On Funded Pension

Initial version (06/08/2018 - 19/03/2020)

დაგროვებითი პენსიის შესახებ

თავი I. ზოგადი დებულებები

მუხლი 1. კანონის მოქმედების სფერო

1. ეს კანონი არეგულირებს დაგროვებით პენსიასთან დაკავშირებულ ურთიერთობებს.

2. დაგროვებით პენსიასთან დაკავშირებული ურთიერთობები ხორციელდება სახელმწიფო პენსიითა და სახელმწიფო კომპენსაციით უზრუნველყოფისაგან დამოუკიდებლად.

3. ამ კანონის მიზანია, უზრუნველყოს დაგროვებითი საპენსიო სქემის ფარგლებში საპენსიო აქტივების მართვა მონაწილეთა ინტერესების შესაბამისად.

4. ამ კანონის მოქმედება ვრცელდება:

ა) დამსაქმებლებზე;

ბ) საქართველოს მოქალაქეებზე, გარდა არარეზიდენტი ფიზიკური პირებისა;

გ) საქართველოში მუდმივად მცხოვრებ უცხო ქვეყნის მოქალაქეებსა და მოქალაქეობის არმქონე პირებზე, გარდა არარეზიდენტი ფიზიკური პირებისა;

დ) აქტივების მმართველი კომპანიების, სპეციალიზებული დეპოზიტარების, კომერციული ბანკების, სადაზღვევო კომპანიების და სხვა პირების მიერ განხორციელებულ, დაგროვებით პენსიასთან დაკავშირებულ საქმიანობაზე.

მუხლი 2. ტერმინთა განმარტება

ამ კანონის მიზნებისთვის მასში გამოყენებულ ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:

ა) აფილირებული პირი − ნებისმიერი პირისთვის:

ა.ა) წილობრივი მონაწილეობის 10 პროცენტზე მეტის ხმის უფლების მფლობელი ან წილობრივი მონაწილეობის 10 პროცენტზე ნაკლების მფლობელი, რომელსაც ამ პირის მიერ გადაწყვეტილების მიღების პროცესზე პირდაპირი ან არაპირდაპირი გავლენის მოხდენა შეუძლია;

ა.ბ) ნებისმიერი სხვა იურიდიული პირი, რომლის ხმის უფლების მქონე წილის 25 პროცენტზე მეტის პირდაპირი ან არაპირდაპირი მფლობელი ამავე დროს პირდაპირ ან არაპირდაპირ ფლობს ამ პირის ხმის უფლების მქონე წილის 25 პროცენტზე მეტს;

ა.გ) საინვესტიციო ან ადმინისტრაციული გადაწყვეტილების მიმღები პირი ან სამეთვალყურეო ორგანოს ნებისმიერი წევრი;

ბ) აქტივების მმართველი კომპანია – აქტივების მართვის მიზნით ეროვნული ბანკის ან სხვა სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებული და ეროვნული ბანკის მიერ აღიარებული ნდობითი ვალდებულების მქონე იურიდიული პირი, რომელიც ახორციელებს საპენსიო აქტივების მართვას აქტივების მართვის ხელშეკრულების საფუძველზე, ან იმ საერთაშორისო ორგანიზაციის მიერ აქტივების მართვის მიზნით ან/და საინვესტიციო რჩევების გაცემის მიზნით შექმნილი ან დაფუძნებული პირი, რომლის წევრი სახელმწიფო არის საქართველო და რომელიც ცალკეული ქვეყნების შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებას არ ექვემდებარება;

გ) აქტივების განთავსების სტრატეგია − საინვესტიციო სტრატეგია, რომელიც მოიცავს საინვესტიციო პორტფელში სხვადასხვა კლასის აქტივების განთავსების იმ მიზნობრივ მაჩვენებლებს, მაჩვენებლების განსაზღვრის საფუძველს და მიზნობრივი მაჩვენებლებიდან გადახრის დაშვებულ ნორმებს, რომლებიც დამოკიდებულია საპენსიო სააგენტოს ან/და აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) რისკის მიმართ ტოლერანტობაზე, საინვესტიციო პერიოდსა და საინვესტიციო მიზნებზე და რომლებიც დროთა განმავლობაში შესაძლებელია შეიცვალოს აღნიშნული პარამეტრების ცვლილების შესაბამისად;

დ) განსაზღვრული შენატანის საპენსიო სქემა – საპენსიო სქემა, რომელშიც მონაწილის სასარგებლოდ განსახორციელებელი საპენსიო შენატანები გამოითვლება ამ კანონის შესაბამისად განსაზღვრული წესით და აისახება ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე, ხოლო მიღებული სარგებელი გამოითვლება მხოლოდ განხორციელებული საპენსიო შენატანების და ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე დარიცხული შემოსავლის, ხარჯის, ნამეტი შემოსავლის, დანაკარგისა და სხვა შემოსავლის (ასეთის არსებობის შემთხვევაში) ასახვის შედეგად, ხოლო პენსია გაიცემა ამ კანონის შესაბამისად;

ე) დამსაქმებელი – პირი, რომელიც ანაზღაურებს დასაქმებულის მიერ შესრულებულ სამუშაოს;

ვ) დასაქმებული − ფიზიკური პირი, რომელიც:

ვ.ა) ვალდებულებებს ასრულებს იმ ურთიერთობათა ფარგლებში, რომლებიც საქართველოს სამოქალაქო კანონმდებლობით ან/და საქართველოს ან სხვა სახელმწიფოს შრომის კანონმდებლობით რეგულირდება;

ვ.ბ) ასრულებს საქართველოს შეიარაღებულ ძალებში, სამართალდამცავ ორგანოებსა და მათთან გათანაბრებულ ორგანოებში ამ პირის სამსახურთან დაკავშირებულ ვალდებულებებს;

ვ.გ) არის საწარმოს ან ორგანიზაციის ხელმძღვანელი (დირექტორი) ან ხელმძღვანელის (დირექტორის) მოვალეობის შემსრულებელი;

ვ.დ) დასაქმებულია საჯარო დაწესებულებაში „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად;

ზ) ერთიანი გადახდა – ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამისი სრული ღირებულების გადახდა;

თ) ეროვნული ბანკი – საქართველოს ეროვნული ბანკი;

ი) თვითდასაქმებული – ინდივიდუალური მეწარმე, ფიზიკური პირი, რომელიც ახორციელებს „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებულ საქმიანობას, საქმიანობის იმ ნაწილში, რომელიც არ ექვემდებარება გადასახადის წყაროსთან დაკავებას;

კ) თვითდასაქმებულის შემოსავალი:

კ.ა) ინდივიდუალური მეწარმის შემთხვევაში − საქართველოს საგადასახადო კოდექსით გათვალისწინებული სამეწარმეო საქმიანობიდან მიღებული, საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი შემოსავალი;

კ.ბ) „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული პირების შემთხვევაში − საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი შემოსავალი;

ლ) ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიში – საპენსიო სააგენტოს მიერ მონაწილისთვის შექმნილი აღრიცხვის ფორმა, რომელიც ასახავს მონაწილის სასარგებლოდ განხორციელებულ შენატანებს, საპენსიო აქტივების მართვის შედეგებს, ამ კანონის შესაბამისად გატანილ თანხებს და მათთან დაკავშირებულ ყველა ხარჯს;

მ) მონაწილე – ფიზიკური პირი, რომელიც ახორციელებს საპენსიო შენატანს ან/და რომლის სასარგებლოდაც ხორციელდება საპენსიო შენატანი საპენსიო სააგენტოს დაგროვებით საპენსიო სქემაში;

ნ) ნდობითი ვალდებულების მქონე პირი – საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებით მონაწილეების მიმართ პასუხისმგებელი პირი, რომელიც:

ნ.ა) ახორციელებს საპენსიო აქტივების მართვის პროცესში ნებისმიერ უფლებამოსილებას ან კონტროლს, გარდა ეროვნული ბანკის მიერ რეგულირების მიზნებისთვის კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა;

ნ.ბ) საპენსიო სააგენტოს შესაბამისი ხელშეკრულების საფუძველზე აძლევს საინვესტიციო რჩევას;

ნ.გ) აღრიცხავს გარიგებებს და ამუშავებს ამ გარიგებებთან დაკავშირებულ ინფორმაციას, აწარმოებს ან/და ინახავს მონაწილეთა შესახებ ჩანაწერებს;

ო) პენსია – დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობის შედეგად მიღებული ფულადი სარგებელი, რომელიც ასახულია მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე და რომლის მონაწილისათვის გადახდა ხდება ამ კანონით განსაზღვრული ოდენობითა და წესით;

პ) პროგრამული გატანა – ამ კანონის შესაბამისად ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშიდან პენსიის პერიოდული გატანა;

ჟ) საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტი – საინვესტიციო საბჭოს მიერ შემუშავებული დოკუმენტი, რომელიც განსაზღვრავს საინვესტიციო სტრატეგიასა და პრინციპებს და რომლითაც ხელმძღვანელობს (ხელმძღვანელობენ) საპენსიო სააგენტო ან/და აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) მონაწილეთა საპენსიო აქტივების მართვასთან დაკავშირებული გადაწყვეტილებების მიღებისას;

რ) საპენსიო ასაკი – „სახელმწიფო პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ასაკი;

ს) საპენსიო აქტივები − ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული ყველა აქტივის ერთობლიობა. საპენსიო აქტივებზე არ ვრცელდება საქართველოს საბიუჯეტო კოდექსი;

ტ) საპენსიო შენატანი – მონაწილის სასარგებლოდ, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ასახვის მიზნით, ამ კანონით განსაზღვრული ოდენობითა და წესით გადახდილი თანხა. ამ თანხას იხდიან დამსაქმებელი, დასაქმებული და სახელმწიფო, თუ მონაწილე დასაქმებულია, ან/და თვითდასაქმებული და სახელმწიფო, თუ მონაწილე თვითდასაქმებულია;

უ) სამეთვალყურეო საბჭო − საპენსიო სააგენტოს სამეთვალყურეო საბჭო, რომელიც შედგება საქართველოს ფინანსთა მინისტრისაგან, საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრისაგან, საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრისა და საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარისაგან და რომლის თითოეული წევრი სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის თანამდებობას იკავებს საკუთარი თანამდებობიდან გამომდინარე;

ფ) სახელმწიფო ფასიანი ქაღალდი – საქართველოს სახელმწიფოს მიერ გამოშვებული ფასიანი ქაღალდი;

ქ) სახელმწიფო ხაზინა – საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულება – სახაზინო სამსახური;

ღ) საინვესტიციო საბჭო – საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საბჭო, რომელიც განსაზღვრავს საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებულ საინვესტიციო პოლიტიკას;

ყ) საპენსიო შენატანების ადმინისტრირების ელექტრონული სისტემა − საინფორმაციო ტექნოლოგიით უზრუნველყოფილი საპენსიო სააგენტოს ელექტრონული სისტემა და შესაბამისი მონაცემთა ბაზა;

შ) სპეციალიზებული დეპოზიტარი – ეროვნული ბანკის ან სხვა სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებული და ეროვნული ბანკის მიერ აღიარებული ნდობითი ვალდებულების მქონე იურიდიული პირი ან ამ პირის ფილიალი, რომელიც საპენსიო სააგენტოს უზრუნველყოფს სპეციალიზებული დეპოზიტარის მომსახურებით შესაბამისი ხელშეკრულების საფუძველზე;

ჩ) საინვესტიციო ჰორიზონტი − დროის მონაკვეთი, რომლის განმავლობაშიც აქტივების განთავსების სტრატეგიის შესაბამისად განსაზღვრული რისკის მიმართ ტოლერანტობისა და სასურველი საინვესტიციო შემოსავლის გათვალისწინებით საპენსიო სააგენტო ან/და აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) ინვესტიციის კონკრეტული კლასის აქტივებში ან საინვესტიციო პორტფელში განთავსებას გეგმავს (გეგმავენ);

ც) საინვესტიციო პორტფელი − საინვესტიციო ინსტრუმენტების ერთობლიობა, რომელშიც ინსტრუმენტების კომპოზიცია დამოკიდებულია საინვესტიციო პერიოდზე, ინვესტორის საინვესტიციო მიზნებსა და რისკის მიმართ ტოლერანტობაზე;

ძ) სპეციალური ადმინისტრირების დროებითი რეჟიმი − საპენსიო სააგენტოს ადმინისტრირების დროებითი რეჟიმი, რომელიც იწყება ამ კანონის შესაბამისად და რომლის მიზანია ეროვნული ბანკის მიერ საპენსიო აქტივების ინვესტირებასთან დაკავშირებული საქმიანობის განგრძობადობის უზრუნველყოფა;

წ) ღია საფონდო ინსტრუმენტი – ინვესტიცია ისეთი პირის ან ინსტრუმენტის მეშვეობით, რომელიც ორგანიზებულია და მოქმედებს, როგორც საინვესტიციო კომპანია, სხვა სახელმწიფოს კანონმდებლობის შესაბამისად, ან როგორც საინვესტიციო ფონდი, საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად, და უფლებამოსილია გამოუშვას საკუთარი წილობრივი მონაწილეობის (დანაწევრებული ან მთლიანი) შეუზღუდავი რაოდენობის ერთეული (პაი) ან წილობრივი ფასიანი ქაღალდი, რომელიც არის წილობრივი მონაწილეობის პროპორციული საკუთრება ასეთ კომპანიაში ან ფონდში. ღია საფონდო ინსტრუმენტი მოიცავს აგრეთვე ღია საპაიო ფონდს, საინვესტიციო ფონდს, სხვა სახელმწიფოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ სხვა საინვესტიციო ინსტრუმენტებს, რომლებიც აგრეგირების საფუძველზე ოპერირებენ;

ჭ) შემოსავლების სამსახური – საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი;

ხ) შესაძლებლობის შეზღუდვა – „სამედიცინო-სოციალური ექსპერტიზის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული მდგომარეობა;

ჯ) შესარჩევი კომისია – კომისია, რომელიც უზრუნველყოფს საინვესტიციო საბჭოს წევრთა კანდიდატურების შერჩევას;

ჰ) ხელფასი – მომსახურების გაწევით მიღებული ის შემოსავალი, რომელიც იბეგრება გადახდის წყაროსთან, აგრეთვე საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 101-ე მუხლით გათვალისწინებული ხელფასის სახით მიღებული შემოსავალი, საგადასახადო კანონმდებლობის შესაბამისად (გარდა შემოსავლისა, რომელიც, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 104-ე მუხლის შესაბამისად, არ განეკუთვნება საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებულ შემოსავალს, როიალტით, ქირით, იჯარით მიღებული და საინვესტიციო შემოსავლისა);

ჰ¹) წლიური ხელფასი/წლიური შემოსავალი – მონაწილისთვის − ერთი წლის 1 იანვრიდან 31 დეკემბრის ჩათვლით მიღებული ხელფასი/შემოსავალი, დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებული ახალი წევრისთვის − გაწევრებიდან იმავე წლის 31 დეკემბრის ჩათვლით მიღებული ხელფასი/შემოსავალი;

ჰ²) არარეზიდენტი − საქართველოს საგადასახადო კოდექსით განსაზღვრული პირი.

თავი II. დაგროვებითი საპენსიო სისტემა

მუხლი 3. დაგროვებითი საპენსიო სქემა

1. დაგროვებითი საპენსიო სქემა არის განსაზღვრული შენატანის საპენსიო სქემა.

2. დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრება სავალდებულოა ყველა დასაქმებულისთვის, ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლის ნაწილში, გარდა იმ დასაქმებულისა, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (ქალის შემთხვევაში − 55 წელი).

3. დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრება ნებაყოფლობითია ყველა დასაქმებულისთვის, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (ქალის შემთხვევაში − 55 წელი), ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლის ნაწილში, და თვითდასაქმებულისთვის, თვითდასაქმებულის შემოსავლის ნაწილში.

4. მონაწილე დასაქმებულისა და მონაწილე თვითდასაქმებულის საპენსიო შენატანების დაფინანსებას ახორციელებენ დამსაქმებელი, დასაქმებული და სახელმწიფო ამ კანონით განსაზღვრული ოდენობითა და წესით.

5. დასაქმებული, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 40 წელი და რომელსაც არ სურს იყოს მონაწილე, უფლებამოსილია, ამ კანონის 22-ე მუხლის შესაბამისად, გავიდეს დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან.

6. მონაწილე დასაქმებულის საპენსიო შენატანების დაფინანსება ხორციელდება შემდეგნაირად:

ა) დამსაქმებელი ხელფასის გაცემისას მონაწილე დასაქმებულის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ელექტრონული სისტემის მეშვეობით ახორციელებს საპენსიო შენატანს დასაქმებულზე გასაცემი დასაბეგრი ხელფასის 2 პროცენტის ოდენობით;

ბ) დამსაქმებელი მონაწილე დასაქმებულის სახელით, დასაქმებულის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ელექტრონული სისტემის მეშვეობით ახორციელებს საპენსიო შენატანს დასაქმებულზე გასაცემი დასაბეგრი ხელფასის 2 პროცენტის ოდენობით;

გ) მონაწილე თვითდასაქმებული ახორციელებს საპენსიო შენატანს თავისი წლიური შემოსავლის 4 პროცენტის ოდენობით;

დ) სახელმწიფო მონაწილის სასარგებლოდ, მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხავს 2 პროცენტს დასაქმებულის დასაბეგრი ხელფასის ან/და თვითდასაქმებულის შემოსავლის იმ მოცულობაზე, რომელიც ჯამურად არ აღემატება მონაწილის მიერ წლიური ხელფასის სახით ან/და თვითდასაქმებულის მიერ შემოსავლის სახით მიღებულ 24 000 ლარს, ან 1 პროცენტს, თუ მონაწილის მიერ ხელფასის სახით ან/და თვითდასაქმებულის მიერ შემოსავლის სახით მიღებული თანხა 24 000 ლარიდან 60 000 ლარამდეა. სახელმწიფო საპენსიო შენატანს მას შემდეგ განახორციელებს, რაც საპენსიო სააგენტოს შეტყობინებით დადასტურდება, რომ მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აისახა ამ პუნქტის „ა“ და „ბ“ ქვეპუნქტებით ან/და „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საპენსიო შენატანები (შენატანი). სახელმწიფო არ განახორციელებს საპენსიო შენატანს დასაქმებულის დასაბეგრი წლიური ხელფასის ან/და თვითდასაქმებულის შემოსავლის იმ მოცულობაზე, რომელიც აღემატება 60 000 ლარს.

თავი III. საპენსიო სააგენტო

მუხლი 4. საპენსიო სააგენტოს შექმნა

1. საპენსიო სააგენტო არის ამ კანონის საფუძველზე შექმნილი დამოუკიდებელი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი, რომელიც პასუხისმგებელია დაგროვებითი საპენსიო სქემის განხორციელებისათვის, მართვისა და ადმინისტრირებისათვის.

2. საპენსიო სააგენტოს სტრუქტურა, უფლებამოსილება, საქმიანობის წესი და სხვა ორგანიზაციული საკითხები განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებით, რომელსაც ამტკიცებს საქართველოს მთავრობა.

3. საპენსიო სააგენტოს თანამშრომელთა შრომის ანაზღაურების ზღვრულ ოდენობებზე არ ვრცელდება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი შეზღუდვები.

მუხლი 5. საპენსიო სააგენტოს საქმიანობის ზედამხედველობა

1. სამეთვალყურეო საბჭო ახორციელებს საპენსიო სააგენტოს საქმიანობის ზედამხედველობას, გარდა საინვესტიციო საქმიანობისა.

2. ეროვნული ბანკი ახორციელებს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საქმიანობის რეგულირებას ამ კანონისა და სხვა სამართლებრივი აქტების შესაბამისად.

მუხლი 6. ეროვნული ბანკის უფლებამოსილებები და ვალდებულებები

1. ეროვნული ბანკი საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საქმიანობის პრუდენციული რეგულირების განხორციელების ფარგლებში ამოწმებს:

ა) საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის ამ კანონის 27-ე მუხლით დადგენილ მოთხოვნებთან შესაბამისობას;

ბ) საპენსიო სააგენტოს სტრუქტურის, აქტივების მართვასთან დაკავშირებული პროცედურების და მატერიალურ-ტექნიკური რესურსების საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებული საინვესტიციო საქმიანობისათვის აუცილებელ, ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მინიმალურ მოთხოვნებთან შესაბამისობას;

გ) აქტივების განთავსების სტრატეგიის შემუშავების მეთოდოლოგიას, საინვესტიციო გადაწყვეტილებების და აქტივების მმართველი კომპანიების შერჩევის პროცედურის ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მინიმალურ მოთხოვნებთან შესაბამისობას. ამასთანავე, ეროვნული ბანკი არ აფასებს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო გადაწყვეტილებებს;

დ) საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებული სააღრიცხვო, საანგარიშსწორებო, ადმინისტრაციული და საინფორმაციო სისტემების და დაინტერესებულ მხარეებთან კომუნიკაციის საშუალებების ამ კანონითა და ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მოთხოვნებთან შესაბამისობას;

ე) საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საქმიანობის საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტით განსაზღვრულ ლიმიტებთან შესაბამისობას.

2. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია:

ა) დაადგინოს დამატებითი მარეგულირებელი წესები სპეციალიზებული დეპოზიტარისთვის, რომელიც მომსახურებას უწევს საპენსიო სააგენტოს. ეს წესები შეიძლება ეხებოდეს საკუთარ კაპიტალს, პერსონალის გამოცდილებას, ტექნიკურ და პროგრამულ უზრუნველყოფას, მომსახურების მაქსიმალურ ფასს ან ნებისმიერ სხვა საკითხს, რომელსაც ეროვნული ბანკი საჭიროდ მიიჩნევს ამ კანონის აღსრულების მიზნებისთვის;

ბ) საპენსიო სააგენტოსგან, საპენსიო სააგენტოსთვის მომსახურების გამწევი ფიზიკური პირისგან და იურიდიული პირისგან მოითხოვოს და მიიღოს ამ კანონით განსაზღვრული უფლებამოსილებების განსახორციელებლად საჭირო ნებისმიერი (მათ შორის, კონფიდენციალური) ინფორმაცია;

გ) საპენსიო სააგენტოსგან, სპეციალიზებული დეპოზიტარისგან და აქტივების მმართველი კომპანიისგან (კომპანიებისგან) მოითხოვოს და მიიღოს საანგარიშგებო დოკუმენტაცია თავის მიერ დადგენილი ფორმითა და პერიოდულობით;

დ) ადგილზე შეამოწმოს საპენსიო სააგენტო, სპეციალიზებული დეპოზიტარი და აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) ამ კანონისა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების შესაბამისად;

ე) დაადგინოს დამატებითი პრინციპები და წესები, რომლებიც გავრცელდება საპენსიო სააგენტოს მიერ ღია საფონდო ინსტრუმენტების შერჩევის პროცესზე;

ვ) ამ კანონით განსაზღვრული კომპეტენციის ფარგლებში, მნიშვნელოვანი დარღვევების აღმოჩენის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტოს მისცეს სავალდებულო მითითება ან/და საჯარო რეკომენდაცია არსებული ხარვეზების აღმოფხვრის შესახებ, გონივრული ვადის მითითებით.

3. ეროვნული ბანკი ვალდებულია თავის წლიურ ანგარიშში ასახოს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საქმიანობის ამ კანონთან და ეროვნული ბანკის მოთხოვნებთან შესაბამისობა.

4. ეროვნული ბანკი ადგენს:

ა) საპენსიო აქტივების ღირებულების გამოთვლის, მათ შორის, სავაჭრო დღის დახურვის და სიდიდეთა დამრგვალების, მეთოდოლოგიას;

ბ) ამ კანონის 27-ე მუხლით გათვალისწინებული დასაშვები ეროვნული ვალუტით და უცხოური ვალუტით დენომინირებული იმ საინვესტიციო ფინანსური ინსტრუმენტების მინიმალურ საკრედიტო რეიტინგს, რომლებშიც შეიძლება განხორციელდეს საპენსიო აქტივების ინვესტირება ამ კანონისა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების შესაბამისად.

5. ეროვნული ბანკი საპენსიო სააგენტოს აწვდის წერილობით ინფორმაციას სპეციალიზებული დეპოზიტარის ფინანსური ან ორგანიზაციული მდგომარეობის გაუარესების ან შესაძლო გაუარესების შესახებ, თუ მას აქვს ასეთი ინფორმაცია.

6. ეროვნული ბანკი ახორციელებს სპეციალური ადმინისტრირების დროებით რეჟიმს, რომლის დაწყების საფუძველია საპენსიო აქტივების ინვესტირების და მასთან დაკავშირებული საქმიანობის შედეგად მიღებული საპენსიო აქტივების 1%-ზე მეტი დანაკარგი, რომელიც არ არის გამოწვეული საბაზრო პირობების ცვლილებით, ან ეროვნული ბანკის არსებითი მითითებების სისტემატური შეუსრულებლობა, ან მდგომარეობა, რომლის დროსაც საპენსიო სააგენტო დროებით ვერ ასრულებს საინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებულ ფუნქციებს და რომელიც ითვალისწინებს საინვესტიციო საქმიანობის უწყვეტობის უზრუნველყოფის მიზნით ეროვნული ბანკის მიერ ამ საქმიანობასთან დაკავშირებული დროებითი მოქმედების განხორციელებას. სპეციალური ადმინისტრირების დროებითი რეჟიმის ეროვნული ბანკის მიერ განხორციელების და მოქმედების წესს განსაზღვრავს ეროვნული ბანკი.

7. ეროვნული ბანკი ახორციელებს ამ კანონით განსაზღვრულ სხვა უფლებამოსილებებს.

მუხლი 7. დაგროვებითი საპენსიო სქემის ადმინისტრირება

1. საპენსიო სააგენტო საპენსიო შენატანების ადმინისტრირების ელექტრონული სისტემის გამოყენებით ახორციელებს დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრების ტექნიკურ მხარდაჭერას და საპენსიო შენატანების ადმინისტრირებას ამ კანონის შესაბამისად და თითოეული მონაწილისთვის ქმნის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშს.

2. ხელფასის საბანკო ანგარიშიდან გადახდისას საპენსიო შენატანების განხორციელებასთან დაკავშირებით დამსაქმებლისა და დასაქმებულის ვალდებულებები სრულდება საპენსიო შენატანების ადმინისტრირების ელექტრონული სისტემის მეშვეობით.

3. ხელფასის საბანკო ანგარიშიდან გადახდისას საპენსიო შენატანების ადმინისტრირების ელექტრონული სისტემა სახელმწიფო ხაზინისათვის წარმოქმნის შესაბამის ინფორმაციას, რომელიც სახელმწიფოსათვის ამ კანონით განსაზღვრული ვალდებულების შესრულების საფუძველია.

4. დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულისათვის ხელფასის ნაღდი ფორმით გადახდისას დამსაქმებელი როგორც დასაქმებულის სასარგებლოდ, ისე დასაქმებულის სახელით, ამ კანონის შესაბამისად გამოითვლის საპენსიო შენატანს და ხელფასის გაცემისას მას საპენსიო სააგენტოში მიმართავს.

5. ხელფასის ნაღდი ფორმით გადახდისას სახელმწიფო ხაზინისათვის ამ კანონით განსაზღვრული ვალდებულებების შესრულების საფუძველია საპენსიო სააგენტოს მოთხოვნა, რომელიც წარმოიშობა მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ამ მუხლის მე-4 პუნქტის შესაბამისად დამსაქმებლის მიერ საპენსიო სააგენტოში მიმართული თანხა დამსაქმებლის მიერ საშემოსავლო დეკლარაციით განსაზღვრულ გაცემული ხელფასის შესაბამისი საპენსიო შენატანის თანხაზე ნაკლები არ არის.

6. თვითდასაქმებული ნებაყოფლობით საპენსიო შენატანს ახორციელებს თავისი წლიური შემოსავლის დეკლარირებისას.

7. თვითდასაქმებულის შემთხვევაში სახელმწიფო ხაზინისათვის ამ კანონით განსაზღვრული ვალდებულებების შესრულების საფუძველია საპენსიო სააგენტოს მოთხოვნა, რომელიც წარმოიშობა მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ამ მუხლის მე-6 პუნქტის შესაბამისად თვითდასაქმებულის მიერ საპენსიო სააგენტოში მიმართული თანხა დამსაქმებლის მიერ საშემოსავლო დეკლარაციით განსაზღვრულ გაცემული ხელფასის შესაბამისი საპენსიო შენატანის თანხაზე ნაკლები არ არის.

8. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია გადაამოწმოს დამსაქმებლისა და თვითდასაქმებულის მიერ საპენსიო სააგენტოსთვის მიწოდებული ინფორმაცია შემოსავლების სამსახურის საინფორმაციო მხარდაჭერის საშუალებით.

9. შემოსავლების სამსახური საპენსიო სააგენტოს უზრუნველყოფს ინფორმაციით, რომლის საფუძველზედაც საპენსიო სააგენტო ამოწმებს დამსაქმებლის და მონაწილის მიერ საპენსიო შენატანების განხორციელების ვალდებულების ჯეროვნად შესრულების ფაქტებს ან/და ავლენს თანხების ზედმეტად გადახდის ფაქტებს, რის შედეგადაც:

ა) დამსაქმებლის ან/და მონაწილის ვალდებულების სრულად ან ნაწილობრივ შეუსრულებლობის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო შესაბამის ინფორმაციას ელექტრონული ფორმით უგზავნის დამსაქმებელს, მონაწილეს და შემოსავლების სამსახურს, რომელიც ამ ინფორმაციაზე დაყრდნობით იღებს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ ზომებს;

ბ) თანხების ზედმეტად გადახდის ფაქტების გამოვლენის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო ამ თანხების ადმინისტრირებას ახორციელებს საპენსიო სააგენტოს მიერ შემუშავებული წესის შესაბამისად.

10. საპენსიო სააგენტო ახორციელებს საპენსიო შენატანების ადმინისტრირების ელექტრონული სისტემის მართვასა და ადმინისტრირებას, მათ შორის, მესამე პირების მეშვეობით.

მუხლი 8. საპენსიო სააგენტოს უფლებები და მოვალეობები

1. საპენსიო სააგენტო დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებულ დასაქმებულებსა და თვითდასაქმებულებს აღრიცხავს დაგროვებით საპენსიო სქემაში და თითოეული მონაწილისთვის ქმნის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშს.

2. საპენსიო სააგენტო საპენსიო აქტივებს განკარგავს, როგორც ნდობითი ვალდებულების მქონე პირი, მონაწილეებისა და მათი მემკვიდრეების ინტერესების შესაბამისად.

3. საპენსიო სააგენტო აანალიზებს დაგროვებით საპენსიო სქემას, აფასებს რისკებს, აყალიბებს დაგროვებითი საპენსიო სქემის განვითარებასა და გაუმჯობესებასთან დაკავშირებულ ხედვას, ამზადებს შესაბამის რეკომენდაციებს და წარუდგენს მათ სამეთვალყურეო საბჭოს არანაკლებ წელიწადში ერთხელ, საპენსიო სისტემის გაუმჯობესებისა და განვითარების მიზნით ახორციელებს კომუნიკაციას და აწარმოებს კონსულტაციებს დაინტერესებულ მხარეებთან, მუდმივად ზრუნავს მონაწილეთა ინტერესებსა და მათი რაოდენობის ზრდაზე.

4. დაგროვებითი საპენსიო სქემის გამართული ადმინისტრირების მიზნით საპენსიო სააგენტოს აქვს შემდეგი უფლებები და მოვალეობები:

ა) გახსნას ანგარიშები ეროვნულ ბანკში ან/და კომერციულ ბანკებში;

ბ) განახორციელოს საპენსიო შენატანების ადმინისტრირების ელექტრონული სისტემის მართვა და ადმინისტრირება;

გ) დადოს ხელშეკრულებები აქტივების მმართველ კომპანიასთან (კომპანიებთან), სპეციალიზებულ დეპოზიტართან და საინვესტიციო საქმიანობის ან ადმინისტრაციული საქმიანობის განხორციელებისათვის საჭირო ნებისმიერი მომსახურების ან/და საქონლის მიმწოდებელ პირებთან;

დ) დადოს ხელშეკრულებები ბუღალტრული, აუდიტორული, იურიდიული, აქტუარული მომსახურებებისა და საპენსიო სააგენტოსთვის საჭირო სხვა მომსახურების გამწევ პირებთან;

ე) აქტივების მმართველი კომპანიისგან (კომპანიებისგან), სპეციალიზებული დეპოზიტარისგან, ღია საფონდო ინსტრუმენტისგან და სხვა მომსახურების გამწევი პირებისგან მოითხოვოს და მიიღოს ინფორმაცია საპენსიო სააგენტოს სახელით განხორციელებული ნებისმიერი გარიგების შესახებ;

ვ) განახორციელოს პენსიების გაცემის პროცესის ადმინისტრირება;

ზ) დადოს ხელშეკრულებები საპენსიო სააგენტოს საქმიანობისთვის აუცილებელი უძრავი ქონების ან მოძრავი ქონების (მათ შორის, აღჭურვილობის ან პროგრამული უზრუნველყოფის) შეძენისა და განკარგვის თაობაზე;

თ) დაიქირაოს საპენსიო სააგენტოსთვის თანამშრომლები და ჩამოაყალიბოს კონკურენტუნარიანი საკომპენსაციო სტრუქტურა ამ კანონის შესაბამისად;

ი) მოამზადოს საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტი სამეთვალყურეო საბჭოსთვის შესათანხმებლად წარსადგენად;

კ) განიხილოს საპენსიო შენატანთან დაკავშირებული საკითხები.

5. საპენსიო სააგენტო შეიმუშავებს სამართლებრივ აქტებს საპენსიო შენატანების გადახდის წესების, ინფორმაციის წარდგენის ფორმებისა და ზედმეტად გადახდილი თანხების ადმინისტრირების შესახებ.

6. საპენსიო სააგენტოს ამ კანონით განსაზღვრული ვალდებულებების შესრულების და დაგროვებითი საპენსიო სქემის ეფექტიანად ადმინისტრირების მიზნით ნებისმიერი ადმინისტრაციული ორგანო თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ვალდებულია უზრუნველყოს საპენსიო სააგენტო მონაწილის პერსონალური მონაცემებით საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

7. ამ კანონით მინიჭებული უფლებამოსილებების განსახორციელებლად საპენსიო სააგენტოს დირექტორი გამოსცემს როგორც ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტებს, ისე ნორმატიულ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტებს.

8. საპენსიო სააგენტო დამოუკიდებელი მხარის მიერ ჩატარებული კვლევის საფუძველზე წარმოადგენს ამ კანონის 38-ე მუხლის მე-7 პუნქტით განსაზღვრული ხარჯების ზღვრების ცვლილების მიზანშეწონილობის დასაბუთებას, საპენსიო სააგენტოს დაფინანსების წყაროს ამ ხარჯების ზღვრების ცვლილებამდე 6 თვით ადრე.

მუხლი 9. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი

1. სამეთვალყურეო საბჭო კონკურსის წესით არჩევს და თანამდებობაზე ნიშნავს, აგრეთვე თანამდებობიდან ათავისუფლებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს, რომელიც ხელმძღვანელობს საპენსიო სააგენტოს საქმიანობას. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი თანამდებობაზე ინიშნება 5 წლის ვადით.

2. საპენსიო სააგენტოს დირექტორის შესარჩევი კონკურსის ჩატარების წესი და პირობები განისაზღვრება ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

3. საპენსიო სააგენტოს დირექტორის არყოფნის ან მის მიერ მოვალეობის შესრულების შეუძლებლობის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტოს დირექტორის მოვალეობის შემსრულებლის დანიშვნის წესი განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

4. საპენსიო სააგენტოს დირექტორს უნდა ჰქონდეს უმაღლესი განათლება ეკონომიკის, ფინანსების ან ბიზნესსამართლის დარგში და ფინანსურ ინსტიტუტში ხელმძღვანელ თანამდებობაზე მუშაობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება. საპენსიო სააგენტოს დირექტორად არ შეიძლება დაინიშნოს ნასამართლევი პირი ან პირი, რომელიც ნებისმიერ სახელმწიფოში გამოცხადდა გაკოტრებულად ან ფინანსური ინსტიტუტის მართვისთვის შეუფერებლად.

5. თუ საპენსიო სააგენტოს დირექტორის უფლებამოსილების ვადის ამოწურვის დროისთვის არ იქნება დანიშნული საპენსიო სააგენტოს ახალი დირექტორი, საპენსიო სააგენტოს მოქმედი დირექტორი აგრძელებს უფლებამოსილების განხორციელებას უფლებამოსილების ვადის ამოწურვიდან არაუმეტეს 90 კალენდარული დღის განმავლობაში.

6. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი წარმოადგენს საპენსიო სააგენტოს მესამე პირებთან ურთიერთობაში და ახორციელებს საპენსიო სააგენტოსთვის ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით მინიჭებულ უფლებამოსილებებს.

7. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი ამ კანონის მე-13 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ და „ზ“ ქვეპუნქტებით განსაზღვრული წინადადებების გათვალისწინებით ამზადებს საპენსიო სააგენტოს წლიურ ბიუჯეტს და სტრუქტურას, რომლებსაც შესათანხმებლად წარუდგენს სამეთვალყურეო საბჭოს.

8. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკის შესაბამისად შეიმუშავებს და სამეთვალყურეო საბჭოს დასამტკიცებლად წარუდგენს იმ წესებსა და პრინციპებს, რომელთა მიხედვითაც განხორციელდება საპენსიო სააგენტოს საქმიანობა, მათ შორის, ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის აღრიცხვა, ადმინისტრირება, ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე საპენსიო შენატანების, ხარჯის, ნამეტი შემოსავლის, დანაკარგის, სხვა შემოსავლის, ამონაგებისა და ზარალის დარიცხვა.

9. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი ამ კანონის შესაბამისად გამოსცემს სამართლებრივ აქტებს:

ა) საპენსიო სააგენტოს თანამშრომელთა თანამდებობაზე დანიშვნისა და თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ;

ბ) სამეთვალყურეო საბჭოს და საინვესტიციო საბჭოს მიერ მისთვის წარდგენილ საკითხებზე.

10. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი, გარდა ამ კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა, წამოაყენებს საპენსიო სააგენტოს სახელფასო ფონდსა და საშტატო ნუსხასთან დაკავშირებულ წინადადებებს, რომლებიც გათვალისწინებული იქნება საპენსიო სააგენტოს წლიურ ბიუჯეტში.

11. საპენსიო სააგენტოს დირექტორზე ვრცელდება „საჯარო დაწესებულებაში ინტერესთა შეუთავსებლობისა და კორუფციის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებები.

12. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი არ შეიძლება პროფესიულ მომსახურებას უწევდეს აქტივების მმართველ კომპანიას ან სპეციალიზებულ დეპოზიტარს საპენსიო სააგენტოს დირექტორის თანამდებობიდან გათავისუფლებიდან 12 თვის განმავლობაში.

13. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი ყოველი წლის შედეგების მიხედვით საქართველოს პარლამენტს წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს საქმიანობის ანგარიშს.

14. სააგენტოს დირექტორი თანამდებობიდან თავისუფლდება:

ა) საკუთარი განცხადების საფუძველზე, რომელსაც წარუდგენს სამეთვალყურეო საბჭოს;

ბ) საქართველოს მოქალაქეობის შეწყვეტის შემთხვევაში;

გ) მის მიმართ სისხლის სამართლის საქმეზე სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენის კანონიერ ძალაში შესვლის შემთხვევაში;

დ) სასამართლოს მიერ მისი უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარების ან გარდაცვლილად გამოცხადების შემთხვევაში;

ე) სასამართლოს გადაწყვეტილებით მისი მხარდაჭერის მიმღებად ცნობის შემთხვევაში, თუ სასამართლოს გადაწყვეტილებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული;

ვ) მისთვის შეუთავსებელი თანამდებობის დაკავების ან საქმიანობის განხორციელების შემთხვევაში;

ზ) ამ კანონით დადგენილი მოთხოვნების დარღვევისთვის ან/და კანონით მინიჭებული უფლებამოსილებების არასათანადოდ განხორციელებისთვის და კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებების არასათანადოდ შესრულებისთვის;

თ) გარდაცვალების შემთხვევაში.

მუხლი 10. სამეთვალყურეო საბჭო

1. სამეთვალყურეო საბჭო შედგება 4 წევრისგან. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები არიან:

ა) საქართველოს ფინანსთა მინისტრი;

ბ) საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი;

გ) საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი;

დ) საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარე.

2. სამეთვალყურეო საბჭო თავის წევრთაგან 2 წლის ვადით ირჩევს სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარეს.

3. საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარე არ შეიძლება იყოს სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე.

4. სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარის არჩევისას დაუშვებელია სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის მიერ ხმის საკუთარი თავისთვის მიცემა.

5. სამეთვალყურეო საბჭო გადაწყვეტილებას იღებს სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომაზე დამსწრეთა ხმების უმრავლესობით. ხმების თანაბრად გაყოფის შემთხვევაში გადამწყვეტია სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარის ხმა.

6. სამეთვალყურეო საბჭო:

ა) ითანხმებს საპენსიო სააგენტოს წლიურ ბიუჯეტს, საპენსიო სააგენტოს თანამშრომელთა (გარდა საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის თანამშრომლებისა) რაოდენობას და მათი შრომის ანაზღაურების ოდენობებს;

ბ) ზედამხედველობს საპენსიო სააგენტოს დირექტორის საქმიანობას და აძლევს მას მითითებებს;

გ) საინვესტიციო საბჭოს წარდგინებით თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს უფროს საინვესტიციო ოფიცერს;

დ) თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს;

ე) განსაზღვრავს და ზედამხედველობს საპენსიო სააგენტოს შიდა აუდიტის მექანიზმს;

ვ) ამტკიცებს პროგრამული გატანის პერიოდულობის განსაზღვრის წესსა და პირობებს;

ზ) ამტკიცებს მონაწილის მემკვიდრის მიერ საპენსიო სააგენტოში მოთხოვნის წარდგენის წესს (პროცედურებს);

თ) ითანხმებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორის სამართლებრივ აქტებს, გარდა საინვესტიციო საბჭოს, უფროსი საინვესტიციო ოფიცრისა და საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის საქმიანობის სფეროსთვის მიკუთვნებული სამართლებრივი აქტებისა;

ი) უზრუნველყოფს საპენსიო სააგენტოს დამოუკიდებელი აუდიტორული შემოწმების ჩატარებას;

კ) ახორციელებს ამ კანონით განსაზღვრულ სხვა საქმიანობას.

7. სამეთვალყურეო საბჭო შეიძლება არ დაეთანხმოს უფროსი საინვესტიციო ოფიცრის და საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის თანამშრომელთა შრომის ანაზღაურების ოდენობებს და მათ საქმიანობასთან დაკავშირებული ხარჯების ოდენობას მხოლოდ დასაბუთებული უარის თქმით.

8. სამეთვალყურეო საბჭოს საქმიანობასთან დაკავშირებული სხვა წესები და პროცედურები განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

9. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებს სამეთვალყურეო საბჭოში საქმიანობისთვის შრომის ანაზღაურება არ მიეცემათ.

მუხლი 11. შესარჩევი კომისია

1. შესარჩევი კომისია შერჩევის გამჭვირვალე პროცედურების გამოყენებით შეარჩევს საინვესტიციო საბჭოს წევრთა კანდიდატურებს და დასამტკიცებლად წარუდგენს საქართველოს პარლამენტს.

2. საინვესტიციო საბჭოს წევრთა კანდიდატურების შერჩევის პროცედურებს განსაზღვრავს და ამტკიცებს შესარჩევი კომისია ამ კანონის შესაბამისად.

3. შესარჩევი კომისია შედგება 7 წევრისგან. შესარჩევი კომისიის წევრები არიან: საქართველოს ფინანსთა მინისტრი, საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი, საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი, საქართველოს პარლამენტის 3 წევრი, 1 დამოუკიდებელი წევრი.

4. შესარჩევი კომისიის დამოუკიდებელ წევრს წარადგენს ეროვნული ბანკი. დამოუკიდებელი წევრი არ შეიძლება იყოს ეროვნული ბანკის თანამშრომელი ან ეროვნული ბანკის საბჭოს წევრი. დამოუკიდებელ წევრს უნდა ჰქონდეს ფინანსურ სექტორში მუშაობის არანაკლებ 10 წლის პროფესიული გამოცდილება, მათ შორის, ფინანსების, ინვესტიციების ან/და რისკების მართვის მიმართულებით ხელმძღვანელ თანამდებობაზე მუშაობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება.

5. შესარჩევი კომისიის წევრ საქართველოს პარლამენტის 3 წევრს წარადგენს საქართველოს პარლამენტი. ამ პუნქტით განსაზღვრულ შესარჩევი კომისიის წევრს შესარჩევი კომისიის წევრის უფლებამოსილება ვადამდე შეუწყდება მისი, როგორც საქართველოს პარლამენტის წევრის, უფლებამოსილების შეწყვეტისთანავე.

6. შესარჩევ კომისიას ჰყავს თავმჯდომარე, რომელსაც შესარჩევი კომისია ირჩევს სრული შემადგენლობის უმრავლესობით. შესარჩევი კომისიის წევრებს, გარდა დამოუკიდებელი წევრისა, შესარჩევ კომისიაში საქმიანობისთვის შრომის ანაზღაურება არ მიეცემათ. შესარჩევი კომისიის დამოუკიდებელი წევრისთვის შრომის ანაზღაურების მიცემას უზრუნველყოფს ეროვნული ბანკი. შესარჩევი კომისიის საქმიანობასთან დაკავშირებული სხვა ხარჯები ფინანსდება საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტიდან.

მუხლი 12. საინვესტიციო საბჭოს შემადგენლობა

1. საპენსიო აქტივების საინვესტიციო პოლიტიკის განსაზღვრის მიზნით საპენსიო სააგენტოში იქმნება საინვესტიციო საბჭო, რომელიც შედგება 5 წევრისგან.

2. საინვესტიციო საბჭოს წევრებს 5 წლის ვადით თანამდებობაზე ირჩევს საქართველოს პარლამენტი სრული შემადგენლობის უმრავლესობით. თუ საინვესტიციო საბჭოს წევრის უფლებამოსილების ვადის ამოწურვის დროისთვის არ იქნება არჩეული საინვესტიციო საბჭოს ახალი წევრი, საინვესტიციო საბჭოს წევრი აგრძელებს უფლებამოსილების განხორციელებას საინვესტიციო საბჭოს ახალი წევრის არჩევამდე.

3. საინვესტიციო საბჭო თავის წევრთაგან სრული შემადგენლობის უმრავლესობით, უფლებამოსილების ვადით ირჩევს საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარეს.

4. საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარის არჩევისას დაუშვებელია საინვესტიციო საბჭოს წევრის მიერ ხმის საკუთარი თავისთვის მიცემა.

5. საინვესტიციო საბჭოს წევრად შეიძლება არჩეულ იქნეს კეთილსინდისიერი პირი, რომელსაც აქვს ფინანსურ სექტორში ფინანსების, ინვესტიციების, ეკონომიკის, რისკების მართვის ან აქტუარული მიმართულებით მუშაობის არანაკლებ 10 წლის პროფესიული გამოცდილება.

6. საინვესტიციო საბჭოს წევრის თითოეული დაუკავებელი თანამდებობისთვის შესარჩევი კომისია აცხადებს კონკურსს როგორც ადგილობრივ, ისე საერთაშორისო დონეზე, მათ შორის, არანაკლებ ერთ საერთაშორისო ფინანსურ გამოცემაში განცხადების გამოქვეყნებით. საინვესტიციო საბჭოს წევრის თითოეული დაუკავებელი თანამდებობისთვის შესარჩევი კომისია განიხილავს არანაკლებ 2 კანდიდატურას შერჩევის კრიტერიუმების სიაზე დაყრდნობით, რომელსაც საინვესტიციო საბჭო ამზადებს. საინვესტიციო საბჭოს წევრობის კანდიდატებს შესარჩევი კომისია არჩევს პროფესიული უნარ-ჩვევებისა და გამოცდილების გათვალისწინებით, სრული შემადგენლობის უმრავლესობით.

7. საინვესტიციო საბჭოს წევრი არ შეიძლება იმავდროულად იყოს შესარჩევი კომისიის წევრის, საპენსიო სააგენტოს დირექტორის, საქართველოს მთავრობის წევრის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული რომელიმე რიგის მემკვიდრე ან შესარჩევი კომისიის წევრთან, საპენსიო სააგენტოს დირექტორთან, საქართველოს მთავრობის წევრთან აფილირებული პირი, ან აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების), სპეციალიზებული დეპოზიტარის ან საპენსიო სააგენტოსთვის სხვა მომსახურების გამწევი ნებისმიერი პირის ხელმძღვანელი ან დაქირავებული პირი, ან აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების), სპეციალიზებული დეპოზიტარის ან საპენსიო სააგენტოსთვის სხვა მომსახურების გამწევი ნებისმიერი პირის წილობრივი მონაწილეობის ბენეფიციარი მესაკუთრე, ან აქტივების მმართველ კომპანიასთან (კომპანიებთან), სპეციალიზებულ დეპოზიტართან ან საპენსიო სააგენტოსთვის სხვა მომსახურების გამწევ ნებისმიერ პირთან აფილირებული პირი.

8. საინვესტიციო საბჭოს წევრი არ შეიძლება იყოს ნასამართლევი პირი ან პირი, რომელიც ნებისმიერ სახელმწიფოში გამოცხადდა გაკოტრებულად ან ფინანსური ინსტიტუტის მართვისთვის შეუფერებლად.

9. საინვესტიციო საბჭოს წევრი თანამდებობიდან თავისუფლდება საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტით დადგენილი წესით, თუ:

ა) მის მიმართ კანონიერ ძალაში შევიდა სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენი;

ბ) სასამართლომ იგი უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარა ან გარდაცვლილად გამოაცხადა;

გ) სასამართლოს გადაწყვეტილებით იგი ცნობილ იქნა მხარდაჭერის მიმღებად საქართველოს ან სხვა სახელმწიფოს კანონმდებლობის შესაბამისად და სასამართლოს გადაწყვეტილებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული;

დ) იგი თანამდებობიდან გადადგა ან გარდაიცვალა;

ე) მან დაარღვია ამ კანონით დადგენილი მოთხოვნები ან/და არასათანადოდ განახორციელა კანონით მინიჭებული უფლებამოსილებები და არასათანადოდ შეასრულა კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებები;

ვ) იგი ზედიზედ სამჯერ, საპენსიო სააგენტოს დებულებით გათვალისწინებული საპატიო მიზეზის გარეშე არ მონაწილეობდა საინვესტიციო საბჭოს სხდომებში.

10. საინვესტიციო საბჭოს წევრს ეზღუდება ნებისმიერი საჩუქრის, კრედიტის ან ანაზღაურების მიღება აქტივების მმართველი კომპანიისგან (კომპანიებისგან), სპეციალიზებული დეპოზიტარისგან ან მათთან აფილირებული პირისგან, ან საპენსიო სააგენტოსთვის მომსახურების გამწევი სხვა პირისგან.

11. საინვესტიციო საბჭოს წევრობა ანაზღაურებადი საქმიანობაა და ფინანსდება საპენსიო სააგენტოს ბიუჯეტიდან.

12. საინვესტიციო საბჭოს წევრი არ შეიძლება პროფესიულ მომსახურებას უწევდეს აქტივების მმართველ კომპანიას ან სპეციალიზებულ დეპოზიტარს საინვესტიციო საბჭოს წევრობის ვადის დასრულებიდან 12 თვის განმავლობაში.

მუხლი 13. საინვესტიციო საბჭოს უფლებები და მოვალეობები

1. საინვესტიციო საბჭო:

ა) ამ კანონის შესაბამისად შეიმუშავებს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტს და მასში ცვლილების შეტანის უფლების გარეშე, დასამტკიცებლად წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს;

ბ) საჭიროებისამებრ, პერიოდულად გადასინჯავს და ამ კანონის შესაბამისად განაახლებს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტს, მათ შორის, აქტივების განთავსების სტრატეგიას;

გ) არანაკლებ კვარტალში ერთხელ ახორციელებს საპენსიო აქტივების ინვესტირებასთან დაკავშირებული ყველა საქმიანობის მონიტორინგსა და შეფასებას;

დ) ახორციელებს საინვესტიციო საქმიანობის საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტთან შესაბამისობის შეფასებას და შეუსაბამობის აღმოჩენის შემთხვევაში უფროს საინვესტიციო ოფიცერს მოსთხოვს, გონივრულ ვადაში დასამტკიცებლად წარუდგინოს საინვესტიციო პორტფელის შესაბამისობის უზრუნველსაყოფად განსახორციელებელი ღონისძიებების შესასრულებელი გეგმა;

ე) საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტის მომზადების მიზნით ამზადებს წინადადებებს საინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებულ წლიურ ხარჯებთან, მათ შორის, საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის თანამშრომლების რაოდენობასა და სახელფასო ხარჯებთან, მომსახურების გამწევ პირებთან სახელშეკრულებო ურთიერთობით გათვალისწინებულ სხვა გადასახდელებთან, დაკავშირებით და წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს;

ვ) შეარჩევს სპეციალიზებულ დეპოზიტარს (დეპოზიტარებს) და აქტივების მმართველ კომპანიას (კომპანიებს);

ზ) განსაზღვრავს და საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტის მომზადების მიზნით საპენსიო სააგენტოს დირექტორს წარუდგენს წინადადებებს უფროსი საინვესტიციო ოფიცრის შრომის ანაზღაურების ოდენობის შესახებ.

2. თუ სამეთვალყურეო საბჭომ არ გაითვალისწინა ან ნაწილობრივ გაითვალისწინა ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ და „ზ“ ქვეპუნქტებით განსაზღვრული წინადადებების საფუძველზე მომზადებული საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტის პროექტი, იგი ვალდებულია საინვესტიციო საბჭოს წარუდგინოს დასაბუთებული პოზიცია ამის შესახებ.

3. საინვესტიციო საბჭო ვალდებულია იზრუნოს საპენსიო აქტივების ინვესტირების პროცესში აქტივების მმართველი კომპანიებისა და ღია საფონდო ინსტრუმენტების კომპეტენციის ფარგლებში მათი ჩართულობის ზრდაზე.

4. საინვესტიციო საბჭო ადგენს აქტივების მმართველი კომპანიის შერჩევის წესსა და კრიტერიუმებს, აქტივების მმართველი კომპანიებისთვის სამართავად გადასაცემი საპენსიო აქტივების მოცულობისა და გადაცემის ვადების განსაზღვრის კრიტერიუმებსა და წესს (პროცედურებს).

5. საფინანსო ბაზრის ტენდენციების გათვალისწინებით, საინვესტიციო საბჭომ საჯაროდ უნდა განაცხადოს აქტივების მმართველი კომპანიებისა და ღია საფონდო ინსტრუმენტების მეშვეობით განთავსებული თანხების მთლიან წლიურ ინვესტიციაში წილობრივ პროპორციასთან დაკავშირებული გეგმა, რომელიც გათვლილი უნდა იყოს მომდევნო 3-წლიანი პერიოდისთვის.

6. საინვესტიციო საბჭო ამ კანონის გათვალისწინებით შეიმუშავებს და ეროვნულ ბანკს დასამტკიცებლად წარუდგენს საინვესტიციო საბჭოს საქმიანობასთან დაკავშირებულ წესს (პროცედურებს).

მუხლი 14. საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახური და საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი

1. საპენსიო აქტივების ინვესტირების მიზნით საპენსიო სააგენტოში იქმნება საინვესტიციო სამსახური, რომელსაც ხელმძღვანელობს უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი.

2. საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის თანამშრომლებს უფროსი საინვესტიციო ოფიცრის წარდგინებით თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორი.

3. საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის სტრუქტურას საინვესტიციო საბჭოსთან შეთანხმებით შეიმუშავებს უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი და მას დასამტკიცებლად წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს.

4. უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი ამ კანონით გათვალისწინებულ უფლებამოსილებებს ახორციელებს საინვესტიციო სამსახურის მეშვეობით.

5. საპენსიო სააგენტო უზრუნველყოფს უფროს საინვესტიციო ოფიცერსა და საინვესტიციო სამსახურს ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით განსაზღვრული უფლებების განხორციელებისა და მოვალეობების შესრულებისათვის საჭირო ყველა რესურსით, მათ შორის, ადამიანური და მატერიალურ-ტექნიკური რესურსებით, რომლებიც გათვალისწინებული იქნება საპენსიო სააგენტოს ბიუჯეტში ამ კანონის შესაბამისად.

6. საინვესტიციო საბჭო გამჭვირვალე და კონკურენტუნარიანი შესარჩევი კონკურსისთვის მის მიერ დადგენილი მოთხოვნების გათვალისწინებით შეარჩევს და სამეთვალყურეო საბჭოს თანამდებობაზე დასანიშნად წარუდგენს უფროსი საინვესტიციო ოფიცრის კანდიდატურას. უფროსი საინვესტიციო ოფიცრის კანდიდატურის სასარგებლოდ გადაწყვეტილება მიიღება სამეთვალყურეო საბჭოს სრული შემადგენლობის უმრავლესობით. უფროსი საინვესტიციო ოფიცრის უფლებები და მოვალეობები განისაზღვრება ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

7. უფროსი საინვესტიციო ოფიცრის თანამდებობაზე შეიძლება დაინიშნოს კეთილსინდისიერი პირი, რომელსაც აქვს ფინანსურ სექტორში მუშაობის არანაკლებ 10 წლის პროფესიული გამოცდილება, მათ შორის, ფინანსების, ინვესტიციების ან/და რისკების მართვის მიმართულებით ხელმძღვანელ თანამდებობაზე მუშაობის არანაკლებ 3 წლის გამოცდილება.

8. უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი საპენსიო აქტივების საინვესტიციო პოლიტიკის შემუშავებაში მონაწილეობს ამ კანონის შესაბამისად.

9. უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი პასუხისმგებელია საპენსიო აქტივების საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის შესაბამისად ინვესტირებისთვის.

10. უფროსი საინვესტიციო ოფიცრის სხვა უფლებები და მოვალეობები განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

11. უფროს საინვესტიციო ოფიცერზე ვრცელდება „საჯარო დაწესებულებაში ინტერესთა შეუთავსებლობისა და კორუფციის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებები. უფროს საინვესტიციო ოფიცერს ასევე ეზღუდება ნებისმიერი საჩუქრის, კრედიტის ან ანაზღაურების მიღება აქტივების მმართველი კომპანიისგან, სპეციალიზებული დეპოზიტარისგან ან მათთან აფილირებული პირისგან, ან საპენსიო სააგენტოსთვის მომსახურების გამწევი სხვა პირისგან. უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი ვალდებულია საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს − საჯარო სამსახურის ბიუროს ყოველწლიურად წარუდგინოს თანამდებობის პირის ქონებრივი მდგომარეობის დეკლარაცია.

12. უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი არ შეიძლება პროფესიულ მომსახურებას უწევდეს აქტივების მმართველ კომპანიას ან სპეციალიზებულ დეპოზიტარს თანამდებობიდან გათავისუფლებიდან 12 თვის განმავლობაში.

13. უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი შეიძლება თანამდებობიდან გაათავისუფლოს სამეთვალყურეო საბჭომ საინვესტიციო საბჭოს მიმართვის საფუძველზე.

მუხლი 15. ნდობითი ვალდებულების მქონე პირი

1. საინვესტიციო საბჭოს წევრები და უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი არიან ნდობითი ვალდებულების მქონე პირები ამ კანონის მიზნებისთვის.

2. ნდობითი ვალდებულება არ ვრცელდება სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებზე, გარდა საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარისა.

3. საპენსიო სააგენტოს ის თანამშრომლები, რომლებიც უშუალოდ არიან დაკავშირებული საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებულ საინვესტიციო საქმიანობასთან, ითვლებიან ნდობითი ვალდებულების მქონე პირებად.

მუხლი 16. სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომა და მისი ჩატარების პროცედურები

1. სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომა ტარდება საჭიროებისამებრ, მაგრამ არანაკლებ კვარტალში ერთხელ. სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომა შესაძლებელია ჩატარდეს ელექტრონული კომუნიკაციის საშუალებების გამოყენებით.

2. სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომას წარმართავს სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე, ხოლო მისი არყოფნისას − სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი ან სამეთვალყურეო საბჭოს სხვა წევრი.

3. სამეთვალყურეო საბჭოს თითოეულ წევრს აქვს 1 ხმის უფლება და მას არ შეუძლია საკუთარი ხმის უფლების სხვა პირისთვის გადაცემა. სამეთვალყურეო საბჭო გადაწყვეტილებაუნარიანია, თუ სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომას ესწრება სამეთვალყურეო საბჭოს არანაკლებ 3 წევრი. ხმების თანაბრად გაყოფის შემთხვევაში გადამწყვეტია სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარის ხმა.

4. სამეთვალყურეო საბჭო უფლებამოსილია სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომაზე მოიწვიოს საპენსიო სააგენტოს ნებისმიერი თანამშრომელი.

მუხლი 17. საინვესტიციო საბჭოს სხდომა და მისი ჩატარების პროცედურები

1. საინვესტიციო საბჭოს სხდომა ტარდება საჭიროებისამებრ, მაგრამ არანაკლებ კვარტალში ერთხელ. საინვესტიციო საბჭოს სხდომა შესაძლებელია ჩატარდეს ელექტრონული კომუნიკაციის საშუალებების გამოყენებით.

2. საინვესტიციო საბჭოს სხდომას წარმართავს საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარე, ხოლო მისი არყოფნისას − საინვესტიციო საბჭოს სხდომის თავმჯდომარედ არჩეული საინვესტიციო საბჭოს სხვა წევრი.

3. საინვესტიციო საბჭოს თითოეულ წევრს აქვს 1 ხმის უფლება და მას არ შეუძლია საკუთარი ხმის უფლების სხვა პირისთვის გადაცემა. საინვესტიციო საბჭო გადაწყვეტილებაუნარიანია, თუ საინვესტიციო საბჭოს სხდომას ესწრება საინვესტიციო საბჭოს არანაკლებ 3 წევრი. ხმების თანაბრად გაყოფის შემთხვევაში გადამწყვეტია საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარის ხმა.

4. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი და უფროსი საინვესტიციო ოფიცერი უფლებამოსილი არიან საინვესტიციო საბჭოს სხდომებს დაესწრონ ხმის უფლების გარეშე.

5. საინვესტიციო საბჭო უფლებამოსილია საინვესტიციო საბჭოს სხდომაზე მოიწვიოს საპენსიო სააგენტოს ნებისმიერი თანამშრომელი.

მუხლი 18. საპენსიო სააგენტოს დაფინანსების წყაროები, საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტი

1. საპენსიო სააგენტოს საქმიანობა ფინანსდება მონაწილეთა საპენსიო აქტივებიდან, საპენსიო აქტივების წლიური მომსახურების საფასურის სახით, რომელიც გამოიხატება საპენსიო აქტივების პროცენტული მოცულობით. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია განსაზღვროს აღნიშნული საფასურის გატანის პერიოდულობა.

2. საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტის პროექტი ცალ-ცალკე უნდა აღრიცხავდეს:

ა) საინვესტიციო საქმიანობის, მათ შორის, საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის ბიუჯეტს, აქტივების მმართველი კომპანიისა (კომპანიებისა) და სპეციალიზებული დეპოზიტარისათვის (დეპოზიტარებისათვის) გადასახდელ მომსახურების საკომისიოებს და საინვესტიციო საბჭოს ხარჯებს;

ბ) საპენსიო სააგენტოს მმართველობით და ადმინისტრაციულ ხარჯებს;

გ) საერთო ხარჯების გადანაწილებას.

3. საპენსიო სააგენტოს წლიურ ბიუჯეტში განსაზღვრული უნდა იყოს წლიური მომსახურების საფასურის პროცენტული მოცულობა როგორც მთლიანად, ისე ცალ-ცალკე, საინვესტიციო საქმიანობისა და მმართველობით-ადმინისტრაციული საქმიანობისათვის.

4. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი არაუგვიანეს ყოველი საბიუჯეტო წლის 1 ნოემბრისა სამეთვალყურეო საბჭოს დასამტკიცებლად წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს მომდევნო წლის ბიუჯეტის პროექტს.

მუხლი 19. საპენსიო სააგენტოს ანგარიშგება და ანგარიშვალდებულება

1. საპენსიო სააგენტო ვალდებულია ყოველწლიურად, კალენდარული წლის დასრულებიდან არაუგვიანეს 5 თვისა, საპენსიო სააგენტოს ოფიციალურ ვებგვერდზე გამოაქვეყნოს საპენსიო სააგენტოს მიერ განხორციელებული საქმიანობის წლიური ანგარიში. ეს ანგარიში უნდა მოიცავდეს შემდეგ ინფორმაციას:

ა) საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამის წლიურ ფინანსურ ანგარიშგებას, რომელიც აუდიტირებულია მსოფლიოს ოთხი უმსხვილესი აუდიტორული კომპანიიდან ერთ-ერთის მიერ, რომელსაც შეარჩევს საქართველოს პარლამენტი. შერჩეულ აუდიტორულ კომპანიას შესაძლებლობა ექნება, უწყვეტად მხოლოდ სამჯერ განახორციელოს წლიური ფინანსური ანგარიშგების აუდიტირება;

ბ) ინფორმაციას ჯამური აბსოლუტური შემოსავლიანობის შესახებ, ამ კანონის 27-ე მუხლის მე-4 პუნქტით განსაზღვრული თითოეული საინვესტიციო პორტფელის ჭრილში, მათ შორის, აქტივების კლასების მიხედვით, შესაბამისი მიზნობრივი მაჩვენებლების მიმართ შემოსავლიანობის შესახებ;

გ) ამ კანონის 27-ე მუხლის მე-4 პუნქტით განსაზღვრული საინვესტიციო პორტფელების მიხედვით ინვესტირებული საპენსიო აქტივების ღირებულებისა და პროპორციის შესახებ ინფორმაციას, აქტივების კლასების როგორც მიზნობრივ, ისე ფაქტობრივ განაწილებას;

დ) თითოეული აქტივების მმართველი კომპანიის საინვესტიციო საქმიანობის შედეგების, მიზნობრივი მაჩვენებლების და მათგან გადახრის მაჩვენებლების შესახებ ინფორმაციას − ცალ-ცალკე, ეროვნული ვალუტით და უცხოური ვალუტით დენომინირებული ფინანსური ინსტრუმენტებისათვის;

ე) ანგარიშს ყველა სხვა გადასახდელის შესახებ, მათ შორის, სპეციალიზებული დეპოზიტარის საკომისიოს და სხვა მომსახურების და ფინანსური გარიგების საფასურების შესახებ;

ვ) საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ ან/და ეროვნული ბანკის მიერ მოთხოვნილ სხვა ინფორმაციას.

2. საპენსიო სააგენტო ვალდებულია კალენდარული წლის პირველი 6 თვის დასრულებიდან არაუგვიანეს 3 თვისა საქართველოს პარლამენტს წარუდგინოს მის მიერ 6 თვის განმავლობაში განხორციელებული საქმიანობის მიმოხილვა.

3. საპენსიო სააგენტო ვალდებულია ყოველწლიურად, კალენდარული წლის დასრულებიდან არაუგვიანეს 5 თვისა, საქართველოს პარლამენტს წარუდგინოს მის მიერ განხორციელებული საქმიანობის წლიური ანგარიში.

4. საპენსიო სააგენტოს დებულებით შეიძლება განისაზღვროს საპენსიო აქტივების ჯამური ღირებულების უფრო მცირე ინტერვალებით გამოთვლა და გასაჯაროება.

5. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია გამოაქვეყნოს სხვა ინფორმაცია (მათ შორის, არააუდიტირებული ფინანსური ანგარიშგება) მის მიერ განსაზღვრული პერიოდულობით.

მუხლი 20. აუდიტი

1. საპენსიო სააგენტოში იქმნება შიდა აუდიტის სამსახური, რომელიც ანგარიშვალდებულია მხოლოდ სამეთვალყურეო საბჭოს წინაშე. შიდა აუდიტის სამსახურის უფროსს სამეთვალყურეო საბჭოს წარდგინებით თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორი.

2. შიდა აუდიტის სამსახურისთვის ხელმისაწვდომი უნდა იყოს ყველა ჩანაწერი და დოკუმენტი, მათ შორის, საპენსიო სააგენტოს თანამშრომლებისა და საინვესტიციო საბჭოს წევრების საქმიანობის შესახებ ინფორმაცია.

3. შიდა აუდიტის სამსახურის სტრუქტურა, უფლებამოსილება და საქმიანობის წესი განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

4. სამეთვალყურეო საბჭო ყოველწლიურად უზრუნველყოფს საპენსიო სააგენტოს დამოუკიდებელი აუდიტორული შემოწმების ჩატარებას საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

თავი IV. დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობა

მუხლი 21. დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობა

1. დასაქმებული, გარდა იმ დასაქმებულისა, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (ქალის შემთხვევაში − 55 წელი), ხდება მონაწილე ამ მუხლის ამოქმედების შემდეგ მის მიერ პირველი ხელფასის მიღებისთანავე.

2. დასაქმებულს უფლება აქვს, უარი თქვას დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე ამ კანონის შესაბამისად.

3. დასაქმებული, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (ქალის შემთხვევაში − 55 წელი), და თვითდასაქმებული მონაწილეები ხდებიან ნებაყოფლობით, ამ კანონის შესაბამისად.

4. დასაქმებული, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (ქალის შემთხვევაში − 55 წელი), და თვითდასაქმებული მონაწილეები ხდებიან ამ მუხლის ამოქმედების შემდეგ მათ მიერ პირველი საპენსიო შენატანის განხორციელებისთანავე.

მუხლი 22. დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე უარის თქმა

1. თუ დასაქმებულს, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 40 წელი, არ სურს იყოს მონაწილე, იგი უფლებამოსილია საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესის შესაბამისად, წერილობით მიმართოს საპენსიო სააგენტოს და გავიდეს დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან ამ სქემაში სავალდებულო წესით, ავტომატურად გაწევრებიდან 5 თვის ვადაში, მაგრამ არაუადრეს გაწევრებიდან 3 თვისა. წინააღმდეგ შემთხვევაში დასაქმებული რჩება მონაწილედ.

2. დამსაქმებელს ეკრძალება დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე უარის თქმასთან დაკავშირებით დასაქმებულის დარწმუნება ან გადარწმუნება ან მასზე სხვა ფორმით ზემოქმედება.

3. დასაქმებულის მიერ ამ მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე უარის თქმის შემთხვევაში:

ა) დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის სახელით, დასაქმებულის სასარგებლოდ მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე განხორციელებული შენატანები და ამ შენატანებთან დაკავშირებული საინვესტიციო შემოსავალი შესაბამისი ხარჯების გამოკლებით დაიბეგრება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად და დაუბრუნდება დასაქმებულს საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით;

ბ) დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის სასარგებლოდ ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე განხორციელებული შენატანები და ამ შენატანებთან დაკავშირებული საინვესტიციო შემოსავალი შესაბამისი ხარჯების გამოკლებით დაუბრუნდება დამსაქმებელს ან მის უფლებამონაცვლეს საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით;

გ) სახელმწიფოს მიერ დასაქმებულის სასარგებლოდ ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე განხორციელებული შენატანები და ამ შენატანებთან დაკავშირებული საინვესტიციო შემოსავალი შესაბამისი ხარჯების გამოკლებით გადაირიცხება სახელმწიფო ხაზინის ერთიან ანგარიშზე საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით.

4. დასაქმებულს, რომელიც უარს განაცხადებს დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში, შეუძლია ნებისმიერ დროს ხელახლა გაწევრდეს დაგროვებით საპენსიო სქემაში საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით. დასაქმებულის ხელახლა გაწევრებისას დასაქმებულის, დამსაქმებლის და სახელმწიფოს საპენსიო შენატანების განხორციელება დაიწყება დასაქმებულის გაწევრების შემდეგ მისთვის პირველი ხელფასის გადახდისთანავე, ხოლო აღნიშნული მონაწილე ჩაითვლება დაგროვებით საპენსიო სქემაში სავალდებულო წესით გაწევრებულად და საპენსიო სააგენტოში მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხულ საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებით მისი უფლებები განისაზღვრება ამ კანონით.

5. ამ მუხლის მე-4 პუნქტის შესაბამისად გაწევრებული დასაქმებულისთვის პირველი ხელფასის გადახდა გამოიწვევს საპენსიო შენატანების ადმინისტრირების ელექტრონულ სისტემაში ამ მონაწილის შესახებ პირველადი საინფორმაციო ჩანაწერის შექმნას, რომელიც დაადასტურებს დასაქმებულის დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებას და შექმნის საფუძველს სათანადო ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის გახსნისთვის.

მუხლი 23. დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობის განგრძობადობა

1. მონაწილე დასაქმებული, რომელსაც დროებით შეუჩერდება ხელფასის სახით თანხის მიღება, დროებით შეაჩერებს დაგროვებით საპენსიო სქემაში საპენსიო შენატანების განხორციელებას. მონაწილე საპენსიო შენატანების განხორციელებას განაახლებს ხელფასის სახით თანხის მიღების აღდგენისთანავე. თუ მონაწილე შეწყვეტს საპენსიო შენატანების განხორციელებას შრომითი ურთიერთობის შეწყვეტის, ორსულობის, მშობიარობისა და ბავშვის მოვლის გამო და ახალშობილის შვილად აყვანის გამო შვებულების ან დროებითი ან ხანგრძლივი შრომისუუნარობის გამო, საპენსიო აქტივები რჩება მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ამ კანონის შესაბამისად.

2. თვითდასაქმებულ მონაწილეს, რომელიც შეაჩერებს საპენსიო შენატანების განხორციელებას, შეუძლია ნებისმიერ დროს განაახლოს საპენსიო შენატანების განხორციელება.

3. მონაწილეს, რომელიც გადაწყვეტს საქართველოს სამუდამოდ დატოვებას, შეუძლია მოითხოვოს მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამისი ღირებულების მიღება ერთიანი გადახდით ან პროგრამული გატანით. ეს მოთხოვნა დაკმაყოფილდება იმ პირობით, რომ მონაწილე წარმოადგენს სხვა სახელმწიფოში კანონიერი, მუდმივი ცხოვრების უფლების დამადასტურებელ სათანადოდ დამოწმებულ დოკუმენტს.

4. ამ მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში მონაწილის ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშიდან მისაღებ თანხას ჩამოეჭრება მის სასარგებლოდ განხორციელებული სახელმწიფო შენატანების პროპორციული საპენსიო აქტივების ღირებულება, ხოლო დარჩენილი მისაღები თანხა დაიბეგრება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

თავი V. საპენსიო აქტივები და მათი ინვესტირება

მუხლი 24. მონაწილის უფლება საპენსიო აქტივებზე

1. საპენსიო აქტივები, რომლებიც აისახება მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე, მონაწილის საკუთრებაა. აღნიშნული საკუთრების განკარგვის უფლება წარმოიშობა მხოლოდ საპენსიო ასაკის მიღწევისას ან ამ კანონით გათვალისწინებულ სხვა შემთხვევებში.

2. არ შეიძლება მონაწილის საპენსიო აქტივებზე მისი ქონებრივი უფლებები დაგირავდეს, უფლებრივად დაიტვირთოს, მათზე საკუთრების უფლება მესამე პირს გადაეცეს ან ისინი სხვაგვარად გასხვისდეს მონაწილის მიმართ არსებული რაიმე მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად ან უზრუნველსაყოფად. მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივები არ ექვემდებარება აღსრულებას, ვერ იქნება შეტანილი მონაწილის ან საპენსიო სააგენტოს გაკოტრების მასაში და მათზე არ იმოქმედებს რაიმე სახის ანგარიშსწორების პროცედურა.

მუხლი 25. საპენსიო სააგენტოში არსებული ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშები

1. საპენსიო შენატანები აისახება მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშებზე.

2. საპენსიო სააგენტო მონაწილეს დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებისთანავე შეუქმნის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშს და უზრუნველყოფს მისთვის ამ ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის შესახებ ინფორმაციის ხელმისაწვდომობას დისტანციური ელექტრონული წვდომით. ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის შექმნასთან, ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის ღირებულების გამოთვლის მეთოდოლოგიასთან და ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშთან დაკავშირებულ სხვა საკითხებს განსაზღვრავს საპენსიო სააგენტო.

3. ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის ღირებულება გამოითვლება და მონაწილისთვის მის შესახებ ინფორმაცია ხელმისაწვდომი გახდება არანაკლებ კვარტალში ერთხელ.

4. საპენსიო სააგენტო შეიმუშავებს და ეროვნულ ბანკს დასამტკიცებლად წარუდგენს საპენსიო აქტივების ღირებულების გამოთვლის მეთოდოლოგიას.

5. თუ საპენსიო სააგენტო დაადგენს, რომ დამსაქმებელმა, დასაქმებულმა ან თვითდასაქმებულმა ზედმეტი თანხა შეიტანა, ზედმეტი თანხის ადმინისტრირება განხორციელდება საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით.

მუხლი 26. სპეციალიზებული დეპოზიტარი

1. საინვესტიციო საბჭო ვალდებულია შეარჩიოს ერთი ან რამდენიმე სპეციალიზებული დეპოზიტარი, რომელსაც (რომლებსაც) დააკისრებს საპენსიო აქტივების შენახვის ვალდებულებას, და ამის თაობაზე დადოს მასთან (მათთან) დეპოზიტარული მომსახურების ხელშეკრულება. სპეციალიზებული დეპოზიტარი და მის მიერ დასაქმებული პირები, რომლებსაც აქვთ დისკრეციული უფლებამოსილება საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებით, ამ კანონის მიზნებისთვის არიან ნდობითი ვალდებულების მქონე პირები.

2. საინვესტიციო საბჭო სპეციალიზებულ დეპოზიტარს კონკურსის წესით შეარჩევს. კონკურსის ჩატარების პირობებსა და პროცედურებს, მათ შორის, სპეციალიზებული დეპოზიტარის წინასწარი შერჩევის მოთხოვნებს, განსაზღვრავს და ამტკიცებს საინვესტიციო საბჭო. აღნიშნული შერჩევის პროცესზე არ ვრცელდება სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ საქართველოს კანონმდებლობა.

3. სპეციალიზებული დეპოზიტარი შეიძლება მომსახურებას უწევდეს ერთზე მეტ პირს, მაგრამ მას საპენსიო სააგენტოს საპენსიო აქტივები, მათთან დაკავშირებული ოპერაციები და ჩანაწერები ნებისმიერი სხვა პირის ან/და საკუთარი აქტივებისა და ჩანაწერებისგან განცალკევებით უნდა ჰქონდეს აღრიცხული და შენახული.

4. საქართველოში რეგისტრირებული სპეციალიზებული დეპოზიტარი, რომელიც მომსახურებას უწევს საპენსიო სააგენტოს, უნდა იყოს ლიცენზირებული და აკმაყოფილებდეს ეროვნული ბანკის მიერ დაწესებულ მოთხოვნებს. საქართველოს ფარგლების გარეთ რეგისტრირებული, დეპოზიტარული მომსახურების გამწევი პირი უნდა იყოს ლიცენზირებული სხვა სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ და აღიარებული ეროვნული ბანკის მიერ. ასეთი სპეციალიზებული დეპოზიტარი უნდა იყოს მოქმედი, მის წინააღმდეგ არ უნდა მიმდინარეობდეს გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება და ის უნდა აკმაყოფილებდეს შესაბამისი სახელმწიფოს კანონმდებლობის მოთხოვნებს.

5. ამავე დროს, სპეციალიზებული დეპოზიტარი:

ა) არ უნდა მოქმედებდეს, როგორც აქტივების მმართველი კომპანია;

ბ) არ უნდა იყოს აქტივების მმართველი კომპანიის ან სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთან ან საინვესტიციო საბჭოს წევრთან აფილირებული პირი;

გ) არ უნდა სესხულობდეს ან ასესხებდეს თანხებს აქტივების მმართველ კომპანიას ან მასთან აფილირებულ პირს.

6. სპეციალიზებული დეპოზიტარი ასრულებს შემდეგ ფუნქციებს:

ა) იღებს და ინახავს ფასიან ქაღალდებს, რომლებიც შეადგენს საპენსიო აქტივებს;

ბ) იღებს და ინახავს იმ გადარიცხვების და ფულადი სახსრების გაცემის თაობაზე ანგარიშსწორების დოკუმენტების ასლებს, რომლებიც შეადგენს საპენსიო აქტივებს;

გ) ახორციელებს ჩანაწერებს სპეციალიზებულ დეპოზიტართან განთავსებული საპენსიო აქტივების რეესტრის შესაბამის ანგარიშებში;

დ) საპენსიო სააგენტოს უზრუნველყოფს ყველა საჭირო ინფორმაციით მისთვის ამ კანონით განსაზღვრული ვალდებულებების შესრულებაში დახმარების გასაწევად;

ე) უზრუნველყოფს, რომ საპენსიო აქტივების შეძენისა და განკარგვის თაობაზე დოკუმენტები შეესაბამებოდეს საქართველოს კანონმდებლობას და საპენსიო სააგენტოს მიერ დადგენილ სხვა მოთხოვნებს.

7. საპენსიო სააგენტოსა და სპეციალიზებულ დეპოზიტარს შორის დადებული სპეციალიზებული დეპოზიტარის ხელშეკრულება უნდა მოიცავდეს სულ მცირე შემდეგ საკითხებს:

ა) სპეციალიზებული დეპოზიტარის ვალდებულებებს;

ბ) სპეციალიზებული დეპოზიტარის მიერ ვალდებულებების შესრულების ვადებსა და ფორმას;

გ) სპეციალიზებული დეპოზიტარის ანაზღაურების ოდენობასა და გამოთვლის წესს;

დ) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ სხვა მოთხოვნებს.

8. სპეციალიზებული დეპოზიტარის ლიცენზიის გაუქმების, სპეციალიზებული დეპოზიტარის ხელშეკრულების ნებისმიერი არსებითი დარღვევის ან არასათანადოდ შესრულების ან სპეციალიზებული დეპოზიტარის წინააღმდეგ გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების დაწყების შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო სპეციალიზებულ დეპოზიტარს უგზავნის შეტყობინებას სპეციალიზებული დეპოზიტარის ხელშეკრულების შეწყვეტის შესახებ და ამის თაობაზე დაუყოვნებლივ აცნობებს ეროვნულ ბანკს და საინვესტიციო საბჭოს.

9. სპეციალიზებული დეპოზიტარის თითოეული ცვლილება განხორციელდება ისეთი ფორმით, რომელიც უზრუნველყოფს საპენსიო სააგენტოსთვის სპეციალიზებული დეპოზიტარის მომსახურების უწყვეტ მიწოდებას.

10. სპეციალიზებული დეპოზიტარის ხელშეკრულების შეწყვეტის შემთხვევაში სპეციალიზებული დეპოზიტარი მასთან განთავსებულ საპენსიო აქტივებს და მის მიერ ვალდებულებების შესრულებასთან დაკავშირებულ ყველა დოკუმენტს გადასცემს ახალ სპეციალიზებულ დეპოზიტარს ხელშეკრულებით განსაზღვრულ ან მხარეთა შორის დამატებით შეთანხმებულ ვადებში.

11. ამ მუხლის შესაბამისად სპეციალიზებულ დეპოზიტართან განთავსებული საპენსიო აქტივები არ არის სპეციალიზებული დეპოზიტარის საკუთრება, არ შეიძლება მიექცეს სპეციალიზებული დეპოზიტარის ვალდებულებების შესრულების მიზნებისთვის, არ არის სპეციალიზებული დეპოზიტარის აქტივების ნაწილი, რომელზედაც შეიძლება გავრცელდეს გაკოტრების პროცედურები, და არ დაექვემდებარება რაიმე ანგარიშსწორების პროცესს, გარდა იმ ანგარიშსწორებისა, რომელიც დაკავშირებულია საპენსიო აქტივების ინვესტირების პროცესთან.

12. თუ საინვესტიციო საბჭო დაადგენს, რომ არ არის მიზანშეწონილი, საქართველოში საპენსიო აქტივები ერთ სპეციალიზებულ დეპოზიტართან განთავსდეს, შეიძლება საქართველოში საპენსიო აქტივების განსათავსებლად მეორე სპეციალიზებული დეპოზიტარი შეირჩეს. ამ შემთხვევაში სპეციალიზებული დეპოზიტარი შეირჩევა და მასთან ხელშეკრულება იდება ამ მუხლით დადგენილი წესით.

მუხლი 27. საპენსიო აქტივების ინვესტირება

1. საპენსიო აქტივების ინვესტირება შეიძლება განხორციელდეს მხოლოდ ამ კანონის მოთხოვნათა დაცვით, საინვესტიციო ჰორიზონტში მათი რეალური ამონაგების (ინფლაციის გათვალისწინებით) მაქსიმალურად გაზრდის მიზნით, მონაწილეთა ინტერესების შესაბამისად, კეთილსაიმედო ინვესტირების პრინციპების დაცვით.

2. კეთილსაიმედო ინვესტირების პრინციპებია:

ა) საპენსიო აქტივების ინვესტირების შედეგად გრძელვადიან პერიოდში მათი რეალური ამონაგების (ინფლაციის გათვალისწინებით) მაქსიმალურად გაზრდა;

ბ) ინვესტიციების დივერსიფიკაცია;

გ) გრძელვადიანი ინვესტირების პირობებში საპენსიო აქტივების უსაფრთხოება;

დ) ადეკვატური ლიკვიდურობის შენარჩუნება.

3. საპენსიო აქტივების ინვესტირება ხორციელდება სამ განსხვავებული რისკიანობისა და მოსალოდნელი შემოსავლიანობის მქონე საინვესტიციო პორტფელში. მონაწილეს უფლება აქვს, თავად გადაწყვიტოს, რომელი საინვესტიციო პორტფელი ან საინვესტიციო პორტფელის კომბინაცია შეეფერება ყველაზე მეტად მის რისკის მიმართ ტოლერანტულობას. მონაწილე დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებიდან 1 თვის ვადაში, დისტანციური ელექტრონული წვდომის საშუალებით ან/და განცხადებით აფიქსირებს გადაწყვეტილებას იმის შესახებ, თუ რომელი საინვესტიციო პორტფელი ან საინვესტიციო პორტფელის კომბინაცია შეეფერება მას.

4. სანამ მონაწილე არ გამოიყენებს ამ მუხლის მე-3 პუნქტით მინიჭებულ უფლებას, საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება შემდეგი პრინციპის დაცვით:

ა) გაწევრების მომენტისთვის 40 წლამდე მონაწილის საპენსიო აქტივები − მაღალრისკიანი საინვესტიციო პორტფელი;

ბ) გაწევრების მომენტისთვის 40 წლიდან 50 წლამდე მონაწილის საპენსიო აქტივები − საშუალორისკიანი საინვესტიციო პორტფელი;

გ) გაწევრების მომენტისთვის 50 ან 50-ზე მეტი წლის მონაწილის საპენსიო აქტივები − ნაკლებად რისკიანი საინვესტიციო პორტფელი.

5. მონაწილეს შეუძლია სრულად ან ნაწილობრივ შეცვალოს მის მიერ არჩეული საინვესტიციო პორტფელი ან/და აქტივების მმართველი კომპანია ამ კანონის შესაბამისად და სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ საინვესტიციო საბჭოსთან შეთანხმებით განსაზღვრული პერიოდულობით. ეს პერიოდი არ უნდა იყოს 12 თვეზე ნაკლები. ცვლილება შეიძლება შეეხოს ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხულ თანხებს ან/და მომავალ საპენსიო შენატანებს.

6. საინვესტიციო საბჭო ამ მუხლით განსაზღვრული პრინციპების გათვალისწინებით შეიმუშავებს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტს, რომლის მიხედვითაც განხორციელდება საპენსიო აქტივების ინვესტირება.

7. საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტი საპენსიო აქტივების ინვესტირების მიზნებისთვის, თითოეული ტიპის საინვესტიციო პორტფელის ჭრილში ცხადად უნდა განსაზღვრავდეს სულ მცირე შემდეგ საკითხებს:

ა) საინვესტიციო მიზნებს;

ბ) აქტივების განთავსების სტრატეგიას და აქტივების განთავსების სტრატეგიიდან გადახრის მაქსიმალურ დაშვებულ ნორმებს თითოეული კლასის აქტივებისთვის და მიზნობრივი საინვესტიციო მაჩვენებლებისთვის;

გ) მთლიანი რისკების პროფილს და ცალკეული რისკების მიმართ ტოლერანტულობის მატრიცას, მისი მოქმედების საინვესტიციო ჰორიზონტის მითითებით;

დ) პროცედურას, რომლის შესაბამისადაც ხდება საინვესტიციო გადაწყვეტილებების მიღება, მათ შორის, აქტივების მმართველი კომპანიის, სპეციალიზებული დეპოზიტარის, საინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებული სხვა მომსახურების გამწევი პირის შერჩევა, მონიტორინგი, შეფასება და მასთან ხელშეკრულების შეწყვეტა ამ კანონის შესაბამისად. თითოეულ საინვესტიციო პორტფელში ინვესტიციები უნდა დაიგეგმოს იმ გათვლით, რომ საინვესტიციო ჰორიზონტის ბოლოსთვის, მაღალი სანდოობით (95 ან 95-ზე მეტი პროცენტის ალბათობით), მოსალოდნელი იყოს ინვესტირებიდან დადებითი რეალური ამონაგები (ინფლაციის გათვალისწინებით).

8. თითოეული საინვესტიციო პორტფელი უნდა ითვალისწინებდეს განსხვავებულ საინვესტიციო ჰორიზონტს, რომელსაც განსაზღვრავს საინვესტიციო საბჭო ამ კანონით დადგენილი მოთხოვნების შესაბამისად. ამასთანავე:

ა) ნაკლებად რისკიანი საინვესტიციო პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტი არ უნდა იყოს 5 წელზე ნაკლები;

ბ) საშუალორისკიანი საინვესტიციო პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტი უნდა აღემატებოდეს ნაკლებად რისკიანი საინვესტიციო პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტს;

გ) მაღალრისკიანი საინვესტიციო პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტი უნდა აღემატებოდეს საშუალორისკიანი საინვესტიციო პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტს.

9. თითოეული საინვესტიციო პორტფელის საშუალებით განხორციელებული ინვესტირებიდან მიღებული ამონაგები და საინვესტიციო პოლიტიკის ეფექტიანობა უნდა შეფასდეს საინვესტიციო ჰორიზონტის ვადიანობის და განხორციელებული ინვესტირების შედეგად შემდგარი საინვესტიციო პორტფელის რისკიანობის გათვალისწინებით.

10. საინვესტიციო საბჭო განსაზღვრავს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის გადასინჯვის წესსა და პერიოდულობას. საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტი უნდა გადაისინჯოს არანაკლებ წელიწადში ერთხელ.

11. საფინანსო ბაზრებზე განვითარებულ მნიშვნელოვან რყევებზე ან მათთან დაკავშირებულ რისკებზე რეაგირების მიზნით საინვესტიციო საბჭო ვალდებულია განიხილოს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის ცვლილების საჭიროება.

12. ამ მუხლის მე-3 პუნქტში მითითებული საინვესტიციო პორტფელების ტიპები და დასაშვები საინვესტიციო ლიმიტები აქტივების ფართო კლასების ჭრილში განისაზღვრება შემდეგნაირად:

ა) ნაკლებად რისკიანი საინვესტიციო პორტფელი:

ა.ა) ფულადი სახსრები და დეპოზიტები − 75 პროცენტამდე;

ა.ბ) სასესხო ფასიანი ქაღალდები − 100 პროცენტამდე;

ა.გ) წილობრივი ფასიანი ქაღალდები − 20 პროცენტამდე;

ბ) საშუალორისკიანი საინვესტიციო პორტფელი:

ბ.ა) ფულადი სახსრები და დეპოზიტები − 50 პროცენტამდე;

ბ.ბ) სასესხო ფასიანი ქაღალდები − 75 პროცენტამდე;

ბ.გ) წილობრივი ფასიანი ქაღალდები − 20 პროცენტიდან 40 პროცენტამდე;

ბ.დ) სხვა ტიპის აქტივები − 10 პროცენტამდე;

გ) მაღალრისკიანი საინვესტიციო პორტფელი:

გ.ა) ფულადი სახსრები და დეპოზიტები − 25 პროცენტამდე;

გ.ბ) სასესხო ფასიანი ქაღალდები − 50 პროცენტამდე;

გ.გ) წილობრივი ფასიანი ქაღალდები − 40 პროცენტიდან 60 პროცენტამდე;

გ.დ) სხვა ტიპის აქტივები − 10 პროცენტამდე.

13. უცხოური ვალუტით დენომინირებულ საინვესტიციო ფინანსურ ინსტრუმენტებში განთავსების მაქსიმალური ზღვრები საინვესტიციო პორტფელების ჭრილში განისაზღვრება შემდეგნაირად:

ა) ნაკლებად რისკიანი საინვესტიციო პორტფელი − 20 პროცენტი;

ბ) საშუალორისკიანი საინვესტიციო პორტფელი − 40 პროცენტი;

გ) მაღალრისკიანი საინვესტიციო პორტფელი − 60 პროცენტი.

14. ეროვნული ბანკი და საინვესტიციო საბჭო უფლებამოსილი არიან სამეთვალყურეო საბჭოს წარუდგინონ რეკომენდაციები ამ კანონით გათვალისწინებული საინვესტიციო ლიმიტებისა და შეზღუდვების ცვლილებასთან დაკავშირებით, თუ აღნიშნული ლიმიტები და შეზღუდვები აფერხებს საპენსიო აქტივების ოპტიმალურად განთავსებას მონაწილეთა საუკეთესო ინტერესების შესაბამისად.

15. საინვესტიციო საბჭო თითოეული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის (არსებობის შემთხვევაში) ამტკიცებს დეტალურ საინვესტიციო სახელმძღვანელოს თითოეული ტიპის საინვესტიციო პორტფელისთვის, რომელიც უნდა მოიცავდეს სულ მცირე უკუგების მიზნობრივ მაჩვენებლებს (თამასას), თამასისადმი რისკების გადახრის ზღვრულ მაჩვენებელს მიზნობრივი მაჩვენებლების მიმართ, დასაშვებ და აკრძალულ ინვესტიციებს, საკრედიტო რისკებს, საინვესტიციო ჰორიზონტს, სარეიტინგო ზღვრებს, საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის და ამ კანონის შესაბამისად.

16. საპენსიო აქტივების ინვესტირება შეიძლება განხორციელდეს შემდეგ უცხოური ვალუტით დენომინირებულ საინვესტიციო ფინანსურ ინსტრუმენტებში:

ა) ფულადი სახსრები, მათ შორის, სახელმწიფოს საბანკო მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებულ იმ კომერციულ ბანკებში არსებული საბანკო ანგარიშები, რომელთა წინააღმდეგ არ მიმდინარეობს გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება და რომელთა ლიცენზიაც არ არის შეჩერებული;

ბ) სახელმწიფო ფასიანი ქაღალდი;

გ) საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების მიერ გამოშვებული სასესხო ფასიანი ქაღალდები;

დ) სახელმწიფოს, თვითმმართველი ერთეულის ან სახელმწიფო სააგენტოს მიერ გამოშვებული ფასიანი ქაღალდი, თუ ის სათანადოდ არის გარანტირებული შესაბამისი სახელმწიფოს მიერ;

ე) კორპორაციული სასესხო ფასიანი ქაღალდები, რომლებიც რეგისტრირებულია შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ და განთავსებულია საჯარო ან კერძო შეთავაზების გზით;

ვ) საწარმოთა აქციები ან გლობალური დეპოზიტარული ხელწერილები, რომლებიც რეგისტრირებულია სახელმწიფოს კაპიტალის ბაზრის შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ და განთავსებულია საჯარო შეთავაზების გზით და რომლებით ვაჭრობაც ხორციელდება საფონდო ბირჟაზე, იმ პირობით, რომ მათზე განხორციელდება შესაბამისი მარეგულირებლის განგრძობადი ზედამხედველობა;

ზ) ღია საფონდო ინსტრუმენტები;

თ) სხვა ფინანსური ინსტრუმენტები ან/და არაფინანსური აქტივები, რომლებიც შეიძლება ინვესტირებისთვის დაუშვას ეროვნულმა ბანკმა.

17. საპენსიო აქტივების ინვესტირება შეიძლება განხორციელდეს მხოლოდ შემდეგ ეროვნული ვალუტით დენომინირებულ საინვესტიციო ფინანსურ ინსტრუმენტებში:

ა) ფულადი სახსრები, მათ შორის, ეროვნული ბანკის მიერ ლიცენზირებულ იმ კომერციულ ბანკებში არსებული საბანკო ანგარიშები, რომელთა წინააღმდეგ არ მიმდინარეობს გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება და რომელთა ლიცენზიაც არ არის გაუქმებული;

ბ) სახელმწიფო ფასიანი ქაღალდი, თვითმმართველი ერთეულის მიერ გამოშვებული ფასიანი ქაღალდი;

დ) კორპორაციული სასესხო ფასიანი ქაღალდები, რომლებიც რეგისტრირებულია შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ საქართველოში და განთავსებულია საჯარო ან კერძო შეთავაზების გზით;

ე) საწარმოთა აქციები, რომლებიც განთავსებულია საჯარო შეთავაზების გზით, საქართველოში ან სხვა სახელმწიფოში ლიცენზირებული საფონდო ბირჟის სიაში და რომლებზედაც ხორციელდება შესაბამისი მარეგულირებლის განგრძობადი ზედამხედველობა;

ვ) საქართველოში რეგისტრირებული და რეგულირებული ღია საფონდო ინსტრუმენტები;

ზ) სხვა ფინანსური ინსტრუმენტები ან/და არაფინანსური ინსტრუმენტები, რომლებიც შეიძლება ინვესტირებისთვის დაუშვას ეროვნულმა ბანკმა.

18. ეროვნული ბანკი ადგენს მინიმალურ დასაშვებ რეიტინგს ამ მუხლით განსაზღვრული ნებისმიერი სახის საინვესტიციო ინსტრუმენტისთვის ან/და ემიტენტისთვის.

19. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია დაადგინოს დამატებითი მოთხოვნები ამ მუხლით განსაზღვრული ნებისმიერი სახის საინვესტიციო ინსტრუმენტისთვის ან/და ემიტენტისთვის.

20. აკრძალულია საპენსიო აქტივების ინვესტირება:

ა) აქტივებში, რომელთა გასხვისებაც დაუშვებელია კანონით;

ბ) ოფციონებში, ფიუჩერსულ და ფორვარდულ გარიგებებთან და ფასიან ქაღალდებთან დაკავშირებულ სხვა ხელშეკრულებებში და ფინანსურ აქტივებში, გარდა ჰეჯირების სტრატეგიისთვის გამოსაყენებელი დერივატივებისა, რომლებიც ემსახურება რისკების შემცირებას და, ამავე დროს, არ ზრდის ღია პოზიციებს;

გ) უძრავ ქონებაში ან ფიზიკურ აქტივებში;

დ) აქტივების მმართველი კომპანიის, სპეციალიზებული დეპოზიტარის, სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის, საინვესტიციო საბჭოს წევრის ან მასთან აფილირებული პირის ნებისმიერ ქონებაში;

ე) ფასიან ქაღალდებში, რომლებიც გამოუშვა:

ე.ა) აქტივების მმართველმა კომპანიამ ან მასთან აფილირებულმა პირმა;

ე.ბ) საპენსიო სააგენტოს ან/და აქტივების მმართველი კომპანიისთვის მომსახურების გამწევმა სპეციალიზებულმა დეპოზიტარმა ან მასთან აფილირებულმა პირმა;

ვ) ეროვნული ბანკის მიერ განსაზღვრულ სხვა ფინანსურ ინსტრუმენტებში ან/და არაფინანსურ ინსტრუმენტებში.

21. დაუშვებელია საპენსიო აქტივების 5 პროცენტზე მეტის ინვესტირება ერთი ემიტენტის მიერ გამოშვებულ ფასიან ქაღალდებში (გარდა ფულადი სახსრებისა და საბანკო დეპოზიტებისა).

22. დაუშვებელია ერთი ემიტენტის მიმოქცევაში არსებული ფასიანი ქაღალდების 10 პროცენტზე მეტის ფლობა.

23. ამ მუხლის 21-ე და 22-ე პუნქტებით გათვალისწინებული შეზღუდვები არ ვრცელდება საქართველოს მთავრობის, ეროვნული ბანკის ან საქართველოს მთავრობის მიერ აღიარებული, არანაკლებ АА- (ან მისი ეკვივალენტური) საკრედიტო რეიტინგის მქონე საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების მიერ ემიტირებულ ფასიან ქაღალდებზე.

24. საპენსიო აქტივები არ შეიძლება გასხვისდეს:

ა) სპეციალიზებულ დეპოზიტარზე, რომელიც მომსახურებას უწევს ამ საპენსიო აქტივებს;

ბ) აქტივების მმართველ კომპანიაზე, რომელიც მომსახურებას უწევს ამ საპენსიო აქტივებს;

გ) სამეთვალყურეო საბჭოს წევრზე ან საინვესტიციო საბჭოს წევრზე;

დ) ნებისმიერ პირზე, რომელიც არის აქტივების მმართველ კომპანიასთან, სპეციალიზებულ დეპოზიტართან, სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთან ან საინვესტიციო საბჭოს წევრთან აფილირებული პირი.

25. აქტივების მმართველმა კომპანიამ არ შეიძლება გასცეს რაიმე სესხი ან გარანტია იმ პირის სასარგებლოდ, რომელიც მითითებულია ამ მუხლის 24-ე პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტში.

26. აქტივების მმართველი კომპანია ახორციელებს ხმის უფლების რეალიზებას ყველა წილობრივ ფასიან ქაღალდთან დაკავშირებით, რომლებიც არის მისი მართვის ქვეშ, მონაწილეთა სახელით, მხოლოდ მონაწილეებისა და მათი მემკვიდრეების ინტერესების შესაბამისად.

მუხლი 28. აქტივების მმართველი კომპანია

1. საინვესტიციო საბჭო უფლებამოსილია დადგენილი კრიტერიუმებისა და პროცედურების დაცვით მიიღოს გადაწყვეტილება საპენსიო აქტივების აქტივების მმართველი კომპანიისთვის სამართავად გადაცემის შესახებ. ამ შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო აქტივების მმართველ კომპანიასთან დებს შესაბამის ხელშეკრულებას.

2. აქტივების მმართველი კომპანია ვალდებულია მართოს საპენსიო აქტივები საპენსიო აქტივების მართვის ხელშეკრულებისა და საინვესტიციო საბჭოს მიერ დამტკიცებული დეტალური საინვესტიციო სახელმძღვანელოს შესაბამისად, რომელიც შემუშავებულია საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის საფუძველზე. აქტივების მმართველი კომპანია და მის მიერ დასაქმებული პირები, რომლებსაც აქვთ დისკრეციული უფლებამოსილება საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებით, არიან ნდობითი ვალდებულების მქონე პირები ამ კანონის შესაბამისად.

3. აქტივების მმართველ კომპანიას, რომელიც არის საქართველოში რეგისტრირებული იურიდიული პირი, უნდა ჰქონდეს საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად გაცემული ლიცენზია. ასეთი აქტივების მმართველი კომპანია უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ მოთხოვნებს:

ა) ბოლო 3 წლის განმავლობაში უწყვეტად უნდა საქმიანობდეს და მის წინააღმდეგ არ უნდა მიმდინარეობდეს გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება ან ლიცენზიის შეჩერების ან გაუქმების პროცედურები;

ბ) არ უნდა იყოს საპენსიო სააგენტოს მიერ შერჩეულ სპეციალიზებულ დეპოზიტართან, სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთან ან საინვესტიციო საბჭოს წევრთან აფილირებული პირი;

გ) არ უნდა ისესხოს ან ასესხოს თანხები სპეციალიზებულ დეპოზიტარს ან მასთან აფილირებულ პირს.

4. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია დაადგინოს მინიმალური დასაშვები რეიტინგი ან/და დამატებითი მოთხოვნები საქართველოში რეგისტრირებული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის.

5. აქტივების მმართველი კომპანია, რომელიც საქართველოს ფარგლების გარეთ არის რეგისტრირებული, უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ მოთხოვნებს:

ა) ლიცენზირებული უნდა იყოს იმ სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ, სადაც არის რეგისტრირებული. ეროვნული ბანკი ადგენს მინიმალურ დასაშვებ საკრედიტო რეიტინგს საქართველოს ფარგლების გარეთ რეგისტრირებული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის;

ბ) ბოლო 10 წლის განმავლობაში უწყვეტად უნდა საქმიანობდეს და მის წინააღმდეგ არ უნდა მიმდინარეობდეს გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება ან ლიცენზიის შეჩერების ან გაუქმების პროცედურები;

გ) არ უნდა იყოს საპენსიო სააგენტოს მიერ შერჩეულ სპეციალიზებულ დეპოზიტართან, სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთან ან საინვესტიციო საბჭოს წევრთან აფილირებული პირი;

დ) არ უნდა ისესხოს ან ასესხოს თანხები სპეციალიზებულ დეპოზიტარს ან მასთან აფილირებულ პირს;

ე) უნდა ჰქონდეს მესამე პირების (კერძო და ინსტიტუციური) დაგროვილი აქტივების მართვის არანაკლებ 3 წლის გამოცდილება.

6. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია განსაზღვროს დამატებითი მოთხოვნები საქართველოს ფარგლების გარეთ რეგისტრირებული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის.

7. საინვესტიციო საბჭო შერჩევის გამჭვირვალე პროცედურების გამოყენებით შეარჩევს ერთ ან ერთზე მეტ აქტივების მმართველ კომპანიას. საინვესტიციო საბჭო ადგენს აქტივების მმართველი კომპანიის შერჩევის წესსა და კრიტერიუმებს.

8. ამ მუხლის შესაბამისად აქტივების მმართველ კომპანიასთან განთავსებული საპენსიო აქტივები არ არის აქტივების მმართველი კომპანიის საკუთრება, არ შეიძლება მიექცეს აქტივების მმართველი კომპანიის ვალდებულებების შესრულების მიზნებისთვის, არ არის აქტივების მმართველი კომპანიის აქტივების ნაწილი, რომელზედაც შეიძლება გავრცელდეს გადახდისუუნარობის პროცედურები, და არ დაექვემდებარება რაიმე ანგარიშსწორების პროცესს.

მუხლი 29. აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) არჩევის უფლება

1. დასაქმებულს, რომელიც ამ კანონის 22-ე მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული უფლების ფარგლებში რჩება მონაწილედ, აგრეთვე თვითდასაქმებულს, რომელიც ნებაყოფლობით გაწევრდება დაგროვებით საპენსიო სქემაში, უფლება აქვს, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივების ან/და საპენსიო შენატანების სრული მოცულობის ან მისი ნაწილის სამართავად აირჩიოს აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები).

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული მონაწილის გარდა, ნებისმიერ სხვა მონაწილეს უფლება აქვს, აირჩიოს აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული აქტივების მხოლოდ იმ ნაწილის სამართავად, რომელიც დაგროვდა მის მიერ დასაბეგრი წლიური ხელფასის სახით მიღებულ თანხაზე, რომელიც 60 000 ლარს აღემატება.

3. მონაწილის მიერ ამ მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტებით მინიჭებული უფლების გამოუყენებლობის შემთხვევაში მისი საპენსიო აქტივების ინვესტირებას განახორციელებს საპენსიო სააგენტო ამ კანონით დადგენილი წესით.

4. ეროვნული ბანკი ადგენს აქტივების მმართველი კომპანიის შესაფერისობის კრიტერიუმებს ამ მუხლით განსაზღვრულ აქტივების მმართველ კომპანიებთან დაკავშირებით.

5. საპენსიო სააგენტო ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი კრიტერიუმების შესაბამისად განსაზღვრავს იმ აქტივების მმართველი კომპანიების სიას, რომლებსაც ექნებათ ამ მუხლით გათვალისწინებული საპენსიო აქტივების მართვის შესაძლებლობა.

6. მონაწილე აქტივების მმართველ კომპანიას არჩევს დისტანციური ელექტრონული წვდომის საშუალებით ან საპენსიო სააგენტოს მიერ შემუშავებული განცხადების საფუძველზე, რომელსაც ავსებს და წერილობით წარადგენს.

7. საპენსიო სააგენტო განსაზღვრავს აქტივების მმართველი კომპანიისთვის საპენსიო აქტივების სამართავად გადაცემასთან დაკავშირებულ პროცედურებს, შესაბამისი ხელშეკრულების სტანდარტულ პირობებს, მომსახურების საფასურის მაქსიმალურ ოდენობას და საპენსიო აქტივების გადაცემის პერიოდულობას.

8. აქტივების მმართველ კომპანიებსა და ინვესტიციებზე ვრცელდება საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტი და ამ კანონის ის დებულებები, რომლებიც შეეხება საპენსიო აქტივების ინვესტირებას.

9. მონაწილის მიერ ამ მუხლის შესაბამისად აქტივების მმართველი კომპანიის არჩევის შემთხვევაში აქტივების მმართველმა კომპანიამ საპენსიო აქტივები შესანახად უნდა გადასცეს სპეციალიზებულ დეპოზიტარს, რომელიც არ უნდა იყოს მასთან აფილირებული პირი და უნდა აკმაყოფილებდეს ამ კანონით დადგენილ სხვა მოთხოვნებს.

მუხლი 30. საინვესტიციო საბჭოს ან/და აქტივების მმართველი კომპანიის მიერ ღია საფონდო ინსტრუმენტში პირდაპირი ინვესტიციის განხორციელება

1. საინვესტიციო საბჭო ან/და აქტივების მმართველი კომპანია უფლებამოსილია საკუთარი ნდობითი ვალდებულების შესრულების ფარგლებში მიიღოს გადაწყვეტილება საპენსიო აქტივების ღია საფონდო ინსტრუმენტში ინვესტირების შესახებ.

2. ღია საფონდო ინსტრუმენტის შემადგენელი თითოეული საპენსიო აქტივი უნდა აკმაყოფილებდეს ამ კანონითა და საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტით დადგენილ მინიმალურ მოთხოვნებს.

3. ღია საფონდო ინსტრუმენტში განხორციელებული ინვესტიცია ყოველი საანგარიშგებო წლის ბოლოს საპენსიო აქტივების 40 პროცენტს არ უნდა აღემატებოდეს.

4. საინვესტიციო საბჭო ან/და აქტივების მმართველი კომპანია შეარჩევს ერთ ან ერთზე მეტ ღია საფონდო ინსტრუმენტს ღია საფონდო ინსტრუმენტის სტანდარტული პროსპექტის პირობების გამჭვირვალე პროცედურის გამოყენებით შედარების საფუძველზე. აღნიშნული შერჩევის პროცესზე არ ვრცელდება სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ საქართველოს კანონმდებლობა.

5. ღია საფონდო ინსტრუმენტი, რომელსაც საპენსიო სააგენტო საინვესტიციოდ გამოიყენებს, უნდა იყოს ლიცენზირებული შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ.

6. ეროვნული ბანკი ადგენს მინიმალურ დასაშვებ საკრედიტო რეიტინგს ღია საფონდო ინსტრუმენტისთვის.

7. ღია საფონდო ინსტრუმენტისთვის საინვესტიციო საბჭომ უნდა განიხილოს მონაწილეთა საპენსიო აქტივების კეთილსაიმედოობის უზრუნველყოფისთვის შესაფერისი სპეციალიზებული დეპოზიტარის შერჩევის საკითხი. ამ კანონით სპეციალიზებული დეპოზიტარისთვის განსაზღვრული მოთხოვნები არ ვრცელდება იმ საპენსიო აქტივებზე, რომლებიც ინვესტირებულია ღია საფონდო ინსტრუმენტში.

8. საპენსიო სააგენტომ ან მისი სახელით მოქმედმა აქტივების მმართველმა კომპანიამ შეიძლება ღია საფონდო ინსტრუმენტთან გააფორმოს სტანდარტული ხელმოწერის დოკუმენტი, რომლითაც განისაზღვრება ღია საფონდო ინსტრუმენტისთვის ანაზღაურების მიცემის საკითხი და მისი ხარჯისა და შესაბამისი ინვესტიციის მიმართ მთლიანი საპენსიო აქტივების პროცენტული პროპორციის გამოთვლის წესი.

9. ერთი ემიტენტის ფასიან ქაღალდებში ინვესტიციის განხორციელების შეზღუდვა არ გავრცელდება ერთ ღია საფონდო ინსტრუმენტში ინვესტიციების განხორციელებაზე იმ პირობით, რომ აღნიშნული ღია საფონდო ინსტრუმენტის საინვესტიციო პოლიტიკა მოითხოვს ისეთ დივერსიფიკაციას, რომელიც აკმაყოფილებს ამ კანონით დადგენილ მოთხოვნებს.

მუხლი 31. მონაწილის მიმართ წლიური ანგარიშგება

1. საპენსიო სააგენტო არანაკლებ კვარტალში ერთხელ აწვდის მონაწილეს მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული მთლიანი საპენსიო აქტივების ღირებულების შესახებ ინფორმაციას, რომელშიც მითითებულია საპენსიო შენატანების განხორციელების თარიღები და საინვესტიციო ამონაგები. ეს ინფორმაცია შეიძლება მიწოდებულ იქნეს ელექტრონულად. მონაწილისთვის ინფორმაციის მიწოდების წესსა და ფორმას განსაზღვრავს საპენსიო სააგენტო საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

2. მონაწილის მოთხოვნის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო ვალდებულია მიაწოდოს მონაწილეს წერილობითი ინფორმაცია მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული მთლიანი საპენსიო აქტივების ღირებულების შესახებ.

მუხლი 32. პენსიის გაცემა საპენსიო ასაკში

1. საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ მონაწილე უფლებამოსილია მიიღოს მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული მთლიანი საპენსიო აქტივების შესაბამისი ღირებულება ერთიანი გადახდით ან პროგრამული გატანით.

2. საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ მონაწილე ასევე უფლებამოსილია მიმართოს საპენსიო სააგენტოს და მოსთხოვოს მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული საპენსიო აქტივებით სადაზღვევო ანუიტეტური პროდუქტის შეძენა პენსიის მიღების მიზნით.

3. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია განსაზღვროს ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული საპენსიო აქტივების მონაწილისთვის პენსიის სახით გაცემის სხვა ფორმაც და უზრუნველყოს მონაწილე ამ ფორმით.

4. მონაწილე უფლებამოსილია მიიღოს საპენსიო აქტივების ღირებულების სრული მოცულობა მისი ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშიდან, თუ მან საპენსიო ასაკს მიაღწია საპენსიო შენატანების განხორციელების დაწყების თარიღიდან არაუგვიანეს 5 წლისა.

5. საპენსიო სააგენტო ადგენს მთლიანი საპენსიო აქტივების ღირებულების მინიმალურ ზღვარს, რომლის ფარგლებშიც მონაწილე უფლებამოსილია მიიღოს პენსია ერთიანი გადახდით.

6. მონაწილე მიიღებს მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამისი თანხის მთლიან მოცულობას მას შემდეგ, რაც იგი ამ მუხლით დადგენილი წესით შეატყობინებს საპენსიო სააგენტოს საპენსიო აქტივების მიღების სურვილის ქონის თაობაზე.

7. სამეთვალყურეო საბჭო სიცოცხლის ხანგრძლივობის სტატისტიკურ მონაცემებზე დაყრდნობით ამტკიცებს პროგრამული გატანის პერიოდულობის განსაზღვრის წესებსა და პირობებს საპენსიო აქტივების იმ მონაწილეებისთვის გაცემის მიზნით, რომლებმაც არ გაიტანეს საპენსიო აქტივები ამ მუხლის მე-4 პუნქტის შესაბამისად.

8. პროგრამული გატანით გასაცემი თანხის ოდენობის გამოსათვლელად მონაწილის პენსიაზე გასვლის თარიღისთვის მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული მთლიანი საპენსიო აქტივების ღირებულება იყოფა მონაწილის სიცოცხლის მოსალოდნელ დარჩენილ ხანგრძლივობაზე, რომელიც ეფუძნება საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებს მოსახლეობის ასაკობრივი განაწილების და სიცოცხლის მოსალოდნელი ხანგრძლივობის შესახებ.

9. პროგრამული გატანით გასაცემი თანხის ოდენობა გადაანგარიშდება ყოველწლიურად, მონაწილის ასაკის შეცვლის თვეში. დაუშვებელია გადახდების პროგრამა განსხვავებული იყოს მონაწილის ჯანმრთელობის მდგომარეობის, რასის, რელიგიური მრწამსის, სქესის, ეროვნების ან ნებისმიერი დისკრიმინაციული ნიშნის საფუძველზე.

10. საპენსიო სააგენტო მონაწილეს მისი საპენსიო ასაკის მოახლოების შესახებ წერილობით ატყობინებს ამ ასაკის დადგომამდე 6 თვით ადრე და უზრუნველყოფს მისთვის სტანდარტული განაცხადის ფორმის ხელმისაწვდომობას.

11. მონაწილე, რომელიც გადაწყვეტს, პენსიაზე გავიდეს საპენსიო ასაკის მიღწევისას, ვალდებულია წერილობით შეატყობინოს საპენსიო სააგენტოს საპენსიო ასაკის მიღწევისას პენსიაზე გასვლის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების თაობაზე და საპენსიო ასაკის მიღწევამდე არანაკლებ 30 კალენდარული დღით ადრე მოითხოვოს საპენსიო ასაკიდან პენსიის გადახდის დაწყება.

12. მონაწილე უფლებამოსილია გადაავადოს პენსიაზე გასვლის თარიღი და მოითხოვოს პენსიის მიღება საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ ნებისმიერ დროს. ამ შემთხვევაში მონაწილემ წერილობით უნდა შეატყობინოს საპენსიო სააგენტოს პენსიაზე გასვლის თარიღი ასეთი თარიღის დადგომამდე არანაკლებ 30 დღით ადრე.

13. მონაწილის მიერ საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ დამსაქმებელი და სახელმწიფო მონაწილის სასარგებლოდ ახორციელებენ საპენსიო შენატანებს იმ შემთხვევაში, თუ მონაწილე ახორციელებს საპენსიო შენატანებს საპენსიო სააგენტოში.

14. თუ მონაწილე გადაწყვეტს, პენსიაზე გავიდეს საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ, მას შეუძლია განცხადების საფუძველზე შეწყვიტოს ხელფასიდან საპენსიო შენატანების განხორციელება. არ შეიძლება მონაწილემ გააგრძელოს საპენსიო შენატანების განხორციელება პენსიის მიღების დაწყების შემდეგ.

15. საპენსიო სააგენტო მონაწილის ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშიდან პენსიის გადახდას დაიწყებს მისი პენსიაზე გასვლის თარიღის შესახებ შეტყობინების მიღებიდან არაუგვიანეს 30 კალენდარული დღისა.

16. საპენსიო სააგენტო პერიოდულად ადარებს და ამოწმებს მონაცემებს და შეუსაბამობის გამოვლენის შემთხვევაში ახდენს ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამის კორექტირებას. საპენსიო სააგენტომ შეიძლება მოითხოვოს მონაწილისთვის შეცდომით გადახდილი ნებისმიერი თანხის დაბრუნება.

17. საპენსიო სააგენტო განსაზღვრავს ისეთ მონაწილეთა და მათ მემკვიდრეთა წარმომადგენლების დადგენისა და აღრიცხვის წესსა და ფორმას, რომლებსაც, საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად, წარმომადგენლები ან/და მეურვეები ესაჭიროებათ.

მუხლი 33. პენსიის გაცემა მონაწილის შესაძლებლობის შეზღუდვისას

1. მონაწილე უფლებამოსილია შესაძლებლობის შეზღუდვის გამო პენსია მიიღოს საპენსიო ასაკის მიღწევამდე, თუ მას მიენიჭება სათანადო სტატუსი საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად. ამ შემთხვევაში მონაწილე პენსიას მიიღებს ამ კანონის 32-ე მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტებით განსაზღვრული ერთ-ერთი ფორმით.

2. საპენსიო სააგენტო განსაზღვრავს შესაბამის ფორმებსა და პროცედურებს, რომელთა საფუძველზედაც მონაწილე განახორციელებს ამ მუხლით მინიჭებულ უფლებას და მოითხოვს პენსიის საპენსიო ასაკის მიღწევამდე მიღებას.

მუხლი 34. საპენსიო აქტივების მონაწილის მემკვიდრისთვის გადაცემა

1. თუ მონაწილე გარდაიცვალა, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამისი თანხა გადაეცემა მის მემკვიდრეს (მემკვიდრეებს) ამ კანონითა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებით დადგენილი წესით.

2. საპენსიო აქტივების გადაცემა შეიძლება ერთიანი გადახდით ან საპენსიო აქტივების მონაწილის მემკვიდრის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე გადატანით, მემკვიდრის არჩევანის შესაბამისად. მონაწილის მემკვიდრის მიერ ერთიანი გადახდის არჩევის შემთხვევაში მისთვის გადასაცემი თანხა დაიბეგრება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

3. მონაწილის მემკვიდრე საპენსიო სააგენტოში წარადგენს მოთხოვნას საპენსიო სააგენტოს მიერ დამტკიცებული წესის (პროცედურების) შესაბამისად.

4. მონაწილის მემკვიდრისგან ყველა მოთხოვნის მიღების შემდეგ საპენსიო სააგენტო იღებს მის მოთხოვნათა ლეგიტიმურობის დამადასტურებელ დოკუმენტაციას და გადაწყვეტილებას საპენსიო აქტივების მონაწილის მემკვიდრისთვის გადაცემის შესახებ.

5. საპენსიო სააგენტოს შეუძლია მოითხოვოს ნებისმიერი თანხის დაბრუნება, თუ დადგინდა, რომ იგი რომელიმე მონაწილის მემკვიდრეს შეცდომით გადაეცა.

თავი VI. ნდობითი ვალდებულების დარღვევა და მისი შედეგები

მუხლი 35. ნდობითი ვალდებულების დარღვევა

1. ნდობითი ვალდებულების მქონე პირმა საპენსიო აქტივები უნდა მართოს მხოლოდ მონაწილეებისა და მათი მემკვიდრეების ინტერესების შესაბამისად, ამ კანონით დადგენილ მოთხოვნათა გათვალისწინებით. სხვა ინტერესების დაცვა არის ნდობითი ვალდებულების დარღვევა. ნდობითი ვალდებულების მქონე პირი მოვალეობების შესრულებისას ვალდებულია:

ა) მოქმედებდეს კეთილსინდისიერად;

ბ) ზრუნავდეს ისე, როგორც ზრუნავს ანალოგიურ თანამდებობაზე და ანალოგიურ პირობებში მყოფი, საღად მოაზროვნე პირი;

გ) მოქმედებდეს იმ რწმენით, რომ მისი მოქმედება საუკეთესოა საპენსიო აქტივების მესაკუთრეთა ინტერესების დასაცავად.

2. თუ ნდობითი ვალდებულების მქონე პირს არ აქვს რაიმე გადაწყვეტილების მისაღებად საჭირო ცოდნა და ექსპერტიზის ჩატარების შესაძლებლობა, მან უნდა მოიძიოს ამ საკითხზე შესაბამისი სფეროს სათანადო კვალიფიკაციის სპეციალისტის მოსაზრება.

3. ნდობითი ვალდებულების დარღვევად ჩაითვლება ნდობითი ვალდებულების მქონე პირის მიერ მხოლოდ ამ მუხლით განსაზღვრული ვალდებულების დარღვევა, მათ შორის, საპენსიო აქტივების თავის სასარგებლოდ ან აფილირებული პირების სასარგებლოდ გამოყენება, ან საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებით ისეთი გარიგების დადება, რომლის მეორე მხარე ნდობითი ვალდებულების მქონე პირის აფილირებული პირია.

4. ნდობითი ვალდებულების დარღვევად არ ჩაითვლება ნდობითი ვალდებულების მქონე პირის ისეთი ქმედება, რომელიც მან საინვესტიციო საქმიანობის ამ მუხლით დადგენილი მოთხოვნების დაცვით წარმართვის პროცესში განახორციელა, დამდგარი შედეგის მიუხედავად.

5. ნდობითი ვალდებულების დარღვევისთვის პირს დაეკისრება საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული პასუხისმგებლობა.

მუხლი 36. ნდობითი ვალდებულების დარღვევის შედეგები

1. საპენსიო სააგენტომ შეიძლება ნდობითი ვალდებულების მქონე პირს მოსთხოვოს ნდობითი ვალდებულების დარღვევით მიყენებული ზიანის ანაზღაურება.

2. ნდობითი ვალდებულების დარღვევით მიყენებული ზიანის ანაზღაურება რეგულირდება საქართველოს კანონმდებლობით.

3. ნდობითი ვალდებულების დარღვევით მიყენებული ზიანის ანაზღაურების შედეგად ამოღებული თანხები მიექცევა შესაბამისი მონაწილის ან მისი მემკვიდრის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე, ნდობითი ვალდებულების დარღვევით მიყენებული ზიანის პროპორციულად.

მუხლი 37. დასაქმებულის განსაზღვრული შენატანის საპენსიო სქემაში გაწევრების პროცესში დამსაქმებლის ჩარევა და საპენსიო სააგენტოში დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის საპენსიო შენატანისა და საკუთარი საპენსიო შენატანის გადაუხდელობა

1. საპენსიო სააგენტოში დასაქმებულის განსაზღვრული შენატანის საპენსიო სქემაში გაწევრების პროცესში დამსაქმებლის ჩარევა არის ამ კანონის დარღვევა.

2. საპენსიო სააგენტოში დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის საპენსიო შენატანისა და საკუთარი საპენსიო შენატანის გადაუხდელობა არის ამ კანონის დარღვევა და გამოიწვევს ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრებას.

თავი VII. გარდამავალი და დასკვნითი დებულებები

მუხლი 38. გარდამავალი დებულებები

1. საქართველოს მთავრობამ 2018 წლის 15 აგვისტომდე უზრუნველყოს საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − საპენსიო სააგენტოს დებულების დამტკიცება.

2. სამეთვალყურეო საბჭომ 2018 წლის 15 სექტემბრამდე უზრუნველყოს ამ კანონით დადგენილი წესით საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − საპენსიო სააგენტოს დირექტორის თანამდებობაზე დანიშვნა.

3. ეროვნულმა ბანკმა 2018 წლის 1 დეკემბრამდე უზრუნველყოს ამ კანონით გათვალისწინებული სამართლებრივი აქტების მიღება.

4. საჯარო სამართლის იურიდიულმა პირმა − საპენსიო სააგენტომ 2018 წლის 1 დეკემბრამდე უზრუნველყოს ამ კანონით გათვალისწინებული სამართლებრივი აქტების მიღება.

5. საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარის არჩევამდე სამეთვალყურეო საბჭო უფლებაუნარიანია 3 წევრის შემადგენლობით.

6. სამეთვალყურეო საბჭოს პირველ თავმჯდომარეს ირჩევს საქართველოს მთავრობა.

7. საპენსიო სააგენტოს პირველი 3 წლის ბიუჯეტი 100 პროცენტით საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დაფინანსდება. მომდევნო 10 წლის განმავლობაში საპენსიო სააგენტოს ხარჯებმა არ უნდა გადააჭარბოს საპენსიო აქტივების 0,5 პროცენტს, ხოლო ამ პერიოდის გასვლის შემდეგ − 0,25 პროცენტს.

8. საქართველოს პარლამენტი ამ კანონის მე-12 მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ საინვესტიციო საბჭოს პირველი შემადგენლობის 2 წევრს აირჩევს 3 წლის ვადით.

9. ამ კანონის ამოქმედებიდან 5 წლის განმავლობაში საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება მხოლოდ ნაკლებად რისკიან საინვესტიციო პორტფელში.

10. ამ კანონის ამოქმედებიდან 5 წლის განმავლობაში ამ კანონის 27-ე მუხლის 21-ე პუნქტში მითითებულ ერთი ემიტენტის მიერ გამოშვებულ ფასიან ქაღალდებში (გარდა ფულადი სახსრებისა და საბანკო დეპოზიტებისა) საპენსიო აქტივების ინვესტირების ლიმიტია 15 პროცენტი.

11. შესარჩევი კომისიის საქმიანობა პირველ წელს საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დაფინანსდება.

12. ამ კანონის ამოქმედებიდან 9 თვის ვადაში საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ საქართველოს მთავრობას წარუდგინოს სახელმწიფო პენსიის ინდექსაციასთან დაკავშირებული საკანონმდებლო ცვლილებების პაკეტი, რომლითაც უზრუნველყოფილი იქნება ჩანაცვლების კოეფიციენტის შენარჩუნება.

13. საქართველოს მთავრობამ განსაზღვროს ამ კანონით განსაზღვრული, დაგროვებითი საპენსიო სქემით გათვალისწინებული, სახელმწიფოს მიერ ამ სქემაში შესატანი დაფინანსების, აგრეთვე საბიუჯეტო ორგანიზაციებში დასაქმებულთა შემთხვევაში დამსაქმებლის მიერ შესატანი თანადაფინანსების ნაწილში 2019 წელს შესასრულებელი ვალდებულების შესრულების უზრუნველყოფის წესი.

მუხლი 39. კანონის ამოქმედება

1. ეს კანონი, გარდა ამ კანონის მე-7, 21-ე და 29-ე მუხლებისა, ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

2. ამ კანონის მე-7 და 21-ე მუხლები ამოქმედდეს 2019 წლის 1 იანვრიდან.

3. ამ კანონის 29-ე მუხლი ამოქმედდეს 2021 წლის 1 იანვრიდან.

საქართველოს პრეზიდენტი გიორგი მარგველაშვილი

ქუთაისი,

21 ივლისი 2018 წ.

N3303-რს

Закон Грузии

О накопительной пенсии

Глава I. Общие положения

Статья 1. Сфера действия Закона

1. Настоящий Закон регулирует отношения, связанные с накопительной пенсией.

2. Отношения, связанные с накопительной пенсией, осуществляются независимо от обеспечения государственной пенсией и государственной компенсацией.

3. Целью настоящего Закона является управление пенсионными активами в рамках накопительной пенсионной схемы в соответствии с интересами участников.

4. Действие настоящего Закона распространяется:

а) на работодателей;

б) на граждан Грузии, кроме физических лиц – нерезидентов;

в) на постоянно проживающих в Грузии иностранных граждан и лиц без гражданства, кроме физических лиц – нерезидентов;

г) на связанную с накопительной пенсией деятельность компаний по управлению активами, специализированных депозитариев, коммерческих банков, страховых компаний и других лиц.

Статья 2. Разъяснение терминов

Для целей настоящего Закона используемые в Законе термины имеют следующие значения:

а) аффилированное лицо – для любого лица:

а.а) владелец права голоса более 10 процентов долевого участия или владелец менее 10 процентов долевого участия, могущие оказывать прямое или косвенное влияние на процесс принятия решения указанным лицом;

а.б) любое другое юридическое лицо, прямой или косвенный владелец более 25 процентов доли с правом голоса которого в то же время прямо либо косвенно владеет более 25 процентами доли с правом голоса указанного лица;

а.в) лицо, принимающее инвестиционные или административные решения, или любой член наблюдательного органа;

б) компания по управлению активами – юридическое лицо, имеющее доверительное обязательство, с целью управления активами лицензированное Национальным банком или соответствующим регулирующим органом иностранного государства и признанное Национальным банком, которое осуществляет управление пенсионными активами на основании договора об управлении активами, либо лицо, созданное или учрежденное с целью управления активами или (и) дачи инвестиционных рекомендаций международной организацией, государством-членом которой является Грузия и которая не подлежит лицензированию соответствующими регулирующими органами отдельных стран;

в) стратегия размещения активов – инвестиционная стратегия, включающая целевые показатели размещения активов различных классов в инвестиционный портфель, основание определения показателей и допустимые нормы отклонения от целевых показателей, которые зависят от толерантности Пенсионного агентства или (и) компании (компаний) по управлению активами к риску, инвестиционного периода и инвестиционных целей и которые с течением времени могут меняться в соответствии с изменениями указанных параметров;

г) пенсионная схема определенных взносов – пенсионная схема, осуществленные в которую пенсионные взносы в пользу участника исчисляются в порядке, определенном настоящим Законом, и отражаются на индивидуальном пенсионном счете, а расчет полученного процента производится только в результате осуществленных пенсионных взносов и отражения начисленных на индивидуальном пенсионном счете доходов, расходов, излишка, потерь и других доходов (в случае наличия таковых), а пенсия выплачивается в соответствии с настоящим Законом;

д) работодатель – лицо, выплачивающее работнику вознаграждение за выполненную им работу;

е) работник – физическое лицо, которое:

е.а) выполняет обязательства в рамках отношений, регулируемых гражданским законодательством Грузии или (и) трудовым законодательством Грузии либо иностранного государства;

е.б) выполняет обязательства, связанные со службой указанного лица в Вооруженных Силах Грузии, правоохранительных органах и приравненных к ним органах;

е.в) является руководителем (директором) предприятия или организации либо лицом, исполняющим обязанности руководителя (директора);

е.г) работает в публичном учреждении в соответствии с Законом Грузии «О публичной службе»;

ж) единовременная выплата – выплата соответствующей полной стоимости пенсионных активов, числящихся на индивидуальном пенсионном счете;

з) Национальный банк – Национальный банк Грузии;

и) самостоятельно трудоустроенное лицо – индивидуальный предприниматель, физическое лицо, осуществляющие деятельность, предусмотренную пунктом 3 статьи первой Закона Грузии «О предпринимателях», в той части деятельности, которая не подлежит удержанию у источника уплаты;

к) доход самостоятельно трудоустроенного лица:

к.а) в случае с индивидуальным предпринимателем – доход от предпринимательской деятельности, предусмотренной Налоговым кодексом Грузии, подлежащий налогообложению подоходным налогом;

к.б) в случае с лицами, предусмотренными пунктом 3 статьи первой Закона Грузии «О предпринимателях», – доход, подлежащий налогообложению подоходным налогом;

л) индивидуальный пенсионный счет – форма учета, созданная Пенсионным агентством для участника, отражающая взносы, осуществляемые в пользу участника, результаты управления пенсионными активами, суммы, вынесенные в соответствии с настоящим Законом, и все связанные с ними расходы;

м) участник – физическое лицо, которое осуществляет пенсионные взносы или (и) в пользу которого осуществляются пенсионные взносы в накопительной пенсионной схеме Пенсионного агентства;

н) лицо, имеющее доверительное обязательство, – лицо, ответственное в отношении участников в связи с пенсионными активами, которое:

н.а) осуществляет любые полномочия или контроль в процессе управления пенсионными активами, кроме случаев, предусмотренных законом для целей регулирования Национальным банком;

н.б) на основании соответствующего договора Пенсионного агентства дает инвестиционные рекомендации;

н.в) ведет учет сделок и обрабатывает информацию, связанную с этими сделками, ведет или (и) хранит записи об участниках;

о) пенсия – денежная прибыль, полученная в результате участия в накопительной пенсионной схеме, отраженная на индивидуальном пенсионном счете участника, выплачиваемая участникам схемы в размере и порядке, определенных настоящим Законом;

п) программный вывод – периодическое снятие пенсии с индивидуального пенсионного счета в соответствии с настоящим Законом;

р) Документ инвестиционной политики – документ, разработанный инвестиционным советом, определяющий инвестиционную стратегию и принципы, которыми руководствуется (руководствуются) Пенсионное агентство или (и) компания (компании) по управлению активами при принятии решений, связанных с управлением пенсионных активов участников;

с) пенсионный возраст – возраст, определенный Законом Грузии «О государственной пенсии»;

т) пенсионные активы – совокупность всех активов, числящихся на индивидуальном пенсионном счете. На пенсионные активы не распространяется действие Бюджетного кодекса Грузии;

у) пенсионные взносы – сумма, выплачиваемая в пользу участника с целью отражения на его индивидуальном пенсионном счете в размере и порядке, определенных настоящим Законом. Эту сумму выплачивают работодатель, работник и государство, если участник трудоустроен, или (и) самостоятельно трудоустроенное лицо и государство, если участник – самостоятельно трудоустроенное лицо;

ф) наблюдательный совет – наблюдательный совет Пенсионного агентства, в состав которого входят Министр финансов Грузии, Министр экономики и устойчивого развития Грузии, Министр лиц, вынужденно перемещенных с оккупированных территорий, труда, здравоохранения и социальной защиты Грузии и председатель инвестиционного совета, каждый член которого занимает должность члена наблюдательного совета по своей должности;

х) государственные ценные бумаги – ценные бумаги, выпущенные Грузинским государством;

ц) Государственная казна – государственное подведомственное учреждение Министерства финансов Грузии – Казначейская служба;

ч) инвестиционный совет – инвестиционный совет Пенсионного агентства, определяющий инвестиционную политику, связанную с пенсионными активами;

ш) электронная система администрирования пенсионных взносов – обеспеченная информационными технологиями электронная система Пенсионного агентства и соответствующая база данных;

щ) специализированный депозитарий – юридическое лицо, имеющее доверительное обязательство, лицензированное Национальным банком или соответствующим регулирующим органом иностранного государства и признанное Национальным банком, или филиал указанного лица, обеспечивающие Пенсионное агентство услугами специализированного депозитария на основании соответствующего договора;

ы) инвестиционный горизонт – отрезок времени, в течение которого Пенсионное агентство или (и) компания (компании) по управлению активами с учетом толерантности к риску, определенному в соответствии со стратегией размещения активов, и желаемого инвестиционного дохода планируют размещение инвестиции в активы конкретного класса или инвестиционный портфель;

э) инвестиционный портфель – совокупность инвестиционных инструментов, в которой композиция инструментов зависит от инвестиционного периода, инвестиционных целей инвестора и его толерантности к риску;

ю) временный режим специального администрирования – временный режим администрирования Пенсионного агентства, который начинается в соответствии с настоящим Законом и целью которого является обеспечение Национальным банком продолжительности деятельности, связанной с инвестированием пенсионных активов;

я) открытый фондовый инструмент – инвестиция посредством лица или инструмента, который организован и действует как инвестиционная компания в соответствии с законодательством иностранного государства или как инвестиционный фонд в соответствии с законодательством Грузии и вправе выпускать в неограниченном количестве единицы (паи) собственного долевого участия (целый пай или его дробная часть) или долевые ценные бумаги, являющиеся собственностью пропорционально долевому участию в такой компании или фонде. Открытый фондовый инструмент включает также открытый паевой фонд, инвестиционный фонд, другие инвестиционные инструменты, определенные законодательством иностранного государства, оперирующие на основе агрегирования;

я¹) Служба доходов – юридическое лицо публичного права, входящее в сферу управления Министерства финансов Грузии;

я²) ограничение возможности – состояние, определенное Законом Грузии «О медико-социальной экспертизе»;

я³) отборочная комиссия – комиссия, обеспечивающая отбор кандидатур членов инвестиционного совета;

я⁴) заработная плата – доход от оказания услуг, подлежащий налогообложению у источника уплаты, а также доход в виде заработной платы, предусмотренный статьей 101 Налогового кодекса Грузии, в соответствии с налоговым законодательством (кроме доходов, не относящихся согласно статье 104 Налогового кодекса Грузии к доходам, полученным от источника в Грузии, доходов в виде роялти, доходов от сдачи в наем, аренду и инвестиционных доходов);

я⁵) годовая заработная плата/годовой доход – для участников – заработная плата/доход, полученный за период с 1 января до 31 декабря включительно в течение одного года; для новых членов – участников накопительной пенсионной схемы – заработная плата/доход, полученный со дня вступления в члены до 31 декабря включительно того же года;

я⁶) нерезидент – лицо, определенное Налоговым кодексом Грузии.

Глава II. Накопительная пенсионная система

Статья 3. Накопительная пенсионная схема

1. Накопительная пенсионная схема – пенсионная схема определенных взносов.

2. Членство в накопительной пенсионной схеме является обязательным для всех работников, в части дохода, полученного в виде заработной платы, кроме работников, достигших 60 лет (в случае с женщинами – 55 лет) до введения настоящего Закона в действие.

3. Членство в накопительной пенсионной схеме является добровольным для всех работников, достигших 60 лет (в случае с женщинами – 55 лет) до введения настоящего Закона в действие, в части дохода, полученного в виде заработной платы, и для самостоятельно трудоустроенных лиц, в части доходов самостоятельно трудоустроенных лиц.

4. Пенсионные взносы участников–работников и участников – самостоятельно трудоустроенных лиц финансируют работодатели, работники и государство в размере и порядке, определенных настоящим Законом.

5. Работник, достигший 40 лет до введения настоящего Закона в действие и не желающий быть участником, вправе в соответствии со статьей 22 настоящего Закона выйти из накопительной пенсионной схемы.

6. Финансирование пенсионных взносов участников-работников осуществляется следующим образом:

а) при выплате заработной платы работодатель посредством электронной системы осуществляет пенсионный взнос на индивидуальный пенсионный счет участника–работника в размере 2 процентов от налогооблагаемой заработной платы, подлежащей выплате работнику;

б) работодатель от имени участника–работника посредством электронной системы осуществляет пенсионный взнос на индивидуальный пенсионный счет работника в размере 2 процентов от налогооблагаемой заработной платы, подлежащей выплате работнику;

в) участники – самостоятельно трудоустроенные лица осуществляют пенсионные взносы в размере 4 процентов от своего годового дохода;

г) государство в пользу участника зачисляет на индивидуальный пенсионный счет участника 2 процента от объема налогооблагаемой заработной платы работника или (и) доходов самостоятельно трудоустроенного лица, в совокупности не превышающего 24 000 лари, полученных участником в виде годовой заработной платы или (и) самостоятельно трудоустроенным лицом в виде дохода, либо 1 процент, если сумма, полученная участником в виде заработной платы или (и) самостоятельно трудоустроенным лицом в виде дохода, составляет от 24 000 до 60 000 лари. Государство осуществляет пенсионные взносы после подтверждения уведомлением Пенсионного агентства отражения на индивидуальном пенсионном счете участника пенсионных взносов (взноса), предусмотренных подпунктами «а» и «б» или (и) подпунктом «в» настоящего пункта. Государство не осуществляет пенсионные взносы с объема налогооблагаемой годовой заработной платы работника или (и) годового дохода самостоятельно трудоустроенного лица, превышающего 60 000 лари.

Глава III. Пенсионное агентство

Статья 4. Создание Пенсионного агентства

1. Пенсионное агентство – независимое юридическое лицо публичного права, созданное на основании настоящего Закона, ответственное за осуществление, управление и администрирование накопительной пенсионной схемы.

2. Структура, полномочия, порядок деятельности и другие организационное вопросы Пенсионного агентства определяются Положением о Пенсионном агентстве, которое утверждает Правительство Грузии.

3. На предельные размеры вознаграждения за труд сотрудников Пенсионного агентства не распространяются ограничения, установленные законодательством Грузии.

Статья 5. Надзор за деятельностью Пенсионного агентства

1. Наблюдательный совет осуществляет надзор за деятельностью Пенсионного агентства, кроме инвестиционной деятельности.

2. Национальный банк регулирует инвестиционную деятельность Пенсионного агентства в соответствии с настоящим Законом и другими правовыми актами.

Статья 6. Полномочия и обязательства Национального банка

1. Национальный банк в рамках осуществления пруденциального регулирования инвестиционной деятельности Пенсионного агентства проверяет:

а) соответствие Документа инвестиционной политики требованиям, установленным статьей 27 настоящего Закона;

б) соответствие структуры, процедур, связанных с управлением активами, и материально-технических ресурсов Пенсионного агентства установленным Национальным банком минимальным требованиям, необходимым для инвестиционной деятельности, связанной с пенсионными активами;

в) методологию разработки стратегии размещения активов; соответствие инвестиционных решений и активов минимальным требованиям к процедуре отбора компаний по управлению активами, установленным Национальным банком. При этом Национальный банк не оценивает инвестиционные решения Пенсионного агентства;

г) соответствие учетных, расчетных, административных и информационных систем, связанных с инвестиционной деятельностью Пенсионного агентства, и средств коммуникации с заинтересованными сторонами требованиям, уставленным настоящим Законом и Национальным банком;

д) соответствие инвестиционной деятельности Пенсионного агентства лимитам, определенным Документом инвестиционной политики.

2. Национальный банк правомочен:

а) устанавливать дополнительные регулирующие правила для специализированных депозитариев, предоставляющих услуги Пенсионному агентству. Эти правила могут касаться собственного капитала, опыта персонала, технического и программного обеспечения, максимальной цены обслуживания или любых других вопросов, которые Национальный банк сочтет необходимыми для целей исполнения настоящего Закона;

б) требовать от Пенсионного агентства, физических лиц и юридических лиц, оказывающих услуги Пенсионному агентству, и получать любую (в том числе – конфиденциальную) информацию, необходимую для осуществления полномочий, определенных настоящим Законом;

в) требовать от Пенсионного агентства, специализированных депозитариев и компании (компаний) по управлению активами и получать расчетную документацию в установленной им форме и с установленной им периодичностью;

г) проверять на месте Пенсионное агентство, специализированные депозитарии и компанию (компании) по управлению активами в соответствии с настоящим Законом и другими законодательными и подзаконными нормативными актами Грузии;

д) устанавливать дополнительные принципы и правила, которые будут распространяться на процесс отбора Пенсионным агентством открытых фондовых инструментов;

е) в пределах компетенции, определенной настоящим Законом, в случае обнаружения значительных нарушений давать Пенсионному агентству обязательные указания или (и) публичные рекомендации по устранению имеющихся недостатков с указанием разумного срока.

3. Национальный банк обязан отражать в своем годовом отчете соответствие инвестиционной деятельности Пенсионного агентства требованиям настоящего Закона и Национального банка.

4. Национальный банк устанавливает:

а) методологию расчета стоимости пенсионных активов, в том числе – закрытия торгового дня и округления величин;

б) минимальный кредитный рейтинг допустимых инвестиционных финансовых инструментов, деноминированных в национальной валюте и иностранной валюте, предусмотренных статьей 27 настоящего Закона, в которые может осуществляться инвестирование пенсионных активов в соответствии с настоящим Законом и другими законодательными и подзаконными нормативными актами Грузии.

5. Национальный банк предоставляет Пенсионному агентству письменную информацию об ухудшении или возможном ухудшении финансового или организационного положения специализированного депозитария при наличии у него такой информации.

6. Национальный банк осуществляет временный режим специального администрирования, основанием для начала которого являются потери, составляющие более 1 процента пенсионных активов, в результате инвестирования пенсионных активов и связанной с ним деятельности, которые не вызваны изменением рыночных условий, или систематическое неисполнение существенных указаний Национального банка, или ситуация, во время которой Пенсионное агентство временно не может исполнять функции, связанные с инвестиционной деятельностью, и которая предусматривает осуществление Национальным банком временных действий, связанных с инвестиционной деятельностью, в целях обеспечения непрерывности указанной деятельности. Порядок осуществления Национальным банком временного режима специального администрирования и его действия определят Национальный банк.

7. Национальный банк осуществляет другие полномочия, определенные настоящим Законом.

Статья 7. Администрирование накопительной пенсионной схемы

1. Пенсионное агентство с использованием электронной системы администрирования пенсионных взносов осуществляет техническую поддержку членства в накопительной пенсионной схеме и администрирование пенсионных взносов в соответствии с настоящим Законом и для каждого участника открывает индивидуальный пенсионный счет.

2. При выплате заработной платы с банковского счета обязательства работодателя и работника в связи с осуществлением пенсионных взносов выполняются посредством электронной системы администрирования пенсионных взносов.

3. При выплате заработной платы с банковского счета электронная система администрирования пенсионных взносов создает для Государственной казны соответствующую информацию, являющуюся основанием для выполнения государством обязательства, определенного настоящим Законом.

4. При выплате работодателем работнику заработной платы в наличной форме работодатель как в пользу работника, так и от имени работника производит расчет пенсионного взноса в соответствии с настоящим Законом и при выплате заработной платы направляет сумму пенсионного взноса в Пенсионное агентство.

5. При выплате заработной платы в наличной форме основанием для выполнения Государственной казной обязательств, определенных настоящим Законом, является требование Пенсионного агентства, возникающее только в случае, если сумма, направленная работодателем в Пенсионное агентство в соответствии с пунктом 4 настоящей статьи, не меньше суммы соответствующего пенсионного взноса с выплаченной заработной платы, определенной работодателем в декларации о доходах.

6. Самостоятельно трудоустроенные лица осуществляют добровольные пенсионные взносы при декларировании своих годовых доходов.

7. В случае с самостоятельно трудоустроенным лицом основанием для выполнения Государственной казной обязательств, определенных настоящим Законом, является требование Пенсионного агентства, возникающее только в случае, если сумма, направленная самостоятельно трудоустроенным лицом в Пенсионное агентство в соответствии с пунктом 6 настоящей статьи, не меньше суммы соответствующего пенсионного взноса с выплаченной заработной платы, определенной работодателем в декларации о доходах.

8. Пенсионное агентство правомочно перепроверять информацию, предоставляемую работодателями и самостоятельно трудоустроенными лицами Пенсионному агентству, с помощью информационной поддержки Службы доходов.

9. Служба доходов обеспечивает Пенсионное агентство информацией, на основании которой Пенсионное агентство проверяет факты надлежащего выполнения работодателями и участниками обязательства по осуществлению пенсионных взносов или (и) выявляет факты излишне уплаченных сумм, в результате чего:

а) в случае невыполнения или частичного выполнения обязательства работодателя или (и) участника Пенсионное агентство направляет соответствующую информацию в электронной форме работодателю, участнику и Службе доходов, которая на основании указанной информации принимает меры, предусмотренные законодательством Грузии;

б) в случае выявления фактов излишне уплаченных сумм Пенсионное агентство осуществляет администрирование этих сумм в порядке, разработанном Пенсионным агентством.

10. Пенсионное агентство осуществляет управление и администрирование электронной системы администрирования пенсионных взносов, в том числе – посредством третьих лиц.

Статья 8. Права и обязанности Пенсионного агентства

1. Пенсионное агентство ведет учет работников и самостоятельно трудоустроенных лиц, являющихся членами накопительной пенсионной схемы, в накопительной пенсионной схеме и для каждого участника открывает индивидуальный пенсионный счет.

2. Пенсионное агентство распоряжается пенсионными активами в качестве лица, имеющего доверительное управление, в соответствии с интересами участников и их наследников.

3. Пенсионное агентство анализирует накопительную пенсионную схему, оценивает риски, формирует видение, касающееся развития и улучшения накопительной пенсионной схемы, подготавливает соответствующие рекомендации и представляет их наблюдательному совету не реже одного раза в год, в целях совершенствования и развития пенсионной системы осуществляет коммуникацию и ведет консультации с заинтересованными сторонами, осуществляет постоянную заботу об интересах участников и увеличении их числа.

4. В целях налаженного администрирования накопительной пенсионной схемы Пенсионное агентство имеет следующие права и обязанности:

а) открывать счета в Национальном банке или (и) коммерческих банках;

б) осуществлять управление и администрирование электронной системы администрирования пенсионных взносов;

в) заключать договоры с компанией (компаниями) по управлению активами, специализированными депозитариями и лицами – поставщиками любых услуг или (и) товаров, необходимых для осуществления инвестиционной деятельности или административной деятельности;

г) заключать договоры с лицами, предоставляющими бухгалтерские, аудиторские, юридические, актуарные услуги и другие услуги, необходимые для деятельности Пенсионного агентства;

д) требовать и получать от компании (компаний) по управлению активами, специализированных депозитариев, открытых фондовых инструментов и лиц, оказывающих другие услуги, информацию о любых сделках, заключенных от имени Пенсионного агентства;

е) осуществлять администрирование процесса выплаты пенсий;

ж) заключать договоры о приобретении и распоряжении недвижимым имуществом или движимым имуществом (в том числе – оборудованием или программным обеспечением), необходимым для деятельности Пенсионного агентства;

з) нанимать для Пенсионного агентства сотрудников и формировать конкурентоспособную компенсационную структуру в соответствии с настоящим Законом;

и) подготавливать годовой бюджет Пенсионного агентства с целью представления наблюдательному совету для согласования;

к) рассматривать вопросы, связанные с пенсионными взносами.

5. Пенсионное агентство разрабатывает правовые акты о правилах уплаты пенсионных взносов, формах предоставления информации и об администрировании излишне уплаченных сумм.

6. В целях выполнения обязательств Пенсионного агентства, определенных настоящим Законом, и эффективного администрирования накопительной пенсионной схемы любой административный орган в пределах своей компетенции обязан обеспечить Пенсионное агентство персональными данными участников в соответствии с законодательством Грузии.

7. Для осуществления полномочий, предоставленных настоящим Законом, директор Пенсионного агентства издает как индивидуальные административно-правовые акты, так и нормативные административно-правовые акты.

8. Пенсионное агентство на основании исследований, проведенных независимой стороной, представляет обоснование целесообразности изменений пределов расходов, определенных пунктом 7 статьи 38 настоящего Закона, и источник финансирования Пенсионного агентства за 6 месяцев до изменения указанных пределов расходов.

Статья 9. Директор Пенсионного агентства

1. Наблюдательный совет избирает в порядке конкурса и назначает на должность, а также освобождает от должности директора Пенсионного агентства, который руководит деятельностью Пенсионного агентства. Директор Пенсионного агентства назначается на должность сроком на 5 лет.

2. Порядок и условия проведения конкурса по отбору директора Пенсионного агентства определяются настоящим Законом и Положением о Пенсионном агентстве.

3. В случае отсутствия директора Пенсионного агентства или невозможности исполнения им своих обязанностей порядок назначения лица, исполняющего обязанности директора Пенсионного агентства, определяется Положением о Пенсионном агентстве.

4. Директор Пенсионного агентства должен иметь высшее образование в области экономики, финансов или бизнес-права и не менее 5-летний опыт работы на руководящей должности в финансовом институте. На должность директора Пенсионного агентства не может быть назначено лицо, имеющее судимость, или лицо, объявленное в любом государстве банкротом или лицом, не соответствующим должности управляющего финансовым институтом.

5. Если ко времени истечения срока полномочий директора Пенсионного агентства не будет назначен новый директор Пенсионного агентства, действующий директор Пенсионного агентства продолжает осуществлять полномочия в течение не более 90 календарных дней с момента истечения срока его полномочий.

6. Директор Пенсионного агентства представляет Пенсионное агентство в отношениях с третьими лицами и осуществляет полномочия, предоставленные Пенсионному агентству согласно настоящему Закону и Положению о Пенсионном агентстве.

7. Директор Пенсионного агентства с учетом предложений, определенных подпунктами «д» и «ж» пункта первого статьи 13 настоящего Закона, подготавливает годовой бюджет и структуру Пенсионного агентства, которые представляет наблюдательному совету для согласования.

8. Директор Пенсионного агентства в соответствии с наилучшей международной практикой разрабатывает и представляет наблюдательному совету на утверждение правила и принципы, согласно которым будет осуществляться деятельность Пенсионного агентства, в том числе – учет и администрирование индивидуальных пенсионных счетов, начисление на индивидуальных пенсионных счетах пенсионных взносов, расходов, излишков, потерь, других доходов, вырученных сумм и ущерба.

9. Директор Пенсионного агентства в соответствии с настоящим Законом издает правовые акты:

а) о назначении на должность и освобождении от должности сотрудников Пенсионного агентства;

б) по вопросам, представленным ему наблюдательным советом и инвестиционным советом.

10. Директор Пенсионного агентства, кроме случаев, предусмотренных настоящим Законом, выдвигает предложения, связанные с фондом заработной платы и штатным расписанием Пенсионного агентства, которые будут предусмотрены в годовом бюджете Пенсионного агентства.

11. На директора Пенсионного агентства распространяются обязательства, предусмотренные Законом Грузии «О несовместимости интересов и коррупции в публичном учреждении».

12. Директор Пенсионного агентства не может оказывать профессиональные услуги компании по управлению активами или специализированному депозитарию в течение 12 месяцев после освобождения директора Пенсионного агентства от должности.

13. Директор Пенсионного агентства по результатам каждого года представляет Парламенту Грузии отчет о деятельности Пенсионного агентства.

14. Директор Пенсионного агентства освобождается от должности:

а) на основании личного заявления, которое представляет наблюдательному совету;

б) в случае прекращения гражданства Грузии;

в) в случае вступления в отношении него в законную силу обвинительного приговора суда по уголовному делу;

г) в случае признания его судом безвестно отсутствующим или объявления умершим;

д) в случае признания его решением суда поддерживаемым лицом, если решением суда не определено иное;

е) в случае занятия несовместимой для него должности или осуществления несовместимой для него деятельности;

ж) в случае нарушения требований настоящего Закона или (и) ненадлежащего осуществления полномочий, предоставленных ему Законом, и ненадлежащего выполнения обязательств, определенных Законом;

з) в случае смерти.

Статья 10. Наблюдательный совет

1. Наблюдательной совет состоит из 4 членов. Членами наблюдательного совета являются:

а) Министр финансов Грузии;

б) Министр экономики и устойчивого развития Грузии;

в) Министр лиц, вынужденно перемещенных с оккупированных территорий, труда, здравоохранения и социальной защиты Грузии;

г) председатель инвестиционного совета.

2. Наблюдательный совет из числа своих членов избирает председателя наблюдательного совета сроком на 2 года.

3. Председатель инвестиционного совета не может быть председателем наблюдательного совета.

4. Во время избрания председателя наблюдательного совета голосование члена наблюдательного совета за себя не допускается.

5. Наблюдательный совет принимает решение большинством голосов присутствующих на заседании наблюдательного совета. В случае разделения голосов поровну решающим является голос председателя наблюдательного совета.

6. Наблюдательный совет:

а) согласовывает годовой бюджет Пенсионного агентства, численность сотрудников Пенсионного агентства (кроме сотрудников инвестиционной службы Пенсионного агентства) и размеры оплаты их труда;

б) осуществляет надзор за деятельностью директора Пенсионного агентства и дает ему указания;

в) по представлению инвестиционного совета назначает на должность и освобождает от должности старшего инвестиционного офицера;

г) назначает на должность и освобождает от должности директора Пенсионного агентства;

д) определяет и осуществляет надзор за механизмами внутреннего аудита Пенсионного агентства;

е) утверждает порядок и условия определения периодичности программного вывода;

ж) утверждает порядок (процедуры) предъявления наследником участника требования в Пенсионное агентство;

з) согласовывает правовые акты директора Пенсионного агентства, кроме правовых актов, отнесенных к сферам деятельности инвестиционного совета, старшего инвестиционного офицера и инвестиционной службы Пенсионного агентства;

и) обеспечивает проведение независимой аудиторской проверки Пенсионного агентства;

к) осуществляет другую деятельность, определенную настоящим Законом.

7. Наблюдательный совет может быть не согласен с размерами вознаграждений за труд старшего инвестиционного офицера и сотрудников инвестиционной службы Пенсионного агентства и с размером расходов, связанных с их деятельностью, только в случае обоснованного отказа.

8. Другие правила и процедуры, связанные с деятельностью наблюдательного совета, определяются Положением о Пенсионном агентстве.

9. Членам наблюдательного совета не выплачивается вознаграждение за деятельность в наблюдательном совете.

Статья 11. Отборочная комиссия

1. Отборочная комиссия отбирает кандидатуры членов инвестиционного совета с использованием прозрачных процедур отбора и представляет их для утверждения Парламенту Грузии.

2. Процедуры отбора кандидатур членов инвестиционного совета определяет и утверждает отборочная комиссия в соответствии с настоящим Законом.

3. Отборочная комиссия состоит из 7 членов. Членами отборочной комиссии являются: Министр финансов Грузии, Министр экономики и устойчивого развития Грузии, Министр лиц, вынужденно перемещенных с оккупированных территорий, труда, здравоохранения и социальной защиты Грузии, 3 члена Парламента Грузии и 1 независимый член.

4. Независимого члена отборочной комиссии представляет Национальный банк. Независимым членом не может быть сотрудник Национального банка или член совета Национального банка. Независимый член должен иметь не менее чем 10-летний профессиональный опыт работы в финансовом секторе, в том числе – не менее чем 5-летний опыт работы на руководящей должности по направлению управления финансами, инвестициями или (и) рисками.

5. Членов отборочной комиссии – 3 членов Парламента Грузии представляет Парламент Грузии. Полномочия члена отборочной комиссии в отношении членов отборочной комиссии, определенных настоящим пунктом, прекращаются досрочно с прекращением их полномочий в качестве членов Парламента Грузии.

6. У отборочной комиссии имеется председатель, которого отборочная комиссия избирает большинством полного состава. Членам отборочной комиссии, кроме независимого члена, не выплачивается вознаграждение за деятельность в отборочной комиссии. Выплату вознаграждения за труд независимому члену отборочной комиссии обеспечивает Национальный банк. Другие вопросы, связанные с деятельностью отборочной комиссии, финансируются из годового бюджета Пенсионного агентства.

Статья 12. Состав инвестиционного совета

1. В целях определения инвестиционной политики пенсионных активов в Пенсионном агентстве создается инвестиционный совет, состоящий из 5 членов.

2. Членов инвестиционного совета сроком на 5 лет избирает на должность Парламент Грузии большинством полного состава. Если на момент истечения срока полномочий члена инвестиционного совета не будет избран новый член инвестиционного совета, член инвестиционного совета продолжает осуществлять полномочия до избрания нового члена инвестиционного совета.

3. Инвестиционный совет из числа своих членов большинством полного состава, на срок полномочий избирает председателя инвестиционного совета.

4. Во время избрания председателя инвестиционного совета голосование члена инвестиционного совета за себя не допускается.

5. Членом инвестиционного совета может быть избрано добросовестное лицо, имеющее не менее чем 10-летний профессиональный опыт работы по направлению управления финансами, инвестициями, экономикой, рисками или актуарному направлению в финансовом секторе.

6. На каждую незанятую должность члена инвестиционного совета отборочная комиссия объявляет конкурс как на местном, так и на международном уровнях, в том числе – путем опубликования объявления по меньшей мере в одном международном финансовом издании. Для каждой незанятой должности члена инвестиционного совета отборочная комиссия, опираясь на список критериев отбора кандидатур, рассматривает не менее чем 2 кандидатуры. Указанный список подготавливает инвестиционный совет. Отборочная комиссия отбирает кандидатов в члены инвестиционного совета с учетом профессиональных умений, навыков и опыта, большинством полного состава.

7. Член инвестиционного совета не может быть одновременно определенным законодательством Грузии наследником какой-либо очереди члена отборочной комиссии, директора Пенсионного агентства, члена Правительства Грузии или лицом, аффилированным с членом отборочной комиссии, директором Пенсионного агентства, членом Правительства Грузии, либо руководителем или нанятым лицом компании (компаний) по управлению активами, специализированного депозитария или любого лица, оказывающего другие услуги Пенсионному агентству, или бенефициарным собственником долевого участия в компании (компаниях) по управлению активами, специализированном депозитарии или любом лице, оказывающем другие услуги Пенсионному агентству, или лицом, аффилированным с компанией (компаниями) по управлению активами, специализированным депозитарием или любым лицом, оказывающим другие услуги Пенсионному агентству.

8. Членом инвестиционного совета не может быть лицо, имеющее судимость, или лицо, объявленное в любом государстве банкротом или лицом, не соответствующим должности управляющего финансовым институтом.

9. Член инвестиционного совета освобождается от должности в порядке, установленном Регламентом Парламента Грузии:

а) в случае вступления в отношении него в законную силу обвинительного приговора суда;

б) в случае признания его судом безвестно отсутствующим или объявления умершим;

в) в случае признания его решением суда поддерживаемым лицом в соответствии с законодательством Грузии или иностранного государства, если решением суда не определено иное;

г) в случае его ухода в отставку с должности или смерти;

д) в случае нарушения им требований настоящего Закона или (и) ненадлежащего осуществления полномочий, предоставленных Законом, и ненадлежащего выполнения обязательств, определенных Законом;

е) если он трижды подряд не участвовал в заседаниях инвестиционного совета без уважительной на то причины, предусмотренной Положением о Пенсионном агентстве.

10. Члены инвестиционного совета ограничены в получении любых подарков, кредита или вознаграждения от компании (компаний) по управлению активами, специализированных депозитариев или аффилированных с ними лиц либо от других лиц, оказывающих услуги Пенсионному агентству.

11. Членство в инвестиционном совете является оплачиваемой деятельностью и финансируется из бюджета Пенсионного агентства.

12. Член инвестиционного совета не может оказывать профессиональные услуги компании по управлению активами или специализированному депозитарию в течение 12 месяцев по истечении срока членства в инвестиционном совете.

Статья 13. Права и обязанности инвестиционного совета

1. Инвестиционный совет:

а) разрабатывает в соответствии с настоящим Законом Документ инвестиционной политики и без права внесения в него изменений представляет на утверждение директору Пенсионного агентства;

б) в случае необходимости периодически пересматривает и в соответствии с настоящим Законом обновляет Документ инвестиционной политики, в том числе – стратегию размещения активов;

в) не реже одного раза в квартал осуществляет мониторинг и оценку всех видов деятельности, связанных с инвестированием пенсионных активов;

г) осуществляет оценку соответствия инвестиционной деятельности Документу инвестиционной политики и в случае обнаружения несоответствия требует от старшего инвестиционного офицера представления в разумные сроки на утверждение подлежащий выполнению план осуществляемых мероприятий по обеспечению соответствия инвестиционного портфеля;

д) в целях подготовки годового бюджета Пенсионного агентства подготавливает предложения по годовым расходам, связанным с инвестиционной деятельностью, в том числе – с численностью и затратами на оплату труда сотрудников инвестиционной службы Пенсионного агентства, другими платежами, предусмотренными договорными отношениями с лицами, оказывающими услуги, и представляет директору Пенсионного агентства;

е) отбирает специализированного депозитария (депозитариев) и компанию (компании) по управлению активами;

ж) определяет и с целью подготовки годового бюджета Пенсионного агентства представляет директору Пенсионного агентства предложения в связи с размером оплаты труда старшего инвестиционного офицера.

2. Если наблюдательный совет не предусмотрел или предусмотрел частично проект годового бюджета Пенсионного агентства, подготовленного на основании предложений, определенных подпунктами «д» и «ж» пункта первого настоящей статьи, он обязан представить инвестиционному совету обоснованную позицию в связи с указанным.

3. Инвестиционный совет обязан заботиться о повышении вовлеченности компаний по управлению активами и открытых фондовых инструментов в процесс инвестирования пенсионных активов в пределах их компетенции.

4. Инвестиционный совет устанавливает порядок и критерии отбора компаний по управлению активами, критерии и порядок (процедуры) определения объема пенсионных активов, подлежащих передаче в управление компаниям по управлению активами, и сроков их передачи.

5. С учетом тенденций финансового рынка инвестиционный совет должен публично объявить о плане, связанном с долевой пропорцией сумм, размещенных посредством компаний по управлению активами и открытых фондовых инструментов, в полной годовой инвестиции, который должен быть рассчитан на последующий 3-летний период.

6. Инвестиционный совет с учетом настоящего Закона разрабатывает и представляют на утверждение Национальному банку порядок (процедуры), связанный с деятельностью инвестиционного совета.

Статья 14. Инвестиционная служба Пенсионного агентства и старший инвестиционный офицер инвестиционной службы Пенсионного агентства

1. В целях инвестирования пенсионных активов в Пенсионном агентстве создается инвестиционная служба, которой руководит старший инвестиционный офицер.

2. Сотрудников инвестиционной службы Пенсионного агентства по представлению старшего инвестиционного офицера назначает на должность и освобождает от должности директор Пенсионного агентства.

3. Структуру инвестиционной службы Пенсионного агентства по согласованию с инвестиционным советом разрабатывает старший инвестиционный офицер и представляет ее на утверждение директору Пенсионного агентства.

4. Старший инвестиционный офицер осуществляет полномочия, предусмотренные настоящим Законом, посредством инвестиционной службы.

5. Пенсионное агентство обеспечивает старшего инвестиционного офицера и инвестиционную службу всеми ресурсами, необходимыми для осуществления прав и исполнения обязанностей, определенных настоящим Законом и Положением о Пенсионном агентстве, в том числе – людскими и материально-техническими ресурсами, которые предусматриваются в бюджете Пенсионного агентства в соответствии с настоящим Законом.

6. Инвестиционный совет с учетом требований, установленных им для прозрачного и конкурентоспособного отборочного конкурса, отбирает и для назначения на должность представляет наблюдательному совету кандидатуру старшего инвестиционного офицера. Решение в пользу кандидатуры старшего инвестиционного офицера принимается большинством полного состава наблюдательного совета. Права и обязанности старшего инвестиционного офицера определяются настоящим Законом и Положением о Пенсионном агентстве.

7. На должность старшего инвестиционного офицера может быть назначено добросовестное лицо, имеющее не менее чем 10-летний профессиональный опыт работы в финансовом секторе, в том числе – не менее чем 3-летний опыт работы на руководящей должности по направлению управления финансами, инвестициями или (и) рисками.

8. Старший инвестиционный офицер участвует в разработке инвестиционной политики пенсионных активов в соответствии с настоящим Законом.

9. Старший инвестиционный офицер ответствен за инвестирование пенсионных активов согласно Документу инвестиционной политики.

10. Другие права и обязанности старшего инвестиционного офицера определяются Положением о Пенсионном агентстве.

11. На старших инвестиционных офицеров распространяются обязательства, предусмотренные Законом Грузии «О несовместимости интересов и коррупции в публичном учреждении». Старшие инвестиционные офицеры также ограничены в получении любых подарков, кредитов или вознаграждения от компаний по управлению активами, специализированных депозитариев или аффилированных с ними лиц, либо от других лиц, оказывающих услуги Пенсионному агентству. Старшие инвестиционные офицеры обязаны ежегодно представлять юридическому лицу публичного права – Бюро публичной службы декларацию об имущественном положении должностного лица.

12. Старшие инвестиционные офицеры не могут оказывать профессиональные услуги компаниям по управлению активами или специализированным депозитариям в течение 12 месяцев после освобождения от должности.

13. Старший инвестиционный офицер может быть освобожден от должности наблюдательным советом на основании обращения инвестиционного совета.

Статья 15. Лица, имеющие доверительные обязательства

1. Для целей настоящего Закона члены инвестиционного совета и старший инвестиционный офицер являются лицами, имеющими доверительные обязательства.

2. Доверительное обязательство не распространяется на членов наблюдательного совета, кроме председателя инвестиционного совета.

3. Сотрудники Пенсионного агентства, имеющие непосредственное отношение к инвестиционной деятельности, связанной с пенсионными активами, считаются лицами, имеющими доверительные обязательства.

Статья 16. Заседание наблюдательного совета и процедуры его проведения

1. Заседания наблюдательного совета проводятся по мере необходимости, но не реже одного раза в квартал. Заседание наблюдательного совета может проводиться с использованием средств электронной коммуникации.

2. Заседание наблюдательного совета ведет председатель наблюдательного совета, а в случае его отсутствия – лицо, исполняющее обязанности председателя наблюдательного совета, или другой член наблюдательного совета.

3. Каждый член наблюдательного совета обладает правом одного голоса и не вправе передать указанное право голоса другому лицу. Наблюдательный совет правомочен принимать решения, если на заседании наблюдательного совета присутствуют не менее 3 членов наблюдательного совета. В случае разделения голосов поровну решающим является голос председателя наблюдательного совета.

4. Наблюдательный совет вправе приглашать на заседания наблюдательного совета любого из сотрудников Пенсионного агентства.

Статья 17. Заседание инвестиционного совета и процедуры его проведения

1. Заседания инвестиционного совета проводятся по мере необходимости, но не реже одного раза в квартал. Заседание инвестиционного совета может проводиться с использованием средств электронной коммуникации.

2. Заседание инвестиционного совета направляет председатель инвестиционного совета, а в случае его отсутствия – другой член инвестиционного совета, избранный председательствующим на заседании инвестиционного совета.

3. Каждый член инвестиционного совета обладает правом одного голоса и не вправе передать указанное право голоса другому лицу. Инвестиционный совет правомочен принимать решения, если на заседании инвестиционного совета присутствуют не менее 3 членов инвестиционного совета. В случае разделения голосов поровну решающим является голос председателя инвестиционного совета.

4. Директор Пенсионного агентства и старший инвестиционный офицер правомочны присутствовать на заседаниях инвестиционного совета без права голоса.

5. Инвестиционный совет вправе приглашать на заседания инвестиционного совета любого из сотрудников Пенсионного агентства.

Статья 18. Источники финансирования Пенсионного агентства, годовой бюджет Пенсионного агентства

1. Деятельность Пенсионного агентства финансируется за счет пенсионных активов участников, в виде платы за годовое обслуживание пенсионных активов, что выражается в процентном объеме пенсионных активов. Пенсионное агентство правомочно определить периодичность вывода суммы указанной платы.

2. Проект годового бюджета Пенсионного агентства должен вести раздельный учет:

а) бюджета инвестиционной деятельности, в том числе – инвестиционной службы Пенсионного агентства, комиссионных за услуги, подлежащих уплате компании (компаниям) по управлению активами и специализированному депозитарию (депозитариям), и расходов инвестиционного совета;

б) управленческих и административных расходов Пенсионного агентства;

в) перераспределения общих расходов.

3. В годовом бюджете Пенсионного агентства должен быть определен процентный размер платы за годовые услуги как в полном объеме, так и по отдельности в отношении инвестиционной деятельности и административно-управленческой деятельности.

4. Директор Пенсионного агентства не позднее 1 ноября каждого бюджетного года представляет на утверждение наблюдательному совету проект бюджета Пенсионного агентства на следующий год.

Статья 19. Отчетность и подотчетность Пенсионного агентства

1. Пенсионное агентство обязано ежегодно, не позднее 5-го месяца после окончания календарного года публиковать на официальной веб-странице Пенсионного агентства годовой отчет об осуществленной деятельности Пенсионного агентства. Этот отчет должен включать следующую информацию:

а) годовая финансовая отчетность в соответствии с международными стандартами, аудированная одной из четырех крупнейших мировых аудиторских компаний, которую отбирает Парламент Грузии. Отобранной аудиторской компании предоставляется возможность непрерывно осуществлять аудирование годовой финансовой отчетности только трижды;

б) информация об итоговой абсолютной доходности в срезе каждого инвестиционного портфеля, определенного пунктом 4 статьи 27 настоящего Закона, в том числе – по классам активов, относительно доходности в отношении соответствующих целевых показателей;

в) информация о стоимости и пропорции пенсионных активов, инвестированных по инвестиционным портфелям, определенным пунктом 4 статьи 27 настоящего Закона; как целевое, так и фактическое распределение классов активов;

г) информация о результатах, целевых показателях инвестиционной деятельности каждой компании по управлению активами и показателях отклонения от них – по отдельности, для финансовых инструментов, деноминированных в национальной валюте и иностранной валюте;

д) отчет о всех других платежах, в том числе – о комиссионных, стоимости других услуг и финансовой сделки специализированного депозитария;

е) другая информация, предусмотренная законодательством Грузии или (и) истребуемая Национальным банком.

2. Пенсионное агентство обязано не позднее 3 месяцев после истечения первых 6 месяцев календарного года представлять Парламенту Грузии обзор деятельности, осуществленной им в течение 6 месяцев.

3. Пенсионное агентство обязано ежегодно, не позднее 5 месяцев после завершения календарного года представлять Парламенту Грузии годовой отчет об осуществленной им деятельности.

4. Положением о Пенсионном агентстве могут быть определены расчет с более короткими интервалами и публичность итоговой стоимости пенсионных активов.

5. Пенсионное агентство правомочно публиковать другую информацию (в том числе – неаудированную финансовую отчетность) с определенной им периодичностью.

Статья 20. Аудит

1. В Пенсионном агентстве создается Служба внутреннего аудита, которая подотчетна только наблюдательному совету. Начальника Службы внутреннего аудита по представлению наблюдательного совета назначает на должность и освобождает от должности директор Пенсионного агентства.

2. Службе внутреннего аудита должны быть доступны все записи и документы, в том числе – информация о деятельности сотрудников Пенсионного агентства и членов инвестиционного совета.

3. Структура, полномочия и порядок деятельности Службы внутреннего аудита определяются Положением о Пенсионном агентстве.

4. Наблюдательный совет ежегодно обеспечивает проведение независимой аудиторской проверки Пенсионного агентства в соответствии с законодательством Грузии.

Глава IV. Участие в накопительной пенсионной схеме

Статья 21. Участие в накопительной пенсионной схеме

1. Работники, кроме работников, которым до введения настоящего Закона в действие исполнилось 60 лет (в случае с женщинами – 55 лет), становятся участниками с получением ими первой заработной платы после введения настоящей статьи в действие.

2. Работники вправе отказаться от участия в накопительной пенсионной схеме в соответствии с настоящим Законом.

3. Работники, достигшие до введения настоящего Закона в действие 60 лет (в случае с женщинами – 55 лет), и самостоятельно трудоустроенные лица становятся участниками добровольно, в соответствии с настоящим Законом.

4. Работники, достигшие до введения настоящего Закона в действие 60 лет (в случае с женщинами – 55 лет), и самостоятельно трудоустроенные лица становятся участниками с осуществлением ими первого пенсионного взноса после введения настоящей статьи в действие.

Статья 22. Отказ от участия в накопительной пенсионной схеме

1. Если работник, достигший 40 лет до введения настоящего Закона в действие, не желает быть участником, он вправе в порядке, определенном Пенсионным агентством, письменно обратиться в Пенсионное агентство и выйти из накопительной пенсионной схемы в порядке, обязательном в этой схеме, автоматически в 5-месячный срок со дня вступления в члены, но не ранее 3 месяцев со дня членства. В противном случае работник остается участником данной схемы.

2. Работодателю запрещается убеждать либо переубеждать или в какой- либо иной форме воздействовать на работника в связи с отказом от участия в накопительной пенсионной схеме.

3. В случае отказа работника от участия в накопительной пенсионной схеме в соответствии с пунктом первым настоящей статьи:

а) взносы, осуществленные работодателем от имени работника, в пользу работника и отраженные на его индивидуальном пенсионном счете, а также инвестиционный доход от этих взносов за вычетом соответствующих расходов подлежат налогообложению в соответствии с законодательством Грузии и возвращаются работнику в порядке, определенном Пенсионным агентством;

б) взносы, осуществленные работодателем в пользу работника и отраженные на его индивидуальном пенсионном счете, а также инвестиционный доход от этих взносов за вычетом соответствующих расходов возвращаются работнику или его правопреемнику в порядке, определенном Пенсионным агентством;

в) взносы, осуществленные государством в пользу работника на его индивидуальный пенсионный счет, и инвестиционный доход от этих взносов за вычетом соответствующих расходов перечисляются на единый счет Государственной казны в порядке, определенном Пенсионным агентством.

4. Работник, отказавшийся от участия в накопительной пенсионной схеме в случае, предусмотренном пунктом первым настоящей статьи, может в любое время вновь стать участником накопительной пенсионной схемы в порядке, определенном Пенсионным агентством. При повторном членстве работника осуществление взносов работника, работодателя и государства начинается с выплатой работнику первой заработной платы после членства, а указанный участник считается лицом, ставшим участником накопительной пенсионной схемы в обязательном порядке, и его права в связи с пенсионными активами, числящимися на его индивидуальном пенсионном счете в Пенсионном агентстве, определяются настоящим Законом.

5. Выплата первой заработной платы работнику, ставшему участником в соответствии с пунктом 4 настоящей статьи, влечет создание первичных информационных записей об этом участнике в электронной системе администрирования пенсионных взносов, что подтверждает членство работника в накопительной пенсионной схеме и становится основанием для открытия соответствующего индивидуального пенсионного счета.

Статья 23. Продлеваемость участия в накопительной пенсионной схеме

1. Участник-работник, которому временно приостановлена выплата суммы в виде заработной платы, временно приостанавливает осуществление пенсионных взносов в накопительной пенсионной схеме. Участник возобновляет осуществление пенсионных взносов с возобновлением выплаты ему сумм заработной платы. Если участник прекращает осуществление пенсионных взносов ввиду прекращения трудовых отношений, отпуска по беременности, родам и уходу за ребенком, при усыновлении новорожденного ребенка либо ввиду временной или длительной нетрудоспособности, пенсионные активы остаются на его индивидуальном пенсионном счете в соответствии с настоящим Законом.

2. Участник-самостоятельно трудоустроенное лицо, приостанавливающее осуществление пенсионных взносов, вправе возобновить осуществление пенсионных взносов в любое время.

3. Участник, решивший навсегда покинуть Грузию, вправе потребовать получения суммы соответствующей стоимости пенсионных активов, числящихся на его индивидуальном пенсионном счете, в форме единовременной выплаты или программного вывода. Это требование подлежит удовлетворению при условии, что участник представит надлежащим образом заверенный документ, удостоверяющий его право на законное, постоянное проживание в иностранном государстве.

4. В случае, предусмотренном пунктом 3 настоящей статьи, из суммы, подлежащей получению с индивидуального пенсионного счета участника, удерживается стоимость пенсионных активов пропорционально государственным взносам, осуществленным в его пользу, а оставшаяся, подлежащая получению сумма облагается налогом в соответствии с законодательством Грузии.

ГлаваV. Пенсионные активы и их инвестирование

Статья 24. Право участника на пенсионные активы

1. Пенсионные активы, отраженные на индивидуальном пенсионном счете участника, являются собственностью участника. Право на распоряжение указанной собственностью возникает только по достижении пенсионного возраста или в других случаях, предусмотренных настоящим Законом.

2. Не допускается: закладывать, обременять в правовом отношении имущественные права участника на его пенсионные активы, передавать право собственности на них третьему лицу или отчуждать их иным образом с целью удовлетворения или обеспечения какого-либо требования к участнику. Пенсионные активы, числящиеся на индивидуальном пенсионном счете участника, не подлежат исполнению, не могут быть включены в массу при его банкротстве или банкротстве Пенсионного агентства, и в отношении них не действует какая-либо процедура расчета.

Статья 25. Индивидуальные пенсионные счета в Пенсионном агентстве

1. Пенсионные взносы отражаются на индивидуальных пенсионных счетах участника.

2. Пенсионное агентство со вступлением участника в члены накопительной пенсионной схемы открывает ему индивидуальный пенсионный счет и обеспечивает доступность для него информации об этом индивидуальном пенсионном счете с помощью средств дистанционного электронного доступа. Вопросы, связанные с открытием индивидуального пенсионного счета, методологией расчета стоимости индивидуального пенсионного счета, а также другие вопросы, касающиеся индивидуального пенсионного счета, определяются Пенсионным агентством.

3. Расчет стоимости индивидуального пенсионного счета производится, и информация об этом становится доступной для участника не реже одного раза в квартал.

4. Пенсионное агентство разрабатывает и представляет на утверждение Национальному банку методологию расчета стоимости пенсионных активов.

5. Если Пенсионное агентство установит, что работодателем, работником или самостоятельно трудоустроенным лицом внесена излишняя сумма, администрирование излишней суммы осуществляется в порядке, определенном Пенсионным агентством.

Статья 26. Специализированный депозитарий

1. Инвестиционный совет обязан отобрать одного или нескольких специализированных депозитариев, на которого (которых) возложит обязательство по хранению пенсионных активов, и заключить с ним (с ними) об этом договор на депозитарное обслуживание. Специализированный депозитарий и трудоустроенные им лица, имеющие дискреционные полномочия в связи с пенсионными активами, для целей настоящего Закона являются лицами, имеющими доверительные обязательства.

2. Инвестиционный совет отбирает специализированного депозитария в порядке конкурса. Условия и процедуры проведения конкурса, в том числе – требования к предварительному отбору специализированного депозитария, определяет и утверждает инвестиционный совет. На процесс указанного отбора не распространяется законодательство Грузии о государственных закупках.

3. Специализированный депозитарий может оказывать услуги более чем одному лицу, но должен вести учет и хранить пенсионные активы Пенсионного агентства, связанные с ними операции и записи отдельно от активов и записей любого другого лица или (и) собственных активов или (и) записей.

4. Зарегистрированный в Грузии специализированный депозитарий, оказывающий услуги Пенсионному агентству, должен быть лицензированным и удовлетворять требования, установленные Национальным банком. Зарегистрированное за пределами Грузии лицо, оказывающее депозитарные услуги, должно быть лицензированным соответствующим регулирующим органом иностранного государства и признанным Национальным банком. Такой специализированный депозитарий должен быть действующим, в отношении него не должно вестись дело о неплатежеспособности, и он должен удовлетворять требования законодательства соответствующего государства.

5. В то же время специализированный депозитарий:

а) не должен действовать как компания по управлению активами;

б) не должен быть лицом, аффилированным с членом компании по управлению активами или наблюдательного совета либо с членом инвестиционного совета;

в) не должен брать или предоставлять суммы взаймы компании по управлению активами или аффилированному с ней лицу.

6. Специализированный депозитарий исполняет следующие функции:

а) осуществляет прием и хранение ценных бумаг, составляющих пенсионные активы;

б) осуществляет прием и хранение копий перечислений и расчетных документов о выдаче денежных средств, составляющих пенсионные активы;

в) осуществляет записи в соответствующих отчетах реестра пенсионных активов, размещенных в специализированном депозитарии;

г) обеспечивает Пенсионное агентство любой необходимой информацией для оказания ему помощи в исполнении обязательств, определенных настоящим Законом;

д) обеспечивает соответствие документов о приобретении и распоряжении пенсионными активами законодательству Грузии и требованиям, установленным Пенсионным агентством.

7. Договор на депозитарное обслуживание, заключенный между Пенсионным агентством и специализированным депозитарием, должен охватывать, как минимум, следующие вопросы:

а) обязательства специализированного депозитария;

б) сроки и форма выполнения обязательств специализированным депозитарием;

в) размер и порядок расчета суммы вознаграждения специализированного депозитария;

г) другие требования, установленные законодательством Грузии.

8. В случае отмены лицензии специализированного депозитария, любого существенного нарушения или ненадлежащего исполнения договора об оказании услуг специализированного депозитария либо начала в отношении специализированного депозитария производства по делу о неплатежеспособности Пенсионное агентство направляет специализированному депозитарию уведомление о расторжении договора об оказании услуг специализированного депозитария и незамедлительно сообщает об этом Национальному банку и инвестиционному совету.

9. Каждое изменение специализированного депозитария осуществляется в форме, обеспечивающей непрерывное обслуживание Пенсионного агентства специализированным депозитарием.

10. В случае расторжения договора об оказании услуг специализированного депозитария специализированный депозитарий передает размещенные у него пенсионные активы и все документы, связанные с выполнением им обязательств, новому специализированному депозитарию в сроки, определенные договором или дополнительно согласованные сторонами.

11. Пенсионные активы, размещенные в специализированном депозитарии в соответствии с настоящей статьей, не являются собственностью специализированного депозитария, не могут быть обращены для целей выполнения обязательств специализированного депозитария, не являются частью активов специализированного депозитария, на которую могут распространяться процедуры банкротства, и не подлежат какому-либо процессу расчета, кроме расчета, связанного с процессом инвестирования пенсионных активов.

12. Если инвестиционный совет установит нецелесообразность размещения пенсионных активов Грузии в одном специализированном депозитарии, для размещения пенсионных активов Грузии может быть отобран второй специализированный депозитарий. В таком случае отбор специализированного депозитария и заключение с ним договора осуществляются в порядке, установленном настоящей статьей.

Статья 27. Инвестирование пенсионных активов

1. Инвестирование пенсионных активов может осуществляться только с соблюдением требований настоящего Закона, с целью максимального роста (с учетом инфляции) реальной выручки от них в течение инвестиционного горизонта, в соответствии с интересами участников, с соблюдением принципов благонадежного инвестирования.

2. Принципами благонадежного инвестирования являются:

а) максимальное увеличение (с учетом инфляции) реальной выручки от пенсионных активов в долгосрочный период в результате их инвестирования;

б) диверсификация инвестиций;

в) безопасность пенсионных активов в условиях долгосрочного инвестирования;

г) сохранение адекватной ликвидности.

3. Инвестирование пенсионных активов осуществляется в трех инвестиционных портфелях, имеющих разные степени риска и ожидаемую доходность. Участник вправе самостоятельно решать, какой инвестиционный портфель или какая комбинация инвестиционных портфелей наиболее приемлема для его толерантности к риску. В месячный срок после членства в накопительной пенсионной схеме участник с помощью средств дистанционного электронного доступа или (и) заявлением фиксирует решение о том, какой инвестиционный портфель или какая комбинация инвестиционных портфелей приемлема для него

4. До тех пор, пока участник не воспользуется правом, предоставленным ему пунктом 3 настоящей статьи, инвестирование пенсионных активов осуществляется с соблюдением следующих принципов:

а) пенсионные активы участника в возрасте до 40 лет на момент членства – высокорисковый инвестиционный портфель;

б) пенсионные активы участника в возрасте от 40 до 50 лет на момент членства – среднерисковый инвестиционный портфель;

в) пенсионные активы участника в возрасте от 50 лет и старше на момент членства – низкорисковый инвестиционный портфель.

5. Участник вправе полностью или частично поменять выбранный им инвестиционный портфель или (и) компанию по управлению активами с периодичностью, определенной в соответствии с настоящим Законом и наблюдательным советом путем согласования с инвестиционным советом. Этот период не должен быть менее 12 месяцев. Изменения могут коснуться сумм, числящихся на индивидуальном пенсионом счете, или (и) будущих пенсионных взносов.

6. Инвестиционный совет с соблюдением принципов, определенных настоящей статьей, разрабатывает Документ инвестиционной политики, согласно которому будет осуществляться инвестирование пенсионных активов.

7. Документ инвестиционной политики для целей инвестирования пенсионных активов, в срезе каждого типа инвестиционного портфеля должен четко определять, как минимум, следующие вопросы:

а) инвестиционные цели;

б) стратегия размещения активов и максимально допустимые нормы отклонения от стратегии размещения активов для каждого класса активов и целевых инвестиционных показателей;

в) профиль полных рисков и матрица толерантности к отдельным рискам, с указанием инвестиционного горизонта действия инвестиционного портфеля;

г) процедуры, в соответствии с которыми принимаются инвестиционные решения, в том числе – осуществляются отбор, мониторинг, оценка компаний по управлению активами, специализированных депозитариев, лиц, оказывающих другие услуги, связанные с инвестиционной деятельностью, и расторжение с ними договора в соответствии с настоящим Законом. В каждом инвестиционном портфеле инвестиции должны планироваться с расчетом, чтобы к концу инвестиционного горизонта, с высокой достоверностью (с вероятностью в 95 или более процентов) была ожидаема положительная реальная выручка (с учетом инфляции) от инвестирования.

8. Каждый инвестиционный портфель должен предусматривать разный инвестиционный горизонт, определяемый инвестиционным советом в соответствии с требованиями, установленными настоящим Законом. При этом:

а) инвестиционный горизонт низкорискового инвестиционного портфеля не должен быть менее 5 лет;

б) инвестиционный горизонт среднерискового инвестиционного портфеля должен превышать инвестиционный горизонт низкорискового инвестиционного портфеля;

в) инвестиционный горизонт высокорискового инвестиционного портфеля должен превышать инвестиционный горизонт среднерискового инвестиционного портфеля.

9. Выручка от инвестирования, осуществленного с помощью каждого инвестиционного портфеля, и эффективность инвестиционной политики оцениваются с учетом сроков инвестиционного горизонта и степени риска инвестиционного портфеля, сформированного в результате осуществленного инвестирования.

10. Инвестиционный совет определяет порядок и периодичность пересмотра Документа инвестиционной политики. Документ инвестиционной политики должен пересматриваться не реже одного раза в год.

11. В целях реагирования на значительные колебания на финансовых рынках и связанные с ними риски инвестиционный совет обязан рассматривать необходимость внесения изменений в Документ инвестиционной политики.

12. Типы инвестиционных портфелей, указанных в пункте 3 настоящей статьи, и допустимые инвестиционные лимиты в срезе широких классов активов определяются следующим образом:

а) низкорисковый инвестиционный портфель:

а.а) денежные средства и депозиты – до 75 процентов;

а.б) заемные ценные бумаги – до 100 процентов;

а.в) долевые ценные бумаги – до 20 процентов;

б) среднерисковый инвестиционный портфель:

б.а) денежные средства и депозиты – до 50 процентов;

б.б) заемные ценные бумаги – до 75 процентов;

б.в) долевые ценные бумаги – от 20 до 40 процентов;

б.г) другие типы активов – до 10 процентов;

в) высокорисковый инвестиционный портфель:

в.а) денежные средства и депозиты – до 25 процентов;

в.б) заемные ценные бумаги – до 50 процентов;

в.в) долевые ценные бумаги – от 40 до 60 процентов;

в.г) другие типы активов – до 10 процентов.

13. Максимальные пределы размещения в инвестиционные финансовые инструменты, деноминированные в иностранной валюте, в срезе инвестиционного портфеля определяются следующим образом:

а) низкорисковый инвестиционный портфель – 20 процентов;

б) среднерисковый инвестиционный портфель – 40 процентов;

в) высокорисковый инвестиционный портфель – 60 процентов.

14. Национальный банк и инвестиционный совет правомочны представлять наблюдательному совету рекомендации по изменению инвестиционных лимитов и ограничений, предусмотренных настоящим Законом, если указанные лимиты и ограничения препятствуют оптимальному размещению пенсионных активов с учетом наилучших интересов участников.

15. Инвестиционный совет для каждой компании по управлению активами (при наличии) утверждает детальное инвестиционное руководство для каждого типа инвестиционного портфеля, которое должно включать, как минимум, целевые показатели (планку) отдачи, предельные показатели отклонения рисков к отдаче в отношении целевых показателей, допустимые и запрещенные инвестиции, кредитные риски, инвестиционный горизонт, рейтинговые пределы в соответствии с Документом инвестиционной политики и настоящим Законом.

16. Инвестирование пенсионных активов может осуществляться в деноминированные в иностранной валюте следующие инвестиционные финансовые инструменты:

а) денежные средства, в том числе – банковские счета в коммерческих банках, лицензированных банковским регулирующим органом государства, в отношении которых не ведется производство по делу о неплатежеспособности и лицензия которых не приостановлена;

б) государственные ценные бумаги;

в) заемные ценные бумаги, выпущенные международными финансовыми институтами;

г) ценные бумаги, выпущенные государством, самоуправляющейся единицей или государственным агентством, в случае наличия в отношении них надлежащих гарантий от соответствующего государства;

д) корпоративные заемные ценные бумаги, зарегистрированные соответствующим регулирующим органом и размещенные путем публичного или частного предложения;

е) акции предприятий или глобальные депозитарные расписки, зарегистрированные соответствующим регулирующим органом рынка капитала государства и размещенные путем публичного предложения, торговля которыми осуществляется на фондовой бирже при условии, что за ними будет осуществляться продлеваемый надзор со стороны соответствующего регулирующего органа;

ж) открытые фондовые инструменты;

з) другие финансовые инструменты или (и) нефинансовые активы, которые могут быть допущены Национальным банком для инвестирования.

17. Инвестирование пенсионных активов может осуществляться только в деноминированные в национальной валюте следующие инвестиционные финансовые инструменты:

а) денежные средства, в том числе – банковские счета в коммерческих банках, лицензированных Национальным банком, в отношении которых не ведется производство по делу о неплатежеспособности и лицензия которых не отменена;

б) государственные ценные бумаги; ценные бумаги, выпущенные самоуправляющейся единицей;

в) заемные ценные бумаги, выпущенные международными финансовыми институтами;

г) корпоративные заемные ценные бумаги, зарегистрированные соответствующим регулирующим органом в Грузии и размещенные путем публичного или частного предложения;

д) акции предприятий, размещенные путем публичного предложения в Списке фондовых бирж, лицензированных в Грузии или иностранном государстве, в отношении которых осуществляется продлеваемый надзор со стороны соответствующего регулирующего лица;

е) зарегистрированные в Грузии и регулируемые открытые фондовые инструменты;

ж) другие финансовые инструменты или (и) нефинансовые инструменты, которые могут быть допущены Национальным банком для инвестирования.

18. Национальный банк устанавливает минимально допустимый рейтинг для любых видов инвестиционных инструментов или (и) эмитентов, определенных настоящей статьей.

19. Национальный банк вправе установить дополнительные требования для любых видов инвестиционных инструментов или (и) эмитентов, определенных настоящей статьей.

20. Запрещается инвестирование пенсионных активов:

а) в активы, отчуждение которых запрещается законом;

б) в опционы, другие договоры, связанные с фьючерсными и форвардными сделками и ценными бумагами, и в финансовые активы, кроме деривативов, подлежащих использованию в стратегии хеджирования, которые служат минимизации рисков и в то же время не увеличивают открытые позиции;

в) в недвижимое имущество или физические активы;

г) в любое имущество компании по управлению активами, специализированного депозитария, члена наблюдательного совета, члена инвестиционного совета или аффилированных с ними лиц;

д) в ценные бумаги, выпущенные:

д.а) компанией по управлению активами или аффилированным с ней лицом;

д.б) специализированным депозитарием, оказывающим услуги Пенсионному агентству или (и) компании по управлению активами, или аффилированным с ним лицом;

е) в другие финансовые инструменты или (и) нефинансовые инструменты, определенные Национальным банком.

21. Не допускается инвестирование более 5 процентов пенсионных активов в ценные бумаги (кроме денежных средств и банковских депозитов), выпущенные одним эмитентом.

22. Не допускается владение более чем 10 процентами ценных бумаг, находящихся в обращении одного эмитента.

23. Ограничения, предусмотренные пунктами 21 и 22 настоящей статьи, не распространяются на ценные бумаги, эмитированные международными финансовыми институтами с не менее AA- (или эквивалентным ему) кредитным рейтингом, признанным Правительством Грузии, Национальным банком или Правительством Грузии.

24. Пенсионные активы не могут быть отчуждены:

а) специализированному депозитарию, обслуживающему указанные пенсионные активы;

б) компании по управлению активами, обслуживающей указанные пенсионные активы;

в) члену наблюдательного совета или члену инвестиционного совета;

г) любому лицу, являющемуся лицом, аффилированным с компанией по управлению активами, специализированным депозитарием, членом наблюдательного совета или членом инвестиционного совета.

25. Компания по управлению активами не может выдавать какие-либо займы или гарантии в пользу лица, указанного в подпункте «г» пункта 24 настоящей статьи.

26. Компания по управлению активами осуществляет реализацию права голоса в связи со всеми долевыми ценными бумагами, находящимися под ее управлением, от имени участников, только с учетом интересов участников и их наследников.

Статья 28. Компания по управлению активами

1. Инвестиционный совет правомочен с соблюдением установленных критериев и процедур принимать решение о передаче пенсионных активов в управление компании по управлению активами. В таком случае Пенсионное агентство заключает с компанией по управлению активами соответствующий договор.

2. Компания по управлению активами обязана управлять пенсионными активами в соответствии с договором об управлении пенсионными активами и детальным инвестиционным руководством, утвержденным инвестиционным советом, разработанным на основании Документа инвестиционной политики. Компания по управлению активами и трудоустроенные ею лица, обладающие дискреционными полномочиями в связи с пенсионными активами, являются лицами, имеющими доверительные обязательства в соответствии с настоящим Законом.

3. Компания по управлению активами, представляющая собой зарегистрированное в Грузии юридическое лицо, должна иметь лицензию, выданную в соответствии с законодательством Грузии. Такая компания по управлению активами должна удовлетворять следующие требования:

а) должна осуществлять свою деятельность непрерывно в течение последних 3 лет и в отношении нее не должны вестись производство по делу о неплатежеспособности либо процедуры приостановления или отмены лицензии;

б) не должна быть лицом, аффилированным с отобранным Пенсионным агентством специализированным депозитарием, членом наблюдательного совета и членом инвестиционного совета;

в) не должна брать или предоставлять суммы взаймы специализированному депозитарию или аффилированному с ним лицу.

4. Национальный банк правомочен устанавливать минимально допустимый рейтинг или (и) дополнительные требования к зарегистрированной в Грузии компании по управлению активами.

5. Компания по управлению активами, зарегистрированная за пределами Грузии, должна удовлетворять следующие требования:

а) быть лицензированной соответствующим регулирующим органом государства, в котором она зарегистрирована. Национальный банк устанавливает минимально допустимый кредитный рейтинг для компаний по управлению активами, зарегистрированных за пределами Грузии;

б) осуществлять свою деятельность непрерывно в течение последних 10 лет и в отношении нее не должны вестись производство по делу о неплатежеспособности либо процедуры приостановления или отмены лицензии;

в) не должна быть лицом, аффилированным с отобранным Пенсионным агентством специализированным депозитарием, членом наблюдательного совета или членом инвестиционного совета;

г) не должна брать или предоставлять суммы взаймы специализированному депозитарию или аффилированному с ним лицу;

д) должна иметь не менее чем 3-летний опыт управления накопленными активами третьих лиц (частных и институциональных).

6. Национальный банк правомочен определять дополнительные требования к компаниям по управлению активами, зарегистрированным за пределами Грузии.

7. Инвестиционный совет с применением прозрачных процедур отбора отбирает одну или более одной компании по управлению активами. Инвестиционный совет устанавливает порядок и критерии отбора компании по управлению активами.

8. Пенсионные активы, размещенные в компании по управлению активами в соответствии с настоящей статьей, не являются собственностью компании по управлению активами, не могут быть обращены для целей выполнения обязательств компании по управлению активами, не являются частью активов компании по управлению активами, на которую могут распространяться процедуры неплатежеспособности, и не подлежат какому-либо процессу расчета.

Статья 29. Право выбора компании (компаний) по управлению активами

1. Работник, который остается участником в рамках права, предусмотренного пунктом первым статьи 22 настоящего Закона, а также самостоятельно трудоустроенное лицо, добровольно ставшее членом накопительной пенсионной схемы, вправе для управления числящимися на их индивидуальных пенсионных счетах пенсионными активами или (и) пенсионными взносами в полном объеме либо их частью выбрать компанию (компании) по управлению активами.

2. Помимо участников, предусмотренных пунктом первым настоящей статьи, любой другой участник вправе выбрать компанию (компании) по управлению активами с целью управления только частью активов, числящихся на его индивидуальном пенсионном счете, накопленной с суммы, полученной им в виде налогооблагаемой годовой заработной платы, превышающей 60 000 лари.

3. В случае неиспользования участником права, предоставленного ему пунктами первым и 2 настоящей статьи, инвестирование его пенсионных активов осуществляется Пенсионным агентством в порядке, установленном настоящим Законом.

4. Национальный банк устанавливает критерии соответствия компании по управлению активами в связи с компаниями по управлению активами, определенными настоящей статьей.

5. Пенсионное агентство в соответствии с критериями, установленными Национальным банком, определяет список компаний по управлению активами, которые будут иметь возможность управлять пенсионными активами, предусмотренными настоящей статьей.

6. Участник выбирает компанию по управлению активами с помощью средств дистанционного электронного доступа или на основании заявления, разработанного Пенсионным агентством, которое он заполняет и представляет в письменной форме.

7. Пенсионное агентство определяет процедуры, связанные с передачей пенсионных активов в управление компании по управлению активами, стандартные условия соответствующего договора, максимальный размер оплаты услуг и периодичность передачи пенсионных активов.

8. На компании по управлению активами и инвестиции распространяются Документ инвестиционной политики и положения настоящего Закона, касающиеся инвестирования пенсионных активов.

9. В случае выбора участником компании по управлению активами в соответствии с настоящей статьей компания по управлению активами должна передать пенсионные активы на хранение специализированному депозитарию, который не должен быть аффилированным с ней лицом и должен удовлетворять другие требования, установленные настоящим Законом.

Статья 30. Осуществление инвестиционным советом или (и) компанией по управлению активами прямых инвестиций в открытые фондовые инструменты

1. Инвестиционный совет или (и) компания по управлению активами правомочны в рамках выполнения собственного доверительного обязательства принимать решение об инвестировании пенсионных активов в открытые фондовые инструменты.

2. Каждый пенсионный актив, составляющий открытый фондовый инструмент, должен удовлетворять минимальные требования, установленные настоящим Законом и Документом инвестиционной политики.

3. Инвестиция в открытый фондовый инструмент не должна превышать 40 процентов пенсионных активов к концу каждого расчетного года.

4. Инвестиционный совет или (и) компания по управлению активами отбирает один или несколько открытых фондовых инструментов на основе сравнения с применением прозрачной процедуры условий стандартного проспекта открытого фондового инструмента. На указанный процесс отбора не распространяются требования законодательства Грузии о государственных закупках.

5. Открытые фондовые инструменты, используемые Пенсионным агентством для инвестирования, должны быть лицензированы соответствующим регулирующим органом.

6. Национальный банк устанавливает минимально допустимый кредитный рейтинг для открытых фондовых инструментов.

7. В отношении открытых фондовых инструментов инвестиционный совет должен рассмотреть вопрос отбора соответствующего специализированного депозитария для обеспечения благонадежности пенсионных активов участников. Требования к специализированным депозитариям, определенные настоящим Законом, не распространяются на пенсионные активы, инвестируемые в открытые фондовые инструменты.

8. Пенсионное агентство или компания по управлению активами, действующая от его имени, могут оформить с открытым фондовым инструментом документ стандартной подписи, определяющий вопрос выплаты открытому фондовому инструменту вознаграждения и порядок расчета процентной пропорции полных пенсионных активов в отношении его расходов и соответствующей инвестиции.

9. Ограничение осуществления инвестиций в ценные бумаги одного эмитента не распространяется на осуществление инвестиций в один открытый фондовый инструмент при условии, что инвестиционная политика указанного открытого фондового инструмента требует диверсификации, удовлетворяющей требования, установленные настоящим Законом.

Статья 31. Годовая отчетность в отношении участников

1. Пенсионное агентство не реже одного раза в квартал предоставляет участнику информацию о стоимости полных пенсионных активов, числящихся на его индивидуальном пенсионном счете, в которой указываются даты осуществления пенсионных взносов и инвестиционные вырученные суммы от пенсионных взносов. Указанная информация может предоставляться в электронной форме. Порядок и форму предоставления участнику информации определяет Пенсионное агентство в соответствии с законодательством Грузии.

2. По требованию участника Пенсионное агентство обязано предоставлять ему письменную информацию о стоимости полных пенсионных активов, числящихся на его индивидуальном пенсионном счете.

Статья 32. Выплата пенсии в пенсионном возрасте

1. По достижении пенсионного возраста участник вправе получать сумму соответствующей стоимости полных пенсионных активов, числящихся на его индивидуальном пенсионном счете, в форме единовременной выплаты или программного вывода.

2. По достижении пенсионного возраста участник также правомочен обратиться в Пенсионное агентство и потребовать приобретения страхового аннуитетного продукта за счет пенсионных активов, числящихся на его индивидуальном пенсионном счете, с целью получения пенсии.

3. Пенсионное агентство правомочно определить также другую форму выплаты участнику пенсионных активов, числящихся на его индивидуальном пенсионному счете, в виде пенсии и обеспечить участника данной формой.

4. Участник вправе получить сумму стоимости пенсионных активов с его индивидуального пенсионного счета в полном объеме, если он достиг пенсионного возраста не позднее 5 лет с даты начала осуществления пенсионных взносов.

5. Пенсионное агентство устанавливает минимальный предел стоимости полных пенсионных активов, в пределах которого участник вправе получить пенсию в форме единовременной выплаты.

6. Участник получает соответствующую сумму пенсионных активов, числящихся на его индивидуальном пенсионном счете, в полном объеме после уведомления Пенсионного агентства в порядке, установленном настоящей статьей, о желании получить пенсионные активы.

7. Наблюдательный совет, опираясь на статистические данные, касающиеся продолжительности жизни, утверждает правила и условия определения периодичности программного вывода с целью выплаты пенсионных активов участникам, которые не вынесли пенсионные активы в соответствии с пунктом 4 настоящей статьи.

8. Для расчета размера суммы, подлежащей выплате в форме программного вывода, стоимость полных пенсионных активов, числящихся на его индивидуальном пенсионном счете к дате выхода участника на пенсию, делится на ожидаемую оставшуюся продолжительность жизни участника, основывающуюся на данных юридического лица публичного права – Национальной службы статистики Грузии о возрастном распределении и ожидаемой продолжительности жизни населения.

9. Перерасчет размера суммы, подлежащей выплате в форме программного вывода, осуществляется ежегодно, в месяце изменения возраста участника. Не допускается, чтобы программы выплат различались в зависимости от состояния здоровья, расы, религиозных убеждений, пола, национальности участника или по любому дискриминационному признаку.

10. Пенсионное агентство письменно уведомляет участника о приближении даты достижения им пенсионного возраста за 6 месяцев до его наступления и обеспечивает доступность для него формы стандартного заявления.

11. Участник, решивший выйти на пенсию по достижении пенсионного возраста, обязан письменно уведомить Пенсионное агентство о принятии решения о выходе на пенсию ввиду достижения пенсионного возраста и не позднее чем за 30 календарных дней до достижения пенсионного возраста потребовать начать выплату ему пенсии с момента наступления пенсионного возраста.

12. Участник вправе отсрочить дату выхода на пенсию и потребовать выплату пенсии в любое время после достижения пенсионного возраста. В таком случае участник письменно уведомляет Пенсионное агентство о дате выхода на пенсию не позднее чем за 30 дней до наступления указанной даты.

13. Работодатель и государство по достижении участником пенсионного возраста осуществляют пенсионные взносы в пользу участника в случае, если участник осуществляет пенсионные взносы в Пенсионное агентство.

14. Если участник решит выйти на пенсию по достижении им пенсионного возраста, он вправе на основании заявления прекратить осуществление пенсионных взносов из заработной платы. Не допускается осуществление участником пенсионных взносов после начала получения пенсии.

15. Пенсионное агентство начинает выплату пенсии с индивидуального пенсионного счета участника не позднее 30 календарных дней после поступления уведомления о дате его выхода нас пенсию.

16. Пенсионное агентство периодически сверяет и проверяет данные и в случае выявления несоответствия надлежащим образом осуществляет корректировку пенсионных активов, числящихся на индивидуальном пенсионном счете. Пенсионное агентство может потребовать возврата любой суммы, ошибочно выплаченной участнику.

17. Пенсионное агентство определяет порядок и форму установления и учета представителей участников и их наследников, которым согласно законодательству Грузии требуются представители или (и) опекуны.

Статья 33. Выплата пенсии при ограничении возможностей участника 1. Участник вправе получать пенсию в связи с ограничением возможностей до достижения им пенсионного возраста, если ему присвоен соответствующий статус в соответствии с законодательством Грузии. В таком случае участник получает пенсию в одной из форм, определенных пунктами первым и 2 статьи 32 настоящего Закона.

2. Пенсионное агентство определяет соответствующие формы и процедуры, согласно которым участник осуществляет право, предоставленное ему настоящей статьей, и требует получения пенсии до достижения им пенсионного возраста.

Статья 34. Передача пенсионных активов наследнику участника

1. В случае смерти участника соответствующая сумма стоимости пенсионных активов, числящихся на его индивидуальном пенсионном счете, передается его наследнику (наследникам) в порядке, установленном настоящим Законом и другими законодательными и подзаконными нормативными актами Грузии.

2. Передача пенсионных активов может осуществляться в форме единовременной выплаты или перевода пенсионных активов на индивидуальный пенсионный счет наследника участника, по выбору наследника. В случае выбора наследником участника формы единовременной выплаты сумма, подлежащая передаче ему, облагается налогом в соответствии с законодательством Грузии.

3. Наследник участника представляет Пенсионному агентству требование в порядке (в соответствии с процедурами), утвержденном Пенсионным агентством.

4. После поступления всех требований наследника участника Пенсионное агентство принимает документацию, удостоверяющую легитимность его требований, и решает вопрос о передаче пенсионных активов наследнику участника.

5. Пенсионное агентство вправе потребовать возврат любой суммы в случае установления, что указанная сумма была передана какому-либо наследнику участника по ошибке.

Глава VI. Нарушение доверительного обязательства и его последствия

Статья 35. Нарушение доверительного обязательства

1. Лицо, имеющее доверительное обязательство, должно управлять пенсионными активами только в соответствии с интересами участников и их наследников, с учетом требований, установленных настоящим Законом. Защита других интересов является нарушением доверительного обязательства. Лицо, имеющее доверительное обязательство, при исполнении обязанностей обязано:

а) действовать добросовестно;

б) заботиться так, как заботится здравомыслящее лицо, находящееся на аналогичной должности в аналогичных условиях;

в) действовать с убеждением, что его действия наилучшим образом защищают интересы собственников пенсионных активов.

2. Если лицо, имеющее доверительное обязательство, не обладает знаниями, необходимыми для принятия решений, и лишено возможности проводить экспертизу, лицо должно воспользоваться соображениями специалиста надлежащей квалификации в соответствующей сфере по этому вопросу.

3. Нарушением доверительного обязательства считается только нарушение лицом, имеющим доверительное обязательство, обязательства, определенного настоящей статьей, в том числе – использование пенсионных активов в свою пользу или пользу аффилированных лиц, или заключение сделки за счет пенсионных активов, другой стороной которой является лицо, аффилированное с лицом, имеющим доверительное обязательство.

4. Нарушением доверительного обязательства не считаются действия лица, имеющего доверительное обязательство, осуществленные в процессе ведения им инвестиционной деятельности с соблюдением требований, установленных настоящей статьей, независимо от наступивших последствий.

5. За нарушение доверительного обязательства на лицо налагается ответственность, определенная законодательством Грузии.

Статья 36. Последствия нарушения доверительного обязательства

1. Пенсионное агентство вправе потребовать от лица, имеющего доверительное обязательство, возмещения вреда, причиненного нарушением доверительного обязательства.

2. Возмещение вреда, причиненного нарушением доверительного обязательства, регулируется законодательством Грузии.

3. Суммы, вырученные в результате возмещения вреда, причиненного нарушением доверительного обязательства, обращаются на индивидуальный пенсионный счет соответствующего участника или его наследника, пропорционально вреду, причиненному в результате нарушения доверительного обязательства.

Статья 37. Вмешательство работодателя в процесс членства работника в пенсионной схеме определенных взносов и неуплата работодателем пенсионных взносов работника и собственных пенсионных взносов в Пенсионное агентство

1. Вмешательство работодателя в процесс членства работника в пенсионной схеме определенных взносов Пенсионного агентства является нарушением настоящего Закона.

2. Неуплата работодателем пенсионных взносов работника и собственных пенсионных взносов в Пенсионное агентство является нарушением настоящего Закона и влечет административную ответственность.

Глава VII. Переходные и заключительные положения

Статья 38. Переходные положения

1. Правительству Грузии до 15 августа 2018 года обеспечить утверждение Положения о юридическом лице публичного права – Пенсионом агентстве.

2. Наблюдательному совету до 15 сентября 2018 года обеспечить назначение на должность директора юридического лица публичного права – Пенсионного агентства в порядке, установленном настоящим Законом.

3. Национальному банку до 1 декабря 2018 года обеспечить принятие правовых актов, предусмотренных настоящим Законом.

4. Юридическому лицу публичного права – Пенсионному агентству до 1 декабря 2018 года обеспечить принятие правовых актов, предусмотренных настоящим Законом.

5. До избрания председателя инвестиционного совета наблюдательный совет обладает правоспособностью в составе 3 членов.

6. Первого председателя наблюдательного совета избирает Правительство Грузии.

7. Бюджет Пенсионного агентства за первые 3 года обеспечен 100-процентным финансированием из государственного бюджета Грузии. Расходы Пенсионного агентства в течение последующих 10 лет не должны превышать 0,5 процента пенсионных активов, а по истечении указанного периода – 0, 25 процента пенсионных активов.

8. Парламент Грузии избирает 2 членов первого состава инвестиционного совета, предусмотренных пунктом первым статьи 12 настоящего Закона, сроком на 3 года.

9. В течение 5 лет с момента введения настоящего Закона в действие инвестирование пенсионных активов будет осуществляться только в низкорисковом инвестиционном портфеле.

10. В течение 5 лет с момента введения настоящего Закона в действие лимит инвестирования пенсионных активов в ценные бумаги (кроме денежных средств и банковских депозитов), выпущенные одним эмитентом, указанные в пункте 21 статьи 27 настоящего Закона, составляет 15 процентов.

11. В первый год деятельности отборочная комиссия будет финансироваться из государственного бюджета Грузии.

12. В 9-месячный срок после введения настоящего Закона в действие Министерству финансов Грузии представить Правительству Грузии пакет законодательных изменений, связанных с индексацией государственной пенсии, обеспечивающий сохранение коэффициента замещения.

13. Правительству Грузии определить Порядок обеспечения выполнения обязательств, подлежащих выполнению в 2019 году в части суммы определенного настоящим Законом финансирования, предусмотренного накопительной пенсионной схемой, подлежащей внесению государством в указанную схему, а также в случае с работниками в бюджетных организациях – в части суммы софинансирования, подлежащей внесению работодателем.

Статья 39. Введение Закона в действие

1. Настоящий Закон, за исключением статей 7, 21 и 29 настоящего Закона, ввести в действие по опубликовании.

2. Статьи 7 и 21 настоящего Закона ввести в действие с 1 января 2019 года.

3. Статью 29 настоящего Закона ввести в действие с 1 января 2021 года.

Президент Грузии Георгий Маргвелашвили

Кутаиси

21 июля 2018 г.

№ 3303-вс

рб