საგადასახადო კოდექსი

საქართველოს კანონი

საქართველოს საგადასახადო კოდექსი

კარი I

ზოგადი დებულებანი

თავი 1

საქართველოს საგადასახადო სისტემა

    მუხლი 1. საგადასახადო კოდექსით რეგულირებული ურთიერთობანი

1. ეს კოდექსი არეგულირებს საქართველოს საგადასახადო სისტემის ფორმირებისა და ფუნქციონირების ზოგად პრინციპებს, საგადასახადო სისტემაში შემავალი გადასახადების აკრეფასა და გადახდასთან დაკავშირებულ ურთიერთობებს, გადასახადის გადამხდელებისა და საგადასახადო ორგანოების სამართლებრივ მდგომარეობას, საგადასახადო კანონმდებლობის დარღვევისათვის პასუხისმგებლობას, საგადასახადო ორგანოებისა და მათი თანამდებობის პირების არამართლზომიერ ქმედებათა გასაჩივრების წესსა და პირობებს.

2. ამ კოდექსით განსაზღვრული ცნებები და ნორმები გამოიყენება მხოლოდ გადასახადებით დაბეგვრასთან დაკავშირებული საკითხების რეგულირებისას, თუ კანონმდებლობით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

3. საბაჟო გადასახადისა და მოსაკრებლის გადახდა რეგულირდება საბაჟო კანონმდებლობით.

    მუხლი 2. საგადასახადო სისტემა

საქართველოს საგადასახადო სისტემა მოიცავს ამ კოდექსით გათვალისწინებული გადასახადების (მათი დაწესების, შეცვლისა და გაუქმების) გადახდევინების პრინციპების, ფორმებისა და მეთოდების, საგადასახადო ორგანოებისა და საგადასახადო კონტროლის, აგრეთვე საგადასახადო კანონმდებლობის დარღვევისათვის პასუხისმგებლობის სახეების ერთობლიობას.

    მუხლი 3. გადასახადების დაწესებისა და გადახდევინების სამართლებრივი საფუძვლები

1. ფიზიკური ან იურიდიული პირი ვალდებულია გადაიხადოს ამ კოდექსით დაწესებული საერთო-სახელმწიფოებრივი და ადგილობრივი გადასახადები, რომელთა მიხედვითაც ეს პირი გადასახადის გადამხდელია.

2. დაუშვებელია ამ კოდექსით გაუთვალისწინებელი გადასახადის გადახდის ვალდებულების ვინმესთვის დაკისრება. აგრეთვე გადასახადების აკრეფა საგადასახადო კოდექსით დადგენილ ვადებზე ადრე.

3. ამ კოდექსის მიხედვით დარიცხული გადასახადი არის ვალი სახელმწიფოს წინაშე და ექვემდებარება ბიუჯეტში აუცილებელ გადახდას.

4. აფხაზეთისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკების უმაღლეს წარმომადგენლობით ორგანოებს, აგრეთვე ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებს შეუძლიათ შემოიღონ მხოლოდ ამ კოდექსით დაწესებული ადგილობრივი გადასახადები.

საქართველოს 2002 წლის 20 მარტის კანონი №1343-სსმI,№8,08.04. 2002წ.,მუხ.39

    მუხლი 4. საგადასახადო კანონმდებლობა

1. საგადასახადო კანონმდებლობა შედგება ამ კოდექსისა და მის შესაბამისად მიღებული კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებისაგან.

2. საგადასახადო კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტები არ უნდა ეწინააღმდეგებოდეს ამ კოდექსს. წინააღმდეგობის არსებობისას გამოიყენება ამ კოდექსის დებულებები.

3. გადასახადით დაბეგვრისას ამ კოდექსის დებულებებსა და კანონმდებლობის სხვა სფეროს ნორმატიული აქტების დებულებებს შორის კოლიზიის წარმოშობის დროს გამოიყენება ამ კოდექსის დებულებები.

4. დაბეგვრისათვის გამოიყენება საგადასახადო კანონმდებლობის გამოქვეყნებული აქტები, რომლებიც მოქმედებს საგადასახადო ვალდებულების წარმოშობის დღისათვის.

5. გადასახადების დაწესება ან გაუქმება, გადახდის წესის შეცვლა ხდება ამ კოდექსში სათანადო ცვლილებების შეტანით, ხოლო ადგილობრივი გადასახადების გადახდის პირობების შეცვლა – შესაბამის ნორმატიულ აქტებში ცვლილებების შეტანით. კოდექსით შემოღებული გადასახადების მიხედვით წარმოშობილი ვადაგადაცილებული დავალიანებების რესტრუქტურიზაციის წესი განისაზღვრება შესაბამისი კანონით.

6. საგადასახადო კანონმდებლობის აქტებს უკუქმედების ძალა არა აქვს, თუ შესაბამისი ნორმატიული აქტით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

7. აკრძალულია არასაგადასახადო კანონმდებლობით ისეთი საკითხების დარეგულირება, რომლებიც დაკავშირებულია გადასახადებით დაბეგვრასთან, გარდა:

ა. ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა შესახებ დებულებებისა, რომლებიც შედის კოდექსში ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა შესახებ;

ბ. გადასახადებთან დაკავშირებულ დანაშაულთა შესახებ დებულებებისა, რომლებიც შედის სისხლის სამართლის კოდექსში;

გ. საგადასახადო დავალიანებათა პრიორიტეტის შესახებ დებულებისა, რომელიც შედის საქართველოს კანონში გაკოტრების შესახებ;

დ. საბაჟო კანონმდებლობისა;

ე. კანონმდებლობისა მოსაკრებლების დაწესების თაობაზე;

ვ. „საქართველოს საგზაო ფონდის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული დებულებებისა.

8. თუ საქართველოს მიერ დადებული და რატიფიცირებული  ხელშეკრულებით დადგენილია საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობისაგან განსხვავებული ნორმები, გარდა ამ მუხლის მე-9 ნაწილით გათვალისწინებული შემთხვევებისა, მაშინ გამოიყენება  ხელშეკრულების ნორმები.

9. ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შესახებ  ხელშეკრულებით გათვალისწინებული შეღავათები არ ვრცელდება ხელშეკრულების მონაწილე ქვეყნის იმ რეზიდენტზე, რომლის მეშვეობითაც შეღავათებით სარგებლობს ხელშეკრულების მონაწილე ქვეყნის არარეზიდენტი.

საქართველოს 1997 წლის 12 დეკემბრის კანონი №1194-პარლამენტის უწყებანი, №47-48,31.12.1997წ.,

გვ.118

საქართველოს 2000 წლის 13 დეკემბრის კანონი №684-სსმI,№50, 27.12. 2000წ.,მუხ.144

    მუხლი 5. გადასახადის ცნება

გადასახადი არის ამ კოდექსის მიხედვით ბიუჯეტებსა და სპეციალურ სახელმწიფო ფონდებში (შემდგომში – სახელმწიფო ფონდი) სავალდებულო შენატანი, რომელსაც იხდის გადასახადის გადამხდელი, გადახდის აუცილებელი, არაეკვივალენტური და უსასყიდლო ხასიათიდან გამომდინარე.

    მუხლი 6. გადასახადის სახეები

1. საქართველოში მოქმედებს საერთო-სახელმწიფოებრივი და ადგილობრივი გადასახადები.

2. საერთო-სახელმწიფოებრივ გადასახადებს განეკუთ ვნება:

ა. საშემოსავლო გადასახადი;

ბ. მოგების გადასახადი;

გ. დამატებული ღირებულების გადასახადი;

დ. აქციზი;

ე. ქონების გადასახადი;

ვ. მიწის გადასახადი;

ზ. ავტოსატრანსპორტო საშუალებების მესაკუთრეთა გადასახადი;

თ. გადასახადი ქონების გადაცემისათვის;

ი. სოციალური  დაზღვევის გადასახადი;

კ. გადასახადი ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათ ვის;

ლ. გადასახადი მავნე ნივთიერებებით გარემოს დაბინძურებისათვის;

მ. გადასახადი ავტოსატრანსპორტო საშუალებების საქართველოს ტერიტორიაზე შემოსვლისა და ზენორმატიული დატვირთვისათვის;

ნ. ფიქსირებული გადასახადი;

ო. მცირე ბიზნესის გადასახადი. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

3. ადგილობრივ გადასახადებს განეკუთვნება:

ა. გადასახადი ეკონომიკური საქმიანობისათვის;

ბ. სათამაშო ბიზნესის გადასახადი;

გ. საკურორტო გადასახადი; (ამოღებულია) (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

დ. სასტუმროს გადასახადი; (ამოღებულია) (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

ე. რეკლამის გადასახადი; (ამოღებულია) (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

ვ. გადასახადი ადგილობრივი სიმბოლიკის გამოყენებისათვის. (ამოღებულია) (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

4. ბიუჯეტებს შორის გადასახადების განაწილების წესი განისაზღვრება „ საბიუჯეტო სისტემისა და საბიუჯეტო უფლებამოსილებათა შესახებ” და „ სახელმწიფო გადასახადებიდან აფხაზეთისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკებისა და საქართველოს სხვა ტერიტორიული ერთეულების ბიუჯეტებში ანარიცხების გრძელვადიანი ეკონომიკური ნორმატივების შესახებ” საქართველოს კანონების მიხედვით.

5. გადასახადი გამოიანგარიშება ფულად გამოხატულებაში და გადაიხდება ლარებით.

6. ამ კოდექსით გათვალისწინებული საერთო-სახელმწიფოებრივი გადასახადებისაგან გათავისუფლება ან საგადასახადო განაკვეთის შემცირება შეიძლება მხოლოდ ამ კოდექსში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანით. ადგილობრივი გადასახადებისაგან გათავისუფლება დასაშვებია ამ კოდექსში, ხოლო სხვა შეღავათების მინიჭება – შესაბამის ნორმატიულ აქტებში ცვლილებების შეტანით.

6. ამ კოდექსით გათვალისწინებული საერთო-სახელმწიფოებრივი გადასახადებისაგან გათავისუფლება ან საგადასახადო განაკვეთის შეცვლა შეიძლება მხოლოდ ამ კოდექსში ცვლილებების შეტანით. ადგილობრივი გადასახადებისაგან გათავისუფლება დასაშვებია ამ კოდექსში, ხოლო სხვა შეღავათების მინიჭება – შესაბამის ნორმატიულ აქტებში ცვლილებების შეტანით. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

7. აკრძალულია სხვა სამართლებრივი აქტებით საგადასახადო შეღავათების დაწესება.

8. აკრძალულია ინდივიდუალური საგადასახადო შეღავათების დაწესება ნებისმიერი ფიზიკური და იურიდიული პირისათვის.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 8 ივნისის კანონი №2056-სსმI,№20(27), 09.06. 1999წ.,მუხ.102

საქართველოს 2002 წლის 20 მარტის კანონი №1343-სსმI,№8,08.04. 2002წ.,მუხ.39

საქართველოს 2002 წლის 3 დეკემბრის კანონი №1809-სსმI,№32,20.12. 2002წ.,მუხ.153

საქართველოს 2003 წლის 29 იანვრის კანონი №1965-სსმI,№5,19.02.2003წ.,მუხ.36

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

თავი 2

კოდექსში გამოყენებულ ცნებათა და ტერმინთა განსაზღვრებანი

    მუხლი 7. ეკონომიკური საქმიანობა

1. ეკონომიკურ საქმიანობად ითვლება ნებისმიერი საქმიანობა, რომელიც წარიმართება მოგების, შემოსავლის ან კომპენსაციის მისაღებად, მიუხედავად ასეთი საქმიანობის შედეგებისა, თუ ამ მუხლით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

2. ეკონომიკურ საქმიანობას არ განეკუთვნება:

ა. სახელმწიფო ხელისუფლების, აგრეთვე ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების საქმიანობა, რომელიც უშუალოდ არის დაკავშირებული მათთვის კანონმდებლობით მინიჭებული ფუნქციის შესრულებასთან, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა საქმე ეხება ხელშეკრულების საფუძველზე ფასიანი მომსახურების გაწევასა და სხვა სამეწარმეო საქმიანობას;

ბ. საქველმოქმედო საქმიანობა;

გ. რელიგიური საქმიანობა.

3. ეკონომიკური საქმიანობა შეიძლება იყოს სამეწარმეო და არასამეწარმეო.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

 

    მუხლი 8. სამეწარმეო და არასამეწარმეო ეკონომიკური საქმიანობა

1. სამეწარმეო საქმიანობად ითვლება საქმიანობა, განსაზღვრული „ მეწარმეთა შესახებ” საქართველოს რესპუბლიკის კანონის პირველი მუხლის პირველი პუნქტით, კერძოდ, ისეთი ეკონომიკური საქმიანობა, რომელიც ხორციელდება სავაჭრო გარიგებების ან სხვა სამეურნეო ოპერაციების სახით.

2 . არასამეწარმეო ეკონომიკურ საქმიანობად ითვლება ერთი პირის მიერ მეორე პირისათვის საფასურის გადახდით ქონების (მათ შორის ფულადი სახსრების) დროებით მფლობელობაში, სარგებლობაში ან მართვაში გადაცემა, ამ ქონებაზე ან მის ნაწილზე საკუთრების უფლების გადაცემისა და მისი შემდგომი გასხვისების შესაძლებლობის გარეშე, თუ ასეთი გადაცემა არ განეკუთვნება ფინანსურ საქმიანობას და ქონების მიმღები პირისათვის არ წარმოშობს გადაცემული ქონების მიზნობრივ გამოყენებასთან დაუკავშირებელ დამატებით ვალდებულებებს ან ამ ქონების ფლობისათვის, გამოყენებისა და მართვისათვის ანაზღაურების გაცემასთან დაკავშირებულ ვალდებულებებს, თუ ამ მუხლით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

3 . არასამეწარმეო ეკონომიკურ საქმიანობას განეკუთვნება:

ა. ფიზიკური პირის მიერ დაქირავებით სამუშაოს შესრულება ამ კოდექსის მე-9 მუხლის მიხედვით;

ბ. ფულადი სახსრების განთავსება ბანკებსა და სხვა საკრედიტო დაწესებულებებში;

გ. ქონების იჯარით გადაცემა, გარდა ამ მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებული შემთხვევებისა;

დ. ქონების მართვა მინდობილობით;

ე. თუ ამ მუხლის მე-4 ნაწილით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული, არასამეწარმეო ეკონომიკურ საქმიანობას უთანაბრდება აგრეთვე საწარმოს საწესდებო კაპიტალში წილის ან ფასიანი ქაღალდების შეძენა (რეალიზაცია), ობლიგაციებისა და სხვა სავალო ვალდებულებათა შეძენა (რეალიზაცია), საპაიო საინვესტიციო ფონდში პაის შეძენა (რეალიზაცია); აგრეთვე გამყიდველის საკუთრებაში არსებული საავტორო ან სხვა ანალოგიური უფლების რეალიზაცია;

ვ. ფიზიკური პირის საქმიანობა, რომელიც დამოუკიდებლად ეწევა „ მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ საქმიანობას.

4 . ეკონომიკური საქმიანობა, რომელიც დაკავშირებულია ფასიანი ქაღალდების ან სხვა ქონების შეძენასთან (რეალიზაციასთან), ითვლება სამეწარმეო ეკონომიკურ საქმიანობად, თუ არსებობს ერთ-ერთი შემდეგი პირობა:

ა. ასეთი საქმიანობა ხორციელდება სისტემატურად და წარმოადგენს აღნიშნული ოპერაციების განმახორციელებელი პირის პროფესიულ საქმიანობას;

ბ. ხდება გამყიდველის მიერ წარმოებული (შესრულებული, გაწეული) საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) რეალიზაცია;

გ. ასეთი ოპერაციები ხორციელდება სავაჭრო, სავაჭრო-საშუამავლო (დილერის საქმიანობის ჩათვლით) ან საშუამავლო საქმიანობის ფარგლებში.

საქართველოს 1999 წლის 8 ივნისის კანონი №2056-სსმI,№20(27), 09.06. 1999წ.,მუხ.102

     საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

    მუხლი 9. დაქირავებით მუშაობა

1. ამ კოდექსის მიზნებისათვის დაქირავებით მუშაობად ითვლება:

ა. ფიზიკური პირის მიერ ვალდებულების შესრულება იმ ურთიერთობათა ფარგლებში, რომელთა რეგულირებაც ხდება შრომის ან სახელმწიფო სამსახურის შესახებ კანონმდებლობით;

ბ. ფიზიკური პირის მიერ ვალდებულების შესრულება, რომელიც უშუალოდ დაკავშირებულია შეიარაღებულ ძალებში, სამართალდამცავ ან მასთან გათანაბრებულ ორგანოებში სამსახურთან;

გ. ფიზიკური პირის მიერ საწარმოს ან ორგანიზაციის დირექტორის მოვალეობის შესრულება.

2. დაქირავებით მომუშავე ფიზიკური პირი ამ კოდექსში იწოდება დაქირავებულად. პირი, რომელიც ანაზღაურებს ასეთი დაქირავებული ფიზიკური პირის მიერ გაწეულ მომსახურებას, იწოდება დამქირავებლად, ხოლო ასეთი ანაზღაურება – ხელფასად.

    მუხლი 10. საქველმოქმედო საქმიანობა

1. ამ კოდექსის მიზნებისათვის საქველმოქმედო საქმიანობად ითვლება მატერიალური დახმარების უშუალოდ გაწევა, მათ შორის გრანტის ან სხვა დახმარების (შემწეობის) სახით იმ ფიზიკური პირებისათვის, რომლებიც საჭიროებენ ასეთ დახმარებას, ან ორგანიზაციებისათვის (მათ შორის საქველმოქმედო ორგანიზაციებისათვის), რომლებსაც უშუალოდ უწევენ ასეთ დახმარებას, აგრეთვე საზოგადოებრივი ინტერესების შესაბამისად ორგანიზაციის მიერ განხორციელებული საგანმანათლებლო და სამეცნიერო საქმიანობა, თუ ამ მუხლით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

2. გარდა ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული შემთხვევებისა, საქველმოქმედო საქმიანობას განეკუთვნება დახმარება (შემწეობა), რომელიც გაეწევა:

ა. ნაკლებუზრუნველყოფილ ფიზიკურ პირებს ან იმ ფიზიკურ პირებს, რომლებიც საჭიროებენ სოციალურ ადაპტაციას ან სოციალურ დაცვას;

ბ. ბავშვებს, რომლებსაც არა ჰყავთ მშობლები (მშობელი), სკოლამდელ ან სხვა საბავშვო დაწესებულებებს, აგრეთვე სხვა ორგანიზაციებს, რომლებიც ეწევიან ასეთი ბავშვების მოვლა-პატრონობას;

გ. ინვალიდებს ან მოხუცებს, აგრეთვე ორგანიზაციებს, რომლებიც ეწევიან ინვალიდების ან მოხუცების მოვლა-პატრონობას;

დ. ფიზიკურ პირებს, რომლებიც საჭიროებენ სამედიცინო დახმარებას (შემწეობას ან სპეციალურ მოვლას) სამედიცინო ან მასთან დაკავშირებული მომსახურების (მათ შორის ასეთი მომსახურების გაწევის ადგილამდე მგზავრობის) ანაზღაურების სახით; აგრეთვე სამედიცინო დაწესებულების სტატუსის მქონე ორგანიზაციებს;

ე. საგანმანათლებლო დაწესებულებებს, სტიპენდიების დაწესების ჩათვლით;

ვ. მეცნიერებისა და კულტურის დაწესებულებებს;

ზ. განსაკუთრებული ნიჭით დაჯილდოებულ ფიზიკურ პირებს მათი ტალანტის განვითარებისათვის;

თ. დაბინძურების ან სხვა მავნე ზემოქმედებისაგან მოსახლეობის ან ბუნების დაცვისათვის;

ი. რელიგიურ ორგანიზაციებს;

კ. სასჯელაღსრულებით დაწესებულებებს მათში მოთავსებულ პირთა მოვლის ან სამედიცინო მომსახურების პირობების გაუმჯობესებისათვის.

3. პირისათვის გაწეული დახმარება (შემწეობა) არ ჩაითვლება საქველმოქმედო საქმიანობად, თუ:

ა. ასეთი დახმარების (შემწეობის) მიმღებ პირს წარმოექმნება ქონებრივი ან არაქონებრივი ხასიათის ვალდებულება (გარდა ვალდებულებისა, გამოიყენოს მიღებული სახსრები ან ქონება მხოლოდ მიზნობრივი დანიშნულებით) იმ პირის მიმართ, რომელმაც გაუწია მას ასეთი დახმარება;

ბ. ასეთი დახმარების (შემწეობის) გამცემი და მიმღები პირები წარმოადგენენ ურთიერთდამოკიდებულ პირებს ამ კოდექსის 24-ე მუხლის მიხედვით;

გ. ასეთ დახმარებას (შემწეობას) აქვს პოლიტიკური ხასიათი, რომელიმე პოლიტიკური პარტიისათვის, საზოგადოებრივი ორგანიზაციისათვის (მოძრაობისათვის), საარჩევნო გაერთიანების ან ცალკეული ფიზიკური პირისათვის წინასაარჩევნო კამპანიაში მონაწილეობის მისაღებად სახსრების გადარიცხვის ჩათვლით.

    მუხლი 11. რელიგიური საქმიანობა

1. ამ კოდექსის მიზნებისათვის რელიგიურ საქმიანობად ითვლება დადგენილი წესით რეგისტრირებული რელიგიური ორგანიზაციებისა და გაერთიანებების საქმიანობა, რომელიც მიზნად ისახავს აღმსარებლობასა და სარწმუნოების გავრცელებას, მათ შორის ისეთი გზით, როგორიცაა:

ა. რელიგიური წეს-ჩვეულებების, ცერემონიების, ლოცვების ან სხვა საკულტო ქმედებათა ორგანიზაცია და ჩატარება;

ბ. მორწმუნეთათვის შესაძლებლობის მიცემა, ჰქონდეთ ან გამოიყენონ სამლოცველო შენობები ან რიტუალური ნაგებობები რელიგიურ მოთხოვნილებათა დასაკმაყოფილებლად როგორც ერთობლივად, ისე ინდივიდუალურად;

გ. რელიგიური დელეგაციების, მომლოცველების, სხვადასხვა კონფესიების წარმომადგენლების მიღებისა და გამგზავრების ორგანიზაცია, ეროვნული და  რელიგიური თათბირების, ყრილობების, სემინარების ორგანიზაცია, აღნიშნულ ღონისძიებათა ჩატარების პერიოდში მათი მონაწილეების სასტუმროებით (სხვა საცხოვრებელი სადგომებით), ტრანსპორტით, კვებითა და კულტურული მომსახურებით უზრუნველყოფის ჩათვლით;

დ. მონასტრების, სამონასტრო ეკლესიების, სასულიერო-სასწავლო დაწესებულებების შენახვა, აღნიშნული სასწავლო დაწესებულებების მოსწავლეთა და მსმენელთა სწავლება, საქველმოქმედო დაწესებულებების (საავადმყოფოები, თავშესაფრები, მოხუცთა და ინვალიდთა სახლები) შენახვა, აგრეთვე კანონიკური წესებით განპირობებული სხვა ანალოგიური საწესდებო საქმიანობა.

2. რელიგიურ საქმიანობას უთანაბრდება: იმ რელიგიური ორგანიზაციების (გაერთიანებების) საწარმოთა საქმიანობა, რომლებიც გამოსცემენ რელიგიურ (ღვთისმსახურების) ლიტერატურას ან აწარმოებენ (ამზადებენ) რელიგიური დანიშნულების საგნებს; ამ ორგანიზაციების (გაერთიანებების) ან მათი საწარმოების საქმიანობა, რომელიც დაკავშირებულია რელიგიური (ღვთისმსახურების) ლიტერატურის ან რელიგიური დანიშნულების საგნების რეალიზაციასთან (გავრცელებასთან); აგრეთვე ამ სახის საქმიანობით მიღებული სახსრების გამოყენება რელიგიური ორგანიზაციების (გაერთიანებების) რელიგიური საქმიანობის განხორციელების მიზნით.

    მუხლი 12. საწარმოები

1. ამ კოდექსის მიზნებისათვის საწარმოებად ითვლება ის წარმონაქმნები, რომლებიც ახორციელებენ ეკონომიკურ საქმიანობას ან შექმნილნი არიან ასეთი საქმიანობის განსახორციელებლად, კერძოდ:

ა. საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად შექმნილი იურიდიული პირები;

ბ. უცხო ქვეყნების კანონმდებლობის შესაბამისად შექმნილი კორპორაციები, კომპანიები, ფირმები და სხვა მსგავსი წარმონაქმნები, მიუხედავად იმისა, აქვთ თუ არა იურიდიული პირის სტატუსი;

გ. ფილიალები და სხვა განცალკევებული ქვედანაყოფები, რომლებიც წარმოადგენენ ამ ნაწილის „ ა” პუნქტში აღნიშნული წარმონაქმნების სტრუქტურულ ქვედანაყოფებს, აქვთ ცალკე ბალანსი და საანგარიშსწორებო ან სხვა ანგარიში;

დ. გაერთიანებები, ამხანაგობები და სხვა ანალოგიური წარმონაქმნები, რომლებიც არ არის გათვალისწინებული ამ ნაწილის „ა“–„გ“ ქვეპუნქტებით.

2. ტერმინი საწარმო არ მოიცავს ინდივიდუალურ საწარმოს.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 13. საქართველოს საწარმო და უცხოური საწარმო

1. საქართველოს საწარმოდ ითვლება საწარმო, რომლის საქმიანობის ადგილი საქართველოა, ან რომლის მართვის ადგილი საქართველოშია.

2. უცხოურ საწარმოდ ითვლება საწარმო, რომელიც ამ მუხლის მიხედვით არ არის საქართველოს საწარმო.

    მუხლი 14. საწარმოს საქმიანობის ადგილი

საწარმოს საქმიანობის ადგილად ითვლება საწარმოს სახელმწიფო რეგისტრაციის ადგილი, ხოლო, თუ ასეთი არ არსებობს, – ადგილი, რომელიც მითითებულია საწარმოს სადამფუძნებლო დოკუმენტებში (წესდებაში, ხელშეკრულებაში, დებულებაში).

    მუხლი 15. ინდივიდუალური საწარმოს საქმიანობის ადგილი

ინდივიდუალური საწარმოს საქმიანობის ადგილად ითვლება მეწარმე ფიზიკური პირის ეკონომიკური საქმიანობის ადგილი.

    მუხლი 16. საწარმოს მართვის ადგილი

საწარმოს მართვის ადგილად ითვლება ფაქტობრივი მართვის ადგილი, ანუ ადგილი, სადაც საწარმოს ხელმძღვანელობა ასრულებს მმართველობის ფუნქციას.

    მუხლი 17. მუდმივი დაწესებულება

1. უცხოელი ფიზიკური პირის ან უცხოური საწარმოს მუდმივ დაწესებულებად საქართველოში ითვლება გადასახადის გადამხდელის დაწესებულება, რომლის მეშვეობითაც ის მთლიანად ან ნაწილობრივ ახორციელებს ეკონომიკურ საქმიანობას, რწმუნებული პირის საქმიანობის ჩათვლით, გარდა ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

2. მუდმივ დაწესებულებას უთანაბრდება:

ა. სამშენებლო მოედანი, სამონტაჟო ან საამწყობო ობიექტი, აგრეთვე ასეთ ობიექტებთან დაკავშირებული საკონტროლო საქმიანობის განხორციელება;

ბ. დანადგარი ან კონსტრუქცია, საბურღი დანადგარი ან ხომალდი, რომლებიც გამოიყენება ბუნებრივი რესურსების დასაზვერად, აგრეთვე მათთან დაკავშირებული საკონტროლო საქმიანობის განხორციელება;

გ. მუდმივი ბაზა, სადაც არარეზიდენტი ფიზიკური პირი ეწევა სამეწარმეო საქმიანობას.

3. უცხოური საწარმოს მუდმივ დაწესებულებად საქართველოში არ ითვლება საქართველოში არსებული დაწესებულება, რომელიც გამოიყენება (მიუხედავად იმისა, თუ ვინ იყენებს მას) მხოლოდ:

ა. ამ უცხოური საწარმოს კუთვნილი საქონლის ან ნაწარმის შესანახად;

ბ. ამ უცხოური საწარმოს კუთვნილი საქონლის ან ნაწარმის მარაგების შესანახად – სხვა პირის მიერ მხოლოდ მისი გადამუშავების მიზნით;

გ. ამ უცხოური საწარმოსათვის საქონლის ან ნაწარმის შესყიდვის ან ინფორმაციის შეგროვების მიზნით;

დ. ამ უცხოური საწარმოს ინტერესებიდან გამომდინარე, სხვა მოსამზადებელი ან დამხმარე ხასიათის საქმიანობის გასაწევად;

ე. ამ ნაწილის „ ა”–„ დ” პუნქტებში მითითებულ საქმიანობათა სახეობების ნებისმიერი კომბინაციის განსახორციელებლად.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

    მუხლი 18. ინდივიდუალური საწარმო

1. ინდივიდუალურ საწარმოდ ითვლება საწარმო, რომელიც არ წარმოადგენს იურიდიულ პირს და რომლის ერთადერთი მონაწილე და მმართველი არის ერთი ფიზიკური პირი (საწარმოს მესაკუთრე).

2. ინდივიდუალურ საწარმოსთან გათანაბრებულია:

ა. საწარმო, რომლის ერთადერთი მონაწილეები არიან ოჯახის წევრები, იმის და მიუხედავად, ერთად მართავენ ისინი ამ საწარმოს, თუ ერთ-ერთი მათგანი – ურთიერთშეთანხმებით;

ბ. ფერმერული მეურნეობა, რომელიც შექმნილია კანონმდებლობით დადგენილი წესით იურიდიული პირის წარმოქმნის გარეშე და რომლის მესაკუთრეს წარმოადგენს ფიზიკური პირი ან მისი ოჯახის წევრები.

    მუხლი 19. ორგანიზაციები

1. ორგანიზაციებად ითვლება შემდეგი წარმონაქმნები:

ა. საზოგადოებრივი და რელიგიური ორგანიზაციები (გაერთიანებები), ფონდები, დაწესებულებები, ასოციაციები (კავშირები) და სხვა ორგანიზაციები, რომლებიც წარმოადგენენ არასამეწარმეო იურიდიულ პირებს საქართველოს კანონმდებლობით ან შექმნილნი არიან და მოქმედებენ უცხო სახელმწიფოს კანონმდებლობის მიხედვით, აგრეთვე საბიუჯეტო ორგანიზაციები;

ბ. სახელმწიფოთაშორისი და სამთავრობათშორისო ორგანიზაციები.

2. ორგანიზაციის საქმიანობის ადგილი და ორგანიზაციის მართვის ადგილი განისაზღვრება საწარმოსათვის დადგენილი წესით.

3. ორგანიზაციის მიკუთვნება საქართველოს ან უცხოური ორგანიზაციისათვის ხდება საწარმოსათვის ამ კოდექსით დადგენილი წესის მიხედვით.

4. თუ ორგანიზაცია ეწევა ეკონომიკურ საქმიანობას, მისი ქონებისა და საქმიანობის ნაწილი, რომელიც უშუალოდ უკავშირდება მის სამეწარმეო საქმიანობას, განიხილება როგორც საწარმოს საქმიანობა და ქონება.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 20. საბიუჯეტო ორგანიზაცია

საბიუჯეტო ორგანიზაციად ითვლება სახელმწიფო (მუნიციპალური) საკუთრების ბაზაზე შექმნილი ორგანიზაცია, მათ შორის სახელმწიფო ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები, რომლებიც სახელმწიფოს მიერ მათთვის დაკისრებულ მოვალეობებს ასრულებენ დადგენილი ნორმების, ნორმატივებისა და წესების მიხედვით ბიუჯეტიდან გამოყოფილი სახსრებით.

    მუხლი 21. საქველმოქმედო ორგანიზაცია

1. ამ კოდექსის მიზნებისათვის საქველმოქმედო ორგანიზაციად ითვლება ორგანიზაცია, რომელიც შექმნილია საქველმოქმედო საქმიანობის განხორციელების მიზნით, რეგისტრირებულია კანონმდებლობით დადგენილი წესით, ეწევა საქველმოქმედო საქმიანობას და აკმაყოფილებს ამ მუხლით დადგენილ მოთხოვნებს.

2. ორგანიზაცია (მისი ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმის ან დასახელებისაგან დამოუკიდებლად) არ ითვლება საქველმოქმედო ორგანიზაციად, თუ იგი:

ა. ისახავს პოლიტიკურ მიზნებს ან ეწევა პოლიტიკურ საქმიანობას, რომელიმე პოლიტიკური პარტიის, საზოგადოებრივი ორგანიზაციის (მოძრაობის) ან ცალკეული ფიზიკური პირის წინასაარჩევნო კამპანიაში პირდაპირი ან არაპირდაპირი მონაწილეობის ჩათვლით;

ბ. ორგანიზაციის შემოსავლებს ან აქტივებს სარგებელი მოაქვს ამა თუ იმ პირისათვის, მათ შორის მისი ქონებისა და მომსახურების საფასურის სახით, გარდა მისი საქველმოქმედო საქმიანობის შედეგად მიღებული სარგებლისა.

    მუხლი 22. რელიგიური ორგანიზაცია

ამ კოდექსის მიზნებისათვის რელიგიურ ორგანიზაციად ითვლება ორგანიზაცია, რომელიც შექმნილია რელიგიური საქმიანობის განხორციელების მიზნით და რეგისტრირებულია ასეთად კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

    მუხლი 23. საგადასახადო აგენტი

1. საგადასახადო აგენტად ითვლება პირი, რომელსაც ამ კოდექსის ან საგადასახადო კანონმდებლობის სხვა აქტის შესაბამისად ეკისრება გადასახადის გამოანგარიშების, გადამხდელთათვის მისი დაკავებისა და სათანადო ბიუჯეტში (სახელმწიფო ფონდში) გადარიცხვის მოვალეობა.

2. საგადასახადო აგენტი უფლებათა და მოვალეობათა თვალსაზრისით გათანაბრებულია გადასახადის გადამხდელთან, თუ ამ კოდექსით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

3. საგადასახადო აგენტი ვალდებულია:

ა. სწორად და დროულად გამოიანგარიშოს, დაუკავოს გადასახადის გადამხდელებს და გადარიცხოს ბიუჯეტებში (სახელმწიფო ფონდებში) სათანადო გადასახადები;

ბ. აწარმოოს გადასახადის ყოველი გადამხდელისათვის გადახდილი შემოსავლების, აგრეთვე დაკავებული და ბიუჯეტებში (სახელმწიფო ფონდებში) გადარიცხული გადასახადების აღრიცხვა;

გ. წარუდგინოს საგადასახადო ორგანოებს გადასახადების გამოანგარიშების, დაკავებისა და გადახდის სისწორის კონტროლის განსახორციელებლად აუცილებელი დოკუმენტები;

დ. შეასრულოს საგადასახადო კანონმდებლობით დადგენილი სხვა მოვალეობანი.

4. საგადასახადო კანონმდებლობით დაკისრებულ მოვალეობათა შეუსრულებლობის ან არასათანადოდ შესრულების შემთხვევაში საგადასახადო აგენტი პასუხს აგებს ამ კოდექსით ან საქართველოს სხვა საკანონმდებლო აქტებით დადგენილი წესით.

    მუხლი 24. ურთიერთდამოკიდებული პირები

1. ურთიერთდამოკიდებულ პირებად ითვლებიან ის პირები, რომელთა შორის განსაკუთრებულ ურთიერთობათა არსებობას შეუძლია უშუალო გავლენის მოხდენა მათ შორის გარიგებების პირობებზე ან ეკონომიკურ შედეგებზე.

2. ასეთ განსაკუთრებულ ურთიერთობებს განეკუთვნება, კერძოდ, ურთიერთობები, რომელთა დროსაც:

ა. პირები წარმოადგენენ ერთი საწარმოს დამფუძნებლებს (მონაწილეებს), თუ მათი ჯამური წილი შეადგენს არანაკლებ 20 პროცენტს;

ბ. ერთი პირი პირდაპირ ან არაპირდაპირ მონაწილეობს მეორე პირ-საწარმოში, თუ ასეთი მონაწილეობის წილი შეადგენს არანაკლებ 20 პროცენტს;

გ. ერთი პირი თანამდებობრივი მდგომარეობით ექვემდებარება მეორეს ან ერთი პირი იმყოფება მეორე პირის (პირდაპირი ან არაპირდაპირი) კონტროლის ქვეშ;

დ. პირები წარმოადგენენ ფილიალ საწარმოებს ან იმყოფებიან მესამე პირის პირდაპირი ან არაპირდაპირი კონტროლის ქვეშ;

ე. პირები ერთად (პირდაპირ ან არაპირდაპირ) აკონტროლებენ მესამე პირს;

ვ. პირები ნათესავები არიან.

    მუხლი 25. ფიზიკური პირი – რეზიდენტი

1. რეზიდენტად ითვლება ფიზიკური პირი, რომელიც ფაქტობრივად იმყოფება საქართველოს ტერიტორიაზე 182 დღეზე მეტ ხანს ნებისმიერ 12-თვიან პერიოდში, რომელიც მთავრდება საგადასახადო წელს, ან იგი საგადასახადო წლის განმავლობაში იმყოფება უცხოეთში საქართველოს სახელმწიფო სამსახურში.

2. ამ მუხლის პირველ ნაწილთან მიმართებით საქართველოს ტერიტორიაზე ფაქტობრივი ყოფნის დროს არ განეკუთვნება ის დრო, რომლის განმავლობაშიც ფიზიკური პირი იმყოფებოდა საქართველოში:

ა. როგორც პირი, რომელსაც ჰქონდა დიპლომატიური სტატუსი, ან როგორც ასეთი პირის ოჯახის წევრი;

ბ. როგორც თანამშრომელი  ორგანიზაციისა, ან როგორც პირი, რომელიც იმყოფებოდა უცხო ქვეყნის სახელმწიფო სამსახურში, ანდა როგორც ასეთი პირის ოჯახის წევრი;

გ. მხოლოდ უცხოეთის ერთი სახელმწიფოდან მეორე სახელმწიფოში გადაადგილებისას საქართველოს ტერიტორიის გავლით,საქართველოს მოქალაქეების გარდა.

3. საქართველოში ყოფნის დღედ ითვლება დღე, რომლის განმავლობაშიც ფიზიკური პირი ფაქტობრივად იმყოფებოდა საქართველოს ტერიტორიაზე, მიუხედავად ამ ყოფნის ხანგრძლივობისა.

4. საქართველოს არარეზიდენტად ითვლება ფიზიკური პირი, რომელიც ამ მუხლის მიხედვით არ არის საქართველოს რეზიდენტი.

5. რეზიდენტის ან არარეზიდენტის სტატუსის დადგენა ხდება ყოველი საგადასახადო პერიოდის მიმართ.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

    მუხლი 26. ფიზიკური პირი – მეწარმე

1. ფიზიკური პირი ითვლება მეწარმედ, თუ ის არის ინდივიდუალური მეწარმე „ მეწარმეთა შესახებ” საქართველოს რესპუბლიკის კანონის მე-2 მუხლის მიხედვით და, თუ ის დამოუკიდებლად და თავისი რისკით ეწევა სამეწარმეო საქმიანობას იურიდიული პირის წარმოქმნის გარეშე.

2. ფიზიკური პირის მიერ სამეწარმეო საქმიანობის განხორციელება რეგისტრაციის, ლიცენზიის, მოწმობის ან სხვა მსგავსი დოკუმენტის აღების დადგენილი წესის დარღვევით არ ითვლება ამ ფიზიკური პირის დაბეგვრის მიზნით მისი მეწარმედ არცნობის საფუძვლად.

3.(ამოღებულია).

საქართველოს 1999 წლის 8 ივნისის კანონი №2056-სსმI,№20(27), 09.06. 1999წ.,მუხ.102

    მუხლი 27. საბაზრო ფასი

1. საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საბაზრო ფასად ითვლება თავისუფალი საბაზრო ფასი, რომელიც ყალიბდება ბაზარზე იდენტური (ხოლო მისი არარსებობის შემთხვევაში – მსგავსი) საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მოთხოვნისა და მიწოდების ურთიერთქმედებისას და საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) შესაბამის ბაზარზე იმ პირებს შორის დადებული გარიგების საფუძველზე, რომლებიც ამ კოდექსის 24-ე მუხლის მიხედვით არ წარმოადგენენ ურთიერთდამოკიდებულ პირებს.

2. საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საბაზრო ფასი განისაზღვრება ამ საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) რეალიზაციის მომენტისათვის იდენტურ (ერთგვაროვან) საქონელზე (სამუშაოზე, მომსახურებაზე) დადებულ შესაბამის გარიგებათა შესახებ ინფორმაციის საფუძველზე.

3. საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საბაზრო ფასის განსაზღვრისას ურთიერთდამოკიდებულ პირებს შორის გარიგებები მხედველობაში მიიღება მხოლოდ იმ პირობით, თუ მათი ურთიერთდამოკიდებულება გავლენას ვერ მოახდენს გარიგებათა შედეგებზე.

4. საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) ბაზრად ითვლება ამ საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიმოქცევის სფერო, რომელიც განისაზღვრება გამყიდველის (მყიდველის) შესაძლებლობის გათვალისწინებით, რეალურად და მნიშვნელოვანი დანახარჯის გარეშე გაყიდოს (შეიძინოს) საქონელი (სამუშაო, მომსახურება) მყიდველთან (გამყიდველთან) მიმართებით უახლოეს ტერიტორიაზე საქართველოში ან მის ფარგლებს გარეთ.

5. თუ საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) შესაბამის ბაზარზე იდენტურ (ერთგვაროვან) საქონელზე (სამუშაოზე, მომსახურებაზე) დადებული გარიგება ან ამ ბაზარზე ასეთი საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიწოდება არ არსებობს, საბაზრო ფასი განისაზღვრება იმ ფასებით, რომლებიც ჩამოყალიბებულია იდენტურ საქონელზე (სამუშაოზე, მომსახურებაზე) შესაბამისი გარიგებით საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) რეალიზაციის მომენტისათვის უახლოეს დღეს, რომელიც უშუალოდ წინ უსწრებს ან მოჰყვება ასეთი საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) რეალიზაციის მომენტს არა უმეტეს 30 დღით. ამასთან, ფასიანი ქაღალდის საბაზრო ფასი განისაზღვრება ამავე ემიტენტის ასეთივე ფასიანი ქაღალდის საბირჟო კოტირებებით აღნიშნული ფასიანი ქაღალდის რეალიზაციის მომენტისათვის უახლოეს დღეს, რომელიც წინ უსწრებს ამ ფასიანი ქაღალდის რეალიზაციის მომენტს და რომელზედაც გამოცხადდა აღნიშნული კოტირებები.

6. თუ ამ მუხლის პირველი – მე-5 ნაწილების დებულებათა გამოყენება შეუძლებელია, მაშინ საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საბაზრო ფასი განისაზღვრება ეკონომიკის ,მრეწველობისა და ვაჭრობის სამინისტროს მიერ ფინანსთა სამინისტროსთან შეთანხმებით დადგენილი წესით. ამასთან, მხედველობაში მიიღება მსგავს შემთხვევებში ჩვეულებრივი ხარჯები საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) წარმოებასა ან/და რეალიზაციაზე (შეძენის ფასი და ნარჩენი ღირებულება), მსგავს შემთხვევებში ტრანსპორტირების, შენახვის, დაზღვევის ჩვეულებრივი და სხვა მსგავსი ხარჯები, აგრეთვე არაურთიერთდამოკიდებულ პირებს შორის გარიგებისას ჩვეულებრივი წანამატები ფასზე ან ფასდათმობები, რომლებიც ითვალისწინებს მოთხოვნისა და მიწოდების ფაქტორებს საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) ბაზარზე. აღნიშნული ფასდათმობები მხედველობაში მიიღება, კერძოდ, საქონლის ხარისხის ან სხვა სამომხმარებლო თვისებების დაკარგვისას, საქონლის ვარგისიანობის ან რეალიზაციის ვადის გასვლისას (გასვლის თარიღის მოახლოებისას).

7. საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) გაცვლის ოპერაციები (ბარტერული ოპერაციები) განიხილება როგორც გარიგებები, რომელთა მიხედვითაც გამცვლელ მხარეთაგან თითოეული ახდენს თავისი საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) რეალიზაციას და იძენს სხვა საქონელს (სამუშაოს, მომსახურებას). ამასთან, ასეთი ოპერაციის დროს რეალიზებული (შეძენილი) საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საბაზრო ფასი განისაზღვრება ამ მუხლის მიხედვით.

8. გადასახადის გადამხდელს უფლება აქვს წარუდგინოს საგადასახადო ორგანოს მტკიცებები, ხოლო საგადასახადო ორგანო საკმარისი საფუძვლის არსებობისას ეთანხმება წარმოდგენილ მტკიცებებს, რომ სათანადო გარიგების მიმართ საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) ფასის განსაზღვრისას და აღიარებისას გამოყენებულ იქნეს ამ მუხლში მითითებული წესისაგან განსხვავებული წესი.

9. საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საბაზრო ფასის განსაზღვრისას და აღიარებისას გამოიყენება ინფორმაციის ოფიციალური წყაროები საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საბაზრო ფასებისა და საბირჟო კოტირებების შესახებ, აღმასრულებელი ხელისუფლების შესაბამისი ორგანოების საინფორმაციო ბაზა, საგადასახადო ორგანოებისათვის გადასახადის გადამხდელთა მიერ მიწოდებული ინფორმაცია, აგრეთვე სხვა სარწმუნო ინფორმაცია.

10. ბუნებრივ რესურსებზე გადასახადის გაანგარიშების მიზნით ფასს ამ კოდექსის მე-10 კარში მოყვანილი ბუნებრივი რესურსების სახეობებისა და ჯგუფების მიხედვით  (გარდა 194-ე მუხლის მე-2 და მე-3 ნაწილებში მითითებული ბუნებრივი რესურსებისა),ადგენს საქართველოს ეკონომიკის ,მრეწველობისა და ვაჭრობის  სამინისტრო შესაბამისი რესურსებით სარგებლობის საუწყებათაშორისო სალიცენზიო საექსპერტო საბჭოს რეკომენდაციით.  ხოლო 194-ე მუხლის მე-2 და მე-3 ნაწილებში მითითებულ ბუნებრივ რესურსებზე – საქართველოს სატყეო მეურნეობის სახელმწიფო დეპარტამენტის რეკომენდაციით.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

    მუხლი 28. საგადასახადო ვალდებულება

1. საგადასახადო ვალდებულებად ითვლება გადასახადის გადამხდელის ვალდებულება, გადაიხადოს კანონით დაწესებული გადასახადი.

2. საგადასახადო ვალდებულების წარმოშობის, შეცვლისა და შეწყვეტის, აგრეთვე მისი შესრულების წესი და პირობები რეგულირდება მხოლოდ ამ კოდექსით ან/და საგადასახადო კანონმდებლობის სხვა აქტებით.

3. საგადასახადო ვალდებულება ეკისრება გადასახადის გადამხდელს საგადასახადო კანონმდებლობით დადგენილ იმ გარემოებათა წარმოქმნის მომენტიდან, რომლებიც ითვალისწინებენ გადასახადის გადახდას.

    მუხლი 29. კოდექსში გამოყენებულ ტერმინთა განსაზღვრებანი

ამ კოდექსის მიზნებისათვის გამოყენებულ ტერმინებს აქვთ შემდეგი მნიშვნელობები:

1. პირი – ფიზიკური პირი საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის მიხედვით, აგრეთვე საწარმო (ორგანიზაცია) საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მიხედვით.

2. გადასახადის გადამხდელის საიდენტიფიკაციო ნომერი – საგადასახადო ორგანოს მიერ ფიზიკური ან იურიდიული პირისათვის მიკუთვნებული ნომერი.

3. გადასახადების ადმინისტრირება – გადასახადების გამოანგარიშებასთან, გადახდასთან, დეკლარირებასა და კონტროლთან, აგრეთვე გადასახადის გადამხდელთა აღრიცხვასა და ინფორმირებასთან დაკავშირებული ფორმებისა და მეთოდების ერთობლიობა, რასაც საგადასახადო ორგანოები ახორციელებენ საგადასახადო კანონმდებლობის აღსრულების პროცესში.

4. ნათესავები:

ა. მეუღლეები;

ბ. აღმავალი ან დამავალი შტოს ნათესავები;

გ. დები (ძმები);

დ. დისწულები (ძმისწულები);

ე. დის ქმარი (ძმის ცოლი);

ვ. მშობლების დები (ძმები);

ზ. პირები, რომლებიც ხანგრძლივი მეურვეობის შედეგად ერთმანეთთან დაკავშირებულნი არიან როგორც მშობლები და შვილები.

თ. ნათესაობის განსაზღვრისას გერი დები (ძმები) გათანაბრებულია ღვიძლ დებთან (ძმებთან), ხოლო შვილად აყვანილნი – ღვიძლ შვილებთან; სამეურვეო ურთიერთობები გათანაბრებულია საოჯახო ერთობასთან (რომლის დროსაც პირები ერთმანეთთან დაკავშირებულნი არიან როგორც მშობლები და შვილები), რაც, თავის მხრივ, უთანაბრდება ნათესაურ ურთიერთობას; საოჯახო ერთობის შეწყვეტა აღნიშნულ პირებს შორის, მხედველობაში არ მიიღება მათ შორის მშობლისა და შვილის ურთიერთობის შენარჩუნებისას.

5. დასაბეგრი ქონების ადგილსამყოფელი – ადგილი, სადაც მოცემული ქონება ფაქტობრივად იმყოფება ან რეგისტრირებულია კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

6. ფიზიკური პირის საცხოვრებელი ადგილი – ადგილი, სადაც ფიზიკური პირი ფაქტობრივად ცხოვრობს.

7. რეზიდენტი – ფიზიკური პირი-რეზიდენტი, საქართველოს საწარმო, საქართველოს ორგანიზაცია, აგრეთვე ინდივიდუალური საწარმო, რომლის მართვის ან საქმიანობის ადგილი საქართველოშია.

8. არარეზიდენტი – პირი, რომელიც არ არის რეზიდენტი.

9. დასაბეგრი ბრუნვა – დასაბეგრი ოპერაციების ერთობლიობა.

10. მომსახურების გაწევა – კომპენსაციის მიზნით გაწეული ნებისმიერი ეკონომიკური საქმიანობა, რომელიც არ წარმოადგენს საქონლის მიწოდებას ან სამუშაოს შესრულებას; აგრეთვე ისეთი მომსახურება, რომელიც დამატებული ღირებულების გადასახადის მიზნებისათვის არ გულისხმობს ფულზე ან მიწაზე საკუთრების გადაცემას ან დამქირავებლისათვის (სამუშაოს მიმცემისათვის) დაქირავებული პირის მიერ მომსახურების გაწევას.

მომსახურებაში შედის:

ა. სატრანსპორტო და საექსპედიტორო მომსახურება, მათ შორის გაზის, ნავთობის, ნავთობპროდუქტების, ელექტრო და თბოენერგიის ტრანსპორტირება;

ბ. მოძრავი და უძრავი ქონების იჯარით გადაცემა;

გ. კავშირგაბმულობის მომსახურება, საყოფაცხოვრებო და საბინაო-კომუნალური მომსახურება;

დ. ფიზიკური კულტურისა და სპორტის მომსახურება;

ე. სარეკლამო მომსახურება;

ვ. საინოვაციო მომსახურება, მონაცემთა დამუშავებისა და საინფორმაციო უზრუნველყოფის მომსახურება;

ზ. საქონლის სარეალიზაციოდ მომზადების მომსახურება;

თ. საქონლისა თუ სხვა ქონების შენახვის ან/და დაცვის მომსახურება;

ი. სხვა მომსახურება.

11. სამუშაო – გეოლოგიურ-საძიებო, სამშენებლო-სამონტაჟო, სარემონტო, სამეცნიერო-კვლევითი ან საცდელ-საკონსტრუქტორო სამუშაოები.

12. სამუშაოს შესრულება – სამუშაოს შესრულება კომპენსაციის მიღების მიზნით.

13. საქონელი – მატერიალური ან არამატერიალური ქონება, მათ შორის ელექტრო ან თბოენერგია, გაზი და წყალი, გარდა ფულისა და მიწისა; დამატებული ღირებულების გადასახადის მიზნებისათვის.

14. საქონლის ექსპორტი, საქონლის რეექსპორტი, საქონლის იმპორტი, საქონლის რეიმპორტი, საქართველოს საბაჟო ტერიტორია, საქონლის ტრანზიტი, საქონლის დროებით შემოტანა – საქართველოს საბაჟო კანონმდებლობის მიხედვით.

15. საქონლის მიწოდება – საქონელზე საკუთრების უფლების გადაცემა, რეალიზაციის, გაცვლის, უსასაყიდლოდ გადაცემის, ხელფასის ნატურალური ფორმით ანაზღაურების ჩათვლით, ყველა სხვა სახის გადახდა ნატურით. საქართველოს პარლამენტის მიერ რატიფიცირებული საერთაშორისო ხელშეკრულებებით განსაზღვრული პროექტების (მათ შორის, მოსამზადებელი ეტაპის) განმახორციელებელი საჯარო სამართლის იურიდიული პირების მიერ, რომლებთანაც საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს გაფორმებული აქვს პროექტის განხორციელების უფლებამოსილების შესახებ ხელშეკრულება, ამ პროექტების ფარგლებში საქონლის სხვა პირებისათვის გადაცემა არ განიხილება საქონლის მიწოდებად.

16. ფინანსური მომსახურება :

ა. კრედიტების, საკრედიტო გარანტიებისა და ფულად-საკრედიტო ოპერაციებზე სხვა გარანტიების გაცემა ან გადაცემა, მათ შორის პირის მიერ გაცემული კრედიტებისა და საკრედიტო გარანტიების მართვა;

ბ. ოპერაციები, რომლებიც დაკავშირებულია კლიენტების დეპოზიტებისა და ანგარიშების მომსახურებასთან, ანგარიშსწორებებთან, ფულად გზავნილებთან, სასესხო ვალდებულებებსა და საგადამხდელო ინსტრუმენტებთან;

გ. გადახდის კანონიერი საშუალებების – ვალუტის, ფულის, ბანკნოტების (გარდა ნუმიზმატიკური მიზნით გამოყენებულისა) მიმოქცევასთან დაკავშირებული ოპერაციები;

დ. საწესდებო კაპიტალში წილის, აქციების, ობლიგაციების, სერტიფი­კატე­ბის, თამასუქების, ჩეკებისა და სხვა ფასიანი ქაღალდების მიმოქცევასთან დაკავშირებული ოპერაციები და მათი მომსახურება (გარდა ფასიანი ქაღალდე­ბის მატერიალიზებული ფორმებით შენახვისა და რეგისტრაციის მომსა­ხურებისა);

ე. წარმოებულ და სინთეზურ ფინანსურ ინსტრუმენტებთან, ფორვარდულ შეთანხმებებთან, ოფციონებსა და მსგავს ინსტრუმენტებთან დაკავში­რებული ოპერაციები და მათი მომსახურება;

ვ. საინვესტიციო ფონდების მართვასთან დაკავშირებული მომსახურება;

ზ. დაზღვევისა და გადაზღვევის ოპერაციები.

17. დივიდენდი – წმინდა მოგების ნაწილი, რომელიც იურიდიული პირის მიერ  კალენდარული წლის შედეგების მიხედვით ნაწილდება პარტნიორთა შორის, ან იურიდული პირის ლიკვიდაციისას ქონების განაწილებით მიღებული შემოსავალი, გარდა საწესდებო და საემისიო კაპიტალის ქონებისა.

18. საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული შემოსავალი:

ა. საქართველოში დაქირავებით მუშაობის შედეგად მიღებული შემოსავალი;

ბ. საქართველოში წარმოებული საქონლის მიწოდებით, სამუშაოს შესრულებით ან/და მომსახურების გაწევით მიღებული შემოსავალი;

გ. შემოსავალი, რომელიც შეიძლება მიეკუთვნოს საქართველოს ტერიტორიაზე მდებარე მუდმივ დაწესებულებას, იმ შემოსავლის ჩ ათვლით, რომელიც შეიძლება შეიქმნას საქართველოში ისეთივე ან მსგავსი საქონლის რეალიზაციით, მსგავსი მუდმივი დაწესებულების მეშვეობით საქონლის რეალიზაციით; აგრეთვე საქართველოში სამეწარმეო საქმიანობით მიღებული შემოსავალი, რომელსაც აქვს მუდმივი დაწესებულების მეშვეობით განხორციელებული საქმიანობის იდენტური ან მსგავსი ხასიათი;

დ. საქართველოში სამეწარმეო საქმიანობასთან დაკავშირებული უიმედო ვალების ჩამოწერის შედეგად ვალდებულებების გაუქმებითა და ძირითად საშუალებათა რეალიზაციით მიღებული შემოსავლები ამ კოდექსის 54-ე მუხლის მე-7 ნაწილის მიხედვით ან კომპენსაციის შედეგად 79-ე მუხლის მიხედვით;

ე. რეზიდენტი იურიდიული პირისაგან მიღებული დივიდენდები და ასეთ იურიდიულ პირში პარტნიორის წილის რეალიზაციით მიღებული შემოსავლები;

ვ. რეზიდენტისაგან პროცენტით მიღებული შემოსავალი;

ზ. რეზიდენტის მიერ გადახდილი პენსია;

თ. საქართველოს ტერიტორიაზე მუდმივი დაწესებულების ან ქონების მქონე პირისაგან პროცენტით მიღებული შემოსავალი, თუ ამ პირის დავალიანება დაკავშირებულია მის მუდმივ დაწესებულებასთან ან ქონებასთან;

ი. საქართველოში არსებულ ან გამოყენებულ უფლებებთან ან ქონებასთან დაკავშირებული როიალტის ფორმით მიღებული შემოსავალი; ამ მუხლის 21-ე ნაწილით განსაზღვრული შემოსავალი, რომელიც მიიღება საქართველოში არსებული ან გამოყენებული ქონების რეალიზაციით ან გადაცემით;

კ. საქართველოში გამოყენებული მოძრავი ქონების იჯარით გადაცემით მიღებული შემოსავალი;

ლ. საქართველოში არსებული და სამეწარმეო საქმიანობაში გამოყენებული უძრავი ქონებით მიღებული შემოსავალი, ასეთ ქონებაში პარტნიორის წილის რეალიზაციით მიღებული შემოსავლის ჩათვლით;

მ. იმ საწარმოს აქციების ან პარტნიორის წილის რეალიზაციით მიღებული შემოსავალი, რომლის აქტივების ღირებულება უმეტესწილად პირდაპირ ან არაპირდაპირ წარმოადგენს საქართველოში არსებული უძრავი ქონების ღირებულებას;

ნ. რეზიდენტის მიერ ქონების რეალიზაციით მიღებული სხვა შემოსავლები, რომლებიც არ არის დაკავშირებული სამეწარმეო საქმიანობასთან;

ო. საქართველოს საწარმოდან ან საქართველოს ტერიტორიაზე მდებარე მუდმივი დაწესებულებიდან – მართვისათვის, აგრეთვე საფინანსო და სადაზღვევო მომსახურებისათვის (გადაზღვევის მომსახურების ჩათვლით) ან მათთან კონტრაქტის საფუძველზე მიღებული შემოსავალი;

პ. საქართველოში რისკის დაზღვევის ან გადაზღვევის ხელშეკრულების საფუძველზე სადაზღვევო შენატანების სახით მიღებული შემოსავალი;

ჟ. საქართველოსა და სხვა სახელმწიფოებს შორის  კავშირგაბმულობაში ან  გადაზიდვებში ტელესაკომუნიკაციო ან სატრანსპორტო მომსახურებით მიღებული შემოსავალი;

რ. საქართველოში საქმიანობით მიღებული სხვა შემოსავალი;

ს. ამ ნაწილის „ ა”–„ რ” პუნქტებით გათვალისწინებული შემოსავლების წყაროს განსაზღვრისას მხედველობაში არ მიიღება შემოსავლის თანხის მიღების ადგილი.

19. ძირითადი საშუალებები – ამ კოდექსის 54-ე მუხლის მიხედვით ამორტიზაციას დაქვემდებარებული ერთ წელზე მეტი ხნის სამსახურის ვადის მქონე მატერიალური აქტივები.

20. პროცენტი – სავალო ვალდებულებებთან, მათ შორის კრედიტებსა (სესხებსა) და დეპოზიტებთან (ანაბრებთან) დაკავშირებული გადასახდელი.

21. როიალტი:

ა. საფასური სასარგებლო წიაღისეულის მოპოვებისა და ტექნოგენური წარმონაქმნების გადამუშავების პროცესში წიაღით სარგებლობის უფლებისათვის;

ბ. გადასახდელის სახით მიღებული შემოსავალი:

– საავტორო უფლებების, პროგრამული უზრუნველყოფის, პატენტის, ნახაზის ან მოდელის, სავაჭრო ნიშნისა და სხვა თანამდევ უფლებათა გამოყენებისათვის ან გამოყენების უფლებისათვის;

– სამრეწველო, სავაჭრო ან სამეცნიერო-კვლევითი მოწყობილობის გამოყენებისათვის ან გამოყენების უფლებისათვის;

– ნოუ-ჰაუს გამოყენებისათვის;

– კინოფილმების, ვიდეოფილმების, ხმის ჩანაწერების ან ჩაწერის სხვა საშუალებათა გამოყენებისათვის ან გამოყენების უფლებისათვის;

– ამ ნაწილით გათვალისწინებულ უფლებებთან დაკავშირებით ტექნიკური დახმარების გაწევისათვის ან ამ უფლებათა გამოყენებისაგან თავის შეკავებისათვის.

22. ოჯახი – ერთად მცხოვრები მეუღლეები, მშობლები და შვილები, რომლებიც საერთო მეურნეობას ეწევიან.

23. წმინდა მოგება – მოგება, მოგების გადასახადის გამოკლებით.

24. პარტნიორი (მონაწილე) – „ მეწარმეთა შესახებ” საქართველოს რესპუბლიკის კანონის მიხედვით.

25. არაპირდაპირი გადასახადი – გადასახადი (დღგ, აქციზი და სხვა), რომელიც დგინდება მიწოდებული საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) ფასზე დანამატის სახით და რომელსაც იხდის მომხმარებელი ამ გადასახადით გაზრდილი ფასით საქონლის შეძენისას.

არაპირდაპირი გადასახადის ბიუჯეტში შეტანის ვალდებულება ეკისრება საქონლის (სამუშაოს მომსახურების) მიმწოდებელს, რომელიც ამ კოდექსის III და IV კარების მიზნებისათვის იწოდება გადასახადის გადამხდელად.

26. გადაზიდვები – ნებისმიერი სახის სატრანსპორტო საშუალებებით ტვირთის გადაზიდვა, რაზეც გამოწერილია ერთიანი სატრანსპორტო დოკუმენტი გაგზავნის, დანიშნულების და სატრანზიტო ქვეყნების საბაჟო ტერიტორიაზე, ერთი ან რამდენიმე საზღვრის გადაკვეთით, ერთი ქვეყნის ნებისმიერი გაგზავნის საბაჟოდან მეორე ქვეყნის დანიშნულების საბაჟომდე ამავე და სხვა ქვეყნების ერთი ან რამდენიმე შუალედური საბაჟოს გავლით.

27. საემისიო კაპიტალი – სხვაობა საწარმოს მიერ აქციების განთავსებიდან მიღებულ ამონაგებსა და მათ საერთო ნომინალურ ღირებულებას შორის.

28. უიმედო ვალი – ვადაგადაცილებული დავალიანება, რომელიც წარმოიქმნა საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობით გათვალისწინებული გადასახადებით, ჯარიმებითა და საურავებით და რომლის დროსაც გადასახადის გადამხდელის ქონების მიმართ იძულებითი ღონისძიებების გამოყენების შედეგად დადგინდა, რომ გადასახადის გადამხდელს არ გააჩნია ქონება და აქტივები, ან მისი ქონება იმდენად მცირეა, რომ არ იფარება სასამართლოს ხარჯები.

29. საეჭვო ვალი – თანხა, რომელიც ნაწილობრივ ან მთლიანად ეკისრება გადასახადის გადამხდელს და რომელიც  ბუღალტრული სტანდარტების მიხედვით განსაზღვრულია, როგორც ამოუღებელი დროისა და სხვა ფაქტორების გამო.

30. დანაკლისი _ საწარმოში მატერიალური ფასეულობებისა და საქონლის ინვენტარიზაციის შედეგად ბუღალტრულ ჩანაწერებთან შედარებისას გამოვლენილი დანაკარგი. ხოლო ისეთი ფასეულობების მიმართ, რომელთა დასაწყობება და შესაბამისად ინვენტარიზაცია ფიზიკურად შეუძლებელია (ელექტროენერგია, ბუნებრივი გაზი და სხვა) დანაკლისად ჩაითვლება სხვაობა შეძენილ (შეძენის დამადასტურებელი დოკუმენტის მიხედვით) და რეალიზებულ, საწარმოდან ფაქტობრივად გასულ ფასეულობათა შორის, თუ ვერ დგინდება დებიტორი (ამნაზღაურებელი) ან/და მიმთვისებელი. ამასთან, თუ შესაბამისი უფლებამოსილი ორგანოების მიერ დადგენილია დანაკარგის მაქსიმალური ზღვრული ოდენობა, მაშინ დანაკლისად ჩაითვლება ამ ოდენობის ზევით არსებული დანაკარგი. დანაკლისი ყველა შემთხვევაში განიხილება, როგორც მისი აღმოჩენის მომენტში ნაღდი ანგარიშსწორებით განხორციელებული მიწოდება საბაზრო ან, რეგულირებადი ფასების არსებობის შემთხვევაში, რეგულირებადი ფასით.

31. აქტივის ეკონომიკური სამსახურის ვადა – ბუღალტრული აღრიცხვის  სტანდარტი „ბაასს 17“-ის მიხედვით.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2000 წლის 10 ნოემბრის კანონი №606-სსმI,№43, 01.12. 2000წ.,მუხ.125

საქართველოს 2001 წლის 21 დეკემბრის კანონი №1212-სსმI,№36, 31.12. 2001წ.,მუხ.144

საქართველოს 2002 წლის 7 მაისის კანონი №1393-სსმI,№13,28.05. 2002წ.,მუხ.51

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

თავი 3

საგადასახადო ვალდებულებათა შესრულების ზოგადი წესები

    მუხლი 30. საგადასახადო ვალდებულების შესრულება

1. საგადასახადო ვალდებულების შესრულებად ითვლება გადასახადის თანხის გადახდა დადგენილ ვადაში.

2. საგადასახადო ვალდებულების შესრულება წარმოადგენს გადასახადის გადამხდელის ერთ-ერთ ძირითად ვალდებულებას. საგადასახადო ვალდებულება სრულდება გადასახადის გადამხდელისათვის დაკისრებული არასაგადასახადო ხასიათის ვალდებულებათაგან დამოუკიდებლად.

3. საგადასახადო ვალდებულება სრულდება უშუალოდ გადასახადის გადამხდელის მიერ, თუ საგადასახადო კანონმდებლობით სხვა რამ არ არის დადგენილი. საგადასახადო კანონმდებლობით დადგენილ შემთხვევაში საგადასახადო ვალდებულების შესრულება შეიძლება დაეკისროს სხვა ვალდებულ პირს.

4. აკრძალულია გადასახადის გადამხდელის ან სხვა ვალდებული პირის მიერ საგადასახადო ვალდებულების შესრულებაზე ცალმხრივად უარის თქმა ან მისი შესრულების წესის ცალმხრივად შეცვლა, თუ ეს გათვალისწინებული არ არის საგადასახადო კანონმდებლობით.

5. გადასახადის გადამხდელი ან სხვა ვალდებული პირი პასუხს აგებს საგადასახადო ვალდებულების შესრულებაზე მთელი თავისი კუთვნილი ქონებით, თუ ამ კოდექსით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

    მუხლი 31. საგადასახადო ვალდებულების შესრულება საწარმოს (ორგანიზაციის) ლიკვიდაციისას

1. საწარმოს (ორგანიზაციის) ლიკვიდაციისას საგადასახადო ვალდებულება სრულდება ამ საწარმოს (ორგანიზაციის) სალიკვიდაციო კომისიის მიერ მისი (საწარმოს, ორგანიზაციის) ფულადი სახსრებით, აგრეთვე ამ საწარმოს (ორგანიზაციის) ქონების რეალიზაციით მიღებული სახსრებით. სალიკვიდაციო კომისია ვალდებულია შეასრულოს აგრეთვე საწარმოს (ორგანიზაციის) იმ ფილიალისა და სხვა განცალკევებული ქვედანაყოფის საგადასახადო ვალდებულებები, რომლებიც ამ კოდექსის მე- 12 მუხლის თანახმად ითვლებიან საწარმოებად. ფილიალის ან სხვა განცალკევებული ქვედანაყოფის ლიკვიდაციისას საგადასახადო ვალდებულება სრულდება უშუალოდ საწარმოს (ორგანიზაციის) მიერ, რომლის შემადგენლობაშიც შედიოდა იგი, ხოლო თავად ამ საწარმოს (ორგანიზაციის) ლიკვიდაციისას – ამ საწარმოს (ორგანიზაციის) სალიკვიდაციო კომისიის მიერ.

2. თუ ლიკვიდაციისას საგადასახადო ვალდებულების შესრულების მიზნით საწარმოს (ორგანიზაციის) ფულადი სახსრები მისი ქონების რეალიზაციის შედეგად მიღებული სახსრების ჩათვლით, არ არის საკმარისი ამ ვალდებულების სრული მოცულობით შესასრულებლად, საგადასახადო ვალდებულების დარჩენილი დავალიანება უნდა დაიფაროს ამ საწარმოს (ორგანიზაციის) პარტნიორთა მიერ, თუ კანონის, აგრეთვე წესდების ან სხვა სადამფუძნებლო დოკუმენტების თანახმად მათ აკისრიათ სოლიდარული პასუხისმგებლობა ამ საწარმოს (ორგანიზაციის) ვალდებულებათა შესრულებისათვის. ინდივიდუალური საწარმოს ლიკვიდაციისას დარჩენილი დავალიანების დაფარვა ანალოგიური წესით ეკისრება ინდივიდუალური საწარმოს ქონების მესაკუთრეს.

3. საწარმოს (ორგანიზაციის) ლიკვიდაციისას საგადასახადო ვალდებულება სრულდება ლიკვიდაციის დაწყებიდან არა უგვიანეს ერთი თვის განმავლობაში. ობიექტურ გარემოებათა არსებობისას საგადასახადო ორგანოს უფლება აქვს გააგრძელოს საგადასახადო ვალდებულების შესრულების აღნიშნული ვადა, მაგრამ არა უმეტეს ორი თვისა. ვადის გაგრძელება არ აჩერებს 252-ე მუხლის მიხედვით საურავის დარიცხვას.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

    მუხლი 32. საგადასახადო ვალდებულების შესრულება საწარმოს (ორგანიზაციის) რეორგანიზებისას 

1. რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) საგადასახადო ვალდებულება სრულდება ამ მუხლით განსაზღვრული მისი მემკვიდრის (მემკვიდრეების) მიერ.

2. რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) საგადასახადო ვალდებულების შესრულება ეკისრება მის მემკვიდრეს (მემკვიდრეებს), მიუხედავად იმისა, რეორგანიზაციის დასრულებამდე იყო თუ არა ცნობილი მემკვიდრისათვის (მემკვიდრეებისათვის) რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) მიერ საგადასახადო ვალდებულებათა შეუსრულებლობის ან არასათანადოდ შესრულების ფაქტები ან გარემოებები. მემკვიდრე (მემკვიდრეები) ვალდებულია გადაიხადოს რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) მიმართ დარიცხული ყველა საურავი და საწარმოს (ორგანიზაციის) რეორგანიზაციის დასრულებამდე საგადასახადო კანონმდებლობის დარღვევისათვის დაკისრებული ჯარიმა. ამ პუნქტის დებულებები ვრცელდება იმ რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) მემკვიდრეზედაც (მემკვიდრეებზედაც), რომელიც თვითონ იყო აღიარებული სხვა საწარმოს (ორგანიზაციის) მემკვიდრედ (მემკვიდრეებად) და არ შეასრულა ან არასათანადოდ შეასრულა ასეთი მემკვიდრეობით წარმოშობილი ვალდებულებები გადასახადებისა და აღნიშნული სხვა რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) კუთვნილი საურავისა და ჯარიმის თანხების გადახდასთან დაკავშირებით.

3. საწარმოს (ორგანიზაციის) რეორგანიზებისას ამ საწარმოს (ორგანიზაციის) მემკვიდრის (მემკვიდრეების) მიერ მისი საგადასახადო ვალდებულების შესრულების ვადები არ იცვლება.

4. რამდენიმე საწარმოს (ორგანიზაციის) შერწყმისას თითოეული ამ საწარმოს (ორგანიზაციის) საგადასახადო ვალდებულებათა შესრულების მემკვიდრედ ითვლება შერწყმის შედეგად შექმნილი საწარმო (ორგანიზაცია).

5. ერთი საწარმოს (ორგანიზაციის) მეორე საწარმოსთან (ორგანიზაციასთან) მიერთებისას მიერთებული საწარმოს (ორგანიზაციის) საგადასახადო ვალდებულებათა შესრულების მემკვიდრედ ითვლება საწარმო (ორგანიზაცია), რომელსაც მიუერთდა ეს საწარმო (ორგანიზაცია).

6. საწარმოს (ორგანიზაციის) რამდენიმე საწარმოდ (ორგანიზაციად) გაყოფისას თავდაპირველი საწარმოს (ორგანიზაციის) საგადასახადო ვალდებულების შესრულების მემკვიდრეებად ითვლებიან ასეთი გაყოფის შედეგად შექმნილი საწარმოები (ორგანიზაციები).

7. რამდენიმე მემკვიდრის არსებობისას რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) საგადასახადო ვალდებულების შესრულებაში თითოეული მათგანის წილი განისაზღვრება გამყოფი ბალანსით ან სხვა გადამცემი აქტით. თუ გამყოფი ბალანსი ან სხვა გადამცემი აქტი არ იძლევა რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) მემკვიდრის წილის განსაზღვრის საშუალებას ან გამორიცხავს მისი რომელიმე მემკვიდრის მიერ საგადასახადო ვალდებულების სრული მოცულობით შესრულების შესაძლებლობას, ახლად წარმოქმნილ საწარმოებს (ორგანიზაციებს) ეკისრებათ სოლიდარული პასუხისმგებლობა რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) ან მისი შესაბამისი ნაწილის საგადასახადო ვალდებულების შესრულებისათვის.

8. საწარმოს (ორგანიზაციის) ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმის შეცვლისას რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) საგადასახადო ვალდებულების შესრულების მემკვიდრედ ითვლება ასეთი რეორგანიზაციის შედეგად შექმნილი საწარმო (ორგანიზაცია).

9. საწარმოს (ორგანიზაციის) შემადგენლობიდან ერთი ან რამდენიმე საწარმოს (ორგანიზაციის) გამოყოფისას გამოყოფილ საწარმოებს (ორგანიზაციებს) არ უჩნდებათ საგადასახადო ვალდებულების შესრულების მემკვიდრეობითობა რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) მიმართ, თუ ასეთი რეორგანიზაცია მიზნად არ ისახავს რეორგანიზებული საწარმოს (ორგანიზაციის) მიერ საგადასახადო ვალდებულებისაგან თავის არიდებას.

    მუხლი 33. გარდაცვლილი, უგზო-უკვლოდ დაკარგული ან ქმედუუნარო ფიზიკური პირის საგადასახადო ვალდებულების შესრულება

1. გარდაცვლილი ფიზიკური პირის საგადასახადო ვალდებულებას ასრულებს მისი მემკვიდრე (მემკვიდრეები) მემკვიდრეობის მიღების დღიდან მემკვიდრეობით მიღებული ქონების ღირებულების ფარგლებში და სამკვიდრო ქონებაში მისი (მათი) წილის პროპორციულად.

2. მემკვიდრის (მემკვიდრეების) არარსებობის შემთხვევაში გარდაცვლილი პირის საგადასახადო ვალდებულება წყდება.

3. სასამართლოს მიერ ქმედუუნაროდ ან უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარებული პირის საგადასახადო ვალდებულებას ასრულებს ის, ვინც განაგებს ამ ქმედუუნარო ან უგზო-უკვლოდ დაკარგული პირის ქონებას, ამ ქონების ხარჯზე.

4. დადგენილი წესით უგზო-უკვლოდ დაკარგულად ან ქმედუუნაროდ აღიარებული პირის საგადასახადო ვალდებულება, დარიცხული საურავი და ჯარიმები ჩამოიწერება იმ შემთხვევაში, თუ ამ ფიზიკური პირის ქონება არასაკმარისია მისი საგადასახადო ვალდებულების შესასრულებლად და საურავებისა და ჯარიმების გადასახდელად.

5. პირის უგზო-უკვლოდ დაკარგულად ან ქმედუუნაროდ აღიარების გაუქმების შესახებ გადაწყვეტილების მიღების დღიდან განახლდება ადრე ჩამოწერილი საგადასახადო ვალდებულების მოქმედება, საურავების დარიცხვა და ჯარიმების დაკისრება.

    მუხლი 34. საგადასახადო ვალდებულების შესრულების წესი

1. გადასახადის გადამხდელი საგადასახადო ბაზის, გადასახადის განაკვეთისა და საგადასახადო შეღავათების გათვალისწინებით დამოუკიდებლად გამოიანგარიშებს საანგარიშო პერიოდისათვის გადასახდელ გადასახადის თანხას, თუ საგადასახადო კანონმდებლობით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

2. ამ კოდექსით ან საგადასახადო კანონმდებლობის სხვა აქტებით დადგენილ შემთხვევებში გადასახდელი გადასახადის თანხის გამოანგარიშების ვალდებულება შეიძლება დაეკისროს საგადასახადო ორგანოს ან საგადასახადო აგენტს.

3. გადასახადი გამოიანგარიშება შესაბამისი გადასახადისათვის ამ კოდექსით ან საგადასახადო კანონმდებლობის სხვა აქტებით დადგენილი წესით.

4. გადასახადის გადასახდელი თანხა დადგენილ ვადებშ ი გადაიხდება (გადაირიცხება) გადასახადის გადამხდელის ან სხვა ვალდებული პირის მიერ.

კარი II

საშემოსავლო და მოგების გადასახადები

თავი 4

საშემოსავლო გადასახადი

    მუხლი 35. გადასახადის გადამხდელები

საშემოსავლო გადასახადის გადამხდელები არიან რეზიდენტი და არარეზიდენტი ფიზიკური პირები.

    მუხლი 35. გადასახადის გადამხდელები

საშემოსავლო გადასახადის გადამხდელები არიან რეზიდენტი და არარეზიდენტი ფიზიკური პირები. ამასთან, ის რეზიდენტი და არარეზიდენტი ფიზიკური პირები, რომლებიც იბეგრებიან ამ კოდექსის XII¹ და XII² კარების შესაბამისად, აღნიშნული საქმიანობიდან მიღებული ერთობლივი შემოსავლის ნაწილში არ ითვლებიან საშემოსავლო გადასახადის გადამხდელებად. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 36. დაბეგვრის ობიექტი

1. რეზიდენტის საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია დასაბეგრი შემოსავალი, რომელიც გამოითვლება როგორც სხვაობა კალენდარული წლის ერთობლივ შემოსავალსა და ამ პერიოდისათვის საგადასახადო კოდექსით გათვალისწინებული გამოქვითვების თანხას შორის.

2. არარეზიდენტი გადასახადის გადამხდელი, რომელიც საქმიანობას ეწევა საქართველოში არსებული მუდმივი დაწესებულების მეშვეობით, წარმოადგენს საშემოსავლო გადასახადის გადამხდელს დასაბეგრი შემოსავლიდან, რომელიც განისაზღვრება როგორც სხვაობა კალენდარული წლის განმავლობაშ ი მუდმივ დაწესებულებასთან დაკავშირებული საქართველოში არსებული წყაროებიდან მიღებულ ერთობლივ შემოსავლებსა და ამ პერიოდისათვის საგადასახადო კოდექსით გათვალისწინებული გამოქვითვების თანხებს შორის.

3. არარეზიდენტის ერთობლივი შემოსავალი, რომელიც გათვალისწინებული არ არის ამ მუხლის მე-2 ნაწილში, იბეგრება ამ კოდექსის 64-ე მუხლის მიხედვით გადახდის წყაროს მიხედვით გამოქვითვების გარეშე.

4. გადასახადის გადამხდელი არარეზიდენტი ფიზიკური პირი, რომელიც შემოსავლებს იღებს დაქირავებით მუშაობის შედეგად ან სამეწარმეო საქმიანობისათვის გამოყენებული ქონების რეალიზაციით, წარმოადგენს საშემოსავლო გადასახადის გადამხდელს კალენდარული წლის განმავლობაშ ი საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული ერთობლივი შემოსავლის მიხედვით, რომელიც მცირდება ამ პერიოდისათვის ასეთი შემოსავლიდან გამოქვითვის თანხებით.

    მუხლი 37. ერთობლივი შემოსავალი

1. რეზიდენტი გადასახადის გადამხდელის ერთობლივი შემოსავალი შედგება მის მიერ საქართველოში და საქართველოს ფარგლებს გარეთ მიღებული შემოსავლებისაგან.

2. არარეზიდენტი გადასახადის გადამხდელის ერთობლივი შემოსავალი შედგება საქართველოში არსებული წყაროებიდან მიღებული შემოსავლებისაგან.

3. ერთობლივ შემოსავალს განეკუთვნება ეკონომიკური საქმიანობით მიღებული ყველა შემოსავალი, მათ შორის:

ა. ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლები;

ბ. ეკონომიკური საქმიანობით მიღებული შემოსავლები, რომლებიც არ არის დაკავშირებული დაქირავებით მუშაობასთან.

    მუხლი 38. ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლები

1. ხელფასის სახით მიღებულ შემოსავლებს მიეკუთვნება ფიზიკური პირის მიერ დაქირავებით მუშაობის შედეგად მიღებული ნებისმიერი საზღაური ან სარგებელი, მათ შორის წინა სამუშაო ადგილიდან პენსიის ან სხვა სახით მიღებული შემოსავალი, ან შემოსავალი მომავალი სამუშაო ადგილიდან.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის მიზნებისათვის სარგებლის ღირებულებად ითვლება თანხა, დაქირავებულის მიერ ამ ნაწილით განსაზღვრული ოდენობით მიღებული სარგებლისათვის, გადახდილი თანხის გამოკლებით:

ა. ნებისმიერი სახეობის ავტომობილის პირადი სარგებლობისათვის გამოსაყენებლად მიღებისას – საგადასახადო წლის დამდეგს ასეთი სახეობის ახალი ავტომობილის ღირებულების 0,05 პროცენტი დაქირავებულის მიერ ავტომობილის კერძო სარგებლობის მიზნით გამოყენების ყოველი დღისათვის;

ბ. საბაზრო განაკვეთზე დაბალი საპროცენტო განაკვეთით სესხის მიღებისას – საბაზრო განაკვეთით გადასახდელი პროცენტის შესაბამისი თანხა;

გ. დამქირავებლის მიერ დაქირავებულისათვის საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიყიდვისას ან უსასყიდლოდ გადაცემისას – ასეთი საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საბაზრო ფასი;

დ. დამქირავებლის მიერ დაქირავებულის ან მის კმაყოფაზე მყოფთა განათლების მისაღებად დახმარების გაწევისას (დაქირავებულის ვალდებულებათა შესრულებასთან უშუალოდ დაკავშირებული მომზადების პროგრამის ჩაუთვლელად) – დამქირავებლის მიერ განათლების მისაღებად გაწეული დახმარების ღირებულება;

ე. დამქირავებლის მიერ დაქირავებულისათვის ხარჯების ანაზღაურებისას – ანაზღაურების თანხა;

ვ. დამქირავებლის მიერ დაქირავებულისათვის ვალის ან ვალდებულების პატიებისას – ვალის ან ვალდებულების თანხა;

ზ. დამქირავებლის მიერ  დაქირავებულისათვის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დაზღვევის შემთხვევაში სადაზღვევო პრემიის ან სხვა თანხის გადახდისას _ დამქირავებლის მიერ გადახდილი სადაზღვევო პრემიის ამ სხვა თანხის მოცულობა. ამასთან, არასახელმწიფო საპენსიო და ნებაყოფლობითი სამედიცინო დაზღვევის შემთხვევაში დამქირავებლის მიერ დაქირავებულისათვის სადაზღვევო პრემიის ან სხვა თანხის გადახდისას ერთობლივ შემოსავალში მიღებული სარგებლის სახით არ შეიტანება გადახდილი სადაზღვევო პრემია ან სხვა თანხა, რომლის ოდენობა არ აღემატება დაქირავებულის ხელფასის 30 პროცენტს, მაგრამ არა უმეტეს 1200 ლარს წელიწადში;

თ. სხვა შემთხვევაში – სარგებლის საბაზრო ფასი ამ კოდექსის 27-ე მუხლის მიხედვით.

3. ერთობლივ შემოსავალში არ შედის დაქირავებულისათვის გადახდილი სამივლინებო ან წარმომადგენლობითი ხარჯების ანაზღაურება იმ ოდენობით, რომლითაც დგინდება, რომ ასეთი ხარჯები ზომიერი და აუცილებელი იყო დამქირავებლის საქმიანობისათვის საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ განსაზღვრული ნორმების ფარგლებში.

4. ამ მუხლის მე-2 ნაწილით განსაზღვრული ღირებულება და ფასი მოიცავს აქციზს, დამატებული ღირებულების გადასახადს და სხვა გადასახადს, რომლებიც ექვემდებარება გადახდას დაქირავებული პირის მიერ.

საქართველოს 2003 წლის 21 მაისის კანონი №2298-სსმI,№16,13.06.2003წ.,მუხ.112

    მუხლი 39. ეკონომიკური საქმიანობით მიღებული შემოსავლები, რომლებიც დაკავშირებული არ არის დაქირავებით მუშაობასთან

ეკონომიკური საქმიანობით მიღებულ შემოსავლებს, რომლებიც დაკავშირებული არ არის დაქირავებით მუშაობასთან, განეკუთვნება:

ა. სამეწარმეო საქმიანობით მიღებული შემოსავლები, კერძოდ:

– საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიწოდებით მიღებული შემოსავლები;

– სამეწარმეო საქმიანობისათვის გამოყენებული აქტივების რეალიზაციით მიღებული ნამეტი შემოსავალი;

– სამეწარმეო საქმიანობის შეზღუდვის ან საწარმოს დახურვის შედეგად მიღებული შემოსავლები;

– ძირითად საშუალებათა რეალიზაციით მიღებული თანხები, რომლებიც შემოსავალში შეიტანება ამ კოდექსის 54-ე მუხლის მე-7 ნაწილის მიხედვით;

– კომპენსირებული გამოქვითვები 79-ე მუხლის მიხედვით;

ბ. არასამეწარმეო საქმიანობით მიღებული შემოსავლები, კერძოდ:

– პროცენტების სახით მიღებული შემოსავლები;

– დივიდენდები;

– ქონების  ლიზინგით, იჯარით ან ქირით გაცემით მიღებული შემოსავლები;

– როიალტი;

– ვალების ჩამოწერით მიღებული შემოსავლები;

– აქტივების რეალიზაციით მიღებული ნამეტი, ამ მუხლის „ ა” პუნქტით გათვალისწინებული ნამეტი შემოსავლის გარდა;

– სხვა სარგებელი (შემოსავლები), ხელფასის გარდა, რომლებიც ზრდიან გადასახადის გადამხდელის წმინდა აქტივებს, გარდა საწარმოს პარტნიორთა (აქციონერთა) მიერ განხორციელებული შენატანებისა საწესდებო და საემისიო კაპიტალში. ამასთან, პირის მიერ სხვა პირისაგან ქონების ან სარგებლის მიღების შემთხვევაში, ერთობლივ შემოსავლებში შესატანი ქონებისა და სარგებლის ღირებულება განისაზღვრება ამ კოდექსის 38-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2002 წლის 7 მაისის კანონი №1393-სსმI,№13,28.05. 2002წ.,მუხ.51

    მუხლი 40. ერთობლივი შემოსავლის კორექტირება

1. ერთობლივ შემოსავალში არ შედის ფიზიკური პირების მიერ მიღებული დივიდენდები და პროცენტები, რომლებიც ადრე დაიბეგრა საქართველოში არსებული წყაროს მიხედვით ამ კოდექსის 62-ე ,63-ე ან 63¹ მუხლის თანახმად.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 41. ყოველთვიური გამოქვითვის უფლება

ფიზიკურ პირს უფლება აქვს მოახდინოს საგადასახადო წლის განმავლობაში ყოველთვიურად დაუბეგრავი მინიმუმის გამოქვითვა 9 ლარის ოდენობით. ასეთი გამოქვითვა ხდება მხოლოდ ძირითადი სამუშაო ადგილის მიხედვით მიღებული ხელფასიდან.

    მუხლი 42. საშემოსავლო გადასახადის განაკვეთები

1. ფიზიკური პირის დასაბეგრი შემოსავალი იბეგრება შემდეგი განაკვეთებით:

 

დასაბეგრი შემოსავლის ოდენობა კალენდარული წლის განმავლობაში	გადასახადის განაკვეთი
1. 200 ლარამდე	დასაბეგრი შემოსავლის 12%
2. 201-დან 350 ლარამდე	24 ლარი + 200 ლარს ზევით შემოსავლის 15%
3. 351-დან 600 ლარამდე	46,5 ლარი + 350 ლარს ზევით შემოსავლის 17%
4. 601 და მეტი ლატი	89 ლარი + 600 ლარს ზევით შემოსავლის 20%

 

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად წლიური დეკლარაციის მიხედვით გაანგარიშებული საშემოსავლო გადასახადი მცირდება ფიზიკური პირის მიერ წელიწადში 3000 ლარამდე მიღებულ დივიდენდებზე ან პროცენტებზე გადახდილი გადასახადის თანხით, თუ არსებობს მისი გადახდის დამადასტურებელი დოკუმენტი. ამასთან, ამ მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით დასაბეგრი ობიექტის არარსებობის შემთხვევაში გადამხდელს გადახდილი გადასახადის თანხა უბრუნდება ამ კოდექსით გათვალისწინებული წესით, 87-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მიხედვით წარდგენილი დეკლარაციის საფუძველზე.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 2003 წლის 21 მაისის კანონი №2298-სსმI,№16,13.06.2003წ.,მუხ.112

    მუხლი 43. საგადასახადო შეღავათები

1. საშემოსავლო გადასახადით არ იბეგრება ფიზიკურ პირთა შემოსავლების შემდეგი სახეები:

ა. არარეზიდენტის მიერ საქართველოს ტერიტორიაზე უცხოეთის დიპლომატიურ და მასთან გათანაბრებულ დაწესებულებებში დაქირავებით მიღებული შემოსავლები;

ბ . ფიზიკური პირისაგან   ჩუქებით ან მემკვიდრეობით მიღებული ქონების ღირებულება;

გ. გრანტი, კანონმდებლობის შესაბამისად მიღებული პენსია სახელმწიფო სტიპენდია და სახელმწიფო დახმარება;

დ . ალიმენტი;

ე. ბიუჯეტის ხარჯზე გაწეული მატერიალური დახმარება და ერთჯერადი განაცემი;

ვ . შემოსავალი, მიღებული ფიზიკური პირის მიერ იმ საკუთარი წარმოების სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის რეალიზაციით, რომელიც წარმოებულია მოცემული პირის კერძო მეურნეობებში მის სამრეწველო გადამუშავებამდე;

ზ . ფიზიკური პირის მიერ მატერიალური აქტივების რეალიზაციით მიღებული ნამეტი, გარდა სამეწარმეო საქმიანობისათვის გამოყენებული აქტივების რეალიზაციით მიღებული ნამეტისა;

თ . საბიუჯეტო ორგანიზაციების მოსამსახურეთა სპეციალური ფორმის ტანსაცმლის ღირებულების ფულადი ანაზღაურება;

ი. ფიზიკური პირისათვის (დონორისათვის) გაღებული სისხლის საკომპენსაციოდ კვებისათვის გაცემული თანხა;

კ. ფიზიკური პირის მომსახურებისათვის გაცემული შრომის დაცვისათვის აუცილებელი საშუალებები, რომლებიც განსაზღვრულია საქართველოს შრომის კანონთა კოდექსის 146-ე და 147-ე მუხლებით და შრომის მავნეპირობებიან სამუშაოზე და ცხელ საამქროებში მუშებსა და მოსამსახურეებზე დადგენილი ნორმით გაცემული კვების პროდუქტები და გაზიანი მარილიანი წყალი საქართველოს შრომის კანონთა კოდექსის 148-ე და 149-ე მუხლების შესაბამისად;

ლ. ოლიმპიურ თამაშებში, მსოფლიოსა და ევროპის ჩემპიონატებში გამარჯვებისა და საპრიზო ადგილების დაკავებისათვის სპორტსმენების და მათი მწვრთნელების მიერ მიღებული ფულადი და სხვა სახის ჯილდოები დაფინანსებული სახელმწიფოს მიერ;

მ. საქართველოს სახელმწიფო სახაზინო ვალდებულებების რეალიზაციით მიღებული ნამეტი;

ნ. ფიზიკური პირის მიერ ხელფასის სახით ან/და ეკონომიკური საქმიანობით მიღებული შემოსავლის 30 პროცენტი, მაგრამ არა უმეტეს 1200 ლარისა წელიწადში, რომელიც მიმართულია არასახელმწიფო საპენსიო და ნებაყოფლობითი სამედიცინო დაზღვევის განსახორციელებლად. ამასთან, მიზნობრივად გამოყენების პერიოდის დადგომამდე (საპენსიო ასაკის მიღწევა ან სხვა შესაბამისი სადაზღვევო შემთხვევის დადგომა) აღნიშნული თანხის უკან გატანის შემთხვევაში მისი დაბეგვრა განხორციელდება გაცემის წყაროსთან, მოქმედი წესის შესაბამისად.

2. საშემოსავლო გადასახადით არ იბეგრება შემდეგ ფიზიკურ პირთა მიერ კალენდარული წლის განმავლობაში მიღებული დასაბეგრი შემოსავალი 3000 ლარამდე:

ა. ბავშვობიდან ინვალიდებისა, აგრეთვე I და II ჯგუფის ინვალიდებისა მხედველობის გამო;

ბ. მეორე მსოფლიო ომისა და საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისათვის ბრძოლების მონაწილე საქართველოს მოქალაქეებისა;

გ. პირებისა, რომლებსაც მინიჭებული აქვთ „ ქართვლის დედის” საპატიო წოდება;

დ. მარტოხელა დედებისა;

ე. პირებისა, რომელთაც იშვილეს ბავშვი, შვილად აყვანიდან ერთი წლის განმავლობაში;

ვ. პირებისა, რომლებმაც აღსაზრდელად (შვილობილად) აიყვანეს ბავშვი.

3. საშემოსავლო გადასახადით არ იბეგრება I და II ჯგუფის ინვალიდების მიერ (გარდა ამ მუხლის მე-2 ნაწილში მითითებული ინვალიდებისა) კალენდარული წლის განმავლობაში მიღებული დასაბეგრი შემოსავალი 1500 ლარამდე.

4. მაღალმთიან რეგიონებში მცხოვრები მრავალშვილიანი (სამი და მეტი შვილი) პირი თავისუფლდება საშემოსავლო გადასახადისაგან, თუ მისი წლიური შემოსავალი 3 000  ლარზე ნაკლებია, ხოლო ერთ- და ორშვილიან პირს საშემოსავლო გადასახადი უმცირდება 50%-ით.

5. თუ ამ მუხლის მე-2 და მე-3 ნაწილებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში საშემოსავლო გადასახადის გადამხდელს წარმოექმნება ერთზე მეტი შეღავათის უფლება, მასზე გავრცელდება მათგან ერთი, უმაღლესი შეღავათი.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2080-სსმI,№24(31), 26.06. 1999წ.,მუხ.113

საქართველოს 1999 წლის 25 ივნისის კანონი №2180-სსმI,№26(33), 05.07. 1999წ.,მუხ.139

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2000 წლის 11 ოქტომბრის კანონი №544-სსმI,№37, 24.10. 2000წ.,მუხ.105

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2003 წლის 21 მაისის კანონი №2298-სსმI,№16,13.06.2003წ.,მუხ.112

თავი 5

მოგების გადასახადი

    მუხლი 44. გადასახადის გადამხდელები

1. მოგების გადასახადის გადამხდელები არიან საქართველოს საწარმოები და უცხოური საწარმოები.

2. ამ კოდექსის მე-12 მუხლის პირველი ნაწილის „ გ” პუნქტით გათვალისწინებული  ფილიალები არ არიან მოგების გადასახადის დამოუკიდებელი გადამხდელები. ამხანაგობები და სხვა ანალოგიური წარმონაქმნები მოგების გადასახადს გადაიხდიან ამ კოდექსის 75-ე მუხლის შესაბამისად.

2. ამ კოდექსის მე-12 მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ფილიალები არ არიან მოგების გადასახადის დამოუკიდებელი გადამხდელები. მოგების გადასახადის გადამხდელებად აგრეთვე არ ითვლებიან ის საწარმოები, რომლებიც იბეგრებიან ამ კოდექსის XII² კარის შესაბამისად. ამხანაგობები და სხვა ანალოგიური წარმონაქმნები მოგების გადასახადს გადაიხდიან ამ კოდექსის 75-ე მუხლის შესაბამისად. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

3. თუ უცხოური პირი არ არის ფიზიკური პირი და არ დაასაბუთებს თავის თანამფლობელობას ამ კოდექსის 75-ე მუხლის მიხედვით, ამ კარის მიზნებიდან გამომდინარე, იგი განიხილება როგორც საწარმო.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 45. დაბეგვრის ობიექტი

1. საქართველოს საწარმოს დაბეგვრის ობიექტია მოგება. იგი განისაზღვრება როგორც სხვაობა გადასახადის გადამხდელის ერთობლივ შემოსავალსა (რომელიც განისაზღვრება ამ კოდექსის 37-ე მუხლის შესაბამისად) და ამ კოდექსის მე-6 თავით გათვალისწინებული დაქვითვის თანხებს შორის. ამასთან, ერთობლივ შემოსავალში ჩაითვლება ყველა ის შემოსავალი, რომელიც გავლენას ახდენს გადასახადის გადამხდელის მოგებაზე, მათ შორის უსასყიდლოდ მიღებული ქონების, ფულადი სახსრების, შესრულებული სამუშაოსა და გაწეული მომსახურების ღირებულება, გარდა მოგების გადასახადისაგან განთავისუფლებული შემოსავლებისა.

2. უცხოური საწარმო, რომელიც საქართველოში ეწევა საქმიანობას მუდმივი დაწესებულების მეშვეობით, წარმოადგენს გადასახადის გადამხდელს მუდმივ დაწესებულებასთან დაკავშირებული საქართველოში არსებული წყაროებიდან მიღებული ერთობლივი შემოსავლების მიხედვით, რომლებიც მცირდება ამ კოდექსით გათვალისწინებული დაქვითვების თანხებით.

3. უცხოური საწარმოს ერთობლივი შემოსავალი, რომელიც დაკავშირებული არ არის მუდმივ დაწესებულებასთან, გადასახადით იბეგრება ამ კოდექსის 64-ე მუხლით განსაზღვრული გაცემის წყაროს მიხედვით დაქვითვების გარეშე, თუ შემოსავლის წყარო საქართველოშია.

4. უცხოური საწარმო, რომელიც ქონების რეალიზაციით იღებს ამ მუხლის მე-5 ნაწილით გათვალისწინებულ შემოსავალს, რომელიც დაკავშირებული არ არის საქართველოში მის მუდმივ დაწესებულებასთან, წარმოადგენს მოგების გადასახადის გადამხდელს კალენდარული წლის განმავლობაში საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული ერთობლივი შემოსავლის მიხედვით, რომელიც მცირდება ამ პერიოდისათვის საგადასახადო კოდექსით გათვალისწინებული დაქვითვის თანხებით, რომლებიც დაკავშირებულია ამ შემოსავლებთან.

5. ამ მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებული ქონების რეალიზაციით მიღებულ შემოსავლებს განეკუთვნება:

ა. რეზიდენტი იურიდიული პირის ჩვეულებრივი აქციების რეალიზაციით მიღებული მოგება;

ბ. ამ კოდექსის 29-ე მუხლის 21-ე ნაწილით გათვალისწინებული აქტივების ან ქონების რეალიზაციით მიღებული მოგება;

გ. ამ კოდექსის 29-ე მუხლის მე-18 ნაწილის „ლ“ და „მ“ პუნქტებით  გ ათვა ლისწინებული ქონების რეალიზაციით მიღებული მოგება.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 45. დაბეგვრის ობიექტი

1. საქართველოს საწარმოს დაბეგვრის ობიექტია დასაბეგრი მოგება. იგი განისაზღვრება, როგორც სხვაობა გადასახადის გადამხდელის ერთობლივ შემოსავალსა (რომელიც განისაზღვრება ამ კოდექსის 37-ე მუხლის შესაბამისად) და ამ კოდექსის მე-6 თავით გათვალისწინებული გამოქვითვის თანხებს შორის. ამასთან, ერთობლივ შემოსავალში ჩაითვლება ყველა ის შემოსავალი, რომელიც გავლენას ახდენს გადასახადის გადამხდელის მოგებაზე, მათ შორის, უსასყიდლოდ მიღებული ქონების, ფულადი სახსრების, შესრულებული სამუშაოსა და გაწეული მომსახურების ღირებულება, გარდა მოგების გადასახადის გადახდისაგან გათავისუფლებული შემოსავლებისა.

2. უცხოური საწარმო, რომელიც საქართველოში ეწევა საქმიანობას მუდმივი დაწესებულების მეშვეობით, წარმოადგენს გადასახადის გადამხდელს მუდმივ დაწესებულებასთან დაკავშირებული, საქართველოში არსებული წყაროებიდან მიღებული ერთობლივი შემოსავლების მიხედვით, რომლებიც მცირდება ამ კოდექსით გათვალისწინებული გამოქვითვის თანხებით.

3. უცხოური საწარმოს ერთობლივი შემოსავალი, რომელიც დაკავშირებული არ არის მუდმივ დაწესებულებასთან, გადასახადით იბეგრება ამ კოდექსის 64-ე მუხლით განსაზღვრული გადახდის წყაროს მიხედვით გამოქვითვის გარეშე, თუ შემოსავლის წყარო საქართველოშია.

4. უცხოური საწარმო, რომელიც ქონების რეალიზაციით იღებს ამ მუხლის მე-5 ნაწილით გათვალისწინებულ შემოსავალს, რომელიც დაკავშირებული არ არის საქართველოში მის მუდმივ დაწესებულებასთან, წარმოადგენს მოგების გადასახადის გადამხდელს კალენდარული წლის განმავლობაში საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული ერთობლივი შემოსავლის მიხედვით, რომელიც მცირდება აღნიშნული პერიოდისათვის ამ კოდექსით გათვალისწინებული გამოქვითვის თანხებით, რომლებიც დაკავშირებულია ამ შემოსავალთან.

5. ამ მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებული ქონების რეალიზაციით მიღებულ შემოსავალს განეკუთვნება:

ა. რეზიდენტი იურიდიული პირის ჩვეულებრივი აქციების რეალიზაციით მიღებული შემოსავალი;

ბ. ამ კოდექსის 29-ე მუხლის მე-18 ნაწილის „ლ“ ან „მ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ქონების რეალიზაციით მიღებული შემოსავალი;

გ. ამ კოდექსის 29-ე მუხლის 21-ე ნაწილით გათვალისწინებული აქტივების ან ქონების რეალიზაციით მიღებული შემოსავალი. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

     მუხლი 45¹. საწარმოს ერთობლივი შემოსავლის კორექტირება

ერთობლივ შემოსავალში არ შედის საწარმოს მიერ მიღებული შემოსავალი, რომელიც იბეგრება ამ კოდექსის 63¹ მუხლის შესაბამისად.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 46. გადასახადის განაკვეთები

1. საწარმოს დასაბეგრი მოგება იბეგრება 20 პროცენტით.

2. უცხოური საწარმოს მუდმივი დაწესებულების საქმიანობასთან დაუ კავშირებე ლი შემოსავლები იბეგრება ამ კოდექსის 64-ე მუხლით განსაზღვრული განაკვეთებით.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

    მუხლი 47. საგადასახადო შეღავათები

მოგების გადასახადით დაბეგვრისაგან თავისუფლდება:

ა. საქართველოს საპატრიარქოს მიერ რელიგიური დანიშნულებით გამოყენებული ჯვრების, სანთლების, ხატების, წიგნებისა და კალენდრების რეალიზაციით მიღებული მოგება;

ბ. საბიუჯეტო და საქველმოქმედო ორგანიზაციების მოგება, ეკონომიკური საქმიანობით მიღებული მოგების გარდა;

გ. ორგანიზაციის მიერ მიღებული გრანტები, საწევრო შენატანები და შემოწირულობები;

დ . საპროთეზო ორთოპედიული საწარმოების პროფილური საქმიანობით მიღებული მოგება;

ე . ინვალიდებისა და მათი რეაბილიტაციისათვის საჭირო ტექნიკურ საშუალებათა წარმოებით მიღებული მოგება;

ვ. (ამოღებულია);

ზ .  ორგანიზაციების მოგება, ეკონომიკური საქმიანობით მიღებული მოგების გარდა;

თ . საქართველოს ეროვნული ბანკის მოგება;

ი. საქართველოს არარეზიდენტების მიერ დაფუძნებული იმ სანაოსნო (გემთმფლობელი) საწარმოების მიერ მიღებული მოგება, რომლებიც საქართველოს ტერიტორიაზე არ ეწევიან სამეწარმეო საქმიანობას და რომელთა გემებიც (გემიც) დაცურავენ საქართველოს სახელმწიფო ალმით; (ამოღებულია); (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

კ) ენერგიის განახლებადი წყაროების (მზის, ქარის, გეოთერმული, ბიომასის ენერგია და ჰიდროენერგია) ასათვისებელი მოწყობილობებისა და ენერგოდამზოგი საშუალებების (ენერგოდამზოგი ნათურები) წარმოებით და რეალიზაციით მიღებული მოგება;

ლ) მაღალმთიანი რეგიონების ტერიტორიაზე არსებული საწარმოების (სავაჭრო საწარმოების გარდა) მოგების ის ნაწილი, რომელიც მიღებულია უშუალოდ ამ ტერიტორიაზე საწარმოთა მიერ განხორციელებული საქმიანობის შედეგად;

მ. საქართველოს სახელმწიფო სახაზინო ვალდებულებების რეალიზაციით მიღებული ნამეტი;

ნ. არანაკლებ 3 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში), ხოლო ამ მუხლის „ლ“ ქვეპუნქტის ამოქმედებამდე მაღალმთიან რეგიონებში არანაკლებ 0,25 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში) ღირებულების ინვესტიციით აშენებული ტურისტთა განთავსების ობიექტის – სასტუმროს საქმიანობიდან (სასტუმროს ნომრის ღირებულებიდან) მიღებული მოგება მისი ექსპლუატაციაში შესვლიდან 2 წლის განმავლობაში სრულად, ხოლო შემდეგი 4 წლის განმავლობაში – 50%-ის ოდენობით; არანაკლებ 10 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში) ღირებულების ინვესტიციით აშენებული ტურისტთა განთავსების ობიექტის – სასტუმროს საქმიანობიდან (სასტუმროს ნომრის ღირებულებიდან) მიღებული მოგება მისი ექსპლუატაციაში შესვლიდან 5 წლის განმავლობაში სრულად, ხოლო შემდეგი 2 წლის განმავლობაში – 50%-ის ოდენობით; არანაკლებ 50 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში) ღირებულების ინვესტიციით აშენებული ტურისტთა განთავსების ობიექტის – სასტუმროს საქმიანობიდან (სასტუმროს ნომრის ღირებულებიდან) მიღებული მოგება მისი ექსპლუატაციაში შესვლიდან 10 წლის განმავლობაში სრულად;

ო. სამედიცინო დაწესებულებების (მიუხედავად ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმისა) სამედიცინო საქმიანობიდან მიღებული მოგების ის ნაწილი, რომელიც მოხმარდება რეინვესტირებას (დაწესებულების რეაბილიტაცია, ტექნიკური ბაზის უზრუნველყოფა) და თანამშრომელთა მატერიალურ წახალისებას.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 29 მაისის კანონი №1406-პარლამენტის უწყებანი, №21-22,14.06.1998წ.,

გვ.11

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2080-სსმI,№24(31), 26.06. 1999წ.,მუხ.113

 საქართველოს 1999 წლის 23 ივლისის კანონი №2343-სსმI,№38(45), 04.08. 1999წ.,მუხ.189

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2003 წლის 29 იანვრის კანონი №1967-სსმI,№5,19.02.2003წ.,მუხ.37

საქართველოს 2003 წლის 6 ივნისის კანონი №2325-სსმI,№19,01.07.2003წ.,მუხ.123

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

თავი 6

გამოქვითვები და ზარალი

    მუხლი 48. შემოსავლის მიღებასთან დაკავშირებული ხარჯები

ერთობლივი შემოსავლიდან გამოიქვითება ყველა ხარჯი, რომლებიც დაკავშირებულია მის მიღებასთან, გარდა ძირითად საშუალებათა შეძენის, დადგმისა და სხვა კაპიტალური ხარჯებისა, ამ კოდექსის 81-ე მუხლის მიხედვით; აგრეთვე იმ ხარჯების გარდა, რომლებიც არ ექვემდებარება გამოქვითვას ამ კოდექსის 49-ე მუხლისა და ამ თავის სხვა დებულებათა თანახმად. დაბეგვრის მიზნით ლიზინგით გაცემული ძირითადი საშუალებების შემძენად და მათზე კაპიტალური ხარჯების გამწევად ითვლება ლიზინგის საგნის მიმღები.

საქართველოს 2002 წლის 7 მაისის კანონი №1393-სსმI,№13,28.05. 2002წ.,მუხ.51

    მუხლი 49. ხარჯები, რომლებიც არ გამოიქვითება

1. არ გამოიქვითება ის ხარჯები, რომლებიც დაკავშირებული არ არის ეკონომიკურ საქმიანობასთან.

2. არ დაიშვება გართობაზე გაწეული ხარჯების გამოქვითვა. წარმომადგენლობითი ხარჯები გამოიქვითება საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ დადგენილი ნორმების მიხედვით.

3. ამ მუხლის მე-2 ნაწილის მოთხოვნა არ გამოიყენება იმ გადასახადის გადამხდელის მიმართ, რომელიც ეწევა გართობითი ხასიათის სამეწარმეო საქმიანობას, თუ ხარჯები გაწეულია ასეთი საქმიანობის ფარგლებში.

4. არ გამოიქვითება ფიზიკური პირის მიერ პირადი მოხმარებისათვის გაწეული ხარჯები და ხელფასის სახით შემოსავლის მიღებასთან დაკავშირებული ხარჯები.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

    მუხლი 50. პროცენტების გამოქვითვის შეზღუდვა

1. ამ მუხლის მე-2 ნაწილის გათვალისწინებით, კრედიტისათვის გადახდილი პროცენტები გამოიქვითება პროცენტების იმ თანხის ფარგლებში, რომელიც განისაზღვრება კრედიტის გაცემის მომენტისათვის საქართველოს ეროვნული ბანკის ბანკთაშორის საკრედიტო აუქციონზე ჩამოყალიბებული საპროცენტო განაკვეთის 150 პროცენტის ოდენობით.

2. იმ საწარმოში, რომლის კაპიტალის 20 პროცენტზე მეტი პირდაპირ ან არაპირდაპირ ეკუთვნის მოგების გადასახადის გადახდისაგან გათავისუფლებულ იურიდიულ პირებს, ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული გამოსაქვითი პროცენტების თანხა არ უნდა აღემატებოდეს გადამხდელის მიერ პროცენტის სახით მიღებული ნებისმიერი შემოსავლისა და ნებადართული გამოქვითვებით (პროცენტების გამოქვითვების გარდა) შემცირებული ერთობლივი შემოსავლების თანხის 50 პროცენტის ჯამს.

    მუხლი 51. საეჭვო ვალების გამოქვითვა

1. გადასახადის გადამხდელს უფლება აქვს გამოქვითოს რეალიზებულ საქონელთან, სამუშაოსა და მომსახურებასთან დაკავშირებული საეჭვო ვალები, რომელთა მიხედვით მიღებული შემოსავლები ადრე შეტანილ იყო სამეწარმეო საქმიანობით მიღებულ ერთობლივ შემოსავალში.

2. საეჭვო ვალების გამოქვითვა დაიშვება მხოლოდ იმ შემთხვევებში , თუ დავალიანება ჩამოწერილია და ასახულია გადასახადის გადამხდელის საბუღ ალტრო ანგარიშგებაში.

3. ბანკები სესხების შესაძლო დანაკარგების რეზერვების გამოქვით ვას ახდენენ საეჭვო ვალებისა და გაცემული სესხების შესაძლო დანაკარგების რეზერვების შექმნის შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესით.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

    მუხლი 52. სარეზერვო ფონდებში გადარიცხვების გამოქვითვა

1. იურიდიულ პირს, რომელიც ეწევა სადაზღვევო საქმიანობას, უფლება აქვს სარეზერვო ფონდებში გადარიცხული თანხა გამოქვითოს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი ნორმებით.

2. სარეზერვო ფონდებში გადარიცხული თანხები გამოიქვითება მხოლოდ ამ კოდექსის 51-ე მუხლის მე-2 ნაწილითა და ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში.

    მუხლი 53. სამეცნიერო-კვლევითი, საპროექტო და საცდელ-საკონსტრუქტორო სამუშაოთა ხარჯების გამოქვითვა

გამოქვითვას ექვემდებარება ერთობლივი შემოსავლის მიღებასთან დაკავშირებული სამეცნიერო-კვლევითი, საპროექტო და საცდელ-საკონსტრუქტორო სამუშაოთა ხარჯები, გარდა ძირითად საშუალებათა შეძენასა და დადგმაზე გაწეული, აგრეთვე სხვა კაპიტალური ხარჯებისა.

    მუხლი 54. საამორტიზაციო ანარიცხები და გამოქვითვები ძირითად საშუალებათა მიხედვით

1. ეკონომიკურ საქმიანობაში გამოყენებულ ძირითად საშუალებათა საამორტიზაციო ანარიცხები გამოიქვითება ამ მუხლით გათვალისწინებული პირობების მიხედვით.

2. ამორტიზაციის თანხა არ დაერიცხება კონსერვაციის რეჟიმზე გადაყვანილ ძირითად საშუალებებს, მიწას, ხელოვნების ნიმუშებსა და სხვა არაამორტიზებად აქტივებს.

3. ძირითადი საშუალებები, რომლებიც ექვემდებარება ამორტიზაციას, ჯგუფდება ამორტიზაციის შემდეგი ნორმების მიხედვით:

 

ჯგუფის ნომერი	ძირითადი საშუალებები	ამორტიზაციის ნორმა, %
1	მსუბუქი ავტომობილები; ავტოსატრაქტორო ტექნიკა გზებზე გამოსაყენებლად; სპეციალური ინსტრუმენტები, ინვენტარი და მოწყობილობა; კომპიუტერები, მონაცემთა დამუშავების პერიფერიული მოწყობილობები და აღჭურვილობა	20
2	საავტომობილო ტრანსპორტის მოძრავი შედგენილობა: სატვირთო ავტომობილები, ავტობუსები, სპეციალური ავტომობილები და ავტომისაბმელები; მანქანები და მოწყობილობა მრეწველობის ყველა დარგისათვის, სამსხმელო წარმოებისათვის; სამჭედლო-საწნეხი მოწყობილობა; ელექტრონული მოწყობილობა; სამშენებლო მოწყობილობა; სასოფლო-სამეურნეო მანქანები და მოწყობილობა; ავეჯი ოფისისათვის	15
3	სარკინიგზო, საზღვაო და სამდინარო-სატრანსპორტო საშუალებები; ძალოვანი მანქანები და მოწყობილობა; თბოტექნიკური მოწყობილობა, ტურბინული მოწყობილობა, ელექტროძრავები და დიზელ-გენერატორები, ელექტროგადაცემისა და კავშირგაბმულობის მოწყობილობები; მილსადენები	8
4	შენობები, ნაგებობები	7
5	ამორტიზებადი აქტივები, რომლებიც შეტანილი არ არის სხვა ჯგუფებში	10

 

4. გადამხდელის გადაწყვეტილებით თითოეული ჯგუფის საამორტიზაციო ანარიცხების ოდენობა გამოიანგარიშება საგადასახადო წლის ბოლოს ჯგუფის ღირებულებით ბალანსთან არა უმეტეს ამ მუხლის მე-3 ნაწილში მითითებული ამორტიზაციის ნორმების ფარგლებში ფაქტობრივი დარიცხვის შესაბამისად.

5. შენობებსა და ნაგებობებს (შემდგომში – ნაგებობები) ამორტიზაცია დაერიცხება თითოეულ ნაგებობაზე ცალ-ცალკე.

6. საგადასახადო წლის ბოლოსათვის ჯგუფის ღირებულებით ბალანსს წარმოადგენს შემდეგი წესით განსაზღვრული თანხა: გასული წლის ბოლოსათვის ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსი მცირდება გასულ საგადასახადო წელს დარიცხული ამორტიზაციის თანხით და ამ მუხლის მე-8 და მე-9 ნაწილების შესაბამისად წარმოებული გამოქვითვებით, რომელსაც ემატება საგადასახადო წლის განმავლობაში ჯგუფისათვის დამატებულ ძირითად საშუალებათა ღირებულება 81-ე მუხლის თანახმად, აგრეთვე გასული საგადასახადო წლის განმავლობაში ძირითად საშუალებებზე გაწეული რემონტის ხარჯები ზღვრული დონის ზემოთ 55-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად და აკლდება საგადასახადო წლის განმავლობაში ჯგუფის ძირითად საშუალებათა რეალიზაციის შედეგად მიღებული თანხები. ამასთან, არსებული ნაშთის ფარგლებში წლის ბოლოს ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსი მცირდება კონსერვაციის რეჟიმზე გადაყვანილი ძირითადი საშუალებების ნარჩენი ღირებულებით, რომლის აღდგენა იმავე ოდენობით ხდება იმ საგადასახადო წლის ჯგუფის ღირებულებით ბალანსში, რომელშიც განხორციელდა კონსერვაციის რეჟიმიდან მოხსნა.

7. თუ საგადასახადო წლის განმავლობაში ჯგუფის ძირითად საშუალებათა რეალიზაციით მიღებული თანხა აღემატება ჯგუფის ღირებულებით ბალანსს წლის ბოლოსათვის, მაშინ ნამეტი თანხა ჩაითვლება  ერთობლივ შემოსავალში და ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსი ნულს გაუტოლდება.

8. თუ ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსი წლის ბოლოსათვის 100 ლარზე ნაკლებია, ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსის თანხა ექვემდებარება გამოქვითვას.

9. თუ ჯგუფის ყველა ძირითადი საშუალება რეალიზებული ან ლიკვიდირებულია, ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსის თანხა წლის ბოლოსათვის ექვემდებარება გამოქვითვას ერთობლივი შემოსავლიდან.

10. გადამხდელებს უფლება აქვთ გამოიყენონ დაჩქარებული ამორტიზაციის ნორმა მხოლოდ მეორე და მესამე ჯგუფის ძირითადი საშუალებების მიხედვით, მაგრამ არა უმეტეს ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული ნორმების ორმაგი ოდენობისა.

11. ლიზინგით მიღებული ძირითადი საშუალებები (ლიზინგის საგანი), რომლებიც ექვემდებარება ამორტიზაციას, ჯგუფდება ცალ-ცალკე ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული ნორმების მიხედვით. გადამხდელს, რომელიც ითვლება ლიზინგის საგნის მიმღებად, უფლება აქვს გამოიყენოს ამორტიზაციის წრფივი მეთოდი და საამორტიზაციო ხარჯი გამოქვითოს ლიზინგის მთელი პერიოდის განმავლობაში, აგრეთვე მას უფლება აქვს გამოიყენოს დაჩქარებული ამორტიზაციის ნორმა ყველა ჯგუფის ძირითადი საშუალებების მიმართ, მაგრამ არა უმეტეს ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული ნორმების ორმაგი ოდენობისა.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 21 დეკემბრის კანონი №1212-სსმI,№36, 31.12. 2001წ.,მუხ.144

საქართველოს 2002 წლის 7 მაისის კანონი №1393-სსმI,№13,28.05. 2002წ.,მუხ.51

    მუხლი 55. ძირითად საშუალებათა რემონტის ხარჯების გამოქვითვა

1. ცალკეულ ჯგუფში შემავალ ძირითად საშუალებათა რემონტის ხარჯების გამოქვითვა დაიშვება ყოველწლიურად – წლის ბოლოსათვის ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსის 5 პროცენტამდე ოდენობით.

2. თანხა, რომელიც აღემატება ამ მუხლის პირველი ნაწილით დადგენილ ზღვრულ დონეს, ზრდის ჯგუფის  ღირებულებით ბალანსს.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

    მუხლი 56. სადაზღვევო შენატანების ხარჯების გამოქვითვა

დაზღვევის ხელშეკრულებათა საფუძველზე და სავალდებულო სამედიცინო დაზღვევისას დაზღვეულთა მიერ გადახდილი სადაზღვევო შენატანები, გარდა მაგროვებადი და დაბრუნებადი ხასიათის ხელშეკრულებათა მიხედვით გადახდილი სადაზღვევო შენატანებისა, ექვემდებარება გამოქვითვას.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

    მუხლი 57. გეოლოგიური კვლევებისა და ბუნებრივი რესურსების მოპოვების მოსამზადებელ სამუშაოთა ხარჯები

1. გეოლოგიურ კვლევებსა და ბუნებრივი რესურსების მოპოვების მოსამზადებელ სამუშაოებზე გაწეული ხარჯები გამოიქვითება ერთობლივი შემოსავლიდან საამორტიზაციო ანარიცხების სახით მე-2 ჯგუფის ძირითად საშუალებათა ამორტიზაციის ნორმის მიხედვით და აღირიცხება ცალკე.

2. ამ მუხლის მოთხოვნა ვრცელდება იმ არამატერიალური აქტივების ხარჯებზედაც, რომლებიც გაწეულია გადასახადის გადამხდელის მიერ ბუნებრივი რესურსების გეოლოგიური კვლევის, დამუშავების ან ექპლუატაციის უფლების შეძენასთან დაკავშირებით.

    მუხლი 58. არამატერიალური აქტივების ხარჯები

1. არამატერიალურ აქტივებს მიეკუთვნება ფიზიკურ და იურიდიულ პირთა ხარჯები არამატერიალურ ობიექტებზე, რომლებიც გამოიყენება ეკონომიკურ საქმიანობაში ხანგრძლივი პერიოდის მანძილზე, თუ მათ აქვთ სასარგებლო გამოყენების შეზღუდული ვადა.

2. არამატერიალური აქტივების ხარჯები გამოიქვითება საამორტიზაციო ანარიცხების სახით მე-5 ჯგუფის ძირითად საშუალებათა ამორტიზაციის ნორმის მიხედვით და აღირიცხება ცალკე.

3. ამორტიზაციას დაქვემდებარებული არამატერიალური აქტივების ღირებულებაში არ შეიტანება მათი შეძენის ან წარმოების ხარჯები, თუ ისინი უკვე გამოქვითული იყო გადასახადის გადამხდელის დასაბეგრი მოგების (შემოსავლის) გამოანგარიშებისას.

    მუხლი 59. გადასახადებისა და ჯარიმების გამოქვითვის შეზღუდვა

არ გამოიქვითება:

ა. მოგების გადასახადი და საშემოსავლო გადასახადი, რომლებიც გადახდილია საქართველოში ან სხვა სახელმწიფოში;

ბ. ბიუჯეტში შესატანი ან შეტანილი ჯარიმებისა და საურავის თანხები.

    მუხლი 60. ზარალი ქონების რეალიზაციისას

1. მეწარმე ფიზიკური პირის მიერ ქონების რეალიზაციით მიღებული ზარალის კომპენსაცია ხდება ასეთი ქონების რეალიზაციით მიღებული ღირებულების ნამეტით. თუ ზარალის კომპენსაცია შეუძლებელია იმავე წელს, მაშინ იგი გადაიტანება ხუთ წლამდე ვადით და მისი კომპენსაცია მოხდება ასეთი ქონების რეალიზაციით მიღებული ღირებულების ნამეტით.

2. საქართველოს სახელმწიფო სახაზინო ვალდებულებების რეალიზაციით მიღებული ზარალი არ კომპენსირდება.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 61. ზარალის გადატანა

1. ფიზიკური პირის მიმართ კოდექსით გათვალისწინებული დაქვითვების გადამეტება იმ ერთობლივ შემოსავალზე, რომელიც დაკავშირებული არ არის დაქირავებით მუშაობასთან, არ გამოიქვითება ხელფასის ხარჯზე. იგი გადაიტანება ხუთ წლამდე ვადით და დაიფარება შემდგომი პერიოდების ეკონომიკური საქმიანობით მიღებული ერთობლივი შემოსავლების ხარჯზე.

2. იურიდიული პირის მიმართ ამ კოდექსით გათვალისწინებული გამოქვითვების გადამეტება ერთობლივ შემოსავალზე გადაიტანება ხუთ წლამდე ვადით და დაიფარება მომავალი პერიოდების მოგების ხარჯზე.

თავი 7

გადასახადის დაკავება გადახდის წყაროსთან

    მუხლი 62. დივიდენდების დაბეგვრა გადახდის წყაროსთან

1. საქართველოს საწარმოების მიერ გადახდილი დივიდენდები იბეგრება გადახდის წყაროსთან 10-პროცენტიანი განაკვეთით.

2. ფიზიკური პირების მიერ მიღებული დივიდენდები, რომლებიც დაიბეგრა გადახდის წყაროსთან, შემდგომ დაბეგვრას არ ექვემდებარება.

3. საქართველოს საწარმოს, რომელმაც მიიღო საქართველოში გადახდის წყაროსთან ადრე დაბეგრილი დივიდენდები, უფლება აქვს ჩათვალოს ადრე დაკავებული გადასახადის თანხა, თუ არსებობს გადახდის დამადასტურებელი დოკუმენტი.

    მუხლი 63. პროცენტების დაბეგვრა გადახდის წყაროსთან

1. რეზიდენტის ან არარეზიდენტის მუდმივი დაწესებულების მიერ ან მისი სახელით გადახდილი პროცენტები იბეგრება გადახდის წყაროსთან გადასახდელი თანხის 10-პროცენტიანი განაკვეთით, თუ შემოსავლის წყარო საქართ ველოშია.

2. რეზიდენტი ბანკებისათვის კრედიტებზე (სესხებზე) გადახდილი პროცენტები არ იბეგრება გადახდის წყაროსთან.

3. ფიზიკური პირის მიერ მიღებული პროცენტები, რომლებიც დაიბეგრა გადახდის წყაროსთან, შემდგომ დაბეგვრას არ ექვემდებარება.

4. რეზიდენტ იურიდიულ პირს, რომლის მოგებაც ექვემდებარება დაბეგვრას და რომელმაც მიიღო საქართველოში გადახდის წყაროსთან ადრე დაბეგრილი პროცენტები, უფლება აქვს ჩათვალოს გადახდის წყაროსთან ბიუჯეტში გადახდილი გადასახადის თანხა, თუ არსებობს გადახდის დამადასტურებელი საბუთები.

5. ეს მუხლი არ ვრცელდება ამ კოდექსის 63¹ მუხლით გათვალისწინებულ შემთხვევაზე.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

     მუხლი 63¹. საქართველოს სახელმწიფო სახაზინო ვალდებულებებზე გადახდილი პროცენტების დაბეგვრა

1. საქართველოს სახელმწიფო სახაზინო ვალდებულებებზე სახელმწიფოს მიერ გადახდილი პროცენტები იბეგრება გადახდის წყაროსთან, 10-პროცენტიანი განაკვეთით.

2. ამ მუხლის შესაბამისად დაბეგრილი შემოსავალი შემდგომ დაბეგვრას ან გადაანგარიშებას არ ექვემდებარება.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 64. არარეზიდენტთა შემოსავლების დაბეგვრა გადახდის წყაროსთან

1. არარეზიდენტის მიერ საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული შემოსავალი, რომელიც არ მიეკუთვნება არარეზიდენტის საქართველოს ტერიტორიაზე მდებარე მუდმივ დაწესებულებას, იბეგრება გადახდის წყაროსთან შემდეგი განაკვეთებით:

ა. დივიდენდები – 62-ე მუხლის მიხედვით;

ბ. პროცენტები – 63-ე  და 63¹ მუხლები ს მიხედვით;

გ. სადაზღვევო შენატანები, რომლებიც გადახდილია რისკის დაზღვევის ან გადაზღვევის ხელშეკრულებათა საფუძველზე ფიზიკური პირების – მეწარმეების, ფიზიკური პირების, რომლებიც დამოუკიდებლად ეწევიან „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ საქმიანობას (გარდა სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობისა), იურიდიული პირების, აგრეთვე საწარმოების, ორგანიზაციების და მუდმივი დაწესებულებების მიერ, – 4 პროცენტით;

დ. ფიზიკური პირების – მეწარმეების, ფიზიკური პირების, რომლებიც დამოუკიდებლად ეწევიან „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ საქმიანობას (გარდა სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობისა), იურიდიული პირების, აგრეთვე საწარმოების, ორგანიზაციების და მუდმივი დაწესებულებების გადასახდელები საქართველოსა და სხვა სახელმწიფოებს შორის  კავშირგაბმულობასა,  გადაზიდვებში და მგზავრთა გადაყვანაში ტელესაკომუნიკაციო და სატრანსპორტო მომსახურებისათვის – 4 პროცენტით. აღნიშნული განაკვეთით იბეგრება აგრეთვე „ ნავთობისა და გაზის შესახებ” საქართველოს კანონით განსაზღვრული ნავთობისა და გაზის ოპერაციების განხორციელებისას არარეზიდენტი ქვეკონტრაქტორების მიერ მიღებული შემოსავალი.

ე. ფიზიკური პირების – მეწარმეების, ფიზიკური პირების, რომლებიც დამოუკიდებლად ეწევიან „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ საქმიანობას (გარდა სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობისა), იურიდიული პირების, აგრეთვე საწარმოების, ორგანიზაციების და მუდმივი დაწესებულებების  შემდეგი გადასახდელები: როიალტი, მმართველობითი ჰონორარი, სამუშაოს შესრულებით ან მომსახურების გაწევით მიღებული შემოსავლები (ხელფასის სახით შემოსავლების გარდა), აგრეთვე ამ კოდექსის 29-ე მუხლის მე-18 ნაწილის „ ბ”, „ ი”, „ კ”, „ ო” პუნქტებით (დაზღვევისა და გადაზღვევის მომსახურებით მიღებული შემოსავლების გარდა) განსაზღვრული შემოსავლები – 10 პროცენტით;

ვ. ფიზიკური პირების – მეწარმეების, ფიზიკური პირების, რომლებიც დამოუკიდებლად ეწევიან „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ საქმიანობას (გარდა სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობისა), იურიდიული პირების, აგრეთვე საწარმოების, ორგანიზაციების და მუდმივი დაწესებულებების მიერ ხელფასის სახით გადახდილი შემოსავალი – 42-ე მუხლში განსაზღვრული განაკვეთებით.

2. ამ მუხლის მიზნებისატვის გადასახდელები, რომლებიც გადაიხდება საქართველოში არარეზიდენტის მუდმივი დაწესებულების მიერ ან მისი სახელით, განიხილება საქართველოს საწარმოს მიერ გადახდილად.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 9 სექტემბრის კანონი №2386-სსმI,№43(50), 21.09. 1999წ.,მუხ.222

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

თავი  8

დაბეგვრა

    მუხლი 65. უცხოეთში გადახდილი გადასახადის ჩათვლა

1. საქართველოს ფარგლებს გარეთ გადახდილი საშემოსავლო გადასახადის ან მოგების გადასახადის თანხები ჩაითვლება საქართველოში გადასახადის გადახდისას.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით ჩათვლილი თანხების ოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს გადასახადის იმ თანხებს, რომლებიც დარიცხული იქნებოდა საქართველოში ამ შემოსავალზე ან მოგებაზე საქართველოში მოქმედი წესითა და განაკვეთებით.

 

    მუხლი 66. შეღავათიანი დაბეგვრის მქონე ქვეყნებში მიღებული შემოსავალი

1. თუ რეზიდენტს პირდაპირ ან არაპირდაპირ ეკუთვნის უცხოური საწარმოს საწესდებო კაპიტალის 10 პროცენტზე მეტი, ან, თუ მას აქვს იურიდიული პირის ხმის უფლების მქონე წილის 10 პროცენტზე მეტი, რომელიც, თავის მხრივ, შემოსავალს იღებს შეღავათიანი დაბეგვრის მქონე ქვეყანაში, მაშინ ეს შემოსავალი ან შემოსავლის ნაწილი, რომელიც ეკუთვნის რეზიდენტს, შეიტანება მის დასაბეგრ შემოსავალში.

2. უცხო სახელმწიფო განიხილება შეღავათიანი დაბეგვრის მქონე სახელმწიფოდ, თუ ამ ქვეყანაში გადასახადის განაკვეთი 1/3-ით დაბალია, ვიდრე ამ კოდექსით განსაზღვრული განაკვეთი, ან, თუ მოქმედებს ფინანსური ინფორმაციის ან კომპანიების შესახებ ინფორმაციის კონფიდენციალობის კანონები, რომლებიც იძლევა ქონების ან შემოსავლის ფაქტობრივი მფლობელის შესახებ საიდუმლოების დაცვის გარანტიებს.

თავი 9

საგადასახადო აღრიცხვის წესები

    მუხლი 67. საგადასახადო წელი

საგადასახადო წლად ითვლება კალენდარული წელი.

    მუხლი 68. შემოსავლებისა და ხარჯების აღრიცხვის პრინციპები

1. გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია სწორად და დროულად აღრიცხოს შემოსავლები და ხარჯები დოკუმენტურად დადასტურებულ მონაცემთა საფუძველზე ამ თავში გათვალისწინებული მეთოდების გამოყენებით და მიაკუთვნოს იმ საანგარიშო პერიოდს, რომელშიც ისინი მიღებულ ან გაწეულ იქნა იმგვარად, რომ ცხადად აისახოს დასაბეგრი შემოსავალი (მოგება). გადასახადის გადამხდელის მიერ შემოსავლებისა და ხარჯების აღსარიცხად გამოიყენება საკასო ან დარიცხვის მეთოდი.

2. გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია სრულად აღრიცხოს მის საქმიანობასთან დაკავშირებული ყველა ოპერაცია, რათა გარანტირებული იყოს კონტროლი მათ დაწყებაზე, მიმდინარეობასა და დასასრულზე. ამასთან, აღრიცხვის პირველად დოკუმენტებში სრულად და გარკვევით უნდა იყოს ასახული სამეურნეო ოპერაციის შინაარსი, საგანი, თანხა, სამეურნეო ოპერაციაში მონაწილე მხარეების დასახელება. გარდა ამისა, ეკონომიკური საქმიანობისათვის ქვეყნის შიგნით საქონლის მიწოდების შემთხვევაში, (გარდა სპეციალური დღგ-ის ანგარიშ-ფაქტურების მიხედვით განხორციელებული მიწოდებისა, რომლებიც მოიცავენ ზედნადებით გათვალისწინებულ რეკვიზიტებს) ,სავალდებულოა მკაცრი აღრიცხვის სასაქონლო ზედნადების გამოწერა საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ დადგენილი ფორმითა და წესით, რომლის გარეშე აკრძალულია საქონლის ტრანსპორტირება, შენახვა და რეალიზაცია.

3. დასაბეგრი შემოსავალი უნდა განისაზღვროს იმავე მეთოდით, რომელსაც გადასახადის გადამხდელი იყენებს საბუღალტრო აღრიცხვისათვის. ამასთან, შემოსავლების კორექტირება ხდება მხოლოდ ამ კოდექსით გათვალისწინებული მოთხოვნების შესაბამისად. თუ კოდექსით გათვალისწინებული გამოქვითვების მიხედვით გადამხდელის საბუღალტრო აღრიცხვის მონაცემები და კოდექსით დადგენილი ზღვრული ნორმები განსხვავდება ერთმანეთისაგან, მაშინ დასაბეგრი ობიექტის განსაზღვრის მიზნით პირმა უნდა უზრუნველყოს გამოქვითვების საგადასახადო აღრიცხვა.

4. ამ მუხლის დებულებათა გათვალისწინებით, გადასახადის გადამხდელმა აღრიცხვა უნდა აწარმოოს საგადასახადო მიზნებისათვის აღრიცხვის საკასო ან დარიცხვის მეთოდით – იმ პირობით, რომ იგი ერთსა და იმავე მეთოდს გამოიყენებს საგადასახადო წლის განმავლობაში.

5. თუ გადასახადის გადამხდელი აღრიცხვას აწარმოებს დარიცხვის მეთოდის გამოყენებით, შემოსავლის მიღების მომენტად ჩაითვლება საქონლის მიწოდების, სამუშაოს შესრულების ან მომსახურების გაწევის მომენტიდან 90 დღის შემდგომი პერიოდი, ხოლო თუ განაღდება წარმოებს უფრო ადრე, მაშინ – განაღდების მომენტი.

6. ფიზიკური პირის მიერ დარიცხვის მეთოდით აღრიცხვის წარმოება ხორციელდება მხოლოდ სამეწარმეო საქმიანობით მიღებული შემოსავლის მიხედვით.

7. გადასახადის გადამხდელის მიერ აღრიცხვის მეთოდის შეცვლისას შესწორებები იმ ელემენტების მიმართ, რომლებიც გადასახადის გადამხდელს ეხება, უნდა გაკეთდეს აღრიცხვის მეთოდის შეცვლის წელს იმის გათვალისწინებით, რომ არც ერთი ელემენტი არ იქნეს გამოტოვებული ან ორჯერ ჩართული.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

     მუხლი 69. შემოსავლებისა და ხარჯების აღრიცხვა საკასო მეთოდით

გადასახადის გადამხდელმა, რომელიც იყენებს აღრიცხვის საკასო მეთოდს, შემოსავალი უნდა აღრიცხოს მისი მიღების ან მისი გამოყენებისა და განკარგვის უფლების მოპოვების მომენტში და ხარჯების დაქვითვა მოახდინოს განაღდების შემდეგ.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

    მუხლი 70. საკასო მეთოდით შემოსავლების მიღების მომენტი

1. ნაღდი ფულით ანგარიშსწორებისას შემოსავლების მიღების მომენტად ითვლება ნაღდი ფულადი სახსრების მიღების მომენტი, ხოლო უნაღდო წესით ანგარიშსწორებისას – ფულადი სახსრების ჩარიცხვა ბანკში გადასახადის გადამხდელის საანგარიშსწორებო ანგარიშზე ან სხვა ანგარიშზე, რომლის განკარგვაც მას შეუძლია, ან რომლიდანაც უფლება აქვს მიიღოს ეს სახსრები.

2. გადასახადის გადამხდელის ფინანსურ ვალდებულებათა დაფარვის შემთხვევაში, კერძოდ, ურთიერთჩათვლის დროს, შემოსავლების მიღების მომენტად ითვლება ამ ვალდებულებათა გაუქმების ან დაფარვის მომენტი.

3. ფინანსური ვალდებულებების უზრუნველყოფის მიზნით გადასახადის გადამხდელის მიერ აღებულ თამასუქზე (ან სხვა სავალო ვალდებულებებზე) შემოსავლების მიღების მომენტად ითვლება თამასუქის (ან სხვა სავალო ვალდებულებების) გასანაღდებლად წარდგენის უახლოესი შესაძლებელი მომენტი.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

    მუხლი 71. საკასო მეთოდით ხარჯების გაწევის მომენტი

1. აღრიცხვის საკასო მეთოდის გამოყენებისას ხარჯების გაწევის მომენტად ითვლება გადასახადის გადამხდელის მიერ ხარჯების ფაქტობრივი გაწევის მომენტი, გარდა ამ მუხლის მესამე ნაწილით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

2. ნაღდი ანგარიშსწორებისას გადასახადის გადამხდელის მიერ ხარჯის გაწევის მომენტად ითვლება ფულის გადახდის მომენტი, ხოლო უნაღდო ანგარიშ­სწორებისას – ბანკის მიერ გადასახადის გადამხდელის საანგარიშსწორებო ან სხვა ანგარიშებიდან თანხების ჩამოწერის მომენტი.

3. გადასახადის გადამხდელის წინაშე ფინანსურ ვალდებულებათა გაუქმების ან დაფარვის შემთხვევაში, სახელდობრ, ურთიერთჩათვლის დროს, ხარჯების გაწევის მომენტად ითვლება ამ ვალდებულებათა გაუქმების ან დაფარვის მომენტი.

4. თუ გადასახადის გადამხდელი იღებს შემოსავალს ან ეწევა ხარჯებს არაფულადი ფორმით, მაშინ ასეთი შემოსავლების მიღების ან ხარჯების გაწევის მომენტი განისაზღვრება იმ წესით, რა წესითაც განისაზღვრება ფულადი ფორმით შემოსავლების მიღებისა და ხარჯების გაწევის მომენტი.

5. სავალო ვალდებულების ან ქონების იჯარით გაცემასთან დაკავშირებულ გადასახდელებთან მიმართებით, თუ სავალო ვალდებულება ან იჯარის ხელშეკრულება მოიცავს რამდენიმე საანგარიშო პერიოდს, ფაქტობრივად გადახდილი პროცენტის (იჯარის) თანხა, რომელიც გამოიქვითება საგადასახადო წლის განმავლობაში, წარმოადგენს პროცენტის (იჯარის) იმ თანხას, რომელიც გამოიანგარიშება თითოეულ საანგარიშო პერიოდში დარიცხული (დასარიცხი) თანხის მიხედვით.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

    მუხლი 72. შემოსავლებისა და ხარჯების აღრიცხვა დარიცხვის მეთოდით

გადასახადის გადამხდელის მიერ აღრიცხვაში დარიცხვის მეთოდის გამოყენებისას შემოსავლები და ხარჯები აისახება გადასახადის გადამხდელის მიერ ამ შემოსავლებზე უფლების მოპოვების ან ასეთი ხარჯების აღიარების მომენტის მიხედვით, შემოსავლების ფაქტობრივად მიღებისა და ხარჯების გაწევის მომენტის მიუხედავად.

    მუხლი 73. დარიცხვის მეთოდით შემოსავლების მიღების მომენტი

1. გადასახადის გადამხდელის მიერ შემოსავლების  (მათ შორის, საჯარიმო სანქციების) მიღების უფლება მოპოვებულად ითვლება, თუ შესაბამისი თანხა ექვემდებარება გადასახადის გადამხდელისათვის გადახდას, ან, თუ მან შეასრულა გარიგებით (ხელშეკრულებით) გათვალისწინებული ყველა ვალდებულება.

2. თუ გადასახადის გადამხდელი ასრულებს სამუშაოს (ეწევა მომსახურებას), ამ მუხლის პირველ ნაწილში აღნიშნული უფლება ითვლება მოპოვებულად მის მიერ გარიგებით (ხელშეკრულებით) გათვალისწინებული სამუშაოს შესრულების (მომსახურების გაწევის) დამთავრების მომენტში.

3. თუ გადასახადის გადამხდელი იღებს ან უფლება აქვს მიიღოს შემოსავალი პროცენტის სახით ან ქონების იჯარით გადაცემით, მაშინ შემოსავლის მიღების უფლება მოპოვებულად ითვლება სავალო ვალდებულების ან საიჯარო ხელშეკრულების ვადის გასვლის მომენტში. თუ სავალო ვალდებულების ან საიჯარო ხელშეკრულების ვადა მოიცავს რამდენიმე საანგარიშო პერიოდს გადასახადის გადახდის თვალსაზრისით, მაშინ შემოსავალი საანგარიშო პერიოდებს შორის ნაწილდება თითოეულ საანგარიშო პერიოდში დარიცხული (დასარიცხი) თანხის მიხედვით.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 74. დარიცხვის მეთოდით ხარჯების გაწევის მომენტი

1. ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული შემთხვევის გარდა, გადამხდელის მიერ საგადასახადო აღრიცხვაშ ი დარიცხვის მეთოდის გამოყენებისას გარიგებასთან (შეთანხმებასთან) დაკავშირებული ხარჯების გაწევის მომენტად ითვლება მომენტი, როცა შესრულებულია ყველა შემდეგი პირობა:

ა. შესაძლებელია გადასახადის გადამხდელის მიერ ფინანსური ვალდებულების აღების ცალსახად მიჩნევა;

ბ. ფინანსური ვალდებულების ოდენობა შეიძლება შეფასდეს საკმარისი სიზუსტით;

გ. გარიგების ან ხელშეკრულების ყველა მხარემ ფაქტობრივად შეასრულა თავისი ვალდებულება ამ გარიგების ან ხელშეკრულების მიხედვით და სათანადო თანხა (სხვა შემოსავალი) ექვემდებარება აუცილებელ გადახდას.

2. ფინანსურ ვალდებულებაში იგულისხმება გარიგების (ხელშეკრულების) შედეგად აღებული ვალდებულება, რომლის შესრულების ძალითაც გარიგების (ხელშეკრულების) მეორე მონაწილემ უნდა მიუთითოს ვალდებულების შესაბამისი შემოსავალი ფულადი ან სხვა ფორმით.

3. სავალო ვალდებულების პროცენტის ან იჯარით გაცემული ქონებიდან გადასახდელის გადახდისას ხარჯების გაწევის მომენტად ითვლება სავალო ვალდებულების ან საიჯარო ხელშეკრულების ვადის გასვლის მომენტი. თუ სავალო ვალდებულების ან საიჯარო ხელშეკრულების ვადა გადასახადის გადახდის თვალსაზრისით მოიცავს რამდენიმე საანგარიშო პერიოდს, მაშინ ხარჯების განაწილება საანგარიშო პერიოდებს შორის ხდება მათი დარიცხვების შესაბამისად.

    მუხლი 75. თანამფლობელობა

იურიდიული პირის დაფუძნების გარეშე ერთზე მეტი პირის საკუთრების ბაზაზე ამხანაგობის ან სხვა წარმონაქმნების ერთობლივი ფლობის (თანამფლობელობის) შემთხვევაში შემოსავლები და გამოქვითვები მიეკუთვნება მათ მფლობელებს და გადასახადით იბეგრება მათი წილის შესაბამისად.

    მუხლი 76. შემოსავლები და გამოქვითვები გრძელვადიანი კონტრაქტების მიხედვით

1. თუ გადასახადის გადამხდელი აღრიცხვას ახდენს დარიცხვის მეთოდით, მაშინ გათვალისწინებულ უნდა იქნეს შემოსავლები და გამოქვითვები გრძელვადიანი კონტრაქტების მიხედვით საგადასახადო წლის მანძილზე პროპორციულად მათი ფაქტობრივი შესრულების შესაბამისად.

2. კონტრაქტის მიხედვით შესრულების მოცულობა განისაზღვრება საგადასახადო წლის ბოლომდე გაწეული ხარჯების შეპირისპირებით კონტრაქტით გათვალისწინებულ ერთობლივ ხარჯებთან.

3. გრძელვადიან კონტრაქტში იგულისხმება კონტრაქტი წარმოებაზე, დადგმაზე, მშენებლობაზე ან შესაბამისი მომსახურების გაწევაზე, რომელიც არ დამთავრებულა იმ საგადასახადო წელს, რომელშიც დაიწყო კონტრაქტით გათვალისწინებული სამუშაო, გარდა იმ კონტრაქტისა, რომლის დასრულებაც მოსალოდნელია კონტრაქტით გათვალისწინებული სამუშაოების დაწყებიდან ექვსი თვის განმავლობაშ ი.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

    მუხლი 77. სასაქონლო-მატერიალური მარაგების აღრიცხვის წესი

1. გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია სასაქონლო-მატერიალური მარაგების შემადგენლობაში შეიტანოს თავის საკუთრებაში არსებული დამუშავებული ან ნაწილობრივ დამუშავებული საქონელი, მათი ადგილმდებარეობის მიუხედავად, კერძოდ, ნედლეული და მასალები, რომლებიც შეძენილია შემდგომი რეალიზაციისა ან საქონლის წარმოებისათვის, სამუშაოს შესრულებისა ან მომსახურების გაწევისათვის.

2. დასაბეგრი შემოსავლის განსაზღვრისას საანგარიშო პერიოდის დამდეგისათვის არსებული სასაქონლო-მატერიალური მარაგების ღირებულება აკლდება ერთობლივი შემოსავლის მოცულობას, ხოლო საანგარიშო პერიოდის ბოლოსათვის არსებული სასაქონლო-მატერიალური მარაგების ღირებულება ემატება ერთობლივი შემოსავლიდან.

3. სასაქონლო-მატერიალური მარაგების აღრიცხვისას გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია წარმოებული ან შეძენილი საქონლის ღირებულება საგადასახადო აღრიცხვაში ასახოს ამ საქონლის წარმოებაზე დანახარჯების ან შეძენის ფასით.ამასთან , გადასახადის გადამხდელის მიერ საქონლის ღირებულებაში შეიტანება მისი შენახვისა და ტრანსპორტირების ხარჯები.

4. სასაქონლო-მატერიალური მარაგების აღრიცხვისას გადასახადის გადამხდელს უფლება აქვს დეფექტური ან მოძველებული და მოდიდან გამოსული საქონელი, რომლის რეალიზაციაც შეუძლებელია მის წარმოებაზე გაწეულ ხარჯებზე (შეძენის ფასზე) მეტ ფასად, შეაფასოს ამ საქონლის შესაძლო სარეალიზაციო ფასით.

5. თუ გადასახადის გადამხდელი არ ახდენს თავის საკუთრებაში არსებული საქონლის ინდივიდუალურ აღრიცხვას, მაშინ ამ საქონლის რეალიზაციისას გადასახადის გადამხდელს უფლება აქვს სასაქონლო-მატერიალური მარაგების აღსარიცხავად გამოიყენოს ერთ-ერთი მეთოდი:

ა. მეთოდი Fifo, რომლის მიხედვითაც საანგარიშო პერიოდში პირველ რიგში რეალიზებულად ითვლება ის საქონელი, რომელიც საანგარიშო პერიოდის დასაწყისისათვის მიკუთვნებულია სასაქონლო-მატერიალურ მარაგებს, ხოლო შემდეგ – ის საქონელი, რომელიც წარმოებულია (შეძენილია) საანგარიშო პერიოდის განმავლობაში მათი წარმოების (შეძენის) დროის მიხედვით;

ბ. მეთოდი Lifo, რომლის მიხედვითაც საანგარიშო პერიოდის მანძილზე პირველ რიგში რეალიზებულად ითვლება უკანასკნელად წარმოებული (შეძენილი) საქონელი;

გ. საშუალო თვითღირებულებით შეფასების მეთოდი.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

    მუხლი 78. ლიზინგი (საფინანსო იჯარა)

1. თუ ქონების იჯარით მიმცემი (მეიჯარე) ამ მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით ლიზინგით (საფინანსო იჯარის წესით) გასცემს ამორტიზაციას დაქვემდებარებულ ძირითად საშუალებებს, მაშინ დაბეგვრის მიზნით ქონების იჯარით ამღები (მოიჯარე) ითვლება ამ ქონების მფლობელად.

2. ამორტიზაციას დაქვემდებარებულ ძირითად საშუალებათა იჯარა დაბეგვრის მიზნით წარმოადგენს ლიზინგს (საფინანსო იჯარას), თუ იგი აკმაყოფილებს ერთ-ერთ შემდეგ პირობას:

ა. იჯარის ვადა აღემატება ძირითად საშუალებათა  ეკონომიკური სამსახურის ვადის 80 პროცენტს;

ბ. მოიჯარეს აქვს ძირითად საშუალებათა ფიქსირებული ფასით ან იჯარის დამთავრებისას განსაზღვრული ფასით შეძენის უფლება;

გ. იჯარით აღებულ ძირითად საშუალებათა მოსალოდნელი ნარჩენი ღირებულება იჯარის დამთავრებისას შეადგენს იჯარის დასაწყისში მათი ღირებულების 20 პროცენტზე ნაკლებს;

დ. გადასახდელების მიმდინარე დისკონტირებული ღირებულება მთელი საიჯარო პერიოდისათვის აღემატება იჯარით აღებულ საშუალებათა ღირებულების 90 პროცენტს.

3. ამ მუხლის მე-2 ნაწილთან დაკავშირებით ითვლება, რომ იჯარის პერიოდი მოიცავს პერიოდს, რომლის დროსაც მოიჯარეს უფლება აქვს გააგრძელოს ლიზინგი.

4. ლიზინგთან დაკავშირებული ძირითადი აქტივების ღირებულება, ხარჯები და შემოსავლები გამოიანგარიშება ბუღალტრულ აღრიცხვაში დადგენილი მეთოდიკით.

საქართველოს 2002 წლის 7 მაისის კანონი №1393-სსმI,№13,28.05. 2002წ.,მუხ.51

    მუხლი 79. კომპენსირებული გამოქვითვები და რეზერვების შემცირება

1. ადრე გამოქვითული ხარჯების, ზარალისა და საეჭვო ვალების ანაზღაურებით მიღებული თანხა ითვლება იმ წლის შემოსავლად, რომელშიც მოხდა მისი ანაზღაურება.

2. თუ ხდება წინასწარ გამოქვითული რეზერვების შემცირება, შემცირებული თანხა შეიტანება ერთობლივ შემოსავალში.

    მუხლი 80. მოგება და ზარალი აქტივების მიწოდებისას

1. აქტივების მიწოდებისას მიღებული მოგება წარმოადგენს დადებით სხვაობას მიწოდებით მიღებულ შემოსავლებსა და ამ აქტივების ღირებულებას შორის, რომელიც განისაზღვრება ამ კოდექსის 81-ე მუხლის შესაბამისად. აქტივების უსასყიდლოდ ან შემცირებული ფასით მიწოდებისას მიმწოდებელი პირის მოგება განისაზღვრება როგორც დადებითი სხვაობა მიწოდებული ქონების საბაზრო ფასსა და ამ კოდექსის 81-ე მუხლის მიხედვით განსაზღვრულ ქონების ღირებულებას შორის.

2. აქტივების მიწოდებით მიღებული ზარალი არის უარყოფითი სხვაობა ამ საშუალებათა მიწოდებით მიღებულ შემოსავლებსა და ამ აქტივების ღირებულებას შორის.

3. ამ მუხლის პირველი და მე-2 ნაწილები არ გამოიყენება იმ აქტივების მიმართ, რომლებიც ექვემდებარება ამორტიზაციას ჯგუფური მეთოდის მიხედვით.

    მუხლი 81. აქტივების ღირებულება

1. აქტივების ღირებულებაში შეიტანება მათი შეძენის, წარმოების, მშენებლობის, მონტაჟისა და დადგმის ხარჯები, აგრეთვე სხვა ხარჯები, რომლებიც ზრდიან მათ ღირებულებას,

2. აქტივების მხოლოდ ნაწილის მიწოდების შემთხვევაში აქტივების ღირებულება მიწოდების მომენტში ნაწილდება დარჩენილ და მიწოდებულ ნაწილებს შორის.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

    მუხლი 82. მოგების ან ზარალის აუღიარებლობა

1. დასაბეგრი შემოსავლის განსაზღვრისას არანაირი მოგება ან ზარალი მხედველობაში არ მიიღება, თუ ხდება:

ა. აქტივების გადაცემა მეუღლეებს შორის;

ბ. აქტივების გადაცემა ყოფილ მეუღლეებს შორის განქორწინების დროს;

გ. აქტივების არანებაყოფლობითი განადგურება ან ჩამორთმევა, თუ ადგილი აქვს მისგან მიღებული შემოსავლების რეინვესტირებას მსგავსი ხასიათის აქტივში განადგურების ან ჩამორთმევის განხორციელების წლის მომდევნო ორი წლის დასრულებამდე.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ გ” პუნქტში აღნიშნული შესაცვლელი აქტივის ღირებულება განისაზღვრება შემცვლელი აქტივის ღირებულების გათვალისწინებით განადგურების ან ჩამორთმევის მომენტისათვის.

3. ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ ა” ან „ ბ” პუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში გადაცემული აქტივების ღირებულებას წარმოადგენს გარიგების მომენტში მოცემული აქტივის ღირებულება გადამცემი მხარისათვის.

4. ამ მუხლის მოთხოვნები არ ვრცელდება იმ აქტივებზე, რომლებიც ამ კოდექსის მე-6 თავის მიხედვით ექვემდებარება ამორტიზაციას ჯგუფური მეთოდის მიხედვით, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც პირველი ნაწილის „ ა” და „ ბ” პუნქტების მიხედვით ხდება ჯგუფის ყველა აქტივის გადაცემა ერთდროულად.

    მუხლი 83. ლიკვიდაცია

1. ამ კოდექსის მიზნებისათვის იურიდიული პირის სრული ლიკვიდაცია განიხილება როგორც მისი პარტნიორების მიერ ამ იურიდიულ პირში თავიანთი წილის გაყიდვა.

2. თუ ხდება იურიდიული პირის ლიკვიდაცია და აქტივი გადაეცემა პარტნიორ იურიდიულ პირს, ამ აქტივის ღირებულება მასში პარტნიორის წილის პროპორციულია და, თუ ეს წევრი უშუალოდ ლიკვიდაციის წინ ფლობდა 50 და მეტ პროცენტს იურიდიულ პირშ ი, მაშინ:

ა. ასეთი გადაცემა არ ითვლება აქტივების რეალიზაციად ლიკვიდირებული იურიდიული პირის მიერ;

ბ. პარტნიორისათვის გადაცემული აქტივის ღირებულება იგივეა, რაც ამ აქტივის ღირებულება ლიკვიდირებული იურიდიული პირისათ ვის გადაცემამდე;

გ. აქტივის განაწილება არ წარმოადგენს დივიდენდს;

დ. მოგება და ზარალი არ მიიღება მხედველობაში ლიკვიდირებულ იურიდიულ პირში პარტნიორის წილის გაუქმებისას.

3. ამ მუხლის მოთხოვნები არ ვრცელდება იმ აქტივებზე, რომლებიც ამ კოდექსის მე-6 თავის მიხედვით ექვემდებარება ამორტიზაციას ჯგუფური მეთოდით, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ჯგუფის აქტივების გადაცემა ხდება ერთდროულად.

4. ამ მუხლის მე-3 ნაწილში აღნიშნული აქტივის შემთხვევაში მისი მიმღებისათვის აქტივის ღირებულებად ითვლება ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსი გადაცემის მომენტისათვის, ხოლო ერთი და მეტი ასეთი აქტივის გადაცემის შემთხვევაში აქტივებს შორის ჯგუფების ღირებულებითი ბალანსი ნაწილდება გადაცემის მომენტისათვის მათი საბაზრო ღირებულების პროპორციულად.

5. ამ მუხლის მე-2 ნაწილი გამოიყენება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ საგადასახადო ორგანოს მიერ დამტკიცდა, რომ სრული ლიკვიდაციის მთავარ მიზანს არ წარმოადგენს გადასახადებისაგან თავის არიდება.

    მუხლი 84. პარტნიორის წილის სანაცვლოდ გადაცემული აქტივების ღირებულების განსაზღვრის წესი

1. გადაცემული აქტივების რეალიზაცია არ განიხილება აქტივების მიწოდებად, თუ:

ა.  პირი ან  პირთა ჯგუფი აქტივებს მიაწოდებს (დავალიანებით ან მის გარეშე) იურიდიულ პირს მასში თავისი წილის სანაცვლოდ;

ბ. ეს პირი ან  პირთა ჯგუფი ასეთი გაცვლის შემდეგ უშუალოდ ფლობს ამ იურიდიულ პირში წილის 50 ან მეტ პროცენტს.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში აქტივის ღირებულება მისი მიმღებისათვის ტოლია ამ აქტივის ღირებულებისა მიწოდების მომენტში მიმწოდებელი მხარისათვის.

3. ამ მუხლის პირველ ნაწილში აღწერილი გაცვლის შედეგად მიღებული პარტნიორის წილის ღირებულება ტოლია გადაცემული აქტივის ან აქტივების ღირებულებისა, გადაცემული დავალიანების გამოკლებით.

4. ამ მუხლის მოთხოვნები არ ვრცელდება იმ აქტივზე, რომელიც ამ კოდექსის მე-6 თავის მიხედვით ექვემდებარება ჯგუფურ ამორტიზაციას, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ჯგუფის ყველა აქტივის გადაცემა ხდება ერთდროულად.

5. ამ მუხლის მე-4 ნაწილში აღნიშნული აქტივის შემთხვევაში:

ა. მისი მიმღები აქტივის ღირებულებად იღებს გადაცემის მომენტში ჯგუფის ღირებულებით ბალანსს, ხოლო, თუ გადაეცემა ერთზე მეტი ასეთი აქტივი, ჯგუფების ღირებულებითი ბალანსი აქტივებს შორის ნაწილდება გადაცემის მომენტისათ ვის მათი საბაზრო ფასის პროპორციულად, და

ბ. გადამცემი მხარე სანაცვლოდ მიღებული პარტნიორის წილის ღირებულებად იღ ებს ჯგუფის ღირებულებით ბალანსს გადაცემის მომენტისათვის.

6. ეს მუხლი არ ვრცელდება აქტივების გადამცემზე, თუ მის მიერ გადაცემული დავალიანება აღემატება მის მიერვე გადაცემული აქტივების ღირებულებას.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

    მუხლი 85. იურიდიული პირის რეორგანიზაცია

1. რეორგანიზაციის დამტკიცებული ოპერაციების მხარე იურიდიული პირის ან იურიდიულ პირთა მფლობელობაში არსებული ქონებისა და წილის ღირებულება ტოლია ასეთ ი ქონებისა და წილის ღირებულებისა რეორგანიზაციის განხორციელების წინ.

2. ქონების ან წილის გადაცემა იმ იურიდიულ პირებს შორის, რომლებიც წარმოადგენენ რეორგანიზაციის დამტკიცებული ოპერაციების მხარეებს, არ ითვლება ქონების რეალიზაციად.

3. რეორგანიზაციის დამტკიცებული ოპერაციების მხარე რეზიდენტ იურიდიულ პირში წილის ნებისმიერი გაცვლა წილზე სხვა მსგავს იურიდიულ პირში, რომელიც აგრეთვე წარმოადგენს მოცემული ოპერაციის მხარეს, არ ითვლება წილის რეალიზაციად.

4. წილთა ღირებულება, რომელთა გაცვლაც ხდება ამ მუხლის მე-3 ნაწილის მიხედვით, ტოლია წილთა თავდაპირველი ღირებულებისა.

5. წილთა განაწილება იმ იურიდიულ პირში, რომელიც რეორგანიზაციის დამტკიცებული ოპერაციების მხარეა, რაც წარმოშობს მსგავს უფლებას სხვა იურიდიულ პირში, რომელიც ასევე ამ ოპერაციების მხარეა, არ წარმოადგენს დივიდენდს.

6. ამ მუხლის მე-5 ნაწილში აღნიშნული თავდაპირველი წილის ღირებულება ექვემდებარება გასანაწილებელ წილზე მიკუთვნებას იმ კოეფიციენტის გამოყენებით, რომელიც განისაზღვრება როგორც თანაფარდობა გასანაწილებელი წილის ღირებულებასა და თავდაპირველი წილის ღირებულებას შორის განაწილების შემდეგ.

7. იმ პირობით, თუ საგადასახადო ორგანოს მიერ მტკიცდება, რომ შერწყმის, შეძენის, მიერთების ან გაყოფის ოპერაციებს არა აქვს გადასახადების გადახდისაგან თავის არიდების მიზანი, რეორგანიზაცია მოიცავს:

ა. ორი ან მეტი რეზიდენტი იურიდიული პირის შერწყმას;

ბ. ხმის უფლების მქონე 50 ან მეტი პროცენტის წილისა და რეზიდენტი იურიდიული პირის პარტნიორის წილის საერთო მოცულობის ღირებულების 50 ან მეტი პროცენტის შ ეძენას ან მიერთებას მხოლოდ შეძენისა ან მიერთების ოპერაციაში პარტნიორ მხარეთა მსგავსი უფლებებით წილის სანაცვლოდ;

გ. რეზიდენტი იურიდიული პირის აქტივების 50 და მეტი პროცენტის შ ეძენას სხვა რეზიდენტი იურიდიული პირის მიერ ხმის უფლების მქონე წილის სანაცვლოდ, დივიდენდებთ ან მიმართებით პრივილეგირებული უფლების გარეშე;

დ. რეზიდენტი იურიდიული პირის გაყოფას ორ ან მეტ რეზიდენტ იურიდიულ პირად.

8. რეორგანიზაციის ოპერაციის მხარედ მიიჩნევა რეზიდენტი იურიდიული პირი, რომელიც პირდაპირ არის ჩართული რეორგანიზაციის ოპერაციაში, და რეზიდენტი იურიდიული პირი, რომელიც უშუალოდ ფლობს ან ეკუთვნის მოცემულ ოპერაციაში პირდაპირ ჩართულ რეზიდენტ იურიდიულ პირს.

9. ამ მუხლის მე-8 ნაწილის მიზნებისათვის იურიდიულ პირზე საკუთრების უფლება ნიშნავს ამ იურიდიულ პირში ხმის უფლების მქონე წილის 50 ან მეტი პროცენტისა და ყველა სხვა წილის ღირებულების 50 ან მეტი პროცენტის ფლობას.

10. ამ მუხლის მოთხოვნები არ ვრცელდება იმ აქტივებზე, რომლებიც ამ კოდექსის მე-6 თავის მიხედვით ექვემდებარება ამორტიზაციას ჯგუფური მეთოდით, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა ხდება ჯგუფის ყველა ელემენტის ერთდროული გადაცემა.

11. ამ მუხლის მოთხოვნები ვრცელდება მე-10 ნაწილშ ი აღნიშნულ აქტივებზე, თუ:

ა. აქტივების მიმღები აქტივის ღირებულებად იღებს გადაცემის მომენტისათვის ჯგუფის ღირებულებით ბალანსს, ხოლო იმ შ ემთხვევაში, როცა ხდება ერთზე მეტი ასეთი აქტივის გადაცემა, ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსი ნაწილდება აქტივებს შორის გადაცემის მომენტისათვის მათი საბაზრო ფასის პროპორციულად;

ბ. აქტივების გადამცემ მხარეს მიღებული წილის ღირებულებაშ ი შეაქვს ჯგუფის საბალანსო ღირებულება გადაცემის მომენტისათვის.

    მუხლი 86. ზარალის გადატანისა და გამოქვითვის შეზღუდვა იურიდიულ პირში წილთა ფლობის ცვლილებისას

თუ წინა წელთ ან შედარებით იურიდიულ პირში იცვლებიან 50 პროცენტი ან მეტი ხმის უფლებიანი წილის მქონე პარტნიორები, მაშინ უქმდება ზარალის, გამოქვითვისა და კრედიტების შემდგომ პერიოდში გადატანის შესაძლებლობა იმ საგადასახადო წლის დასაწყისიდან, რომელშიც მოხდა ეს ცვლილება, გარდა იმ შ ემთხვევისა, როცა ცვლილების მომდევნო სამი წლის განმავლობაშ ი იურიდიული პირი აგრძელებს იმავე სამეწარმეო საქმიანობას და იწყებს ახალ სამეწარმეო საქმიანობას საგადასახადო ორგანოებთან შეთანხმებით.

თავი 10

გადასახადების ადმინისტრირების წესები

    მუხლი 87. დეკლარაციის წარდგენა

1. საშემოსავლო გადასახადისა და მოგების გადასახადის შესახებ დეკლარაციას და კანონმდებლობით გათვალისწინებულ ანგარიშგების ფორმებს საგადასახადო ორგანოს საგადასახადო აღრიცხვის ადგილის მიხედვით საანგარიშო წლის მომდევნო წლის პირველ აპრილამდე წარუდგენენ:

ა. რეზიდენტი ფიზიკური პირები, რომელთა შემოსავლებიც არ იბეგრება საქართველოში არსებული გადახდის წყაროს მიხედვით;

ბ. რეზიდენტი ფიზიკური პირები, რომელთაც ფულადი სახსრები აქვთ უცხოეთის ბანკებში;

გ. რეზიდენტი იურიდიული პირები;

დ. არარეზიდენტი ფიზიკური ან იურიდიული პირები, რომლებიც შემოსავლებს იღებენ საქართველოში არსებული წყაროდან და რომლებიც არ იბეგრებიან გადახდის წყაროს მიხედვით;

ე. რეზიდენტი ფიზიკური პირები, რომელთა მიერ საგადასახადო წლის განმავლობაში გაწეული ხარჯი აღემატება 25 ათას ლარს.

 

2. გადასახადის გადამხდელი საქართველოში სამეწარმეო საქმიანობის შეწყვეტისას საგადასახადო ორგანოს 30 დღის ვადაში წარუდგენს დეკლარაციას ერთობლივი შემოსავლებისა და გამოქვითვების შესახებ.

3. იურიდიული პირის ლიკვიდაციის შესახებ სალიკვიდაციო კომისია ან გადასახადის გადამხდელი დაუყოვნებლივ წერილობით აცნობებს საგადასახადო ორგანოს. იურიდიული პირის ლიკვიდაციის თაობაზე გადაწყვეტილების მიღებიდან 15 დღის ვადაში სალიკვიდაციო კომისია ვალდებულია წარადგინოს დეკლარაცია საგადასახადო ორგანოში.

4. ფიზიკურ პირს, რომელიც არ არის ვალდებული წარადგინოს დეკლარაცია, შეუძლია წარადგინოს იგი გადასახადის გადაანგარიშებისა და ანაზღაურების მოთხოვნით.

5. საქართველოში მუდმივი დაწესებულების არმქონე არარეზიდენტ გადასახადის გადამხდელს, რომელიც იღებს ამ კოდექსის 64-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ გ”, „ დ” და „ ე” პუნქტებით განსაზღვრულ შემოსავლებს და იბეგრება გადახდის წყაროსთან, უფლება აქვს წარადგინოს დეკლარაცია დაკავებული გადასახადის დაბრუნების მოთხოვნით. დეკლარაცია წარდგენილ უნდა იქნეს ამ მუხლის პირველი ნაწილით განსაზღვრულ ვადებში (ამ კოდექსის 232-ე მუხლით გათვალისწინებული ვადის გაგრძელების პირობების შესაბამისად ). ასეთი გადასახადის გადამხდელი იბეგრება იმავე წესით, როგორითაც დაიბეგრებოდა ეს შემოსავალი, იგი დაკავშირებული რომ ყოფილიყო გადასახადის გადამხდელის საქართველოში არსებულ მუდმივ დაწესებულებასთან. ასეთ შემოსავალთან დაკავშირებული გადასახადის გადამხდელის ხარჯები გამოიქვითება მუდმივი დაწესებულებისათვის დადგენილი წესით, მაგრამ გადასახადი არ უნდა აღემატებოდეს ამ კოდექსის 64-ე მუხლით განსაზღვრულ გადახდის წყაროსთან აუცილებლად გამოსაქვით თანხას.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

    მუხლი 88. გადახდის წყაროსთან გადასახადის დაკავების წესი

1. გადახდის წყაროსთან  გადასახადის დაკავება ევალებათ საგადასახადო აგენტებს, კერძოდ:

ა. მეწარმე ფიზიკურ პირს, რომელიც უხდის საზღაურს თავის ინდივიდუალურ საწარმოში დაქირავებით მომუშავე ფიზიკურ პირებს;

ბ. იურიდიულ პირს, რომელიც უხდის საზღაურს დაქირავებით მომუშავე ფიზიკურ პირებს;

გ. ფიზიკურ ან იურიდიულ პირს, რომელიც უხდის პირს პენსიას, გარდა იმ პენსიებისა, რომლებიც გაიცემა სახელმწიფო სოციალური უზრუნველყოფის სისტემაში;

დ. რეზიდენტ იურიდიულ პირს, რომელიც უხდის დივიდენდებს ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს;

ე. ფიზიკურ ან იურიდიულ პირს, რომელიც უხდის პროცენტებს ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს;

ვ. ფიზიკურ ან იურიდიულ პირს, რომელიც იხდის ამ კოდექსის 64-ე მუხლით გათვალისწინებულ გადასახდელებს;

ზ. ფიზიკურ პირებს – მეწარმეებს, ფიზიკურ პირებს, რომლებიც დამოუკიდებლად ეწევიან „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ საქმიანობას (გარდა სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობისა), იურიდიულ პირებს, აგრეთვე საწარმოებს, ორგანიზაციებს და მუდმივ დაწესებულებებს, რომლებიც შესრულებული სამუშაოს ან გაწეული მომსახურების ღირებულებას უნაზღაურებენ ფიზიკურ პირს, რომელიც საგადასახადო ორგანოში გადამხდელად არ არის რეგისტრირებული.

1. გადახდის წყაროსთან გადასახადის დაკავება ევალებათ საგადასახადო აგენტებს, კერძოდ:

ა. ფიზიკურ პირებს – მეწარმეებს (გარდა იმ ფიზიკური პირებისა, რომლებიც ეწევიან სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობას), იურიდიულ პირებს, აგრეთვე ორგანიზაციებსა და მუდმივ დაწესებულებებს, რომლებიც საზღაურს უხდიან დაქირავებით მომუშავე ფიზიკურ პირს;

ბ. პირებს, რომლებიც უხდიან პირს პენსიას, გარდა იმ პენსიებისა, რომლებიც გაიცემა სახელმწიფო სოციალური უზრუნველყოფის სისტემაში;

გ. საქართველოს საწარმოებს, რომლებიც უხდიან დივიდენდებს პირებს;

დ. პირებს, რომლებიც უხდიან პროცენტებს პირებს;

ე. პირებს, რომლებიც იხდიან ამ კოდექსის 64-ე მუხლით გათვალისწინებულ გადასახდელებს;

ვ. ფიზიკურ პირებს – მეწარმეებს (გარდა იმ ფიზიკური პირებისა, რომლებიც ეწევიან სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობას), იურიდიულ პირებს, აგრეთვე ორგანიზაციებსა და მუდმივ დაწესებულებებს, რომლებიც შესრულებული სამუშაოს ან გაწეული მომსახურების ღირებულებას უნაზღაურებენ იმ ფიზიკურ პირს, რომელიც საგადასახადო ორგანოში გადასახადის გადამხდელად არ არის რეგისტრირებული. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

2. პასუხისმგებლობა გადასახადების დაკავებისა და მათი ბიუჯეტში გადარიცხვისათვის ეკისრება შემოსავლის გადამხდელ ფიზიკურ ან იურიდიულ პირს. გადასახადის თანხის დაუკავებლობის შემთხვევაში შემოსავლის გადამხდელი ფიზიკური ან იურიდიული პირი ვალდებულია ბიუჯეტში შეიტანოს დაუკავებელი გადასახადის თანხა და მასთან დაკავშირებული ჯარიმები და საურავი. შემოსავლის გადამხდელის სახელით გადასახადისა და სანქციების თანხა შეიძლება გადაიხადოს შემოსავლის მიმღებმა.

2¹. ამ კოდექსის მე-12 მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტში აღნიშნული ფილიალები და სხვა განცალკევებული ქვედანაყოფები ამ მუხლის მიზნებისათვის არიან დამოუკიდებელი პირები და მათზე ვრცელდება ამავე მუხლით განსაზღვრული ვალდებულებები.

3. ფიზიკური ან იურიდიული პირი, რომელიც ამ მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად ახდენს გადახდის წყაროსთან გადასახადის დაკავებას, ვალდებულია:

ა. ბიუჯეტში გადარიცხოს გადასახადი ფიზიკური ან იურიდიული პირებისათვის თანხის გადახდისთანავე;

ბ. ხელფასის გადახდისას შემოსავლის მიმღებ ფიზიკურ პირს მისი მოთხოვნისამებრ მისცეს ცნობა ამ პირის გვარისა და სახელის, შემოსავლის თანხისა და სახეობის, აგრეთვე დაკავებული გადასახადის (თუ გადასახადი დაკავებული იყო) თანხის მითითებით.

გ. საგადასახადო წლის დამთავრებიდან 30 დღის ვადაში საგადასახადო ორგანოს წარუდგინოს, აგრეთვე ამ მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად შემოსავლის მიმღებ ფიზიკურ ან იურიდიულ პირს, მათი მოთხოვნისამებრ, გაუგზავნოს ცნობა ამ პირის სარეგისტრაციო ნომრის, მისი დასახელების ან გვარისა და სახელის, საცხოვრებელი ადგილის მისამართის, საანგარიშო წლისათვის შემოსავლის საერთო თანხისა და დაკავებული გადასახადის საერთო თანხის მითითებით.

4. არაძირითად სამუშაო ადგილზე მიღებული შემოსავლიდან დამქირავებელი აკავებს საშემოსავლო გადასახადს ამ კოდექსის 42-ე მუხლით განსაზღვრული უმაღლესი განაკვეთით. ამავე განაკვეთით აკავებს საშემოსავლო გადასახადს პირი, რომელიც შესრულებული სამუშაოს ან გაწეული მომსახურების ღირებულებას უნაზღაურებს ფიზიკურ პირს, რომელიც საგადასახადო ორგანოში გადამხდელად არ არის რეგისტრირებული.

4. ფიზიკური პირის მიერ არაძირითად სამუშაო ადგილზე მიღებული შემოსავლიდან დამქირავებელი აკავებს საშემოსავლო გადასახადს ამ კოდექსის 42-ე მუხლით განსაზღვრული უმაღლესი განაკვეთით. ამავე განაკვეთით აკავებს საშემოსავლო გადასახადს პირი, რომელიც შესრულებული სამუშაოს ან გაწეული მომსახურების ღირებულებას უნაზღაურებს რეზიდენტ ფიზიკურ პირს, რომელიც საგადასახადო ორგანოში გადასახადის გადამხდელად არ არის რეგისტრირებული. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

5. (ამოღებულია).

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 89. გადასახადის მიმდინარე გადასახდელები

1. ფიზიკური და იურიდიული პირები, რომლებიც ეწევიან სამეწარმეო საქმიანობას, აგრეთვე „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული ფიზიკური პირები (გარდა იმ პირებისა, რომლებიც ეწევიან სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობას)  ვალდებულნი არიან შეიტანონ ბიუჯეტში მიმდინარე გადასახდელების თანხები წინა საგადასახადო წლის წლიური გადასახადის მიხედვით, შემდეგი ოდენობით:

ა) 15 მაისამდე                               –          30%;

ბ) 15 აგვისტომდე                        –          30%;

გ) 15 ნოემბრამდე                        –          40%.

2. გადასახადის გადამხდელმა, რომელსაც გასული წლის განმავლობაში არ გააჩნდა დასაბეგრი შემოსავალი, მიმდინარე გადასახდელები უნდა გადაიხადოს საანგარიშო პერიოდის წინა კვარტალის ფაქტობრივი შემოსავლის მიხედვით, ამასთან, უნდა გაითვალისწინოს ის ხარჯები, რომლებსაც ადგილი ჰქონდა იმ კვარტალში. ამ მიზნით მან თავისი დეკლარაცია უნდა წარადგინოს შესაბამის საგადასახადო ორგანოში მომდევნო კვარტალის მეორე თვის არა უგვიანეს 20 რიცხვისა.

3. თუ გადასახადის გადამხდელი დაასაბუთებს, რომ მიმდინარე საგადასახადო წელს მისი მოსალოდნელი შემოსავალი სულ ცოტა 30%-ით ნაკლები იქნება წინა წლის შემოსავალთან შედარებით და მიმდინარე გადასახადელების გადახდის ვადის დადგომამდე ერთი თვით ადრე მიმართავს საგადასახადო ორგანოს მისი შემცირების თაობაზე, ინსპექციის უფროსის გადაწყვეტილებით მიმდინარე გადასახადელების თანხები მცირდება შემოსავლების შემცირების პროპორციულად, ხოლო მიმდინარე გადასახდელების შემცირების შემდეგ, შემოსავლების ზრდის პირობებში, გადამხდელი ვალდებულია დამატებით გადაიხადოს მიმდინარე გადასახდელები შემცირებული თანხის ფარგლებში. ამასთან, იმ შემთხვევაში, თუ წარმოდგენილი ფაქტობრივი წლიური შედეგების მიხედვით არ დასტურდება მოსალოდნელი შემოსავლის შემცირება და გადამხდელს საანგარიშო წლის განმავლობაში არ გადაუხდია მიმდინარე გადასახდელების შემცირებული თანხები, მაშინ გადამხდელს გადახდება საურავი ამ კოდექსის 252-ე მუხლის შესაბამისად, მიმდინარე გადასახდელის გადახდის ვადის დადგენილი თარიღიდან საგადასახადო დეკლარაციის წარდგენის დადგენილ ვადამდე დროის მონაკვეთში.

4 . მიმდინარე გადასახდელთა ბიუჯეტში ჩარიცხული თანხები გადასახადის გადამხდელს ჩაეთვლება საგადასახადო წლის მიხედვით დარიცხულ გადასახადში.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

კარი III

დამატებული ღირებულების გადასახადი

თავი 11

ზოგადი დებულებანი

    მუხლი 90. დამატებული ღირებულების გადასახადის ცნება

დამატებული ღირებულების გადასახადი (შემდგომში – დღგ), როგორც არაპირდაპირი გადასახადი, არის საქართველოს ტერიტორიაზე საქონლის, სამუშაოს, მომსახურების წარმოებისა და მიმოქცევის პროცესში შექმნილი ღირებულების ნაწილის, აგრეთვე საქართველოს ტერიტორიაზე შემოტანილი ყველა დასაბეგრი საქონლის ღირებულების ნაწილის ბიუჯეტში სავალდებულო შენატანი. დღგ, ექვემდებარება გადახდას საქონლის მიწოდების, სამუშაოს შესრულებისა და მომსახურების გაწევის ყველა სტადიაზე. დასაბეგრ ბრუნვაზე გადასახდელი დღგ-ის თანხა განისაზღვრება როგორც სხვაობა ამ ბრუნვაზე დარიცხულ გადასახადის თანხასა და ამ კარის მიხედვით წარდგენილი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურებით და საბაჟო დეკლარაციებით  ჩასათვლელ თანხას შორის.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 91. გადასახადის გადამხდელები

1. დამატებული ღირებულების გადასახადის გადამხდელია პირი, რომელიც რეგისტრირებულია ან ვალდებულია გატარდეს რეგისტრაციაში დღგ-ის გადამხდელად.

2. პირი, რომელიც რეგისტრაციაში ტარდება, გადასახადის გადამხდელად ითვლება რეგისტრაციის ძალაში შესვლის მომენტიდან. პირი, რომელიც არ არის რეგისტრირებული, მაგრამ ვალდებულია გატარდეს რეგისტრაციაში, გადასახადის გადამხდელად ითვლება რეგისტრაციაში გატარების ვალდებულების წარმოშობის მომენტიდან.

3. პირი, რომელიც ახორციელებს საქონლის დასაბეგრ იმპორტს საქართველოში, ითვლება დღგ-ის გადამხდელად ამგვარ იმპორტზე.

4. არარეზიდენტი პირი, რომელიც ეწევა მომსახურებას ან ასრულებს სამუშაოებს და დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გარეშე ექვემდებარება უკუდაბეგვრას ამ კოდექსის 108-ე მუხლის მიხედვით, ითვლება გადასახადის გადამხდელად ამგვარი სამუშაოებისა და მომსახურებისათვის.

5. ამ კოდექსის მე-12 მუხლის პირველი ნაწილის „ გ” პუნქტში აღნიშნული ფილიალები, განყოფილებები და სხვა ქვედანაყოფები ამ კარის მიზნებისათვის არიან დამოუკიდებელი პირები. ისინი ვალდებულნი არიან გატარდნენ რეგისტრაციაში დღგ-ის გადამხდელებად, თუ საწარმოსა და ფილიალების საერთო დასაბეგრი ბრუნვა აღემატება ამ კოდექსის 92-ე მუხლის პირველი ნაწილით განსაზღვრულ თანხას.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

    მუხლი 92. სავალდებულო რეგისტრაცია

1. პირი, რომელიც ეწევა ეკონომიკურ საქმიანობას და ნებისმიერი უწყვეტი 12 კალენდარული თვის განმავლობაში ახორციელებს დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციებს, რომელთა საერთო თანხა აღემატება 24 000 ლარს, ვალდებულია ამ მომენტის დადგომიდან არა უგვიანეს მეორე დღისა საგადასახადო ორგანოში წარადგინოს განცხადება დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებისათვის.

2. პირი, რომლის მიერ მიწოდებისათვის განკუთვნილი ერთჯერადი ოპერაციის შედეგად შეძენილი ან/და იმპორტირებული საქონლის ღირებულება აღემატება 24 000 ლარს, ვალდებულია მიწოდების განხორციელებამდე საგადასახადო ორგანოში წარადგინოს განცხადება დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებისათვის.

3 . დღგ-ის გადამხდელად არარეზიდენტის სავალდებულო რეგისტრაციის მიზნით დასაბეგრი ოპერაციების საერთო თანხის განსაზღვრისას მის მიერ განხორციელებული საქონლის მიწოდება, სამუშაოს შესრულება და მომსახურების გაწევა მხედველობაში მიიღება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ისინი განხორციელებულია საქართველოში მუდმივი დაწესებულების მეშვეობით.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 25 ივნისის კანონი №2180-სსმI,№26(33), 05.07. 1999წ.,მუხ.139

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

      

მუხლი 92. სავალდებულო რეგისტრაცია

1. პირი (გარდა ამ მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული პირისა), რომელიც ეწევა ეკონომიკურ საქმიანობას და ნებისმიერი უწყვეტი 12 კალენდარული თვის განმავლობაში ახორციელებს დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციებს, რომელთა საერთო თანხა აღემატება 100 000 ლარს, ვალდებულია ამ მომენტის დადგომიდან არა უგვიანეს მეორე დღისა საგადასახადო ორგანოში წარადგინოს განცხადება დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციისათვის.

2. პირი, რომლის მიერ მიწოდებისათვის განკუთვნილი ერთჯერადი ოპერაციის შედეგად შეძენილი ან/და იმპორტირებული საქონლის ღირებულება აღემატება 100 000 ლარს, ვალდებულია მიწოდების განხორციელებამდე საგადასახადო ორგანოში წარადგინოს განცხადება დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციისათვის.

3. აქციზური საქონლის მწარმოებელი პირი ვალდებულია საგადასახადო ორგანოში წარადგინოს განცხადება დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციისათვის აქციზური საქონლის მიწოდებამდე.

4. დღგ-ის გადამხდელად არარეზიდენტის სავალდებულო რეგისტრაციის მიზნით დასაბეგრი ოპერაციების საერთო თანხის განსაზღვრისას მის მიერ განხორციელებული საქონლის მიწოდება, სამუშაოს შესრულება და მომსახურების გაწევა მხედველობაში მიიღება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ისინი განხორციელებულია მუდმივი დაწესებულების მეშვეობით საქართველოში. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 93. ნებაყოფლობითი რეგისტრაცია

პირს, რომელიც არ არის ვალდებული გატარდეს რეგისტრაციაში, მაგრამ ახორციელებს დასაბეგრ ოპერაციას შეუძლია ნებაყოფლობით განცხადებით მიმართოს საგადასახადო ორგანოს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციისათვის.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

    მუხლი 93. ნებაყოფლობითი რეგისტრაცია

1. პირს, რომელიც არ არის ვალდებული გატარდეს რეგისტრაციაში დღგ-ის გადამხდელად, მაგრამ საგადასახადო ორგანოსათვის განცხადებით მიმართვამდე უკანასკნელი 12 კალენდარული თვის განმავლობაში ახორციელებს დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციებს, რომელთა საერთო თანხა აღემატება 75 000 ლარს, შეუძლია მიმართოს საგადასახადო ორგანოს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციისათვის.

2. პირი, რომლის მიერ მიწოდებისათვის განკუთვნილი ერთჯერადი ოპერაციის შედეგად შეძენილი ან/და იმპორტირებული საქონლის ღირებულება აღემატება 75 000 ლარს, შეუძლია მიმართოს საგადასახადო ორგანოს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციისათვის. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 94. რეგისტრაცია

1. დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციისათვის პირი ვალდებულია მიმართოს საგადასახადო ორგანოს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს   მიერ დადგენილი ფორმის განცხადებით.

2. საგადასახადო ორგანო ვალდებულია პირი გაატაროს დღგ-ის რეესტრში და მისცეს მას სარეგისტრაციო სერტიფიკატი განცხადების წარდგენიდან არა უგვიანეს მეორე დღისა, გადამხდელის დასახელების, სახელის, გვარისა და სხვა სათანადო მონაცემების, რეგისტრაციის ძალაში შესვლის თარიღისა და გადამხდელის საიდენტიფიკაციო ნომრის ჩვენებით. თუ აღნიშნულ ვადაში საგადასახადო ორგანომ პირი არ გაატარა რეგისტრაციაში ან არ მისცა მას წერილობით მოტივირებული უარი, საგადასახადო ორგანოს თანამშრომელი პასუხს აგებს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

3. რეგისტრაცია ძალაში შედის საგადასახადო ორგანოში პირის მიერ რეგისტრაციისათვის განცხადების წარდგენის დღიდან.

4. საგადასახადო ორგანო ვალდებულია შეინახოს დღგ-ის რეესტრი ყველა მონაცემითურთ დღგ-ის გადამხდელებად რეგისტრირებულ პირთა შესახებ.

5. თუ პირი ვალდებულია გატარდეს რეგისტრაციაში დღგ-ის გადამხდელად, მაგრამ არა აქვს შეტანილი განცხადება რეგისტრაციისათვის, საგადასახადო ორგანო საკუთარი ინიციატივით ახდენს ამ პირის რეგისტრაციას გადასახადის გადამხდელად და გადასცემს მას შესაბამის სერტიფიკატს.

6. დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული პირი ვალდებულია გამოიყენოს გადასახადის გადამხდელის საიდენტიფიკაციო ნომერი ყველა ანგარიშ-ფაქტურაში და საგადასახადო ორგანოსათვის წარდგენილ ყველა დეკლარაციასა და ოფიციალურ შეტყობინებაში.

საქართველოს 2000 წლის 24 მარტის კანონი №238-სსმI,№13, 13.04. 2000წ.,მუხ.31

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

    მუხლი 95. რეგისტრაციის გაუქმება

1. დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაციების შეწყვეტის შემთხვევაში გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია საგადასახადო ორგანოს მიმართოს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გაუქმების მოთხოვნით.

2. გადასახადის გადამხდელს შეუძლია მიმართოს შესაბამის საგადასახადო ორგანოს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გაუქმების მოთხოვნით მისი დღგ-ის გადამხდელად უკანასკნელი რეგისტრაციის თარიღიდან ორი წლის გასვლის შემდეგ, თუ ბოლო 12 თვის განმავლობაში გადასახადის გადამხდელის დასაბეგრი ოპერაციები არ აღემატება 2400 -ლარიან ლიმიტს. ამ ნაწილში აღნიშნული ვადები არ გაითვალისწინება დღგ-ის გადამხდელთა სავალდებულო რეგისტრაციისათვის დადგენილი ლიმიტის გაზრდის შემთხვევაში.

3. რეგისტრაციის გაუქმება ძალაში შედის იმ დღიდან, როცა გადასახადის გადამხდელმა შეწყვიტა დასაბეგრი ოპერაციები, ან ამ მუხლის მეორე ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში – იმ დროისათვის, როცა პირმა მიმართა საგადასახადო ორგანოს რეგისტრაციის გაუქმებისათვის.

4. პირის დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გაუქმებისას საგადასახადო ორგანო ვალდებულია დღგ-ის გადამხდელთა რეესტრიდან ამოიღოს პირის დასახელება, სახელი, გვარი და სხვა მონაცემები.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

    მუხლი 95. რეგისტრაციის გაუქმება

1. დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული პირი ვალდებულია განცხადებით მიმართოს საგადასახადო ორგანოს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გაუქმების მოთხოვნით, თუ:

ა. შეწყვიტა დასაბეგრი ოპერაციები (მოხდა საწარმოს ლიკვიდაცია ან/და რეორგანიზაცია);

ბ. უკანასკნელი 12 კალენდარული თვის განმავლობაში განხორციელებული დასაბეგრი ოპერაციების საერთო თანხა არ აღემატება 75 000 ლარს.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევებში გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია საგადასახადო ორგანოს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გაუქმების მოთხოვნით მიმართოს საანგარიშო თვის მომდევნო თვის 10 რიცხვამდე, ხოლო ასეთი მიმართვის ვალდებულების შეუსრულებლობისას საგადასახადო ორგანო გადასახადის გადამხდელს უგზავნის შეტყობინებას განცხადების წარმოდგენის თაობაზე და მისი გაგზავნის დღიდან 10 დღეში მოტივირებული პასუხის წარმოუდგენლობის შემთხვევაში აუქმებს რეგისტრაციას.

3. გადასახადის გადამხდელს შეუძლია მიმართოს შესაბამის საგადასახადო ორგანოს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გაუქმების მოთხოვნით მისი დღგ-ის გადამხდელად უკანასკნელი რეგისტრაციის თარიღიდან 2 წლის გასვლის შემდეგ, თუ გადასახადის გადამხდელის მიერ ბოლო 12 თვის განმავლობაში განსახორციელებელი დასაბეგრი ოპერაციების საერთო თანხა არ აღემატება 100 000 ლარს, გარდა ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა.

4. რეგისტრაციის გაუქმება ძალაში შედის გაუქმების მოთხოვნით მიმართვის ვალდებულების წარმოშობის თვის მომდევნო თვის პირველი რიცხვიდან. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

თავი 12

დაბეგვრის ობიექტი

    მუხლი 96. დაბეგვრის ობიექტი

1. დამატებული ღირებულების გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია დასაბეგრი ოპერაცია და დასაბეგრი იმპორტი.

2. დასაბეგრი ოპერაციებია პირის მიერ საქონლის, (სამუშაოს, მომსახურების) მიწოდება, მათ შორის უსასყიდლოდ, თუ ისინი ითვლება განხორციელებულად საქართველოს ტერიტორიაზე ამ კოდექსის 106-ე ან 107-ე მუხლების მიხედვით, ამ კარის შესაბამისად გათავისუფლებული საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიწოდების გარდა. დასაბეგრ ოპერაციებს არ განეკუთვნება ამ კოდექსის 107-ე მუხლის მიხედვით საქართველოს ფარგლებს გარეთ მომსახურების გაწევა ან სამუშაოს შესრულება.

3. დასაბეგრ იმპორტად ითვლება საქონლის იმპორტი, გარდა იმ საქონლის იმპორტისა, რომელიც გათავისუფლებულია გადასახადისაგან ამ კარის მიხედვით.

4. თუ დღგ-ის გადამხდელმა შეიძინა საქონელი (სამუშაო, მომსახურება) დღგ-ის გადახდით და მიიღო (ან უფლება აქვს მიიღოს) შესაბამისი ჩათვლა, არაეკონომიკური საქმიანობისათვის ამ საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების შედეგების) გამოყენება ითვლება დასაბეგრ ოპერაციად.

5. გადამხდელის მიერ საქონლის მიწოდება, სამუშაოს შესრულება ან მომსახურების გაწევა თავისი თანამშრომლებისათვის საფასურით ან მის გარეშე, ითვლება დასაბეგრ ოპერაციად.

6. დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გაუქმების ძალაში შესვლის დღისათვის გადასახადის გადამხდელთან არსებული საქონლის ნაშთები,  განიხილება როგორც აღნიშნული მომენტისათვის განხორციელებული დასაბეგრი მიწოდება.

7. საქონლის მიწოდება იმ პირის მიერ, რომელმაც ეს საქონელი შეიძინა დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაციის შედეგად და რომელსაც არ ჰქონდა დღგ-ის ჩათვლის უფლება ამ კოდექსის 114-ე მუხლის მე-3 ნაწილის (გარდა „დ“ ქვეპუნქტისა) მიხედვით, არ განიხილება, როგორც დასაბეგრი ოპერაცია. ამასთან, თუ საქონლის შეძენისას ჩათვლა განხორციელდა ნაწილობრივ, დასაბეგრი ოპერაციის თანხა მცირდება ჩაუთვლელი თანხის პროპორციულად.

8. დასაბრუნებელი ტარის ღირებულება არ შეიტანება გადასახადით დასაბეგრ თანხაში, გარდა საცალო ვაჭრობისა, სადაც დასაბეგრი ბრუნვა მცირდება იმ თანხით, რომელსაც გამყიდველი უხდის მომხმარებელს ტარის დაბრუნების დროს.

9. საქონლის გადაცემა, მომსახურების გაწევა ან სამუშაოს შესრულება იურიდიული პირის ფილიალებს ან სხვა სტრუქტურულ ქვედანაყოფებს შორის, რომლებიც ითვლებიან ცალკე გადასახადის გადამხდელებად, განიხილება როგორც დასაბეგრი ოპერაცია.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

საქართველოს 2001 წლის 21 დეკემბრის კანონი №1212-სსმI,№36, 31.12. 2001წ.,მუხ.144

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 97. საწარმოს მიწოდება

1. გადასახადის გადამხდელის მიერ საწარმოს მიწოდება მეორე გადამხდელისათვის არ ითვლება დასაბეგრ ოპერაციად.

2. მიწოდებულ საწარმოსთან ან საწარმოს ნაწილთან დაკავშირებით მიმღები თავის თავზე იღებს მიმწოდებელი მხარის ამ კარში აღნიშნულ უფლებებსა და მოვალეობებს.

3. ეს მუხლი მოქმედებს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მიმწოდებელი და მიმღები მხარეები მიწოდების მომენტიდან 10 დღის განმავლობაში წერილობით ატყობინებენ საგადასახადო ორგანოს ასეთი მიწოდების შესახებ.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

თავი 13

დასაბეგრი ბრუნვისა და დასაბეგრი იმპორტის განსაზღვრა

    მუხლი 98. დასაბეგრი ოპერაციის თანხა

1. დასაბეგრი ოპერაციის თანხა განისაზღვრება დღგ-ის გადამხდელის მიერ მიმღებისაგან ან ნებისმიერი სხვა პირისაგან მიღებული ან მისაღები კომპენსაციის (მათ შორის, გადამხდელის მიერ საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიწოდებასთან დაკავშირებით ხელშეკრულების საფუძველზე ან მის გარეშე, მიმღებისაგან ან ნებისმიერი სხვა პირისაგან მიღებული ან მისაღები ჯარიმების და საურავების) თანხის მიხედვით (გადასახადების, მოსაკრებლებისა და სხვა გადასახდელების ჩათვლით) დღგ-ის გარეშე.

2. თუ დღგ-ის გადამხდელი დასაბეგრი ოპერაციის სანაცვლოდ იღებს ან უფლება აქვს მიიღოს საქონელი, სამუშაო ან მომსახურება, დასაბეგრი ოპერაციის თანხა განისაზღვრება ამ საქონლის, სამუშაოს ან მომსახურების საბაზრო ფასით (გადასახადების, მოსაკრებლებისა და სხვა გადასახდელების ჩათვლით) დღგ-ის გარეშე.

3. თუ გადასახადის გადამხდელი დასაბეგრი ოპერაციის სანაცვლოდ არ იღებს ან არა აქვს უფლება მიიღოს საქონელი, სამუშაო, მომსახურება ან კომპენსაციის თანხა (რეგისტრაციის გაუქმებისას მასთან არსებული საქონლის ნაშთების ჩათვლით), მაშინ დასაბეგრი ოპერაციის თანხა განისაზღვრება მიწოდებული საქონლის, შესრულებული სამუშაოსა და გაწეული მომსახურების საბაზრო ფასით (გადასახადების, მოსაკრებლებისა და სხვა გადასახდელების ჩათვლით) დღგ-ის გარეშე.

4. თუ საქონელი (სამუშაო ან მომსახურება) გამოიყენება არაეკონომიკური საქმიანობისათვის ამ კოდექსის 96-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მიხედვით, ან გადასახადის გადამხდელი მიაწოდებს მას თავის თანამშრომლებს ამ კოდექსის 96-ე მუხლის მე-5 ნაწილის მიხედვით, მაშინ დასაბეგრი ოპერაციის თანხა განისაზღვრება ამ საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საბაზრო ფასით (გადასახადების, მოსაკრებლებისა და სხვა გადასახდელების ჩათვლით) დღგ-ის გარეშე.

5. (ამოღებულია).

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2080-სსმI,№24(31), 26.06. 1999წ.,მუხ.113

საქართველოს 1999 წლის 9 სექტემბრის კანონი №2386-სსმI,№43(50), 21.09. 1999წ.,მუხ.222

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 99. დასაბეგრი ოპერაციის თანხის კორექტირება

1. ეს მუხლი გამოიყენება იმ შემთხვევაში, თუ:

ა. გაუქმებულია დასაბეგრი ოპერაცია;

ბ. შეცვლილია დასაბეგრი ოპერაციის სახე;

გ. ფასების შემცირების ან სხვა მიზეზით შეცვლილია ოპერაციაზე ადრე შეთანხმებული კომპენსაციის თანხა;

დ. საქონელი (სამუშაო, მომსახურება) სრულად ან ნაწილობრივ უბრუნდება დღგ-ის გადამხდელს.

2. ამ მუხლის პირველ ნაწილში აღწერილი ერთ-ერთი პირობის დადგომისას დასაბეგრი ოპერაციის თანხა კორექტირდება ამ კოდექსის 113-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ან 114-ე მუხლის მე-5 ნაწილის მიხედვით, თუ გადამხდელმა:

ა) წარადგინა დღგ-ის ანგარიშ-ფაქტურა, რომელშიც დღგ-ის თანხა აღნიშნულია არასწორად;

ბ) დღგ-ის დეკლარაციაში არასწორად აღნიშნა დღგ-ის თანხა.

3. დასაბეგრი ოპერაციის კორექტირება ხდება იმ შემთხვევაში, თუ მიწოდებულ საქონე ლზე (შესრულებულ სამუშაოებზე, გაწეულ მომსახურებაზე) გამყიდველმა გამოწერა და დადგენილი წესით მყიდველს ჩააბარა კორექტირების საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა, რომლის მიხედვითაც მყიდველთან იზრდება დასაბეგრი ბრუნვა, გამყიდველთან მცირდება ან იზრდება დასაბეგრი ბრუნვა, ხოლო მყიდველთან შესაბამისად იზრდება ან მცირდება შეძენილი საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) ღირებულება დღგ-ისა და აქციზის გარეშე.

4. კორექტირების საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა წარმოადგენს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ დადგენილი ფორმის მკაცრი აღრიცხვის დოკუმენტს, რომლითაც დასტურდება დასაბეგრი ოპერაციის კორექტირება და ამ კოდექსის 115-ე მუხლის მე-2 ნაწილში მოცემული საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის მონაცემებთან ერთად შეიცავს შემდეგ მონაცემებს:

ა) იმ საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის ნომერი, სერია, თარიღი, რომელშიც ხდება კორექტირება;

ბ) კორექტირების სახე;

გ) საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) ღირებულება დღგ-ისა და აქციზის გარეშე გამყიდველისათვის კორექტირებამდე და კორექტირების შემდეგ.

5. კორექტირების საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა გამოიწერება ოთხ ეგზემპლარად, რომლის პირველი და მესამე პირები წარედგინება მყიდველს, ხოლო მეორე და მეოთხე პირები რჩება გამყიდველს. ამასთან, კორექტირების საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის მეოთხე პირს გამყიდველი წარუდგენს საგადასახადო ორგანოებს საგადასახადო კონტროლის განსახორციელებლად, ხოლო მესამე პირს მყიდველი წარუდგენს საგადასახადო ორგანოებს თავისი ადგილმდებარეობის მიხედვით.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

    მუხლი 100. დასაბეგრი იმპორტის თანხა

1. დასაბეგრი იმპორტის თანხა ტოლია საქართველოს საბაჟო კანონმდებლობით განსაზღვრული საქონლის საბაჟო ღირებულებისა და საქართველოში საქონლის იმპორტისას გადასახდელი გადასახადებისა და მოსაკრებლების თანხების ჯამისა, საქართველოში გადასახდელი დღგ-ის ჩაუთვლელად.

2. მომსახურების ღირებულება, რომელიც ამ კოდექსის 110-ე მუხლის მეორე ნაწილის მიხედვით განიხილება როგორც საქონლის იმპორტის ნაწილი, შეიტანება დასაბეგრი იმპორტის თანხაში დღგ-ის გარეშე.

საქართველოს 1997 წლის 12 დეკემბრის კანონი №1194-პარლამენტის უწყებანი, №47-48,31.12.1997წ.,

გვ.118

თავი 14

საგადასახადო შეღავათები

     მუხლი 101. გადასახადისაგან განთავისუფლება

1. დღგ-ისაგან განთავისუფლებულია შემდეგი საქონლის მიწოდება, სამუშაოს შესრულება ან მომსახურების გაწევა, აგრეთვე იმპორტის შემდეგი სახეები:

ა. ფინანსური მომსახურების გაწევა;

ბ. ეროვნული და უცხოური ვალუტის (გარდა ნუმიზმატიკური მიზნებით გამოსაყენებლად გათვალისწინებულისა) და ფასიანი ქაღალდების მიწოდება ან/და იმპორტი;

გ. საქართველოს ეროვნული ბანკისათვის გადასაცემი ოქროს იმპორტი;

დ. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს აქციზური და სპეციალური მარკების მიწოდება ან/და იმპორტი;

ე. ჩამორთმეულ, უპატრონო ფასეულობათა, განძეულობისა და შესყიდულ ფასეულობათა, აგრეთვე სახელმწიფოსათვის მემკვიდრეობით მიღებულ ფასეულობათა მიწოდება ან/და იმპორტი, რომელთა რეალიზაციით მიღებული შემოსავლები შეიტანება ბიუჯეტში;

ვ. სახელმწიფო ქონების მიწოდება პრივატიზაციის პროგრამის მიხედვით;

ზ. ბინის (გარდა სასტუმროსი) ქირა, უძრავი ქონების (გარდა ახალაშენებული საცხოვრებელი შენობისა) მიწოდება (ახალაშენებულად ითვლება საცხოვრებელი შენობა აშენებიდან 2 წლის განმავლობაში);

თ. სამედიცინო მომსახურება, ჯანდაცვის სახელმწიფო პროგრამებით გათვალისწინებული ღონისძიებები;

ი. ავადმყოფთა, ინვალიდთა და ღრმად მოხუცებულთა მოვლა-პატრონობის მომსახურება;

კ. საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის სასაქონლო ნომენკლატურის 121110000, 121120000, 130110000, 130120000, 150420, 151530, 1520 და 170211000 კოდებში მითითებული საქონლის, 28-ე და 29-ე ჯგუფებში წარმოდგენილი სამკურნალო (ფარმაცევტული) ნედლეულისა და სუბსტანციების, 30-ე ჯგუფით გათვალისწინებული ფარმაცევტული პროდუქციის, მათ შორის, ვაქცინების 391212000, 391231000, 701010000, 701094790 და 960200000 (ჟელატინის კაფსულები) კოდებში აღნიშნული საქონლის მიწოდება ან/და იმპორტი;

ლ. საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის სასაქონლო ნომენკლატურის 8419 20 000, 9001 30 000, 9001 40, 9001 50, 9018-9022, 9025 11 910 და 9402 კოდებში აღნიშნული საქონლის, 8713 და 8714 20 000 კოდებში მითითებული ინვალიდთა ეტლების, იოდირებული მარილის, რენტგენის ფირების, ინსულინის შპრიცების (ნემსების), სადიაგნოსტიკო ტესტ-სისტემების გლუკომეტრების (რომელთა ტესტ-სისტემები რეგისტრირებულია საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს მიერ) მიწოდება ან/და იმპორტი;

მ. დიაბეტური კვების პროდუქტების მიწოდება ან/და იმპორტი, რომლებიც საბითუმო და საცალო წესით მიწოდებისას მარკირებულია ასეთად;

ნ. ჩვილ ბავშვთა კვების პროდუქტებისა და ბავშვთა ჰიგიენის ნაწარმის მიწოდება ან/და იმპორტი, რომლებიც საბითუმო და საცალო წესით მიწოდებისას მარკირებულია ასეთად;

ო. წრეებში, სექციებსა და სტუდიებში ბავშვებისა და მოზარდების სწავლების მომსახურება, აგრეთვე სკოლამდელ დაწესებულებებსა და უპატრონო ბავშვთა სახლებში ბავშვთა მოვლა-პატრონობის მომსახურება;

პ. სამეცნიერო ლიტერატურის, აგრეთვე საქართველოს განათლების სამინისტროს მიერ პარლამენტის გადასახადებისა და შემოსავლების და განათლების, მეცნიერებისა და კულტურის კომიტეტებთან შეთანხმებით დამტკიცებული სასწავლო სახელმძღვანელოებისა და საბავშვო ლიტერატურის ბეჭდვა, მიწოდება ან/და იმპორტი;

ჟ. საგანმანათლებლო დაწესებულებათა მიერ გაწეული განათლების მომსახურება; სამეცნიერო და საგანმანათლებლო საქმიანობისათვის გამოთვლითი ტექნიკის, ხელსაწყო-დანადგარებისა და ქიმიური რეაქტივების იმპორტი;

რ. თეატრალური და საცირკო წარმოდგენების, კლასიკური მუსიკის კონცერტების, მუზეუმების ბილეთების ბეჭდვა და მიწოდება;

ს. სამეცნიერო, სახელოვნებო და მხატვრული ლიტერატურის, წიგნებისა და ჟურნალების იმპორტი, რომელთა ავტორები საქართველოს მოქალაქეები არიან, აგრეთვე უცხოეთში გამოცემული ქართული კლასიკური ლიტერატურის იმპორტი;

ტ. პერიოდული ჟურნალ-გაზეთების, მხატვრული ლიტერატურის ბეჭდვა, მიწოდება, იმპორტი და რეალიზაციის მომსახურება;

უ. საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის სასაქონლო ნომენკლატურის 4820 20 000 (რვეულები) კოდში მითითებული საქონლის მიწოდება;

ფ. საქართველოს საპატრიარქოს მიერ ჯვრის, სანთლის, ხატის, წიგნის, კალენდრისა და სხვა საღვთისმსახურო საგნების მიწოდება, რომლებიც გამოიყენება მხოლოდ რელიგიური მიზნით; საქართველოს საპატრიარქოს დაკვეთით ტაძრებისა და ეკლესიების მშენებლობა, რესტავრაცია და მოხატვა, აგრეთვე მსოფლიო მემკვიდრეობის საგანძურის ნუსხაში შეტანილი საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლების დაცვისა და აღდგენის სახელმწიფო პროგრამებით გათვალისწინებული სარეკონსტრუქციო, სარესტავრაციო და საკონსერვაციო სამუშაოები და არქეოლოგიური გათხრები;

ქ. დაკრძალვასთან დაკავშირებული რიტუალური (მათ შორის, ავტოტრანსპორტით) მომსახურება;

ღ. სტიქიური უბედურების, ავარიისა და კატასტროფის ლიკვიდაციის, ჰუმანიტარული დახმარებისა და ქველმოქმედების მიზნით საქართველოს სახელმწიფო და საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისათვის გადაცემული საქონლისა და გრანტების შესახებ ხელშეკრულებებით გათვალისწინებული საქონლის იმპორტი გრანტის გამცემი ან მიმღები პირის მიერ; სამუშაოების შესრულება კონტრაქტების საფუძველზე, რომელთაც ზემოაღნიშნული მიზნებისათვის აფინანსებს უცხოეთის ორგანიზაცია და რომელთა ერთ-ერთ მონაწილე მხარეს წარმოადგენს საქართველოს აღმასრულებელი ხელისუფლების შესაბამისი ორგანო. ამ ქვეპუნქტის მიზნისათვის საქონლის იმპორტის, აგრეთვე კონტრაქტებით სამუშაოების შესრულების წესი განისაზღვრება საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულებით;

ყ. სახელმწიფო რეგულირებადი ფასებითა და ტარიფებით საქალაქო და შიგარაიონულ მარშრუტებზე სამგზავრო ტრანსპორტით (გარდა ტაქსისა) მომსახურება;

შ. საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის სასაქონლო ნომენკლატურის 4406, 7208 40 100, 7209 26 900 და 7302 კოდებით, 84-ე, 85-ე, 88-ე და 90-ე ჯგუფებით გათვალისწინებული საქონლის (გარდა 8414 51 900, 8414 59 300, 8414 59 500, 8414 59 900, 8415, 8418, 8419 50 900, 8419 81 910, 8419 81 990, 8419 89 950, 8421 12 000, 8421 21 900, 8421 23 900, 8421 29 900, 8421 31 900, 8422 11 000, 8422 19 000, 8423 10, 8423 81, 8431, 8450, 8469, 8470 10, 8470 21 000, 8470 29 000, 8470 30 000, 8470 90 000, 8471 10 900, 8471 41 900, 8471 49 900, 8471 50 900, 8471 60 400, 8471 60 500, 8471 60 900, 8471 70 400, 8471 70 510, 8471 70 530, 8471 70 590, 8471 70 600, 8471 70 900, 8471 80, 8472 10 000, 8472 90, 8473, 8481 80, 8481 90 000, 8482, 8507-8513, 8516-8524, 8525 20 910, 8525 30, 8525 40, 8527-8528, 8529 10 200, 8529 10 310, 8529 10 390, 8529 10 400, 8529 10 500, 8529 10 900, 8531, 8536 61, 8536 69, 8539-8540, 8544-8546, 8548, 9001 90 900, 9003-9004, 9005 10, 9006-9010, 9014 20 900 და 9016 00 კოდებში ჩამოთვლილი საქონლისა), აგრეთვე 8531 10 100, 8539 10 100, 8601-8603, 8604 00 000, 8605 00 000, 8606 10 000, 8607 19, 8702 (გარდა 20 კაცის ან ნაკლების გადასაყვანად, მძღოლის ჩათვლით), 8704-8705, 8709, 8716 20, 8716 31, 8716 39, 8901-8902 და 8904-8906 კოდებით გათვალისწინებული საქონლის იმპორტი, აგრეთვე იურიდიული პირის სტრუქტურულ ერთეულებს შორის ძირითადი საშუალებების მიწოდება;

ჩ. იმ საქონლის იმპორტი და დროებით შემოტანა, რომელიც განკუთვნილია უცხოეთის დიპლომატიურ და მასთან გათანაბრებულ წარმომადგენლობათა ოფიციალური სარგებლობისათვის, ამ წარმომადგენლობათა დიპლომატიური და ადმინისტრაციულ-ტექნიკური პერსონალის (მათთან მცხოვრებ ოჯახის წევრთა ჩათვლით) პირადი სარგებლობისათვის, იმ სახით, რა სახითაც ასეთი გათავისუფლება გათვალისწინებულია შესაბამისი საერთაშორისო შეთანხმებებით, რომელთა მონაწილეც არის საქართველო; უცხოეთში საქართველოს დიპლომატიურ წარმომადგენლობათა ქონების იმპორტი; საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიწოდება, რომელიც განკუთვნილია უცხოეთის დიპლომატიურ და მასთან გათანაბრებულ წარმომადგენლობათა ოფიციალური სარგებლობისათვის, ამ წარმომადგენლობათა და დიპლომატიური მისიის წევრების (მათთან მცხოვრებ ოჯახის წევრთა ჩათვლით) პირადი სარგებლობისათვის; პირადი მოხმარების საგნებისა და საყოფაცხოვრებო ნივთების იმპორტი და დროებით შემოტანა, რომლებიც განკუთვნილია ნავთობისა და გაზის ძებნა-ძიებისა და მოპოვების სამუშაოებში დასაქმებული უცხო ქვეყნის მოქალაქეების (მათთან მცხოვრებ ოჯახის წევრთა ჩათვლით) პირადი სარგებლობისათვის;

ც. საექსპორტო პროდუქციის დასამზადებლად განკუთვნილი ნედლეულისა და ნახევარფაბრიკატების, აგრეთვე ტარა-შესაფუთი მასალის იმპორტი ფაქტობრივად ექსპორტირებული მზა პროდუქციის მოცულობის ფარგლებში. აღნიშნული ნედლეულის, ნახევარფაბრიკატებისა და ტარა-შესაფუთი მასალის საქართველოს ტერიტორიაზე შემოტანისას ხდება დღგ-ის გადახდევინება ან საბანკო გარანტიის დატოვება, ხოლო საქართველოს ტერიტორიიდან მზა პროდუქციის გატანისას გადასახადის გადამხდელს საბაჟო ორგანოს მიერ უბრუნდება დღგ-ის გადახდილი თანხა ან უქმდება საბანკო გარანტია ფაქტობრივად ექსპორტირებული მზა პროდუქციის მოცულობის მიხედვით;

ძ. საქონლის საერთაშორისო გადაზიდვასთან და მგზავრთა საერთაშორისო გადაყვანასთან (გარდა საავიაციო ტრანსპორტით ტვირთების გადაზიდვისა და მგზავრთა გადაყვანისა) უშუალოდ დაკავშირებული სატრანსპორტო და სხვა მომსახურების გაწევა ან სამუშაოს შესრულება, სატვირთო ოპერაციები, ნავსადგურში აგენტირება; საქონლის ტრანზიტი, რეიმპორტი და დროებით შემოტანა. საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე საქონლის დროებით შემოტანისას (გარდა ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ჩ“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული საქონლის, გემების, საჰაერო საფრენი საშუალებების დროებით შემოტანისა, საქართველოს საბაჟო კოდექსის 42-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მოთხოვნების შესაბამისად განსაზღვრული საქონლის დროებით შემოტანისა და საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებებით გათვალისწინებული ვალდებულებების (ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის და ბაქო-თბილისი-ერზრუმის მილსადენების მშენებლობა) შესრულების უზრუნველსაყოფად საქართველოში საქონლის დროებით შემოტანისა), აგრეთვე საქართველოს საბაჟო კოდექსის 42-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მოთხოვნების შესაბამისად განსაზღვრული იმ საქონლის დროებით შემოტანისას, რომელსაც გაუგრძელდა საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე დროებით ყოფნის ვადა, გადაიხდევინება დღგ ან საბაჟო ორგანოს მიერ დაიტოვება საბანკო გარანტია, ხოლო საქართველოდან აღნიშნული საქონლის გატანისას გადასახადის გადამხდელს უბრუნდება დღგ-ის გადახდილი თანხა ან უქმდება საბანკო გარანტია ფაქტობრივად გატანილი საქონლის ღირებულების მიხედვით;

წ. რეექსპორტისათვის განკუთვნილი საქონლის იმპორტი; საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე შემოტანისას რეექსპორტისათვის განკუთვნილ საქონელზე გადაიხდევინება დღგ ან/და საბაჟო ორგანოს მიერ დაიტოვება საბანკო გარანტია ან შესაბამისი ღირებულების შემოტანილი საქონელი გარანტიის სახით, ხოლო საქართველოდან აღნიშნული საქონლის გატანისას უქმდება საბანკო გარანტია, გადასახადის გადამხდელს საბაჟო ორგანოს მიერ უბრუნდება დღგ-ის გადახდილი თანხა ან გარანტიის სახით დატოვებული საქონელი ფაქტობრივად გატანილი საქონლის ღირებულების მიხედვით;

ჭ. ფიზიკურ პირთა მიერ საქონლის იმპორტი იმ ლიმიტზე ნაკლები ოდენობით, რომელიც დადგენილია საბაჟო გადასახადისაგან განთავისუფლებისათვის;

ხ. „ნავთობისა და გაზის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ნავთობისა და გაზის ოპერაციების საწარმოებლად განკუთვნილი მოწყობილობა-დანადგარების, სატრანსპორტო საშუალებების, სათადარიგო ნაწილებისა და მასალების იმპორტი, აგრეთვე ზემოაღნიშნული კანონით განსაზღვრული ხელშეკრულებების ან/და ნავთობისა და გაზის ოპერაციების საწარმოებლად გაცემული ლიცენზიების შესაბამისად ინვესტორებისა და საოპერაციო კომპანიებისათვის ნავთობისა და გაზის ოპერაციების განსახორციელებლად საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიწოდება;

ჯ. საქართველოს არარეზიდენტების მიერ დაფუძნებული იმ სანაოსნო (გემთმფლობელი) საწარმოების მიერ სამუშაოს შესრულება ან მომსახურების გაწევა, რომლებიც საქართველოს ტერიტორიაზე არ ეწევიან სამეწარმეო საქმიანობას და რომელთა გემებიც (გემიც) დაცურავენ საქართველოს სახელმწიფო ალმით;

ჰ. შავი და ფერადი ლითონების ჯართის ექსპორტი;

ჰ¹. ალაოს იმპორტი;

ჰ². არანაკლებ 3 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში), ხოლო მაღალმთიან რეგიონებში არანაკლებ 0,25 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში) ღირებულების ინვესტიციით განხორციელებული ტურისტთა განთავსების ობიექტის – სასტუმროს მშენებლობა მშენებლობის პერიოდში;

ჰ³. საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის სასაქონლო ნომენკლატურის 010210, 010310000, 010410100, 010420100, 010511, 051110000, 051191, 060210, 060220, 250300, 280300, 310100000, 3103, 3104, 3105, 380810, 380820 (გარდა 380820100-ისა), 380830 კოდებით გათვალისწინებული საქონლის იმპორტი, აგრეთვე ანალოგიური საქონლის და საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის სასაქონლო ნომენკლატურის 3102 კოდით გათვალისწინებული საქონლის მიწოდება;

ჰ⁴. საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის სასაქონლო ნომენკლატურის 040700, 060290100, 070110000, 071331100, 071332100, 071333100, 071339100, 100190910, 100300100, 120600, 12092, 120923, 120991, 283325000, 380820100 კოდებით გათვალისწინებული საქონლის იმპორტი საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს და საქართველოს სოფლის მეურნეობისა და სურსათის სამინისტროს მიერ დამტკიცებული ყოველწლიური კვოტების მიხედვით, აგრეთვე ანალოგიური საქონლის მიწოდება.

2. დღგ-ისაგან განთავისუფლება ერთიანია საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე და მოქმედებს მხოლოდ საქართველოს ფარგლებში საქონლის მიწოდების, სამუშაოს შესრულებისა და მომსახურების გაწევის დროს.

3. ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ძ“ _ „ჭ“ ქვეპუნქტების მიხედვით დღგ-ისაგან განთავისუფლება გამოიყენება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როცა დაკმაყოფილებულია საბაჟო გადასახადისაგან განთავისუფლების პირობები; ამასთან, თუ საბაჟო გადასახადის მიზნით საქართველოში შემოტანილი საქონელი ექვემდებარება დაბრუნების რეჟიმს, ან თუ საბაჟო გადასახადი ექვემდებარება გადახდას განთავისუფლების პირობების დარღვევის გამო, დღგ-ის მიმართაც გამოიყენება იგივე რეჟიმი.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1997 წლის 12 დეკემბრის კანონი №1194-პარლამენტის უწყებანი, №47-48,31.12.1997წ.,

გვ.118

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 29 მაისის კანონი №1406-პარლამენტის უწყებანი, №21-22,14.06.1998წ.,

გვ.11

საქართველოს 1998 წლის 26 ივნისის კანონი №1522-პარლამენტის უწყებანი, №27-28,30.007.1998წ.,

გვ.27

საქართველოს 1998 წლის 13 ოქტომბრის კანონი №1625-სსმI,№2, 26.10.1998წ.,მუხ.23

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1998 წლის 24 დეკემბრის კანონი №1777-სსმI,№7, 31.12.1998წ.,მუხ.62

საქართველოს 1999 წლის 16 აპრილის კანონი №1894-სსმI,№13(20), 01.05. 1999წ.,მუხ.50

საქართველოს 1999 წლის 25 ივნისის კანონი №2180-სსმI,№26(33), 05.07. 1999წ.,მუხ.139

საქართველოს 1999 წლის 9 სექტემბრის კანონი №2386-სსმI,№43(50), 21.09. 1999წ.,მუხ.222

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

     საქართველოს 2000 წლის 24 ნოემბრის კანონი №618-სსმI,№44, 07.12. 2000წ.,მუხ.126

საქართველოს 2002 წლის 7 მაისის კანონი №1393-სსმI,№13,28.05. 2002წ.,მუხ.51

საქართველოს 2002 წლის 18 მაისის კანონი №1458- სსმ I,№15,03.06. 2002 წ ., მუხ .6 3

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2002 წლის 25 დეკემბრის კანონი №1895-სსმI,№1,08.01. 2003წ.,მუხ.2

საქართველოს 2003 წლის 29 იანვრის კანონი №1967-სსმI,№5,19.02.2003წ.,მუხ.37

საქართველოს 2003 წლის 22 აპრილის კანონი №2084-სსმI,№12,21.05.2003წ.,მუხ.59

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

 

                                                                         თავი 15

ნულოვანი განაკვეთით დასაბეგრი ოპერაციები

    მუხლი 102. საქონლის ექსპორტის დაბეგვრა

1. საქონლის (გარდა შავი და ფერადი ლითონების ჯართისა) ექსპორტი იბეგრება ნულოვანი განაკვეთით.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის მიზნებისათვის, საქონლის ექსპორტის მიმართ დღგ-ის ნულოვანი განაკვეთის გამოყენება დასაშვებია მხოლოდ იმ საანგარიშო პერიოდისათვის, როდესაც გადასახადის გადამხდელი საგადასახადო ორგანოში წარადგენს შემდეგ დოკუმენტებს:

ა. რეზიდენტი პირის მიერ უცხოელ პირთან დადებულ ხელშეკრულებას, რომელიც ითვალისწინებს საქონლის ექსპორტს;

ბ. სატვირთო-საბაჟო დეკლარაციას საქონლის ექსპორტის რეჟიმში გაშვების შესახებ.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 103. საავიაციო გადაზიდვების დაბეგვრა

საავიაციო ტრანსპორტით მგზავრთა გადაყვანასა და ტვირთების გადაზიდვასთან დაკავშირებული მომსახურება, აგრეთვე საავიაციო რეისების განსახორციელებლად ბორტზე მიწოდებული საავიაციო საწვავი, საპოხი და სხვა დამხმარე საშუალებები იბეგრება დღგ-ის ნულოვანი განაკვეთით. საავიაციო რეისების განსახორციელებლად განკუთვნილი საავიაციო საწვავის, საპოხი და სხვა დამხმარე საშუალებების საქართველოს ტერიტორიაზე იმპორტისას გადაიხდევინება დღგ ან საბაჟო ორგანოს მიერ დაიტოვება საბანკო გარანტია, ხოლო იმპორტიორს უბრუნდება დღგ-ის გადახდილი თანხა ან უქმდება საბანკო გარანტია საავიაციო რეისების განსახორციელებლად ბორტზე ფაქტობრივად მიწოდებული მოცულობის მიხედვით.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2002 წლის 21 ივნისის კანონი №1584-სსმI,№21,12.07. 2002წ.,მუხ.96

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 103¹. ძირითადი საშუალებების მიწოდების დაბეგვრა

ამ კოდექსის 101-ე მუხლის პირველი ნაწილის „შ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საქონლის მიწოდება და ლიზინგით (საფინანსო იჯარით) გადაცემა იბეგრება დღგ-ის ნულოვანი განაკვეთით.

საქართველოს 2002 წლის 7 მაისის კანონი №1393-სსმI,№13,28.05. 2002წ.,მუხ.51

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 104. საქართველოს ეროვნული ბანკისათვის ოქროს მიწოდების დაბეგვრა

საქართველოს ეროვნული ბანკისათვის ოქროს მიწოდება იბეგრება ნულოვანი განაკვეთით.

თავი 16

დასაბეგრი ოპერაციის დრო, ადგილი და სპეციალური წესები

    მუხლი 105. დასაბეგრი ოპერაციის დრო

1. ამ მუხლის მე-2 ნაწილშ ი აღნიშნული შემთხვევების გარდა, დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების დროდ ითვლება:

ა. საქონლის მიწოდების, სამუშაოს შესრულების ან მომსახურების გაწევის დროიდან 90 დრე;

ბ. საქონლის მიწოდებისას, რომელსაც თან ახლავს გადატვირთვა, – საქონლის გადატვირთვიდან 90 დღე;

გ. განაღდების მომენტში, თუ განაღდება წარმოებს საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიწოდებიდან ან გადატვირთვიდან 90 დღის გასვლამდე.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ გ” პუნქტის მოთხოვნათა გამოყენებისას, თუ დასაბეგრი ოპერაციისათვის ორ და მეტ გადახდას აქვს ადგილი, მაშინ თითოეული გადახდა განიხილება როგორც თანხის გადახდა ცალკეული ოპერაციისათვის გადახდილი თანხის ფარგლებში.

3. თუ მომსახურების გაწევა ხდება რეგულარულად ან უწყვეტად, მომსახურების გაწევა შესრულებულად ითვლება ამ ოპერაციის ნებისმიერი ნაწილისათვის ყოველი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერის მომენტში.

4. არაეკონომიკური საქმიანობისათვის საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) გამოყენებისას ამ კოდექსის 96-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მიხედვით დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების მომენტად ითვლება საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) გამოყენების დაწყების დრო. ამ კოდექსის 96-ე მუხლის მე-5 ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევებში დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების მომენტად ითვლება მუშაკთათვის საქონლის მიწოდების, სამუშაოს შესრულების ან მომსახურების გაწევის დრო.

5. დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გაუქმების დროს ამ კოდექსის 96-ე მუხლის მე-6 ნაწილის მიხედვით გადამხდელთან არსებული საქონლის ნაშთებისათვის მიწოდების მომენტად ითვლება რეგისტრაციის გაუქმების ძალაში შესვლის უშუალოდ წინა მომენტი.

    მუხლი 106. საქონლის მიწოდების ადგილი

1. თუ საქონლის მიწოდება მოითხოვს ტრანსპორტირებას, მაშინ საქონლის მიწოდების ადგილად ითვლება საქონლის ადგილსამყოფელი ტრანსპორტირების დაწყებისას. სხვა შემთხვევაში საქონლის მიწოდების ადგილად ითვლება საქონლის გადაცემის ადგილი.

2. ელექტრო- ან თბოენერგიის, ბუნებრივი გაზის ან წყლის მიწოდების ადგილად ითვლება საქონლის მიღების ადგილი. საქართველოდან ამ საქონლის ექსპორტის შემთხვევაში მათი მიწოდების ადგილად ითვლება საქართველო.

    მუხლი 107. სამუშაოების შესრულების ან მომსახურების გაწევის ადგილი

1. ამ კარის მიზნით სამუშაოების შესრულების ან მომსახურების გაწევის ადგილად ითვლება:

ა. უძრავი ქონების ადგილმდებარეობა, თუ სამუშაოები (მომსახურება) დაკავშირებულია უშუალოდ ამ ქონებასთან;

ბ. სამუშაოს (მომსახურების) ფაქტობრივად განხორციელების ადგილი, თუ ისინი დაკავშირებულია მოძრავ ქონებასთან;

გ. მომსახურების ფაქტობრივად გაწევის ადგილი, თუ იგი ხორციელდება კულტურის, ხელოვნების, განათლების, ფიზიკური კულტურისა და სპორტის სფეროში ან სხვა ანალოგიურ საქმიანობაში;

დ. საქონლის გადაზიდვების ან მგზავრთა გადაყვანის ფაქტობრივი განხორციელების ადგილი, თუ სამუშაო (მომსახურება) დაკავშირებულია ამ გადაზიდვებთან. ამ კოდექსის 103-ე მუხლის მიზნებისათვის საქართველოს ტერიტორიის ფარგლებს გარეთ გადამხდელის მიერ სამუშაოების შესრულებასა და მომსახურების გაწევასთან დაკავშირებული ოპერაციები განიხილება როგორც საქართველოს ტერიტორიაზე განხორციელებული;

ე. მომსახურების მიმღები პირის მიერ ამ მომსახურებიდან მიღებული ეკონომიკური სარგებლის ადგილი, თუ ამ მომსახურების მიმღებ და გამწევ პირთა ადგილსამყოფელი სხვადასხვა სახელმწიფოშია. ამ ქვეპუნქტის დებულებები გამოიყენება შემდეგი მომსახურების მიმართ:

– პატენტების, ლიცენზიების, სავაჭრო მარკების, საავტორო უფლებების ან სხვა ანალოგიური უფლებების საკუთრებაში გადაცემა ან დათმობა;

– საკონსულტაციო, იურიდიული, საბუღალტრო, საინჟინრო, აგრეთვე ინფორმაციის დამუშავებისა და სხვა ანალოგიური მომსახურება;

– პერსონალით უზრუნველყოფა;

– მოძრავი ქონების იჯარით გაცემა (გარდა სატრანსპორტო საწარმოთა სატრანსპორტო საშუალებებისა);

– კონტრაქტის ძირითადი მონაწილე პირის (საწარმოს ან ფიზიკური პირის) სახელით მოქმედი აგენტის მიერ ამ პუნქტით გათვალისწინებული მომსახურება;

ვ. იმ პირის ეკონომიკური საქმიანობის განხორციელების ადგილი, რომელიც ასრულებს სამუშაოს ან ეწევა მომსახურებას.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის ერთზე მეტ პუნქტში აღწერილი სამუშაოების შესრულებისა თუ მომსახურების გაწევის ადგილი განისაზღვრება რიგით პირველი პუნქტის მიხედვით.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 108. უკუდაბეგვრა

1. თუ არარეზიდენტი პირი, რომელიც არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად საქართველოში, ეწევა მომსახურებას ან ასრულებს სამუშაოს საქართველოს ტერიტორიაზე ამ მუხლის მე-2 ნაწილში მითითებული საგადასახადო აგენტისათვის, აღნიშნული სამუშაოების შესრულება ან მომსახურების გაწევა იბეგრება ამ მუხლის მიხედვით.

1¹. თუ ფიზიკური პირი, რომელიც საგადასახადო ორგანოში გადამხდელად არ არის რეგისტრირებული, ეწევა მომსახურებას ან ასრულებს სამუშაოს საქართველოს ტერიტორიაზე ამ მუხლის მე-2 ნაწილში მითითებული საგადასახადო აგენტისათვის, აღნიშნული მომსახურების გაწევა ან სამუშაოს შესრულება იბეგრება ამ მუხლის მიხედვით.

2. ამ მუხლის მიხედვით საგადასახადო აგენტად ითვლება ნებისმიერი პირი, რომელიც რეგისტრირებულია დღგ-ის გადამხდელად, ან ნებისმიერი რეზიდენტი იურიდიული პირი.

3. ამ მუხლის პირველი და 1¹ ნაწილების გამოყენებისას საგადასახადო აგენტი ახდენს დღგ-ის დარიცხვას არარეზიდენტისათვის ან ფიზიკური პირისათვის, რომელიც საგადასახადო ორგანოში გადამხდელად არ არის რეგისტრირებული გასაცემ თანხაზე. დღგ-ის ოდენობა განისაზღვრება ამ კოდექსის 112-ე მუხლის პირველი ნაწილით დადგენილი გადასახადის განაკვეთების გამოყენებით.

4. თუ საგადასახადო აგენტი რეგისტრირებულია დღგ-ის გადამხდელად, დარიცხული დღგ გადაიხდება დღგ-ის შესახებ იმ თვის დეკლარაციის წარდგენის დროს, რომელშიც მოხდა სამუშაოს შესრულება ან მომსახურების გაწევა. დარიცხული დღგ-ის ბიუჯეტში გადახდის დამადასტურებელი დოკუმენტი ითვლება საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურად და საგადასახადო აგენტს აძლევს დღგ-ის ჩათვლის მიღების უფლებას ამ კოდექსის 114-ე მუხლის შესაბამისად.

5. თუ საგადასახადო აგენტი არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად, იგი ვალდებულია დარიცხული დღგ გადაიხადოს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს  მიერ დადგენილი ფორმის განცხადებით. მიერ დადგენილი წესით სამუშაოს შესრულების ან მომსახურების გაწევის დღიდან 15 დღის განმავლობაში.

6. ამ მუხლით გათვალისწინებული უკუდაბეგვრის წესი გამოიყენება აგრეთვე მარწმუნებლის აგენტის მიერ განხორციელებულ ოპერაციებზე. იმ შემთხვევაში, როცა მარწმუნებელი არ არის რეგისტრირებული დღგ-ი ს გადამხდელად, მაშინ საქონლის მიწოდება, სამუშაოს შესრულება ან მომსახურების გაწევა ჩაითვლება აგენტის მიერ განხორციელებულად.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 23 ივლისის კანონი №2343-სსმI,№38(45), 04.08. 1999წ.,მუხ.189

საქართველოს 2000 წლის 24 მარტის კანონი №238-სსმI,№13, 13.04. 2000წ.,მუხ.31

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 109. იმპორტის დრო

საქონლის იმპორტს ადგილი აქვს მაშინ, როცა საქონელი იბეგრება საბაჟო გადასახადით საბაჟო კანონმდებლობის მიხედვით. თუ საქონელი გათავისუფლებულია საბაჟო გადასახადისაგან, საქონლის იმპორტს ადგილი აქვს მაშინ, როცა მასზე უნდა გადახდილიყო საბაჟო გადასახადი, ეს საქონელი გათავისუფლებული რომ არ ყოფილიყო საბაჟო გადასახადისაგან.

    მუხლი 110. შერეული ოპერაციები

1. საქონლის მიწოდება, სამუშაოს შესრულება ან მომსახურების გაწევა, რომლებიც ატარებს ძირითადი საქონლის მიწოდების, სამუშაოების შესრულებისა თუ მომსახურების გაწევის მიმართ დამხმარე ხასიათს, განიხილება როგორც ამ უკანასკნელის ნაწილი.

2. სამუშაოების შესრულება ან მომსახურების გაწევა, რომელთაც დამხმარე ხასიათი აქვთ საქონლის იმპორტის მიმართ, წარმოადგენენ ამ საქონლის იმპორტის ნაწილს.

3. დასაბეგრი ოპერაციის ერთი ან მეტი დამოუკიდებელი ელემენტი, რომელიც გათავისუფლებული იქნებოდა დღგ-ისაგან, ცალკე რომ ყოფილიყო მიწოდებული, შესრულებული ან გაწეული, განიხილება როგორც ცალკე ოპერაცია. გათავისუფლებული ოპერაციის ერთი ან მეტი დამოუკიდებელი ელემენტი, რომელიც დაიბეგრებოდა დღგ-ით, ცალკე რომ ყოფილიყო მიწოდებული, შესრულებული ან გაწეული, განიხილება როგორც ცალკე ოპერაცია.

    მუხლი 111. აგენტის ოპერაციები

1. საქონლის მიწოდება, სამუშაოების შესრულება ან მომსახურების გაწევა იმ პირის მიერ, რომელიც წარმოადგენს სხვა პირის (მრწმუნებლის) აგენტს (რწმუნებულს), განიხილება როგორც მრწმუნებლის ოპერაციები.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილი არ ეხება აგენტის (რწმუნებულის) მიერ მრწმუნებელი პირისათვის გაწეულ მომსახურებას.

3. ამ მუხლის პირველი ნაწილი არ გამოიყენება საქართველოში არარეზიდენტი პირის მიერ  

რეზიდენტი აგენტის მეშვეობით საქონლის მიწოდების მიმართ, როცა ეს პირი არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად საქართველოში. ამ შემთხვევაში დღგ-ით დაბეგვრის მიზნით მიწოდება ითვლება აგენტის (რწმუნებულის) მიერ განხორციელებულად.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

 

თავი 17

დამატებული ღირებულების გადასახადის გამოანგარიშებისა და გადახდის წესი

    მუხლი 112. დღგ-ის განაკვეთები

1. დღგ-ის განაკვეთი შეადგენს დასაბეგრი ბრუნვის ან დასაბეგრი იმპორტის თანხის 20 პროცენტს.

2. დასაბეგრი ბრუნვა წარმოადგენს საანგარიშო პერიოდში განხორციელებული დასაბეგრი ოპერაციების თანხის ჯამს.

    მუხლი 113. დასაბეგრი ბრუნვიდან ბიუჯეტში შესატანი დღგ

1. დასაბეგრი ბრუნვიდან ბიუჯეტში შესატანი დღგ-ის თანხა განისაზღვრება როგორც სხვაობა ამ კოდექსის 112-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით დასაბეგრ ბრუნვაზე დარიცხულ გადასახადის თანხასა და 114-ე მუხლის მიხედვით ჩასათვლელ გადასახადის თანხებ ს შორის.

2. ამ კოდექსის 99-ე მუხლის მიხედვით დასაბეგრი ოპერაციის კორექტირების შემთხვევაში, როცა გადასახდელი დღგ-ის თანხა აღემატება გადასახადის გადამხდელის მიერ ფაქტობრივად ნაჩვენებ თანხას, ნამეტი თანხა განიხილება როგორც იმ საანგარიშო პერიოდში გადასახდელი დღგ, რომელშიც ადგილი ჰქონდა ამ კოდექსის 99-ე მუხლის პირველ ნაწილში აღწერილ შემთხვევებს, და ეს თანხა ემატება ამ მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით საანგარიშო პერიოდში გადასახდელი დღგ-ის თანხას.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 114. დღგ-ის ჩასათვლელი თანხა ბიუჯეტში შესატანი თანხების განსაზღვრისას

1. ამ მუხლის დებულებათა გათვალისწინებით, ჩასათვლელი დღგ-ის თანხა არის გადასახადის თანხა, რომელიც დასაბეგრი ოპერაციის დროის მიხედვით გადახდილია წარდგენილი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურების შესაბამისად ან გადახდილია საბაჟო დეკლარაციის მიხედვით დასაბეგრ იმპორტზე ან დასაბეგრ ოპერაციებზე, თუ საქონელი, სამუშაო ან მომსახურება გამოიყენება ან გამოყენებული იქნება გადასახადის გადამხდელის ეკონომიკური საქმიანობისათვის იმ შემთხვევებშიც კი, თუ ისინი არ შეიტანება პროდუქციის თვითღირებულებაში. დღგ-ის ჩათვლას დაექვემდებარება საქართველოს ბიუჯეტში  გადახდილი დღგ-ის თანხა.

2. თუ დღგ-ის გადამხდელის მიერ წარდგენილი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურებით საქონლის იმპორტის მიხედვით გადახდილი და/ან დასაბეგრი ოპერაციების მიხედვით გადახდილი დღგ ნაწილობრივ გათვალისწინებულია გადამხდელის ეკონომიკური საქმიანობისათვის, ნაწილობრივ კი – სხვა მიზნებისათვის, დღგ-ის ჩათვლა განხორციელდება პროპორციულად.

3. დღგ-ის ჩათვლა არ წარმოებს:

ა. მსუბუქ ავტომობილებზე, გარდა გასაყიდად გამოტანილისა ან გაქირავებით გაცემულისა, – იმ პირთათვის, რომელთა ძირითად საქმიანობას წარმოადგენს მსუბუქი ავტომობილების ყიდვა-გაყიდვა ან გაქირავება;

ბ. საქველმოქმედო ან სოციალური მიზნებით გაწეულ გასართობ და წარმომადგენლობით ხარჯებზე.

გ. ამ მუხლის მე-4 ნაწილის გათვალისწინებით, იმ საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) საწარმოებლად გამოყენებულ საქონელზე (სამუშაოზე, მომსახურებაზე) გადახდილ დღგ-ზე, რომლის მიწოდებაც განთავისუფლებულია დღგ-ისაგან, მიუხედავად იმისა, გათვალისწინებულია თუ არა მისი შემდგომი მიწოდება.

დ. იმ საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურებით, რომლებიც არ იძლევა საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) გამყიდველის იდენტიფიცირების საშუალებას.

4. თუ დღგ-ის გადამხდელს აქვს დასაბეგრი და ამ კოდექსის თანახმად დღგ-ისაგან გათავისუფლებული ოპერაციები, მაშინ დღგ-ის ჩასათვლელი თანხა განისაზღვრება მხოლოდ დასაბეგრ ოპერაციებში გამოყენებული საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) ღირებულების შესაბამისად. იმ შემთხვევაში, თუ შეუძლებელია ასეთი გამიჯვნა, ჩასათვლელი თანხა განისაზღვრება საერთო ბრუნვის თანხაში დასაბეგრი ბრუნვის ხვედრითი წონის მიხედვით. ეს ნაწილი გამოიყენება ამ მუხლის მე-2 ნაწილის მოთხოვნის შესრულების შემდეგ.

5. თუ ანგარიშ-ფაქტურაში ან დეკლარაციაში ნაჩვენები თანხა აღემატება გადასახდელ დღგ-ს, ნამეტი თანხა გადასახადის გადამხდელს ჩაეთვლება იმ საანგარიშო პერიოდისათვის, რომელშიც ადგილი ჰქონდა ამ კოდექსის 99-ე მუხლის პირველ ნაწილში აღწერილ შემთხვევებს.

საქართველოს 1997 წლის 12 დეკემბრის კანონი №1194-პარლამენტის უწყებანი, №47-48,31.12.1997წ.,

გვ.118

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 115. საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა

1. დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული პირი, რომელიც აწარმოებს დასაბეგრ ოპერაციას, ვალდებულია გამოწეროს საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა და წარუდგინოს იგი გადასახადების გადამხდელად რეგისტრირებულ პირს – საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიმღებს, ამ მუხლის მე-4 ნაწილის მოთხოვნების გათვალისწინებით. ანგარიშ-ფაქტურა გამოიწერება ოთხ ეგზემპლარად, რომლის პირველი და მესამე პირები წარედგინება მყიდველს, ხოლო მეორე და მეოთხე პირები რჩება გამყიდველს. ამასთან, ანგარიშ-ფაქტურის მეოთხე პირს გამყიდველი წარუდგენს საგადასახადო ორგანოებს საგადასახადო კონტროლის განსახორციელებლად, ხოლო მესამე პირს მყიდველი წარუდგენს საგადასახადო ორგანოებს თავისი ადგილმდებარეობის მიხედვით საგადასახადო ჩათვლის მისაღებად. მყიდველი და გამყიდველი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურებს წარუდგენენ საგადასახადო ორგანოებს ყოველთვიურად, არა უგვიანეს მომდევნო თვის 10 რიცხვისა. ი მ პირს, რომელიც არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად, არა აქვს ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერის უფლება.

2. საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა წარმოადგენს საქართველოს  საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ დადგენილი ფორმის განცხადებით. მიერ დადგენილი ფორმის მკაცრი აღრიცხვის დოკუმენტს, რომლითაც დასტურდება დღგ-ის გადახდევინების ფაქტი და შეიცავს შემდეგ მონაცემებს:

ა. დღგ-ის გადამხდელისა და მყიდველის (დამკვეთის) გვარი, სახელი ან იურიდიული სახელი და დღგ-ის გადამხდელის საფირმო დასახელება, თუ იგი განსხვავდება იურიდიული სახელისაგან;

ბ. დღგ-ის გადამხდელისა და მყიდველის (დამკვეთის) საიდენტიფიკაციო ნომრები;

გ. დღგ-ის გადამხდელად სარეგისტრაციო სერტიფიკატის ნომერი და თარიღი;

დ. მიწოდებული საქონლის, შესრულებული სამუშაოების ან გაწეული მომსახურების დასახელება;

ე. დასაბეგრი ოპერაციის კომპენსაციის თანხა და დასაბეგრი ბრუნვის თანხა;

ვ. აქციზის თანხა აქციზურ საქონელზე;

ზ. მოცემული დასაბეგრი ოპერაციის მიხედვით კუთვნილი დღგ-ის თანხა;

თ. საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის ნომერი და გაცემის თარიღი.

3. გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა გამოწეროს საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიწოდებისთანავე და მისცეს მყიდველს მიწოდებიდან არა უგვიანეს მეორე დღისა. თუ საქონლის (ელექტროენერგიის ან თბოენერგიის, გაზის ან წყლის) მიწოდება ან მომსახურების გაწევა ხდება რეგულარულად ან უწყვეტად, აღნიშნული საქონლის მიწოდება ან მომსახურების გაწევა შესრულებულად ითვლება არა უგვიანეს საანგარიშო თვის ბოლო დღისა. ამასთან, საქონლის მიწოდებისას, ყველა შემთხვევაში, გამოწერილი უნდა იქნეს მკაცრი აღრიცხვის სასაქონლო ზედნადები ამ კოდექსის 68-ე მუხლის მიხედვით.

4. დაუშვებელია საქონლის (სამუშაოს, მომსახურების) მიმწოდებლის მიერ რეკვიზიტების შეცდომით, არასწორად შევსებული საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის წარდგენა მყიდველისათვის. ასეთი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა შესაბამისი თვის დღგ-ის დეკლარაციასთან ერთად წარედგინება საგადასახადო ორგანოს მისი გაუქმების მიზნით.

5. საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს უფლება აქვს ცალკეულ საქონელზე (სამუშაოზე, მომსახურებაზე), აგრეთვე ცალკეული კატეგორიის მყიდველებისათვის, შემოიღოს განსხვავებული ფორმის სპეციალური საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა და განსაზღვროს მისი გაცემის, აღრიცხვისა და გამოყენების წესი. დღგ-ის იმ გადამხდელებისათვის, რომლებიც მათ საქმიანობასთან დაკავშირებული ყველა სამეურნეო ოპერაციის ბუღალტრულ აღრიცხვას ახდენენ კომპიუტერული სისტემებისა და პროგრამების გამოყენებით და რომელთა მიერ მომსახურების გაწევა ან ელექტროენერგიისა და თბოენერგიის, გაზისა და წყლის მიწოდება ხდება რეგულარულად ან უწყვეტად, მომხმარებელთა ფართო წრისთვის, შესაძლებელია შემოღებულ იქნეს კომპიუტერული წესით ამობეჭდილი ანგარიშ-ფაქტურა, რომელიც მყიდველს წარედგინება საანგარიშო პერიოდში განხორციელებული მიწოდებების მიხედვით და რომლის ნუმერაციისა და ჩათვლებში გამოყენების წესს განსაზღვრავს საქართველოს ფინანსთა სამინისტრო.

6. დღგ-ის გადამხდელი ვალდებულია აწარმოოს დასაბეგრი ბრუნვებისა და შეძენილ საქონელზე (სამუშაოზე, მომსახურებაზე) გამოწერილი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურების რეესტრი საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ დადგენილი წესით.

7. პირს საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გამოუწერლობისათვის ან არასწორად გამოწერისათვის ეკისრება ფინანსური სანქციები ამ კოდექსის 121-ე მუხლის შესაბამისად, ხოლო საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გაყალბებისათვის – სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის შესაბამისად. საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გაყალბებად ჩაითვლება საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის უკანონოდ დამზადება, საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის სხვადასხვა ეგზემპლარში განსხვავებული რეკვიზიტების შეტანა, პირის მიერ იმ საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის გამოწერა და მყიდველისათვის წარდგენა, რომელიც საგადასახადო ორგანოების მიერ არ იყო ამ პირზე გაცემული, საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურაში გამყიდველის შესახებ რეკვიზიტების არასწორად შეტანა და უსაქონლო და ფიქტიურ ოპერაციებზე საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურების გამოწერა.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 24 მარტის კანონი №238-სსმI,№13, 13.04. 2000წ.,მუხ.31

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

თავი 18

გადასახადის ადმინისტრირების წესები და დასკვნითი დებულებები

    მუხლი 116. დეკლარაციის წარდგენა და დღგ-ის გადახდა

1. დღგ-ის გადამხდელი ვალდებულია:

ა. რეგისტრაციის ადგილის მიხედვით საგადასახადო ორგანოში წარადგინოს დღგ-ის დეკლარაცია ყოველ საანგარიშო პერიოდზე არა უგვიანეს ამ პერიოდის მომდევნო თვის 10 რიცხვისა;

ბ. ყოველ საანგარიშო პერიოდზე დეკლარაციის წარსადგენად დადგენილ ვადაში გადაიხადოს დღგ.

2. (ამოღებულია).

3. ამ მუხლის პირველი ნაწილი არ გამოიყენება იმ პირის მიმართ, რომელიც გადასახადის გადამხდელად ითვლება მხოლოდ საქონლის იმპორტისას.

4. დასაბეგრ იმპორტზე დღგ-ის დარიცხვა და გადახდევინება ხდება საბაჟო ორგანოების მიერ ამ კოდექსისა და საბაჟო კანონმდებლობის მიხედვით.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 117. დღგ-ის საანგარიშო პერიოდი

დღგ-ის საანგარიშო პერიოდად ითვლება კალენდარული თვე.

    მუხლი 118. ბიუჯეტთან ანგარიშსწორება საანგარიშო პერიოდში დღგ-ის ჩასათვლელი თანხის დარიცხული დღგ-ის თანხაზე გადამეტების შემთხვევაში

1. თუ საანგარიშო პერიოდში დღგ-ის გადამხდელის დასაბეგრი ბრუნვის არანაკლებ 25 პროცენტისა იბეგრება ნულოვანი განაკვეთით, ჩასათვლელი დღგ-ის თანხის გადამეტება დარიცხული დღგ-ის თანხაზე უბრუნდება გადასახადის გადამხდელს საგადასახადო ორგანოს მიერ ამის შესახებ დღგ-ის გადამხდელის განცხადების მიღების დღიდან 15 დღის განმავლობაში.

2. სხვა დღგ-ის გადამხდელებისათვის ჩასათვლელი თანხის გადამეტება საანგარიშო პერიოდის მანძილზე დარიცხული დღგ-ის თანხაზე გადაიტანება შემდეგ საანგარიშო პერიოდში და ჩაითვლება მომავალი პერიოდების გადასახდელებში, ან მათ უბრუნდებათ ბიუჯეტიდან დღგ-ის გადამხდელის განცხადების მიღების დღიდან 15 დღის განმავლობაში.

3. საგადასახადო ორგანოს მიერ დღგ-ის გადამხდელისათვის თანხის შეცდომით დაბრუნების შემთხვევაში საგადასახადო ორგანოს შეუძლია მოითხოვოს ამ თანხის დაბრუნება დღგ-ის გადახდევინების წესით. თუ საგადასახადო შემოწმებით დადგინდა, რომ განხორციელდა უსაქონლო ოპერაციები ან ფიქტიური გარიგებები, რის შედეგადაც წარდგენილი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურების მიხედვით უზრუნველყოფილი არ იქნება კუთვნილი გადასახადის ბიუჯეტში გადახდა, მაშინ ამ ანგარიშ-ფაქტურების მიხედვით მყიდველისთვის დღგ-ის ჩათვლა უქმდება.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

     მუხლი 119. დღგ-ის ანაზღაურება გრანტებით შეძენილ საქონელზე

1. გრანტის მიმღებ პირს, რომელიც ყიდულობს გრანტის ხელშეკრულების პირობებით გათვალისწინებულ საქონელს ან/და ამავე საწყისებზე იღებს სამუშაოს ან მომ სახურებას, უფლება აქვს აინაზღაუროს ამ საქონლისათვის, სამუშაოსა თუ მომსახურებისათვის გადახდილი დღგ საგადასახადო ორგანოში საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის წარდგენის შემდეგ.

2 . დღგ-ის ანაზღაურება ხდება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ განცხადება საგადასახადო ორგანოს წარედგინება დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელებიდან სამი თვის განმავლობაში.

ამ კოდექსის 118-ე მუხლის პირველი და მე-3 ნაწილების მოთხოვნები გამოიყენება ამ მუხლის მიმართაც.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

    მუხლი 120. დღგ-ის გადამხდელთა პასუხისმგებლობა და საგადასახადო ორგანოების მიერ კონტროლის დაწესება

1. პასუხისმგებლობა დღგ-ის არასწორად გამოანგარიშებისათვის, ბიუჯეტში დროულად გადაუხდელობისა და საგადასახადო ორგანოებში დეკლარაციების დადგენილ ვადებში წარუდგენლობისათვის ეკისრებათ დღგ-ის გადამხდელებსა და მათ თანამდებობის პირებს ამ კოდექსის მიხედვით, ხოლო, თუ დღგ-ის გადახდევინება შედის საქართველოს საბაჟო ორგანოების კომპეტენციაში, – საქართველოს საბაჟო კანონმდებლობის მიხედვით.

2. საგადასახადო და საბაჟო ორგანოებს, მათი კომპეტენციის ფარგლებში, ევალებათ კონტროლი საგადასახადო კანონმდებლობის გამოყენებაზე ამ კოდექსისა და საქართველოს საბაჟო კანონმდებლობის მიხედვით.

    მუხლი 121. ფინანსური სანქციები ამ კარით გათვალისწინებული მოთხოვნების შეუსრულებლობისათვის

1. ამ კარით გათვალისწინებული მოთხოვნების შეუსრულებლობის შემთხვევაში პირის მიმართ გამოიყენება ამ კოდექსის 252-254-ე მუხლებით გათვალისწინებული ფინანსური სანქციები.

2. გარდა ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული სანქციებისა, საგადასახადო ორგანოები ფინანსური სანქციის სახით პირს ახდევინებენ:

ა. დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის გარეშე ფუნქციონირებისას – რეგისტრაციის გარეშე ფუნქციონირების მთელი პერიოდის განმავლობაში ბიუჯეტში გადასახდელი დღგ-ის თანხის 100 პროცენტს;

ბ. დღგ-ის საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურაში დასაბეგრი ბრუნვისა და დღგ-ის თანხის ჩაუწერლობის ან არასწორად ჩაწერის, ანგარიშ-ფაქტურის გამოუწერლობის ან მისი არასწორად (არასრულყოფილად) შევსების შემთხვევაში, რაც არ იძლევა მყიდველის იდენტიფიცირების საშუალებას;– ამ ანგარიშ-ფაქტურის მიხედვით ან განხორციელებულ ოპერაციაზე კუთვნილი დღგ-ის თანხის 50 პროცენტს, ხოლო ანგარიშ-ფაქტურაში დასაბეგრი ბრუნვისა და დღგ-ი ს თანხის არასწორად ჩაწერის შემთხვევაში, თუ ადგილი არა აქვს ბიუჯეტის შემოსავლების შემცირებას, გადამხდელს სანქციის სახით გადახდება დღგ-ი ს კუთვნილი თანხის 20 პროცენტი;

გ) საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის სხვადასხვა ეგზემპლარში დღგ-ის განსხვავებული თანხის არსებობისას ანგარიშ-ფაქტურის იმ ეგზემპლარის მიხედვით კუთვნილი დღგ-ის 100 პროცენტს, რომელშიც დღგ-ის თანხა მეტია ნაჩვენები.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

 

კარი IV    აქციზი

თავი 19 აქციზი

    მუხლი 122. აქციზის ცნება

1. აქციზი არის არაპირდაპირი გადასახადი, რომელიც გადაიხდება აქციზური საქონლის მიწოდებისას მის ფასთან ერთად.

2. საქართველოში აქციზური საქონლის წარმოება ან იმპორტი იბეგრება აქციზით, თუ ეს საქონელი გათავისუფლებული არ არის გადასახადისაგან.

    მუხლი 123. გადასახადის გადამხდელები

1.  აქციზის გადამხდელად ითვლება პირი, რომელიც აწარმოებს აქციზურ საქონელს ან ეწევა მის იმპორტს საქართველოში, თუ ამ კარით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

2. დამკვეთის მიერ მიწოდებული ნედლეულისაგან საქართველოში წარმოებულ საქონელზე აქციზის გადამხდელად ითვლება საქონლის მწარმოებელი.

3. ამ კოდექსის მე-12 მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტში აღნიშნული ფილიალები და სხვა განცალკევებული ქვედანაყოფები ამ კარის მიზნებისათვის არიან დამოუკიდებელი პირები.

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 124. დაბეგვრის ობიექტი

აქციზით დაბეგვრის ობიექტია აქციზური საქონლის იმპორტი, საქართველოში წარმოებული აქციზური საქონლის მიწოდება, და/ან საწარმოს საწყობიდან საქონლის გატანა, მათ შორის დამკვეთის ნედლეულით დამზადებული აქციზური საქონლის გადაცემა.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

     მუხლი 125. დასაბეგრი ოპერაცია

1. საქართველოში წარმოებული საქონლის დასაბეგრი ოპერაციის თანხა განისაზღვრება იმ თანხის მიხედვით, რომელიც უნდა მიეღო ან მიიღო გადასახადის გადამხდელმა დამკვეთის ან სხვა პირისაგან, აქციზისა და დღგ-ის გამოკლებით, მაგრამ არანაკლებ საქონლის საბაზრო საბითუმო ფასისა აქციზისა და დღგ-ის თანხის გარეშე. გადასახადის გადამხდელის მიერ საცალო საბაზრო ფასით გაყიდულ საქონელთან მიმართებით, დასაბეგრი ოპერაციის თანხა განისაზღვრება საბითუმო საბაზრო ფასის მიხედვით დღგ-ისა და აქციზის გარეშე ალკოჰოლური სასმელების მიხედვით დასაბეგრ ოპერაციას წარმოადგენს იმპორტირებული და/ან მიწოდებული (გადაცემული) ალკოჰოლური სასმელების მოცულობა.

2. იმპორტისას დასაბეგრი ოპერაციის თანხად ითვლება საქართველოს საბაჟო კანონმდებლობით განსაზღვრული საქონლის საბაჟო ღირებულებისა (მაგრამ არანაკლებ საბითუმო საბაზრო ფასისა, აქციზისა და დღგ-ის გარეშე) და საქართველოში საქონლის იმპორტისას გადასახდელი მოსაკრებლებისა და გადასახადების თანხის (აქციზისა და დღგ-ის გარდა) ჯამი.

3. აქციზით დასაბეგრი ოპერაციის თანხაში არ შედის მრავალჯერადად გამოსაყენებელი დასაბრუნებელი ტარის ღირებულება, გარდა საცალო წესით საქონლის მისაწოდებლად გამოყენებული ტარის ღირებულებისა.

საქართველოს 199 8 წლის 1 მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

     მუხლი 126. დასაბეგრი ოპერაციის დრო

1. საქართველოში აქციზური საქონლის წარმოებისას დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების მომენტად ითვლება:

ა. საქონლის მიწოდების (გადაცემის) მომენტიდან 90 დღე;

ბ. განაღდების მომენტი, თუ განაღდება მოხდა საქონლის მიწოდებიდან (გადაცემიდან) 90 დღის გასვლამდე.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ ბ” ქვეპუნქტის მიხედვით დასაბეგრი ოპერაციისათვის ორი და მეტი გადახდის შემთხვევაში თითოეული გადახდა განიხილება როგორც თანხის გადახდა ცალკეული ოპერაციისათვის გადახდილი თანხის ფარგლებში.

3. საქონლის იმპორტის შემთხვევაში დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების მომენტად საბაჟო კანონმდებლობის მიხედვით ითვლება იმპორტის დრო.

4. აქციზური მარკებით მარკირებას დაქვემდებარებული აქციზური საქონლის დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების მომენტად ითვლება საქონლის მიწოდების მომენტი.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

    მუხლი 127. ექსპორტის დაბეგვრა

აქციზური საქონლის ექსპორტი იბეგრება ნულოვანი განაკვეთით.

    მუხლი 128. საგადასახადო შეღავათები

1. აქციზისაგან თავისუფლდება:

ა. ფიზიკური პირის მიერ საკუთარი მოხმარებისათვის წარმოებული და მოხმარებული ალკოჰოლური სასმელები;

ბ. ფიზიკური პირის მიერ საკუთარი მოხმარებისათვის ორი ლიტრი ალკოჰოლური სასმელისა და 200 ღერი სიგარეტის იმპორტი; საქართველოში ავტომობილით შემომსვლელი პირის ავტომობილის ავზში არსებული საწვავი;

გ. აქციზური საქონლის ტრანზიტი და დროებით შემოტანა საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე. საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე აქციზური საქონლის დროებით შემოტანისას (გარდა საქართველოს საბაჟო კოდექსის 42-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მოთხოვნების შესაბამისად განსაზღვრული აქციზური საქონლის დროებით შემოტანისა, იმ მსუბუქი ავტომობილების დროებით შემოტანისა, რომლებიც განკუთვნილია უცხოეთის დიპლომატიურ და მასთან გათანაბრებულ წარმომადგენლობათა ოფიციალური სარგებლობისათვის, ამ წარმომადგენლობათა დიპლომატიური და ადმინისტრაციულ-ტექნიკური პერსონალის (მათთან მცხოვრებ ოჯახის წევრთა ჩათვლით) პირადი სარგებლობისათვის, იმ სახით, რა სახითაც ასეთი გათავისუფლება გათვალისწინებულია შესაბამისი საერთაშორისო შეთანხმებებით, რომელთა მონაწილეც არის საქართველო, და მსუბუქი ავტომობილების დროებით შემოტანისა, რომლებიც განკუთვნილია ნავთობისა და გაზის ძებნა-ძიებისა და მოპოვების სამუშაოებში და საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებებით გათვალისწინებული ვალდებულებების (ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის და ბაქო-თბილისი-ერზრუმის მილსადენების მშენებლობაში) შესრულების უზრუნველსაყოფად დასაქმებული უცხო ქვეყნის მოქალაქეების (მათთან მცხოვრებ ოჯახის წევრთა ჩათვლით) პირადი სარგებლობისათვის), აგრეთვე საქართველოს საბაჟო კოდექსის 42-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მოთხოვნების შესაბამისად განსაზღვრული იმ აქციზური საქონლის დროებით შემოტანისას, რომელსაც გაუგრძელდა საქართველოს საბაჟო ტერიტორიაზე დროებით ყოფნის ვადა, გადაიხდევინება აქციზი ან საბაჟო ორგანოს მიერ დაიტოვება საბანკო გარანტია, ხოლო საქართველოდან აღნიშნული საქონლის გატანისას გადასახადის გადამხდელს უბრუნდება აქციზის გადახდილი თანხა ან უქმდება საბანკო გარანტია ფაქტობრივად გატანილი საქონლის ღირებულების მიხედვით;

დ. აქციზური საქონლის რეექსპორტი; საქართველოს ტერიტორიაზე რეექსპორტისათვის გათვალისწინებულ აქციზურ საქონელზე გადაიხდევინება აქციზი, დაიტოვება საბანკო გარანტია ან შესაბამისი ღირებულების შემოტანილი საქონელი გარანტიის სახით, ხოლო საქართველოდან აღნიშნული საქონლის გატანისას უქმდება საბანკო გარანტია, გადამხდელს უბრუნდება აქციზის გადახდილი თანხა ან გარანტიის სახით დატოვებული საქონელი ფაქტობრივად გატანილი საქონლის ღირებულების მიხედვით;

ე. მსუბუქი ავტომობილების იმპორტი სტიქიური უბედურების დროს ჰუმანიტარული დახმარების მიზნით.

ვ. საავიაციო რეისების განსახორციელებლად ბორტზე მისაწოდებელი საავიაციო საწვავი იმპორტისას საბაჟო ორგანოებისათვის საბანკო გარანტიის წარდგენის საფუძველზე;

ზ. „ ნავთობისა და გაზის შესახებ” საქართველოს კანონით განსაზღვრული ნავთობისა და გაზის ოპერაციების განსახორციელებლად ნავთობპროდუქტების იმპორტი ან/და მიწოდება.

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის „გ” – „დ” პუნქტების მიხედვით აქციზისაგან გათავისუფლება გამოიყენება მხოლოდ იმ შემტხვევასი, თუ შესრულებულია საბაჯო გადასახადისაგან გათავისუფლების პირობები; ამასთან, თუ საბაჟო გადასახადის მიზნისათვის საქართველოში შემოტანილი საქონელი ექვემდებარება დაბრუნების რეჯიმს, ან, თუ საბაჟო გადასახადი ექვემდებარება გადახდას გათავისუფლების პირობების დარღვევის გამო, იგივე რეჟიმი გამოიყენება აქციზის მიმართაც.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 9 სექტემბრის კანონი №2386-სსმI,№43(50), 21.09. 1999წ.,მუხ.222

საქართველოს 2002 წლის 21 ივნისის კანონი №1584-სსმI,№21,12.07. 2002წ.,მუხ.96

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 129. საწარმოო რესურსებზე ჩასათვლელი აქციზი

1. პირს, რომელიც ყიდულობს აქციზით დაბეგრილ ნედლეულს და იყენებს მას სხვა აქციზური საქონლის საწარმოებლად მისი შემდგომი მიწოდებისათვის, უფლება აქვს მიიღოს საგადასახადო ჩათვლა მის საწარმოებლად შეძენილ საქონელზე გადახდილი აქციზის ოდენობით, ან დაიბრუნოს აქციზი. ჩათვლის ან დაბრუნების ანალოგიური წესი გამოიყენება აქციზური საქონლის საწარმოებლად მწარმოებლის მიერ იმპორტიორისაგან მიღებულ საქონელზე.

2. ნებადართულია გადახდილი აქციზის ჩათვლა ან დაბრუნება იმ აქციზურ საქონელზე, რომელიც გამოიყენება:

ა. ნიმუშების სახით ანალიზის ჩატარების ან წარმოების პროცესში აუცილებელი შემოწმებისათვის;

ბ. სამეცნიერო კვლევისათვის;

გ. საავადმყოფოებსა და აფთიაქებში სამედიცინო მიზნებისათვის.

3. ამ მუხლის მიხედვით აქციზის ჩათვლა ან დაბრუნება განხორციელდება მხოლოდ ანგარიშ-ფაქტურის წარდგენის შემთხვევაში, რომელიც ადასტურებს აქციზის გადახდას ნედლეულის მწარმოებლისათვის ან ნედლეულის იმპორტისას – შესაბამისი დოკუმენტის წარდგენის შემდეგ.

4. გადასახადის გადამხდელს თანხა უბრუნდება საგადასახადო ორგანოში დოკუმენტების წარდგენიდან 15 დღის განმავლობაში.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

    მუხლი 130. აქციზის განაკვეთები

ამ მუხლში აღნიშნული აქციზური საქონელი იბეგრება შემდეგი განაკვეთებით:

 

№	საქონლის დასახელება	საქონლის ნომენკლატურული კოდი	ზომის ერთეული	აქციზის განაკვეთი
1	2	3	4	5
1.	ცქრიალა და შუშხუნა ღვინოები (მათ შორის შამპანური)	2204 10 2204 21 100 2204 29 100	1 ლიტრი	0.50
2	შემაგრებული ღვინოები:        ჩამოსხმული      ჩამოსასხმელი	2204 21 870 2204 21 990 2204 29 870 2204 29 990	1 ლიტრი	1 ლარი 0,50 ლარი
3.	ვერმუტი და სხვა ნატურალური ღვინოები, რომლებსაც დამატებული აქვთ მცენარეული ან არომატული ექსტრატები	2205	1 ლიტრი	2.00
4	ყურძნის ნატურალური ღვინოები, რომლებიც არ შედის ამ ცხრილის პირველ და მეორე ნაწილებში:   ჩამოსხმული   ჩამოსასხმელი	2204	1 ლიტრი	0,20 ლარი 0,10 ლარი
5.	სხვა დადუღებული სასმელები (ვაშლის სიდრი, პერი, თაფლის სასმელი); დადუღებული სასმელების ნარევი და დადუღებული სასმელებისა და უალკოჰოლო სასმელების ნარევი, რომლებიც ამ ცხრილში სხვა ადგილას არ არის დასახელებული	2206 00	1 ლიტრი	2.00
6.	ეთილის სპირტი	2207	1 ლიტრი	0.70
7.	სპირტიანი სასმელები, რომლებიც მიღებულია ყურძნის ღვინის ან ჭაჭის დისტილაციით	2208 20	1 ლიტრი	2.00
8.	ვისკი	2208 30	1 ლიტრი	2.00
9.	რომი და ტაფია	2208 40	1 ლიტრი	2.00
10.	ჯინი და ღვინის ნაყენი	2208 50	1 ლიტრი	2.00
11.	ლიქიორი და ტკბილი ნაყენები	2208 70	1 ლიტრი	2.00
12.	არაყი	2208 60	1 ლიტრი	1.00
13.	სხვა სპირტიანი სასმელები	2208 90	1 ლიტრი	2.00
14.	ლუდი	2203 00	1 ლიტრი	0.12
15.	თამბაქოს ნაწარმი (თამბაქოს ნედლეულის გარდა): – სიგარა, სიგარები გადაჭრილი ბოლოებით და სიგარილა (წვრილი სიგარები), რომლებიც შეიცავენ თამბაქოს – ფილტრიანი სიგარეტი – ყველა დანარჩენი უფილტრო სიგარეტი და პაპიროსი – სხვა ნაწარმი დამზადებული თამბაქოსა და მისი შემცვლელებისაგან, „ჰომოგენიზირებული“ ან „აღდგენილი“ თამბაქო, თამბაქოს ექსტრაქტები და ესენციები	2402 10 000       2402 20   2402 20   2403	1000 ღერი       1000 ღერი   1000 ღერი   1 კგ	150 ლარი       7.50 ლარი   2.50 ლარი   20.00 ლარი
16.	(ამოღებულია)
17	მსუბუქი ავტომობილები	8703		15%
18.	მსუბუქი ავტომობილების საბურავები	4011 10 000 4012		15%
19.	თართისა და ორაგულის ხიზილალა, თევზის ძვირფასი სახეობისა და ზღვის პროდუქტების დელიკატესური პროდუქცია	160430 1605		20%
20.	ქვანახშირის ფისის მაღალტემპერატურული გამოხდისას მიღებული ზეთები და სხვა პროდუქტები, ანალიტიკური პროდუქტები, რომლებშიც არომატული შემადგენელი ნაწილების მასა აჭარბებს არაარომატულ მასას (გარდა ნაფტალინისა და კრეოზოტული ზეთებისა, რომლებიც გამოიყენება ნახშირბადის მისაღებად (სასაქონლო ჯგუფის კოდი 2803)	2707 (გარდა 2707 40 000 2707 99 910)		60%
21.	ბუნებრივი გაზის კონდენსატი, გარდა მილსადენისა	2709 00 100		60%
22.	ნავთობის მსუბუქი, საშუალო და მძიმე დისტილატები	271000110 – 271000690		80%
23.	ნავთობის აირები და აირისებრი ნახშირწყალბადები	2711 12 2711 13 2711 14 000 2711 19 000		60%
24.	ნედლი ნავთობისაგან და ბითომინოზური მინერალებისაგან მიღებული სხვა ნავთობპროდუქტები (გარდა ნავთობის მსუბუქი, საშუალო და მძიმე დისტილატებისა და მაზუთისა)	271000 (გარდა 271000110 – 271000690 და 271000710– 271000780)		60%
25.	პიროლიზის თხევადი პროდუქტი	391190000 391190900	ტონა	400 ლარი

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1998 წლის 24 დეკემბრის კანონი №1777-სსმI,№7, 31.12.1998წ.,მუხ.62

საქართველოს 1999 წლის 25 ივნისის კანონი №2180-სსმI,№26(33), 05.07. 1999წ.,მუხ.139

საქართველოს 1999 წლის 23 ივლისის კანონი №2343-სსმI,№38(45), 04.08. 1999წ.,მუხ.189

საქართველოს 2000 წლის 29 დეკემბრის კანონი №715-სსმI,№51, 30.12. 2000წ.,მუხ.154

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

მუხლი 131. აქციზის გადახდა

1. აქციზი გადახდას ექვემდებარება დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელებიდან მომდევნო თვის 10 რიცხვისათვის.

2. (ამოღებულია).

3. თუ გადასახადის გადამხდელს დროის რომელიმე პერიოდისათვის აქვს აქციზის ვადაგადაცილებული დავალიანება, მაშინ ამ დავალიანების წარმოქმნის მომენტიდან მისი დაფარვის მომენტამდე მას ეკრძალება საქონლის მიწოდება მასზე აქციზის გადაუხდელად. ამ შემთხვევაში დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელებისას აქციზი გადაიხდება ოპერაციის განხორციელების მომენტში.

4. საქონლის იმპორტისას აქციზის გადახდევინება ხორციელდება საბაჟო ორგანოების მიერ საბაჟო გადასახადისათვის მიღებული პროცედურების შესაბამისად.

5. საქართველოს ტერიტორიაზე აქციზური მარკებით მარკირებას დაქვემდებარებული ნაწარმის მწარმოებლები და იმპორტიორები (დეკლარანტები), აქციზური მარკის შეძენისას გადაიხდიან აქციზს სრული ოდენობით.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

    მუხლი 132. დეკლარაციის წარდგენა

1. ამ კოდექსის 131-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში აქციზის გადამხდელმა ყოველი საანგარიშო თვის მიხედვით უნდა წარადგინოს დეკლარაცია ჩატარებული დასაბეგრი ოპერაციების აღნიშვნით საქართველოს  ფინანსთა  სამინისტროს მიერ დადგენილი ფორმის განცხადებით.

მიერ დადგენილი ფორმით საანგარიშო თვის მომდევნო თვის 10 რიცხვისათვის.

2. აქციზის გადამხდელმა აქციზის შესახებ დეკლარაციაში უნდა შეიტანოს განაცხადი ჩათვლის თაობაზე ამ კოდექსის 129-ე მუხლის მიხედვით. პირი, რომელიც არ არის აქციზის გადამხდელი, მაგრამ ამ მუხლის მიხედვით უფლება აქვს მიიღოს ჩათვლა, წარადგენს განცხადებას კომპენსაციის მისაღებად კომპენსაციის მიღების უფლების წარმოშობიდან ერთი წლის განმავლობაში.

საქართველოს 2000 წლის 24 მარტის კანონი №238-სსმI,№13, 13.04. 2000წ.,მუხ.31

 

    მუხლი 133. აქციზის დაბრუნება აქციზური საქონლის რეექსპორტისას და დროებით შემოტანისას

1. რეექსპორტის მიზნით საქართველოში აქციზური საქონლის შემოტანისას გადახდილი აქციზის (გირაოს) დაბრუნება ხდება რეექსპორტირებული საქონლის ფაქტობრივი რაოდენობის შესაბამისად, საბაჟო ორგანოების მიერ, რეექსპორტის განხორციელებიდან 15 დღის განმავლობაში.

2. დროებით შემოტანის მიზნით საქართველოში აქციზური საქონლის შემოტანისას გადახდილი აქციზის დაბრუნება ხდება საქართველოდან აღნიშნული საქონლის ფაქტობრივად გატანილი რაოდენობის შესაბამისად, საბაჟო ორგანოების მიერ, ამ საქონლის ფაქტობრივად გატანიდან 15 დღის განმავლობაში.

3. ამ მუხლის პირველი და მე-2 ნაწილები არ გამოიყენება ამ კოდექსის 128-ე მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტის მიხედვით გათავისუფლებული აქციზური საქონლის ტრანზიტის მიმართ.

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

     მუხლი 134. აქციზური მარკები

1. აქციზური მარკების სავალდებულო დართვას ექვემდებარება საქართველოს ტერიტორიაზე წარმოებული და საქართველოს ტერიტორიაზე შემოტანილი (იმპორტირებული) ალკოჰოლიანი სასმელები, მათ შორის ლუდი, რომელშიც ალკოჰოლის შემცველობა აღემატება 1.15 გრადუსს (გარდა ორმოცდაათ გრამსა და მასზე ნაკლები მოცულობის, აგრეთვე ათ ლიტრსა და მასზე მეტი მოცულობის ჭურჭელში ჩამოსხმულისა) და თამბაქოს ნაწარმი, მოსაწევი (ჩიბუხის) თამბაქოს გარდა. აღნიშნული საქონელი ექვემდებარება საქართველოში მოხმარებისათვის განკუთვნილი ა ქციზის ფიქსირებული განაკვეთით დაბეგვრას.

2. აკრძალულია  აქციზური მარკებით ნიშანდების გარეშე მარკირებას დაქვემდებარებული საქონლის მიწოდება და თავისუფალი მიმოქცევის რეჟიმში საქართველოს ტერიტორიაზე შემოტანა. აგრეთვე მარკირების გარეშე ათი ლიტრისა და მეტი მოცულობის ჭურჭელში ჩამოსხმული ალკოჰოლური სასმელების (გარდა ლუდისა და ღვინისა) საცალო ქსელში მიწოდება. მარკირებას დაქვემდებარებული აქციზური საქონლის ნიშანდება ხდება საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ დადგენილი წესით. დადგენილი წესის დარღვევით მარკირებული საქონელი ჩაითვლება არამარკირებულად.

 3. საგადასახადო და საბაჟო ორგანოები, რომლებიც აწესებენ კონტროლს აქციზის გადახდაზე, დადგენილი წესის შესაბამისად ახდენენ აქციზური მარკის გარეშე იმპორტირებული ან გასაყიდად მიღებული აქციზური საქონლის ჩამორთმევას. ჩამორთმევის მომენტიდან საქონელი ითვლება სახელმწიფო საკუთრებად და მისი რეალიზაცია ან განადგურება ხდება საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მიერ დადგენილი წესით.

  4. იმპორტიორებისა და ადგილობრივი მწარმოებლების მხრიდან აქციზური მარკების დანაკლისი ნებისმიერი ფორმით (დაკარგვა, განადგურება და სხვა შემთხვევები,  ფორსმაჟორული შემთხვევების გარდა), განიხილება შესაბამისი ოდენობის საქონლის იმპორტად ან/და მიწოდებად და იბეგრება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად. იმპორტიორების მიერ აქციზური მარკების მიღებიდან ექვს თვეში საქონლის იმპორტის განუხორციელებლობის შემთხვევაში აქციზური მარკები ექვემდებარება უკან დაბრუნებას. აღნიშნულ პერიოდში აქციზური მარკების დაუბრუნებლობა ჩაითვლება მარკირებას დაქვემდებარებული საქონლის იმპორტად და ქვეყნის შიგნით მიწოდებად და შესაბამისად დაიბეგრება გადასახადებით, ხოლო შემდგომ პერიოდში, დაუბრუნებელი აქციზური მარკებით მარკირებული საქონლის იმპორტისას, მოხდება გადასახდელად დარიცხული გადასახადების გადაანგარიშება ფაქტობრივად განხორციელებული იმპორტის ოდენობის პროპორციულად.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 23 ივლისის კანონი №2343-სსმI,№38(45), 04.08. 1999წ.,მუხ.189

საქართველოს 2000 წლის 24 მარტის კანონი №238-სსმI,№13, 13.04. 2000წ.,მუხ.31

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

     მუხლი 135. საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა

აქციზური საქონლის რეალიზაციისას აქციზის გადამხდელი ვალდებულია საქონლის მიმღებს გამოუწეროს და გადასცეს ამ კოდექსის 115-ე მუხლით გათვალისწინებული საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურა.

საქართველოს 2000 წლის 24 მარტის კანონი №238-სსმI,№13, 13.04. 2000წ.,მუხ.31

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

კარი V

ქონების გადასახადი

თავი 20

ფიზიკურ პირთა ქონების გადასახადი

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 136. გადასახადის გადამხდელები

გადასახადის გადამხდელები არიან ქონების გადასახადით დასაბეგრი ობიექტების მესაკუთრე ფიზიკური პირები.

    მუხლი 136. გადასახადის გადამხდელები

ფიზიკურ პირთა ქონების გადასახადის გადამხდელები არიან ამ გადასახადით დასაბეგრი ობიექტების მესაკუთრე ფიზიკური პირები.  (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 137. დაბეგვრის ობიექტი

1. დაბეგვრის ობიექტია საქართველოს ურბანულ ტერიტორიაზე არსებული უძრავი ქონება (შენობა-ნაგებობანი ან მათი ნაწილი), აგრეთვე არაურბანულ ტერიტორიაზე არსებული  ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული უძრავი ქონება (შენობა-ნაგებობანი ან მათი ნაწილი), მიწის გარდა.

2. (ამოღებულია).

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

    მუხლი 137. დაბეგვრის ობიექტი

დაბეგვრის ობიექტია საქართველოს ტერიტორიაზე არსებული:

ა. უძრავი ქონების (შენობა-ნაგებობების ან მათი ნაწილის) საერთო ფართობი, გარდა მიწისა და ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული ქონებისა;

ბ. ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული ქონების ღირებულება. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 137¹. საგადასახადო შეღავათები გადასახადით არ იბეგრება:

ა. ბავშვობიდან ინვალიდების, აგრეთვე I და II ჯგუფის ინვალიდების ქონება;

ბ. მაღალმთიანი რეგიონის ტერიტორიაზე მუდმივად მცხოვრები ფიზიკური პირის ამ ტერიტორიაზე არსებული ქონება.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

    მუხლი 138. გადასახადის განაკვეთები

გადასახადის გადახდა ხდება ყოველწლიურად შენობის ან ნაგებობის საინვენტარიზაციო ღირებულების 0,1 პროცენტის ოდენობით.

    მუხლი 138. გადასახადის განაკვეთები

ფიზიკურ პირთა ქონების გადასახადის განაკვეთებია:

ა. ამ კოდექსის 137-ე მუხლის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ უძრავ ქონებაზე – ქონების საერთო ფართობის 1 კვადრატულ მეტრზე 0,5 ლარი წელიწადში (საბაზისო განაკვეთი);

ბ. ამ კოდექსის 137-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ ქონებაზე – ქონების ღირებულების 1 პროცენტი წელიწადში. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 139. გადასახადის გამოანგარიშებისა და გადახდის წესი

1. შენობა-ნაგებობების გადასახადი გამოიანგარიშება საგადასახადო ორგანოების მიერ ყოველი წლის 1 იანვრის მდგომარეობით საინვენტარიზაციო ღირებულების შესაბამისად ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების მიერ წარმოდგენილ მონაცემთა საფუძველზე. საინვენტარიზაციო ღირებულების შესახებ მონაცემთა არარსებობის შემთხვევაში ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები მის სიდიდეს განსაზღვრავენ შეფასებული ანალოგიური ქონების ერთი კვადრატული მეტრის ღირებულების საფუძველზე.

2. რამდენიმე პირის კერძო საკუთრებაში არსებული შენობის ან ნაგებობის გადასახადი გადაიხდება ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების მონაცემთა საფუძველზე, თითოეული თანამფლობელის ხვედრითი წილის შესაბამისად.

3. გამოანგარიშებული გადასახადის თანხის შესახებ საგადასახადო ორგანოები გადამხდელებს წარუდგენენ საგადასახადო შეტყობინებას არა უგვიანეს საანგარიშო წლის 1 მარტისა.

4. გადასახადის  გადახდა ხდება ქონების ადგილმდებარეობის მიხედვით, ორ თანაბარ ნაწილად, საგადასახადო წლის 15 ივნისისა და 15 ოქტომბრისათვის.

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

    მუხლი 139. გადასახადის გამოანგარიშებისა და გადახდის წესი

1. ამ კოდექსის 137-ე მუხლის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ქონების მიხედვით ფიზიკურ პირთა ქონების გადასახადი გამოიანგარიშება საბაზისო განაკვეთის გამრავლებით ზონირების კოეფიციენტზე, უძრავი ქონების კოეფიციენტსა და უძრავი ქონების საერთო ფართობზე.

2. ზონირების კოეფიციენტის დიფერენცირება ხდება უძრავი ქონების ადგილმდებარეობის ზონების მიხედვით.

3. ზონების (ცენტრალური, შუალედური და პერიფერიული) საზღვრების დადგენა და ზონირების კოეფიციენტის დიფერენცირება ხდება დასახლებული პუნქტის განაშენიანების გეგმის ან სხვა ქალაქთმშენებლობითი დოკუმენტების მონაცემთა საფუძველზე, რომელთაც ამტკიცებს შესაბამისი ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანო. ამასთან, იმ ქალაქებში, რომელთა მოსახლეობა აღემატება 50 ათასს, ძირითად ზონებში შეიძლება განისაზღვროს ქვეზონები და შესაბამისი კოეფიციენტები.

4. უძრავი ქონების კოეფიციენტის დიფერენცირება ხდება უძრავი ქონების მშენებლობის დასრულების შემდეგ, მისი ჩაბარების ვადის მიხედვით (10 წლამდე, 10-დან 20 წლამდე და 20 წლის ზევით). უძრავი ქონების კოეფიციენტს ამტკიცებს შესაბამისი ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანო.

5. ამ კოდექსის 137-ე მუხლის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ ქონებაზე გადასახადის ოდენობა 1 კვადრატულ მეტრზე არ უნდა აღემატებოდეს საბაზისო განაკვეთის ორმაგ ოდენობას.

6. გადასახადი გამოიანგარიშება საგადასახადო ორგანოების მიერ ყოველი წლის 1 იანვრის მდგომარეობით შესაბამისი ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოს მიერ წარმოდგენილ მონაცემთა საფუძველზე.

7. რამდენიმე პირის კერძო საკუთრებაში არსებულ უძრავ ქონებაზე გადასახადი გადაიხდევინება თითოეული თანამფლობელის ხვედრითი წილის შესაბამისად.

8. ამ კოდექსის 137-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტში მითითებული ქონების ღირებულება გამოიანგარიშება ამავე კოდექსის 81-ე მუხლის შესაბამისად განსაზღვრული აქტივების ღირებულებისა და 54-ე მუხლის მე-3 ნაწილში მოცემული ამორტიზაციის ნორმების გათვალისწინებით.

9. გამოანგარიშებული გადასახადის თანხის შესახებ საგადასახადო შეტყობინებას საგადასახადო ორგანოები გადასახადის გადამხდელებს წარუდგენენ არა უგვიანეს საანგარიშო წლის 1 მარტისა.

10. გადასახადის გადახდა ხდება ქონების ადგილმდებარეობის მიხედვით, ორ თანაბარ ნაწილად, არა უგვიანეს საანგარიშო წლის 15 ივნისისა და 15 ოქტომბრისა. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 139¹. საგადასახადო შეღავათები

გადასახადით არ იბეგრება:

ა. ფიზიკური პირის საკუთრებაში არსებული, 100 კვადრატულ მეტრამდე საერთო ფართობის უძრავი ქონება;

ბ. ბავშვობიდან შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ან მათი ოჯახების, I და II ჯგუფის შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ქონება, აგრეთვე III ჯგუფის, ბავშვობიდან შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ქონება;

გ. მაღალმთიან რეგიონში მუდმივად მცხოვრები ფიზიკური პირის საკუთრებაში ამ ტერიტორიაზე არსებული ქონება;

დ. არაურბანულ ტერიტორიაზე მკვიდრი ფიზიკური პირის ამ ტერიტორიაზე არსებული უძრავი ქონება. ამ ქვეპუნქტის მიზნებისათვის მკვიდრად ითვლება პირი, თუ ის ან მისი მეუღლე ან მათი მშობელი, პაპა, ბებია არანაკლებ 15 წლის განმავლობაში მუდმივად ცხოვრობენ ან ცხოვრობდნენ აღნიშნულ ტერიტორიაზე;

ე. ამ კოდექსის VII კარით გათვალისწინებული ავტოსატრანსპორტო საშუალებები.

ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ა“, „ბ“, „გ“ და „დ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული შეღავათები არ ვრცელდება იმ შემთხვევაში, თუ ქონება გამოიყენება ეკონომიკური საქმიანობისათვის.

თუ ეკონომიკური საქმიანობისათვის ქონების გამოყენება დაიწყო საგადასახადო შეტყობინების წარდგენის შემდეგ და შესაბამისად არ იყო დარიცხული კუთვნილი გადასახადი, მაშინ გადასახადი შეადგენს განაკვეთის 80 პროცენტს. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

თავი 21

საწარმოთა ქონების გადასახადი

    მუხლი 140. გადასახადის გადამხდელები

საწარმოთა ქონების გადასახადის გადამხდელები არიან:

ა. საქართველოს საწარმოები;

ბ. ამ მუხლის „ა” პუნქტში მითითებულ საწარმოთა ფილიალები და ქვედანაყოფები, რომელთაც აქვთ დამოუკიდებელი ბალანსი და ანგარიშსწორების ანგარიში;

გ. უცხოური საწარმოები, რომლებიც საქართველოში ახორციელებენ ეკონომიკური საქმიანობას მუდმივი დაწესებულებების მეშვეობით;

დ. ორგანიზაციები, რომელთა ქონება ან ამ ქონების ნაწილი გამოიყენება ეკონომიკური საქმიანობისათვის.

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

    მუხლი 141. დაბეგვრის ობიექტი

1. საწარმოთა ქონების გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია მოცემული საწარმოს ბალანსზე რიცხული ძირითადი საშუალებები, დაუმონტაჟებელი მოწყობილობები, დაუმთავრებელი კაპიტალური დაბანდებანი და არამატერიალური აქტივები, აგრეთვე ორგანიზაციის ბალანსზე რიცხული ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული აღნიშნული ქონება.

2. ამ კოდექსის 140-ე მუხლის პირველი ნაწილის „გ” პუნქტით განსაზღვრული გადამხდელებისათვის დასაბეგრ ობიექტად ითვლება მხოლოდ მუდმივ დაწესებულებასთან დაკავშირებული ქონება.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

    მუხლი 142. გადასახადით დასაბეგრი ქონების ღირებულების განსაზღვრა

გადასახადით დასაბეგრი ქონების ღირებულებად ითვლება ამ კოდექსის 141-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების საშუალო წლიური საბალანსო ნარჩენი ღირებულება, რომელიც გამოიანგარიშება წლის დასაწყისისა და წლის ბოლოსათვის ამ აქტივების საშუალო ღირებულების მიხედვით.

    მუხლი 143. საგადასახადო შეღავათები

გადასახადით არ იბეგრება:

ა. ბუნების დაცვისა და სახანძრო უსაფრთხოებისათვის გამოყენებული ქონება;

ბ. მიწა;

გ. მიმოსვლის გზები, საკომუნიკაციო და ელექტროგადამცემი ხაზები;

დ. საქართველოს სტანდარტიზაციის, მეტროლოგიისა და სერტიფიკაციის სახელმწიფო დეპარტამენტის ტერიტორიული ორგანოების საეტალონო და სასტენდო მოწყობილობები;

ე. ქონება, რომელიც დადგენილი წესით გადაყვანილია კონსერვაციის რეჟიმზე; (ამოღებულია); (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

ვ. ორგანიზაციის ქონება, გარდა ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული ქონებისა;

ზ. (ამოღებულია);

თ. საქართველოს გემების სახელმწიფო რეესტრში რეგისტრირებული და საქართველოს სახელმწიფო ალმით მცურავი გემები;

ი) „ნავთობისა და გაზის შესახებ” საქართველოს კანონით განსაზღვრული ნავთობისა და გაზის ოპერაციების საწარმოებლად გამოყენებული ქონება;

კ. მაღალმთიანი რეგიონის ტერიტორიაზე არსებული საწარმოების ამ ტერიტორიაზე არსებული ქონება;

ლ. ამ კოდექსის VII კარით გათვალისწინებული ავტოსატრანსპორტო საშუალებები;

მ. არანაკლებ 3 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში), ხოლო ამ მუხლის „კ“ ქვეპუნქტის ამოქმედებამდე მაღალმთიან რეგიონებში არანაკლებ 0,25 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში) ღირებულების ინვესტიციით აშენებული ტურისტთა განთავსების ობიექტის – სასტუმროს ქონება მისი მშენებლობის დაწყებიდან 2 წლის განმავლობაში სრულად, ხოლო მშენებლობის დასრულებიდან 4 წლის განმავლობაში – 50%-ის ოდენობით; არანაკლებ 10 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში) ღირებულების ინვესტიციით აშენებული ტურისტთა განთავსების ობიექტის – სასტუმროს ქონება მისი მშენებლობის დაწყებიდან 5 წლის განმავლობაში სრულად, ხოლო მშენებლობის დასრულებიდან 2 წლის განმავლობაში – 50%-ის ოდენობით; არანაკლებ 50 მლნ აშშ დოლარის (ეკვივალენტი ლარებში) ღირებულების ინვესტიციით აშენებული ტურისტთა განთავსების ობიექტის – სასტუმროს ქონება მისი მშენებლობის დაწყებიდან 10 წლის განმავლობაში სრულად;

ნ. სამედიცინო საქმიანობისათვის გამოყენებული სამედიცინო დაწესებულებათა ქონება.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 29 მაისის კანონი №1406-პარლამენტის უწყებანი, №21-22,14.06.1998წ.,

გვ.11

საქართველოს 1999 წლის 16 აპრილის კანონი №1894-სსმI,№13(20), 01.05. 1999წ.,მუხ.50

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2080-სსმI,№24(31), 26.06. 1999წ.,მუხ.113

საქართველოს 1999 წლის 23 ივლისის კანონი №2343-სსმI,№38(45), 04.08. 1999წ.,მუხ.189

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2003 წლის 29 იანვრის კანონი №1967-სსმI,№5,19.02.2003წ.,მუხ.37

საქართველოს 2003 წლის 6 ივნისის კანონი №2325-სსმI,№19,01.07.2003წ.,მუხ.123

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 144. გადასახადის განაკვეთები და მისი ბიუჯეტში ჩარიცხვის წესი

1. ამ კოდექსის 142-ე მუხლის მიხედვით გამოანგარიშებული გადასახადის გადამხდელის ქონების ღირებულება იბეგრება ერთპროცენტიანი განაკვეთით. თუ საწარმო არსებობს მხოლოდ არასრული კალენდარული წლის განმავლობაში, იგი გადასახადს იხდის ამ პერიოდის პროპორციულად.

2. საანგარიშო წლის განმავლობაში გადასახადის გადამხდელები გადასახადს იხდიან მიმდინარე გადასახდელების სახით, რომლებიც გამოიანგარიშება გასული კალენდარული წლის დასაწყისისათვის და ბოლოსათვის ბალანსზე რიცხული აქტივების საშუალო წლიური ღირებულების მიხედვით და ბიუჯეტში ჩაირიცხება ყოველკვარტალურად, კვარტლის მეორე თვის 15 რიცხვისათვის, თანაბარ ნაწილებად.

3. მიმდინარე გადასახდელების სახით ბიუჯეტში ჩარიცხული თანხები ჩაითვლება საანგარიშო წლის მიხედვით გამოანგარიშებული გადასახადის თანხად.

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 145. ანგარიშგება ქონების გადასახადზე

1. გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია საანგარიშო წლის 1 თებერვლამდე საგადასახადო ორგანოებს წარუდგინოს გაანგარიშებები მიმდინარე გადასახდელების შესახებ.

2. გაანგარიშება გასული წლის მიხედვით ქონების გადასახადის შესახებ საგადასახადო ორგანოებს წარედგინება საანგარიშო წლის 1 აპრილამდე.

კარი VI

მიწის გადასახადი

თავი 22

ზოგადი დებულებანი

    მუხლი 146. გადასახადის გადამხდელები

მიწის გადასახადის გადამხდელები არიან ფიზიკური და იურიდიული პირები, რომლებსაც საკუთრებაში ან კანონით გათვალისწინებულ სარგებლობაში აქვთ მიწის ნაკვეთი.

    მუხლი 147. დაბეგვრის ობიექტი

1. მიწის გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია:

ა. სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწა;

ბ. არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწა.

2. დასაბეგრი მიწის ფართობი მოიცავს შენობა-ნაგებობებით დაკავებულ, ასევე მათი ფუნქციონირებისათვის აუცილებელ მიწის ნაკვეთებსა და შენობა-ნაგებობების სანიტარიულ-ტექნიკურ ზონას, თუ ის არ იმყოფება სხვა ფიზიკური ან იურიდიული პირის სარგებლობაში.

    მუხლი 148. მიწის გადასახადით დაბეგვრის პრინციპები

1. გადასახადის განსაზღვრის საფუძველია მიწის ფართობის საკუთრების ან სარგებლობის დამადასტურებელი დოკუმენტი.

2. შენობა-ნაგებობებით დაკავებულ მიწის ნაკვეთზე, რომელიც რამდენიმე ფიზიკური ან იურიდიული პირის სარგებლობაში ან საკუთრებაშია, გადასახადი გადაიხდება ცალ-ცალკე ნაგებობისათვის თითოეული პირის სარგებლობაში ან თანასაკუთრებაში არსებული ფართობის პროპორციულად.

3. მიწის გადასახადის ოდენობა არ არის დამოკიდებული მიწის გადასახადის გადამხდელთა ეკონომიკური საქმიანობის შედეგებზე და დგინდება ფიქსირებული წლიური გადასახადის სახით მიწის ფართობის ერთეულზე.

4. მიწის გადასახადი დიფერენცირებულია მიწის ხარისხისა და ადგილმდებარეობის მიხედვით.

5. სხვა სახელმწიფოსათვის სარგებლობაში გადაცემული მიწის გადასახადი გადაიხდება ამ კოდექსით განსაზღვრული წესითა და პირობებით, თუ ხელშეკრულებით საქართველოსა და ამ სახელმწიფოს შორის სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

თავი 23

სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადი

    მუხლი 149. სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადით დაბეგვრის ობიექტი

სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია:

ა. სახნავი, მრავალწლიანი ნარგავებით დაკავებული მიწა, ბუნებრივი და გაკულტურებული სათიბები და საძოვრები;

ბ. არსებული წესის მიხედვით სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულებით გამოყენებული ან გამოსაყენებლად ნებადართული წყლის ფონდისა და ტყის ფონდის მიწები;

გ. საკარმიდამო, საბაღე, საბოსტნე და სააგარაკო ნაკვეთები;

დ. დასახლებული პუნქტების ფარგლებს გარეთ მდებარე მრეწველობის, ტრანსპორტის, კავშირგაბმულობის, ენერგეტიკის, თავდაცვის, დაცული ტერიტორიებისა და სხვა არასასოფლო-სამეურნეო მიწის ის ნაკვეთები, რომლებიც გამოყენებულია სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულებით;

ე. ქალაქის, დაბის, სოფლის, კურორტისა და სხვა ტიპის დასახლებათა ფარგლებში მოქცეული მიწის ის ნაკვეთები, რომელთა მიზნობრივი დანიშნულება არ არის შეცვლილი და სასოფლო-სამეურნეო მიზნით მათი გამოყენება ნებადართულია არსებული წესის მიხედვით;

ვ. სამელიორაციო ქსელებით დაკავებული მიწები;

ზ. სხვა მიწა, რომელიც გამოიყენება სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულებით.

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

    მუხლი 150. სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადის განაკვეთები

1. სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწაზე მიწის გადასახადის საბაზისო განაკვეთები დიფერენცირებულია ადმინისტრაციული ერთეულების მიხედვით და დგინდება ერთ ჰექტარზე გაანგარიშებით ლარებში:

ა.საქალაქო (სადაბო) ადმინისტრაციული ერთეულის ფარგლებს გარეთ არსებული სახნავი და მრავალწლიანი ნარგავებით დაკავებული მიწებისათვის:

 

№	ადმინისტრაციული ერთეულის დასახელება	საბაზისო განაკვეთი, ჰა/ ლარი
		მიწის ხარისხი
		კარგი	მწირი	საშუალო რაიონული (საქალაქო)
1. 2. 3. 4.   5.   6. 7.   8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.   16. 17. 18. 19.   20. 21.	თბილისი, მარნეული ბოლნისი, გარდაბანი რუსთავი ბათუმი, გაგრა, გალი, გუდაუთა, გულრიფში, ოჩამჩირე, სოხუმი ქობულეთი, ხელვაჩაური გურჯაანი, დედოფლისწყარო თელავი, ლაგოდეხი, სიღნაღი ყვარელი, გორი, მცხეთა, ახმეტა, დმანისი, ერედვი კასპი, თეთრიწყარო, სამტრედია საგარეჯო, ქარელი, ხაშური ქურთა, წალკა აბაშა, ზუგდიდი ახალქალაქი ,ახალციხე მარტვილი, სენაკი, ხობი, ფოთი ნინოწმინდა ახალგორი, ვანი, ზესტაფონი, ლანჩხუთი, ოზურგეთი ბაღდადი, თერჯოლა, ხონი, ქუთაისი წალენჯიხა, წყალტუბო, ჩხოროწყუ საჩხერე, ცაგერი, ცხინვალი ამბროლაური, დუშეთი, თიანეთი ადიგენი, ბორჯომი ასპინძა, ტყიბული, ხულო, ქედა შუახევი, ხარაგაული, ჭიათურა, ლენტეხი, ონი, ჩოხატაური მესტია, ყაზბეგი, ჯავა	57 52 51   51   44 43   39 38 36 34 34 34 33 33   30 28 24 22   18   17   13	31 27 27   27   24 22   21 20 20 19 18 19 17 17   15 15 13 12   11   9   8	47 43 43   43   36,5 35   30 27 26 26 25 22 23,5 19   20,5 20,5 17 16   13   12   9

 

ბ. ბუნებრივი სათიბებისა და საძოვრებისათვის:

№	ადმინისტრაციული ერთეულების დასახელება	საბაზისო განაკვეთი, ჰა/ლარი
		სათიბები	საძოვრები	გაკულტურებული
				სათიბები	საძოვრები
1	აბაშა, ახალქალაქი,  გორი, ბათუმი, ბოლნისი, გაგრა, გალი, გარდაბანი, გუდაუთა, გულრიფში, გურჯაანი, დედოფლისწყარო, დმანისი, ზუგდიდი, თბილისი, თეთრიწყარო, თელავი, ლაგოდეხი, ლანჩხუთი, მარნეული, მცხეთა, ნინოწმინდა, ოზურგეთი, ოჩამჩირე, რუსთავი, სამტრედია, სენაკი, სიღნაღი, სოხუმი, ქუთაისი, ქობულეთი, ყვარელი, წალკა, წყალტუბო, ხელვაჩაური, ხობი, ფოთი	6	3	8	4
2	ადიგენი ,ახალციხე, ასპინძა, ახალგორი, ბაღდათი, ბორჯომი, ვანი, ზესტაფონი, თერჯოლა, თიანეთი, კასპი, მარტვილი, საგარეჯო, საჩხერე, ტყიბული, ქარელი, ქედა, შუახევი, ჩოხატაური, ჩხოროწყუ, წალენჯიხა, ხარაგაული, ხაშური, ხონი, ხულო	4	2	7	3
3	ამბროლაური, ახმეტა, დუშეთი, ლენტეხი, მესტია, ონი, ყაზბეგი, ცაგერი, ცხინვალი, ჭიათურა, ჯავა	2,5	1,5	4	2

გ. საქალაქო (სადაბო) ადმინისტრაციული ერთეულების ფარგლებში მოქცეული სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთისათვის – ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ა” და „ბ” პუნქტებში მითითებული გადასახადის განაკვეთი იზრდება 20 პროცენტით.

1¹. გარანტირებული სამელიორაციო ქსელებით დაკავებული სასოფლო-სამეურნეო მიწის გადასახადის განსაზღვრისას (გარდა მიწის რეფორმით კერძო საკუთრებაში გადაცემული სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწებისა), შესაბამისი სასოფლო-ადმინისტრაციული რაიონების (ქალაქების) ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლობით ორგანოებს მიეცეთ უფლება, მიწის მართვის სახელმწიფო დეპარტამენტის შესაბამისი სამსახურების წარდგინებით გაზარდონ მიწის გადასახადი 100 პროცენტამდე (იმის გათვალისწინებით, რომ თანაბარ პირობებში მყოფ სამეურნეო სუბიექტებს არ ჰქონდეთ განსხვავებული გადასახადი).

2. ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ა” და „ბ” პუნქტებით განსაზღვრული მიწის გადასახადის საბაზისო განაკვეთი კონკრეტული მიწის ნაკვეთისათვის, მიწის ხარისხისა და ადგილმდებარეობის გათვალისწინებით, შეიძლება გადიდებულ ან შემცირებულ იქნეს 20 პროცენტამდე ადმინისტრაციული ერთეულისათვის გადასახადის საერთო მოცულობის შეუცვლელად.

3. გადასახადის განაკვეთებს კონკრეტული მიწის ნაკვეთისათვის ადგენენ სასოფლო-ადმინისტრაციული რაიონების (ქალაქების) ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლობითი ორგანოები მიწის მართვის სახელმწიფო დეპარტამენტის შესაბამისი სამსახურების წარდგინებით.

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1999 წლის 25 ივნისის კანონი №2180-სსმI,№26(33), 05.07. 1999წ.,მუხ.139

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 20 ივლისის კანონი №1025-სსმI,№24, 01.08. 2001წ.,მუხ.100

    მუხლი 151. სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადის გამოანგარიშება

გადასახადი გამოიანგარიშება გადასახადის განაკვეთის სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთის ფართობზე (ჰექტრებში) ნამრავლით.

    მუხლი 152. სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადის გადახდის წესი

1. გადასახადის გადამხდელთა რეგისტრაციისა და გადასახადის თანხის განსაზღვრის მიზნით, მიწის მართვის სახელმწიფო დეპარტამენტის ადგილობრივი ორგანოები საგადასახადო ორგანოებს საანგარიშო წლის 1 მარტისათვის წარუდგენენ გადამხდელთა სიებს მიწის ფართობისა და გადასახადის განაკვეთის ჩვენებით.

2. საგადასახადო ორგანოები დარიცხული გადასახადების შესახებ საგადასახადო შეტყობინებას გადამხდელებს აბარებენ საანგარიშო წლის 1 ივნისისათვის.

3. სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადი გადაიხდება საანგარიშო წლის 1 ნოემბრამდე. ამასთან, იჯარით გაცემული სახელმწიფო საკუთრების სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადის გადახდის კონკრეტული ვადა განისაზღვრება იჯარის ხელშეკრულებით, მაგრამ არა უგვიანეს საანგარიშო წლის 1 ნოემბრისა.

4. სახელმწიფო საკუთრების სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწით სარგებლობისათვის მოიჯარეები იხდიან საიჯარო ქირას, რომელიც მოიცავს მიწის გადასახადს. საიჯარო ქირა არ შეიძლება იყოს იმავე მიწით სარგებლობისათვის დაწესებულ გადასახადზე ნაკლები.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 2003 წლის 18 ივლისის კანონი №2522-სსმI,№22,08.08.2003წ.,მუხ.161

 

თავი 24

არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადი

    მუხლი 153. არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადით დაბეგვრის ობიექტი

არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია მიწის ნაკვეთი, რომელიც ამ კოდექსის 149-ე მუხლით არ მიეკუთვნება სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწებს.

    მუხლი 154. არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადის განაკვეთები

1. არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადის საბაზისო განაკვეთები დგინდება მიწის ერთ კვადრატულ მეტრზე წელიწადში 0,24 ლარის ოდენობით.

2. (ამოღებულია).

3. (ამოღებულია).

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1999 წლის 25 ივნისის კანონი №2180-სსმI,№26(33), 05.07. 1999წ.,მუხ.139

საქართველოს 2002 წლის 20 მარტის კანონი №1343-სსმI,№8,08.04. 2002წ.,მუხ.39

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 155. არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადის გამოანგარიშება

1. არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადი გამოიანგარიშება მიწის წლიური საბაზისო განაკვეთის გამრავლებით ტერიტორიულ კოეფიციენტსა და მიწის ფართობზე.

2. მიწის გადასახადის ტერიტორიული კოეფიციენტის დიფერენცირება ხდება ნაკვეთების ადგილმდებარეობისა და ზონების მიხედვით.

3. ზონის საზღვრების დადგენა და მიწის გადასახადის ტერიტორიული კოეფიციენტის დიფერენცირება ხდება ტერიტორიის ექსპერტული სოციალურ-ეკონომიკური შეფასების საფუძველზე დასახლებული პუნქტის განაშენიანების გეგმის ან სხვა ქალაქმშენებლობითი დოკუმენტების მონაცემთა გათვალისწინებით, რომელთაც ამტკიცებს ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები, მიწის მართვის სახელმწიფო დეპარტამენტის შესაბამისი სამსახურების წარდგინებით.

    მუხლი 156. არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადის გადახდის წესი

1. გადასახადის გადამხდელების აღრიცხვა და გადასახადის დარიცხვა წარმოებს ყოველწლიურად 1 მარტის მდგომარეობით.

2. გადასახადის გადამხდელთა რეგისტრაციისა და გადასახადის თანხის განსაზღვრის მიზნით მიწის მართვის სახელმწიფო დეპარტამენტის ადგილობრივი ორგანოები საგადასახადო ორგანოებს საანგარიშო წლის 1 მარტისათვის წარუდგენენ გადამხდელთა სიებს მიწის ფართობისა და გადასახადის განაკვეთის ჩვენებით.

3. საგადასახადო შეტყობინება  პირებს ჰბარდება არა უგვიანეს ყოველი წლის 1 ივნისისა.

4. ახლად გამოყოფილი მიწის ნაკვეთის გადასახადის გაანგარიშება ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს წარედგინებათ მიწის დამაგრების მომენტიდან ორი თვის განმავლობაში.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

 

    მუხლი 157. არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადის დარიცხვა

1. მიწის გადასახადი ფიზიკურ და იურიდიულ პირს დაერიცხება მიწით სარგებლობის უფლების წარმოშობის თვის მომდევნო თვიდან.

2. არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გადასახადი გადაიხდება თანაბარწილად, საანგარიშო წლის 15 აგვისტომდე და 15 ნოემბრამდე.

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

                                                  თავი24¹

    მუხლი 158. მიწის გადასახადისაგან გათავისუფლება

მიწის გადასახადით არ იბეგრება:

ა. სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთის ის ნაწილი, რომელიც გადაცემული აქვს საბიუჯეტო ორგანიზაციას, გარდა სამეწარმეო საქმიანობისათვის გამოყენებული მიწებისა;

ბ. სამეცნიერო-კვლევითი, სასწავლო, საცდელ-სასელექციო, ექსპერიმენტული, ჯიშთა გამოცდის ის ნაკვეთები, რომლებიც გამოიყენება სამეცნიერო და სასწავლო მიზნებისათვის და რომლებზედაც სამუშაოები ფინანსდება ბიუჯეტის სახსრებით;

გ. ნაკვეთები, რომლებიც გამოიყენება უსინათლოების, ყრუ-მუნჯების, გონებრივად ჩამორჩენილი და ფიზიკურად განუვითარებელი ბავშვების, ომის ვეტერანთა საზოგადოების, მოხუცთა და ბავშვთა სახლების, მოზარდთა სოციალური ადაპტაციისა და შრომითი რეაბილიტაციის ცენტრების თავიანთი ძირითადი ფუნქციების შესრულებისათვის მიერ და ფინანსდება ბიუჯეტიდან. ნაკვეთები გამოყენებული ბავშვთა სახლების, სპეციალური სკოლა-ინტერნატების, ბავშვთა სოფლებისა და საბავშვო ბაღების მიერ, რომლებიც უსასყიდლოდ ეწევიან ბავშვთა მოვლა-აღზრდას და განათლების მიცემას, თუ ეს ნაკვეთები არ გამოიყენება ეკონომიკური საქმიანობისათვის;

დ. ბუნებისა და ისტორიული ძეგლების დაცვის ორგანიზაციების მიწის ფართობები, რომლებზედაც განლაგებულია სახელმწიფოს მიერ ისტორიის, კულტურისა და არქიტექტურის ძეგლებად მიჩნეული ნაგებობები, თუ ისინი არ გამოიყენება სამეწარმეო საქმიანობისათვის, რომელშიც არ იგულისხმება შესასვლელი ბილეთების რეალიზაცია;

ე. ბუნებრივი პარკები, ბოტანიკური და დენდროლოგიური ბაღები, კულტურისა და დასვენების მუნიციპალური პარკები და სასაფლაოები, ზოოლოგიური ბაღები და პარკები, ოკეანარიუმები, სკვერები, ხეივნები, დაცული ტერიტორიები, სატყეო ორგანიზაციები, ასევე, ღია საუწყებო პარკები, ბაღები და ტყე-ბაღები, გარდა ამ ტერიტორიაზე სამეწარმეო საქმიანობისათვის გამოყენებული ნაკვეთებისა;

ვ. ქალაქის წყალსაცავები და მათი აკვატორიები, ის მიწები, რომლებიც გამოიყენება სატრანსპორტო და მიწისქვეშა კომუნიკაციებისათვის და არ გამოიყენება სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის წარმოებისა და ეკონომიკური საქმიანობისათვის;

ზ. ჰიდრომეტეოროლოგიური ცენტრების, გარემოს დაბინძურების კონტროლის სადგურებისა და დანადგარების ფუნქციონირებისათვის გამოყენებული მიწები;

თ. სასმელი წყლით მოსახლეობის მომარაგებისათვის, ელექტროსადგურებისა და სამელიორაციო სისტემებისა და მათი ფუნქციონირებისათვის განკუთვნილი წყალსაცავებით დაკავებული მიწები და ამ ობიექტების სანიტარიულ-დაცვითი და ტექნიკური ზონები;

ი. სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული და გამოუყენებელი სათიბები, საძოვრები, სარეკულტივაციო და სამარაგო სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწები;

კ. სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთები, რომელთა ნაყოფიერი ფენაც სანახევროდ ან მეტადაა დაზიანებული სტიქიური მოვლენების შედეგად;

კ¹. სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთები, რომლებზედაც მოწეული მოსავლის ნახევარზე მეტი განადგურდა სტიქიის (ქარიშხალი, სეტყვა, გვალვა, წყალდიდობა) და სხვა ფორსმაჟორული გარემოებების შედეგად. მიწის გადასახადისაგან გათავისუფლების საფუძველია ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლობითი ორგანოს გადაწყვეტილება, რომელიც მიიღება საქართველოს სოფლის მეურნეობისა და სურსათის სამინისტროს შესაბამის ტერიტორიულ ორგანოსთან შეთანხმებით. კომისიის დასკვნა დგება ორჯერ – სტიქიის დამთავრების მომენტიდან 2 კვირის ვადაში და მოსავლის აღების წინ;

ლ. ფიზიკური ან იურიდიული პირები, რომლებმაც მიიღეს ახლად ასათვისებელი სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწები – მიღებიდან პირველი 5 წლის განმავლობაში;

მ. ნასოფლარების ტერიტორიაზე, აგრეთვე განსახლების სახელმწიფო ღონისძიებათა შესაბამისად დასახლებულ მოქალაქეთა ოჯახები – დასახლებიდან პირველი 5 წლის განმავლობაში;

ნ. მეორე მსოფლიო ომის ინვალიდები და მათთან გათანაბრებული პირები პრივატიზაციის წესით მიღებულ მიწის ფართობებზე;

ო. ქურთის, ერედვის, თიღვის თემები, სოფლები: ავნევი და ნული – დროებით, კონფლიქტის მოგვარებისა და ეკონომიკური სიტუაციის დარეგულირებამდე;

პ. ის მიწები, რომლებიც გამოიყენება აეროდრომების, აეროპორტების, ვერტოდრომებისა და აერონავიგაციის უსაფრთხოების ზონებად და მიწისქვეშა კომუნიკაციებისათვის, აგრეთვე ნავსადგურებისათვის პერსპექტიული განვითარების მიზნით დამაგრებული მიწის ნაკვეთები, თუ ისინი არ გამოიყენება ეკონომიკური საქმიანობისათვის;

ჟ. სამონადირეო მეურნეობები;

რ) ენერგიის განახლებადი წყაროების (მზის, ქარის, გეოთერმული, ბიომასის ენერგია და ჰიდროენერგია) ასათვისებელი მოწყობილობებისა და ენერგოდამზოგი საშუალებების (ენერგოდამზოგი ნათურები) წარმოებისათვის გამოყენებული მიწის ნაკვეთები;

ს) „ მაღალმთიანი რეგიონების სოციალურ-ეკონომიკური და კულტურული განვითარების შესახებ” საქართველოს კანონით განსაზღვრული კავკასიონის ქედის სამხრეთ ფერდობზე განლაგებული რაიონებისა და აჭარა-გურიის მთიანეთის სოფლების, თემებისა და დაბების მცხოვრებნი, მოცემულ ტერიტორიებზე არსებულ მიწის ნაკვეთებზე, ხოლო სამხრეთ საქართველოს მაღალმთიან რეგიონებში მცხოვრებთ მოცემულ რეგიონებში არსებულ მიწის ნაკვეთებზე მიწის გადასახადი უმცირდებათ 50%-ით;

ტ. „ ნავთობისა და გაზის შესახებ” საქართველოს კანონით განსაზღვრული ნავთობისა და გაზის ოპერაციების (საქმიანობის) საწარმოებლად გამოყენებული მიწის ნაკვეთები, თუ ისინი სხვა მიზნით არ გამოიყენება;

უ. სამედიცინო დაწესებულებებზე დამაგრებული მიწის ნაკვეთები, რომლებიც არ გამოიყენება არასამედიცინო ეკონომიკური საქმიანობისათვის.

2. დადგენილი საგადასახადო შეღავათები არ ვრცელდება იმ შემთხვევებზე, როდესაც შეღავათების მქონე ფიზიკური ან იურიდიული პირი მის საკუთრებაში, მფლობელობაში ან სარგებლობაში არსებულ მიწის ნაკვეთს (ან მის ნაწილს), ანდა შენობა-ნაგებობებს (ან მათ ნაწილს) იჯარით გადასცემს სხვა ფიზიკურ ან იურიდიულ პირს.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2080-სსმI,№24(31), 26.06. 1999წ.,მუხ.113

საქართველოს 1999 წლის 23 ივლისის კანონი №2343-სსმI,№38(45), 04.08. 1999წ.,მუხ.189

საქართველოს 1999 წლის 9 სექტემბრის კანონი №2386-სსმI,№43(50), 21.09. 1999წ.,მუხ.222

საქართველოს 2002 წლის 6 ნოემბრის კანონი №1718-სსმI,№29,26.11. 2002წ.,მუხ.131

საქართველოს 2003 წლის 6 ივნისის კანონი №2325-სსმI,№19,01.07.2003წ.,მუხ.123

კარი VII

ავტოსატრანსპორტო საშუალებების მესაკუთრეთა გადასახადი

თავი 25

ავტოსატრანსპორტო საშუალებების მესაკუთრეთა გადასახადი

    მუხლი 159. გადასახადის გადამხდელები

გადასახადის გადამხდელია პირი, რომელსაც საკუთრებაში აქვს ავტოსატრანსპორტო საშუალება.

    მუხლი 160. დაბეგვრის ობიექტი

დაბეგვრის ობიექტია ავტოსატრანსპორტო საშუალება საგარეო ეკონომიკური საქმიანობის სასაქონლო ნომენკლატურის 87-ე თავის (8702-8704 კოდით) მიხედვით.

     მუხლი 161. საგადასახადო განაკვეთები

1.         გადასახადის განაკვეთები დიფერენცირებულია ავტოსატრანსპორტო საშუალებათა სახეობების, ტვირთამწეობისა და ტევადობის მიხედვით და შეადგენს:

2.          

ავტოსატრანსპორტო საშუალებათა სახეობები	გადასახადის ოდენობა ლარებში
მსუბუქი ავტომობილი	5
სატვირთო ავტომობილი ტვირთამწეობით 3 ტონამდე (ჩათვლით)	10
სატვირთო ავტომობილი ტვირთამწეობით 3-დან 10 ტონამდე (ჩათვლით)	50
სატვირთო ავტომობილი ტვირთამწეობით 10-დან 20 ტონამდე (ჩათვლით)	80
სატვირთო ავტომობილი 20 ტონაზე მეტი ტვირთამწეობით	100
ავტობუსი 12 ადგილამდე (ჩათვლით)	50
ავტობუსი 13-დან 30 ადგილამდე (ჩათვლით)	70
ავტობუსი 30-ზე მეტი ადგილით	100

         საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

 საქართველოს 2000 წლის 27 სექტემბრის კანონი №513-სსმI,№35, 11.10. 2000წ.,მუხ.101

მუხლი 162. გადასახადის გადახდის წესი

1. გადასახადი ირიცხება სახელმწიფო საგზაო ფონდში ავტოსატრანსპორტო საშუალების რეგისტრაციის, ხელმეორე რეგისტრაციის (თუ ავტოსატრანსპორტო საშუალების წინა მესაკუთრეს მოცემული წლის გადასახადი არა აქვს გადახდილი) ან ყოველწლიური ტექნიკური დათვალიერების დროს.

2. რეგისტრაცია, ხელახალი რეგისტრაცია ან ტექნიკური დათვალიერება არ უნდა განხორციელდეს გადასახადის გადახდის დამადასტურებელი დოკუმენტის წარდგენის გარეშე.

3. გადასახადს კრეფს საგზაო დარგის მართვის ორგანოს მიერ შექმნილი სამსახური შინაგან საქმეთა სამინისტროსთან ერთად.

    მუხლი 163. საგადასახადო შეღავათები

გადასახადისაგან თავისუფლდება:

ა. ავტოსატრანსპორტო საშუალებები, რომლებიც არ არიან ექსპლუატაციაში და მოცემულ წელს არ ექვემდებარებიან ტექნიკურ დათვალიერებას;

ბ. ხელით სამართავი ავტომობილები და მოტოეტლები (თითო მესაკუთრეზე – არა უმეტეს თითო ავტომობილისა ან მოტოეტლისა);

გ. მეორე მსოფლიო ომის, სხვა სახელმწიფოთა ტერიტორიაზე საბრძოლო მოქმედებათა და საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის, თავისუფლებისა და დამოუკიდებლობისათვის საბრძოლო მოქმედებათა შედეგად დაინვალიდებულ და მათთან გათანაბრებულ პირთა საკუთრებაში არსებული ავტოსატრანსპორტო საშუალებები (თითო კაცზე არა უმეტეს თითო ერთეულისა).

კარი VIII

გადასახადი ქონების გადაცემისათვის

თავი 26

გადასახადი უძრავი ქონების გადაცემისათვის

    მუხლი 164. გადასახადის გადამხდელები

უძრავი ქონების გადაცემისას გადასახადის გადამხდელია უძრავი ქონების მიმღები.

    მუხლი 165. დაბეგვრის ობიექტი

1. დაბეგვრის ობიექტია საქართველოში არსებული უძრავი ქონება, რომელზედაც ხდება საკუთრების უფლების გადაცემა ან რომელიც გადაიცემა იჯარის ან ქირავნობის ხელშეკრულებით, საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის შესაბამისად.

2. დაბეგვრის ობიექტად არ ითვლება საქართველოში არსებული უძრავი ქონების იპოთეკა და საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული ვალდებულებების უზრუნველყოფის სხვა საშუალებებით და­ტვირთვა. (ამოღებულია). ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 166. საგადასახადო შეღავათები

დაბეგვრისაგან თავისუფლდება უძრავი ქონების:

ა. იჯარის ან ქირავნობის ხელშეკრულება 1 წელზე ნაკლები ვადით;

ბ. გადაცემა მეუღლისათვის, მშობლისათვის ან შვილისათვის;

გ. გადაცემა განქორწინების საფუძველზე;

დ. უსასყიდლოდ გადაცემა სახელმწიფოსათვის, საბიუჯეტო, საქველმოქმედო ან რელიგიური ორგანიზაციისათვის;

ე. გადაცემა რეორგანიზაციის შემთხვევაში;

ვ. გადაცემა „ ნავთობისა და გაზის შესახებ” საქართველოს კანონის შესაბამისად, პროდუქციის წილობრივი განაწილების ხელშეკრულების მიხედვით ნავთობისა და გაზის ოპერაციების განსახორციელებლად.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 9 სექტემბრის კანონი №2386-სსმI,№43(50), 21.09. 1999წ.,მუხ.222

    მუხლი 166. საგადასახადო შეღავათები

გადასახადით არ იბეგრება უძრავი ქონება, რომელიც გადაიცემა:

ა. იჯარის ან ქირავნობის ხელშეკრულებით, 1 წელზე ნაკლები ვადით;

ბ. მეუღლისათვის, მშობლისათვის ან შვილისათვის;

გ. განქორწინების საფუძველზე;

დ. უსასყიდლოდ, სახელმწიფოსათვის ანდა საბიუჯეტო, საქველმოქმედო ან რელიგიური ორგანიზაციისათვის;

ე. რეორგანიზაციის შემთხვევაში;

ვ. „ნავთობისა და გაზის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად, პროდუქციის წილობრივი განაწილების ხელშეკრულების მიხედვით ნავთობისა და გაზის ოპერაციების განსახორციელებლად. (ამ ოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 167. დასაბეგრი თანხის განსაზღვრა

1. დასაბეგრ თანხად ითვლება პირდაპირ ან არაპირდაპირ გადაცემული საკომპენსაციო თანხა (მაგრამ არანაკლებ საბაზრო ფასისა), მიღებული დავალიანების ჩათვლით.

2. იჯარის ან ქირავნობის შემთხვევაში დასაბეგრი თანხა გამოიანგარიშება იჯარის ან ქირავნობის ხელშეკრულების შესაბამისად გადასახდელი თანხის დისკონტირების გზით.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

    მუხლი 168. გადასახადის განაკვეთი

გადასახადის განაკვეთი განისაზღვრება დასაბეგრი თანხის 2 პროცენტის ოდენობით.

    მუხლი 169. გადასახადის გადახდის წესი

1. გადასახადი გადახდას ექვემდებარება წერილობითი დოკუმენტის მარეგისტრირებელ ორგანოში რეგისტრაციამდე. მარეგისტრირებელი ორგანო წერილობით დოკუმენტს რეგისტრაციაში ატარებს მხოლოდ გადასახადის გადახდის დამადასტურებელი დოკუმენტის წარდგენის შემდეგ. ამასთან ქონების გადაცემაზე დოკუმენტების დადასტურებისას სხვა საჭირო დოკუმენტებთან ერთად წარდგენილ უნდა იქნეს საგადასახადო ორგანოს მიერ გაცემული ცნობა გადასახადის გადახდის შესახებ.

1. გადასახადი გადახდას ექვემდებარება ქონების გადაცემიდან არა უგვიანეს მეორე დღისა, რის შესახებაც გადასახადის გადამხდელი საგადასახადო ორგანოში წარადგენს დეკლარაციას. თუ ქონების გადაცემისას წერილობითი დოკუმენტი ექვემდებარება რეგისტრაციას, მარეგისტრირებელი ორგანო ამ დოკუმენტს რეგისტრაციაში ატარებს მხოლოდ გადასახადის გადახდის დამადასტურებელი დოკუმენტის წარმოდგენის შემდეგ. ამასთან, ქონების გადაცემაზე დოკუმენტების დადასტურებისას სხვა საჭირო დოკუმენტებთან ერთად წარდგენილი უნდა იქნეს საგადასახადო ორგანოს მიერ გაცემული ცნობა გადასახადის გადახდის შესახებ. (ამ ოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

2. თუ წერილობითი დოკუმენტი რეგისტრაციაში არ ტარდება, მაშინ გადასახადის ამოღება ხდება საგადასახადო ორგანოს მიერ ქონების გადაცემის მომენტში, რის შესახებაც გადასახადის გადამხდელი საგადასახადო ორგანოში წარადგენს დეკლარაციას. (ამოღებულია). (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

თავი 27

გადასახადი მემკვიდრეობისა და ჩუქებისათვის

    მუხლი 170. გადასახადის გადამხდელი

1. გადასახადის გადამხდელად ითვლება პირი, რომელმაც ფიზიკური პირისაგან მემკვიდრეობით ან ჩუქებით საკუთრებაში მიიღო ნებისმიერი ქონება.

2. ამ თავის მიზნებისათვის ქონების გადამცემი ფიზიკური პირი იწოდება გადამცემ პირად.

3. ამ კარის მიზნებისათვის, თუ ფიზიკური პირი იყენებს იურიდიული პირის ქონებას უსასყიდლოდ გადაცემისათვის, ოპერაცია ფიზიკური პირის მიერ პირდაპირ განხორციელებულად ითვლება.

3. ამ კარის მიზნებისათვის, თუ ფიზიკური პირი იყენებს იურიდიულ პირს ქონების გადაცემისათვის, ოპერაცია ითვლება ფიზიკური პირის მიერ განხორციელებულად. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 171. დაბეგვრის ობიექტი

დასაბეგრ ობიექტად ითვლება გადამცემი პირისაგან მემკვიდრეობით (კანონით ან ანდერძით) ან ჩუქებით მიღებული ქონება, თუ:

ა. ფიზიკური პირი, რომელიც იღებს ქონებას, რეზიდენტია ქონების მიღების მომენტში, ან წარმოადგენს არარეზიდენტ იურიდიულ პირს, რომელშიც წილის 50 პროცენტი პირდაპირ ან არაპირდაპირ ეკუთვნის რეზიდენტს;

ა. ფიზიკური პირი, რომელიც იღებს ქონებას, რეზიდენტია ქონების მიღების მომენტში ან წარმოადგენს რეზიდენტ იურიდიულ პირს, რომელშიც წილის არანაკლებ 50 პროცენტისა პირდაპირ ან არაპირდაპირ ეკუთვნის არარეზიდენტს; (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

ბ. გადამცემი პირი არის რეზიდენტი ჩუქების ან გარდაცვალების მომენტში;

გ. ქონება უძრავია და მისი ადგილსამყოფელი საქართველოშია.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 172. საგადასახადო შეღავათები

1. გადასახადისაგან თავისუფლდება:

ა. ჩუქებით ან გარდაცვლილი პირისაგან ქონების მემკვიდრეობით მიღება პირველი და მეორე რიგის მემკვიდრეების მიერ;

ბ. 50000 ლარის ღირებულების ქონება მემკვიდრეობით მიღებისას;

გ. 1000 ლარის ღირებულების ქონება ჩუქებისას.

2. გადასახადის გადახდისაგან ამ მუხლის პირველი ნაწილის „გ” პუნქტით გათვალისწინებული გათავისუფლება ერთი და იმავე გადამცემი პირის მიერ ერთი და იმავე მიმღები პირისათვის კალენდარული წლის განმავლობაში დაიშვება მხოლოდ ერთხელ.

    მუხლი 173. საგადასახადო ბაზის განსაზღვრა

საგადასახადო ბაზად ითვლება ქონების საშუალო საბაზრო ფასი მისი მიღების მომენტში შემდეგი გამოქვითვებით:

ა. მემკვიდრეობის მიღებისას – მემკვიდრეობის ადმინისტრირების ხარჯები და გარდაცვლილის ვალები;

ბ. მიმღები პირის მიერ ანაზღაურებული კომპენსაციის თანხა თავის თავზე აღებული ვალების ჩათვლით.

    მუხლი 174. გადასახადის განაკვეთი

გადასახადის განაკვეთი შეადგენს 30 პროცენტს იმ პირებისათვის, რომლებიც არ არიან პირველი და მეორე რიგის მემკვიდრეები.

    მუხლი 175. გადასახადის გადახდის წესი

1. გადასახადის გადამხდელი გადასახადს იხდის დამოუკიდებლად საგადასახადო ორგანოს მიერ წერილობითი შეტყობინების გარეშე.

2. გადასახადის გადამხდელი ქონების მემკვიდრეობით მიღებისას გადასახადს იხდის მემკვიდრეობის უფლების  დამადასტურებელი დოკუმენტების გაცემის დღიდან არა უგვიანეს ექვსი თვისა, ხოლო ჩუქებით ქონების მიღებისას – ჩუქების შესახებ ხელშეკრულების გაფორმებიდან არა უგვიანეს ერთი თვისა.

3. გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია ამ მუხლის მე-2 ნაწილით დადგენილ ვადებში საგადასახადო ორგანოში წარადგინოს დეკლარაცია.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

    მუხლი 176. წინა გადაცემისათვის გადახდილი გადასახადის ჩათვლა

თუ ქონების გადაცემა იბეგრება, ხოლო მიმღები პირი გარდაიცვალა ქონების მიღებიდან ორი წლის განმავლობაში, ქონების პირველი გადაცემისას გადახდილი გადასახადი ჩაითვლება მიმღები პირის გარდაცვალების გამო წარმოშობილ გადასახადის თანხაში; თუ მიმღები პირი გარდაიცვალა ქონების მიღებიდან 3 წლის განმავლობაში, მაშინ ჩაითვლება უკვე გადახდილი გადასახადის 80 პროცენტი; თუ მიმღები პირი გარდაიცვალა 4 წლის განმავლობაში, – 60 პროცენტისა, ხოლო, თუ 5 წლის განმავლობაში, – 40 პროცენტისა.

    მუხლი 177. უცხო ქვეყანაში გადახდილი გადასახადის ჩათვლა

უცხო ქვეყანაში არსებული ნაჩუქარი ან მემკვიდრეობით დატოვებული ქონების გადასახადის გადახდევინებისას ჩათვლა ხდება იმ ქვეყანაში გადახდილ თანხასთან მიმართებით. ჩაითვლება თანხა, რომელიც გადახდილ იქნა მემკვიდრეობით ან ჩუქებით დატოვებულ აქტივებზე დარიცხული გადასახადით, საქართველოში მოქმედი გადასახადის განაკვეთის ფარგლებში.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

თავი 28

გადასახადი ავტოსატრანსპორტო საშუალებების გადაცემისათვის

    მუხლი 178. გადასახადის გადამხდელები

ავტოსატრანსპორტო საშუალების გადაცემისათვის გადასახადის გადამხდელია ქონების მიმღები. ამ კარის მიზნებისათვის განკარგვის უფლებით მინდობის (დავალების) ხელშეკრულების საფუძველზე ავტოსატრანსპორტო საშუალების მიღება ითვლება ქონების მიღებად.

 

საქართველოს 2000 წლის 29 დეკემბრის კანონი №715-სსმI,№51, 30.12. 2000წ.,მუხ.154

    მუხლი 179. დაბეგვრის ობიექტი

დაბეგვრის ობიექტია ავტოსატრანსპორტო საშუალება, რომელიც განსაზღვრულია საგარეო-ეკონომიკური საქმიანობის სასაქონლო ნომენკლატურის 8702–8705 და 8711კოდებით. ამ კარის მიზნებისათვის განკარგვის უფლებით მინდობის (დავალების) ხელშეკრულების საფუძველზე ავტოსატრანსპორტო საშუალების გადაცემა ითვლება დასაბეგრ ოპერაციად.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2000 წლის 29 დეკემბრის კანონი №715-სსმI,№51, 30.12. 2000წ.,მუხ.154

    მუხლი 180. საგადასახადო შეღავათები

დაბეგვრისაგან თავისუფლდება:

ა. ავტომობილის რეგისტრაცია ან ხელახალი რეგისტრაცია საქართველოში მისი შემომტანის მიერ, თუ დღგ გადახდილ იქნა იმპორტის დროს; (ამოღებულია). (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

ბ. ავტომობილის რეგისტრაცია ან ხელახალი რეგისტრაცია მყიდველის მიერ, თუ გამყიდველმა დღგ გადაიხადა ავტომობილის მყიდველისათვის მიწოდებისას; (ამოღებულია). (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

გ. ავტომობილის მეუღლისათვის, მშობლისათვის ან შვილისათვის გადაცემა;

დ. ავტომობილის გადაცემა განქორწინების საფუძველზე;

ე. ავტომობილის უსასყიდლოდ გადაცემა სახელმწიფოსათვის, საბიუჯეტო, საქველმოქმედო ან რელიგიური ორგანიზაციისათვის;

ვ. ავტომობილის გადაცემა რეორგანიზაციის შემთხვევაში.

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

      მუხლი 181. გადასახადის განაკვეთები

გადასახადის განაკვეთები დიფერენცირებულია ავტოსატრანსპორტო საშუალებათა ძრავის მოცულობისა და გამოშვების წლის მიხედვით:

 

№	ავტოსატრანსპორტო საშუალებების სახეობები	ავტომოტოტრანსპორტის ხნოვანება	ძრავის მოცულობის 1სმ3-ზე განკუთვნილი გადასახადის ოდენობა (ლარებში)
1.	მსუბუქი ავტომობილი	2 წლამდე	0.10
		2-დან 5 წლამდე	0.08
		5-დან 10 წლამდე	0.07
		10-დან 15 წლამდე	0.05
		15 წელზე მეტი	0.04
2.	სატვირთო ავტომანქანა და ავტობუსი	5 წლამდე	0.08
		5-დან 10 წლამდე	0.07
		10-დან 15 წლამდე	0.04
		15 წელზე მეტი	0.02
3.	მოტოციკლეტი	5 წლამდე	0.07
		5-დან 10 წლამდე	0.05
		10 წელზე მეტი	0.02

2. იმ სატრანსპორტო საშუალებისათვის, რომლის გამოშვების წელი დაუდგენელია, ავტოსატრანსპორტო საშუალების გადაცემისათვის გადასახადი დაწესდეს 5-დან 10 წლამდე ხნოვანების ავტომოტოტრანსპორტისათვის განკუთვნილი ოდენობით.

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2000 წლის 29 დეკემბრის კანონი №715-სსმI,№51, 30.12. 2000წ.,მუხ.154

    მუხლი 182. (ამოღებულია)

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

     მუხლი 183. გადასახადის გადახდის წესი

1. გადასახადი ექვემდებარება გადახდას მარეგისტრირებელ ორგანოში ავტომობილის გადაცემის რეგისტრაციამდე ან ხელახალ რეგისტრაციამდე. მარეგისტრირებელი ორგანო ავტომობილზე საკუთრების რეგისტრაციას ან ხელახალ რეგისტრაციას ახდენს მხოლოდ გადასახადის გადახდის შემდეგ.

2.განკარგვის უფლებით მინდობის (დავალების) ხელშეკრულების საფუძველზე ავტოსატრანსპორტო საშუალების მიღების შემთხვევაში გადასახადი გადახდას ექვემდებარება სანოტარო მოქმედების შესრულებამდე. ნოტარიუსი ვალდებულია არ განახორციელოს სანოტარო მოქმედება ვიდრე წარმოდგენილი არ იქნება გადასახადის გადახდის დამადასტურებელი საბუთი.

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2000 წლის 29 დეკემბრის კანონი №715-სსმI,№51, 30.12. 2000წ.,მუხ.154

კარი IX

სოციალური დაზღვევის გადასახადი

საქართველოს 2002 წლის 3 დეკემბრის კანონი №1809-სსმI,№32,20.12. 2002წ.,მუხ.153

თავი 29

სოციალური დაზღვევის  გადასახადი

საქართველოს 2002 წლის 3 დეკემბრის კანონი №1809-სსმI,№32,20.12. 2002წ.,მუხ.153

     მუხლი 184. სოციალური დაზღვევის გადასახადი

სოციალური დაზღვევის გადასახადი წარმოადგენს საქართველოს სოციალური დაზღვევის ერთიანი სახელმწიფო ფონდის ფორმირების, სამედიცინო დაზღვევის, უმუშევრობის დაზღვევის და დასაქმების ხელშეწყობის სახელმწიფო პროგრამების ფინანსური უზრუნველყოფისათვის აუცილებელ მიზნობრივ შენატანს, რომელსაც გადასახადის გადამხდელები ამ კარში დადგენილი განაკვეთების შესაბამისად იხდიან შრომის ანაზღაურებისა და მასთან გათანაბრებულ გაცემულობათა თანხებზე, აგრეთვე ფიზიკური პირების მიერ ეკონომიკური საქმიანობიდან მიღებულ შემოსავლებზე.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 8 ივნისის კანონი №2056-სსმI,№20(27), 09.06. 1999წ.,მუხ.102

საქართველოს 2001 წლის 28 სექტემბრის კანონი №1088-სსმI,№29, 17.10. 2001წ.,მუხ.117

საქართველოს 2002 წლის 3 დეკემბრის კანონი №1809-სსმI,№32,20.12. 2002წ.,მუხ.153

    მუხლი 185. გადასახადის გადამხდელები

სოციალური გადასახადის გადამხდელად ითვლებიან:

ა. დამქირავებელი ფიზიკური პირები – მეწარმეები, ფიზიკური პირები, რომლებიც დამოუკიდებლად ეწევიან „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ საქმიანობას (გარდა სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობისა), საწარმოები, ორგანიზაციები და მუდმივი დაწესებულებები, რომლებიც შრომას უნაზღაურებენ საქართველოში დაქირავებით მომუშავე ფიზიკურ პირებს;

ბ. ფიზიკური პირები – მეწარმეები, ფიზიკური პირები, რომლებიც დამოუკიდებლად ეწევიან „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ საქმიანობას (გარდა სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობისა), საწარმოები, ორგანიზაციები და მუდმივი დაწესებულებები, რომლებიც შესრულებული სამუშაოს ან გაწეული მომსახურების ღირებულებას უნაზღაურებენ ფიზიკურ პირებს, რომლებიც მათ სამოქალაქო – სამართლებრივი ხელშეკრულების საფუძველზე ან მის გარეშე, საქართველოში უსრულებენ სამუშაოს ან უწევენ მომსახურებას და საგადასახადო ორგანოში გადამხდელად არ არიან რეგისტრირებულნი;

გ. ფიზიკური პირები, რომლებიც ანაზღაურებას იღებენ ამ მუხლის „ა” ან „ბ” პუნქტების მიხედვით;

დ. ფიზიკური პირები – მეწარმეები, ამ კოდექსით მათთან გათანაბრებული პირები და ამხანაგობის წევრი ფიზიკური პირები, რომლებიც საქართველოში ეწევიან ეკონომიკურ საქმიანობას.

ე. ფიზიკური პირები, რომლებიც დამოუკიდებლად ეწევიან არასამეწარმეო ეკონომიკურ საქმიანობას საქართველოში „მეწარმეთა შესახებ“ საქართვე­ლოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად;

ვ. ამ კოდექსის მე-12 მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტში აღნიშნული ფილიალები და სხვა განცალკევებული ქვედანაყოფები ამ კარის მიზნებისათვის არიან დამოუკიდებელი პირები;

ზ. პირები, რომლებიც იბეგრებიან ამ კოდექსის XII¹ კარის შესაბამისად, ამ საქმიანობიდან მიღებული ერთობლივი შემოსავლის ნაწილში არ ითვლებიან სოციალური დაზღვევის გადასახადის გადამხდელებად. (ამოქმედდეს 2004 წლის 1 იანვრიდან)

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 8 ივნისის კანონი №2056-სსმI,№20(27), 09.06. 1999წ.,მუხ.102

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2002 წლის 3 დეკემბრის კანონი №1809-სსმI,№32,20.12. 2002წ.,მუხ.153

საქართველოს 2003 წლის 26 აგვისტოს კანონი №3020-სსმI,№29,18.09.2003წ.,მუხ.210

    მუხლი 186. დაბეგვრის ობიექტი

1. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „ა” პუნქტში დასახელებული გადასახადის გადამხდელებისათვის გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია ხელფასი, რომელიც განისაზღვრება ამ კოდექსის 38-ე მუხლის მიხედვით. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში დაბეგვრის ობიექტია სამუშაოს შესრულებისათვის ან მომსახურების გაწევისათვის გადახდილი საფასური ან სარგებელი. ამ კოდექსის 38-ე მუხლით გათვალისწინებული მოთხოვნა დაბეგვრისაგან გათავისუფლების შესახებ გამოიყენება აგრეთვე სოციალური დაზღვევის გადასახადის გამოანგარიშებისას.

2. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „გ” პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში დაბეგვრის ობიექტი იგივეა, რაც ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული ხელფასების ან სხვა ანაზღაურებისათვის.

3. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „დ” ქვეპუნქტში დასახელებული გადამხდელებისათვის დაბეგვრის ობიექტია ეკონომიკური საქმიანობით მიღებული დასაბეგრი შემოსავალი, რომელიც განისაზღვრება საშემოსავლო გადასახადის შესახებ ამ კოდექსით გათვალისწინებულ დებულებათა შესაბამისად.

4. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „ე“ ქვეპუნქტში მითითებული გადამხდელებისათვის დაბეგვრის ობიექტია „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრული საქმიანობით მიღებული დასაბეგრი შემოსავალი.

საქართველოს 1999 წლის 8 ივნისის კანონი №2056-სსმI,№20(27), 09.06. 1999წ.,მუხ.102

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2002 წლის 3 დეკემბრის კანონი №1809-სსმI,№32,20.12. 2002წ.,მუხ.153

    მუხლი 187. საგადასახადო შეღავათები

დაბეგვრისაგან თავისუფლდება:

ა. სასამართლოს გადაწყვეტილებით სასჯელის აღსრულების დაწესებულებებში მოთავსებულ პირთათვის გადახდილი თანხები;

ბ. შრომისუნარიანობის დროებით დაკარგვის შემთხვევაში სახელმწიფო სოციალური დაზღვევის ფონდიდან მიღებული ანაზღაურება;

გ. გრანტით მიღებული სახსრებიდან გრანტის მიმღები ორგანიზაციის მიერ გაცემული ანაზღაურება (გათავისუფლება ეხება მხოლოდ ორგანიზაციის საგადასახადო ვალდებულებას);

დ. დიპლომატიურ და საკონსულო დაწესებულებებში დაქირავებით მომუშავე იმ პირთა შემოსავალი, რომლებიც არ არიან საქართველოს მოქალაქენი;

ე. საქართველოს იმ არარეზიდენტი პირის მიერ დაქირავებით მუშაობით მიღებული შემოსავალი, რომელიც საგადასახადო წლის განმავლობაში საქართველოს ტერიტორიაზე იმყოფება 90-ზე ნაკლები დღის მანძილზე, თუ ეს შემოსავალი გაიცემა საქართველოს არარეზიდენტი სამუშაოს მიმცემის მიერ ან მისი სახელით, და არა – არარეზიდენტის მუდმივი დაწესებულების მიერ. აგრეთვე „ნავთობისა და გაზის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ნავთობისა და გაზის ოპერაციების საწარმოებლად დაქირავებული უცხო ქვეყნის მოქალაქეების შემოსავალი.

საქართველოს 1999 წლის 16 აპრილის კანონი №1894-სსმI,№13(20), 01.05. 1999წ.,მუხ.50

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

    მუხლი 188. გადასახადის განაკვეთები

1. სოციალური დაზღვევის გადასახადის განაკვეთებია:

ა. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „ა“, „ბ“, „დ“ და „ე“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული პირებისათვის: სოციალური დაზღვევის ერთიან სახელმწიფო ფონდში – დასაბეგრი თანხის 31 პროცენტი, ამასთან, თითოეულ ფიზიკურ პირზე თვეში არანაკლებ 16 ლარისა;

ბ. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ფიზიკური პირებისათვის: სოციალური დაზღვევის ერთიან სახელმწიფო ფონდში – დასაბეგრი თანხის 2 პროცენტი;

2. ინვალიდთა საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისათვის ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული გადასახადის განაკვეთი მცირდება 14 პროცენტამდე.

საქართველოს 1997 წლის 18 სექტემბრის კანონი №870-პარლამენტის უწყებანი, №41,08.10.1997წ.,

გვ.10

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 2000 წლის 13 ივლისის კანონი №470-სსმI,№30, 27.07. 2000წ.,მუხ.90

საქართველოს 2001 წლის 28 სექტემბრის კანონი №1088-სსმI,№29, 17.10. 2001წ.,მუხ.117

საქართველოს 2002 წლის 25 ივნისის კანონი №1586-სსმI,№22,13.07. 2002წ.,მუხ.102

საქართველოს 2002 წლის 3 დეკემბრის კანონი №1809- სსმ I,№32,20.12. 2002 წ ., მუხ .15 3

    მუხლი 189. გადასახადის განსაზღვრისა და გადახდის წესი

1. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „ა” და „ბ” პუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში გადასახადი გადაიხდება დაქირავებულისათვის ხელფასის ან შრომის სხვა ანაზღაურების გაცემისთანავე, ხოლო, თუ ხელფასები გაიცემა ბანკის საშუალებით, დამქირავებელი შრომის ასანაზღაურებლად თანხების მოთხოვნასთან ერთად ბანკში წარადგენს საგადასახადო დავალებას გადასახადის გადარიცხვის თაობაზე. გადასახადის გადამხდელის მიერ საგადასახადო დავალების წარდგენის გარეშე შრომის ანაზღაურების თანხა არ გაიცემა. გადასახადის გადამხდელი დამქირავებლები საგადასახადო ორგანოებს წარუდგენენ ანგარიშგებას საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს საგადასახადო დეპარტამენტის   მიერ დადგენილი ფორმით. ამასთან, ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „ა“, „ბ“, „დ“ და „ე“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული პირებისათვის სოციალური უზრუნველყოფის ერთიან სახელმწიფო ფონდში თითოეულ ფიზიკურ პირზე თვეში არანაკლებ 16 ლარისა.

2. გადასახადი, რომელსაც იხდის დაქირავებული (ხელშეკრულებით მომუშავე), იქვითება დამქირავებლის მიერ ხელფასის გაცემისას. მისი გადახდა ხდება ამ მუხლის პირველ ნაწილში აღწერილი წესის შესაბამისად.

3. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „დ” და „ე“ ქვეპუნქტში დასახელებული ფიზიკური პირები გადასახადს იხდიან საშემოსავლო გადასახადთან ერთად. ამასთან, სოციალური დაზღვევის გადასახადის მიმდინარე გადასახდელები განისაზღვრება ამ კოდექსის 89-ე მუხლის შესაბამისად გასული საანგარიშო წლის დეკლარაციის მიხედვით. საგადასახადო დეკლარაციის წარდგენა ხდება საშემოსავლო გადასახადის დეკლარაციასთან ერთად.

4. ამ კოდექსის 185-ე მუხლის „ა” და „ბ” ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული პირების მიერ სოციალური დაზღვევის გადასახადის გაანგარიშება წლის დასაწყისიდან ნაზარდი ჯამით საგადასახადო ორგანოებს წარედგინება საანგარიშოს მომდევნო თვის 15 რიცხვისათვის.

საქართველოს 1998 წლის 1მაისის კანონი №1369-პარლამენტის უწყებანი, №19-20,30.05.1998წ.,

გვ.50

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

საქართველოს 1999 წლის 25 ივნისის კანონი №2180-სსმI,№26(33), 05.07. 1999წ.,მუხ.139

საქართველოს 2002 წლის 3 დეკემბრის კანონი №1809-სსმI,№32,20.12. 2002წ.,მუხ.153

კარი X

გადასახადი ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათვის

თავი 30

ზოგადი დებულებანი

    მუხლი 190. გადასახადის შემოღების მიზანი

გადასახადის შემოღების მიზანია:

ა. ფასიანი ბუნებათსარგებლობის პრინციპის დამკვიდრების გზით გარემოს პოტენციური შესაძლებლობებისა და მდგრადი განვითარების პრინციპებზე დაფუძნებული ბუნებრივი რესურსებით რაციონალური სარგებლობის უზრუნველყოფა;

ბ. საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტში გადასახადის ჩარიცხვის გზით ბუნებრივი რესურსების კვლავწარმოებისა და დაცვის ფინანსური უზრუნველყოფის ხელშეწყობა.

    მუხლი 191. გადასახადის ცნება

გადასახადი არის სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ბუნებრივი რესურსებით (გარდა მიწის რესურსებისა) სარგებლობისათვის დაწესებული პირდაპირი გადასახადი.

თავი 31

ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობის გადასახადის გადამხდელები და გადასახადით დაბეგვრის ობიექტი

    მუხლი 192. გადასახადის გადამხდელები

გადასახადის გადამხდელები არიან:

ა) ფიზიკური და იურიდიული პირები, რომელთა საქმიანობა ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათვის საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ექვემდებარება ლიცენზირებას, გარდა 193-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტში მითითებული ბუნებრივი რესურსებისა;

ბ) 193-ე მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტში მითითებული ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობისათვის გადასახადის გადამხდელი ფიზიკური და იურიდიული პირები, რომლებიც ახორციელებენ აღნიშნული რესურსების გარემოდან ამოღებას;

გ) ამ კოდექსის მე-12 მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტში აღნიშნული ფილიალები და სხვა განცალკევებული ქვედანაყოფები ამ კარის მიზნებისათვის არიან დამოუკიდებელი პირები.

საქართველოს 2001 წლის 16 მარტის კანონი №807-სსმI,№8, 31.03. 2001წ.,მუხ.25

    მუხლი 193. გადასახადით დაბეგვრის ობიექტი

 ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობის გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია საქართველოს ტერიტორიაზე (ტერიტორიული წყლების, საჰაერო სივრცის, კონტინენტური შელფისა და განსაკუთრებული ეკონომიკური ზონის ჩათვლით) გარემოდან ამოღებული ბუნებრივი რესურსების მოცულობა (რაოდენობა), კერძოდ:

ა. მოპოვებული სასარგებლო წიაღისეულის მოცულობა (რაოდენობა);

ბ. გარემოდან ამოღებული ტყის ფონდის ზეზეული ხეების მერქნული რესურსების მოცულობა (რაოდენობა);

გ. გარემოდან ამოღებული მცენარეული რესურსების, მათი ცხოველქმედების პროდუქტების, ნაწილებისა და დერივატების, მათ შორის სოჭის გირჩების მოცულობა (რაოდენობა);

დ. გარემოდან ამოღებული წყლის რესურსების მოცულობა (რაოდენობა);

ე. გარემოდან ამოღებული ცხოველთა სამყაროს რესურსების მოცულობა (რაოდენობა),გარდა გადამფრენი ფრინველებისა, რომელთა გარემოდან ამოღებაზე წესდება ფიქსირებული გადასახადი, რომლის ოდენობა განისაზღვრება კანონით.

საქართველოს 1998 წლის 30 ოქტომბრის კანონი №1666-სსმI,№4, 20.11.1998წ.,მუხ.34

თავი 32

ბუნებრივი რესურსებით სარგებლობის გადასახადის ოდენობა და გადახდის წესი

    მუხლი 194. გადასახადის ოდენობა

1. წიაღით სარგებლობისათვის გადასახადის ოდენობა:

ა. ტყის ფონდის ზეზეული ხეების მერქნული რესურსებით სარგებლობისათვის გადასახადის ოდენობა განისაზღვრება საქართველოს ტყის ფონდის მიწებზე გავრცელებული ტყის მერქნიანი სახეობების, კანონმდებლობით დადგენილი სატყეო სანიხრე თანრიგებისა და მერქნული რესურსების სასაქონლო ხარისხის მიხედვით, ქვემოთ მოყვანილი ცხრილის შესაბამისად:

 

სასარგებლო წიაღისეულის სახეობანი	გადასახადის ზღვრული ოდენობის ფარგლები პროცენტებში მოპოვებული სასარგებლო წიაღისეულის ფასის მიმართ
ნავთობი, გაზი	5-10
ნახშირი	2-5
ტორფი და საპროპელები	2-5
შავი ლითონები: რკინა მანგანუმი	1-3 2-7
ფერადი ლითონები (სპილენძი, ტყვია, თუთია, ანთიმონი, კადმიუმი, ალუმინი, სტრონციუმი და სხვა)	3-5
კეთილშობილი ლითონები (ოქრო, პლატინოიდები, ვერცხლი)	4-6
იშვიათი ლითონები, ელემენტები და მიწები	2-5
სამთო-ქიმიური ნედლეული (ანდეზიტი, ბარიტი, კალციტი, ბენტონიტური თიხები, დიატომიტი, იოდი, ბრომი და სხვა)	1-5
არამადნეული ნედლეული მეტალურგიისათვის საჭირო ნედლეულის ჩათვლით (დოლომიტი, ცეცხლგამძლე თიხები, საფლუხე კირქვები, კვარცის ქვიშები საყალიბე და მიწის წარმოებისათვის, მინერალური საღებავები, ტალკი, ცეოლითი, კაოლინი, ტრაქიტი, პეგმატიტი, ლითოგრაფიული ქვა და სხვა)	1-8
ძვირფასი ქვები	4-6
საშენი მასალები (საცემენტე ნედლეული, თაბაშირი, გაჯი, პერლიტი, მოსაპირკეთებელი ქვები, ხრეში, ქვიშა, სააგურე თიხები, სახერხი ქვები და სხვა)	2-5
მინერალური წყლები ,გარდა ამავე ნაწილის „გ”-„ვ” ქვეპუნქტებში აღნიშნული მინერალური წყლებისა	1-10
ტალახი	5-15
ნახშირორჟანგი - გაზი	2-10
მიწისქვეშა თერმული წყლები	1-15
მიწისქვეშა მტკნარი წყლები	2-8
მყარი სასარგებლო წიაღისეულის მოპოვებისა და გადამუშავების ნარჩენები	0.5-3
სამთამადნო საწარმოთა გამდიდრების კუდები	1-5

ბ) წიაღით სარგებლობის გადასახადის კონკრეტული ოდენობა, ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტით დადგენილი გადასახადის ზღვრულ ოდენობათა ფარგლებში სასარგებლო წიაღისეულის ძირითად სახეობათა მიხედვით, მათი ხარისხისა და გავრცელების პირობების გათვალისწინებით, განისაზღვრება წიაღით სარგებლობის ლიცენზირების საუწყებათშორისო ექსპერტთა საბჭოს მიერ და შეიტანება წიაღით სარგებლობის ლიცენზიაში, გარდა ნავთობისა და გაზის რესურსებით სარგებლობის შემთხვევისა, როდესაც წიაღით სარგებლობის გადასახადის კონკრეტული ოდენობა, ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტით დადგენილი ნავთობისა და გაზის წიაღისეულით სარგებლობისათვის წიაღით სარგებლობის გადასახადის ზღვრული ოდენობის ფარგლებში განისაზღვრება ნავთობისა და გაზის რესურსების მარეგულირებელი სახელმწიფო სააგენტოს მიერ და შეიტანება ამ სააგენტოს მიერ „ნავთობისა და გაზის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად გაცემულ ნავთობისა და გაზის რესურსებით სარგებლობის ლიცენზიაში. გადასახადის კონკრეტული ოდენობა განისაზღვრება პროცენტებში მოპოვებული სასარგებლო წიაღისეულის ფასის მიმართ (დღგ-ის გარეშე);

გ. „ბორჯომის” მინერალური წყლით სარგებლობისათვის წიაღით სარგებლობის გადასახადი შეადგენს 10 ლარს 1მ³ წყალზე;

დ. „ნაბეღლავის” მინერალური წყლით სარგებლობისათვის წიაღით სარგებლობის გადასახადი შეადგენს 6 ლარს 1მ³ წყალზე;

ე. „საირმის” მინერალური წყლით სარგებლობისათვის წიაღით სარგებლობის გადასახადი შეადგენს 6 ლარს 1მ³ წყალზე;

ვ. „უწერის” მინერალური წყლით სარგებლობისათვის წიაღით სარგებლობის გადასახადი შეადგენს 4 ლარს 1მ³ წყალზე;

ზ. მინერალური წყლებით სარგებლობისათვის წიაღით სარგებლობის გადასახადის საერთო ოდენობა გაიანგარიშება წყლის იმ მოცულობაზე, რომელიც მიეცემა მეწარმე სუბიექტს წიაღით სარგებლობის ლიცენზიით. „ბორჯომის” მინერალურ წყალზე ლიცენზია გაიცემა საბადოს სრული დებეტის არანაკლებ 1% -ის ოდენობაზე.

1¹ მოპოვებული სასარგებლო წიაღისეულის ფასი (გარდა შიდა ბაზარზე რეალიზებული ძვირფასი, კეთილშობილი და იშვიათი ლითონებისა, რომლებზედაც წესდება სახელმწიფო რეგულირებადი ფასები), განისაზღვრება როგორც ამ წიაღისეულისგან წარმოებული სასაქონლო პროდუქციის თავისუფალი (საბაზრო) საბითუმო (გასაცემი) ფასი, რომელიც ყალიბდება მოთხოვნა-მიწოდების გავლენით თავისუფალი კონკურენციის, მოქმედი საგადასახადო სისტემისა და ყიდვა-გაყიდვის აქტის მონაწილე მხარეთა ინტერესების თავისუფალი შეხამების საფუძველზე საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

1². იმ შემთხვევაში, როდესაც სასარგებლო წიაღისეუ�