისიისთვისაა დაკისრებული . მუხლი 20. კომისიის შემადგენლობა 1. კომისია შედგება საქართველოს პარლამენტის მიერ არჩეული 5 წევრისგან . 2. კომისიის წევრად შეიძლება არჩეულ იქნეს საქართველოს მოქალაქე , რომელსაც აქვს უმაღლესი განათლება , ამ კანონით დადგენილი ფუნქციების განხორციელებისათვის საკმარისი კვალიფიკაცია და გამოცდილება . 3. კომისიის წევრი უნდა სარგებლობდეს კარგი რეპუტაციით და აკმაყოფილებდეს „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონით მის მიმართ დადგენილ ეთიკისა და დამოუკიდებლობის მოთხოვნებს . კომისიის წევრთა მოქმედების შეზღუდვის , თანამდებობრივი შეუთავსებლობისა და ეკონომიკური ინტერესების დეკლარირების წესები განისაზღვრება „საჯარო დაწესებულებაში ინტერესთა შეუთავსებლობისა და კორუფციის შესახებ “ საქართველოს კანონით . 4. კომისიის წევრობის კანდიდატს ასახელებს საქართველოს მთავრობა ღია , გამჭვირვალე და არადისკრიმინაციული კონკურსის საფუძველზე . კონკურსის ორგანიზებასა და ჩატარებას უზრუნველყოფს ამ მუხლის მე -5 პუნქტის შესაბამისად შექმნილი შესარჩევი კომისია . 5. შესარჩევი კომისია იქმნება საქართველოს მთავრობის მიერ და შედგება 5 წევრისგან , რომელთაგან არანაკლებ 3 წევრისა უნდა იყოს დამოუკიდებელი , კერძოდ , არ უნდა წარმოადგენდეს საქართველოს საჯარო მოსამსახურეს , სახელმწიფო -პოლიტიკური ან პოლიტიკური თანამდებობის პირს ან რეგულირებულ საწარმოში დასაქმებულ ან საწარმოს მართვის ორგანოებში დანიშნულ პირს . მათ შორის , საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით , შესაძლოა შედიოდნენ ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს მიერ დანიშნული წარმომადგენლები . შესარჩევი კომისია იქმნება შესაძლო კომისიის წევრობის კანდიდატებთან დაგეგმილ გასაუბრებამდე 14 დღით ადრე მაინც და მისი უფლებამოსილების ვადა არის 3 წელი . შესარჩევი კომისია საკუთარი შემადგენლობიდან ირჩევს თავმჯდომარეს . შესარჩევი კომისიის საქმიანობის წესს ამტკიცებს საქართველოს მთავრობა . 6. კომისიის წევრობის კანდიდატის შესარჩევი კონკურსის გამოცხადების შესახებ ინფორმაცია ქვეყნდება საქართველოს მთავრობის , კომისიისა და საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − საჯარო სამსახურის ბიუროს ვებგვერდებზე . შესარჩევი კონკურსი საჯაროდ ცხადდება მოქმედი კომისიის წევრის უფლებამოსილების ვადის ამოწურვამდე არანაკლებ 3 თვით ადრე , ან კომისიის წევრის თანამდებობიდან გათავისუფლებიდან არაუგვიანეს 10 დღისა . შესარჩევი კონკურსის გამოცხადების თაობაზე საჯარო განცხადება უნდა შეიცავდეს ინფორმაციას აუცილებელი კვალიფიკაციის შესახებ , განაცხადთან ერთად წარსადგენი დოკუმენტების სიას , განაცხადის წარდგენის ვადას , სხვა აუცილებელ მოთხოვნებს და კონკურსის პროცედურულ წესებს , ან მითითებას იმ ელექტრონულ რესურსზე , სადაც ზემოაღნიშნული ინფორმაცია შეუზღუდავად არის საზოგადოებისთვის ხელმისაწვდომი . 7. კონკურსის საჯარო გამოცხადებიდან არაუგვიანეს 30 დღისა შესარჩევი კომისია უზრუნველყოფს კომისიის წევრობის კანდიდატის გამოვლენას და შეთანხმების მიზნით მის წარდგენას საქართველოს მთავრობისთვის . იმ შემთხვევაში , თუ კონკურსში მხოლოდ ერთი პირი იღებს მონაწილეობას , შესარჩევმა კომისიამ შესაძლოა კონკურსის ვადა დამატებით 30 დღით გააგრძელოს . 8. კომისიის წევრობის შერჩეულ კანდიდატს საქართველოს მთავრობა ითანხმებს შესარჩევი კომისიის მიერ შესაბამისი კანდიდატის წარდგენიდან არაუგვიანეს 10 დღისა . საქართველოს მთავრობის წარდგინებით კომისიის წევრობის კანდიდატს საქართველოს პარლამენტს ასარჩევად წარუდგენს საქართველოს პრეზიდენტი საქართველოს პრემიერ -მინისტრის თანახელმოწერით . საქართველოს პარლამენტი კომისიის წევრებს ირჩევს საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტით დადგენილი წესით . 9. საქართველოს მთავრობის მიერ კომისიის წევრობის კანდიდატის შეთანხმება და საქართველოს პარლამენტის მიერ კომისიის წევრის არჩევა უნდა ეფუძნებოდეს ამ მუხლის მე -2 და მე -3 პუნქტებით კომისიის წევრისთვის დადგენილ მოთხოვნებთან კანდიდატის შესაბამისობის შეფასებას . თუ საქართველოს მთავრობამ არ შეითანხმა კომისიის წევრობის კანდიდატი ან საქართველოს პარლამენტმა არ აირჩია კომისიის წევრი , შესარჩევი კონკურსი ჩატარდება ხელახლა , ამ მუხლის მე -6 და მე -7 პუნქტების შესაბამისად . 10. კომისიის წევრი თანამდებობაზე აირჩევა 6 წლის ვადით . ერთი და იგივე პირი კომისიის წევრად შეიძლება აირჩეს მხოლოდ ორჯერ . 11. კომისიის წევრი თავისუფლდება მხოლოდ „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონის მე -14 მუხლის მე -2 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში . ამასთანავე , „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონის მე -14 მუხლის მე -2 პუნქტის „ბ “, „გ “, „გ 1“ და „გ 2“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში კომისიის წევრის გადაყენების თაობაზე გადაწყვეტილებას საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტით დადგენილი წესითიღებს საქართველოს პარლამენტი , ხოლო იმავე პუნქტის სხვა ქვეპუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში კომისიის წევრს უფლებამოსილება უწყდება ავტომატურად , შესაბამისი იურიდიული ფაქტის დადგომისთანავე . 12. კომისიის წევრს უფლება აქვს , საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გაასაჩივროს მისი განთავისუფლების შესახებ გადაწყვეტილება . 13. თუ კომისიის წევრის თანამდებობა ვადაზე ადრე თავისუფლდება , კომისიის ახალი წევრი აირჩევა ამ მუხლით დადგენილი პროცედურის შესაბამისად , დარჩენილი ვადით , თუ დარჩენილი ვადა აღემატება 1 წელს , ხოლო სხვა შემთხვევაში − ამ მუხლის მე -10 პუნქტით განსაზღვრული ვადით . 14. კომისიის წევრს კომისიის წევრობის ვადის გასვლის შემდეგ უფლებამოსილება ავტომატურად ერთჯერადად უგრძელდება მანამ , სანამ იგივე ან სხვა პირი არჩეული არ იქნება კომისიის წევრად საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტით დადგენილი წესით , მაგრამ არაუმეტეს 3 თვის ვადისა . ამ პუნქტის მოქმედება კომისიის წევრის მიმართ არ გავრცელდება , თუ კომისიის შემადგენლობაში რჩება არანაკლებ 3 წევრი მაინც . 15. კომისიის წევრს უფლება არ აქვს , კომისიის წევრობის ვადის გასვლიდან ან თანამდებობიდან განთავისუფლებიდან 1 წლის განმავლობაში რეგულირებულ საწარმოში დაიკავოს ხელმძღვანელი თანამდებობა ან გახდეს სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი . 16. კომისიის წევრს კომისიის წევრობის ვადის გასვლის შემდეგ სახელმწიფო ხელს უწყობს დასაქმებაში . 17. აკრძალულია კომისიის წევრისა და აპარატის თანამშრომლის მიმართძალადობა , მუქარა და სხვა კანონსაწინააღმდეგო ქმედება მათ მიერ სამსახურებრივი მოვალეობის განხორციელებასთან დაკავშირებით . ამ პუნქტის მოთხოვნათა დარღვევა იწვევსკანონით დადგენილი წესით პასუხისმგებლობას . მუხლი 21. კომისიის საქმიანობის მართვა 1. კომისიის საქმიანობის ორგანიზებასა და ყოველდღიურ საქმისწარმოებას უზრუნველყოფენ კომისიის თავმჯდომარე (შემდგომ − თავმჯდომარე ) და კომისიის აპარატი . კომისიის აპარატის სტრუქტურა , ფუნქციები და კომპეტენციები განისაზღვრება კომისიის დებულებით ან /და შიდაორგანიზაციული საკითხების მარეგულირებელი სამართლებრივი აქტებით . 2. თავმჯდომარეს კომისიის არანაკლებ 2 წევრის წარდგინებით , ფარული კენჭისყრით ირჩევს კომისია საკუთარი შემადგენლობიდან , სრული შემადგენლობის უმრავლესობით , 3 წლის ვადით , მაგრამ არაუმეტეს კომისიის წევრის უფლებამოსილების დარჩენილი ვადისა , მოქმედი თავმჯდომარის უფლებამოსილების ვადის გასვლიდან ან უფლებამოსილების შეწყვეტიდან 15 კალენდარულ დღეში . თავმჯდომარეს უფლება აქვს , გადადგეს ამ თანამდებობიდან , მაგრამ დარჩეს კომისიის წევრად დარჩენილი ვადით . თავმჯდომარე უფლებამოსილია თავისი არყოფნის შემთხვევაში კომისიის სხვა წევრს დააკისროს თავმჯდომარის მოვალეობის შესრულება . თავმჯდომარის თანამდებობიდან გადადგომის , მისთვის უფლებამოსილების შეწყვეტის , მის მიერ თავმჯდომარის მოვალეობის შესრულების შეუძლებლობის ან თავმჯდომარის არყოფნისას მის მიერ თავმჯდომარის მოვალეობის შესრულების კომისიის სხვა წევრისთვის არდაკისრების შემთხვევაში თავმჯდომარის მოვალეობას ასრულებს კომისიის უხუცესი წევრი . 3. კომისია უფლებამოსილია სრული შემადგენლობის ოთხი მეხუთედით თანამდებობიდან ვადამდე გადააყენოს თავმჯდომარე . თავმჯდომარის თანამდებობიდან ვადამდე გადაყენების საკითხის დასმის უფლება აქვს კომისიის არანაკლებ 2 წევრს ერთობლივი დასაბუთებული წერილობითი მოთხოვნით . კომისია ვალდებულია თავმჯდომარის თანამდებობიდან ვადამდე გადაყენების საკითხი განიხილოს და მას კენჭი უყაროს კომისიის წევრთა მიერ მოთხოვნის წარდგენიდან 10 კალენდარულ დღეში . თუ კომისიამ თავმჯდომარე თანამდებობიდან ვადამდე არ გადააყენა , თავმჯდომარის თანამდებობიდან ვადამდე გადაყენების საკითხის დასმა მომდევნო 3 თვის განმავლობაში დაუშვებელია . 4. თავმჯდომარე უძღვება კომისიის სხდომას და პასუხისმგებელია კომისიის მიერ დადგენილებებისა და გადაწყვეტილებების მიღებისას პროცედურული წესების დაცვაზე და მათ გამოქვეყნებაზე , აგრეთვე კომისიისა და მისი აპარატის ადმინისტრაციულ მართვაზე . 5. თავისი ფუნქციებისა და მარეგულირებელი უფლებამოსილებების სრულფასოვნად განსახორციელებლად კომისიას ჰყავს აპარატი , რომლის შემადგენლობაშიც შედიან კომისიის კომპეტენციისთვის მიკუთვნებული ყველა პროფესიული სფეროს წარმომადგენლები . აპარატის სტრუქტურასა და საშტატო ნუსხას კომისია განსაზღვრავს დამოუკიდებლად . 6. კომისიის აპარატის თანამშრომელს თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს თავმჯდომარე კომისიის წევრებთან შეთანხმებით , საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად . კომისიის წევრების უფლებამოსილება , გარდა ადმინისტრაციული მართვისა , თანაბრად ვრცელდება კომისიის აპარატის თანამშრომლებზედაც . 7. კომისიის წევრსა და აპარატის თანამშრომელზე ვრცელდება ამ კანონით , „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონით , კომისიის დებულებითა და კომისიის სხვა სამართლებრივი აქტებით განსაზღვრული უფლება -მოვალეობები . კომისიის წევრისა და აპარატის თანამშრომლის შრომის პირობები , მათ შორის , ანაზღაურება და სხვა სარგებელი , განისაზღვრება „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონითა და კომისიის სამართლებრივი აქტებით დადგენილი წესით . დაუშვებელია საქართველოს საჯარო სამსახურის მარეგულირებელი კანონმდებლობის გავრცელება კომისიის წევრსა და კომისიის აპარატზე . 8. კომისიის აპარატის საქმიანობის ორგანიზების წესი განისაზღვრება კომისიის დებულებითა და კომისიის სხვა სამართლებრივი აქტებით , კომისიის კომპეტენციისა და მარეგულირებელი უფლებამოსილების ფარგლებში . 9. დაუშვებელია კომისიაში და მის აპარატში პოლიტიკური პარტიებისა და საზოგადოებრივი ორგანიზაციების ან მათი სტრუქტურული ერთეულების შექმნა . 10. აპარატის თანამშრომელს უფლება არ აქვს , ჰქონდეს რაიმე პირდაპირი ან არაპირდაპირი ქონებრივი და ეკონომიკური ინტერესი ენერგეტიკული საწარმოს ან წყალმომარაგების რეგულირებული საწარმოს მიმართ ან ეკავოს თანამდებობა რომელიმე ასეთ საწარმოში . აპარატის თანამშრომელს უფლება აქვს , იყოს მისი მომხმარებელი , მაგრამ ამ საწარმოებს არ აქვთ უფლება , შესთავაზონ , ხოლო აპარატის თანამშრომელს − მიიღოს უფასო ან ფასდაკლებით მომსახურება რომელიმე მათგანისგან . მუხლი 22. კომისიის საქმიანობის ორგანიზება 1. კომისიის სხდომები ტარდება საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის , „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონის , ამ კანონის , საქართველოს სხვა საკანონმდებლო აქტებისა და კომისიის სამართლებრივი აქტების შესაბამისად . 2. კომისიის სხდომები საჯაროა . კომისია უფლებამოსილია საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ინფორმაციის კონფიდენციალურობის დაცვის მიზნით გამართოს დახურული სხდომა . 3. კომისიის სხდომა უფლებამოსილია , თუ მას ესწრება კომისიის არანაკლებ 3 წევრი და უძღვება თავმჯდომარე ან თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი . 4. კომისია ვალდებულია ყოველი გადაწყვეტილების ან დადგენილების მიღებამდე აღნიშნულის თაობაზე აცნობოს დაინტერესებულ მხარეებს და მისცეს მათ კომისიის შესაბამის სხდომაზე დასწრების შესაძლებლობა . კომისიამ დაინტერესებულ მხარეებს უნდა მისცეს შესაძლებლობა , დაუბრკოლებლად გამოხატონ სხდომაზე საკუთარი მოსაზრებები . 5. კომისიის ყველა პროცედურული ჩანაწერი , სხდომის ოქმი , ოფიციალური დოკუმენტი , სამუშაო მასალა და სხვა დაკავშირებული დოკუმენტები , მონაცემები და ინფორმაცია ინახება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით და ხელმისაწვდომია დაინტერესებული პირისთვის . კომისიაში არსებული ინფორმაციის კონფიდენციალურად მიჩნევისა და მისი გაცემის წესი , კონფიდენციალური ინფორმაციის ნუსხა განისაზღვრება კომისიის სამართლებრივი აქტით , საქართველოს მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად . 6. კომისიამ უნდა მიიღოს და გამოაქვეყნოს ეთიკის კოდექსი , რომლითაც განისაზღვრება კომისიის წევრისა და აპარატის თანამშრომლის ეთიკასა და ინტერესთა კონფლიქტთან დაკავშირებული სტანდარტები . ეთიკის კოდექსი უნდა შეესაბამებოდეს „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონს , ამ კანონს და უნდა ასახავდეს გავრცელებულ საერთაშორისო პრაქტიკას . 7. თავმჯდომარე კომისიისა და კომისიის აპარატის შიდაორგანიზაციულ საკითხებზე გამოსცემს ბრძანებას . 8. კომისიის წევრსა და აპარატის თანამშრომელს თავიანთი კომპეტენციის ფარგლებში ეძლევათ რეგულირებული საწარმოს იმ პერსონალსა და დოკუმენტაციასთან შეუფერხებლად მუშაობის საშუალება , რომლებიც საჭიროა კომისიისთვის მინიჭებული ფუნქციების შესასრულებლად . 9. კომისია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში უფლებამოსილია გადასინჯოს წარმოდგენილი დოკუმენტაციისა და მონაცემების სისწორე . მუხლი 23. კომისიის სამართლებრივი აქტები 1. კომისია პასუხისმგებელია მის მიერ მიღებული ადმინისტრაციულ -სამართლებრივი აქტების − დადგენილებებისა და გადაწყვეტილებების კანონიერებაზე . კომისიის სამართლებრივი აქტები უნდა იყოს წერილობითი ფორმის , დასაბუთებული და , საჭიროების შემთხვევაში , უნდა შეიცავდეს განმარტებებს მათი განხორციელების თაობაზე . ამ კანონით გათვალისწინებულ ცალკეულ , ინდივიდუალურ , მათ შორის , დადგენილებიდან გამომდინარე , საკითხებზე კომისია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში იღებს გადაწყვეტილებას . 2. კომისიის დადგენილება და გადაწყვეტილება მიიღება სხდომაზე დამსწრე კომისიის წევრთა ხმათა უმრავლესობით . კომისიის თითოეულ წევრს აქვს ერთი ხმა . 3. კომისიის სამართლებრივი აქტი ძალაში შედის საქართველოს კანონმდებლობითა და კომისიის სამართლებრივი აქტებით დადგენილი წესით . კომისიის სამართლებრივი აქტი უნდა შეესაბამებოდეს ამ კანონითა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო აქტებით დადგენილ მოთხოვნებს . 4. კომისიის სამართლებრივი აქტის შესრულება სავალდებულოა რეგულირებული საწარმოებისა და იმ ფიზიკური და იურიდიული პირებისთვის , რომლებზედაც ვრცელდება მათი მოქმედება . 5. კომისიის ნორმატიული ადმინისტრაციულ -სამართლებრივი აქტი ქვეყნდება „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეში “ და კომისიის ვებგვერდზე . კომისიის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ -სამართლებრივი აქტი , კომერციული საიდუმლოებისა და პერსონალური მონაცემების შემცველი ინფორმაციის დაცვით , ქვეყნდება კომისიის ვებგვერდზე და საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გადაეცემა დაინტერესებულ მხარეებს . მუხლი 24. საჯარო კონსულტაცია და თანამშრომლობა 1. ნორმატიული ადმინისტრაციულ -სამართლებრივი აქტის პროექტს საჯარო გაცნობის მიზნით კომისია აქვეყნებს თავის ვებგვერდზე და განსაზღვრავს გონივრულ ვადას ნებისმიერი დაინტერესებული პირის მიერ მოსაზრებების წარმოსადგენად . არ შეიძლება მოთხოვნილ იქნეს საჯარო განხილვების გამართვა ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ -სამართლებრივ აქტთან დაკავშირებით , გარდა ამ მუხლის მე -2 პუნქტით განსაზღვრული შემთხვევებისა . 2. კომისია საჯარო განხილვებს ასევე მართავს „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონით დადგენილ შემთხვევებში , მათ შორის , ლიცენზირებისა და ტარიფის დადგენის თაობაზე გადაწყვეტილებების მიღებამდე . 3. კომისია შეიმუშავებს და ამტკიცებს საჯარო განხილვის გამართვის წესს , რომელიც განსაზღვრავს საჯარო განხილვასთან დაკავშირებულ საკითხებს , მათ შორის , საჯარო განხილვის პროცედურას , პირობებსა და ინფორმაციის საჯარო გაცნობისთვის გამოქვეყნების წესს . კომისია უზრუნველყოფს მიმდინარე საჯარო განხილვისა და მისი შედეგების შესახებ ინფორმაციის საჯაროდ ხელმისაწვდომობას კომისიის ვებგვერდზე , გარდა კონფიდენციალური ინფორმაციისა . 4. კომისიის დამოუკიდებლობასა და კომპეტენციასთან დაკავშირებით ამ კანონით დადგენილი მოთხოვნების დარღვევის გარეშე , კომისია უფლებამოსილია საკუთარი ფუნქციების შესრულებისას და მარეგულირებელი უფლებამოსილების განხორციელებისას ითანამშრომლოს რეგულირებულ საწარმოებთან და კომპეტენტურ სახელმწიფო ორგანოებთან , განსაზღვროს კომისიის წევრებისა და აპარატის თანამშრომლების დაინტერესებულ მხარეებთან შეხვედრების წესი . მუხლი 25. ტრანსსასაზღვრო საკითხებზე თანამშრომლობა 1. კომისია თანამშრომლობს ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოსთან , ენერგეტიკული გაერთიანების მარეგულირებელ საბჭოსთან , მხარეების მარეგულირებელ ორგანოებთან და უზრუნველყოფს მათთვის მათი ვალდებულებების განსახორციელებლად აუცილებელი ინფორმაციის მიწოდებას . მას ასევე უფლება აქვს , თავად გამოითხოვოს ასეთი ინფორმაცია . ინფორმაციის გაზიარების შემთხვევაში დაცული უნდა იყოს კონფიდენციალურობის არანაკლებ იგივე დონე , რაც მოთხოვნილი იქნება ინფორმაციის გამცემი ორგანოს მიერ . 2. კომისია ამ მუხლის მე -3 პუნქტის შესაბამისად თანამშრომლობს რეგიონულ და საერთაშორისო დონეებზე , რათა : ა ) ელექტროენერგეტიკული ან /და ბუნებრივი გაზის ქსელების ოპტიმალური მართვის მიზნით ხელი შეუწყოს საოპერაციო მექანიზმების შექმნას , აგრეთვე ელექტროენერგიის ან /და ბუნებრივი გაზის ერთობლივ გაცვლასა და ტრანსსასაზღვრო სიმძლავრის განაწილებას და უზრუნველყოს ურთიერთადამაკავშირებლების სიმძლავრის სათანადო დონე რეგიონში და რეგიონებს შორის , მათ შორის , ახალი ურთიერთდამაკავშირებლების მეშვეობით , რაც იძლევა ეფექტიანი კონკურენციის განვითარებისა და მიწოდების უსაფრთხოების გაუმჯობესების საშუალებას ენერგეტიკული გაერთიანების სხვადასხვა მხარის მიმწოდებელ საწარმოებს შორის , დისკრიმინაციის გარეშე ; ბ ) მონაწილეობა მიიღოს ქსელის წესების შემუშავებაში ; გ ) მონაწილეობა მიიღოს იმ გადატვირთვის მართვის წესების შემუშავებაში , რომლებიც გავრცელდება საქართველოზე და , საჭიროების შემთხვევაში , წარმოადგინოს საქართველო რეგიონულად კოორდინირებული სიმძლავრის განაწილებისა და გადატვირთვის მართვის მარეგულირებელ მექანიზმებში . 3. მარეგულირებელი თანამშრომლობის ხელშეწყობის მიზნით კომისია უფლებამოსილია , ნებისმიერ სხვა უფლებამოსილ მარეგულირებელ ორგანოსთან ერთად , მონაწილეობა მიიღოს ურთიერთთანამშრომლობის ღონისძიებებში . 4. ამ მუხლის მე -2 პუნქტით განსაზღვრული მოქმედებები , საჭიროების შემთხვევაში , ხორციელდება კომპეტენტურ სახელმწიფო ორგანოებთან მჭიდრო კონსულტაციების გზით და მათი განსაზღვრული კომპეტენციისა და სამართლებრივი უფლებამოსილების შეზღუდვის გარეშე . 5. კომისია ვალდებულია შეასრულოს ენერგეტიკული გაერთიანების უფლებამოსილი ორგანოების მიერ მიღებული , საქართველოსთვის შესასრულებლად სავალდებულო ყველა გადაწყვეტილება . ევროპის კავშირის სამართლებრივი და მარეგულირებელი ჩარჩოს ფარგლებში და , შესაბამისად , ენერგეტიკული გაერთიანების მიერ მიღებული სახელმძღვანელო პრინციპებისა და ქსელის წესების გათვალისწინება საქართველოს კანონმდებლობაში უნდა განხორციელდეს ცვლილების გარეშე , ენერგეტიკულ გაერთიანებასა და საქართველოს შორის 2016 წლის 14 ოქტომბერს გაფორმებული „ენერგეტიკული გაერთიანების დამფუძნებელ ხელშეკრულებასთან საქართველოს შეერთების შესახებ ოქმით “ განსაზღვრული , გამონაკლისი შემთხვევების გათვალისწინებით . 6. ამ მუხლის მე -5 პუნქტის მიზნებიდან გამომდინარე , კომისიამ უნდა მიიღოს ასეთი სახელმძღვანელო პრინციპები და ქსელის წესები ენერგეტიკულ გაერთიანებაში მათი მიღების შესახებ შესაბამისი შეტყობინების მიღების შემდეგ და უნდა განახორციელოს მათი სათანადოდ ამოქმედებისა და განხორციელების მონიტორინგი . ყველა სახელმძღვანელო პრინციპი და ქსელის წესები მიღებულ უნდა იქნეს კომისიის მიერ . ამასთანავე , მათი შემუშავება და გამოქვეყნება უნდა განხორციელდეს ამ კანონით გათვალისწინებული მოთხოვნების შესაბამისად . 7. კომისიამ სახელმძღვანელო პრინციპებისა და ქსელის წესების მიღების მიზნით მიღებული ზომებისა და ნებისმიერი შესაბამისი ცვლილების შესახებ უნდა აცნობოს ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს ასეთი ზომების მიღებიდან 2 კვირის ვადაში . მუხლი 26. კომისიის დაფინანსება 1. კომისია თავისი ფუნქციების შესრულებისას და მარეგულირებელი უფლებამოსილებების განხორციელებისას ფინანსურად დამოუკიდებელია „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ “ საქართველოს კანონისა და ამ კანონის შესაბამისად . 2. კომისია ყოველი წლის ბოლომდე ამტკიცებს მომავალი წლის დეტალურ ბიუჯეტს , რომელშიც ასახული უნდა იყოს კომისიის ყველა ხარჯი , მათ შორის , კომისიის წევრებისა და აპარატის თანამშრომლების ხელფასები , სხვა სახის ფინანსური სარგებელი და კომისიის შემდეგი წლისთვის დაგეგმილი სხვა ტიპის საბიუჯეტო ხარჯები . 3. კომისია ფინანსდება რეგულირებული საქმიანობისთვის კომისიის მიერ დადგენილი რეგულირების საფასურიდან , რომელსაც შესაბამისი ლიცენზიატები და სხვა რეგულირებული საწარმოები იხდიან „რეგულირების საფასურის შესახებ “ საქართველოს კანონითა და ამ კანონით დადგენილი პირობების შესაბამისად . 4. კომისია ყოველი წლის 15 სექტემბრამდე ლიცენზიატებისგან და სხვა რეგულირებული საწარმოებისგან იღებს მომავალი წლის საქმიანობის მოცულობის ან /და ბრუნვის პროგნოზს , რის საფუძველზედაც ადგენს რეგულირების საფასურს იმ ოდენობით , რომელიც საკმარისი იქნება კომისიის ბიუჯეტით გათვალისწინებული ყველა ხარჯის დასაფარავად „რეგულირების საფასურის შესახებ “ საქართველოს კანონით დადგენილი მოთხოვნების გათვალისწინებით . 5. რეგულირების საფასური კომისიის მიერ დადგენილი წესით ჩაირიცხება კომისიის საბანკო ანგარიშზე . მხოლოდ კომისიაა უფლებამოსილი , განკარგოს მის ანგარიშზე არსებული სახსრები . მიმდინარე ფინანსურ წელს გამოუყენებელი სახსრები გადადის მომდევნო წლის ბიუჯეტში . კომისია უფლებამოსილია მიმდინარე ფინანსური წლის განმავლობაში წარმოშობილი ბიუჯეტის დეფიციტი შეავსოს მომდევნო წლისთვის დაგეგმილი საბიუჯეტო სახსრებიდან , რეგულირების საფასურის სათანადო კორექტირებით . 6. იმ შემთხვევაში , თუ მიღებული რეგულირების საფასური ვერ ფარავს კომისიის მიმდინარე დანახარჯებს , კომისია უფლებამოსილია აიღოს სესხი გონივრული და გამართლებული საპროცენტო განაკვეთით . კომისიამ სესხი და შესაბამისი პროცენტი უნდა დაფაროს რეგულირების საფასურის სახით მომდევნო წელს მიღებული სახსრებიდან . 7. დასაშვებია კომისიის სარგებლობისთვის საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან შესაბამისი სახსრების გამოყოფა და გრანტების მიღება . 8. ლიცენზიატებსა და სხვა რეგულირებულ საწარმოებს უფლება აქვთ , კომისიის მიერ დადგენილი რეგულირების საფასური აინაზღაურონ კომისიის მიერ დადგენილი ტარიფებით , საფასურით ან შესაბამის კომერციულ (საბაზრო ) საქმიანობასთან დაკავშირებული საქონლისთვის ან მომსახურებისთვის გადახდილი ფასის მეშვეობით . 9. კომისიის ბიუჯეტი ქვეყნდება კომისიის ვებგვერდზე . მუხლი 27. კომისიის ყოველწლიური ანგარიში 1. კომისია ყოველი წლის 1 ივნისამდე ამზადებს და აქვეყნებს წინა წლის ფინანსურ ანგარიშს , რომელშიც უნდა აისახოს კომისიის მიერ რეგულირების საფასურიდან მიღებული თანხები , კომისიის ხარჯები , აღებული სესხები და კომისიის მიერ გამოყენებული სხვა თანხები . 2. კომისიის ფინანსური საქმიანობის კონტროლს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ახორციელებენ შესაბამისი უფლებამოსილი ორგანოები . კომისიაში ფინანსური საქმიანობის აუდიტი ხორციელდება ყოველწლიურად , მოწვეული დამოუკიდებელი აუდიტორის მიერ . აუდიტის დასკვნა მზადდება და ქვეყნდება ამ მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად მომზადებულ ფინანსურ ანგარიშთან ერთად . კომისიის ფინანსური საქმიანობის აუდიტმა არ უნდა გამოიწვიოს კომისიის მიმდინარე საქმიანობის შეჩერება ან შეფერხება . 3. კომისია ყოველი წლის 1 ივნისამდე შეიმუშავებს წლიურ ანგარიშს მის მიერ განხორციელებული საქმიანობისა და შესრულებული ვალდებულებების შესახებ , მათ შორის , ამ კანონის VII თავით განსაზღვრულ თითოეულ მიზანთან , ვალდებულებასა და მარეგულირებელ უფლებამოსილებასთან დაკავშირებით მიღებული ზომებისა და დამდგარი შედეგების თაობაზე . კომისიის წლიური ანგარიში ეგზავნება საქართველოს პრეზიდენტს , საქართველოს პარლამენტსა და საქართველოს მთავრობას , აგრეთვე ენერგეტიკული გაერთიანების მარეგულირებელ საბჭოს და ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს . კომისიის ანგარიში ქვეყნდება კომისიის ვებგვერდზე .
თავი VII. კომისიის ამოცანები , ვალდებულებები და მარეგულირებელი უფლებამოსილება მუხლი 28. კომისიის ამოცანები 1. ამ კანონით განსაზღვრული მოვალეობების შესრულებისას და მარეგულირებელი უფლებამოსილებების განხორციელებისას კომისიამ უნდა მიიღოს ყველა გონივრული ზომა შემდეგი ამოცანების შესრულების უზრუნველსაყოფად : ა ) ენერგეტიკული გაერთიანების მარეგულირებელ საბჭოსთან , ენერგეტიკული გაერთიანების მხარეების მარეგულირებელ ორგანოებსა და ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოსთან მჭიდრო თანამშრომლობით , ენერგეტიკულ გაერთიანებაში კონკურენტული , უსაფრთხო და ეკოლოგიურად მდგრადი შიდა ენერგეტიკული ბაზრების ხელშეწყობა და ენერგეტიკული გაერთიანების ფარგლებში არსებული ყველა მომხმარებლისა და მიმწოდებლისთვის ბაზრის ეფექტიანი გახსნის ხელშეწყობა , აგრეთვე , გრძელვადიანი ამოცანების გათვალისწინებით , ენერგეტიკული ქსელების ეფექტიანი და საიმედო ოპერირებისთვის სათანადო პირობების უზრუნველყოფა ; ბ ) ენერგეტიკულ გაერთიანებაში კონკურენტული და სათანადოდ ფუნქციონირებადი რეგიონული ენერგეტიკული ბაზრების განვითარება , ამ პუნქტით განსაზღვრული ამოცანების გათვალისწინებით ; გ ) ენერგეტიკული გაერთიანების მხარეებს შორის ენერგიით ვაჭრობასთან დაკავშირებული შეზღუდვების აღმოფხვრა , მათ შორის , მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად ტრანსსასაზღვრო გადაცემის სიმძლავრის განვითარებისა და ეროვნული ბაზრების ინტეგრაციის გაუმჯობესების გზით , რამაც შესაძლოა ხელი შეუწყოს ენერგიის გადადინებას ენერგეტიკული გაერთიანების ფარგლებში ; დ ) უსაფრთხო , საიმედო , ეფექტიანი , არადისკრიმინაციული და მომხმარებელზე ორიენტირებული სისტემების შემუშავების ყველაზე ეფექტიანი გზით ხელშეწყობა , აგრეთვე , სისტემის მდგრადობისა და ზოგადი ენერგეტიკული პოლიტიკის ამოცანების შესაბამისად , ენერგოეფექტურობის ხელშეწყობა ; ე ) განახლებადი ენერგიის წყაროებიდან ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის დიდი თუ მცირე მასშტაბის წარმოებისა და შესაბამის გამანაწილებელ ქსელებთან მიერთებული წარმოების მოწყობილობების გადამცემ და გამანაწილებელ ქსელებთან ინტეგრაციის ხელშეწყობა ; ვ ) ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის წარმოების ახალი სიმძლავრეების ქსელზე დაშვების ხელშეწყობა , კერძოდ , იმ წინააღმდეგობების აღმოფხვრა , რომლებმაც შესაძლოა ხელი შეუშალოს ბაზრის ახალი მონაწილეებისა და განახლებადი ენერგიის წყაროებიდან მიღებული ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის დაშვებას ქსელზე ; ზ ) სისტემის ოპერატორებისა და სისტემით მოსარგებლეების სათანადო მოკლევადიანი და გრძელვადიანი წახალისება სისტემის ფუნქციონირების ეფექტიანობის გაზრდისა და ბაზრის ინტეგრაციის ხელშეწყობის მიზნით ; თ ) მომხმარებლების მიერ ენერგეტიკული ბაზრების ეფექტიანი ფუნქციონირების შედეგად სარგებლის მიღების შესაძლებლობა , ეფექტიანი კონკურენციის წახალისება და მომხმარებელთა დაცვა ; ი ) ელექტროენერგეტიკისა და ბუნებრივი გაზის სექტორებში გაწეული საჯარო მომსახურების მაღალი სტანდარტის უზრუნველყოფა , მოწყვლადი მომხმარებლის დაცვისა და მიმწოდებლის შეცვლისთვის საჭირო მონაცემთა გაცვლის პროცესების თავსებადობის ხელშეწყობა . 2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული ამოცანები უნდა შესრულდეს კომპეტენტურ სახელმწიფო ორგანოებთან მჭიდრო თანამშრომლობის გზით და აღნიშნული უწყებების უფლებამოსილებების შეზღუდვის გარეშე . მუხლი 29. კომისიის ფუნქციები 1. კომისია : ა ) ენერგეტიკული საქმიანობისა და ამ კანონით რეგულირებული სხვა საქმიანობის ავტორიზაციის , ამგვარი საქმიანობის პირობების დადგენისა და მათზე ზედამხედველობის მიზნით : ა .ა ) გასცემს და ცვლილებები შეაქვს ლიცენზიაში , აჩერებს მის მოქმედებას და აუქმებს მას „ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ “ საქართველოს კანონით , ამ კანონითა და კომისიის მიერ დამტკიცებული ლიცენზირების წესებით დადგენილი წესით ; ა .ბ ) ახორციელებს გადამცემი სისტემის ოპერატორების სერტიფიცირებას და ამ კანონით დადგენილ დამოუკიდებლობისა და განცალკევების მოთხოვნებთან მათ მუდმივ შესაბამისობაზე ზედამხედველობას ; ა .გ ) ადგენს რეგულირებული საწარმოების მიერ მომსახურების გაწევის წესებსა და პირობებს ამ კანონისა და სხვა სამართლებრივი აქტების შესაბამისად ; ა .დ ) განსაზღვრავს სასმელი წყლის ხარჯვის ნორმას ; ა .ე ) ამტკიცებს ბუღალტრული აღრიცხვის ერთიან სისტემას შესაბამისი რეგულირებული საწარმოებისთვის და ზედამხედველობს აღნიშნული მოთხოვნების სათანადოდ შესრულებას ; ა .ვ ) განსაზღვრავს რეგულირებული საწარმოების მიერ სისტემით მოსარგებლეებისთვის ან /და მომხმარებლებისთვის ინფორმაციის მიწოდების წესს ; ა .ზ ) ზედამხედველობს რეგულირებული საწარმოების საქმიანობას და უზრუნველყოფს მათ შესაბამისობას საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ ვალდებულებებთან და მოთხოვნებთან ; ა .თ ) ზედამხედველობს საჯარო მომსახურების გაწევასა და საჯარო მომსახურების ვალდებულებების შესრულებას საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი მოთხოვნების შესაბამისად ; ა .ი ) აწარმოებს ენერგეტიკული საქმიანობის განმახორციელებელი ენერგეტიკული საწარმოების რეესტრს ამ კანონით დადგენილი მოთხოვნების შესაბამისად ; ა .კ ) ახორციელებს რეგულირებული საწარმოს ადგილზე შემოწმებას , მათ შორის , წინასწარი შეტყობინების გარეშე ; ა .ლ ) განსაზღვრავს რეგულირებული საწარმოს ანგარიშგების წესებს ; ა .მ ) ადგენს სასმელი წყლის მიწოდებისა და მოხმარების წესებს , რომლებიც არეგულირებს ურთიერთობებს წყალმომარაგების ლიცენზიატსა და მომხმარებელს შორის ; ა .ნ ) ახორციელებს ხანძრის ჩაქრობის მიზნით საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების − საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურის (შემდგომ − საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახური ) სახანძრო -სამაშველო დანაყოფების მიერ სახანძრო ჰიდრანტებიდან (მათი საკუთრების ფორმის მიუხედავად ) მოპოვებული წყლის გამოყენებასთან , აღრიცხვასა და ხარჯების ანაზღაურებასთან დაკავშირებული საკითხების რეგულირებას ; ა .ო ) ამტკიცებს ხელშეკრულების სტანდარტულ პირობებს ; ბ ) ტარიფის ან /და საფასურის დადგენისა და მეთოდოლოგიების მიღების მიზნით ამტკიცებს : ბ .ა ) ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის გადაცემისა და განაწილების ტარიფებსა და გაანგარიშების მეთოდოლოგიას ; ბ .ბ ) ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის გადამცემ და გამანაწილებელ ქსელებთან , აგრეთვე სასმელი წყლის წყალმომარაგებისა და წყალარინების სისტემებთან მიერთების საფასურებს ან /და მათი გაანგარიშების მეთოდოლოგიას ; ბ .გ ) ბაზრის ოპერატორის მიერ გაწეული მომსახურების საფასურსა და მისი გაანგარიშების მეთოდოლოგიას , ამ კანონით განსაზღვრული პირობების შესაბამისად არსებული საჭიროების შემთხვევაში ; ბ .დ ) ბუნებრივი გაზის საცავის ტარიფებსა და მათი გაანგარიშების მეთოდოლოგიას , ამ კანონით განსაზღვრული პირობების შესაბამისად არსებული საჭიროების შემთხვევაში ; ბ .ე ) გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობებზე დაშვების ტარიფსა და მისი გაანგარიშების მეთოდოლოგიას ; ბ .ვ ) სასმელი წყლის მიწოდებისა და წყალარინების ტარიფების გაანგარიშების მეთოდოლოგიებს ; ბ .ზ ) დანახარჯების მარეგულირებელი აუდიტის წესს ; ბ .თ ) ამ კანონის მე -9 მუხლის მე -6 პუნქტით განსაზღვრულ შემთხვევაში საჯარო მომსახურების გაწევის საფასურებს ან /და ტარიფებს და გაანგარიშების მეთოდოლოგიებს ; ბ .ი ) რეგულირების საფასურის ოდენობასა და გაანგარიშების წესს ; ბ .კ ) მესამე პირების მფლობელობაში არსებულ ქსელში ელექტროენერგიის , ბუნებრივი გაზისა და სასმელი წყლის გატარების საფასურის გაანგარიშების წესს ; გ ) გადამცემი და გამანაწილებელი სისტემების ოპერატორებისთვის , აგრეთვე წყალმომარაგების ლიცენზიატებისთვის ამტკიცებს ნორმატიული დანაკარგების ოდენობასა და მათი გაანგარიშების წესს ; დ ) ამტკიცებს ინვესტიციების შეფასების წესს , მათ შორის , სატარიფო რეგულირებისადმი დაქვემდებარებული რეგულირებული საწარმოების მიერ განსახორციელებელი საინვესტიციო გეგმებისა და მათი შემადგენელი პროექტების კომისიისთვის წარდგენის , კომისიის მიერ მათი შეთანხმების , აგრეთვე შეთანხმებულ საინვესტიციო გეგმებში ან /და პროექტებში ცვლილების შეტანის და მათი განხორციელების შესახებ ანგარიშგების წესსა და პირობებს . სატარიფო რეგულირებისადმი დაქვემდებარებული რეგულირებული საწარმო ვალდებულია , შესაძლებლობის ფარგლებში , იმოქმედოს მინიმალური დანახარჯების პრინციპის შესაბამისად , ეკონომიკური ეფექტიანობის გათვალისწინებით ; ე ) უზრუნველყოფს მის მიერ დამტკიცებული მეთოდოლოგიების ძალაში შესვლამდე გონივრული ვადით ადრე გამოქვეყნებას , ხოლო ამ პუნქტის „ბ “ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ ტარიფებთან და მეთოდოლოგიებთან დაკავშირებით უზრუნველყოფს , რომ : ე .ა ) ტარიფები და საფასურები : ე .ა .ა ) იყოს დასაბუთებული , გონივრული , გადამოწმებადი , არადისკრიმინაციული , გამჭვირვალე და ობიექტურ კრიტერიუმებზე დაფუძნებული , იცავდეს მომხმარებელს მონოპოლიური ფასებისგან ; ე .ა .ბ ) ასახავდეს ქსელების ოპერირების , მოვლა -პატრონობის , ჩანაცვლების , მშენებლობისა და რეაბილიტაციის დასაბუთებულ ხარჯებს , მათ შორის , მიზანშეწონილ და გონივრულ კაპიტალდაბანდებებზე გონივრულ ამონაგებს , ამორტიზაციას (ცვეთას ) და გადასახადებს , გარემოსა და მომხმარებლის დაცვის გათვალისწინებით . კომისია უფლებამოსილია ტარიფისა და საფასურის დადგენისას აღნიშნული პრინციპებით გაითვალისწინოს განსახორციელებელი კაპიტალდაბანდებებიც ; ე .ა .გ ) იძლეოდეს ქსელებსა და მოწყობილობებში აუცილებელი ინვესტიციების განხორციელების შესაძლებლობას , რათა აღნიშნულმა ინვესტიციებმა უზრუნველყოს ასეთი ქსელებისა და მოწყობილობების სიცოცხლისუნარიანობა და შესაბამისი განვითარების გეგმის თანახმად მათი შეუფერხებელი განვითარება ; ე .ა .დ ) შესაძლებლობას აძლევდეს რეგულირებულ საწარმოებს , უზრუნველყონ განხორციელებული ინვესტიციის უკუგება გონივრულ ვადებში , დაფარონ თავიანთი მიმდინარე ხარჯები , რომლებიც მოიცავს ეკონომიკურად გამართლებულ ფასად შეძენილი საწვავის ღირებულებას , საექსპლუატაციო დანახარჯებს , მიმდინარე და კაპიტალური რემონტის ხარჯებს , შრომის ანაზღაურებას , საბრუნავი კაპიტალის სახით და ინვესტიციისთვის აღებული სესხის პროცენტის გადასახადს , რეგულირებისა და ბაზრის ოპერატორის მომსახურების საფასურებს და სხვა დანახარჯებს . ტარიფი უნდა ითვალისწინებდეს კაპიტალდაბანდებებზე ამონაგებისა და ამორტიზაციის (ცვეთის ) კეთილგონივრულ და სამართლიან დონეს (განაკვეთს ), რომელიც საკმარისი უნდა იყოს რეაბილიტაციისა და განვითარების მიზნით ინვესტიციის მოსაზიდად ; ე .ა .ე ) ხელს უწყობს რეგულირებული საწარმოს ფინანსური ამონაგების ზრდას ექსპლუატაციისა და მართვის ეფექტიანობის გაზრდის გზით მომსახურებაზე დანახარჯების შემცირებით , იმის გათვალისწინებით , რომ შესაბამისი რეგულირებული საწარმო აკმაყოფილებს საქართველოს კანონმდებლობის ან /და სალიცენზიო პირობების მოთხოვნებს მომსახურების ხარისხზე ; ე .ა .ვ ) ასახავდეს მომხმარებელთა სხვადასხვა კატეგორიის მომსახურების განსხვავებულ ღირებულებას . სატარიფო რეგულირებისადმი დაქვემდებარებული რეგულირებული საწარმოს მიერ გაწეული მომსახურების ხარჯები იფარება მომხმარებელთა თითოეული კატეგორიისგან მიღებული თანხებით , ამ კატეგორიის მომსახურებაზე გაწეული დანახარჯების პროპორციულად ; მომხმარებელთა კატეგორიების მიხედვით სხვადასხვა სახის ტარიფის დადგენა შეიძლება პიკური სიდიდეების , საშუალო შეწონილი და ზღვრული სიდიდეების , საერთო მოხმარების სეზონურობის , მოხმარების სადღეღამისო ცვლილებების , მომსახურების ტიპის ან ანალოგიური პარამეტრების ასახვის მიზნით . ტარიფის დადგენისას შესაძლებელია გამოყენებულ იქნეს ინოვაციური სატარიფო მეთოდოლოგიები , თუ ასეთი მეთოდოლოგიების გამოყენება შეესაბამება საწარმოებისა და მომხმარებლების ინტერესებს ; ე .ბ ) განხორციელდეს გადამცემი და გამანაწილებელი სისტემების ოპერატორების გრძელვადიანი და მოკლევადიანი წახალისება ეფექტიანობის გაზრდის , ბაზრის ინტეგრაციისა და მიწოდების უსაფრთხოების ხელშეწყობის , აგრეთვე აღნიშნულთან დაკავშირებული კვლევითი საქმიანობის მხარდაჭერის მიზნით ; ე .გ ) გადაცემასთან დაკავშირებული მომსახურების ტარიფების დადგენისას ელექტროენერგიის ან ბუნებრივი გაზის ქვეყნის საზღვრების შიგნით ტრანსპორტირება და ტრანსსასაზღვრო გადადინება განხილულ იქნეს თანაბარ პირობებში , გარდა იმ შემთხვევებისა , როდესაც საჭიროა გარკვეულ მომსახურებასთან დაკავშირებული კონკრეტული დანახარჯების გათვალისწინება , თუ ეს ხარჯები არის ცხადი , დასაბუთებული და მათი გამოყენება ხდება გამჭვირვალე და არადისკრიმინაციული გზით ; ე .დ ) ასახულ იქნეს საქმიანობის შედეგებზე დამოკიდებული განაკვეთი , თუ კომისია საჭიროდ მიიჩნევს ასეთი სახის განაკვეთის დადგენას ; ე .ე ) ელექტროენერგეტიკის სექტორში არსებული მომსახურებისთვის წახალისებულ იქნეს წყვეტადი მომსახურებისა და დატვირთვის დაბალანსების განაკვეთები და ენერგოეფექტურობისა და მოთხოვნის მართვის გაუმჯობესების სხვა მექანიზმები , მათ შორის , განახლებადი ენერგიის წყაროების შესაძლო განვითარება და დისპეტჩერიზაცია ; ე .ვ ) იმ შემთხვევაში , როცა შესაძლებელია ტარიფის კორექტირება პიკური და არაპიკური მომსახურების ღირებულების მიხედვით , დადგინდეს სეზონსა და მოხმარების დროზე დამოკიდებული განაკვეთები ; ე .ზ ) აღმოიფხვრას , ერთი მხრივ , გადაცემისა და განაწილების საქმიანობებსა და , მეორე მხრივ , მიწოდებისა და ვაჭრობის საქმიანობებს შორის ჯვარედინი სუბსიდირება , აგრეთვე სისტემით მოსარგებლეებს ან მომხმარებლებს შორის ან სხვადასხვა კატეგორიის სისტემით მოსარგებლეებს ან მომხმარებლებს შორის დისკრიმინაცია ; ე .თ ) გადაცემისა და განაწილების ქსელებთან , აგრეთვე სასმელი წყლის წყალმომარაგებისა და წყალარინების სისტემებთან მიერთებისთვის ან მიერთების სიმძლავრის არსებითად გაზრდისთვის , საჭიროების შემთხვევაში , დადგინდეს ეკონომიკურად გამართლებული მიერთების საფასური ; ე .ი ) ტარიფების , საფასურებისა და მათთან დაკავშირებული წესებისა და პირობების დადგენა ასახავდეს გავრცელებულ საერთაშორისო პრაქტიკას ; ვ ) ადგენს ტარიფებს , საფასურებს ან /და ფასის ზედა ზღვრებს ; სატარიფო მიზნებისთვის უფლებამოსილია განსაზღვროს ძაბვის საფეხურები , კომისიის მიერ დამტკიცებული მეთოდოლოგიების , პროცედურებისა და კრიტერიუმების შესაბამისად , რომლებიც , სხვა საკითხებთან ერთად , ითვალისწინებს რეგულირებული საწარმოების ვალდებულებას , მოამზადონ სატარიფო განაცხადი სისტემით მოსარგებლეების ან /და მომხმარებლების თითოეული კატეგორიისთვის და , შესაბამის დასაბუთებასთან ერთად , წარუდგინოს კომისიას . ტარიფების , საფასურის ან /და ფასის ზედა ზღვრის დადგენის შესახებ კომისიის სამართლებრივი აქტი ქვეყნდება ძალაში შესვლამდე გონივრული ვადით ადრე ; ზ ) ზედამხედველობს ტარიფების , საფასურისა და შესაბამისი მეთოდოლოგიების გამოყენებას და უზრუნველყოფს მათ სათანადოდ შესრულებას ; თ ) ელექტროენერგეტიკული და ბუნებრივი გაზის სისტემების ოპერირებასთან დაკავშირებული საქმიანობის რეგულირებისა და ზედამხედველობის მიზნით : თ .ა ) გადასინჯავს და ამტკიცებს ელექტროენერგიისა და ბუნებრივი გაზის გადამცემ და გამანაწილებელ სისტემებზე და , ამ კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებში – აგრეთვე ბუნებრივი გაზის საცავზე და გათხევადებული ბუნებრივი გაზის მოწყობილობებზე მესამე პირის სამართლიანი და არადისკრიმინაციული დაშვების წესებს და ზედამხედველობს მათ შესრულებას ; თ .ბ ) ადგენს ხარისხის სტანდარტებს ელექტროენერგეტიკული და ბუნებრივი გაზის სისტემების ოპერირებისა და ენერგეტიკული საწარმოების მიერ მომსახურების , მათ შორის , დამხმარე და სასისტემო მომსახურების , გაწევისთვის და ზედამხედველობს მათ შესრულებას ; თ .გ ) ადგენს კომპენსაციის მექანიზმებს კომისიის მიერ დადგენილ ხარისხის სტანდარტებთან ენერგეტიკული საწარმოების საქმიანობის შეუსაბამობისთვის და ზედამხედველობს მათ შესრულებას ; თ .დ ) ამტკიცებს და შესაბამის ტარიფში ან საფასურში ასახავს სატარიფო რეგულირებისადმი დაქვემდებარებული რეგულირებული საწარმოების საინვესტიციო გეგმებს და ზედამხედველობს მათ შესრულებას , ამასთანავე , კომისიის წლიურ ანგარიშში ასახავს აღნიშნული გეგმების შეფასებას და , საჭიროების შემთხვევაში , მათში ცვლილებების შეტანის თაობაზე რეკომენდაციებს ; თ .ე ) ზედამხედველობს გადამცემი სისტემის ოპერატორების საქმიანობას , მათ შორის , მიწოდებასა და მოთხოვნას შორის ბალანსის უზრუნველსაყოფი მექანიზმებისა და მეთოდების ეფექტიანობას ; თ .ვ ) გადასინჯავს და ამტკიცებს შესაბამისი სისტემის ოპერატორების მიერ მომზადებულ ქსელის წესებს ; თ .ზ ) ამოწმებს შესაბამისი ქსელის წესებიდან გამომდინარე ქსელის უსაფრთხოებისა და საიმედოობის მოთხოვნების ეფექტიანობას და ზედამხედველობს მათ შესრულებას , აგრეთვე ადგენს მომსახურებისა და მიწოდების ხარისხის სტანდარტებსა და მოთხოვნებს , საჭიროების შემთხვევაში , სხვა კომპეტენტურ სახელმწიფო ორგანოებთან თანამშრომლობით ; თ .თ ) ამ კანონით ან /და შესაბამისი ქსელის წესებით დადგენილი წესით აკონტროლებს გადამცემი და გამანაწილებელი სისტემების ოპერატორების მიერ ქსელთან მიერთებასა და ქსელის რემონტზე დახარჯულ დროს ; თ .ი ) უზრუნველყოფს ამ კანონის 87-ე მუხლის შესაბამისად ბუნებრივი გაზის საცავზე და ქსელის გაზის შენახვაზე დაშვების პირობების ზედამხედველობას და მათ გადახედვას . აღნიშნული ვალდებულება არ მოიცავს ტარიფების გადახედვას , თუ ბუნებრივი გაზის საცავზე დაშვება განისაზღვრება ამ კანონის 87-ე მუხლის მე -4 პუნქტის შესაბამისად ; თ .კ ) აკონტროლებს იმ კრიტერიუმების სწორად გამოყენებას , რომელთა შესაბამისად განისაზღვრება ბუნებრივი გაზის საცავის ობიექტზე ამ კანონის 87-ე მუხლის მე -4 პუნქტის ან მე -6 პუნქტის გავრცელება ; თ .ლ ) ხელს უწყობს თავისი კომპეტენციის ფარგლებში , ამ კანონის 138-ე და 143-ე მუხლების შესაბამისად , ენერგეტიკულ საქმიანობაში უსაფრთხოების ზომების განხორციელების ზედამხედველობას ; ი ) ენერგეტიკული ბაზრის რეგულირებისა და ზედამხედველობის მიზნით : ი .ა ) ამ კანონით განსაზღვრული მარეგულირებელი უფლებამოსილების ფარგლებში არეგულირებს და ზედამხედველობს ენერგეტიკულ ბაზრებზე განხორციელებულ საქმიანობებს ; ი .ბ ) ამ კანონისა და „კონკურენციის შესახებ “ საქართველოს კანონის მოთხოვნათა შესაბამისად , ზედამხედველობს ენერგეტიკული ბაზრების გახსნის დონესა და ეფექტიანობას , აგრეთვე ენერგეტიკულ ბაზრებზე არსებულ კონკურენციას , მათ შორის , კონკურენციის დარღვევის ან აკრძალვის ნებისმიერ შემთხვევას ; ი .გ ) ზედამხედველობს ენერგეტიკული ბაზრების გამჭვირვალობის , მათ შორის , საბითუმო და საცალო ფასების გამჭვირვალობის , დონეს და უზრუნველყოფს ენერგეტიკული საწარმოების მიერ გამჭვირვალობასთან დაკავშირებული ვალდებულებების შესრულებას ; ი .დ ) აქვეყნებს რეკომენდაციებს წელიწადში ერთხელ მაინც მიწოდების ფასების ამ კანონთან და მის საფუძველზე გამოცემულ კანონქვემდებარე სამართლებრივ აქტებთან შესაბამისობის თაობაზე და საჭიროების შემთხვევაში აწვდის აღნიშნულ რეკომენდაციებს სხვა კომპეტენტურ სახელმწიფო ორგანოებს ; ი .ე ) ზედამხედველობს ენერგეტიკულ ბაზრებზე შემზღუდველ სახელშეკრულებო პრაქტიკას , მათ შორის , ექსკლუზიურობის პირობების გამოყენებას , რამაც შესაძლოა ხელი შეუშალოს მსხვილ მომხმარებლებს ხელშეკრულებების ერთდროულად ერთზე მეტ მიმწოდებელთან გაფორმებაში , ან შეზღუდოს მათი არჩევანი , დადონ ამგვარი ხელშეკრულებები ; ი .ვ ) იცავს სახელშეკრულებო თავისუფლებას მიწოდების წყვეტადი ხელშეკრულებებისა და გრძელვადიანი (10 წელზე მეტი ვადის ) ხელშეკრულებების მიმართ , თუ აღნიშნული ხელშეკრულებები შეესაბამება საქართველოსა და ენერგეტიკული გაერთიანების კანონმდებლობის მოთხოვნებს ; ი .ზ ) გადასინჯავს და ამტკიცებს შესაბამისი ბაზრის ოპერატორების მიერ მომზადებულ ბაზრის წესებს , აგრეთვე ადგენს ბაზრის ოპერატორების მიერ გამოსაყენებელ საფასურებს და ზედამხედველობს მათ საქმიანობებს ; ი .თ ) ამტკიცებს ენერგეტიკული ბაზრის მონიტორინგის წესებს ; ი .ი ) ხელს უწყობს რეგიონულ დონეზე ენერგეტიკული ბაზრის ყველაზე მნიშვნელოვანი პროცესებისთვის მონაცემთა გაცვლის თავსებადობას ; კ ) ელექტროენერგიითა და ბუნებრივი გაზით ტრანსსასაზღვრო ვაჭრობის მიზნით : კ .ა ) ზედამხედველობს ელექტროენერგიითა და ბუნებრივი გაზით ტრანსსასაზღვრო ვაჭრობასთან დაკავშირებული პირობების შესრულებას , მათ შორის , შესაბამისი ტექნიკური მოთხოვნების დაკმაყოფილებას ; კ .ბ ) აკონტროლებს სისტემით მოსარგებლეების მიერ ურთიერთდამაკავშირებლების შესახებ მოთხოვნილი ტექნიკური და კომერციული მონაცემების ხარისხსა და ხელმისაწვდომობას , რათა სისტემით მოსარგებლეებს ჰქონდეთ შესაძლებლობა , დისკრიმინაციის გარეშე მიიღონ მონაწილეობა შესაბამის ენერგეტიკულ ბაზრებზე ; კ .გ ) ზედამხედველობს ელექტროენერგეტიკული და ბუნებრივი გაზის სისტემების , მათ შორის , ურთიერთდამაკავშირებლების გადატვირთვის მართვას და გადატვირთვის მართვის წესების შესრულებას ; კ .დ ) ამტკიცებს შესაბამისი გადამცემი სისტემის ოპერატორის მიერ მომზადებულ ტრანსსასაზღვრო ინფრასტრუქტურაზე დაშვების წესებს , მათ შორის , სიმძლავრის განაწილებისა და გადატვირთვის მართვის პროცედურებს , რეგიონულ დონეზე კოორდინირებული ღონისძიებების გათვალისწინებით ; კ .ე ) თანამშრომლობს ტრანსსასაზღვრო საკითხებთან დაკავშირებით ენერგეტიკული გაერთიანების შესაბამისი მხარეების კომპეტენტურ მარეგულირებელ ორგანოებთან და ენერგეტიკული გაერთიანების მარეგულირებელ საბჭოსთან ; ლ ) მომხმარებელთა უფლებების დაცვისა და დავების გადაწყვეტის მიზნით : ლ .ა ) უზრუნველყოფს მომხმარებელთა უფლებების დაცვის ღონისძიებების ეფექტიანობას და შესრულებას სხვა კომპეტენტურ სახელმწიფო ორგანოებთან ერთად , რათა გარანტირებულ იქნეს : ლ .ა .ა ) სამართლიანი და არადისკრიმინაციული მოპყრობა ; ლ .ა .ბ ) მაღალი ხარისხის მომსახურება ; ლ .ა .გ ) კონკურენცია და თავიდან იქნეს აცილებული კონკურენციის წინააღმდეგ შემზღუდველი ქმედებები ამ კანონისა და „კონკურენციის შესახებ “ საქართველოს კანონის მოთხოვნათა გათვალისწინებით ; ლ .ბ ) უზრუნველყოფს მომხმარებელთა მოხმარების მონაცემების ხელმისაწვდომობას , ასეთი მონაცემების ქვეყნის მასშტაბით მარტივად გასაგებ , ჰარმონიზებულ ფორმატს საჭიროებისამებრ გამოყენებისთვის და ამ მონაცემების ყველა მომხმარებლისთვის შეუფერხებელ ხელმისაწვდომობას , ამ კანონის 107-ე მუხლის შესაბამისად ; ლ .გ ) განიხილავს დავებს ამ კანონის 155-ე მუხლისა და კომისიის მიერ დამტკიცებული დავების განხილვის წესების შესაბამისად ; მ ) ამტკიცებს ადმინისტრაციული წარმოების დებულებას ; ნ ) ენერგეტიკულ სექტორში კონკურენციის რეგულირების მიზნით : ნ .ა ) ამ კანონისა და „კონკურენციის შესახებ “ საქართველოს კანონის შესაბამისად უზრუნველყოფს ენერგეტიკულ სექტორში კონკურენციასთან დაკავშირებული საკითხების რეგულირებასა და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების გამოცემას ; ნ .ბ ) კონკურენციის დარღვევის შემთხვევაში რეგულირებულ საწარმოებს დააკისრებს სანქციებს „კონკურენციის შესახებ “ საქართველოს კანონის შესაბამისად ; ნ .გ ) კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტით ადგენს ენერგეტიკულ ბაზარზე რეგულირებული საწარმოს საბაზრო წილის , აგრეთვე დომინანტური მდგომარეობის განსაზღვრის წესსა და კრიტერიუმებს ; ნ .დ ) ამზადებს დასკვნებს შერწყმის /გაერთიანების კონკურენციული ეფექტის თაობაზე და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტით განსაზღვრავს კონცენტრაციის შესახებ შეტყობინების კომისიისთვის წარდგენისა და კომისიის მიერ მისი განხილვის წესს ; ნ .ე ) კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტით განსაზღვრავს ენერგეტიკულ სფეროში კონკურენციის დარღვევასთან დაკავშირებული განცხადების /საჩივრის კომისიისთვის წარდგენის წესს , განცხადების /საჩივრის წარდგენაზე უფლებამოსილ პირს , კონკურენციის დარღვევის შემთხვევების შესწავლისა და შეფასების საფუძვლებს , საქმის მოკვლევის საფუძველსა და წესს , კონფიდენციალურობის დაცვის , შესაბამისი რეგულირებული საწარმოსგან ან სხვა დაინტერესებული მხარისგან ინფორმაციის გამოთხოვისა და სუბიექტის ადგილზე შემოწმების წესს , აგრეთვე საქმესთან დაკავშირებული ინფორმაციის მიუწოდებლობის შემთხვევაში სანქციების გამოყენებისა და საქმესთან დაკავშირებით ადმინისტრაციული წარმოების განხორციელებასთან დაკავშირებულ სხვა საკითხებს ; ნ .ვ ) კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტით ადგენს „კონკურენციის შესახებ “ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული თანამშრომლობის პროგრამის გავრცელებისა და პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლების გამოყენების წესს ; ო ) შეიმუშავებს რეკომენდაციებს ბუნებრივი გაზისა და ნახშირბადის მონოქსიდის დეტექტორების გამოყენების თაობაზე . 2. საქართველოს ენერგეტიკული პოლიტიკის გათვალისწინებით , კომისია უფლებამოსილია დაადგინოს გრძელვადიანი ტარიფები . კომისია უფლებამოსილია გრძელვადიანი ტარიფები ასევე დაადგინოს წყალმომარაგების სექტორისთვის . კომისია უფლებამოსილია სატარიფო განაცხადის საფუძველზე , წყალმომარაგების ლიცენზიატის მფლობელობაში არსებული სასმელი წყლის წყალმომარაგების სისტემისთვის დაადგინოს წყალმომარაგების ტარიფები თვითმმართველი ერთეულების მიხედვით . 3. კომისია ამ კანონის მოთხოვნათა შესაბამისად ტარიფის დადგენის საკითხების განხილვისას ატარებს ღია სხდომებს . კომისია სატარიფო განაცხადის განხილვისას და ტარიფის დადგენისას ეყრდნობა : ა ) დასაბუთებულ სატარიფო განაცხადს , რომელსაც ერთვის აუდიტორული და ფინანსური ინფორმაცია ; ბ ) სატარიფო განაცხადის განხილვისა და შესაბამისი დადგენილების მიღების პროცედურებს ; გ ) მომხმარებლებისა და სხვა დაინტერესებული მხარეების მიერ ტარიფის დადგენის კომენტირების პროცედურებს ; დ ) სატარიფო განაცხადის შეფასებისთვის საჭირო დამატებითი ინფორმაციის მოძიებისა და მიღების პროცედურებს ; ე ) რეგულირების საფასურის ფინანსური ანაზღაურების დადგენის პროცედურებს . 4. ტარიფს კომისია ამტკიცებს კომისიაში სატარიფო განაცხადის შეტანიდან 180 დღის ვადაში , თუ იგი აკმაყოფილებს სატარიფო განაცხადის მიმართ კომისიის მიერ დადგენილ მოთხოვნებს . 5. კომისია უფლებამოსილია საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით მიიღოს სხვა ისეთი სამართლებრივი აქტები , რომლებიც ამ კანონით პირდაპირ არ არის გათვალისწინებული , თუმცა გამომდინარეობს კომისიის კომპეტენციიდან . 6. კომისია ასრულებს ამ კანონითა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო აქტებით მისთვის დაკისრებულ სხვა ფუნქციებსაც . 7. ამ კანონით გათვალისწინებული , კომისიის მიერ მისაღები წესები , პირობები , კრიტერიუმები , სტანდარტები , მექანიზმები , მეთოდები და სხვა მოთხოვნები მტკიცდება ნორმატიული ადმინისტრაციულ -სამართლებრივი აქტებით – დადგენილებებით და არ არის სავალდებულო , ისინი თავმოყრილი იყოს მხოლოდ ერთ , კონკრეტულ აქტში . მუხლი 30. კომისიის მარეგულირებელი უფლებამოსილებები 1. კომისია ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული ფუნქციების შესასრულებლად უფლებამოსილია : ა ) უფლებამოსილებების სრულყოფილად და ჯეროვნად განხორციელებისთვის ამ კანონითა და მის საფუძველზე გამოცემული კანონქვემდებარე აქტებით დადგენილი წესით მოითხოვოს ნებისმიერი ინფორმაცია : ა .ა ) რეგულირებული საწარმოსგან ; ა .ბ ) კომპეტენტური სახელმწიფო ორგანოებისა და სხვა საჯარო დაწესებულებებისგან , რომლებიც , თავიანთი პირდაპირი ვალდებულებებიდან გამომდინარე , ფლობენ ამ ინფორმაციას ; ბ ) საჭიროების შემთხვევაში , სისტემის ოპერატორებს მოსთხოვოს პირობების ცვლილება , რათა უზრუნველყოფილი იქნეს მათი პროპორციულობა და არადისკრიმინაციული გზით გამოყენება . აღნიშნული უფლება არ მოიცავს ტარიფების გადახედვას , თუ ბუნებრივი გაზის საცავზე დაშვება განისაზღვრება ამ კანონის 87-ე მუხლის მე -4 პუნქტის შესაბამისად ; გ ) კომისიის მიერ გადაცემის , განაწილებისა და ამ კანონის მე -9 მუხლით გათვალისწინებული საჯარო მომსახურების ტარიფების დადგენის დაყოვნების შემთხვევაში დაადგინოს გადაცემის , განაწილებისა და ამ კანონის მე -9 მუხლით გათვალისწინებული საჯარო მომსახურების დროებითი ტარიფები და განსაზღვროს სათანადო საკომპენსაციო ზომები , თუ საბოლოო ტარიფები განსხვავებული იქნება დროებითი ტარიფებისგან ; დ ) დაიწყოს საჯარო განხილვებისა და თანამშრომლობის პროცედურები ამ კანონის 24-ე მუხლით დადგენილი წესით , თუ აღნიშნული საჭიროა აუცილებელი ინფორმაციის მოპოვებისთვის , მარეგულირებელი პრაქტიკის ჰარმონიზებისთვის , მისაღები გადაწყვეტილებების დასაბუთებისთვის ან პრობლემის გადაჭრის შეთავა |
დოკუმენტის კომენტარები