დოკუმენტის სტრუქტურა
განმარტებების დათვალიერება
დაკავშირებული დოკუმენტები
დოკუმენტის მონიშვნები
კონსოლიდირებული პუბლიკაციები
საერთაშორისო კონტროლირებული ოპერაციების შეფასების შესახებ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე | |
---|---|
დოკუმენტის ნომერი | 423 |
დოკუმენტის მიმღები | საქართველოს ფინანსთა მინისტრი |
მიღების თარიღი | 18/12/2013 |
დოკუმენტის ტიპი | საქართველოს მინისტრის ბრძანება |
გამოქვეყნების წყარო, თარიღი | ვებგვერდი, 18/12/2013 |
სარეგისტრაციო კოდი | 190040000.22.033.016592 |
კონსოლიდირებული პუბლიკაციები |
პირველადი სახე (18/12/2013 - 02/12/2019)
|
საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მე-2 მუხლის მე-3 და მე-4 ნაწილების, 127-ე მუხლის მე-6 ნაწილისა და 129-ე მუხლის მე-3 ნაწილის საფუძველზე, ვბრძანებ: |
მუხლი 1 |
დამტკიცდეს “საერთაშორისო კონტროლირებული ოპერაციების შეფასების შესახებ ინსტრუქცია”. |
მუხლი 2 |
ეს ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე. |
|
საერთაშორისო კონტროლირებული ოპერაციების შეფასების შესახებ ინსტრუქცია |
თავი I
ზოგადი დებულებები და განმარტებები |
მუხლი 1.
ზოგადი დებულებები |
1. საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 126-ე-1291 მუხლების შესაბამისად ამ ინსტრუქციით განისაზღვრება საერთაშორისო კონტროლირებული ოპერაციების შეფასების მეთოდები და მათი გამოყენება, დამოუკიდებელი ოპერაციის შედარებადობის განსაზღვრა, ოპერაციის კორექტირების განხორციელების წესი, ოპერაციის მხარეთა მიერ საგადასახადო ორგანოსათვის წარსადგენი ინფორმაცია, დოკუმენტთა ნუსხა, საბაზრო ფასების თაობაზე ინფორმაციის წყაროები, კრიტერიუმები რომელთა დაკმაყოფილების შემთხვევაში შესამოწმებელი ოპერაციების ფასი ჩაითვლება საბაზრო ფასად, პროცედურები საერთაშორისო კონტროლირებულ ოპერაციებთან დაკავშირებული წინასწარი შეთანხმებებისა და ორმაგი ეკონომიკური დაბეგვრის თავიდან ასაცილებლად, ფასების დიაპაზონის გამოყენების წესი, საერთაშორისო კონტროლირებული ოპერაციების შეფასების მიზნებისთვის გამოსაყენებელი ვადები და სხვა პროცედურული საკითხები.
2. ამ ინსტრუქციის პრინციპები ეფუძნება ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის 2010 წლის სატრანსფერო ფასწარმოქმნის სახელმძღვანელო მითითებებს მულტინაციონალური კომპანიებისა და საგადასახადო ორგანოებისათვის. 3. თუ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 126-ე-1291 მუხლებით და ამ ინსტრუქციით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული, მაშინ გამოიყენება ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის 2010 წლის სატრანსფერო ფასწარმოქმნის სახელმძღვანელო მითითებები მულტინაციონალური კომპანიებისა და საგადასახადო ორგანოებისათვის. |
მუხლი 2.
ტერმინთა განმარტება |
ამ ინსტრუქციის მიზნებისათვის მასში გამოყენებულ ტერმინებს აქვთ შემდეგი მნიშვნელობა:
ა) საერთაშორისო კონტროლირებული ოპერაციის (შემდგომში - ოპერაციის) შეფასების მიღებული მეთოდი - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 128-ე მუხლის პირველ ნაწილში ჩამოთვლილი ოპერაციების შეფასების მეთოდებიდან ერთ - ერთი მეთოდი; ბ) საბაზრო პირობა - ოპერაციის პირობა (საგადასახადო კოდექსის 126-ე მუხლის მე-7 ნაწილის შესაბამისად), რომელიც შეესაბამება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127 - ე მუხლის მოთხოვნებს; გ) საბაზრო დიაპაზონი - ამ ინსტრუქციის მე-10 მუხლის პირველი პუნქტის მიხედვით განსაზღვრულ შესაბამისი ფინანსური მაჩვენებლის მნიშვნელობებისაგან შემდგარი დიაპაზონი; დ) საბაზრო ანაზღაურება - ოპერაციის შედეგად მიღებული ისეთი ანაზღაურება, რომელიც შეესაბამება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მოთხოვნებს; ე) ოპერაციების შეფასების ორმხრივი წინასწარი შეთანხმება (შემდგომში ორმხრივი წინასწარი შეთანხმება) - შემოსავლების სამსახურსა და საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორი მხარის კომპეტენტურ ორგანოს შორის საგადასახადო ხელშეკრულების დებულებების შესაბამისი მოთხოვნების შესაბამისად გაფორმებული შეთანხმება, რომლითაც განისაზღვრება საბაზრო პრინციპის გამოყენება საქართველოს საწარმოსა და საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორი მხარის რეზიდენტ ურთიერთდამოკიდებულ საწარმოს შორის მომავალში განსახორციელებელი მოცული ოპერაციების მიმართ; ვ) შედარებადობის შესწორება - შესაბამისი ფინანსური მაჩვენებლის შესწორება საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტის და ამ ინსტრუქციის მე-6 მუხლის შესაბამისად; ზ) შედარებადი დამოუკიდებელი ფასის მეთოდი - ოპერაციის შეფასების მიღებული მეთოდი საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 128-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის შესაბამისად; თ) შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაცია - დამოუკიდებელი ოპერაცია საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 126-ე მუხლის მე-5 ნაწილის შესაბამისად, რომელიც აკმაყოფილებს კონტროლირებად ოპერაციასთან დაკავშირებით საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-4 ნაწილით განსაზღვრულ შედარებადობის სტანდარტს; ი) ოპერაციების შეფასებასთან დაკავშირებული დოკუმენტაცია - საგადასახადო დეკლარაციის წარდგენამდე საქართველოს საწარმოს მიერ ამ ინსტრუქციის IV თავის შესაბამისად მომზადებული დოკუმენტაცია; კ) შესაბამისი შესწორება - შემოსავლების სამსახურის მიერ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 129-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად განხორციელებული შესწორება საქართველოს საწარმოსთვის დაკისრებულ გადასახადთან დაკავშირებით, რათა თავიდან იქნას აცილებული ორმაგი დაბეგვრა, რომელიც გამოწვეულია საქართველოს საწარმოსა და საგადასახადო ხელშეკრულების წევრი ქვეყნის რეზიდენტ ურთიერთდამოკიდებულ საწარმოს შორის ოპერაციის პირობების ცვლილებით; ლ) ფასნამატის მეთოდი - ოპერაციის შეფასების მიღებული მეთოდი საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 128-ე მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად; მ) მოცული პერიოდი - საგადასახადო წლები, რომლებიც მოცულია ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმებით; ნ) მოცული ოპერაცია - ოპერაცია, რომელიც წარმოადგენს ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების საგანს; ო) გარე შედარებადი ოპერაცია - გარე დამოუკიდებელი ოპერაცია, რომელიც განსაზღვრულია ამ ინსტრუქციის მე-7 მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, რომელიც აკმაყოფილებს კონტროლირებად ოპერაციასთან დაკავშირებით საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-4 ნაწილით განსაზღვრულ შედარებადობის სტანდარტს; პ) უფლებამოსილი საქართველოს საწარმო - საქართველოს საწარმო, რომელიც უფლებამოსილია მოითხოვოს ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების გაფორმება ამ ინსტრუქციის მე-20 მუხლის შესაბამისად; ჟ) ფინანსური მაჩვენებელი - მაჩვენებელი (მაგ. ფასნამატი თვითღირებულებაზე, მთლიანი მარჟა, ან წმინდა მოგების მაჩვენებელი), რომლის შემოწმებაც წარმოებს ოპერაციების შეფასების მიღებული მეთოდოლოგიით; რ) უცხოური შედარებადი ოპერაცია - დამოუკიდებელი ოპერაცია, რომელიც აკმაყოფილებს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-4 ნაწილით განსაზღვრულ შედარებადობის სტანდარტს (ამ ინსტრუქციის მე-5 მუხლში ჩამოთვლილი შედარებადობის ფაქტორების გათვალისწინებით) და რომელიც: რ.ა) შედარებადი დამოუკიდებელი ფასის მეთოდის და მოგების გაყოფის მეთოდის გამოყენებისას არ გულისხმობს საქართველოს საწარმოს ჩართულობას; ან რ.ბ) გადაყიდვის ფასის მეთოდის, ფასნამატის მეთოდის და ოპერაციის სუფთა მარჟის მეთოდის გამოყენებისას არ ხორციელდება ქვეყანაში, სადაც შემოწმებული მხარე მდებარეობს; ს) უცხოური შემოწმებული მხარე - შემოწმებული მხარე, რომელიც არ არის საქართველოს საწარმო; ტ) ფუნქციური ანალიზი - ამ ინსტრუქციის მე-5 მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად კონტროლირებად ოპერაციასთან დაკავშირებით განხორციელებული ანალიზი; უ) შემოსავლების სამსახური - საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – შემოსავლების სამსახური; ფ) დამოუკიდებელი ექსპერტი - ფიზიკური პირი ისეთი სპეციალიზებული უნარ-ჩვევებით, ცოდნით და/ან გამოცდილებით, რომელიც შესაფერისია მოლაპარაკების პროცესში არსებული ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების ფაქტებთან და გარემოებებთან; ქ) შიდა შედარებადი ოპერაცია - შიდა დამოუკიდებელი ოპერაცია, რომელიც განსაზღვრულია ამ ინსტრუქციის მე-7 მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, რომელიც აკმაყოფილებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-4 ნაწილით განსაზღვრულ შედარებადობის სტანდარტს კონტროლირებად ოპერაციასთან დაკავშირებით; ღ) ინტერკვარტილური დიაპაზონი - დიაპაზონი, რომელიც შედგება 25-დან 75-ე პროცენტილამდე (ამ პროცენტილების მნიშვნელობების ჩათვლით) არსებული შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციებისგან მიღებული შედეგებისგან; ყ) 25-ე პროცენტილი - შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციისგან მიღებული შედეგი, რომელიც ზრდის მიმართულებით დალაგებული შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციებისგან მიღებული შედეგების მწკრივში წარმოადგენს ¼ (შედეგების რაოდენობა +1)-ე შედეგს. თუმცა, თუ ამ ფორმულის შესაბამისად განსაზღვრული 25-ე პროცენტილი არ ემთხვევა ფაქტიურ შედეგს, მაშინ იგი შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციისგან მიღებული ის შედეგი იქნება, რომელიც ყველაზე ახლოსაა ფორმულით განსაზღვრულ 25-ე პროცენტილთან, ხოლო თუ ფორმულით განსაზღვრული 25-ე პროცენტილი არის ორი შედეგის შუაში, მაშინ 25-ე პროცენტილი იქნება ფორმულით განსაზღვულ 25-ე პროცენტილამდე არსებული პირველივე შედეგი; შ) 75-ე პროცენტილი - შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციისგან მიღებული შედეგი, რომელიც ზრდის მიმართულებით დალაგებული შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციებისგან მიღებული შედეგების მწკრივში წარმოადგენს ¾ (შედეგების რაოდენობა +1)-ე შედეგს. თუმცა, თუ ამ ფორმულის შესაბამისად განსაზღვრული 75-ე პროცენტილი არ ემთხვევა ფაქტიურ შედეგს, მაშინ იგი შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციისგან მიღებული ის შედეგი იქნება, რომელიც ყველაზე ახლოსაა ფორმულით განსაზღვრულ 75-ე პროცენტილთან, ხოლო თუ ფორმულით განსაზღვრული 75-ე პროცენტილი არის ორი შედეგის შუაში, მაშინ 75-ე პროცენტილი იქნება ფორმულით განსაზღვული 75-ე პროცენტილის შემდეგ არსებული პირველივე შედეგი; ჩ) 50-ე პროცენტილი - ამ მიზნისთვის 50-ე პროცენტილი არის შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციიდან მიღებული ყველაზე დაბალი შედეგი, ისეთი, რომ შედეგების 50 პროცენტი მაინც იმყოფება აღნიშნული შედეგის დონეზე ან მის ქვემოთ. თუმცა, თუ შედეგების ზუსტად 50 პროცენტი არის აღნიშნული შედეგის დონეზე ან მის ქვემოთ, მაშინ 50-ე პროცენტილი არის შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციებისგან მიღებული აღნიშნული შედეგის და ამ შედეგის მომდევნო უფრო მაღალი შედეგის საშუალო; ც) ოპერაციების შეფასების მრავალმხრივი წინასწარი შეთანხმება (შემდგომში მრავალმხრივი წინასწარი შეთანხმება) - შემოსავლების სამსახურსა და ორი ან მეტი საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორი მხარის კომპეტენტურ ორგანოს შორის საგადასახადო ხელშეკრულებების დებულებების შესაბამისად გაფორმებული შეთანხმება, რომლითაც განისაზღვრება საბაზრო პრინციპის გამოყენება საქართველოს საწარმოსა და საგადასახადო ხელშეკრულებების პარტნიორი მხარეების რეზიდენტ ურთიერთდამოკიდებულ საწარმოებს შორის მომავალში განხორციელებული მოცული ოპერაციების მიმართ; ძ) სხვა მეთოდი - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 128-ე მუხლის პირველი ნაწილით განსაზღვრული ოპერაციების შეფასების მიღებული მეთოდებისგან განსხვავებული ოპერაციების შეფასების მეთოდი, რომელიც აკმაყოფილებს ამ ინსტრუქციის მე–8 მუხლის მე-6 პუნქტით განსაზღვრულ კრიტერიუმებს; წ) ნათესავი - პირი განსაზღვრული საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მე-19 მუხლის მე-3 და მე-4 ნაწილების შესაბამისად; ჭ) გადაყიდვის ფასის მეთოდი - ოპერაციის შეფასების მიღებული მეთოდი საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 128-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად; ხ) საგადასახადო ხელშეკრულება - შეთანხმება შემოსავლებსა და კაპიტალზე ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილებისა და გადასახადების გადაუხდელობის აღკვეთის შესახებ; ჯ) საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორი მხარე - ქვეყანა, რომელთანაც საქართველოს გაფორმებული აქვს საგადასახადო ხელშეკრულება; ჰ) შემოწმებული მხარე - კონტროლირებული ოპერაციის მხარე, რომლის ფინანსური მაჩვენებლებიც მოწმდება; ჰ1) ოპერაციის სუფთა მარჟის მეთოდი - ოპერაციის შეფასების მიღებული მეთოდი საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 128-ე მუხლის პირველი ნაწილის „დ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად; ჰ2) ოპერაციის მოგების გაყოფის მეთოდი - ოპერაციის შეფასების მიღებული მეთოდი საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 128-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ე“ ქვეპუნქტის შესაბამისად; ჰ3) ოპერაციების შეფასების ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმება (შემდეგში ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმება) - პროცედურული შეთანხმება საქართველოს საწარმოსა და შემოსავლების სამსახურს შორის, რომელიც ძალაში შესულია საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 1291 მუხლის შესაბამისად. |
მუხლი 3.
საწარმოს სამეწარმეო გადაწყვეტილების პრაქტიკული კონტროლი |
საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 126-ე მუხლის მე-2 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტის მიზნებისათვის პირი „პირდაპირ ან არაპირდაპირ პრაქტიკულად აკონტროლებს საწარმოს სამეწარმეო გადაწყვეტილებებს“, როცა სრულდება ქვემოთ ჩამოთვლილი ერთ-ერთი პირობა:
ა) ის პირდაპირ ან არაპირდაპირ ფლობს ან აკონტროლებს კომპანიის ხმის უფლების მქონე აქციების/წილების უმრავლესობას; ბ) მას შეუძლია პირდაპირ ან არაპირდაპირ დირექტორთა საბჭოს შემადგენლობის კონტროლი; გ) მას უფლება აქვს პირდაპირ ან არაპირდაპირ მიიღოს საწარმოს მოგების 50%-ი ან მეტი; დ) მის მიერ საწარმოზე პირდაპირ ან არაპირდაპირ გაცემული სესხების და მისი გარანტიით კომპანიის მიერ პირდაპირ ან არაპირდაპირ აღებული სესხების ჯამი აღემატება საწარმოს მთლიანი აქტივების საბალანსო ღირებულების 50%-ს; ე) პირის ნათესავი პირდაპირ ან არაპირდაპირ ფლობს საწარმოს 50%-ზე მეტს ან პირდაპირ ან არაპირდაპირ მართავს საწარმოს; ვ) გარდა ზემოთ ჩამოთვლილისა, საწარმოს სამეწარმეო გადაწყვეტილებებზე კონტროლი დასტურდება ფაქტებიდან და გარემოებებიდან გამომდინარე.
|
მუხლი 4.
ოპერაციები შეღავათიანი დაბეგვრის მქონე/ოფშორული ქვეყნების რეზიდენტებთან |
|
თავი II
საბაზრო პრინციპის გამოყენება |
მუხლი 5.
შედარებადობის ფაქტორები |
ა) მიწოდებული ქონების ან მომსახურების მახასიათებლები, მათ შორის: ა.ა) მატერიალური აქტივების შემთხვევაში: ფიზიკური მახასიათებლები, ხარისხი, საიმედოობა, მიწოდების ხელმისაწვდომობა და ა.შ. ა.ბ) მომსახურების შემთხვევაში: მომსახურების ტიპი და მასშტაბი მიუხედავად იმისა მომსახურება მოიცავს თუ არა კონკრეტულ გამოცდილებას, ტექნიკურ „ნოუ ჰაუს“ ან არამატერიალური აქტივების გამოყენებას და ა.შ. ა.გ) ფინანსური ოპერაციების შემთხვევაში: ძირითადი თანხის მოცულობა, პერიოდი, გარანტიები, ვალუტა, მოვალის გადახდისუნარიანობა, უზრუნველყოფა, საპროცენტო განაკვეთი და ა.შ. ა.დ) არამატერიალური აქტივების შემთხვევაში: ოპერაციის ფორმა (მაგ. ლიცენზირება ან გაყიდვა), ქონების ტიპი (მაგ. პატენტი, სავაჭრო ნიშანი, ან „ნოუ ჰაუ“), დაცვის ხანგრძლივობა და ხარისხი, მოსალოდნელი სარგებელი ქონების გამოყენებიდან და ა.შ. ა.ე) აქციების გასხვისების შემთხვევაში: ემიტენტის განახლებული კაპიტალის ანგარიში, მოგებისა ან პროგნოზირებული ფულადი ნაკადების მიმდინარე ღირებულება, აქციების გადაცემის მომენტში საფონდო ბაზარზე მათი კოტირებული ფასი და ა.შ. ბ) თითოეული საწარმოს მიერ ოპერაციებთან დაკავშირებით განხორციელებული ფუნქციები, გამოყენებული აქტივები და ნაკისრი რისკები, მათ შორის: ბ.ა) ფუნქციები: დაპროექტება, წარმოება, აწყობა, კვლევა და განვითარება, მომსახურება, შესყიდვა, დისტრიბუცია, მარკეტინგი, რეკლამირება, ტრანსპორტირება, დაფინანსება, მართვა და ა.შ. ბ.ბ) აქტივები: მოწყობილობები და დანადგარები, ფასეული არამატერიალური აქტივები, ფინანსური აქტივები, და ა.შ. ასევე, გამოყენებული აქტივების ტიპი, როგორიცაა მაგ. ასაკი, საბაზრო ღირებულება, ადგილმდებარეობა, საკუთრების უფლების დაცულობა და ა.შ. ბ.გ) რისკები, მაგალითად: საბაზრო რისკი; ქონებაში, დანადგარებსა და მოწყობილობებში ინვესტირებასა და გამოყენებასთან დაკავშირებული დანაკარგის რისკი; კვლევასა და განვითარებასთან დაკავშირებული ინვესტიციების წარმატებისა და წარუმატებლობის რისკები; ფინანსური რისკები, რომლებიც შეიძლება გამოწვეული იყოს მაგალითად: ვალუტის გაცვლითი კურსის და საპროცენტო განაკვეთის ცვლილებით, საკრედიტო რისკებით და ა.შ. გ) ოპერაციებთან დაკავშირებული ხელშეკრულების პირობები შემდეგის გათვალისწინებით: გ.ა) წერილობითი ხელშეკრულების არ არსებობისას ოპერაციების პირობები შეიძლება დადასტურებულ იქნას მხარეებს შორის არსებული მიმოწერით/კომუნიკაციით; გ.ბ) ხელშეკრულების პირობების წერილობითი სახით არ არსებობის შემთხვევაში, მხარეთა სახელშეკრულებო ურთიერთობები უნდა გამომდინარეობდეს მათი ქცევიდან და ეკონომიკური პრინციპებიდან, რომლებიც ძირითადად მართავენ ურთიერთობებს დამოუკიდებელ საწარმოებს შორის; გ.გ) გამოკვლეულ უნდა იქნას შეესაბამება, თუ არა კონტროლირებულ ოპერაციებში მხარეთა ქცევა ხელშეკრულების პირობებს ან მხარეთა ქცევა მიუთითებს თუ არა, რომ ხელშეკრულების პირობები არ ყოფილა დაცული ან ფიქტიურია. ამ უკანასკნელ შემთხვევაში შემდგომი ანალიზია საჭირო ოპერაციის ჭეშმარიტი პირობების დასადგენად. დ) ეკონომიკური გარემოებები, რომლებშიც ხორციელდება ოპერაცია, კერძოდ ის გარემოებები, რომლებიც მნიშვნელოვანია საბაზრო შედარებადობის განსასაზღვრად, მაგალითად როგორებიც არის გეოგრაფიული ადგილმდებარეობა; ბაზრების სიდიდე; კონკურენციის მასშტაბი; ბაზრებზე და მყიდველების და გამყიდველების შედარებითი კონკურენტული პოზიციები; შემცვლელი საქონლის და მომსახურების ხელმისაწვდომობა; მოთხოვნის და მიწოდების დონე ბაზარზე მთლიანობაში და კონკრეტულ რეგიონებში; მომხმარებლის მსყიდველობითი უნარი; მთავრობის მიერ ბაზრის რეგულირების ტიპი და მასშტაბი; წარმოების ხარჯები (მათ შორის მიწის, მუშახელის და კაპიტალის ხარჯი); სატრანსპორტო ხარჯები; ბაზრის დონე (მაგ. საცალო ან საბითუმო); ოპერაციის განხორციელების თარიღი და დრო და ა.შ. ე) ოპერაციის მხარეების მიერ გამოყენებული სამეწარმეო სტრატეგიები, მათ შორის სტრატეგიები, რომლებიც დაკავშირებულია ბაზარზე შეღწევასთან, დივერსიფიკაციასთან, ინოვაციებთან, პროდუქტის განვითარებასთან, რისკის აცილებასთან, პოლიტიკურ ცვლილებებთან და ა.შ. |
მუხლი 6.
შედარებადობის შესწორება |
საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტის მიზნებისათვის:
ა) გონივრულად ზუსტი შედარებადობის შესწორების შეტანის საკითხი განხილულ უნდა იქნეს მხოლოდ მაშინ, თუ მოსალოდნელია, რომ აღნიშნული შედარებადობის შესწორება გაზრდის შედეგების საიმედოობას ქვემოთ ჩამოთვლილი საკითხების გათვალისწინებით: ა.ა) იმ განსხვავების არსებითობა, რომლისთვისაც შედარებადობის შესწორების შეტანა განიხილება; ა.ბ) შედარებადობის შესწორებას დაქვემდებარებული მონაცემების ხარისხი; ა.გ) შედარებადობის შესწორების შეტანის მიზანი; ა.დ) შედარებადობის შესწორების შესატანად გამოყენებული მიდგომის საიმედოობა. ბ) გონივრულად ზუსტი შედარებადობის შესწორება შეიძლება მოიცავდეს: ბ.ა) შედარებადობის შესწორებებს ბუღალტრული აღრიცხვის შესაბამისობისათვის, რომლებიც შემუშავებულია კონტროლირებულ და დამოუკიდებელ ოპერაციებთან მიმართებით განსხვავებული ბუღალტრული პრაქტიკის გამოყენების შედეგად მიღებული განსხვავებების აღმოსაფხვრელად; ბ.ბ) ფინანსური მონაცემების სეგმენტაციას მნიშვნელოვანი არაშედარებადი ოპერაციების გამოსარიცხად; ბ.გ) შედარებადობის შესწორებებს კაპიტალში, ფუნქციებში, აქტივებში, რისკებში არსებული განსხვავებების აღმოსაფხვრელად; ბ.დ) შედარებადობის შესწორებებს გეოგრაფიულ ბაზრებს შორის არსებული განსხვავებების აღმოსაფხვრელად. |
მუხლი 7.
დამოუკიდებელი ოპერაციების შესახებ ინფორმაციის მოპოვების წყაროები |
ა) შიდა დამოუკიდებელ ოპერაციებს, სადაც კონტროლირებული ოპერაციის ერთ-ერთი მხარე არის დამოუკიდებელ საწარმოსთან განხორციელებული ოპერაციის მხარე საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 126-ე მუხლის მე-5 ნაწილის შესაბამისად; ბ) გარე დამოუკიდებელ ოპერაციებს, სადაც კონტროლირებული ოპერაციის არცერთი მხარე არ არის დამოუკიდებელ საწარმოებს შორის განხორციელებული ოპერაციის მხარე საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 126-ე მუხლის მე-5 ნაწილის შესაბამისად.
3. შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციების შესახებ საქართველოში ინფორმაციის მოპოვებასთან დაკავშირებული სირთულეების გათვალისწინებით, შემოსავლების სამსახურის მიერ დაშვებული იქნება უცხოური შედარებადი ოპერაციების გამოყენება იმ პირობით, რომ გაანალიზდება გეოგრაფიული განსხვავებებისა და სხვა ფაქტორების გავლენა ყველაზე მართებული ოპერაციების შეფასების მეთოდის გამოყენებისას შემოწმებულ ფინანსურ მაჩვენებელზე და რომ საჭიროების შემთხვევაში, ამ ინსტრუქციის მე-6 მუხლით გათვალისწინებული მითითებების შესაბამისად შეტანილ იქნება შედარებადობის შესწორება. |
მუხლი 8.
ოპერაციების შეფასების მეთოდების შერჩევა და გამოყენება |
ა) ოპერაციების შეფასების მიღებული მეთოდის შესაბამისი ძლიერი და სუსტი მხარეები; ბ) კონტროლირებული ოპერაციის ტიპიდან გამომდინარე ოპერაციების შეფასების მიღებული მეთოდის გამოყენების მართებულობა; კერძოდ: ოპერაციების შეფასების მიღებული მეთოდის გამოყენების მართებულობა განისაზღვრება კონტროლირებულ ოპერაციაში თითოეული საწარმოს მიერ განხორციელებული ფუნქციების ანალიზის მეშვეობით (გამოყენებული აქტივების და ნაკისრი რისკების გათვალისწინებით); გ) საიმედო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობა, რომელიც საჭიროა არჩეული ოპერაციების შეფასების მეთოდის და/ან სხვა მეთოდების გამოსაყენებლად; დ) შედარებადობის ხარისხი კონტროლირებულ და დამოუკიდებელ ოპერაციებს შორის, კონტროლირებულ და დამოუკიდებელ ოპერაციებს შორის არსებული განსხვავებების აღმოფხვრის მიზნით შეტანილი შედარებადობის შესწორებების საიმედოობის ჩათვლით, ასეთის არსებობის შემთხვევაში.
ა) ოპერაციის შეფასების არცერთი მიღებული მეთოდი არ შეიძლება მიზანშეწონილად იქნას გამოყენებული კონტროლირებული ოპერაციის საბაზრო პირობების განსასაზღვრად; და ბ) ასეთი სხვა მეთოდი იძლევა შედეგს, შესაბამისს იმ შედეგთან, რომელიც შედარებად გარემოებებში დამოუკიდებელი საწარმოს მიერ შედარებად დამოუკიდებელ ოპერაციაში იქნებოდა მიღწეული.
|
მუხლი 9.
შემოწმებული მხარის შერჩევა |
ა) გამოყენებული ოპერაციების შეფასების მეთოდი არის ოპერაციების შეფასების მიღებული მეთოდი, რომელიც ოპერაციების შეფასების ყველაზე უფრო მართებული მეთოდია ამ ინსტრუქციის მე-8 მუხლის შესაბამისად; ბ) შემოწმებული მხარე შერჩეულია ამ მუხლის შესაბამისად; გ) საქართველოს საწარმო შემოსავლების სამსახურს აწვდის საკმარის ინფორმაციას შემოწმებულ მხარესთან დაკავშირებით, რათა შესაძლებელი იყოს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლთან კონტროლირებული ოპერაციის შესაბამისობის შეფასება. |
მუხლი 10.
საბაზრო დიაპაზონი |
ა) ყველა შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციისგან მიღებული შედეგის გათვალისწინებით, როცა ინფორმაცია კონტროლირებული ოპერაციის და შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციის შესახებ საკმარისად სრულია და მოსალოდნელია, რომ ყველა არსებითი განსხვავება იდენტიფიცირებულია, თითოეულ ასეთ განსხვავებას აქვს განსაზღვრული და გონივრულად დადგენილი ეფექტი შესაბამის ფინანსურ მაჩვენებელზე და საჭიროების შემთხვევაში, განხორციელებულია შედარებადობის შესწორება თითოეული ასეთი განსხვავების ეფექტის აღმოსაფხვრელად. ბ) ინტერკვარტილური დიაპაზონის გათვალისწინებით, რომელიც შედგენილია საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-4 ნაწილის და ამ ინსტრუქციის მე-5 მუხლის შესაბამისად განსაზღვრული შედარებადობის და საიმედოობის მსგავსი დონის შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციების შედეგებისგან, რომლებიც არ აკმაყოფილებენ ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტს.
ა) საქართველოს საწარმოს, როცა საქართველოს საწარმო აცხადებს, რომ ფაქტები და გარემოებები მიუთითებენ ფინანსური მაჩვენებლის საბაზრო დიაპაზონის მედიანისგან განსხვავებულ წერტილთან ტოლობაზე; ბ) შემოსავლების სამსახურს, როცა შემოსავლების სამსახური აცხადებს, რომ ფაქტები და გარემოებები მიუთითებენ ფინანსური მაჩვენებლის საბაზრო დიაპაზონის მედიანისგან განსხვავებულ წერტილთან ტოლობაზე. |
მუხლი 11.
კონტროლირებული ოპერაციების ერთობლიობის შეფასება |
თუ საქართველოს საწარმო ერთსა და იმავე ან მსგავს გარემოებებში ახორციელებს ორ ან რამდენიმე კონტროლირებულ ოპერაციას, რომლებიც ეკონომიკურად მჭიდროდაა დაკავშირებული ერთმანეთთან ან რომლებიც ქმნიან უწყვეტობას იმგვარად, რომ შეუძლებელია მათი საიმედოდ ანალიზი ცალ-ცალკე, ეს ოპერაციები შეიძლება გაერთიანდეს ამ ინსტრუქციის მე-5 მუხლში განსაზღვრული შედარებადობის ანალიზის განსახორციელებლად და გამოყენებულ იქნას ამ ინსტრუქციის მე-8 მუხლის შესაბამისად შერჩეული ოპერაციების შეფასების მიღებული მეთოდი. |
მუხლი 12.
წინასწარ განზრახული ურთიერთჩათვლის საერთაშორისო შეთანხმებები |
ა) აღემატება თუ არა გაცემული სარგებლის ღირებულება მიღებული სარგებლის ღირებულებას. ამ თვალსაზრისით შესაძლოა აუცილებელი იყოს ოპერაციების საბაზრო ანაზღაურების ცალ-ცალკე განსაზღვრა; ბ) დოკუმენტაციის არსებობა, რომელიც მომზადებულია წინასწარ განზრახული ურთიერთჩათვლის საერთაშორისო შეთანხმების გაფორმებამდე ან აღნიშნული შეთანხმების გაფორმების მომენტში და რომელიც ადასტურებს წინასწარ განზრახული ურთიერთჩათვლის საერთაშორისო შეთანხმების შესაბამისობას საბაზრო პრინციპთან; გ) ნებისმიერი მოსაზრება, დაკავშირებული საგადასახადო კოდექსის სხვა ნაწილების გამოყენების ჩათვლით, მათ შორის მაგალითად წყაროსთან დაკავების ვალდებულება, შეზღუდვები გარკვეული ტიპის გამოქვითვებზე და ა.შ. |
მუხლი 13.
რამდენიმე წლის მონაცემების შეფასება |
შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციის კონტროლირებულ ოპერაციასთან შედარებადობის შეფასებისას გამოსაყენებელი ინფორმაცია უნდა იყოს იმ ფინანსურ წელთან დაკავშირებული ინფორმაცია, რომლის განმავლობაშიც ადგილი ჰქონდა კონტროლირებულ ოპერაციას, გარდა შემდეგი შემთხვევებისა:
ა) თუ დამოუკიდებელი და კონტროლირებული ოპერაციის შედარებადობის შეფასებისას ხელმისაწვდომი არ არის იმ ფინანსური წლის შესახებ ინფორმაცია, რომელშიც მოხდა კონტროლირებული ოპერაცია, მაშინ შესაძლებელია წინა წლების ინფორმაციის გამოყენება იმ პირობით, რომ სრულდება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-4 ნაწილში განსაზღვრული შედარებადობის სტანდარტი; ბ) თუ ინფორმაცია დაკავშირებული იმ პერიოდთან, რომელიც მიეკუთვნება კონტროლირებული ოპერაციის განხორციელების ფინანსური წლის წინა 4 ფინანსურ წელს, გამოავლენს ისეთ ფაქტებს, რომლებსაც შეიძლება გავლენა ჰქონდეთ შესადარებელი ოპერაციების შედარებადობის განსაზღვრაზე (მაგალითად პროდუქტის, დარგის, ეკონომიკური ციკლების გავლენის დამამტკიცებელი საბუთი).
|
მუხლი 14.
ფაქტიურად განხორციელებული ოპერაციების აღიარება |
ა) კონტროლირებული ოპერაციის ეკონომიკური შინაარსი განსხვავდება მისი ფორმისგან; ბ) ოპერაციასთან დაკავშირებული შეთანხმებები განსხვავდება იმ შეთანხმებებისგან, რომლებიც შესაძლებელია მიღებულ ყოფილიყო კომერციული თვალსაზრისით რაციონალურად მოქმედი დამოუკიდებელი საწარმოების მიერ და რომლის ფაქტიური სტრუქტურაც პრაქტიკულად ხელს უშლის შემოსავლების სამსახურს განსაზღვროს ოპერაციის შესაბამისობა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლთან. |
თავი III
ოპერაციის კონკრეტული ტიპები |
მუხლი 15.
მომსახურება |
ა) მისი დაკისრება ხდება რეალურად გაწეული მომსახურებისთვის; ბ) მომსახურება მიმღებისათვის წარმოადგენს, ან მიწოდებისას მოსალოდნელი იყო, რომ წარმოადგენდა ეკონომიკურ ან კომერციულ ღირებულებას, რომელიც ემსახურება მომსახურების მიმღების კომერციული მდგომარეობის გამყარებას; გ) ის დაკისრებულია მომსახურებისთვის, რომლისთვისაც დამოუკიდებელი საწარმო შედარებად გარემოებებში გადაიხდიდა საფასურს, თუ ეს მომსახურება მისთვის გაწეული იქნებოდა დამოუკიდებელი საწარმოს მიერ ან თვითონ შეასრულებდა საწარმოში თავისთვის; დ) მისი ოდენობა შეესაბამება თანხას, რომელიც შეთანხმებული იქნებოდა დამოუკიდებელ საწარმოებს შორის შედარებადი მომსახურებისთვის შედარებად გარემოებებში.
ა) საქმიანობა ან ხარჯები, რომლებიც დაკავშირებულია ზემოთ აღნიშნული საწარმოს მშობელი კომპანიის იურიდიულ სტრუქტურასთან, როგორიცაა მშობელი კომპანიის აქციონერთა კრება, აქციების ემისია მშობელ კომპანიაში და მშობელი კომპანიის სამეთვალყურეო საბჭოს ხარჯები; ბ) საქმიანობა ან ხარჯები, რომლებიც დაკავშირებულია ზემოთ აღნიშნული საწარმოს მშობელი კომპანიის მიერ საანგარიშგებო მოთხოვნების შესრულებასთან, ანგარიშგებების კონსოლიდაციის ჩათვლით; გ) საქმიანობა ან ხარჯები, რომლებიც დაკავშირებულია სახსრების მოზიდვასთან ურთიერთდამოკიდებული საწარმოების ჯგუფის წევრებში წილის/აქციის შესაძენად თუ ეს წევრები არ არიან პირდაპირ ან არაპირდაპირ შეძენილი ზემოთ აღნიშნული საწარმოს მიერ და შეძენას სარგებელი მოაქვს ან მოსალოდნელია, რომ სარგებელს მოიტანს ზემოთ აღნიშნული საწარმოსათვის.
ა) ითვალისწინებს მომსახურების ბუნებას, გარემოებებს, რომელშიც ის იქნა გაწეული და ასევე მიღებულ სარგებელს ან მხარეებისთვის მოსალოდნელ სარგებელს, რომლისთვისაც მოხდა მომსახურების გაწევა; და ბ) შესაძლებელია შეფასდეს მიზანშეწონილად საიმედო ფორმით. |
მუხლი 16.
ოპერაციები არამატერიალური აქტივების მონაწილეობით |
ა) არამატერიალური ქონებიდან მოსალოდნელი სარგებელი; ბ) ნებისმიერი გეოგრაფიული შეზღუდვა არამატერიალურ ქონებასთან დაკავშირებული უფლებების გამოყენებასთან დაკავშირებით; გ) გადაცემული უფლებების ექსკლუზიური ან არაექსკლუზიური ბუნება; და დ) მიმღების მიერ არამატერიალური ქონების შემდგომი განვითარების უფლება. |
თავი IV ოპერაციის შეფასებასთან დაკავშირებული დოკუმენტაცია |
მუხლი 17.
ოპერაციის შეფასებასთან დაკავშირებული დოკუმენტაცია |
ა) საქართველოს საწარმოს მომზადებული აქვს ოპერაციების შეფასებასთან დაკავშირებული დოკუმენტაცია ამ მუხლის შესაბამისად და ბ) ოპერაციების შეფასებასთან დაკავშირებული დოკუმენტაცია შემოსავლების სამსახურს მიეწოდება წერილობითი მოთხოვნის მიღებიდან 30 კალენდარული დღის განმავლობაში.
ა) საქართველოს საწარმოს სამეწარმეო ოპერაციების მიმოხილვას, მათ შორის ეკონომიკური ფაქტორების ანალიზს, რომლებიც გავლენას ახდენენ მისი საქონლისა და მომსახურების ფასის განსაზღვრაზე; ბ) საქართველოს საწარმოს კორპორაციული, ორგანიზაციული სტრუქტურის აღწერას, რომელიც მოიცავს ყველა მხარეს, რომელიც პოტენციურად მნიშვნელოვანია კონტროლირებული ოპერაციის გასაანალიზებლად; გ) იმ ოპერაციის აღწერას, რომლის გაანალიზებაც ხდება, მათ შორის ამ ინსტრუქციის მე-5 მუხლში განსაზღვრული შედარებადობის ფაქტორების ანალიზს და ჯგუფის ოპერაციების შეფასების პოლიტიკის დეტალებს (საჭიროების შემთხვევაში); დ) შერჩეული ოპერაციის შეფასების მეთოდის აღწერას და განმარტებას, თუ რატომ იქნა ეს მეთოდი შერჩეული (ამ ინსტრუქციის მე-8 მუხლის შესაბამისად); ე) შედარებადობის ანალიზს, მათ შორის: განხორციელებული შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციის აღწერას; ნებისმიერი პოტენციური შიდა შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციის უარყოფის საფუძვლის განმარტებას (საჭიროების შემთხვევაში); გარე შედარებადი ფაქტორების ძიების დეტალურ აღწერას (საჭიროების შემთხვევაში); კონტროლირებული ოპერაციების და შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციის შედარებადობის შეფასებას (ამ ინსტრუქციის მე-5 მუხლით განსაზღვრული შედარებადობის ფაქტორებთან მიმართებაში); და განხორციელებული ნებისმიერი შედარებადობის შესწორების აღწერას. ვ) ნებისმიერი ეკონომიკური ანალიზის და პროგნოზის განმარტებას, რომელიც საფუძვლად იქნა გამოყენებული ოპერაციის შეფასების მეთოდოლოგიის შემუშავებისას; ზ) ოპერაციის შეფასების წინასწარი შეთანხმების ან წინასწარი გადაწყვეტილების დეტალებს, რომლებიც მნიშვნელოვანია კონტროლირებული ოპერაციებისთვის; თ) დასკვნას საბაზრო პრინციპთან შესაბამისობის შესახებ და, საჭიროების შემთხვევაში, საქართველოს საწარმოს მიერ მის ოპერაციის ფასთან/დასაბეგრ შემოსავალთან დაკავშირებით განხორციელებულ ნებისმიერ შესწორებას შესაბამისი წლებისთვის, რათა უზრუნველყოფილ იქნას შესაბამისობა საბაზრო პრინციპთან; და ი) ნებისმიერ სხვა ინფორმაციას, რომელმაც შეიძლება არსებითი გავლენა იქონიოს საქართველოს საწარმოს საბაზრო პრინციპთან შესაბამისობის განსაზღვრაზე კონტროლირებულ ოპერაციებთან მიმართებაში.
|
თავი V ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმებები |
მუხლი 18.
ამ თავის გამოყენების სფერო |
ამ თავით განსაზღვრული წესები და პროცედურები გამოიყენება მხოლოდ ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების მიმართ, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 1291 მუხლის შესაბამისად. |
მუხლი 19.
ორმხრივი და მრავალმხრივი წინასწარი შეთანხმებები |
|
მუხლი 20.
ოპერაციაზე ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების გაფორმების უფლება |
|
მუხლი 21.
ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების გამოყენება |
ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმება ემყარება შეთანხმებით მოცული ოპერაციების ინდივიდუალურ ფაქტებს და გარემოებებს და იგი გამოიყენება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 1291 მუხლის შესაბამისად ყველა ქვემოთ ჩამოთვლილი პირობის დაკმაყოფილების შემთხვევაში და გავრცელდება:
ა) მხოლოდ საქართველოს საწარმოს მიმართ, რომელიც შეთანხმების მხარეა; ბ) მხოლოდ შეთანხმებით მოცული ოპერაციების მიმართ; გ) მხოლოდ შეთანხმებით მოცული პერიოდის განმავლობაში; დ) საგადასახადო კოდექსის 1291 მუხლის და ამ თავით განსაზღვრული წესების და პროცედურების შესაბამისად. |
მუხლი 22.
ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმებით მოცული მაქსიმალური პერიოდი |
ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმებით მოცული პერიოდი არ უნდა აღემატებოდეს 3 წელს. |
მუხლი 23.
განაცხადის წარდგენის წინა შეხვედრა |
ა) საქართველოს საწარმოს საქმიანობის დეტალები და დარგი, რომელშიც სავარაუდოდ განხორციელდება შეთანხმებით მოცული ოპერაცია; ბ) მოცული ოპერაციების სავარაუდო ღირებულება; გ) ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმებით მოცული საკითხების მასშტაბი (მაგ. რა უნდა იქნეს გათვალისწინებული და რა არა); დ) შეთანხმებით მოცული შეთავაზებული პერიოდი; ე) განმარტება, თუ გადასახადის გადამხდელი როგორ აპირებს აჩვენოს, რომ მისი შეთავაზება შესაბამისობაშია საბაზრო პრინციპთან; ვ) ნებისმიერი სხვა შესაბამისი ფაქტისა და გარემოების დეტალური აღწერა.
ა) შეაფასოს და შეასუსტოს ნებისმიერი რისკი იმის შესახებ, რომ: ა.ა) არ მოხდება ნებით ან უნებლიეთ ისეთი კონფიდენციალური ინფორმაციის (მაგალითად სავაჭრო საიდუმლოს) გამჟღავნება, რომელიც მიწოდებული იქნება ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების პროცესში; ა.ბ) შემოსავლების სამსახურისათვის წარდგენილი ინფორმაცია შეიძლება გამოყენებულ იქნას გადასახადის გადამხდელის წინააღმდეგ საგადასახადო შემოწმების პროცესში, თუ ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმებასთან დაკავშირებული მოლაპარაკების პროცესი არ იქნება წარმატებული; ა.გ) წინა წლებში გამოყენებული ოპერაციების შეფასების პრაქტიკას შეიძლება საფრთხე შეექმნას ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების შედეგით. ბ) შემოსავლების სამსახურთან შეთანხმების მიღწევის შესაძლებლობის შესაფასებლად, შემოთავაზებულ ოპერაციებთან მიმართებით საბაზრო პრინციპის გამოყენებასთან დაკავშირებით; გ)ორმხრივი ან მრავალმხრივი წინასწარი შეთანხმების გაფორმების შესაძლებლობის განსახილველად.
|
მუხლი 24.
განაცხადის წარდგენა ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების გაფორმების მოთხოვნით |
ა) შემოთავაზებული ოპერაციების დეტალებს ამ ინსტრუქციის მე-5 მუხლში განსაზღვრული შედარებადობის ფაქტორების მითითებით; ბ) დეტალურ ინფორმაციას ურთიერთდამოკიდებული საწარმოების შესახებ, რომლებიც ასეთი ოპერაციების მხარეებს წარმოადგენენ, საგადასახადო რეზიდენტობის მითითებით; გ) საქართველოს საწარმოს სამეწარმეო მოდელის და დარგის აღწერას, რომელიც მნიშვნელოვანია მოცულ ოპერაციებთან მიმართებით; დ) აღნიშნული შეთანხმებით მოცულ შემოთავაზებულ მასშტაბს და პერიოდს; ე) საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 126-ე–1291 მუხლების და ამ ინსტრუქციის გამოყენების სათანადო დეტალებს შეთანხმებით გათვალისწინებული ოპერაციების მიმართ, მათ შორის: ე.ა) შემოთავაზებული შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციების დეტალებს (ან შედარებადი დამოუკიდებელი ოპერაციების და ინფორმაციის წყაროს შერჩევის კრიტერიუმებს), რომელიც დადასტურებულია საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-4 ნაწილის და ამ ინსტრუქციის მე-5 მუხლის შესაბამისად განხორციელებული შედარებადობის ანალიზით; ე.ბ) შემოთავაზებულ შედარებადობის შესწორებას; ე.გ) შემოთავაზებული ოპერაციების შეფასების მეთოდს, რომელიც შერჩეულია ამ ინსტრუქციის მე-8 მუხლის შესაბამისად; ე.დ) საჭიროების შემთხვევაში, შემოთავაზებულ შემოწმებულ მხარეს, რომელიც შერჩეულია ამ ინსტრუქციის მე-9 მუხლის შესაბამისად; ვ) შესაბამის ფინანსურ მონაცემებს წინა სამი წლისთვის (ან თუ სამეწარმეო საქმიანობის პერიოდი შედარებით ხანმოკლეა მთელი პერიოდის მონაცემებს) და გამოთვლებს დაგეგმილი ოპერაციების შეფასების მეთოდის გამოყენების საფუძველზე. თუ ამ გამოთვლების შედეგი განსხვავდება იმავე წლების საგადასახადო დეკლარაციებში მოცემული შედეგისგან, საქართველოს საწარმომ უნდა წარმოადგინოს განმარტება ასეთ განსხვავებასთან დაკავშირებით; ზ) შემოთავაზებულ კრიტიკულ დაშვებებს (ამ ინსტრუქციის 28-ე მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად) რომელიც შესატანია ოპერაციების შეფასების წინასწარ შეთანხმებაში; თ) ნებისმიერ სხვა ინფორმაციას, რომელიც შეიძლება მნიშვნელოვანი იყოს შემოსავლების სამსახურისათვის განაცხადის შეფასებისას.
|
მუხლი 25.
განაცხადის განხილვა და შეფასება |
ა) საქართველოს საწარმოს მიერ საგადასახადო კანონმდებლობის დაცვა; ბ) საქართველოს საწარმოს მიერ ამ მუხლის მე-2 პუნქტთან და ამ ინსტრუქციის 23-ე მუხლით გათვალისწინებული უფლების გამოყენების შემთხვევაში 23-ე მუხლის მე-4 პუნქტთან შესაბამისობა; გ) ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების მოქმედების სფეროს ეკონომიკურად თანმიმდევრულობა; დ) შეთანხმებით მოცული ოპერაციების სირთულე; ე) ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების გაფორმებით მოსალოდნელი სარგებელი საქართველოს ეკონომიკისთვის.
|
მუხლი 26.
მოლაპარაკებების წარმოება ცალმხრივ წინასწარ შეთანხმებასთან დაკავშირებით |
ა) მოითხოვოს საქართველოს საწარმოსგან დამატებითი ინფორმაციის წარმოდგენა, რომელიც მნიშვნელოვანია ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების გასაფორმებლად საქართველოს კანონმდებლობის ნორმების შესაბამისად; ბ) მოითხოვოს შეხვედრა საქართველოს საწარმოსთან კონკრეტული საკითხების განსახილველად; გ) განახორციელოს საველე კვლევა და ადგილზე ვიზიტები საქართველოს საწარმოს ოპერაციების შესამოწმებლად; დ) გაესაუბროს საქართველოს საწარმოს პერსონალს; ე) მოითხოვოს შესაბამისი ინფორმაციის საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორებისგან ინფორმაციის გაცვლის პირობიდან გამომდინარე, მოქმედი საგადასახადო ხელშეკრულების დებულებების შესაბამისად; ვ) განახორციელოს საქართველოს კანონმდებლობით მინიჭებული ნებისმიერი უფლებამოსილება, რომელიც მნიშვნელოვანია ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმებასთან დაკავშირებით მოლაპარაკებების საწარმოებლად.
|
მუხლი 27.
შემოსავლების სამსახურსა და საქართველოს საწარმოს შორის გაფორმებული ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების შინაარსი |
ა) აღნიშნული შეთანხმებით მოცული ურთიერთდამოკიდებული მხარეების შესახებ ინფორმაციას (დასახელებას, მისამართს, საიდენტიფიკაციო კოდს და საგადასახადო რეზიდენტობას); ბ) ოპერაციებს, ხელშეკრულებებს ან შეთანხმებებს, მათ ტიპებს და მოცულობას და მოცულ წლებს; გ) აღნიშნული შეთანხმებით განსაზღვრული ოპერაციების შეფასების მეთოდის აღწერას, ამავე შეთანხმებით განსაზღვრულ შედარებად დამოუკიდებელ ოპერაციებს (ან შერჩევის კრიტერიუმებს) და საბაზრო დიაპაზონს (საჭიროების შემთხვევაში); დ) კრიტიკულ დაშვებებს, რომლის დარღვევამაც შეიძლება გამოიწვიოს ხელშეკრულების მოშლა, შეწყვეტა ან გადასინჯვა; ე) ნებისმიერ შეთანხმებულ პროცედურას, რომელმაც შეიძლება განაპირობოს აღნიშნული შეთანხმების მოშლა, შეწყვეტა ან გადასინჯვის აუცილებლობა ფაქტობრივ გარემოებებში მომხდარი ცვლილებებიდან გამომდინარე. ვ) საჭიროების შემთხვევაში, საქართველოს კანონმდებლობის ნორმების შესაბამისად განსაზღვრულ საგადასახადო დაბეგვრის წინასწარ შეთანხმებულ მიდგომას იმ საკითხებთან დაკავშირებით, რომელიც აღნიშნული შეთანხმების საგნის მიმართ დამხმარე ხასიათისაა. ზ) მოთხოვნები და პირობები, რომლებიც უნდა შესრულდეს გადასახადის გადამხდელის მიერ, რათა ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმება ძალაში იყოს. ასევე პროცედურები, რომლებიც უზრუნველყოფენ გადასახადის გადამხდელის მიერ აღნიშნული მოთხოვნების და პირობების შესრულებას; თ) გადასახადის გადამხდელის ვალდებულებების დეტალები საგადასახადო ორგანოს წინაშე (მაგ. დოკუმენტაცია: შესაბამისობის წლიური ანგარიშგებები, ბუღალტრული ჩანაწერების წარმოება, კრიტიკული დაშვებების ცვლილების შესახებ შეტყობინების ვალდებულება და ა.შ.); ი) საქართველოს კანონმდებლობის ნორმებს, რომლის საფუძველზეც წარმოებს აღნიშნული შეთანხმების გაფორმება; კ) ნებისმიერ სხვა წინასწარ შეთანხმებულ პირობებს და დებულებებს.
ა) საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 126-ე- 1291მუხლებს; ბ) ამ ინსტრუქციას. |
მუხლი 28.
კრიტიკული დაშვებები |
ა) დაშვებებს ტარიფებზე, იმპორტის გადასახადებზე, იმპორტის შეზღუდვებსა და სხვა სახის რეგულაციებზე; ბ)დაშვებებს ეკონომიკურ პირობებზე, საბაზრო წილზე, საბაზრო პირობებზე, საბოლოო გაყიდვის ფასზე და გაყიდვების მოცულობაზე; გ) დაშვებებს ოპერაციებში მონაწილე საწარმოების მიერ შესრულებული ფუნქციების და ნაკისრი რისკების ბუნებაზე; დ) დაშვებებს ვალუტის გაცვლით კურსზე, საპროცენტო განაკვეთებზე, საკრედიტო რეიტინგსა და კაპიტალის სტრუქტურაზე (კაპიტალი ვალის მიმართ); ე) დაშვებებს მმართველობით ან ფინანსურ აღრიცხვაზე და შემოსავლებისა და ხარჯების კლასიფიკაციაზე; და ვ) დაშვებებს საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობასა და საგადასახადო ხელშეკრულებაზე (დებულებები ან მათი შესაძლო ცვლილებები). 2. თუ ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმებით მოცული პერიოდის განმავლობაში აღნიშნული შეთანხმებით გათვალისწინებული კრიტიკული დაშვებები ირღვევა, ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმება შეიძლება გადაისინჯოს, მოიშალოს ან შეწყდეს ამ ინსტრუქციის 33-ე – 35-ე მუხლების შესაბამისად. |
მუხლი 29.
კონფიდენციალური ინფორმაცია |
ა) მიღებული და უარყოფილი განაცხადების რაოდენობა და ტიპები; ბ) გაფორმებული, გატანილი, შეწყვეტილი, განახლებული, მოშლილი ხელშეკრულებების რაოდენობა და ტიპები; გ) შემოსავლების სამსახურსა და საქართველოს საწარმოს შორის გაფორმებულ ოპერაციების შეფასების წინასწარ შეთანხმებებში გამოყენებული ოპერაციების შეფასების მეთოდების რაოდენობა და ტიპი. |
მუხლი 30.
ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების შედეგი |
ა) ამ დარღვევის შედეგი ასახავს საბაზრო პრინციპის გამოყენებას საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 126-ე –1291 მუხლების და ამ ინსტრუქციის შესაბამისად; ბ) საქართველოს საწარმო ატყობინებს შემოსავლების სამსახურს დარღვევის შესახებ ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების დებულებების შესაბამისად; გ) საქართველოს საწარმო აწარმოებს და შემოსავლების სამსახურს მოთხოვნისთანავე წარუდგენს ჩანაწერებსა და ანალიზს, რომელიც აჩვენებს შესაბამისობას ამ პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტთან.
|
მუხლი 31.
წლიური შესაბამისობის ანგარიში |
|
მუხლი 32.
შეუსაბამობა ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების დებულებებთან |
თუ საქართველოს საწარმო არღვევს გაფორმებული ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების დებულებას ან აღნიშნული შეთანხმების კრიტიკულ დაშვებას, შემოსავლების სამსახური უფლებამოსილია ამ ინსტრუქციის 33-ე-35-ე მუხლების შესაბამისად:
ა) გადასინჯოს შეთანხმება; ბ) შეწყვიტოს შეთანხმება; ან გ) მოშალოს შეთანხმება. |
მუხლი 33.
ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების გადასინჯვა |
ა) დაირღვა ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების დებულება; ბ) შეიცვალა საქართველოს კანონმდებლობის ის ნორმა, რომლის საფუძველზეც იქნა დადებული ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმება; გ) საქართველოს საწარმოსთან კონსულტაციის შედეგად.
|
მუხლი 34.
ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების შეწყვეტა |
ა) ადგილი აქვს ფაქტების არასწორ ინტერპრეტაციას, შეცდომას ან გამოტოვებას, რომელიც არ არის განპირობებული საქართველოს საწარმოს დაუდევრობით, უყურადღებობით ან განზრახ შეუსრულებლობით განაცხადის წარდგენის, შეთანხმებასთან დაკავშირებით მოლაპარაკებების წარმოების დროს ან ანგარიშგების და შესაბამისობის მოთხოვნების შესრულებისას; ბ) საქართველოს საწარმო არსებითად ვერ ასრულებს ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების დებულებებს; გ) ადგილი აქვს ერთი ან რამდენიმე კრიტიკული დაშვების დარღვევას და შესაძლებელია ამ დარღვევის დროის განსაზღვრა; დ) ამ ინსტრუქციის 33-ე მუხლის შესაბამისად, ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების გადასინჯვისას შეუძლებელია შეთანხმების მიღწევა შემოსავლების სამსახურსა და საქართველოს საწარმოს შორის.
|
მუხლი 35.
ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების მოშლა |
ა) ადგილი აქვს ფაქტების არასწორ ინტერპრეტაციას, შეცდომას ან გამოტოვებას, რომელიც განპირობებულია საქართველოს საწარმოს დაუდევრობით, უყურადღებობით ან განზრახ შეუსრულებლობით განაცხადის წარდგენის, შეთანხმებასთან დაკავშირებით მოლაპარაკებების წარმოების დროს ან ანგარიშგების და შესაბამისობის მოთხოვნების შესრულებისას; ბ) საქართველოს საწარმომ არსებითად ვერ შეასრულა ოპერაციების შეფასების წინასწარი შეთანხმების ფუნდამენტური მოთხოვნა ან პირობა; გ) ადგილი აქვს ერთი ან რამდენიმე კრიტიკული დაშვების დარღვევას და შეუძლებელია კრიტიკული დაშვების დარღვევის როგორც თარიღის, ასევე კრიტიკული დაშვების დარღვევის საგადასახადო წლის გარკვევა.
|
მუხლი 36.
ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების განახლება |
ა) ადგილი არ ჰქონია ფაქტების და გარემოებების არსებით ცვლილებას და მნიშვნელოვანი კრიტიკული დაშვებები კვლავ მოქმედებს; ბ) საქართველოს საწარმო ასრულებს (ასრულებდა) მიმდინარე (წინა) ცალმხრივი წინასწარი შეთანხმების მოთხოვნებს; გ) შემოსავლების სამსახური განიხილავს მიზანშეწონილად შეთანხმების განახლებას ამ ინსტრუქციის 25-ე მუხლის მე-3 პუნქტით განსაზღვრული კრიტერიუმების და მიმდინარე (წინა) შეთანხმების გადასინჯვის აუცილებლობის გათვალისწინებით. |
თავი VI
პროცედურები ორმაგი ეკონომიკური დაბეგვრის თავიდან ასაცილებლად |
მუხლი 37.
შესაბამისი შესწორების პროცედურა |
ა) დასახელება, რეგისტრაციის რეკვიზიტები, ურთიერთდამოკიდებული საწარმოს დასახელება და რეგისტრაციის რეკვიზიტები; ბ) წელი, როდესაც შესწორებული ოპერაცია მოხდა; გ) მოთხოვნილი შესაბამისი შესწორების თანხა და საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორი ქვეყნის საგადასახადო ორგანოს მიერ განხორციელებული შესწორების თანხის ოდენობა; დ) ურთიერთდამოკიდებული საწარმოს საგადასახადო რეზიდენტობის დამადასტურებელი საბუთი (ე.ი. წერილი ან რეზიდენტობის დამადასტურებელი ცნობა, რომელიც გაცემულია საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორი ქვეყნის საგადასახადო ორგანოს მიერ); ე) იმ შესწორების დამადასტურებელი საბუთი, რომელიც განხორციელდა საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორი ქვეყნის საგადასახადო ორგანოს მიერ და აღნიშნული შესწორების საფუძველი (ე.ი. შეფასების და დამხმარე ანალიზის ასლი და ადმინისტრაციული დავების ან სასამართლო პროცესის დეტალები საჭიროების შემთხვევაში; ვ) შედარებადობის ფაქტორების დეტალები, გამოყენებული ოპერაციების შეფასების მეთოდი და ა.შ. ზ) დამტკიცება იმისა, რომ ურთიერთდამოკიდებული მხარე არ განახორციელებს ან ამ მხარეს არ შეუძლია შემდგომი ქმედებების განხორციელება საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორი ქვეყნის ადგილობრივი კანონმდებლობის შესაბამისად, რომელსაც შეიძლება შედეგად მოჰყვეს საგადასახადო ხელშეკრულების პარტნიორი ქვეყნის საგადასახადო ორგანოს მიერ განხორციელებული შესწორებების შემცირება ან გაუქმება; თ) ნებისმიერი სხვა ინფორმაცია, რომელიც შეიძლება მნიშვნელოვანი იყოს შესწორების საბაზრო პრინციპთან შესაბამისობის შესაფასებლად.
ა) მოთხოვნა არ აკმაყოფილებს ამ მუხლის მოთხოვნებს; ბ) საქართველოს საწარმომ ვერ წარუდგინა შემოსავლების სამსახურს ინფორმაცია, რომელიც აუცილებელი იყო შესწორების საბაზრო პრინციპთან შესაბამისობის შესამოწმებლად; გ) შემოსავლების სამსახურის აზრით, შესწორება არ შეესაბამება საბაზრო პრინციპს და აღნიშნულის დასადასტურებლად იძლევა ახსნა-განმარტებას.
|
მუხლი 38.
ორმხრივი შეთანხმების პროცედურა |
ა) საქართველოს საწარმოს მიერ შემოსავლების სამსახურის შეტყობინების მიღება ამ ინსტრუქციის 37-ე მუხლის მე-3 და მე-4 პუნქტების შესაბამისად, რომ მას უარი ეთქვა შესაბამისი შესწორების განხორციელებაზე სრულად ან ნაწილობრივ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 129-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად. ბ) საქართველოს საწარმოს დასაბეგრი მოგების შესწორების შესახებ შეტყობინება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 127-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად.
|
დოკუმენტის კომენტარები