საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა – დევნილთა მიმართ 2012-2014 წლებში სახელმწიფო სტრატეგიის განხორციელების სამოქმედო გეგმის დამტკიცების შესახებ

საქართველოს მთავრობის

განკარგულება №1162

2012 წლის 13 ივნისი

ქ. თბილისი

საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა – დევნილთა მიმართ 2012-2014 წლებში სახელმწიფო სტრატეგიის განხორციელების სამოქმედო გეგმის დამტკიცების შესახებ

1. დამტკიცდეს თანდართული „საქართველოს ოკუპირებული ტე­რი­ტორიებიდან იძულებით გადაადგილე­ბულ პირთა – დევ­ნილთა მი­მ­ართ 2012-2014 წლებში სახელ­მწიფო სტრა­ტე­გიის განხორ­ციელების სამ­ოქ­მედო გეგმა“ (და­ნარ­­თი №1) და „საქართველოს ოკუპირებული ტერი­ტო­რიებიდან იძულებით გადაადგილე­ბულ პირთა – დევ­ნილთა მიმართ 2012-2014 წლებში სახელმწიფო სტრა­ტეგიის სა­მოქ­მედო გეგმის განხორ­ც­იე­ლებისათვის საჭირო რე­სურ­სების სა­ერ­თო შეფასება“ (დანართი №2).

2. ძალადაკარგულად გამოცხადდეს „იძულებით გადაადგილებულ პირ­თა – დევნილთა მიმართ 2009-2012 წლებში სახელმწიფო სტრატეგიის გან­ხორციელების სამოქმედო გეგმის დამტკიცების შესახებ“ საქართვ­ე­ლოს მთავრობის 2009 წლის 28 მაისის №403 განკარგულება.

პრემიერ-მინისტრი                               ნიკა გილაური

დანართი №1

საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან

იძულებით გადაადგილებულ პირთა – დევნილთა

მიმართ 2012-2014 წლებში სახელმწიფო სტრატეგიის

განხორციელების სამოქმედო გეგმა

I. ძირითადი მიზანი და მიღწეული შედეგები

1. შესავალი

1.1. 90-იანი წლების კონფლიქტების შედეგად იძუ­ლებით გადა­ად­გი­­­ლებულ პირთა – დევნილთა პრობლემების გრძელ­ვადი­ანი, მდგრა­­დი და საჭიროებას მორგებული ფორმით გა­და­წყვეტის მიზნით „იძუ­ლებით გა­­დაადგილებულ პირთა – დევნილთა მიმართ სახელ­მწიფო სტრატეგიის დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს მთავრო­ბის 2007 წლის 2 თებერვ­ლის №47 განკარგულებით ძალაში შევიდა „იძუ­ლე­ბით გადაადგილებულ პირ­თა – დევნილთა მი­მართ სახელ­მწიფო სტრა­ტეგია“ (შემდგომში – სა­ხელ­მწიფო სტრატეგია). სახელ­მწიფო სტრა­ტეგიის დამა­ტებამ, რომელიც მი­­ღებულ იქნა „იძულებით გადა­ად­გილებულ პირთა – დევნილთა მიმ­ართ სახელმწიფო სტრა­ტეგიის დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს მთა­ვ­რობის 2007 წლის 2 თე­ბერვ­­ლის №47 განკარგულებაში დამატებების შე­ტანის თაო­ბაზე“ სა­ქარ­­თველოს მთავრობის 2008 წლის 4 დე­კემბრის №854 გან­­კარ­­გულე­ბით, 2008 წლის აგვისტოში რუ­სეთის ფედერაციის აგრე­სიის შე­დე­გად იძულებით გადაადგილებული პირები მოაქცია სა­ხელ­­მწი­ფო სტრა­­­ტეგიის ფარგლებში. 2008 წლის 30 ივლისს საქართველოს მთავ­რო­ბის №489 განკარგულებით მიღებულ იქნა „იძულებით გადაადგილებულ პირ­თა – დევ­ნილთა მიმართ სახელმწიფო სტრატეგიის გან­ხორციელების სა­მოქმედო გეგმა“, რომელიც ეფუძნება გაეროსა და მსო­ფლიო ბანკის ერ­თობ­ლივ სა­ჭი­როებათა ანალიზის შედე­გად გამოვლენილ პრიორიტე­ტულ საჭი­როებებს, ასევე ფართომასშტაბიანი კონსულტაციების გზით გა­­მო­კ­ვეთილ სა­ჭიროებებს. 2008 წლის აგვისტოში რუსეთის ფედერაციის სა­მხედრო აგრესიის შემდეგ გადაიხედა სამოქმედო გეგმა და არსებული რე­ალობის გათვალისწინებით, საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 28 მა­ისის №403 განკარგულებით დამტკიცდა „იძულებით გადაადგილებულ პირ­თა – დევ­ნილთა მიმართ 2009-2012 წლებში სახელმწიფო სტრატეგიის გან­­ხორციელების სამოქმედო გეგმა“ (შემდგომში – სა­მოქ­მე­დო გეგმა). სა­მოქ­მედო გეგმის გადახედვა ხდებოდა ყოველწლიურად. ბოლო ცვლი­ლე­ბა განხორციელდა საქართველოს მთავრობის 2011 წლის 3 ნოემბრის №551 განკარგულებით. სამოქმედო გეგმა ეყრდნობა საქართველოს სტრა­ტე­გ­იული განვითარების 10‑პუნქტიან გეგმას: „2011-2015 – მოდერნი­ზა­ცი­­ი­სა და დასაქმებისათვის“, რომელიც საქართველოს მთავრობამ 2011 წლის ოქტომბერში წარადგინა.

1.2. სამოქმედო გეგმა დამტკიცების შემდგომ ყოველწლიურად გა­ნახ­ლდება და საჭიროების შემთხვევაში – დამო­უ­კი­დებელი შუალედური შე­ფასების საფუძველზე. ორივე მექანიზმი ინიცირებული იქნება საქართ­ვე­ლოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირ­თა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტროს (შემდგომში – სა­მი­ნისტრო) მიერ ყველა სხვა პარტ­ნიორთან კონ­სულტაციის გზით. სა­მოქ­მე­დო გეგმაში ცვლი­ლე­ბები, საჭიროების შემთხვევაში, შემუ­შავდება სამე­თვალ­ყურეო საბჭოს მიერ, სამინისტროს უშუალო ხელმძღვანელობით, რო­­მელსაც საქარ­თველოს კანონმდებლობის შესაბამისად დაამ­ტკი­ცებს სა­ქარ­თველოს მთავრობა.

1.3. სახელმწიფო სტრატეგიის მთავარი მიზანია საქართველოს ოკ­უპ­ირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა – დევ­ნილთა (შემდგომში – დევნილთა) სო­ციალურ-ეკონომიკური ინტეგრ­ა­ც­იის ხელ­შეწყობა და მათი საცხოვ­რებელი პირობების გაუმჯობე­სება. ამ მიზ­ნის მისაღწევად სამოქ­მედო გეგმა ითვა­ლის­წინებს დევნილთა სა­ც­ხოვ­რებელი პირო­ბების გრძელვა­დიან გადაწყვეტას, სახელმწიფოზე მათი და­მოკიდე­ბულების შემ­ცირებასა და დაუცველი დევნილების სახელ­მ­წი­ფო სო­ციალურ პროგრამებში ინტეგრირებას ობიექტური და გამჭვი­რ­ვა­ლე კრი­ტერი­უ­მების სა­ფუძ­ველზე, ვიდრე შესაძლებელი გახდება მა­თი და­ბ­რუნება.

1.4. ზემოაღნიშნული მიზნის მისაღწევად სახელმწიფო სტრა­ტეგია ით­­ვა­ლისწინებს ადეკვატურ გრძელვადიანი განსახლებისა და ინტეგრა­ციის ხელშემწყობ სხვა­დასხვა ღონისძიებას. დევნილთა მიმართ სახელ­მწი­ფო სტრატეგია უვადოა, ხოლო სტრატეგიის განხორციელების სამოქმ­ე­დო გეგმა წარმოადგენს 2012-2014 წლებში განსახლებულ პრიორიტე­ტ­ულ მიმართულებებსა და პროექტებს, რაც თავისთავად არ გულისხმობს სა­ხელმწიფო სტრატეგიით განსაზღვრული მიზნებისა და ამოცანების ამ ვა­დაში დასრულებას.

1.5. სახელმწიფო სტრატეგიაში ასახული სტრა­ტე­გიის გატარების ყვე­ლა მთავარი პრინციპი სრუ­ლად იქნე­ბა დაცული სამოქმედო გეგმის გან­ხორციელების პრო­ცესში. განსა­კუთ­რებული ყურადღება მიექცევა დე­ვ­ნილთა მიერ ნებაყოფლობით და ინფორმირებულ გადაწყვეტი­ლე­ბათა მი­ღებას და თავისუფალ არ­ჩე­ვანს, დევნი­ლებ­თან დიალოგსა და მათ მო­ნა­წილეობას გადა­წყ­ვე­ტი­ლებათა მიღების პრო­ცესში, გენდერულ თანას­წო­რობას, ბავშვთა უფლებების დაც­ვასა და ადამიანის სხვა აღიარებულ უფ­ლე­ბათა დაცვას. ყო­ვე­­ლივე ეს უზრუნველყოფილი იქნება იურიდი­უ­ლი კონ­სულ­ტაციისა და საინფორმაციო კამპანიის გზით. სამოქმედო გეგ­მა განხორციელდება ობიექტური, გამჭვირვალე კრიტერიუ­მე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე და უზრუნველყოფს დევნილთა ჩართულობას დაგეგმვის პრო­ცეს­ში, მათი მხრიდან კარგად ინფორმირებული და გააზრებული არ­ჩე­ვა­ნის გაკეთებას ყველა იმ გადაწყვეტილებასთან მიმართებაში, რომლებიც მათ ეხე­ბათ. საქართველოს მთავრობა განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ან­ი­ჭ­ებს გაეროს უშიშროების საბჭოს №1325 რეზოლუციას[1] . სამოქმედო გეგ­მა ითვალისწინებს ამ რეზოლუციით მიღებულ ძირითად პრინციპებს.

1.6. სამინისტრო შეიმუშავებს და განახორციელებს ყოვლისმომც­ვ­ელ სა­ინფორმაციო კამპანიას, რომლის მეშვეობითაც დევნილები რეგულ­ა­რ­ულად მიი­ღებენ ინფორმაციას სამოქმედო გეგმის ყველა ასპექტთან და­კ­ავ­შირებით, რაც მათ დაეხმარებათ ინფორმირებულ გადაწყვეტი­ლე­ბა­თა მიღებაში.

II. ამოცანები

2. გრძელვადიანი განსახლება

2012–2014 წლები

2.1. დევნილთა გრძელვადიანი საცხოვრებელი პირობებით უზ­რ­უნ­­ვე­ლყოფის მიმართულებებია:

2.1.1. დევნილთა გრძელვადიანი საცხოვრებელი პირობებით უზ­რ­უნველყოფის ღონისძიებები განხორციელდება სამ ეტაპად – სამ ფაზად.

პირველი ფაზა მოიცავს კომპაქტურად განსახლებულ დევ­ნი­ლ­ებს, რომლებიც საჭიროებენ გრძელვადიან განსახლებას და სახელმწიფო სთა­ვაზობს მათი ფაქტობრივი ჩასახლების ადგილებს.

მეორე ფაზა მოიცავს დევნილებს, რომლებიც ცხოვრობენ დევ­ნილ­თა კომპაქტურად განსახლების ობიექტში, თუმცა არსებულ შენობას სა­ხელმწიფო არ სთავაზობს დევნილებს გრძელვადიანი განსახლების მიზ­ნით (შენობები ავარიულია, რეაბილიტაცია მიზანშეუწონელია, სტრა­ტე­გი­ული მნიშვნელობისაა, კერძო საკუთრებაა), ასევე კერძო სექტორში მცხო­ვრებ უკიდურესად გაჭირვებულ დევნილებს, რომლებიც საჭი­რო­ებ­ენ გრძელვადიან განსახლებას.

მესამე ფაზაზე განიხილება იმ დევნილთა დახმარების ალ­ტერ­ნა­ტი­ული შესაძლებლობები, რომლებიც უარს აცხადებენ სახელმწიფოს მი­ერ შეთავაზებულ გრძელვადიანი განსახლების ალტერნატივებზე.

ბოლო ეტაპზე განიხილება იმ დევნილების დახმარების შესაძ­ლებ­ლ­ო­ბები, რომლებიც არ საჭიროებენ გრძელვადიან განსახლებას.

სამოქმედო გეგმის პირველი და მეორე ეტაპი – ფაზა დაიწყო 2008‑2009 წლებში და გაგრძელდება 2012‑2014 წლებში. მესამე ეტაპის და­წყება იგეგმება პირველი და მეორე ეტაპის – ფაზის დასრულების შემდეგ.

2.1.2. დევნილთა კომპაქტურად განსახლების ობიექტში მცხოვ­რე­ბი დევნილები

დევნილთა კომპაქტურად განსახლების ობიექტში მცხოვრები დევ­ნი­ლებისთვის სამოქმედო გეგმით შეთავაზებული ალტერნატივები ეყრ­დ­ნობა ორ შემთხვევას: დევნილთა კომპაქტურად განსახლების ობიექტი, რო­მლებიც შესაძლოა გამოყენებულ იქნეს დევნილთა გრძელვადიანი გან­სახლებისთვის და დევნილთა კომპაქტურად განსახლების ობიექტი, რო­მლებიც სხვადასხვა მიზეზებით (საცხოვრებლად მოწყობა ტექნიკუ­რ­ად შეუძლებელია, ძალიან ძვირია რეაბილიტაცია, კერძო საკუთრებაა და მე­პატრონეს არ აქვს სურვილი გამოყენებულ იქნეს ამ მიზნით, აქვს მნი­შვ­ნელოვანი საჯარო ღირებულება – სტრატეგიული ობიექტი) შეუძლე­ბე­ლია გამოყენებული იყოს დევნილთა გრძელვადიანი განსახლებისთვის.

იმ ობიექტებში, რომლებიც შესაძლოა გამოყენებული იყოს გრძე­ლ­ვა­დიანი განსახლებისთვის, დევნილებს სამოქმედო გეგმის ფარგლებში მი­ეცემათ შესაძლებლობა დაისაკუთრონ/საკუთრებაში მიიღონ ფართები სა­მეთვალყურეო საბჭოს მიერ მიღებული მინიმალური სტანდარტების გა­თ­ვალისწინებით.

იმ ობიექტებში მცხოვრებ დევნილებს, რომელთა გამოყენება გრძე­ლ­ვადიანი განსახლების მიზნით შეუძლებელია, სამეთვალყურეო საბჭოს მი­ერ მიღებული განსახლების სახელმძღვანელო პრინციპებით განსა­ზღ­ვ­რუ­ლი პრიორიტეტების მიხედვით, ეტაპობრივად შეეთავაზებათ განსახ­ლე­ბა საცხოვრებლად მოწყობილ სახელმწიფო საკუთრებაში არსებულ ცა­რიელ შენობებში ან ახლად აშენებულ კორპუსებსა და სახლებში, ასევე შე­საძლოა სახელმწიფოს მიერ შესყიდულ ბინებსა და სახლებში.

დევნილთა კომპაქტურად განსახლების ობიექტები, რომლებიც არ ექ­ვემდებარება რეაბილიტაციას ან შეუძლებელია საცხოვრებლად მოეწ­ყ­ოს, ან მისი საცხოვრებელ ბინებად გარდაქმნა განსახლების სხვა ალ­ტერ­ნა­ტივებთან შედარებით საგრძნობლად ძვირია, ან წარმოადგენს კერძო სა­კუთრებას, ან აქვს მნიშვნელოვანი საზოგადოებრივი მნიშვნელობა (სტრა­ტეგიული ობიექტი), დაიხურება/დაიცლება (ე.ი. არ იქნება რე­გის­ტ­რირებული და ასევე გამოყენებული, როგორც დევნილთა განსახლების ობ­იექტი) და მიზანშეწონილობის მიხედვით დაიბრუნებს პირვანდელ ფუნ­ქციას, დაინგრევა ან გასხვისდება.

დევნილები, რომლებიც უარს იტყვიან ფართობების დაკანონებაზე გრძე­ლვადიანი განსახლებისთვის გამოყოფილ დევნილთა კომპაქტურად გან­სახლების ობიექტში, გააგრძელებენ ცხოვრებას განკუთვნილ ფართო­ბ­ებში. ობიექტი დაიხურება, როგორც დევნილთა კომპაქტურად განსახლ­ებ­ის ობიექტი, ხოლო დევნილები დარეგისტრირდებიან, როგორც კერძო სექ­ტორის ჩასახლება. აღნიშნული დევნილები იცხოვრებენ ასეთ ობიე­ქ­ტ­ში, ვიდრე სამინისტრო არ შესთავაზებს ალტერნატივას.

2.1.3. კერძო სექტორში დარეგისტრირებული დევნილები

კერძო სექტორში დარეგისტრირებული დევნილებისთვის, რომ­ლ­ებ­საც არ გააჩნიათ საცხოვრებელი და ცხოვრობენ უკიდურესად გაჭირ­ვე­ბ­ულ პირობებში, სამოქმედო გეგმა ეტაპობრივად ითვალისწინებს გრძელ­ვადიანი განსახლების პროგრამებს საცხოვრებლად მოწყობილ სა­ხელ­მწიფო საკუთრებაში არსებულ ცარიელ შენობებში ან ახლად აშე­ნე­ბ­ულ კორპუსებსა და სახლებში, ასევე შესაძლოა სახელმწიფოს მიერ შეს­ყი­დ­ულ ბინებსა და სახლებში/სახელმწიფოს მიერ შესყიდულ, რეაბილი­ტი­რებულ ან/და აშენებულ ახალ ობიექტებში (ბინები, სახლები).

2.1.4. როგორც კომპაქტურად განსახლებული, ასევე კერძო სექ­ტორ­ში მაცხოვრებელი დევნილებისათვის 2.1.2 და 2.1.3‑ში მოცემული გან­სახ­ლების ღონისძიებები არის ძირითადი, თუმცა სამინისტრომ დევ­ნი­ლ­ებს შესაძლოა შესთავაზოს სხვადასხვა ალტერნატივა (მათ შორის, მაგა­ლი­თად, სოციალური საცხოვრებელი, საცხოვრებელი ფართობის სანა­ცვ­ლ­ოდ, კერძო ინვესტორის ან სახელმწიფოს მიერ გაცემული ერთჯერადი ფუ­ლადი დახმარება).

2.2. დევნილთა გრძელვადიანი საცხოვრებელი პირობებით უზრუნ­ველ­­ყოფის ღონისძიებები მოიცავს დევნილთა კომპაქტურად განსახლე­ბ­ის ობიექტების საცხოვრებელ ბინებად დევნილთათვის საკუთრებაში გა­და­ცემას, ცარიელი შენობების რეაბილიტაციას, რეაბილიტირებულ შენ­ო­ბებში დევნილთა განსახლებასა და საკუთრებაში გადაცემას, ახლად აშ­ენ­ებულ საცხოვრებელ კორპუსებში დევნილთა განსახლებასა და საკუთ­რე­ბ­აში გადაცემას, ასევე დევნილთა განსახლებას გამოსყიდულ ან აშენე­ბ­ულ ინდივიდუალურ საცხოვრებელ ბინებში სოფლად.

2.2.1. კოლექტიური ცენტრების (სადაც ამჟამად ცხოვრობენ დევ­ნი­ლე­ბი) რეაბილიტაცია და საკუთრებაში გადაცემა არის ერ­თიანი პროცესი, რო­მელსაც კოორ­დინირებას უწევს სამინისტრო. კონკრეტულ შენობა-ნა­გე­ბობათა გარემონტების გადაწყვეტი­ლე­ბის შემთხვევაში კოლექ­ტიური ცენ­ტრების დევნილთათვის საკუთრებაში გადაცემა უნდა განხორციელ­დეს ამ ობიექტების სარემონტო-სარეაბილიტაციო სამუ­შაო­ების დასრუ­ლ­ე­ბის შემდეგ.

ყველა კოლექტიური ცენტრი ვერ გამოდგება გრძელვადიანი გან­სახ­ლებისთვის. ის ობიექტები, რომლებიც არ ექვემდებარება რეაბილი­ტა­ცი­ას ან შეუძლებელია საცხოვრებლად მოეწყოს, ან მისი საცხოვრებელ ბი­ნებად გარდაქმნა განსახლების სხვა ალტერნატივებთან შედარებით საგ­რძნობლად ძვირია, ან წარმოადგენს კერძო საკუთრებას, ან აქვს მნიშ­ვ­ნე­ლოვანი საზოგადოებრივი მნიშვნელობა (სტრატეგიული ობიექტი), უნ­და გამოთავისუფლდეს და დაიხუროს. იქ მცხოვრებ დევნილებს შეე­თა­ვაზებათ განსახლების ალტერნატიული ღონისძიებები.

საცხოვრებელი ფართობი – ბინა დევნილ ოჯახე­ბს საკუთრებაში გა­და­ეცემათ სიმბოლურ ფასად, 1 (ერთი) ლარად.

არსებობს დევნილთათვის საკუთრებაში გადა­საცემი ობიექტების ორი კატეგორია:

ა) სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ცენტრები;

ბ) ცენტრები, რომლებსაც სახელმწიფო შეისყიდის კერძო მესა­კუთ­რე­თაგან და შესთავაზებს დევნილებს.

დევნილებს, რომელთაც ესაჭიროებათ გრძელვადიანი განსახლება და აკმაყოფილებენ შესაბამის პირობებს, მიეცემათ შესაძლებლობა, მიი­ღონ ინფორმირებული გადაწყვეტილება და თანხმობა ან უარი განა­ცხა­დონ შეთავაზებაზე. კოლექტიურ ცენტრებში მცხოვრებ დევნილთა უფ­ლე­ბა, იცხოვრონ კა­ნო­ნით დადგენილი წესით დაკა­ვებულ ფართობებში, რჩე­ბა ხელშეუხებელი კოლექტიური ცენტრე­ბის პრივატიზებისა და რეა­ბი­ლიტაციის მიუხედავად, ვიდრე დევ­ნილი არ განაცხა­დებს თანხმობას ერთ-ერთ ალტერ­ნა­ტიულ შეთავა­ზებაზე.

2.2.2. გრძელვადიანი განსახლების სხვა მიმართულებებია ცარიელი შე­ნობების რეაბილიტაცია, ახალი საცხოვრებელი კორპუსების მშენებ­ლო­ბა, დევნილთა განსახლება და საკუთრებაში გადაცემა (ახალი საცხოვ­რებ­ლების მშენებლობა არ განხორციელდება ქ. თბილისში), ასევე დევ­ნილ­თა განსახლება გამოსყიდულ ან აშენებულ ინდივიდუალურ საცხოვ­რე­ბელ ბინებში სოფლად. ამ პროექტების ფარგლებში დაკმაყო­ფილ­­დე­ბი­ან ის დევნილები, რომლებიც ცხოვრობენ ისეთ კოლექტიურ ცენ­ტრებში, რომ­­ლებიც არ გარემონტდება და/ან სა­კუთრებაში არ გად­აე­ცე­მათ, ასევე კერ­ძო სექტორში მცხოვრები უკიდურესად გაჭირვებული დევ­ნილები, რომ­ლებიც არიან რისკის წინაშე, დარჩნენ უსახლკაროდ.

2.2.3. კოლექტიური ცენტრების რეაბილიტაციის, რეკონსტრუქც­იი­სა და მშენებლობის სტანდარტები დევნილთა ხანგრძლივვადიანი თავ­შეს­აფრით უზრუნველყოფის მიზნით, რომლებიც დაამტკიცა სა­მე­თვალ­ყუ­რეო საბჭომ 2009 წლის 17 სექტემბერს და შემდეგ სა­ქართველოს მთავ­რო­ბამ ცნობად მიიღო 2009 წლის 30 ოქტომბერს, არის ამოსავალი დო­კუ­მენ­ტი გრძელვადიანი საცხოვრებლით უზ­რუნ­­­ველყოფისას, ისევე როგ­ორც კოლექტიური ცენტრებისა და სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ცა­რიელი შენობების რეაბილიტაციისას, ასევე ახალი მრავალსარ­თუ­ლი­ა­ნი საცხოვრებელი სახლების აშენებისას.

2.2.4. გადაწყვეტილებები რეაბილიტაციის პროცესის თაო­ბაზე მი­ღე­ბ­ულ იქნება დევნილთა ინტერესების მაქსიმალური გათვალის­წინებით და სადაც შესაძლებელია დაინტერე­სე­ბულ დევნილთა მონაწილეობით. ამ­ასთან, დაცული იქნება გენდერული თანასწო­რობა.

2.2.5. დევნილთა კომპაქტურად განსახლების ობიექტი, რომ­ლებიც კერ­ძო საკუთრებაშია და გამოდგება საცხოვ­რებლად, მესაკუთრის თანხ­მო­ბის შემთხვევაში გონივ­რულ ფასად (ფასი არ იქნება უფრო მა­ღალი, ვი­დ­რე სამოქმედო გეგმით გათვა­ლისწინებული ალტერნა­ტიული განსახ­ლე­ბ­ის ღირებულება) შესყიდული იქნება სახელ­მწი­ფოს მიერ და დევნი­ლ­ებს გადაე­ცემათ საკუთრებაში.

2.2.6. საცხოვრებელი ფართობების საკუთრებაში გადა­ცემის შემდეგ დე­ვნილებს ეძლევათ საშუალება, ჩამოაყალიბონ ბინათმესაკუთრეთა ამ­ხა­ნა­გობები, რომ­ლებიც იქნებიან მუნიციპალური პროგრამების ბენე­ფი­ც­ია­­­რები და მიიღებენ დახმარებას სხვადასხვა საყოფაცხოვრებო პრობ­ლე­მე­ბის (სახურავის შეკეთება, სისუფთავის დაცვა და საერთო სარგებ­ლო­ბის ფართობის (სადარბაზო, ლიფტი) მოწესრიგება, ნარჩენების გა­ტანა, უწ­ყვეტი წყალ­მომარაგების უზრუნველყოფა და სხვ.) გადა­წყვეტაში.

2.2.7. იმ შემთხვევაში, თუ დევნილი ოჯახი უარს იტყვის გრძელ­ვა­დი­ანი განსახლების მიზნით კოლექტიურ ცენტრში მისთვის გამოყო­ფი­ლი საცხოვრებელი ფართობის დაკანონებაზე, გრძელვადიანი განსახ­ლ­ე­ბის პროცესი ამ ობიექტზე არ შეფერხდება, ობიექტებში მცხოვრები დევ­ნი­ლები დარეგისტრირდებიან ბაზაში, როგორც კერძო სექტორში, გან­ხორ­ც­იელდება ელექტროენერგიის მიწოდების ინდივიდუალური გამ­რი­ც­ხვ­ელიანება და მათი დაკმაყოფილება გადაიწევს შემდგომ ეტაპებზე.

2.2.8. დევნილი (დევნილი ოჯახი), რომელიც საჭიროებს გრძე­ლ­ვა­დიან განსახლებას და რომელსაც სამინისტროს მხრიდან შეეთავაზება, გრძელ­ვადიანი განსახლების პროგრამის ფარგლებში, აშენებულ, რეაბი­ლი­ტირებულ ან შესყიდულ საცხოვრებელ შენობებში საცხოვრებელი ფარ­თობი, უარს განაცხადებს აღნიშნულ შეთავაზებაზე, მას (მის ოჯახს) სხვა ალტერნატიული შეთავაზება გაუკეთდება მხოლოდ მას შემდეგ, რაც დევ­ნილთა გრძელვადიანი საცხოვრებლით უზრუნველყოფის ღონის­ძი­ებ­ების ფარგლებში დაკმაყოფილდება სხვა დევნილი (დევნილი ოჯახი), რო­მელიც საჭიროებს გრძელვადიან განსახლებას.

2.2.9. 2.2‑ით გათვალისწინებული ღონისძიებების განხორციელება გა­გრძელდება 2012 წლიდან 2014 წლის ჩათვლით, დევნილთა გრძელ­ვა­დ­იანი განსახლების სახელმძღვანელო პრინციპებში მოცემული პრიორი­ტ­ეტების გათვალისწინებით.

2.3. დევნილთა პრობლემების გრძელვადიანი გადაჭრის პროგ­რა­მე­ბი, რომელთა დაგეგმვა და განხორციელება ფინანსური რესურსების არ­სე­ბობის შესაბამისად მოიაზრება 2.2‑ით გათვალისწინებული ღონის­ძი­ებ­­ების შემდგომ, არ საჭიროებენ გრძელვადიან განსახლებას.

2.3.1. სსიპ – საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოსთან თანამშ­რ­ომ­­ლობით დადგინდება იმ დევნილთა ვინაობა, ვისაც ა­ქვს ხელმ­ის­ა­წ­ვ­დო­მი უძრავი ქონება. შესწავლილ იქნება დევნილთა ეს კატეგორია და ფი­ნანსური რესურსების არსებობის მიხედვით და საჭიროების შემთ­ხვე­ვა­ში შესაძლოა ერთჯერადი დახმარება გაეწიოთ საცხოვრებელი პირო­ბე­ბ­ის გაუმჯობესების მიზნით, ან თუ დევ­ნილ ოჯახს აქვს შესაძლებლობა, თა­ვად უზრუნველყოს სარეა­ბი­ლიტაციო სამუშაოების განხორციელება, მათ შესაძლოა გადაე­ცეთ სამშენებლო მასალა. სახელმწიფო უზრუნ­ველ­ყოფს, რომ მარ­ტოხელა დედების ოჯახებმა ამ პროცესებიდან უფრო მეტი სარ­­გ­ებელი მიიღონ.

2.3.2. იდენტიფიცირება მოხდება იმ დევნილი ოჯახების, რომ­ლ­ებ­საც არ სურთ საცხოვრებელი ფართობის მიღება, ვინაიდან მათ გააჩნიათ სა­თანადო შემოსავალი და სურვილი აქვთ თავად შეი­ძინონ სა­ცხოვ­რებე­ლი ფართობი. ცალკეულ შემ­თხვევებში შესაძლე­ბელი იქნება გარკვეული ფი­ნანსური დახმარების გაწევა საცხოვრე­ბელი ფართობის შეთავაზების სა­ნაცვლოდ. ასეთ შემთხვევებში ფულადი თანხა მშენებლობისთვის სა­ჭი­რო თან­ხაზე ნაკლები იქ­ნება. ფულადი დახმა­რების გაცემის თაობაზე გა­დაწყვეტილების მი­ღების შემთხვევაში მისი განხორციელება დაიწყება მე­სამე ეტაპ­ზე, 2.2-ით გათვალისწინებული ღონისძიებების დასრულების შემ­დგომ.

2.3.3. მას შემდეგ, რაც განხორციელდება დევნილთა ინ­ტეგ­რაციის მხარ­დამჭერი ღონისძიებები, მოხდება დევნილთა მიმართ სოციალური და­ხმარების სისტემის ტრანსფორმირება სტატუსიდან საჭიროებაზე. დევ­ნილთა მხრიდან დახმარების მიღების მიზანშეწო­ნილობა დაეფ­უძ­ნე­ბა რაციონალურ, ნათელ და გამჭვირვალე კრი­ტერიუმებს. ეს განხორ­ციე­ლ­დება რელევანტურ სამინისტროებთან და სხვა სახელმწიფო დაწესე­ბუ­ლ­ებებთან თანამშრომლობით. არა სოციალური ხასიათის, არამედ დევნ­ი­ლ­ის სტატუსზე დამყარებული დახმარება უზ­რუნ­ველ­ყოფილი იქნება გა­მო­ნაკლის შემთხვევებში, განსაკუთ­რებით სოციალურად დაუცველი პირ­ე­ბ­ისათვის.

3. სოციალურ-ეკონომიკური ხასიათის ღონისძიებები

3.1. „იძულებით გადაადგილებულ პირთა – დევნილთა მიმართ სა­ხე­ლმწიფო სტრატეგიის დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2007 წლის 2 თებერვლის №47 განკარგულება მიზნად ისახავს დევნ­ილ­ების სო­ციალურ ინტეგ­რაციას, სახელმწიფოზე მათი დამოკიდებულების შემ­ცირებას, სახელმწიფო დახმარების საჭიროებებზე მიმართვას, დაუც­ველი დევნილების მიზნობრივი სოციალური დახმარების პროგ­რამებში ჩაბმას. როგორც საჭიროებათა ერთობლივმა და გლობა­ლურმა ანალიზმა აჩვენა, სოცია­ლური ინტეგრა­ციისა და თვით­კმარობის შესაძლებლო­ბების შექ­მნის ღონის­ძიებები მჭიდრო ურ­თი­ერთკავშირშია და მხოლოდ მრავ­ა­ლ­­სექტორიანი სტრატე­გი­ული რეაგირებითაა შესაძლებელი ამ პრობ­ლ­ე­მ­ე­ბის ეფექტიანი და გრ­ძე­ლ­­­­ვადიანი გადაწყვეტა.

3.2. სოციალურ-ეკონომიკური ინტეგრაციის ელემენტები მოი­ცავს, მაგ­რამ არ შემოიფარგლება მხოლოდ შემდეგით: ინფრასტრუქ­ტურის რეა­ბი­ლიტაცია, ჯანდაცვის ხელმისაწვ­დომობის უზრუნველყოფა საქარ­თვე­ლოს კანონმდებლობით დადგენილი წესის შესაბამისად, მიზნობრივი სო­ციალური დახმარება, ფსიქოლოგიური დახმარება, განათლების მიღე­ბის შესაძლებლობა, საარსებო წყარო და დასაქმება გენ­დე­რული თანას­წო­რო­ბის დაცვით. მოძიებულ იქნება მხარდაჭერა სა­ერ­თაშორისო თანამეგ­ობ­რო­ბისა და ადგილობრივი არასამ­თავ­რობო ორგანიზაციებისაგან, რათა ხე­ლი შეეწყოს ისეთი პროექტების გან­ვითარე­ბასა და განხორციელებას, რომ­ლებიც მიზანმიმართული იქ­ნე­ბა დევნილთა სოციალურ-ეკონო­მი­კუ­რი ინტეგრაციისაკენ.

დევნილები უზრუნველყოფილნი არიან სამედიცინო მომსახუ­რებ­ით ჯანმრთელობის დაცვის სახელმწიფო პროგრამების ფარგლებში. 2008 წლის 6 აგვისტოდან საქართველოზე რუსეთის ფედერაციის შეიარაღე­ბუ­ლი თავდასხმის შედეგად საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორ­იებ­ი­დან იძულებით გადაადგილებულ პირთა – დევნილთა ოჯახები, რომ­ლე­ბ­იც განსახლებულ იქნენ სახელმწიფოს ან სხვა იურიდიული პირების მი­ერ შესყიდულ, რეაბილიტირებულ ან ახლად აშენებულ საცხოვრებელ ად­გ­ილებში, უზრუნველყოფილნი არიან ჯანმრთელობის დაზღვევით, სა­ხელმწიფო პროგრამების ფარგლებში.

3.3. სამოქმედო გეგმის მთავარი ამოცანაა დევნილთა პრობლემების მდგრადი გადაჭრა. გრძელვადიანი განსახლება წარმოადგენს ძირითად საჭი­როებას, რომლის მდგრადი ფორმით გადაწყვეტა შეუძლებელია ახალ გარემოში დევნილთა საარსებო წყაროებზე სათანადო ხელმისა­წვ­დო­მობის ჩამოყალიბებამდე. აღნიშნული ამოცანის გადასაჭრელად სამი­ნ­ი­ს­ტრო გეგმავს შეიმუშაოს სტრატეგია და განახორციელოს საარსებო წყა­როების შექმნის პროექტები, რომლებიც იქნებიან მიზნობრივი, მოკ­ლე­ვადიანი ინტერვენციები საჭიროების მქონე მცირე სამიზნე ჯგუ­ფებ­თან მიმართებაში.

3.4. სამოქმედო გეგმა ასევე ითვალისწინებს დევნილთა ცნობიე­რებ­ისა და ინფორმირებულობის დონის გაზრდის მიზნით სხვადასხვა ღონი­ს­ძიებას, კერძოდ, ბენეფიციარების მომსახურებას ცხელი ხაზისა და მი­სა­ღე­ბის მეშვეობით, ინფორმაციის გაცვლას დევნილთა განსახლების ადგი­ლ­ებში დევნილთა ჯგუფებთან შეხვედრის მეშვეობით, საკონსულტაციო შე­ხვედრებს, მრგვალი მაგიდების ორგანიზებას, მასმედიის მეშვეობით ინ­ფორმაციის მიწოდებას ფართო საზოგადოებისთვის, საინფორმაციო ტექ­ნოლოგიების გამოყენებას და სხვ. სამინისტრო 4 რეგიონულ სა­მ­მარ­თვე­ლოში გეგმავს ცენტრალურ ოფისში არსებული მისაღების ცენტრის პრაქ­ტიკის დანერგვას, რომელიც გაზრდის რეგიონებში დევნილთა მო­მსა­ხურების ხარისხს.

4. სამოქმედო გეგმის ფინანსური გათვლა

და უზრუნველ­ყოფა

განკარგულების თანდართულ „საქართველოს ოკუპირებული ტე­რი­ტორიებიდან იძულებით გადაადგი­ლე­ბულ პირთა – დევნილთა მი­მ­ართ სახელმწიფო სტრატე­გიის გან­ხორ­ციელების სამოქმედო გეგმის რეა­ლი­ზებისათვის საჭირო რე­სურსების საერთო შეფასებაში“ მოცე­მულია კონ­კრეტული სამოქმედო მიმართულებები, ღონისძიებები, მათი გან­ხორ­ციე­ლების ვადები და რესურსების მობილიზების საჭიროე­ბები.

5. საკოორდინაციო მექანიზმი

5.1. საერთო კოორდინაციას განახორციელებს სამეთვალ­ყურეო საბ­ჭო, რომელსაც ხელმძღვა­ნელობს სამინისტრო. იგი იღებს გადაწყვ­ე­ტი­ლ­ებებს საქართვე­ლოს მთავრობისა და საერთაშორისო ორგანი­ზა­ცი­ებ­ის მხრიდან საერთო მოქმე­დების კოორდინაციის მიზნით, რათა მოხდეს დევ­ნილ­თა მი­მართ სახელმწიფო სტრატეგიისა და სამოქმედო გეგმის რე­ა­­ლიზება და განხორციელება. სამეთვალყურეო საბჭოს წევ­რები არიან: სა­ქარ­თველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგი­ლე­ბ­ულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტრო, საქართველოს შრო­მის, ჯანმრთელობისა და სოციალუ­რი დაცვის სამინისტრო, საქარ­თვე­ლოს იუსტიციის სამინის­ტრო, საქართველოს ფინანსთა სამინისტრო, სა­ქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამი­ნის­ტრო, საქართველოს სოფლის მეურ­ნეობის სამინისტრო, სსიპ – სა­ქარ­თვე­ლოს მუნიციპალური გან­ვი­თარების ფონდი, ევროკო­მისია, შვეი­ცა­რ­ი­ის განვითარებისა და თა­ნამშ­რომლობის საა­გენტო, გაეროს ლტოლვილთა საქ­მეების უმაღ­ლესი კომისა­რი­ატი, გაერ­თიანებული ერების მუდმივი კო­ორდინა­ტორი საქარ­თველოში, აშშ-ის საერთაშორისო განვითარების სა­ა­გენტო, მსო­ფ­ლიო ბანკი, შვედეთის საერთაშორისო განვითარების სა­ა­გენ­ტო, KFჭ; სამეთ­ვალყურეო საბჭოს წევრი სათათ­ბირო ხმის უფლე­ბ­ით ასევე არის არასამთავრობო სექტორის ორი წარ­მომადგენელი (ერთი ად­­გი­ლობრივი, ერთი საერთაშორისო); სხვა ორგანიზაციების წარ­მომა­დ­გე­ნლები შესაძლოა მოწვეუ­ლ იქნენ სა­მეთვალყურეო საბჭოს მიერ სპე­ცი­ფი­კური საკითხების განსახილ­ველად. სამეთ­ვალყურეო საბჭოს პერსონა­ლუ­რი შემადგენლობა მტკიცდება საქართველოს ოკუპირებული ტერი­ტ­ო­რ­იებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლ­ვილთა მინის­ტრის ბრძანებით, ზემოაღ­ნიშნული სახელმწიფო ორ­განოებისა და საერ­თაშორისო ორ­გა­ნი­ზაციების წარმომადგენლებ­ის­ა­გან. სამეთ­ვალ­­­ყურეო საბჭოს მი­ერ გა­დაწყვეტილების მიღების დროს თი­თო­­ეულ უწყებას და ორგა­ნი­ზა­ციას აქვს ერთი ხმა. სამეთვალყურეო საბ­ჭოს სხდომის მიმ­დი­ნარეობისა და მიღებულ გადაწყვეტილებათა თაო­ბა­ზე დგება ოქ­­მი, რომელსაც ხელს აწერენ საბჭოს თავმჯდომარე და მდი­ვა­ნი. იმ შემთხვევაში, თუ საბჭოს რომელიმე წევრი არ ეთანხმება სხდომაზე მი­ღებულ გადაწყვეტილებას, მას უფლება აქვს თავისი პოზიცია დააფ­იქ­სი­როს სხდომის ოქმში.

5.2. სამეთვალყურეო საბჭოს საქმიანობის მიზანია დევნილთა სოციალურ-ეკონომიკური ინტეგრაციისათვის ხელშეწყობა, მათი საცხოვ­რე­ბე­ლი პირობების გაუმჯობესება, დევნილთა საცხოვრებელი პირობე­ბის გრძელვადიანი გადაწყვეტა, სახელმწიფოზე დევნილთა დამოკ­იდე­ბუ­ლების შემცირება, დაუცველი დევნილების სახელმწიფო სოციალურ პროგრამებში ინტეგრირება.

5.3. სამეთვალყურეო საბჭო ძირითადად იკრიბება კვარტალში ერ­თ­ხელ, ხოლო გადაუდებელი საკითხების გადასაწყვეტად იწვევს ასევე რიგ­გარეშე სხდომებს. სამეთვალყურეო საბჭოს უფლება აქვს მოახდინოს სა­მოქმედო გეგმის განხორციელებისათვის საჭირო სხვადასხვა საკით­ხე­ბის გადაწყვეტა, მათ შორის, ისეთი საკითხებისა, როგორებიცაა: დევ­ნილ­თა გრძელვადიანი საცხოვრებლით უზრუნველყოფის სახელმძღვანელო პრინ­ციპების, კრიტერიუმებისა და რეაბილიტაციის სტანდარტების შემ­უშ­ავება, დამტკიცება და ა.შ. ასევე აღნიშნულის თაობაზე სათანადო ინ­ფორ­მაციის საქართველოს მთავრობისათვის წარდგენა.

5.4. სამეთვალყურეო საბჭო განიხილავს გეგმებს და აყალიბებს პრი­­ო­რიტეტულ მიმართულებებს. სამეთვალყუ­რეო საბჭოს მიერ მი­ღე­ბუ­ლი გადაწყვეტილებები იქნება კონკ­რეტული და დროში გაწე­რილი. სამე­თ­ვალყურეო საბჭოს დის­კუსიები და გადაწყვეტილებები ეფუძნება კომ­პე­ტენტურ ტექ­ნიკურ ექსპერტიზას, მონაცემებსა და რჩევებს. სამეთვალ­ყუ­რეო საბჭოს მიერ გაკეთებული რეკომენდა­ციები და მიღე­ბული გად­ა­წყვე­ტილებები მიეწოდება საქართველოს პრემიერ-მი­ნისტრს, საქართვე­ლოს მთავრობის წევრებსა და საქარ­თვე­ლოში აკრედიტებულ დიპლო­მა­ტ­ი­ურ კორპუსს. სამე­თვალ­ყურეო საბჭოს მიერ ექსპერტჯგუფებს დაე­ვა­ლე­ბა ტექ­ნიკური დახმარების აღმოჩენა და დროში გათვლილ ისეთ სპეც­ი­­ფიკურ დავალებათა შესრულება, რომლებიც აუცილე­ბელია სამოქმედო გეგ­მის განხორ­ცი­ელებისათვის (მაგ., სტან­დარ­ტების შემუშავება, სამართ­ლებ­რივი სა­კითხები და სხვ.). სამე­თვალ­ყურეო საბჭო მუშაობს მიღე­ბუ­ლი სა­მუ­შაო აღწე­რილო­ბის ფარგლებში და იკრიბება 3 თვეში ერთხელ მა­ინც. 

5.5. სამეთვალყურეო საბჭო პასუხისმგებელი იქნება გან­ხორ­ცი­ელ­ე­ბული ღონისძიებების გამჭვირვალობისათვის. სამინისტრო განა­ხორცი­ე­ლებს პრო­ექ­ტების მონიტორინგს. სხვადასხვა სამთავ­რობო, საერთა­შო­რი­სო და არასამთავრობო ორგანიზაციები ფარ­თოდ იქნე­ბიან ჩაბმულნი ფი­­ნან­სური და ტექნიკური მხარ­დაჭერის აღმო­ჩენასა და ამ პროგრა­მე­ბის გან­ხორციელებაში.

5.6. სამინისტროებს შორის კოორდინაცია განხორციელდება მთავ­რო­ბის რეგულარული სხდომების, ასევე სამინისტროს სხვადასხვა უწყე­ბ­ის კონკრეტულ საკითხებზე გამოყოფილ თანამშრომელთა შორის პირდ­ა­პ­ირი კომუნიკაციის გზით. დევნილთა თემატიკასთან დაკავშირებით მუ­ნი­ციპალიტეტებში გამოყოფილი იქნება საკონტაქტო პირები. სამოქმედო გეგ­მით გათვალისწინებული პროექტების განხორციელების დროს სა­ხელ­მწიფო უწყებები ჩართულები იქნებიან მათი კომპეტენციის მიხე­დ­ვით. კერძოდ, სამინისტრო – სამოქმედო გეგმის განხორციელების კოორ­დი­­ნაციაზე, საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სა­მინისტრო – დევნილთა გრძელვადიანი განსახლების პროგრამები­ს­თვის უძ­რავი ქონების, მიწის და შენობების გამოყოფაზე, სსიპ – საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტო – უძრავი ქონების რეგისტრაციის და დევ­ნილთათვის გრძელვადიანი განსახლების პროექტებით გადაცემულ სა­ცხოვრებელ ფართობებზე ქონებრივი უფლების რეგისტრაციაზე, სა­ქარ­თველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სა­მი­ნისტრო – სამშენებლო და სარეაბილიტაციო პროექტების განხორციელ­ებ­ა­ზე, საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სა­მი­ნისტრო და საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო – სოციალურ მომსახურებებზე, სხვა საჯარო უწყებები – კომპეტენციის მი­ხედვით.

5.7. სამინისტრო პარტნიორ ორგანიზაციებთან ერთად მუშაობს სა­მო­ქ­მედო გეგმის განახლებაში დევნილთა ჩართულობის უზრუნველ­ყო­ფის მიზნით. კერძოდ, მოცემულ სამოქმედო გეგმაში ასახულია დევ­ნილ­თა ხედვა და რეკომენდაციები მათი პრობლემების გადაწყვეტის გზების შეს­ახებ, რომლებიც შემუშავდა სხვადასხვა ასაკის, სქესის, განსახლების ტი­პის ჯგუფებთან კონსულტაციის შედეგად, გაეროს ლტოლვილთა უმაღ­ლესი კომისარიატისა და სამინისტროს მიერ ერთობლივად ჩა­ტარ­და მონაწილეობრივი გამოკითხვა. [2]

5.8. მნიშვნელოვანია როგორც დევნილთა, ასევე საზოგადოების ინ­ფორ­მირებულობა სამოქმედო გეგმით გათვალისწინებული პროექტების შე­სახებ. სამოქმედო გეგმაში მოცემული ღონისძიებების გარდა სამინისტ­რო სამეთვალყურეო საბჭოს დროებითი ექსპერტთა ჯგუფების მეშ­ვე­ობ­ით, საჭიროების მიხედვით, შეიმუშავებს და განახორციელებს დამა­ტებ­ით ღონისძიებებს. ყოველწლიურად განახლდება დევნილთა გრძელ­ვა­დ­ი­ანი განსახლების პროგრამების სამუშაო გეგმა, რაც ასევე საჯაროდ ხელ­მი­საწვდომი იქნება საზოგადოებისთვის.

6. გასაჩივრების მექანიზმი

დევნილებს შეუძლიათ ისარგებლონ გასაჩივრების არსებული მე­ქა­ნიზმით საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის შესაბა­მი­სად, ასევე მიმართონ სასამართლოს საქართველოს კანონმდებლობის შე­სა­ბამისად.

7. თვალსაჩინოების უზრუნველყოფა

სამინისტრო გაითვალისწინებს დონორთა რეგულაციებს ამ სა­კით­ხებ­თან დაკავშირებით.

8. მონიტორინგი და შეფასება

სამინისტრო უზრუნველყოფს საქართველოს სახალხო დამცველის, გა­ეროს ლტოლვილთა უმაღლესი კომისარიატისა და მონიტორინგის გან­მა­ხორციელებელი სხვა სააგენტოებისა და დონორი ორგანიზაციების წარ­მომადგენელთა სრულ წვდომას დევნილთა განსახლების პროცესის გან­მავლობაში. ეს მოიცავს ინფორმაციის გაცვლას და სხვა ღონისძიებებს. გა­რეშე შემფასებლის საჭიროებასა და შესაძლებლობაზე გადაწყვეტი­ლე­ბ­ის მიღება მოხდება სამეთვალყურეო საბჭოს დონეზე.  

დამტკიცებულია

საქართველოს მთავრობის

2012 წლის   13     ივნისის

№  1162     განკარგულებით

დანართი №2

საქართველოს ოკუპირებული ტერი­ტო­რიებიდან იძულებით გადაადგილე­ბულ პირთა – დევ­ნილთა მიმართ 2012-2014 წლებში სახელმწიფო სტრა­ტეგიის სა­მოქ­მედო გეგმის განხორ­ც­იე­ლებისათვის საჭირო რე­სურ­სების სა­ერ­თო შეფასება