On International Protection

Consolidated versions (06/12/2018 - 16/03/2021)

საერთაშორისო დაცვის შესახებ

ეს კანონი ეფუძნება საქართველოს კონსტიტუციას, იმ საერთაშორისო ხელშეკრულებებს, რომელთა მონაწილეც არის საქართველო, აგრეთვე საერთაშორისო სამართლით აღიარებულ ადამიანის ძირითად უფლებებსა და თავისუფლებებს.

თავი I

ზოგადი დებულებანი

მუხლი 1. კანონის მოქმედების სფერო

ეს კანონი განსაზღვრავს:

ა) უცხოელისა და იმ მოქალაქეობის არმქონე პირის, რომელიც არ არის საქართველოში სტატუსის მქონე მოქალაქეობის არმქონე პირი (შემდგომ – მოქალაქეობის არმქონე პირი), საქართველოს ტერიტორიაზე შემოსვლას და ყოფნას, რომლებმაც ამ კანონის შესაბამისად მოითხოვეს საერთაშორისო დაცვა, აგრეთვე მათ მიმართ მოპყრობის სტანდარტებს;

ბ) თავშესაფრის მაძიებლის, ლტოლვილის, ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირისა და დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სამართლებრივ მდგომარეობას, უფლება-მოვალეობებს და სოციალურ-ეკონომიკურ გარანტიებს;

გ) უცხოელისა და მოქალაქეობის არმქონე პირისათვის საქართველოში ლტოლვილის, ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მინიჭების, შეწყვეტის, გაუქმებისა და ჩამორთმევის და შესაბამისი სტატუსიდან გამორიცხვის საფუძვლებსა და პროცედურებს;

დ) სახელმწიფო უწყებათა კომპეტენციებს თავშესაფრის პროცედურის უზრუნველყოფის სფეროში.

მუხლი 2. კანონის მიზანი

ამ კანონის მიზანია:

ა) შექმნას თავშესაფრის პროცედურისთვის საჭირო სამართლებრივი ჩარჩო;

ბ) ამ კანონით დადგენილი წესით უზრუნველყოს თავშესაფრის მაძიებლის, ლტოლვილის, ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირისა და დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის უფლებების დაცვა;

გ) უზრუნველყოს თავშესაფრის პროცედურა ამ კანონით გათვალისწინებული საერთაშორისო დაცვის მექანიზმების გამოყენებით.

მუხლი 3. ტერმინთა განმარტება

ამ კანონის მიზნებისთვის მასში გამოყენებულ ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:

ა) სამინისტრო – საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო;

ბ) საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნა – უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის მიერ საქართველოში საერთაშორისო დაცვის მიღების ნების გამოხატვა პირდაპირ ან არაპირდაპირ, ზეპირად ან წერილობით;

გ) თავშესაფრის პროცედურა – სამართლებრივი პროცესი, რომელიც მოიცავს ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელი სახელმწიფო უწყებების მიერ განხორციელებულ ქმედებებს საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის მომენტიდან საერთაშორისო დაცვის თაობაზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე, მათ შორის, სასამართლო გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლამდე;

დ) საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება – უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის წერილობითი განცხადება, რომლითაც იგი საქართველოში ითხოვს ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებას;

ე) თავშესაფრის მაძიებელი – უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი, რომელმაც საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებით მიმართა სახელმწიფო უწყებას და რომლის მიმართაც სამინისტროს გადაწყვეტილება არ მიუღია ან რომლის მიმართაც სასამართლო გადაწყვეტილება კანონიერ ძალაში არ შესულა;

ვ) საერთაშორისო დაცვა – თავშესაფრის პროცედურის ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფა და ლტოლვილის, ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის უფლებების დაცვა ამ კანონით დადგენილი წესით;

ზ) თავშესაფრის მაძიებლის ცნობა – დოკუმენტი, რომელიც ადასტურებს უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის მიერ საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებით მიმართვას და საქართველოში მის კანონიერ ყოფნას;

თ) ლტოლვილი – უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი, რომელსაც ამ კანონის მე-15 მუხლის საფუძველზე მიენიჭა ლტოლვილის სტატუსი;

ი) ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირი – უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი, რომელსაც ამ კანონის მე-19 მუხლის საფუძველზე მიენიჭა ჰუმანიტარული სტატუსი;

კ) დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირი – უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი, რომელსაც ამ კანონის 21-ე მუხლის საფუძველზე მიენიჭა დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი;

ლ) საერთაშორისო დაცვის მქონე პირი – ლტოლვილი, ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირი ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირი;

მ) არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესი – არასრულწლოვნის უსაფრთხოების, კეთილდღეობის, ჯანმრთელობის დაცვის, განათლების, განვითარების, სოციალურ-ეკონომიკური და სხვა ინტერესები, რომლებიც საერთაშორისო სტანდარტებისა და არასრულწლოვნის ინდივიდუალური მახასიათებლების შესაბამისად, აგრეთვე მისი აზრის გათვალისწინებით განისაზღვრება და შეესაბამება გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის 1989 წლის „ბავშვის უფლებათა კონვენციას“;

ნ) წარმოშობის ქვეყანა – უცხოელის მოქალაქეობის ქვეყანა, აგრეთვე მოქალაქეობის არმქონე პირის მუდმივი საცხოვრებელი ქვეყანა;

ო) უფლებამოსილი თანამდებობის პირი – სამინისტროს შესაბამისი სტრუქტურული ქვედანაყოფის მოსამსახურე, რომელიც ამ კანონით გათვალისწინებულ ფუნქციებს ასრულებს მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით დელეგირებული უფლებამოსილების საფუძველზე;

პ) დაკავება – თავშესაფრის მაძიებლისათვის გადაადგილების თავისუფლების შეზღუდვა სამინისტროს დროებითი მოთავსების იზოლატორში/დროებითი განთავსების ცენტრში მოთავსებით;

ჟ) საქართველოს ტერიტორიაზე უკანონოდ შემოსვლა – საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის გადმოკვეთა ყალბი დოკუმენტის გამოყენებით ან სხვა უკანონო გზით;

რ) შიდა გადაადგილების ალტერნატივა – წარმოშობის ქვეყანაში გარკვეულ ტერიტორიაზე თავშესაფრის მაძიებლის გადაადგილების შესაძლებლობა, სადაც მას არ აქვს დევნის საფუძვლიანი შიში, ან იგი არ დგას სერიოზული ზიანის საფრთხის წინაშე, ან მას ხელი მიუწვდება დევნისგან ან სერიოზული ზიანისგან აღნიშნული ქვეყნის სახელმწიფო უწყებათა მიერ ეფექტიან და ხანგრძლივ დაცვაზე და სადაც შესაძლებელია უსაფრთხოდ ჩავიდეს, კანონიერად იქნეს დაშვებული და დასახლდეს, ამასთანავე, ხელი მიუწვდებოდეს ადამიანის უფლებათა პატივისცემასა და ეკონომიკური გადარჩენის შესაძლებლობაზე;

ს) ოჯახის წევრი – თავშესაფრის მაძიებლის ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის მეუღლე ან არარეგისტრირებულ ქორწინებაში მყოფი პარტნიორი, ამ პირთა არასრულწლოვანი შვილები რეგისტრირებული ან არარეგისტრირებული ქორწინებიდან და წარმოშობის ქვეყნის სამართლის საფუძველზე შვილად აყვანილი არასრულწლოვნები, დედა, მამა, საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის კანონიერი წარმომადგენელი/მხარდამჭერი, განსაზღვრული წარმოშობის ქვეყნის სამართლით ან წარმოშობის ქვეყანაში არსებული პრაქტიკით, აგრეთვე განმცხადებლის ან მისი მეუღლის მშობელი და დასაოჯახებელი სრულწლოვანი შვილი, რომლებიც მასზე არიან დამოკიდებული, ან მხარდაჭერის მიმღები პირი (პირები);

ტ) ოჯახის გაერთიანება – ოჯახის ერთიანობის პრინციპიდან გამომდინარე, საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ოჯახის წევრთა საქართველოს ტერიტორიაზე შემოსვლა და ცხოვრება;

უ) წარმოებული სტატუსი – ოჯახის ერთიანობის პრინციპიდან გამომდინარე, საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ოჯახის წევრისათვის მინიჭებული სტატუსი;

ფ) მასობრივი შემოსვლა – ადამიანთა მნიშვნელოვანი ნაკადის მიერ საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის გადმოკვეთა და საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნა, რასთან გამკლავებას ან რეაგირებას ინდივიდუალური თავშესაფრის პროცედურა ვერ უზრუნველყოფს;

ქ) ნებაყოფლობითი რეპატრიაცია – საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის მიერ წარმოშობის ქვეყანაში უსაფრთხოდ და ღირსეულად დაბრუნების შესახებ გადაწყვეტილების მიღება მის მიმართ ფიზიკური, ფსიქოლოგიური და მატერიალური იძულების გარეშე;

ღ) სპეციფიკური საჭიროების მქონე პირი – არასრულწლოვანი, კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვანი, ხანდაზმული, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირი, ორსული, მარტოხელა მშობელი, ადამიანით ვაჭრობის (ტრეფიკინგის) მსხვერპლი, სერიოზული ფიზიკური ან/და ფსიქიკური დაავადების მქონე პირი, პოსტტრავმული აშლილობის მქონე პირი, წამების, გაუპატიურების, ფსიქოლოგიური, ფიზიკური, სექსუალური ძალადობის მსხვერპლი, აგრეთვე სხვა პირი, რომელიც საჭიროებს განსაკუთრებულ პროცედურულ გარანტიებს, რათა ისარგებლოს ამ კანონით განსაზღვრული უფლებებით და შეასრულოს ამავე კანონით გათვალისწინებული მოვალეობები;

ყ) მიმღები ცენტრი – თავშესაფრის მაძიებელთა დროებითი განთავსების ადგილი;

შ) ლტოლვილის სამგზავრო დოკუმენტი – „ლტოლვილთა სტატუსის შესახებ“ გაეროს 1951 წლის კონვენციის 28-ე მუხლით განსაზღვრული დოკუმენტი;

ჩ) სამგზავრო პასპორტი – ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის სამგზავრო დოკუმენტი;

ც) დროებითი საიდენტიფიკაციო მოწმობა – „უცხოელთა და მოქალაქეობის არმქონე პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის „ს“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული დოკუმენტი;

ძ) კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვანი – არასრულწლოვანი, რომელმაც საქართველოს სახელმწიფო საზღვარი მშობლების ან მასზე პასუხისმგებელი სრულწლოვანი პირის/მეურვის/მზრუნველის/მხარდამჭერის თანხლების გარეშე გადმოკვეთა და რომელიც საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებით მიმართვის მომენტისთვის არ სარგებლობს მშობლების ან მასზე პასუხისმგებელი სრულწლოვანი პირის/მეურვის/მზრუნველის/მხარდამჭერის წარმომადგენლობით, აგრეთვე არასრულწლოვანი, რომელიც საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის გადმოკვეთის შემდეგ მშობლების ან მასზე პასუხისმგებელი სრულწლოვანი პირის/მეურვის/მზრუნველის/მხარდამჭერის თანხლების გარეშე აღმოჩნდა;

წ) მინისტრი – საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრი;

ჭ) მონაცემთა ბაზა – თავშესაფრის მაძიებელთა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა შესახებ მონაცემთა ბაზა, რომლის ადმინისტრირებასაც ახორციელებს სამინისტრო;

ხ) ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელი სახელმწიფო უწყებები – ამ კანონის X თავით განსაზღვრული ადმინისტრაციული ორგანოები;

ჯ) სახელმწიფო უწყება – სახელმწიფო ბიუჯეტის დაფინანსებაზე მყოფი სახელმწიფო დაწესებულება;

ჰ) მარტოხელა მშობელი – თავშესაფრის მაძიებელი ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირი – დედა ან მამა არასრულწლოვან შვილთან (შვილებთან) ერთად.

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

თავი II

თავშესაფრის პროცედურის ზოგადი პრინციპები და პროცედურული გარანტიები

მუხლი 4. სამართლებრივი გარანტიები

1. თავშესაფრის მაძიებელთა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა უფლებებს იცავს სახელმწიფო.

2. ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელი სახელმწიფო უწყებების და უფლებამოსილი თანამდებობის პირების გადაწყვეტილებები, რომლებიც ამ კანონს ეწინააღმდეგება, ბათილია და სამართლებრივ შედეგებს არ წარმოშობს.

მუხლი 5. კონფიდენციალურობის პრინციპი

1. თავშესაფრის მაძიებელთა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა შესახებ ინფორმაცია, აგრეთვე მათი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების შესახებ მონაცემები და სხვა ინფორმაცია კონფიდენციალურია და არ შეიძლება მათი სხვა ორგანიზაციებისთვის, მასობრივი ინფორმაციის საშუალებებისთვის, წარმოშობის ქვეყნის სახელმწიფო უწყებებისა და მოქალაქეებისთვის, აგრეთვე საქართველოს მოქალაქეებისა და საქართველოში სტატუსის მქონე მოქალაქეობის არმქონე პირებისთვის გამჟღავნება თავშესაფრის მაძიებელთა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა წერილობითი თანხმობის გარეშე.

2. კონფიდენციალურობის პრინციპის დაცვა ევალებათ ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელ იმ სახელმწიფო უწყებებს, რომლებიც ახორციელებენ ქმედებებს საერთაშორისო დაცვის სფეროში, აგრეთვე მესამე პირებს, რომლებიც მონაწილეობენ თავშესაფრის პროცედურაში. ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელი სახელმწიფო უწყებები ხელმძღვანელობენ „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნებით.

3. შესაძლებელია ინფორმაციის გაცვლა ტერორიზმთან ან ექსტრადიციის საკითხებთან დაკავშირებული საერთაშორისო ხელშეკრულებებით ნაკისრი ვალდებულებების შესასრულებლად, თუ დაცული იქნება ინფორმაცია საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის თაობაზე.

მუხლი 6. საქართველოს ტერიტორიაზე შემოსვლა და თავშესაფრის პროცედურის ხელმისაწვდომობა

ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელი სახელმწიფო უწყებები უზრუნველყოფენ იმ უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის მიერ საქართველოს ტერიტორიაზე შემოსვლის უფლების განხორციელებას და მისთვის თავშესაფრის პროცედურის ხელმისაწვდომობის შესაძლებლობის მიცემას, რომელიც მოითხოვს საერთაშორისო დაცვას.

მუხლი 7. თავშესაფრის მაძიებლის სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლება

1. უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისგან თავისუფლდება „ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესის დარღვევით საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიაზე შესვლის, ან საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის უკანონოდ გადაკვეთის, ან ყალბი პირადობის მოწმობის ან სხვა ოფიციალური დოკუმენტის, ბეჭდის, შტამპის ან ბლანკის დამზადების, შეძენის ან გამოყენების მიზნით შენახვის ან გამოყენების (გარდა ყალბი ოფიციალური დოკუმენტის, ბეჭდის, შტამპის ან ბლანკის გასაღებასთან დაკავშირებული ქმედებისა) შემთხვევაში, თუ იგი საქართველოში უშუალოდ იმ ტერიტორიიდან შემოვიდა, სადაც მას „ლტოლვილთა სტატუსის შესახებ“ გაეროს 1951 წლის კონვენციის პირველი მუხლით, ამ კანონის 21-ე მუხლის პირველი პუნქტითა და 32-ე მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული საფრთხე ემუქრებოდა, საქართველოში უნებართვოდ იმყოფება და საქართველოს ხელისუფლებას საერთაშორისო დაცვას სთხოვს, თუ მის ქმედებაში არ არის სხვა დანაშაულის ნიშნები.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული ქმედების ჩადენის შემთხვევაში უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისგან თავისუფლდება იმ პირობით, რომ ის დაუყოვნებლივ გამოცხადდება ხელისუფლების ორგანოში და წარადგენს სათანადო განმარტებას ამ ქმედების ჩადენის მიზეზთან დაკავშირებით.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისგან თავისუფლდება აგრეთვე უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი, რომელმაც ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული ქმედება ადამიანით ვაჭრობის (ტრეფიკინგის) მსხვერპლად ყოფნის გამო, ადამიანით ვაჭრობის (ტრეფიკინგის) მსხვერპლის სტატუსის მოპოვებამდე ჩაიდინა.

4. თუ საერთაშორისო დაცვის თაობაზე შესაბამისი საბოლოო გადაწყვეტილებით განისაზღვრება, რომ უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი საერთაშორისო დაცვას არ საჭიროებს, მასზე არ გავრცელდება ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლება.

მუხლი 8. არგაძევების პრინციპი

1. თავშესაფრის მაძიებელი ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირი არ უნდა იქნეს დაბრუნებული ან გაძევებული იმ ქვეყნის საზღვარზე, სადაც მის სიცოცხლეს ან თავისუფლებას მისი რასის, რელიგიის, ეროვნების, გარკვეული სოციალური ჯგუფისადმი კუთვნილების ან პოლიტიკური შეხედულების გამო საფრთხე შეექმნება.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტი არ გამოიყენება იმ თავშესაფრის მაძიებლის ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის მიმართ, რომელთან დაკავშირებითაც არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ იგი საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოებას უქმნის საშიშროებას, ან რომელიც კანონიერ ძალაში შესული განაჩენით მსჯავრდებულია საქართველოში განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულის ჩადენისათვის და საფრთხეს უქმნის საზოგადოებას.

მუხლი 9. დაკავება

1. დაკავება არის უკიდურესი ზომა, რომელიც დისკრიმინაციული არ უნდა იყოს და მხოლოდ კანონიერ მიზანს უნდა ემსახურებოდეს.

2. თავშესაფრის მაძიებლის დაკავება ხდება, თუ:

ა) არსებობს მისი მიმალვის ან/და უფლებამოსილ თანამდებობის პირთან თანამშრომლობისათვის თავის არიდების საფრთხე;

ბ) ვერ ხერხდება მისი იდენტიფიცირება;

გ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ იგი საფრთხეს შეუქმნის საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოებას.

3. თავშესაფრის მაძიებლის დაკავებისას გამოიყენება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი უცხოელის დაკავებისა და დროებითი განთავსების ცენტრში მოთავსების წესი.

4. დაკავებული თავშესაფრის მაძიებელი სხვა სახის სამართალდამრღვევთაგან განცალკევებით უნდა მოთავსდეს. ქალი და მამაკაცი უნდა მოთავსდნენ ცალ-ცალკე, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ისინი ერთმანეთისთვის ოჯახის წევრები არიან. არასრულწლოვანი უნდა მოთავსდეს სრულწლოვნისაგან განცალკევებით, თუ ისინი ერთმანეთისთვის ოჯახის წევრები არ არიან. ოჯახის ერთიანობა უნდა იყოს შენარჩუნებული, თუ არ არსებობს უსაფრთხოების სხვა საფუძვლები, რომლებიც მის წევრთა განცალკევებას საჭიროებს.

5. (ამოღებულია - 05.07.2018, №3099).

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

მუხლი 10. დისკრიმინაციის დაუშვებლობა

ეს კანონი დისკრიმინაციის გარეშე უნდა გავრცელდეს თავშესაფრის მაძიებელსა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირზე, განურჩევლად რასისა, კანის ფერისა, ენისა, სქესისა, ასაკისა, მოქალაქეობისა, წარმოშობისა, დაბადების ადგილისა, საცხოვრებელი ადგილისა, ქონებრივი ან წოდებრივი მდგომარეობისა, რელიგიისა ან რწმენისა, ეროვნული, ეთნიკური ან სოციალური კუთვნილებისა, პროფესიისა, ოჯახური მდგომარეობისა, ჯანმრთელობის მდგომარეობისა, შეზღუდული შესაძლებლობისა, სექსუალური ორიენტაციისა, გენდერული იდენტობისა და გამოხატვისა, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულებისა და სხვა ნიშნისა.

მუხლი 11. ოჯახის ერთიანობის პრინციპის დაცვა

1. სამინისტრომ უნდა უზრუნველყოს საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ოჯახის ერთიანობა.

2. ყველა ოჯახის წევრს აქვს უფლება, მისი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება ინდივიდუალურად იქნეს განხილული.

3. თუ უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს მიენიჭა ლტოლვილის, ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი, ან მას გაუხანგრძლივდა ჰუმანიტარული სტატუსი ან გაუგრძელდა დროებითი დაცვის ვადა, მასთან ერთად მყოფ მის ოჯახის წევრსაც, ისევე, როგორც არასრულწლოვანს, რომლის კანონიერი წარმომადგენელიც/მეურვეც/მზრუნველიც/მხარდამჭერიც არის ეს პირი, ენიჭება ლტოლვილის, ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი, ან მას უხანგრძლივდება ჰუმანიტარული სტატუსი ან უგრძელდება დროებითი დაცვის ვადა, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც არსებობს ამ კანონის მე-17 ან მე-18 მუხლით გათვალისწინებული საფუძველი.

მუხლი 12. არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესის გათვალისწინება

არასრულწლოვანთან დაკავშირებული გადაწყვეტილება უნდა შეესაბამებოდეს გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის 1989 წლის „ბავშვის უფლებათა კონვენციას“ და არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესს უნდა ითვალისწინებდეს. არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესის შეფასებისას ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელმა სახელმწიფო უწყებებმა განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიაქციონ ოჯახის ერთიანობის პრინციპს, არასრულწლოვნის კეთილდღეობას, სოციალურ განვითარებას, უსაფრთხოებას და არასრულწლოვნის მოსაზრებას, მისი ასაკისა და უნარების (მათ შორის, განვითარების დონის, აღქმისა და კომუნიკაციის უნარების) გათვალისწინებით.

მუხლი 13. ეჭვის განმცხადებლის სასარგებლოდ გადაწყვეტა

თუ საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებაში მითითებული ცალკეული საფუძვლები შესაბამისი დოკუმენტური ან სხვა მტკიცებულებებით არ არის გამყარებული, ასეთ გარემოებებს არ სჭირდება დამტკიცება შემდეგი გარემოებების ერთობლივად არსებობის შემთხვევაში:

ა) თავშესაფრის მაძიებელმა საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის დასასაბუთებლად მის ხელთ არსებული ყველა საშუალება გამოიყენა;

ბ) თავშესაფრის მაძიებელმა წარადგინა საქმის განხილვისათვის მნიშვნელობის მქონე ყველა ინფორმაცია, ამასთანავე, დამაკმაყოფილებლად ახსნა სხვა მნიშვნელოვანი ინფორმაციის არარსებობა;

გ) თავშესაფრის მაძიებლის მიერ წარდგენილი ინფორმაცია თანამიმდევრულია, დამაჯერებელია და არ ეწინააღმდეგება წარმოშობის ქვეყნის შესახებ არსებულ ინფორმაციას;

დ) თავშესაფრის მაძიებელმა საერთაშორისო დაცვა მოითხოვა ასეთი შესაძლებლობის გაჩენისთანავე, თუ მის მიერ არ იქნა წარდგენილი საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის შემაფერხებელი მიზეზები;

ე) დადგინდა თავშესაფრის მაძიებლის მიერ წარდგენილი ინფორმაციის ზოგადი სანდოობა.

თავი III

ლტოლვილის, ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მინიჭებისა და სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის საფუძვლები

მუხლი 14. საერთაშორისო დაცვის ფორმები

ამ კანონის შესაბამისად, საქართველოში არსებობს საერთაშორისო დაცვის შემდეგი ფორმები:

ა) ლტოლვილის სტატუსი;

ბ) ჰუმანიტარული სტატუსი;

გ) დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი.

მუხლი 15. ლტოლვილის სტატუსის მინიჭების საფუძვლები

1. ლტოლვილის სტატუსი ენიჭება უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს, რომელიც იმყოფება წარმოშობის ქვეყნის გარეთ, აქვს საფუძვლიანი შიში, რომ იგი შეიძლება გახდეს დევნის მსხვერპლი რასის, რელიგიის, ეროვნების, გარკვეული სოციალური ჯგუფისადმი კუთვნილების ან პოლიტიკური შეხედულების გამო, და არ შეუძლია ან არ სურს, შიშიდან გამომდინარე, დაბრუნდეს თავის წარმოშობის ქვეყანაში ან ისარგებლოს ამ ქვეყნის მფარველობით.

2. იმ ადამიანთა მასობრივი შემოსვლის შემთხვევაში, რომლებიც აკმაყოფილებენ ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრულ პირობებს, სამინისტრო იღებს გადაწყვეტილებას, აღიაროს ლტოლვილები ჯგუფური პრინციპით („prima facie“), მათი წარმოშობის ქვეყანაში არსებული საერთო მდგომარეობის გათვალისწინებით.

მუხლი 16. ადგილზე წარმოშობილი („sur place“) საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის უფლება

1. საერთაშორისო დაცვის საჭიროება შეიძლება ეფუძნებოდეს საქართველოში მყოფი უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის წარმოშობის ქვეყანაში გარემოებათა მნიშვნელოვნად შეცვლას ან ისეთ ქმედებას, რომელსაც იგი წარმოშობის ქვეყნის დატოვების შემდეგ ახორციელებს.

2. თუ პირმა სამინისტროს განმეორებით მიმართა საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნით, მას „ლტოლვილთა სტატუსის შესახებ“ გაეროს 1951 წლის კონვენციის დარღვევის გარეშე შეიძლება უარი ეთქვას ამ კანონით გათვალისწინებული სტატუსის მინიჭებაზე, თუ პირის დევნის რისკი იმ გარემოებებიდან გამომდინარეობს, რომლებიც მან წინასწარი განზრახვით, ხელოვნურად შექმნა წარმოშობის ქვეყნის დატოვების შემდეგ.

მუხლი 17. ლტოლვილის სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის საფუძვლები

1. უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს არ მიენიჭება ლტოლვილის სტატუსი, თუ:

ა) იგი ვერ აკმაყოფილებს ამ კანონის მე-15 მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრულ პირობებს;

ბ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ იგი საფრთხეს შეუქმნის საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოებას, ტერიტორიულ მთლიანობას ან საზოგადოებრივ წესრიგს;

გ) იგი კანონიერ ძალაში შესული განაჩენით მსჯავრდებულია საქართველოში განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულის ჩადენისათვის.

2. უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი არ საჭიროებს ლტოლვილის სტატუსს და მას უარი ეთქმება ლტოლვილის სტატუსის მინიჭებაზე, თუ:

ა) იგი სხვა ქვეყნის მიერ აღიარებულია ლტოლვილად და არ აქვს ამ ქვეყანაში დევნის საფუძვლიანი შიში ამ კანონის მე-15 მუხლის შესაბამისად;

ბ) იგი არის ორი ან ორზე მეტი ქვეყნის მოქალაქე და შეუძლია ისარგებლოს ერთ-ერთი მათგანის მფარველობით;

გ) მას აქვს შიდა გადაადგილების ალტერნატივა;

დ) იგი არ საჭიროებს სამართლებრივ დაცვას, „ლტოლვილთა სტატუსის შესახებ“ გაეროს 1951 წლის კონვენციის პირველი მუხლის „D“ ნაწილის თანახმად;

ე) იგი სხვა ბინადრობის ქვეყნის უფლებამოსილმა უწყებამ აღიარა ისეთი უფლება-მოვალეობების მქონედ, რომლებიც აქვთ ამ ქვეყნის მოქალაქეებს, და, შესაბამისად, არ საჭიროებს საერთაშორისო დაცვას.

მუხლი 18. ლტოლვილის სტატუსიდან გამორიცხვა

უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს არ მიენიჭება ლტოლვილის სტატუსი (გამოირიცხება ლტოლვილის სტატუსიდან), თუ იგი აკმაყოფილებს ამ კანონის მე-15 მუხლის მოთხოვნებს, თუმცა მის მიმართ არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ:

ა) მან ჩაიდინა დანაშაული მშვიდობის წინააღმდეგ, ომის დანაშაული ან დანაშაული კაცობრიობის წინააღმდეგ, ამ მიზნით შექმნილი საერთაშორისო აქტებით მსგავსი ქმედებისთვის მინიჭებული განსაზღვრების შესაბამისად;

ბ) მან საქართველოს მიერ ლტოლვილის სტატუსის მინიჭებამდე საქართველოს ფარგლების გარეთ ჩაიდინა არაპოლიტიკური ხასიათის მძიმე ან განსაკუთრებით მძიმე დანაშაული;

გ) მას ბრალი მიუძღვის გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის მიზნებისა და პრინციპების საწინააღმდეგო ქმედების ჩადენაში.

მუხლი 19. ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების საფუძვლები

1. ჰუმანიტარული სტატუსი ენიჭება უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს, რომელიც ვერ აკმაყოფილებს ლტოლვილის სტატუსის მინიჭებისთვის ამ კანონის მე-15 მუხლით განსაზღვრულ პირობებს, მაგრამ არსებობს რეალური რისკი, რომ წარმოშობის ქვეყანაში დაბრუნებისას იგი ამ კანონის 32-ე მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული სერიოზული ზიანის საფრთხის წინაშე დადგება.

2. ჰუმანიტარული სტატუსი უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს 1 წლის ვადით ენიჭება. ის შეიძლება გახანგრძლივდეს სამინისტროს გადაწყვეტილებით, იმავე ვადით, არაერთგზის, თუ კვლავ არსებობს გარემოებები, რომელთა საფუძველზედაც პირს ეს სტატუსი მიენიჭა.

მუხლი 20. ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის საფუძვლები

უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს არ მიენიჭება ჰუმანიტარული სტატუსი, თუ:

ა) იგი ვერ აკმაყოფილებს ამ კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის მოთხოვნებს;

ბ) მის მიმართ არსებობს ამ კანონის მე-18 მუხლით გათვალისწინებული გარემოება;

გ) მის მიმართ არსებობს ამ კანონის მე-17 მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ან „გ“ ქვეპუნქტით ან მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული გარემოება.

მუხლი 21. დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მინიჭების საფუძვლები და პროცედურა

1. სამინისტრო არეგისტრირებს მასობრივად შემოსულ პირებს და იღებს გადაწყვეტილებას, მიანიჭოს დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი მასობრივად შემოსულ პირებს, რომლებიც საერთაშორისო დაცვას საჭიროებენ და არ შეუძლიათ საკუთარ წარმოშობის ქვეყანაში დაბრუნება განურჩეველი ძალადობის, აგრესიის, საერთაშორისო ან შიდა შეიარაღებული კონფლიქტის ან ადამიანის უფლებების მასობრივი დარღვევის გამო.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული სტატუსის მინიჭების მიზნით გამოიცემა მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი.

3. დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი პირს 1 წლის ვადით ენიჭება. ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული პირობების არსებობის შემთხვევაში ეს სტატუსი შეიძლება გახანგრძლივდეს სამინისტროს გადაწყვეტილებით, იმავე ვადით, არაერთგზის, თუ კვლავ არსებობს გარემოებები, რომელთა საფუძველზედაც პირს აღნიშნული სტატუსი მიენიჭა.

4. მასობრივად შემოსულ პირთა რეგისტრაციის შემდეგ უფლებამოსილი თანამდებობის პირი გადასცემს მათ დოკუმენტს, რომელიც ადასტურებს მათთვის დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მინიჭებას და საქართველოს ტერიტორიაზე მათ კანონიერ ყოფნას.

5. დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფ პირს უფლება აქვს, მიმართოს სამინისტროს მხოლოდ ლტოლვილის სტატუსის მინიჭების მოთხოვნით ამ კანონის მე-15 მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული საფუძვლების არსებობის შემთხვევაში.

6. უცხოელისათვის ან მოქალაქეობის არმქონე პირისათვის დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ სამინისტროს გადაწყვეტილების ძალაში შესვლის შემდეგ ან სამინისტროს გადაწყვეტილების საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გასაჩივრების შემთხვევაში დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის თაობაზე სასამართლო გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლის შემდეგ უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი ვალდებულია „უცხოელთა და მოქალაქეობის არმქონე პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით დატოვოს საქართველო, თუ საქართველოში მისი ყოფნის სხვა სამართლებრივი საფუძველი არ არსებობს.

მუხლი 22. დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის საფუძვლები

პირს არ მიენიჭება დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი, თუ:

ა) იგი ვერ აკმაყოფილებს ამ კანონის 21-ე მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრულ პირობებს;

ბ) არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ იგი საფრთხეს უქმნის საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოებას, ტერიტორიულ მთლიანობას, საზოგადოებრივ წესრიგს;

გ) მის მიმართ არსებობს ამ კანონის მე-17 მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ან „გ“ ქვეპუნქტით, მე-2 პუნქტით ან მე-18 მუხლით გათვალისწინებული გარემოება.

თავი IV

საქართველოში საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნა

მუხლი 23. საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნა

1. უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს უფლება აქვს, მოითხოვოს საერთაშორისო დაცვა როგორც საქართველოში შემოსვლისას საქართველოს სახელმწიფო საზღვარზე, ისე საქართველოს ტერიტორიაზე ყოფნისას.

2. საქართველოს ტერიტორიაზე უკანონოდ შემოსვლის ან ყოფნის შემთხვევაში უცხოელმა ან მოქალაქეობის არმქონე პირმა საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნით დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს სახელმწიფო უწყებას. ასეთ შემთხვევაში იგი, ამ კანონის მე-7 მუხლის გათვალისწინებით, თავისუფლდება სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობისგან.

3. სახელმწიფო უწყებამ უნდა უზრუნველყოს იმ ინფორმაციის უცხოელისათვის ან მოქალაქეობის არმქონე პირისათვის გასაგებ ენაზე თარგმნა, რომელიც საჭიროა თავშესაფრის პროცედურის ხელმისაწვდომობის უზრუნველსაყოფად. თავშესაფრის პროცედურა რეგულირდება მინისტრის ნორმატიული აქტით.

4. სახელმწიფო უწყება საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის მიღებისთანავე ადგენს ოქმს. ამ ოქმის დედანი 3 სამუშაო დღის ვადაში ეგზავნება სამინისტროს, ხოლო ასლი გადაეცემა უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს, გარდა საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

5. საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის მიმღები სახელმწიფო უწყება ადგენს ოქმს და უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს ამისამართებს სამინისტროში.

6. საჭიროების შემთხვევაში თავშესაფრის მაძიებლის მიმღებ ცენტრში განთავსება ან სხვა ადგილას განსახლება ხორციელდება მინისტრის ნორმატიული აქტით დადგენილი წესით.

მუხლი 24. საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნა სამინისტროში, საქართველოს პროკურატურაში ან პენიტენციურ დაწესებულებაში

1. უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს, რომელიც დაკავებულია საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის უკანონოდ გადაკვეთის გამო, ან საქართველოდან გაძევების მიზნით, ანდა ექსტრადიციის მოთხოვნის საფუძველზე, უფლება აქვს, საერთაშორისო დაცვა მოითხოვოს პირადად ან უფლებამოსილი წარმომადგენლის მეშვეობით, სამინისტროში, საქართველოს პროკურატურაში ან პენიტენციურ დაწესებულებაში.

2. უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს შესაძლებლობა უნდა ჰქონდეს, მოითხოვოს საერთაშორისო დაცვა და ამის შესახებ თავის მშობლიურ ენაზე ან მისთვის გასაგებ სხვა ენაზე აცნობოს სამინისტროს, საქართველოს პროკურატურის, პენიტენციური დაწესებულების ან სხვა საპატიმრო დაწესებულების უფლებამოსილ თანამდებობის პირებს.

3. ამ მუხლით გათვალისწინებული სახელმწიფო უწყებების უფლებამოსილი თანამდებობის პირები უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს აწვდიან საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის შესაძლებლობისა და თავშესაფრის პროცედურის შესახებ ინფორმაციას.

4. საექსტრადიციო პროცედურების ჩატარებისას ან საქართველოდან გაძევების საკითხის განხილვისას უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს უფლება აქვს, საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნით მიმართოს ამ მუხლით გათვალისწინებულ სახელმწიფო უწყებებს, ამ უწყებათა უფლებამოსილი თანამდებობის პირების მიერ საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით, წერილობით, მისთვის გასაგებ ენაზე საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის შესაძლებლობის შესახებ ინფორმაციის მიწოდებიდან 15 კალენდარული დღის ვადაში. უცხოელისაგან ან მოქალაქეობის არმქონე პირისაგან დამოუკიდებელი გარემოებების არსებობისას, რომლებიც ხელს უშლის საერთაშორისო დაცვის ამ პუნქტით დადგენილ ვადაში მოთხოვნაში, ეს ვადა შეიძლება გაგრძელდეს არაუმეტეს ამ გარემოებების არსებობის ვადისა. საექსტრადიციო პროცედურების ჩატარებისას ან საქართველოდან გაძევების საკითხის განხილვისას ამ მუხლით გათვალისწინებულ სახელმწიფო უწყებათა უფლებამოსილი თანამდებობის პირები უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით, წერილობით, მისთვის გასაგებ ენაზე დაუყოვნებლივ აწვდიან საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის შესაძლებლობის შესახებ ინფორმაციას.

5. საქართველოს პროკურატურის ან პენიტენციური დაწესებულების უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა დაუყოვნებლივ უნდა მოახდინოს სამინისტროს ინფორმირება იმ უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის შესახებ, რომელმაც მოითხოვა საერთაშორისო დაცვა, და სამინისტროს არაუგვიანეს 3 სამუშაო დღისა უნდა გადაუგზავნოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება.

საქართველოს 2017 წლის 1 ივნისის კანონი №961 - ვებგვერდი, 20.06.2017წ.

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

მუხლი 25. სპეციფიკური საჭიროების მქონე პირის მიერ საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის წარდგენა

1. ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელმა სახელმწიფო უწყებებმა სპეციფიკური საჭიროების მქონე პირის მიერ მათთვის წარდგენილი საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნა დაუყოვნებლივ უნდა გადაუგზავნონ სამინისტროს.

2. სამინისტრომ სპეციფიკური საჭიროების მქონე პირის მიერ საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნისთანავე უნდა უზრუნველყოს მისი ტრანსპორტირება და მიმღებ ცენტრში განთავსება. კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნის განსახლება უნდა განხორციელდეს არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესის გათვალისწინებით.

3. სამინისტრომ დაუყოვნებლივ უნდა მოახდინოს კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული მეურვეობისა და მზრუნველობის ორგანოს ინფორმირება, აგრეთვე საჭიროების შემთხვევაში – ასეთი ორგანოს ინფორმირება შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირის შესახებ. აღნიშნული ორგანო საჭიროების შემთხვევაში საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით უზრუნველყოფს მეურვის/მზრუნველის/მხარდამჭერის დანიშვნას.

4. თუ საერთაშორისო დაცვა მოითხოვა კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილმა არასრულწლოვანმა ან იმ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირმა, რომელიც საჭიროებს კანონიერი წარმომადგენლის ყოლას, იგი უფლებამოსილი თანამდებობის პირის მიერ შესაბამისი ოქმის შედგენის საფუძველზე დაუყოვნებლივ რეგისტრირდება თავშესაფრის მაძიებლად. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება წარდგენილი უნდა იქნეს მეურვის/მზრუნველის/მხარდამჭერის დანიშვნის შემდეგ. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის ვადის ათვლა დაიწყება საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების რეგისტრაციის დღიდან.

5. სამინისტრომ არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესის გათვალისწინებით უნდა უზრუნველყოს კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნის ოჯახის წევრების უმოკლეს ვადაში მოძიება ასეთი შესაძლებლობის არსებობის შემთხვევაში.

თავი V

საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის პროცედურა

მუხლი 26. ძირითადი პროცედურული სტანდარტები

1. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება უფლებამოსილმა თანამდებობის პირებმა ინდივიდუალურად, ობიექტურად და მიუკერძოებლად უნდა შეისწავლონ.

2. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება განიხილება ჩვეულებრივი ან დაჩქარებული წესით.

3. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება დაჩქარებული წესით განიხილება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ:

ა) იგი აშკარად დაუსაბუთებელია;

ბ) განმცხადებელი ყალბი ინფორმაციის საფუძველზე სამინისტროს შეცდომაში შეყვანით ბოროტად იყენებს თავშესაფრის პროცედურას.

4. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება აშკარად დაუსაბუთებლად მიიჩნევა, თუ:

ა) მასში მოცემული ინფორმაცია არ უკავშირდება ამ კანონის მე-15 და მე-19 მუხლებით გათვალისწინებულ ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების საფუძვლებს;

ბ) თავშესაფრის მაძიებლის მიერ მიწოდებული ინფორმაცია არის შეუსაბამო, წინააღმდეგობრივი ან არარეალური სავარაუდო დევნის არსებობის დასადგენად;

გ) თავშესაფრის მაძიებელი მალავს საკუთარ ვინაობას ან/და მისი წარმოშობის ქვეყნის შესახებ ინფორმაციას;

დ) თავშესაფრის მაძიებელი უარს აცხადებს სამინისტროსთან თანამშრომლობაზე ან მისთვის სრულყოფილი ინფორმაციის მიწოდებაზე.

5. ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების საფუძვლები შეისწავლება ერთიანი პროცედურით, თანამიმდევრულად, ამ კანონის მე-15 მუხლით გათვალისწინებული ლტოლვილის სტატუსის მინიჭების საფუძვლების შესწავლა-შეფასებით. თუ თავშესაფრის მაძიებელი არ აკმაყოფილებს ლტოლვილის სტატუსის მინიჭებისთვის განსაზღვრულ პირობებს, პროცედურა გრძელდება ამ კანონის მე-19 მუხლით გათვალისწინებული ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების საფუძვლების შესწავლა-შეფასებით.

მუხლი 27. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების რეგისტრაცია, თავშესაფრის მაძიებლის ცნობის გაცემა და ანკეტირება

1. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება უნდა მომზადდეს წერილობით, საჭიროების შემთხვევაში – სათანადო თარჯიმნის დახმარებით. სამინისტროსთვის წარდგენილი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება დაუყოვნებლივ რეგისტრირდება და გაიცემა თავშესაფრის მაძიებლის ცნობა. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებაში შეიტანება აგრეთვე მონაცემები პირის არასრულწლოვან ოჯახის წევრთა შესახებ. თავშესაფრის მაძიებლის ცნობის ფორმა, მისი გაცემისა და შეცვლის წესი განისაზღვრება მინისტრის ნორმატიული აქტით.

2. კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნის ან იმ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირის, რომელიც საჭიროებს კანონიერი წარმომადგენლის ყოლას, საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების წარდგენისათვის პასუხისმგებელია მისი მეურვე/მზრუნველი/მხარდამჭერი, რომელიც არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესის ან შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირის ინტერესების გათვალისწინებით მოქმედებს.

3. კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნის ან იმ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირის, რომელიც საჭიროებს კანონიერი წარმომადგენლის ყოლას, საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის წარდგენის შემთხვევაში თავშესაფრის მაძიებლის ცნობა მის მეურვეზე/მზრუნველზე/მხარდამჭერზე გაიცემა.

4. ანკეტის შესავსებად გასაუბრება ტარდება პირის ყველა სრულწლოვან ოჯახის წევრთან ინდივიდუალურად, საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების წარდგენიდან 10 სამუშაო დღის ვადაში. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების წარდგენის დღეს თავშესაფრის მაძიებელს წერილობით, მისთვის გასაგებ ენაზე ეცნობება ანკეტირების ჩატარების თარიღი.

5. ანკეტირების მასალების სიზუსტის უზრუნველსაყოფად ანკეტირება ტარდება წერილობით და ხმის ჩამწერი მოწყობილობის გამოყენებით. ანკეტირების აუდიოჩანაწერი თავშესაფრის მაძიებლის პირად საქმეში ინახება. ამ პუნქტის საფუძველზე მიღებული პერსონალური მონაცემები დაცული უნდა იქნეს „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით.

6. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების რეგისტრაციისას თავშესაფრის მაძიებელს უნდა განემარტოს მისთვის ამ კანონით გათვალისწინებული უფლება-მოვალეობები და თავშესაფრის პროცედურა. თავშესაფრის მაძიებელი ვალდებულია სამინისტროს აცნობოს საცხოვრებელი ადგილის მისამართი და სხვა საკონტაქტო ინფორმაცია, აგრეთვე მიაწოდოს მას შესაბამისი ინფორმაცია მათი შეცვლის შემთხვევაში. ამასთანავე, თავშესაფრის მაძიებელს უნდა განემარტოს, რომ არასაპატიო მიზეზით, შეტყობინების უგულებელყოფით ანკეტირებაზე ან გასაუბრებაზე ორჯერ გამოუცხადებლობის შემთხვევაში მისი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა შეწყდება.

7. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების რეგისტრაციის შემდეგ სამინისტრო იღებს 14 წელს გადაცილებული თავშესაფრის მაძიებლის თითის ანაბეჭდებს. მიღებული მონაცემები თავშესაფრის მაძიებლის პირად საქმეში ინახება და მათი დამუშავება შესაძლებელია თავშესაფრის მაძიებლის წერილობითი თანხმობის საფუძველზე, „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად. თავშესაფრის მაძიებლის თითის ანაბეჭდების აღება და ამ პერსონალური მონაცემების დამუშავება რეგულირდება მინისტრის სამართლებრივი აქტით.

8. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების რეგისტრაცია თავშესაფრის მაძიებლისათვის წარმოშობს ამ კანონის 56-ე და 57-ე მუხლებით გათვალისწინებულ უფლება-მოვალეობებს.

9. თავშესაფრის მაძიებლისთვის ანკეტირების ჩატარების შემდეგ საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება განიხილება ჩვეულებრივი წესით ან დაჩქარებული წესით, ამ კანონის 26-ე მუხლის მე-3 და მე-4 პუნქტებიდან გამომდინარე.

10. ამ კანონის 29-ე მუხლის მე-8 პუნქტით დადგენილ ვადაში დაჩქარებული წესით საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვისას გამოყენებული უნდა იქნეს ჩვეულებრივი წესით საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვისათვის დადგენილი ყველა მოთხოვნა და პროცედურა.

11. თუ საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვისას გამოიკვეთა დამატებითი გარემოებები, რომელთა გამოც საქმე დამატებით შესწავლას საჭიროებს, და განცხადების განხილვა და გადაწყვეტილების მიღება ვერ ხერხდება დაჩქარებული წესით საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვისათვის ამ კანონის 29-ე მუხლის მე-8 პუნქტით დადგენილ ვადაში, საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება განხილული უნდა იქნეს ჩვეულებრივი წესით საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვისათვის ამ კანონის 29-ე მუხლის პირველი პუნქტით დადგენილ ვადაში.

მუხლი 28. მტკიცების ტვირთი

1. თავშესაფრის მაძიებელმა უნდა წარადგინოს საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის დასაბუთებისათვის საჭირო ყველა ინფორმაცია (მათ შორის, წარმოშობის ქვეყნის შესახებ ინფორმაცია) და მტკიცებულება და მათი შეფასების პროცესში უნდა ითანამშრომლოს უფლებამოსილ თანამდებობის პირთან. თავშესაფრის მაძიებელი აგრეთვე ვალდებულია სარწმუნოდ განმარტოს ინფორმაციისა და მტკიცებულების წარუდგენლობის ან არარსებობის მიზეზი.

2. საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნასთან დაკავშირებული ფაქტების დადგენის ვალდებულება თანაბრად ნაწილდება თავშესაფრის მაძიებელსა და უფლებამოსილ თანამდებობის პირს შორის. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნასთან დაკავშირებული ყველა არსებითი ფაქტობრივი გარემოება და წარმოდგენილი მტკიცებულებები ინდივიდუალურად, ობიექტურად და მიუკერძოებლად უნდა შეაფასოს.

3. საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნასთან დაკავშირებით შესაბამისი შეკითხვების დასმით უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა ხელი უნდა შეუწყოს თავშესაფრის მაძიებელს საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნასთან დაკავშირებული არსებითი ინფორმაციის (მათ შორის, წარმოშობის ქვეყნის შესახებ ინფორმაციის) და მტკიცებულებების სრულყოფილად წარდგენაში.

მუხლი 29. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის ვადები

1. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება ჩვეულებრივი წესით უნდა განიხილოს მისი რეგისტრაციიდან 6 თვის ვადაში. ეს ვადა შეიძლება გაგრძელდეს არაუმეტეს 9 თვით, თუ:

ა) გამოვლინდა რთული ფაქტობრივი და იურიდიული საკითხები;

ბ) საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება სამინისტროს ერთდროულად მრავალმა უცხოელმა ან/და მოქალაქეობის არმქონე პირმა წარუდგინა, რაც ართულებს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების 6 თვის ვადაში განხილვას.

2. შესაბამისი დასაბუთების არსებობისას, გამონაკლისის სახით, საჭიროების შემთხვევაში ამ მუხლის პირველი პუნქტით დადგენილი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის ვადა შეიძლება გაგრძელდეს არაუმეტეს 3 თვით, რათა საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება ადეკვატურად და სრულყოფილად იქნეს განხილული.

3. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა შეიძლება გადავადდეს, თუ საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების ამ მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტებით დადგენილ ვადებში განხილვა შეუძლებელია წარმოშობის ქვეყანაში დროებით გაურკვეველი მდგომარეობის არსებობის გამო. ამ პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში უფლებამოსილი თანამდებობის პირი ვალდებულია:

ა) 6 თვეში ერთხელ შეისწავლოს წარმოშობის ქვეყანაში არსებული მდგომარეობა;

ბ) საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის გადავადების თაობაზე გადაწყვეტილების მიღებიდან 3 სამუშაო დღის ვადაში თავშესაფრის მაძიებელს ამ კანონის 35-ე მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებული ტექნიკური საშუალებით აცნობოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის გადავადების მიზეზი.

4. ამ მუხლის პირველი–მე-3 პუნქტების გათვალისწინებით, საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის ვადა არ უნდა აღემატებოდეს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების წარდგენიდან 21 თვეს.

5. თუ საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების ამ მუხლის პირველი პუნქტით დადგენილ 6 თვის ვადაში განხილვა შეუძლებელია, უფლებამოსილი თანამდებობის პირი ვალდებულია საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის ვადის გაგრძელების შესახებ გადაწყვეტილების მიღებიდან 3 სამუშაო დღის ვადაში თავშესაფრის მაძიებელს ამ კანონის 35-ე მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებული ტექნიკური საშუალებით აცნობოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის ვადის გაგრძელების შესახებ, აგრეთვე გაგრძელების მიზეზი და ვადა, რომლითაც გაგრძელდა განხილვა.

6. გაძევების პროცედურაში მყოფი პირის მიერ წარდგენილი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება განხილული უნდა იქნეს მისი რეგისტრაციიდან არაუგვიანეს 1 თვისა.

7. ექსტრადიციისადმი დაქვემდებარებული პირის მიერ წარდგენილი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება სამინისტრომ უნდა განიხილოს საექსტრადიციო დოკუმენტაციის მიღებიდან არაუგვიანეს 1 თვისა.

8. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება დაჩქარებული წესით განიხილება მისი რეგისტრაციიდან 1 თვის ვადაში.

მუხლი 30. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა

1. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა თითოეული საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება ინდივიდუალურად უნდა განიხილოს და უნდა შეაფასოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების შესაბამისი ელემენტები, მათ შორის, თავშესაფრის მაძიებლის ხელთ არსებული დოკუმენტაცია, რომელიც ეხება პირის ასაკსა და წარმომავლობას, აგრეთვე მისი ოჯახის წევრებთან, მის იდენტობასთან, მოქალაქეობასთან (მოქალაქეობებთან), წარმოშობის ქვეყანასთან (ქვეყნებთან), ადგილთან (ადგილებთან), საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებასთან, წარმოშობის ქვეყნის დატოვების და საქართველოს ტერიტორიაზე შემოსვლის მიზეზებთან და გარემოებებთან დაკავშირებული დოკუმენტაცია და ინფორმაცია.

2. ამ კანონის მე-15 და მე-19 მუხლებით გათვალისწინებული გარემოებების არსებობის აშკარა დასაბუთების შემთხვევაში საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება პრიორიტეტულად განიხილება.

მუხლი 31. დევნის საფუძვლიანი შიშის ან სერიოზული ზიანის მიყენების შესაძლებლობის შეფასება

დევნის საფუძვლიანი შიშის ან სერიოზული ზიანის მიყენების შესაძლებლობის შეფასებისას უფლებამოსილი თანამდებობის პირი უნდა დაეყრდნოს იმ გარემოებებს, რომლებიც თავშესაფრის მაძიებლის წარმოშობის ქვეყანაში წარმოიქმნა უშუალოდ თავშესაფრის მაძიებლის მიერ ამ ქვეყნის დატოვებამდე ან მისი დატოვების შემდეგ.

მუხლი 32. დევნა და სერიოზული ზიანი

1. ამ კანონის მე-15 მუხლის მიზნებისთვის ქმედება დევნად მიიჩნევა, თუ:

ა) იგი თავისი ბუნებით ან განმეორებადობით იმდენად სერიოზულია, რომ ადამიანის ძირითადი უფლებების სერიოზული დარღვევაა;

ბ) იგი არის სხვადასხვა ქმედების ერთობლიობა, რომელიც იმდენად მწვავეა, რომ ადამიანის ძირითადი უფლებების სერიოზული დარღვევაა.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული დევნა შეიძლება გამოიხატოს შემდეგი ფორმებით:

ა) ფიზიკური ან ფსიქიკური ძალადობის, მათ შორის, სექსუალური ძალადობის, აქტი;

ბ) სამართლებრივი, ადმინისტრაციული ან/და სასამართლო აქტები და ღონისძიებები, რომლებიც თავად არის დისკრიმინაციული ან დისკრიმინაციული ფორმით ხორციელდება;

გ) სისხლისსამართლებრივი დევნა ან სასჯელი, რომელიც არაპროპორციულია ან დისკრიმინაციულია;

დ) დარღვეული უფლების აღდგენაზე სასამართლოს მიერ უარის თქმა, რასაც შედეგად არაპროპორციული ან დისკრიმინაციული სასჯელი მოჰყვება;

ე) სისხლისსამართლებრივი დევნა ან სასჯელი კონფლიქტის დროს ამ კანონის მე-18 მუხლით გათვალისწინებული ქმედების განხორციელებაზე უარის თქმის გამო;

ვ) ქმედება, რომელიც თავისი ბუნებით გენდერულ იდენტობას, სქესს ან არასრულწლოვანს უკავშირდება.

3. სერიოზული ზიანია:

ა) პირის მიმართ სასიკვდილო განაჩენი ან მისი სიკვდილით დასჯის საფრთხე;

ბ) წარმოშობის ქვეყანაში პირის წამება, მის მიმართ არაადამიანური და ღირსების შემლახავი მოპყრობა ან სასჯელი;

გ) პირის სიცოცხლისთვის სერიოზული ინდივიდუალური საფრთხე განურჩეველი ძალადობის, საერთაშორისო ან შიდა შეიარაღებული კონფლიქტის ან ადამიანის უფლებების მასობრივი დარღვევის გამო.

მუხლი 33. დევნის განმახორციელებელი და სერიოზული ზიანის მიმყენებელი სუბიექტი (სუბიექტები)

დევნის განმახორციელებელი და სერიოზული ზიანის მიმყენებელი სუბიექტი (სუბიექტები) შეიძლება იყოს (იყვნენ):

ა) სახელმწიფო;

ბ) დაჯგუფება ან ორგანიზაცია, რომელიც აკონტროლებს სახელმწიფოს მთელ ტერიტორიას ან მისი ტერიტორიის მნიშვნელოვან ნაწილს;

გ) არასახელმწიფო სუბიექტი (სუბიექტები), თუ ამ მუხლის „ა“ და „ბ“ ქვეპუნქტებით განსაზღვრულ სუბიექტებს, მათ შორის, საერთაშორისო ორგანიზაციებს, არ შეუძლიათ ან არ სურთ ამ კანონის 32-ე მუხლით გათვალისწინებული დევნისგან ან სერიოზული ზიანისგან პირის დაცვა.

მუხლი 34. დაცვის განმახორციელებელი სუბიექტი (სუბიექტები)

1. პირი დევნისგან ან სერიოზული ზიანისგან შეიძლება დაიცვას:

ა) სახელმწიფომ; ამასთანავე, მას უნდა სურდეს და შეეძლოს დევნისგან ან სერიოზული ზიანისგან პირის ეფექტიანი და ხანგრძლივი დაცვა;

ბ) დაჯგუფებამ ან ორგანიზაციამ, რომელიც აკონტროლებს სახელმწიფოს მთელ ტერიტორიას ან მისი ტერიტორიის მნიშვნელოვან ნაწილს; ამასთანავე, მას უნდა სურდეს და შეეძლოს დევნისგან ან სერიოზული ზიანისგან პირის ეფექტიანი და ხანგრძლივი დაცვა.

2. დევნისგან ან სერიოზული ზიანისგან დაცვა ეფექტიანია, თუ დაცვის განმახორციელებელი სუბიექტი (სუბიექტები) დევნის ან სერიოზული ზიანის თავიდან აცილებისა და აღკვეთისათვის ახორციელებს (ახორციელებენ) სათანადო მოქმედებებს, რომლებზედაც თავშესაფრის მაძიებელს ხელი მიუწვდება.

მუხლი 35. თავშესაფრის მაძიებელთან გასაუბრება

1. საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნასთან დაკავშირებით თავშესაფრის მაძიებელთან ტარდება გასაუბრება.

2. გასაუბრების მიზანია საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნასთან დაკავშირებული არსებითი გარემოებების დადგენა, რომლებიც მოიცავს თავშესაფრის მაძიებლის მიერ წარმოშობის ქვეყნის დატოვების და დაუბრუნებლობის მიზეზების შესახებ ინფორმაციას, აგრეთვე სხვა ინფორმაციას, რომლითაც შეიძლება დადგინდეს პირზე საერთაშორისო დაცვის გავრცელების საჭიროება.

3. თავშესაფრის მაძიებელთან მშობლიურ ენაზე ან მისთვის გასაგებ სხვა ენაზე ურთიერთობისათვის გასაუბრების პროცესი უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა უნდა უზრუნველყოს თარჯიმნის მომსახურებით.

4. უფლებამოსილი თანამდებობის პირი გასაუბრებას ატარებს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების რეგისტრაციიდან 4 თვის ვადაში, ხოლო ამ კანონის 29-ე მუხლის მე-8 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში – უფლებამოსილი თანამდებობის პირის მიერ განსაზღვრულ ვადაში.

5. თავშესაფრის მაძიებელს გასაუბრების ჩატარების შესახებ ეცნობება 3 სამუშაო დღით ადრე, წერილობით, მისი საქმის მასალებში მითითებულ მისამართზე. თუ თავშესაფრის მაძიებლის მისამართი უცნობია, მას გასაუბრების ჩატარების შესახებ შეიძლება ეცნობოს ტელეფონით ან სხვა ტექნიკური საშუალებით. თუ უფლებამოსილი თანამდებობის პირი თავშესაფრის მაძიებელს გასაუბრების დანიშვნის შესახებ ტელეფონით ან სხვა ტექნიკური საშუალებით აცნობებს, უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა უნდა შეადგინოს შესაბამისი კომუნიკაციის ოქმი. ამ ოქმს ხელს აწერს ოქმის შემდგენი, ხოლო თარჯიმნის მეშვეობით დაკავშირების შემთხვევაში – აგრეთვე თარჯიმანი.

6. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის ვადაში თავშესაფრის მაძიებლის გამოუცხადებლობის ან მისი ადგილსამყოფლის დაუდგენლობის გამო შეწყვეტილი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა განახლდება, თუ თავშესაფრის მაძიებელი დაუკავშირდება სამინისტროს ან გამოცხადდება სამინისტროში და წარადგენს გამოუცხადებლობის საპატიო მიზეზების შესახებ ინფორმაციას.

7. თავშესაფრის მაძიებელთან გასაუბრებისას საჭიროების შემთხვევაში მასზე დასწრების უფლება აქვს მის კანონიერ წარმომადგენელს/მეურვეს/მზრუნველს/მხარდამჭერს, ხოლო თუ თავშესაფრის მაძიებელი პენიტენციურ დაწესებულებაში ან სხვა საპატიმრო დაწესებულებაში იმყოფება – მის ადვოკატს.

8. შესაძლებლობის შემთხვევაში თავშესაფრის მაძიებელს გასაუბრება უნდა ჩაუტაროს იმავე სქესის უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა და იგი უზრუნველყოფილი უნდა იყოს იმავე სქესის თარჯიმნის მომსახურებით, თუ თავშესაფრის მაძიებელმა განსხვავებული სქესის უფლებამოსილ თანამდებობის პირთან გასაუბრება ან თარჯიმნის მომსახურება არ მოითხოვა.

9. ამ კანონის 29-ე მუხლით დადგენილ საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის ვადებში თავშესაფრის მაძიებელს შესაძლებლობა უნდა მიეცეს, განმარტოს ის გარემოებები, რომლებიც შესაძლოა ამ განცხადებას აკლდეს ან/და შეუსაბამო/წინააღმდეგობრივი იყოს, აგრეთვე მის მიერ მიწოდებულ ფაქტებსა და სხვა წყაროებიდან მიღებულ შესაბამის ინფორმაციას (მათ შორის, წარმოშობის ქვეყნის შესახებ ინფორმაციას) შორის შეუსაბამობა/წინააღმდეგობა.

10. გასაუბრების მასალების სიზუსტის უზრუნველსაყოფად გასაუბრება ფიქსირდება წერილობით და ხმის ჩამწერი მოწყობილობის გამოყენებით. გასაუბრების აუდიოჩანაწერი თავშესაფრის მაძიებლის პირად საქმეში ინახება. ამ პუნქტის საფუძველზე მიღებული პერსონალური მონაცემები დაცული უნდა იქნეს „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით.

მუხლი 36. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების შეფასება

1. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების შეფასებისას უნდა გაითვალისწინოს:

ა) ყველა სათანადო ფაქტი, რომლებიც დაკავშირებულია წარმოშობის ქვეყანასთან, მათ შორის, წარმოშობის ქვეყნის კანონმდებლობა და სხვა რეგულაციები, აგრეთვე არსებული პრაქტიკა;

ბ) თავშესაფრის მაძიებლის მიერ წარმოდგენილი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება და დოკუმენტაცია, მათ შორის, იმის შესახებ ინფორმაცია, რომ თავშესაფრის მაძიებელი იდევნება ან შესაძლებელია გახდეს დევნის მსხვერპლი და რომ მას მიადგა ან შეიძლება მიადგეს სერიოზული ზიანი;

გ) თავშესაფრის მაძიებლის პირადი მონაცემები;

დ) თავშესაფრის მაძიებლის წარმოშობის ქვეყანაში დაბრუნების შემთხვევაში დევნის ან სერიოზული ზიანის დადგომის შესაძლებლობა;

ე) განმცხადებლის მიერ იმ ქვეყნის დაცვით სარგებლობის შესაძლებლობა, რომელიც მისი წარმოშობის ქვეყანა არ არის და რომლის მოქალაქეც არის თავშესაფრის მაძიებელი.

2. ფაქტი, რომ თავშესაფრის მაძიებელი გახდა დევნის მსხვერპლი, ან მას მიადგა სერიოზული ზიანი, ან მას უშუალოდ დაემუქრნენ დევნით ან სერიოზული ზიანის მიყენებით, აჩენს საკმარის საფუძველს ვარაუდისთვის, რომ იგი შეიძლება დადგეს დევნის ან სერიოზული ზიანის მიყენების რეალური საფრთხის წინაშე, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ ასეთი დევნა ან სერიოზული ზიანი აღარ განმეორდება.

მუხლი 37. შესაბამისი ინფორმაციის და არსებითი მტკიცებულების შეგროვება და შესწავლა

1. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა ყველა ზომა უნდა მიიღოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების შეფასებისთვის საჭირო ინფორმაციის და ხელმისაწვდომი არსებითი მტკიცებულების შესაგროვებლად.

2. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის და გადაწყვეტილების მიღების პროცესში უნდა გაანალიზდეს და შეფასდეს როგორც უფლებამოსილი თანამდებობის პირის მიერ მოპოვებული ზეპირი ინფორმაცია ან დოკუმენტური მტკიცებულება, ისე თავშესაფრის მაძიებლის მიერ წარდგენილი ზეპირი ინფორმაცია ან დოკუმენტური მტკიცებულება.

3. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა უნდა გააანალიზოს და შეაფასოს მის მიერ მოპოვებული ინფორმაცია წარმოშობის ქვეყნის შესახებ.

4. საერთაშორისო დაცვის თაობაზე გადაწყვეტილების ჩაბარების შემდეგ თავშესაფრის მაძიებლის ან მისი კანონიერი წარმომადგენლის/მეურვის/მზრუნველის/მხარდამჭერის მოთხოვნის შემთხვევაში უფლებამოსილი თანამდებობის პირი ვალდებულია საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გასცეს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვასთან დაკავშირებით მოპოვებული ინფორმაცია და დოკუმენტები.

მუხლი 38. კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნის მიერ წარდგენილი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა

1. კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნის მიერ წარდგენილი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება განხილული უნდა იქნეს ამ კანონით გათვალისწინებული პროცედურის შესაბამისად, არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესის გათვალისწინებით.

2. კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილ არასრულწლოვანთან გასაუბრება ტარდება მისი კანონიერი წარმომადგენლის/მეურვის/ მზრუნველის/მხარდამჭერის თანდასწრებით, ხოლო თუ კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვანი პენიტენციურ დაწესებულებაში ან სხვა საპატიმრო დაწესებულებაში იმყოფება – მისი ადვოკატის თანდასწრებით. კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილ არასრულწლოვანთან გასაუბრებას ატარებს ის უფლებამოსილი თანამდებობის პირი, რომელსაც არასრულწლოვანთან გასაუბრებისთვის საჭირო უნარ-ჩვევები და კვალიფიკაცია აქვს.

3. თავშესაფრის პროცედურის განხორციელებისას უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა უნდა გაითვალისწინოს კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნის ასაკი და უნარები (მათ შორის, განვითარების დონე, აღქმისა და კომუნიკაციის უნარები).

მუხლი 39. წამების ან არაადამიანური ან ღირსების შემლახავი მოპყრობის ან ძალადობის მსხვერპლის საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა

1. თავშესაფრის მაძიებელს, რომელიც აცხადებს, რომ არის წამების ან არაადამიანური ან ღირსების შემლახავი მოპყრობის ან ძალადობის მსხვერპლი, ან რომელსაც ასეთი ნიშნები აქვს, საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვამდე ხელი უნდა მიუწვდებოდეს შესაბამის სამედიცინო და ფსიქოლოგიურ დახმარებაზე.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული სპეციფიკური საჭიროების მქონე პირის საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება პრიორიტეტულად უნდა იქნეს განხილული.

მუხლი 40. ფსიქიკური ან გონებრივი/ინტელექტუალური დარღვევების მქონე თავშესაფრის მაძიებლის საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა

1. თავშესაფრის მაძიებლის ფსიქიკურ ან გონებრივ/ინტელექტუალურ დარღვევებთან დაკავშირებით საფუძვლიანი ეჭვის არსებობისას საჭიროების შემთხვევაში სამინისტრომ დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ მეურვეობისა და მზრუნველობის ორგანოს მისთვის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით, ფსიქოსოციალური საჭიროებიდან გამომდინარე, ექსპერტიზის ჩატარებისა და მხარდამჭერის დანიშვნის მიზნით.

2. ფსიქიკური ან გონებრივი/ინტელექტუალური დარღვევების მქონე თავშესაფრის მაძიებლის საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა უნდა შეჩერდეს მისთვის მხარდამჭერის დანიშვნამდე. ამ პერიოდში თავშესაფრის მაძიებელი სარგებლობს თავშესაფრის მაძიებლისთვის ამ კანონით გათვალისწინებული უფლებებით.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული პირის ანკეტირება და მასთან გასაუბრება უნდა ჩაატაროს უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა, რომელსაც გავლილი აქვს სპეციალური მომზადება, ხოლო საჭიროების შემთხვევაში მათში უნდა მონაწილეობდეს აგრეთვე შესაბამისი დარგის სპეციალისტი.

4. გასაუბრება შესაძლებელია არ ჩატარდეს, თუ თავშესაფრის მაძიებელს მისგან დამოუკიდებელი მიზეზების გამო არ შეუძლია ადეკვატური ინფორმაციის მიწოდება. ამ შემთხვევაში საერთაშორისო დაცვის თაობაზე გადაწყვეტილება მიიღება ამ კანონით გათვალისწინებული პროცედურებით მოპოვებული სხვა ინფორმაციისა და დოკუმენტაციის საფუძველზე.

მუხლი 41. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების გამოხმობა

1. თავშესაფრის მაძიებლის ან მისი კანონიერი წარმომადგენლის/მეურვის/მზრუნველის/მხარდამჭერის წერილობითი მიმართვის საფუძველზე საერთაშორისო დაცვის მინიჭების თაობაზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე შესაძლებელია საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების გამოხმობა.

2. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა თავშესაფრის მაძიებელს მისთვის გასაგებ ენაზე უნდა აცნობოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების გამოხმობის სამართლებრივი შედეგები, რის თაობაზედაც დგება შესაბამისი ოქმი. ამ ოქმს ხელს აწერენ სამინისტროს უფლებამოსილი თანამდებობის პირი და თავშესაფრის მაძიებელი ან მისი კანონიერი წარმომადგენელი/მეურვე/მზრუნველი/მხარდამჭერი.

3. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების გამოხმობის საფუძველზე უფლებამოსილი თანამდებობის პირი იღებს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის შეწყვეტის შესახებ გადაწყვეტილებას თავშესაფრის მაძიებლის მიერ შესაბამისი ოქმის ხელმოწერიდან მე-7 სამუშაო დღეს. ეს გადაწყვეტილება თავშესაფრის მაძიებელს ან მის კანონიერ წარმომადგენელს/მეურვეს/მზრუნველს/მხარდამჭერს წერილობით (ქართულ ენაზე და მისთვის გასაგებ ენაზე ნათარგმნი) ეგზავნება 3 სამუშაო დღის ვადაში, გადაწყვეტილების გასაჩივრების წესის მითითებით.

4. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების გამოხმობის საფუძველზე საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის შეწყვეტის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ თავშესაფრის მაძიებელი ვალდებულია სამინისტროს ჩააბაროს დროებითი საიდენტიფიკაციო მოწმობა და საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ ვადაში დატოვოს საქართველო, თუ საქართველოში მისი ყოფნის სხვა სამართლებრივი საფუძველი არ არსებობს.

5. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების გამოხმობის შემდეგ თავშესაფრის მაძიებელს უფლება აქვს, სამინისტროს განმეორებით მიმართოს საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნით მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მის საქმესთან დაკავშირებით ახალი გარემოებები არსებობს და ეს მისთვის საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების გამოხმობის შემდეგ გახდა ცნობილი. სამინისტრომ იგი უნდა უზრუნველყოს სამართლიანი და ეფექტიანი თავშესაფრის პროცედურით. საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნით განმეორებით მიმართვის შემთხვევაში თავშესაფრის მაძიებელმა უნდა მიუთითოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების გამოხმობისა და განმეორებით მიმართვის სათანადო მიზეზები.

მუხლი 42. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის შეჩერება, შეწყვეტა და განახლება

1. უფლებამოსილი თანამდებობის პირი აჩერებს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვას, თუ ვერ ხერხდება ამ კანონის 35-ე მუხლის მე-5 პუნქტით დადგენილი წესით თავშესაფრის მაძიებელთან დაკავშირება და მას არ გადაუკვეთავს საქართველოს სახელმწიფო საზღვარი. ამ შემთხვევაში საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა 6 თვით შეჩერდება.

2. უფლებამოსილი თანამდებობის პირი იღებს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის შეწყვეტის შესახებ გადაწყვეტილებას, თუ თავშესაფრის მაძიებელი:

ა) ამ კანონის 41-ე მუხლის შესაბამისად გამოიხმობს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებას;

ბ) სამინისტროსთან თანამშრომლობაზე უარს აცხადებს;

გ) არასაპატიო მიზეზით, შეტყობინების უგულებელყოფით ანკეტირებაზე ან გასაუბრებაზე ორჯერ არ გამოცხადდება;

დ) საქართველოს დატოვებს, საცხოვრებელ ადგილს გამოიცვლის და ამის შესახებ სამინისტროს 3 თვის ვადაში არ აცნობებს;

ე) თითის ანაბეჭდების აღებაზე უარს განაცხადებს;

ვ) გარდაიცვლება;

ზ) ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში და დადგენილი ვადის გასვლამდე არ გამოცხადდება სამინისტროში.

3. ამ მუხლის მე-2 პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში ფსიქიკური აშლილობის მქონე თავშესაფრის მაძიებლის საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა არ შეწყდება.

4. საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის შეჩერების ან შეწყვეტის შემდეგ სამინისტროში გამოცხადებულ თავშესაფრის მაძიებელს უნდა მიეცეს შესაძლებლობა, განმარტოს გამოუცხადებლობის მიზეზი, ხოლო საპატიო მიზეზის მითითების შემთხვევაში მას უნდა მიეცეს შესაძლებლობა, განახლდეს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვა.

მუხლი 43. ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების ან მის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ გადაწყვეტილება

1. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა წერილობით უნდა დაასაბუთოს ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების ან მის მინიჭებაზე უარის თქმის საფუძვლები.

2. თავშესაფრის მაძიებელს ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების ან მის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ დასაბუთებული გადაწყვეტილება (ქართულ ენაზე და მისთვის გასაგებ ენაზე ნათარგმნი) ეგზავნება/გადაეცემა 3 სამუშაო დღის ვადაში, გადაწყვეტილების გასაჩივრების წესის და „იურიდიული დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული უფასო იურიდიული დახმარებით სარგებლობის შესაძლებლობის თაობაზე ინფორმაციის მითითებით.

3. თავშესაფრის მაძიებლისათვის ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების ან მის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ სამინისტროს გადაწყვეტილების თავშესაფრის მაძიებლის მიზეზით ჩაუბარებლობის შემთხვევაში ეს გადაწყვეტილება მისთვის ჩაბარებულად ჩაითვლება ჩაუბარებლობის შესახებ შეტყობინების სამინისტროს მიერ მიღების დღიდან.

4. თუ ოჯახის წევრთა საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებას ერთი და იგივე საფუძველი აქვს, საერთაშორისო დაცვის თაობაზე მიღებული გადაწყვეტილება განმცხადებლის ოჯახის წევრებზედაც ვრცელდება.

5. თავშესაფრის მაძიებლისათვის ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების ან მის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ გადაწყვეტილება საქმის არსებით ფაქტობრივ გარემოებებს და შესაბამის მტკიცებულებებს უნდა ეფუძნებოდეს.

6. თუ თავშესაფრის მაძიებელს ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებაზე უარი ეთქვა, ან პირს ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსი შეუწყდა, გაუუქმდა ან ჩამოერთვა, ამასთანავე, შეუძლებელია მისი გაძევება წარმოშობის ქვეყანაში, „უცხოელთა და მოქალაქეობის არმქონე პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-60 მუხლის შესაბამისად, მას შეიძლება მიეცეს საქართველოში დროებითი ყოფნის უფლება.

7. (ამოღებულია - 05.07.2018, №3099).

8. თავშესაფრის მაძიებლისათვის ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ სამინისტროს გადაწყვეტილების ძალაში შესვლის შემდეგ ან ამ გადაწყვეტილების საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გასაჩივრების შემთხვევაში ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის თაობაზე სასამართლო გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლის შემდეგ უცხოელი ან მოქალაქეობის არმქონე პირი ვალდებულია „უცხოელთა და მოქალაქეობის არმქონე პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით დატოვოს საქართველო, თუ საქართველოში მისი ყოფნის სხვა სამართლებრივი საფუძველი არ არსებობს.

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

მუხლი 44. ჰუმანიტარული სტატუსის გაგრძელებაზე უარის თქმის შესახებ გადაწყვეტილება

უფლებამოსილი თანამდებობის პირი ჰუმანიტარული სტატუსის გაგრძელებაზე უარის თქმის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს საქმის შესაბამის მასალებზე დაყრდნობით, გადაწყვეტილების მიღების მომენტში არსებული გარემოებების გათვალისწინებით.

მუხლი 45. განმეორებითი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება და პროცედურული გარანტიები

1. თუ უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსი შეუწყდა, გაუუქმდა ან ჩამოერთვა, ან თავშესაფრის პროცედურა საქართველოში დასრულდა, მას უფლება აქვს, წარადგინოს განმეორებითი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება, თუ:

ა) მის წარმოშობის ქვეყანაში მოხდა ისეთი ცვლილებები, რომლებიც მისი საერთაშორისო დაცვის საჭიროებას წარმოშობს;

ბ) არსებობს ახალი ფაქტობრივი გარემოებები, რომლებიც წინა საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებაში მითითებული გარემოებების შეფასებისას არ განხილულა და რომელთა წარუდგენლობაც განმცხადებლის ბრალით არ მომხდარა.

2. უფლებამოსილი თანამდებობის პირი ვალდებულია მოახდინოს განმეორებითი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების წინასწარი გამოკვლევა, აგრეთვე შეისწავლოს და შეაფასოს წარდგენილი განმარტებები და ახალი გარემოებები, რათა წარმოშობის ქვეყანაში ან მუდმივ საცხოვრებელ ქვეყანაში პირის დაბრუნებით არ დაირღვეს არგაძევების პრინციპი და საერთაშორისო სამართლით აღიარებული ადამიანის ძირითადი უფლებები.

3. ახალი გარემოებების გამოვლენის შემთხვევაში უფლებამოსილი თანამდებობის პირი იწყებს ამ კანონით გათვალისწინებულ ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების პროცედურას.

4. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა პრიორიტეტი უნდა მიანიჭოს განმეორებითი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვას, შეფასებას და შესაბამისი გადაწყვეტილების მიღებას.

5. თუ განმეორებითი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის შედეგად დადგინდება, რომ საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნა არ შეიცავს ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ გარემოებებს, საქმის ხელახლა განხილვის გარეშე მიიღება განმეორებითი საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვაზე უარის თქმის შესახებ გადაწყვეტილება.

მუხლი 46. ოჯახის გაერთიანება

1. ოჯახის გაერთიანების პროცედურის დაწყებისთვის საერთაშორისო დაცვის მქონე პირმა წერილობითი განცხადებით უნდა მიმართოს სამინისტროს.

2. კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნისათვის ამ კანონით დადგენილი წესით საერთაშორისო დაცვის შესაბამისი სტატუსის მინიჭების შემდეგ უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა ამ არასრულწლოვნის მეურვის/მზრუნველის/მხარდამჭერის და არასრულწლოვნის თანხმობით დაუყოვნებლივ უნდა დაიწყოს ოჯახის გაერთიანების პროცედურა. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესის გათვალისწინებით უნდა უზრუნველყოს მისი გაერთიანება სხვა ოჯახის წევრებთან.

3. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირმა ოჯახის გაერთიანების შესახებ განცხადებას უნდა დაურთოს ნათესაური კავშირის დამადასტურებელი ყველა შესაძლო მტკიცებულება მათი არსებობის შემთხვევაში.

4. ოჯახური კავშირის დასადგენად უფლებამოსილი თანამდებობის პირი ინდივიდუალურ საფუძველზე 1 თვის ვადაში განიხილავს ოჯახის გაერთიანების შესახებ განცხადებას და თანდართულ მტკიცებულებებს მათი არსებობის შემთხვევაში.

5. უფლებამოსილი თანამდებობის პირი აუცილებლობის შემთხვევაში წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის საშუალებით მოიძიებს საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ოჯახის წევრებს.

6. ოჯახური კავშირის დადგენის შემთხვევაში უფლებამოსილი თანამდებობის პირი საჭიროებისამებრ მიმართავს საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ოჯახის წევრების მოძიების და მათთვის საქართველოს ვიზის გაცემის თაობაზე.

7. ოჯახის ერთიანობის პრინციპის გათვალისწინებით, საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ოჯახის წევრებს საერთაშორისო დაცვის იგივე ფორმა ენიჭებათ, რომელიც ამ პირს აქვს მინიჭებული.

8. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირს შეიძლება უარი ეთქვას ოჯახის გაერთიანებაზე, თუ ოჯახის წევრის მიმართ არსებობს ამ კანონის მე-17 მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით ან მე-18 მუხლით გათვალისწინებული გარემოება.

მუხლი 47. გადაწყვეტილების გასაჩივრება

1. ამ კანონის საფუძველზე სამინისტროს მიერ მიღებული ნებისმიერი გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს სასამართლოში საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად გაცნობიდან 1 თვის ვადაში.

2. სასამართლო გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლამდე თავშესაფრის მაძიებელი სარგებლობს ამ კანონით განსაზღვრული უფლებებითა და გარანტიებით.

მუხლი 48. დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის მიერ ლტოლვილის სტატუსის მინიჭების შესახებ განცხადების წარდგენა

ამ კანონის 21-ე მუხლის მე-5 პუნქტით დადგენილი წესის გათვალისწინებით, დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფ პირს უფლება აქვს, წარადგინოს ინდივიდუალური განცხადება მხოლოდ ლტოლვილის სტატუსის მინიჭების მიზნით. ამ განცხადების განხილვის პერიოდში იგი სარგებლობს თავშესაფრის მაძიებლისთვის ამ კანონით გათვალისწინებული უფლებებით და ასრულებს ამავე კანონით განსაზღვრულ მოვალეობებს.

მუხლი 49. დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვნის სამართლებრივი გარანტიები

დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილი არასრულწლოვანი:

ა) დაუყოვნებლივ უნდა იქნეს იდენტიფიცირებული და რეგისტრირებული და მას 10 სამუშაო დღის ვადაში, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით უნდა დაენიშნოს მეურვე/მზრუნველი/მხარდამჭერი;

ბ) უნდა განსახლდეს ამ კანონის 25-ე მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრული წესით, არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესის გათვალისწინებით, აგრეთვე მას უნდა გაეწიოს დახმარება მშობლებისა და ნათესავების მოსაძებნად.

თავი VI

ლტოლვილის, ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის შეწყვეტა, გაუქმება ან ჩამორთმევა

მუხლი 50. ლტოლვილის სტატუსის შეწყვეტის საფუძვლები

1. პირს შეუწყდება ლტოლვილის სტატუსი, თუ:

ა) მან მოიპოვა საქართველოს მოქალაქეობა;

ბ) მან ნებაყოფლობით ისარგებლა თავისი წარმოშობის ქვეყნის დაცვით;

გ) მან მოქალაქეობის დაკარგვის შემდეგ ნებაყოფლობით კვლავ მოიპოვა თავისი წარმოშობის ქვეყნის მოქალაქეობა;

დ) მან მიიღო სხვა ქვეყნის მოქალაქეობა და სარგებლობს ამ ქვეყნის მფარველობით;

ე) იგი ნებაყოფლობით დამკვიდრდა იმ ქვეყანაში, რომელიც დატოვა ან რომლის ფარგლების გარეთაც იმყოფებოდა დევნის შიშის გამო;

ვ) მას არ შეუძლია უარი თქვას თავისი წარმოშობის ქვეყნის მფარველობაზე, რადგანაც აღარ არსებობს გარემოებები, რომელთა გამოც მას მიენიჭა ლტოლვილის სტატუსი;

ზ) იგი მიმართავს სამინისტროს ლტოლვილის სტატუსის შეწყვეტის შესახებ განცხადებით;

თ) ვერ ხერხდება ამ კანონის 35-ე მუხლის მე-5 პუნქტით დადგენილი წესით მასთან დაკავშირება, ამასთანავე, მან გადაკვეთა საქართველოს სახელმწიფო საზღვარი;

ი) იგი გარდაიცვალა.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტი არ ვრცელდება ლტოლვილის სტატუსის მქონე პირზე, თუ, ადრინდელი დევნის გათვალისწინებით, მას შეუძლია წარადგინოს წარმოშობის ქვეყნის მფარველობით სარგებლობაზე უარის თქმის დასაბუთებული მიზეზი.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „თ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში ლტოლვილის სტატუსი შეწყდება ბინადრობის მოწმობის ვადის გასვლიდან 1 წლის შემდეგ.

4. პირისათვის მინიჭებული ლტოლვილის სტატუსის შეწყვეტა მასზე გაცემული ბინადრობის მოწმობისა და ლტოლვილის სამგზავრო დოკუმენტის გაუქმების საფუძველია.

მუხლი 51. ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის შეწყვეტის საფუძვლები

1. პირს შეუწყდება ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი, თუ:

ა) მან მოიპოვა საქართველოს მოქალაქეობა;

ბ) მან მიიღო სხვა ქვეყნის მოქალაქეობა და სარგებლობს ამ ქვეყნის მფარველობით;

გ) იგი ნებაყოფლობით დამკვიდრდა იმ ქვეყანაში, რომელიც დატოვა ან რომლის ფარგლების გარეთაც იმყოფებოდა სერიოზული ზიანის გამო;

დ) მას არ შეუძლია უარი თქვას თავისი წარმოშობის ქვეყნის მფარველობაზე, რადგანაც აღარ არსებობს გარემოებები, რომელთა გამოც მას მიენიჭა ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი;

ე) მას მიენიჭა ლტოლვილის სტატუსი;

ვ) იგი მიმართავს სამინისტროს ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის შეწყვეტის შესახებ განცხადებით;

ზ) ვერ ხერხდება ამ კანონის 35-ე მუხლის მე-5 პუნქტით დადგენილი წესით მასთან დაკავშირება, ამასთანავე, მან გადაკვეთა საქართველოს სახელმწიფო საზღვარი;

თ) იგი გარდაიცვალა.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტი არ ვრცელდება ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირზე, თუ, ადრინდელი დევნის გათვალისწინებით, მას შეუძლია წარადგინოს წარმოშობის ქვეყნის მფარველობით სარგებლობაზე უარის თქმის დასაბუთებული მიზეზი.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ზ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსი შეწყდება ბინადრობის მოწმობის ვადის გასვლიდან 6 თვის შემდეგ.

4. პირისათვის მინიჭებული ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის შეწყვეტა ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირზე გაცემული ბინადრობის მოწმობისა და სამგზავრო პასპორტის და დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფ პირზე გაცემული დროებითი ბინადრობის მოწმობის გაუქმების საფუძველია.

მუხლი 52. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის გაუქმების ან ჩამორთმევის საფუძვლები

1. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირს მინიჭებული სტატუსი გაუუქმდება, თუ ცნობილი გახდა, რომ ის არ აკმაყოფილებდა ამ კანონის მე-15, მე-19 ან 21-ე მუხლის მოთხოვნებს, ან მან არასწორი ინფორმაცია და ყალბი დოკუმენტაცია წარმოადგინა, კერძოდ:

ა) პირმა არსებითი ფაქტობრივი გარემოებები არასწორად წარმოაჩინა ან დამალა;

ბ) გამოიკვეთა ახალი მტკიცებულებები, რომლებიც მიუთითებს, რომ პირზე არ უნდა გავრცელებულიყო საერთაშორისო დაცვა;

გ) იგი სხვა ბინადრობის ქვეყნის უფლებამოსილი უწყების მიერ აღიარებული იყო ისეთი უფლება-მოვალეობების მქონედ, რომლებიც აქვთ ამ ქვეყნის მოქალაქეებს, და, შესაბამისად, არ საჭიროებდა საერთაშორისო დაცვას;

დ) იგი არ საჭიროებდა საერთაშორისო დაცვას, ან არსებობდა საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ მან ჩაიდინა ამ კანონის მე-18 მუხლით გათვალისწინებული ქმედება.

2. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირს მინიჭებული სტატუსი ჩამოერთმევა, თუ საერთაშორისო დაცვის მიღების შემდეგ იგი მსჯავრდებულ იქნა საქართველოში მძიმე ან განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულის ჩადენისათვის, საფრთხეს უქმნის საზოგადოებას, ან არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ იგი საფრთხეს შეუქმნის საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოებას, ტერიტორიულ მთლიანობას, საზოგადოებრივ წესრიგს.

3. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის გაუქმება ან ჩამორთმევა მასზე გაცემული ბინადრობის მოწმობისა და ლტოლვილის სამგზავრო დოკუმენტის/სამგზავრო პასპორტის გაუქმების საფუძველია.

მუხლი 53. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის პროცედურა

1. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის პროცედურას იწყებს სამინისტრო.

2. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა საერთაშორისო დაცვის მქონე პირს მისთვის გასაგებ ენაზე უნდა შეატყობინოს მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის პროცედურის დაწყების შესახებ.

3. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა უნდა უზრუნველყოს თითოეულ სრულწლოვან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთან ინდივიდუალური გასაუბრების ჩატარება მისთვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის პროცედურის დაწყებიდან 1 თვის ვადაში, რათა მას მიეცეს შესაძლებლობა, წარადგინოს ინფორმაცია და განმარტებები იმ გარემოებებთან დაკავშირებით, რომელთა საფუძველზედაც დაიწყო მისთვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის პროცედურა, აგრეთვე სხვა ინფორმაცია, რომელიც ასაბუთებს ამ პირისათვის შესაბამისი სტატუსის გახანგრძლივების საჭიროებას.

4. თუ ვერ ხერხდება ამ კანონის 35-ე მუხლის მე-5 პუნქტით დადგენილი წესით საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთან დაკავშირება, ან ეს პირი არ გამოცხადდა გასაუბრებაზე, მისთვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტა, გაუქმება ან ჩამორთმევა განხორციელდება არსებული ინფორმაციის საფუძველზე.

5. თუ საერთაშორისო დაცვის მქონე პირი გასაუბრებაზე გამოუცხადებლობის შემთხვევაში დაუკავშირდება სამინისტროს, გამოცხადდება სამინისტროში და წარადგენს სათანადო განმარტებებს გამოუცხადებლობის მიზეზთან დაკავშირებით, მათი გამოკვლევის შედეგად უფლებამოსილი თანამდებობის პირი იღებს გადაწყვეტილებას ამ მუხლის მე-4 პუნქტის საფუძველზე მიღებული შესაბამისი გადაწყვეტილების ძალადაკარგულად გამოცხადებისა და გასაუბრების დანიშვნის შესახებ.

6. შესაძლებლობის შემთხვევაში საერთაშორისო დაცვის მქონე პირს გასაუბრება უნდა ჩაუტაროს იმავე სქესის უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა და იგი უზრუნველყოფილი უნდა იყოს იმავე სქესის თარჯიმნის მომსახურებით.

7. საჭიროების შემთხვევაში საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთან გასაუბრება ტარდება მისი კანონიერი წარმომადგენლის/ადვოკატის/მეურვის/მზრუნველის/მხარდამჭერის თანდასწრებით.

8. გასაუბრების მასალების სიზუსტის უზრუნველსაყოფად გასაუბრება უნდა დაფიქსირდეს წერილობით და ხმის ჩამწერი მოწყობილობის გამოყენებით. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა გასაუბრების მასალები საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის პირად საქმეში უნდა შეინახოს. ამ პუნქტის საფუძველზე მიღებული პერსონალური მონაცემები დაცული უნდა იქნეს „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით.

9. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის საკითხზე გასაუბრების მიმდინარეობისას უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა უნდა შეაფასოს როგორც თავის მიერ მოპოვებული ინფორმაცია, რომელიც უტყუარად ასაბუთებს ამ პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის კანონიერებას, ისე აღნიშნული პირის მიერ წარმოდგენილი ინფორმაცია და მტკიცებულებები.

10. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის პროცედურის დასრულებამდე ამ პირს აქვს მის სტატუსთან დაკავშირებული ყველა უფლება-მოვალეობა.

მუხლი 54. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის შესახებ გადაწყვეტილება

1. უფლებამოსილი თანამდებობის პირი საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის შესახებ დასაბუთებულ გადაწყვეტილებას აცნობებს ამ პირს წერილობით (ქართულ ენაზე და მისთვის გასაგებ ენაზე ნათარგმნს) 3 სამუშაო დღის ვადაში, გადაწყვეტილების გასაჩივრების საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული წესის და „იურიდიული დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული უფასო იურიდიული დახმარებით სარგებლობის შესაძლებლობის თაობაზე ინფორმაციის მითითებით.

2. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის შესახებ სამინისტროს გადაწყვეტილების ძალაში შესვლის შემდეგ ან ამ გადაწყვეტილების საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გასაჩივრების შემთხვევაში საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის თაობაზე სასამართლო გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლის შემდეგ ის და მისი ოჯახის წევრები ვალდებული არიან, „უცხოელთა და მოქალაქეობის არმქონე პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით დატოვონ საქართველო, თუ მათი საქართველოში ყოფნის სხვა სამართლებრივი საფუძველი არ არსებობს.

3. ამ მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრული ვალდებულების შეუსრულებლობის შემთხვევაში უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის საქართველოდან გაძევების საკითხი რეგულირდება „უცხოელთა და მოქალაქეობის არმქონე პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად.

მუხლი 55. წარმოებული სტატუსის შეწყვეტა, გაუქმება ან ჩამორთმევა

1. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტა, გაუქმება ან ჩამორთმევა იწვევს ამ პირის ოჯახის წევრის (წევრების) წარმოებული სტატუსის შეწყვეტას, გაუქმებას ან ჩამორთმევას, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ოჯახის წევრი (წევრები) აკმაყოფილებს (აკმაყოფილებენ) ამ კანონის მე-15 ან მე-19 მუხლით გათვალისწინებულ სტატუსის მინიჭების საფუძვლებს. ოჯახის წევრისათვის (წევრებისათვის) წარმოებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის საკითხს უფლებამოსილი პირი განიხილავს ინდივიდუალურად, მინისტრის ნორმატიული აქტით დადგენილი წესით.

2. უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ პირებს, რომელთაც შეუწყდათ, გაუუქმდათ ან ჩამოერთვათ წარმოებული სტატუსი, უნდა შეატყობინოს ამის შესახებ, ამასთანავე, უნდა აცნობოს, რომ ეს გადაწყვეტილება გავლენას არ ახდენს მათ უფლებაზე, ამ კანონით დადგენილი წესით მოითხოვონ საერთაშორისო დაცვა.

თავი VII

თავშესაფრის მაძიებლის, ლტოლვილის, ჰუმანიტარული და დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მქონე პირთა უფლება-მოვალეობანი

მუხლი 56. თავშესაფრის მაძიებლის უფლებები

თავშესაფრის მაძიებელს უფლება აქვს:

ა) არ იქნეს ექსტრადირებული ან საქართველოდან გაძევებული, ვიდრე მისთვის საერთაშორისო დაცვის მინიჭების საკითხთან დაკავშირებით სამინისტრო არ მიიღებს გადაწყვეტილებას ან სასამართლო გადაწყვეტილება არ შევა კანონიერ ძალაში;

ბ) მიიღოს ინფორმაცია თავისი უფლება-მოვალეობებისა და თავშესაფრის პროცედურის შესახებ;

გ) შესაძლებლობის შემთხვევაში გასაუბრება ჩაუტაროს იმავე სქესის უფლებამოსილმა თანამდებობის პირმა და ისარგებლოს იმავე სქესის თარჯიმნის მომსახურებით;

დ) თავშესაფრის პროცედურის განხორციელებისას ისარგებლოს თარჯიმნის უფასო მომსახურებით;

ე) საერთაშორისო დაცვის მინიჭების საკითხთან დაკავშირებით სასამართლო დავის წარმოებისას ისარგებლოს უფასო იურიდიული დახმარებით „იურიდიული დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად;

ვ) საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის პერიოდში დარჩეს მიმღებ ცენტრში, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც იგი პენიტენციურ დაწესებულებაში, სამინისტროს დროებითი მოთავსების იზოლატორში ან სამინისტროს დროებითი განთავსების ცენტრში ან საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის დროებითი მოთავსების იზოლატორში იმყოფება;

ზ) მიიღოს თავშესაფრის მაძიებლის ცნობა და ამ ცნობის საფუძველზე – დროებითი საიდენტიფიკაციო მოწმობა საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის პერიოდში. დროებითი საიდენტიფიკაციო მოწმობა არ გაიცემა იმ შემთხვევაში, როდესაც თავშესაფრის მაძიებელი პენიტენციურ დაწესებულებაში ან სამინისტროს დროებითი განთავსების ცენტრში იმყოფება;

თ) საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის შემთხვევაში საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად უზრუნველყოფილი იყოს სოციალურ-ეკონომიკური და საყოფაცხოვრებო პირობებით;

ი) საქართველოს მოქალაქის მსგავსად ისარგებლოს სკოლამდელი და ზოგადი განათლების უფლებით, აგრეთვე საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ისარგებლოს პროფესიული და უმაღლესი განათლების უფლებით;

კ) საქართველოს მოქალაქის მსგავსად ისარგებლოს სახელმწიფო ჯანმრთელობის დაცვის პროგრამებით, გარდა საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული გამონაკლისი შემთხვევებისა;

ლ) ნებაყოფლობით გამოიხმოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება;

მ) საერთაშორისო დაცვის მინიჭების საკითხთან დაკავშირებით სასამართლო დავის წარმოებისას გათავისუფლდეს სასამართლო ბაჟის გადახდისაგან;

ნ) საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ისარგებლოს შრომის უფლებით, კერძოდ, დასაქმდეს დამოუკიდებლად ან სხვა დამსაქმებლის მეშვეობით;

ო) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ისარგებლოს ადმინისტრაციული ორგანოებისადმი და სასამართლოსადმი მიმართვის უფლებით;

პ) იყოს ინფორმირებული გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ლტოლვილთა უმაღლეს კომისართან დაკავშირების შესაძლებლობის შესახებ;

ჟ) ისარგებლოს საქართველოს კანონმდებლობით უცხოელისა და მოქალაქეობის არმქონე პირისათვის მინიჭებული უფლებებით, თუ ამ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

საქართველოს 2017 წლის 22 მარტის კანონი №484 - ვებგვერდი, 27.03.2017წ.

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

მუხლი 57. თავშესაფრის მაძიებლის მოვალეობები

თავშესაფრის მაძიებელი ვალდებულია:

ა) დაიცვას საქართველოს კონსტიტუცია, ეს კანონი და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტები, პატივი სცეს ადგილობრივ კულტურას, ტრადიციებსა და ჩვევებს;

ბ) არ დატოვოს საქართველო საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის პერიოდში, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც საქართველოს დატოვება დაკავშირებულია პირის სასიცოცხლო ინტერესებთან და იგი წერილობით აცნობებს სამინისტროს საქართველოს დატოვების მიზეზებსა და ვადას;

გ) დაასაბუთოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებაში მითითებული გარემოებები, წარადგინოს ყველა ხელმისაწვდომი დოკუმენტი და შესაბამისი მტკიცებულება, კერძოდ, ინფორმაცია მისი იდენტობის, მოქალაქეობის, წინა საცხოვრებელი ქვეყნის (ქვეყნების) ან ადგილის (ადგილების), სატრანზიტო მარშრუტის, საიდენტიფიკაციო დოკუმენტების, მათ შორის, სამგზავრო დოკუმენტების, და სხვა მიზეზების შესახებ, რომელთა გამოც ის ითხოვს საერთაშორისო დაცვას;

დ) თქვას სიმართლე და ითანამშრომლოს სამინისტროსთან, რათა სრულყოფილად დადგინდეს მის საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებაში მითითებული ყველა შესაბამისი გარემოება;

ე) განმარტოს საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებაში მითითებული გარემოებების დაუსაბუთებლობა და ამ მუხლის „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული დოკუმენტებისა და მტკიცებულებების წარუდგენლობა ან არარსებობა;

ვ) უფლებამოსილ თანამდებობის პირს წარუდგინოს საიდენტიფიკაციო დოკუმენტები, მათ შორის, სამგზავრო დოკუმენტები, და ყველა სხვა შესაბამისი დოკუმენტი, რომლებიც მას აქვს;

ზ) თავშესაფრის მაძიებლის ცნობის მიღებისთანავე უფლებამოსილ თანამდებობის პირს ჩააბაროს სამგზავრო დოკუმენტი არსებობის შემთხვევაში. ეს დოკუმენტი მას უბრუნდება პირადი განცხადებით საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების გამოხმობის საფუძველზე საერთაშორისო დაცვაზე განცხადების განხილვის შეწყვეტის შესახებ სამინისტროს მიერ გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ, ან ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ სამინისტროს მიერ გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ, ან მის მიერ სამინისტროს გადაწყვეტილების საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გასაჩივრების შემთხვევაში ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის თაობაზე სასამართლო გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლის შემდეგ;

თ) ანკეტირებისას უფლებამოსილ თანამდებობის პირს აცნობოს ფაქტობრივი საცხოვრებელი ადგილის მისამართი, აგრეთვე 10 კალენდარული დღის ვადაში – ფაქტობრივი საცხოვრებელი ადგილის მისამართის, სამართლებრივი ან სამოქალაქო მდგომარეობის შეცვლის, ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელი შესაბამისი სახელმწიფო უწყების მიერ გაცემული საიდენტიფიკაციო დოკუმენტის დაკარგვის ან დაზიანების შესახებ;

ი) გადაიღოს ფოტოსურათი, აიღოს თითის ანაბეჭდები და უფლებამოსილი თანამდებობის პირის მოთხოვნის შემთხვევაში ჩაიტაროს შესაბამისი სამედიცინო გამოკვლევა;

კ) მიმღებ ცენტრში განთავსების შემთხვევაში დაემორჩილოს მიმღები ცენტრის შინაგანაწესს;

ლ) ლტოლვილის, ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის თაობაზე გადაწყვეტილების გასაჩივრების ვადის გასვლის ან საერთაშორისო დაცვის მინიჭების თაობაზე სასამართლოს მიერ მიღებული უარყოფითი გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლის შემდეგ „უცხოელთა და მოქალაქეობის არმქონე პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით დატოვოს საქართველო, თუ საქართველოში მისი ყოფნის სხვა სამართლებრივი საფუძველი არ არსებობს.

მუხლი 58. ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის უფლებები

1. ლტოლვილს ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირს უფლება აქვს:

ა) იყოს ინფორმირებული ამ კანონით მისთვის მინიჭებული საერთაშორისო დაცვის ფორმისა და მინიჭებული სტატუსიდან გამომდინარე უფლება-მოვალეობების შესახებ;

ბ) მიიღოს დროებითი ბინადრობის მოწმობა და ცნობა ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭების შესახებ;

გ) აირჩიოს საცხოვრებელი ადგილი და საქართველოს ტერიტორიაზე გადაადგილდეს თავისუფლად, გარდა საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების, საზოგადოებრივი წესრიგისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის საჭიროებებით გათვალისწინებული გამონაკლისი შემთხვევებისა;

დ) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით მოახდინოს სამოქალაქო აქტების რეგისტრაცია;

ე) ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებიდან 1 თვის განმავლობაში დარჩეს მიმღებ ცენტრში, ხოლო განსაკუთრებულ შემთხვევებში – სამინისტროს მიერ უზრუნველყოფილ სხვა დროებითი განსახლების ადგილას;

ვ) „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად ისარგებლოს პერსონალურ მონაცემთა დაცვის უფლებით;

ზ) მიიღოს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული ყოველთვიური შემწეობა;

თ) „საქართველოს მოქალაქეობის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის შესაბამისად, ნატურალიზაციის გზით საქართველოს მოქალაქეობის მისაღებად მიმართოს საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს – სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტოს (შემდგომ – სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტო);

ი) იმოგზაუროს სხვა ქვეყანაში, გარდა წარმოშობის ქვეყნისა და იმ ქვეყნისა, სადაც მისი და მისი ოჯახის წევრების ყოფნა უსაფრთხოდ არ ითვლება;

კ) საქართველოს მოქალაქის მსგავსად ისარგებლოს სკოლამდელი და ზოგადი განათლების უფლებით, აგრეთვე საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ისარგებლოს პროფესიული და უმაღლესი განათლების უფლებით, ამასთანავე, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ისარგებლოს სხვა ქვეყანაში მიღებული განათლებისა და კვალიფიკაციის დამადასტურებელი დოკუმენტების აღიარების პროცედურებით;

ლ) საქართველოს მოქალაქის მსგავსად ისარგებლოს სახელმწიფო ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალური პროგრამებით, გარდა საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული გამონაკლისი შემთხვევებისა;

მ) საქართველოს მოქალაქის მსგავსად ისარგებლოს შრომის უფლებით, კერძოდ, დასაქმდეს დამოუკიდებლად ან სხვა დამსაქმებლის მეშვეობით;

ნ) ისარგებლოს ოჯახის გაერთიანების უფლებით;

პ) ისარგებლოს საქართველოს კანონმდებლობით უცხოელისა და მოქალაქეობის არმქონე პირისათვის მინიჭებული უფლებებით, თუ ამ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

2. სამინისტროს მიმართვის საფუძველზე ლტოლვილის სტატუსის მქონე პირზე გაიცემა „ლტოლვილთა სტატუსის შესახებ“ გაეროს 1951 წლის კონვენციის 27-ე და 28-ე მუხლებით განსაზღვრული დროებითი ბინადრობის მოწმობა 3 წლის ვადით და ლტოლვილის სამგზავრო დოკუმენტი.

3. სამინისტროს მიმართვის საფუძველზე ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირზე გაიცემა დროებითი ბინადრობის მოწმობა შესაბამისი სტატუსის მოქმედების ვადით და სამგზავრო პასპორტი.

4. ლტოლვილის სამგზავრო დოკუმენტისა და სამგზავრო პასპორტის ფორმასა და გაცემის წესს ადგენს საქართველოს იუსტიციის მინისტრი.

მუხლი 59. ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის მოვალეობები

ლტოლვილი ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირი ვალდებულია:

ბ) აცნობოს სამინისტროს ფაქტობრივი საცხოვრებელი ადგილის მისამართის ან/და სხვა საკონტაქტო ინფორმაციის შეცვლის შესახებ;

გ) დაუკავშირდეს უფლებამოსილ თანამდებობის პირს ბინადრობის მოწმობის ვადის გასვლამდე არანაკლებ 30 კალენდარული დღით ადრე, ხოლო მისი დაკარგვის ან დაზიანების შემთხვევაში – დაუყოვნებლივ.

მუხლი 60. ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის სოციალურ-ეკონომიკური გარანტიები

1. ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის სოციალურ-ეკონომიკურ გარანტიებთან დაკავშირებული საკითხები რეგულირდება ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელი სახელმწიფო უწყებების მონაწილეობით, საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად. სამინისტრო კოორდინაციას უწევს ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელი სახელმწიფო უწყებების საქმიანობას ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირთა დახმარების სფეროში.

2. ამ კანონის 58-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ზ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ყოველთვიური შემწეობის გაცემა შეუჩერდება იმ ლტოლვილს ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირს, რომელიც:

ა) საქართველოს 1 თვეზე მეტი ვადით დატოვებს;

ბ) სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული განაჩენის საფუძველზე იმყოფება პენიტენციურ დაწესებულებაში;

გ) პირადი განცხადებით უარს იტყვის ყოველთვიური შემწეობის მიღებაზე.

3. ამ მუხლის მე-2 პუნქტის საფუძველზე შეჩერებული ყოველთვიური შემწეობა აღდგება შეჩერების საფუძვლის აღმოფხვრის შემთხვევაში, ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის მიერ პირადი განცხადების წარდგენის მომდევნო თვის პირველი რიცხვიდან.

მუხლი 61. დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის უფლებები

დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფ პირს უფლება აქვს:

ბ) მიიღოს დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მქონე პირის ცნობა და დროებითი ბინადრობის მოწმობა მისთვის მინიჭებული დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მოქმედების ვადით;

გ) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით და გათვალისწინებულ შემთხვევებში მიიღოს სამედიცინო მომსახურება;

დ) ისარგებლოს სკოლამდელი, ზოგადი და უმაღლესი განათლების უფლებით, ამასთანავე, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ისარგებლოს სხვა ქვეყანაში მიღებული განათლებისა და კვალიფიკაციის დამადასტურებელი დოკუმენტების აღიარების პროცედურებით;

ე) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ისარგებლოს ადმინისტრაციული ორგანოებისადმი და სასამართლოსადმი მიმართვის უფლებით;

ვ) ისარგებლოს საქართველოს კანონმდებლობით უცხოელისა და მოქალაქეობის არმქონე პირისათვის მინიჭებული უფლებებით, თუ ამ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი;

ზ) უზრუნველყოფილი იყოს კვებითა და თავშესაფრით ან შესაბამისი ფულადი დახმარებით მინისტრის ბრძანებით დადგენილი წესის შესაბამისად.

მუხლი 62. დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის მოვალეობები

დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირი ვალდებულია:

გ) ითანამშრომლოს უფლებამოსილ თანამდებობის პირთან;

დ) გადაიღოს ფოტოსურათი, აიღოს თითის ანაბეჭდები და უფლებამოსილი თანამდებობის პირის მოთხოვნის შემთხვევაში ჩაიტაროს შესაბამისი სამედიცინო გამოკვლევა;

ე) დაუკავშირდეს უფლებამოსილ თანამდებობის პირს ბინადრობის მოწმობის ვადის გასვლამდე არანაკლებ 30 კალენდარული დღით ადრე, ხოლო მისი დაკარგვის ან დაზიანების შემთხვევაში – დაუყოვნებლივ.

მუხლი 63. საერთაშორისო დაცვის ღონისძიებებთან დაკავშირებული ხარჯების ანაზღაურება

ამ კანონით განსაზღვრული საერთაშორისო დაცვის ღონისძიებებთან დაკავშირებულ ხარჯებს ანაზღაურებენ ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელი სახელმწიფო უწყებები სახელმწიფო ბიუჯეტით მათთვის გამოყოფილი ასიგნებების ფარგლებში.

თავი VIII

საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთან დაკავშირებული საკითხების გრძელვადიანი გადაწყვეტა

მუხლი 64. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის რეპატრიაცია

საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის რეპატრიაციის განსახორციელებლად სამინისტრომ უნდა დაიცვას შემდეგი პირობები:

ა) რეპატრიაცია ნებაყოფლობითი უნდა იყოს და იგი ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელმა სახელმწიფო უწყებებმა უნდა განახორციელონ;

ბ) რეპატრიაციის შესახებ საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ნება წერილობით უნდა იქნეს გამოხატული;

გ) საერთაშორისო დაცვის მქონე პირს უნდა მიეწოდოს ყველა ხელმისაწვდომი ინფორმაცია მის წარმოშობის ქვეყანაში არსებული მდგომარეობის და იქ დაბრუნების შესაძლო შედეგების შესახებ.

მუხლი 65. საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა ადგილობრივი ინტეგრაცია

საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრო ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელ სახელმწიფო უწყებებთან ან/და კომპეტენტურ უწყებებთან თანამშრომლობით შეიმუშავებს ან/და ახორციელებს საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა ადგილობრივი ინტეგრაციის პროგრამებს და ხელს უწყობს ამ პროგრამებში მათ ჩართვას.

საქართველოს 2018 წლის 6 დეკემბრის კანონი №3874 - ვებგვერდი, 14.12.2018წ.

თავი IX

პერსონალურ მონაცემთა შენახვის ვადები

მუხლი 66. პერსონალურ მონაცემთა შენახვის ვადები

ამ კანონის საფუძველზე დამუშავებული პერსონალური მონაცემები ნადგურდება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით, თავშესაფრის მაძიებლისათვის ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ, აგრეთვე უცხოელისათვის ან მოქალაქეობის არმქონე პირისათვის დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის თაობაზე სამინისტროს გადაწყვეტილების ძალაში შესვლიდან ან ლტოლვილის, ჰუმანიტარული ან დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის შესახებ სამინისტროს გადაწყვეტილების ძალაში შესვლიდან ან სამინისტროს გადაწყვეტილების საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გასაჩივრების შემთხვევაში ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის თაობაზე სასამართლო გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლიდან შესაბამისი კანონქვემდებარე აქტით დადგენილი ვადის გასვლის შემდეგ.

თავი X

ადმინისტრაციულ ორგანოთა უფლებამოსილებანი და ვალდებულებანი. საერთაშორისო თანამშრომლობა

მუხლი 67. სამინისტრო

1. სამინისტრო უზრუნველყოფს ამ კანონით განსაზღვრული საერთაშორისო დაცვის უფლების განხორციელებას.

2. ამ კანონით მინიჭებულ უფლებამოსილებათა განსახორციელებლად სამინისტრო:

ა) ახდენს თავშესაფრის მაძიებლის იდენტიფიკაციას და შესაბამისი სტატუსის განსაზღვრისას ამოწმებს მიწოდებულ ფაქტებს, საჭიროების შემთხვევაში ამოწმებს საქართველოს ტერიტორიაზე უკანონოდ შემოსული თავშესაფრის მაძიებლის, ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის მიერ საზოგადოებრივი წესრიგისა და საჯარო მართლწესრიგისათვის პოტენციური საშიშროების შექმნის საკითხს;

ბ) საჭიროების შემთხვევაში მიმართავს საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურს საქართველოს ტერიტორიაზე უკანონოდ შემოსული თავშესაფრის მაძიებლის, ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის მიერ საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოებისათვის პოტენციური საშიშროების შექმნის საკითხზე რეკომენდაციის მისაღებად;

გ) ამოწმებს თავშესაფრის მაძიებლის დოკუმენტებს სასაზღვრო გამტარ პუნქტში;

დ) უცხოელს ან მოქალაქეობის არმქონე პირს მისთვის გასაგებ ენაზე განუმარტავს ამ კანონით გათვალისწინებულ საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის უფლებას და მოვალეობებს, აგრეთვე თავშესაფრის პროცედურას იმ შემთხვევაში, როდესაც იგი თავშესაფარს სასაზღვრო გამტარ პუნქტში ითხოვს;

ე) უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის მიერ საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის შემთხვევაში უზრუნველყოფს მის საქართველოს სახელმწიფო საზღვარზე მიღებას და არგაძევებას ამ კანონის მე-8 მუხლით გათვალისწინებული არგაძევების პრინციპის დაცვით;

ვ) უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის მიერ საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის შემთხვევაში ატარებს მასთან პირველად გასაუბრებას;

ზ) უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის მიერ საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის შემთხვევაში იღებს მის საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებას, მიუხედავად იმისა, აქვს თუ არა ამ პირს სამგზავრო დოკუმენტი ან პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტი. თუ მას არ გააჩნია სამგზავრო დოკუმენტი ან სხვა საიდენტიფიკაციო დოკუმენტი, საერთაშორისო დაცვაზე განცხადება დგება უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის მიერ მიწოდებული ინფორმაციის საფუძველზე;

თ) საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად განიხილავს იმ პირის საქართველოდან გაძევების საკითხს, რომელსაც ამ კანონით გათვალისწინებული თავშესაფრის პროცედურის შესაბამისად არ მიენიჭა ამ კანონით განსაზღვრული ერთ-ერთი სტატუსი, ან რომელსაც ამაზე უარი ეთქვა კანონიერ ძალაში შესული სასამართლო გადაწყვეტილებით, ან რომელსაც ამ კანონის შესაბამისად შეუწყდა, გაუუქმდა ან ჩამოერთვა მინიჭებული სტატუსი;

ი) სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტოს აცნობებს ამ კანონით გათვალისწინებული პროცედურის შესაბამისად სამინისტროს მიერ თავშესაფრის მაძიებლის საქმეზე მიღებული ამ კანონით განსაზღვრული ერთ-ერთი სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ გადაწყვეტილების ან კანონიერ ძალაში შესული სასამართლო გადაწყვეტილების თაობაზე, რომლითაც არ დაკმაყოფილდა თავშესაფრის მაძიებლის მოთხოვნა მისთვის საერთაშორისო დაცვის მინიჭების შესახებ;

კ) საჭიროების შემთხვევაში მიმართავს საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურს თავშესაფრის მაძიებლის პიროვნების იდენტიფიკაციაში დახმარების მისაღებად, თუ სამინისტრო თავად ვერ ახდენს პირის იდენტიფიცირებას;

ლ) სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტოს უგზავნის თავშესაფრის მაძიებელთა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა სიებს მათზე დროებითი საიდენტიფიკაციო მოწმობისა და ბინადრობის მოწმობის გაცემის მიზნით. სამინისტრო ამ სააგენტოს ასევე აწვდის თავშესაფრის მაძიებლისათვის ამ კანონით გათვალისწინებული სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის შესახებ და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის მინიჭებული სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის თაობაზე ინფორმაციას მათზე გაცემული დროებითი საიდენტიფიკაციო მოწმობის, დროებითი ბინადრობის მოწმობისა და ლტოლვილის სამგზავრო დოკუმენტის/სამგზავრო პასპორტის გაუქმების მიზნით;

მ) თავშესაფრის მაძიებელთა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა უფლებების განხორციელების უზრუნველყოფისას თანამშრომლობს ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელ სახელმწიფო უწყებებთან და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან, მათ შორის, საქართველოში გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ლტოლვილთა უმაღლესი კომისრის წარმომადგენლობასთან;

ნ) საქართველოში გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ლტოლვილთა უმაღლესი კომისრის წარმომადგენლობას აწვდის თავშესაფრის მაძიებელთა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა შესახებ ინფორმაციას;

ო) ახორციელებს მონაცემთა ბაზის ადმინისტრირებას;

პ) ანაზღაურებს უფლებამოსილი თანამდებობის პირის მოთხოვნის საფუძველზე თავშესაფრის მაძიებლისა და დროებითი დაცვის ქვეშ მყოფი პირისათვის ჩატარებული შესაბამისი სამედიცინო გამოკვლევის ხარჯებს;

ჟ) ახორციელებს ამ კანონით განსაზღვრულ სხვა უფლებამოსილებებს.

3. მინისტრი უფლებამოსილია ამ კანონით სამინისტროს კომპეტენციისათვის მიკუთვნებულ საკითხებთან დაკავშირებით საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გამოსცეს შესაბამისი ნორმატიული აქტები.

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

მუხლი 68. (ამოღებულია)

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

მუხლი 69. საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური

1. საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური სამინისტროს მიმართვის საფუძველზე, თავისი კომპეტენციის ფარგლებში ახდენს თავშესაფრის მაძიებლის იდენტიფიკაციას და შესაბამისი სტატუსის განსაზღვრისას ამოწმებს ამ პირის მიერ მიწოდებულ ფაქტებს, აგრეთვე სამინისტროს აძლევს რეკომენდაციას თავშესაფრის მაძიებლის ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის მიერ საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოებისათვის პოტენციური საშიშროების შექმნის საკითხზე.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოებისათვის პოტენციური საშიშროება გულისხმობს ისეთ შემთხვევას, როდესაც არსებობს საკმარისი საფუძველი ვარაუდისთვის, რომ თავშესაფრის მაძიებელს ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირს კავშირი აქვს:

ა) საქართველოს თავდაცვისა და უსაფრთხოებისადმი მტრულად განწყობილი ქვეყნის/ორგანიზაციის შეიარაღებულ ძალებთან;

ბ) სხვა ქვეყნის სადაზვერვო სამსახურებთან;

გ) ტერორისტულ ან/და ექსტრემისტულ ორგანიზაციებთან;

დ) სხვა დანაშაულებრივ ორგანიზაციებთან (მათ შორის, ტრანსნაციონალურ დანაშაულებრივ ორგანიზაციებთან) ან/და შეიარაღების, მასობრივი განადგურების იარაღის ან მათი კომპონენტების უკანონო ბრუნვასთან.

3. ამ მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტებით გათვალისწინებული გარემოებების შესახებ ინფორმაცია სამინისტროს ისეთი ფორმით უნდა მიეწოდოს, რომ ზიანი არ მიადგეს სახელმწიფო საიდუმლოების, საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების ან/და საზოგადოების უსაფრთხოების დაცვის ინტერესებს.

მუხლი 70. სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტო

სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტო:

ა) სამინისტროს მიერ გაცემული თავშესაფრის მაძიებლის ცნობის საფუძველზე, საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად თავშესაფრის მაძიებელზე გასცემს დროებით საიდენტიფიკაციო მოწმობას, ხოლო საერთაშორისო დაცვის მქონე პირზე – დროებითი ბინადრობის მოწმობას;

ბ) საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად საერთაშორისო დაცვის მქონე პირზე გასცემს ლტოლვილის სამგზავრო დოკუმენტს/სამგზავრო პასპორტს;

გ) თავშესაფრის მაძიებლის ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის მიმართვის საფუძველზე, საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით უზრუნველყოფს სამოქალაქო აქტების რეგისტრაციას და გასცემს შესაბამის მოწმობას.

მუხლი 71. საქართველოს პროკურატურა

1. საექსტრადიციო პროცედურების განხორციელებისას საქართველოს პროკურატურა ვალდებულია ექსტრადიციისადმი დაქვემდებარებულ პირს მისთვის გასაგებ ენაზე, წერილობით განუმარტოს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის უფლება.

2. საქართველოს პროკურატურა დაუყოვნებლივ აწვდის სამინისტროს საექსტრადიციო პროცედურაში მყოფი პირის საერთაშორისო დაცვაზე განცხადებას.

3. საქართველოს პროკურატურა აწვდის სამინისტროს ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული პირის საექსტრადიციო დოკუმენტაციას.

მუხლი 72. საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს სისტემაში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულება − სპეციალური პენიტენციური სამსახური

საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს სისტემაში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულება − სპეციალური პენიტენციური სამსახური:

ა) უცხოელის ან მოქალაქეობის არმქონე პირის მიერ საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის შემთხვევაში ახდენს მისი საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის იდენტიფიცირებას, ამასთანავე, მისთვის გასაგებ ენაზე, წერილობით განუმარტავს მას საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნის უფლებას და შესაბამის დოკუმენტაციას დაუყოვნებლივ უგზავნის სამინისტროს;

ბ) სასჯელის ვადის გასვლამდე არაუგვიანეს 2 კვირისა, ხოლო სხვა საფუძვლით გათავისუფლებისას – გათავისუფლებიდან არაუგვიანეს 3 სამუშაო დღისა აცნობებს საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს სისტემაში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების − სპეციალური პენიტენციური სამსახურის პენიტენციურ დაწესებულებაში მყოფი თავშესაფრის მაძიებლის ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის გათავისუფლების თარიღს;

გ) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით უზრუნველყოფს უფლებამოსილი თანამდებობის პირის (პირების) თავშესაფრის მაძიებელთან ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთან შეხვედრის ორგანიზებას დაკავების ადგილას ან პენიტენციურ დაწესებულებაში;

დ) შესაბამისი მოთხოვნის არსებობისას საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით უზრუნველყოფს უფლებამოსილი თანამდებობის პირისათვის (პირებისათვის) თავშესაფრის მაძიებლის დოკუმენტების ასლების გადაგზავნას, მათ შორის, სამგზავრო დოკუმენტისა, მისი არსებობის შემთხვევაში;

ე) სამინისტროს აწვდის საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს სისტემაში შემავალი სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების − სპეციალური პენიტენციური სამსახურის პენიტენციურ დაწესებულებაში მყოფი თავშესაფრის მაძიებლის ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის შესახებ ინფორმაციას, მათ შორის, დაქტილოსკოპიურ მონაცემებს.

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

მუხლი 73. საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო

საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო:

ა) სამინისტროს მიმართვის საფუძველზე აწვდის მას საერთაშორისო დაცვის საკითხზე შესაბამისი გადაწყვეტილების მისაღებად საჭირო ინფორმაციას, ამ კანონის მე-5 მუხლის გათვალისწინებით;

ბ) ამ კანონის 46-ე მუხლის შესაბამისად, სამინისტროს მიმართვის საფუძველზე ეხმარება მას საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ოჯახის გაერთიანებაში, აგრეთვე საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით გასცემს საქართველოს ვიზას საქართველოში გამომგზავრების მსურველ საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ოჯახის წევრებზე;

გ) სამინისტროს მიმართვის საფუძველზე, თავისი კომპეტენციის ფარგლებში, დიპლომატიური წარმომადგენლობისა და საკონსულო დაწესებულების დახმარებით ხელს უწყობს ლტოლვილის ან ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის ნებაყოფლობით რეპატრიაციას.

მუხლი 74. საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრო

საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრო:

ა) უზრუნველყოფს თავშესაფრის მაძიებლის ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის მიერ ამ კანონის 56-ე მუხლის „კ“ ქვეპუნქტით, 58-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ლ“ ქვეპუნქტითა და 61-ე მუხლის „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული უფლებებით სარგებლობას;

ბ) სამინისტროს მიმართვის საფუძველზე მეურვით/მზრუნველით/მხარდამჭერით უზრუნველყოფს კანონიერი წარმომადგენლის გარეშე დარჩენილ არასრულწლოვანს და იმ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირს, რომელიც საჭიროებს კანონიერი წარმომადგენლის ყოლას, ამასთანავე, არასრულწლოვანს განათავსებს არასრულწლოვნის საუკეთესო ინტერესის გათვალისწინებით;

გ) ამ კანონის აღსრულებისთვის პასუხისმგებელ სახელმწიფო უწყებებთან ან/და კომპეტენტურ უწყებებთან თანამშრომლობით შეიმუშავებს ან/და ახორციელებს საერთაშორისო დაცვის მქონე პირთა ადგილობრივი ინტეგრაციის პროგრამებს და ხელს უწყობს ამ პროგრამებში მათ ჩართვას.

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

საქართველოს 2018 წლის 6 დეკემბრის კანონი №3874 - ვებგვერდი, 14.12.2018წ.

მუხლი 75. საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტრო

საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტრო:

ა) თავშესაფრის მაძიებლისა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის მიერ ზოგადი განათლების მიღების ხელშეწყობის მიზნით უზრუნველყოფს ქართულ ენაში მომზადების საგანმანათლებლო პროგრამის განხორციელებას. თავშესაფრის მაძიებლისა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის ქართულ ენაში მომზადების საგანმანათლებლო პროგრამაზე ჩარიცხვის წესი, პროგრამის შინაარსი, განხორციელების ვადები და დაფინანსების წესი განისაზღვრება საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის ბრძანებით;

ბ) უზრუნველყოფს თავშესაფრის მაძიებლისა და საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის მიერ ამ კანონის 56-ე მუხლის „ი“ ქვეპუნქტით, 58-ე მუხლის პირველი პუნქტის „კ“ ქვეპუნქტითა და 61-ე მუხლის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული უფლებებით სარგებლობას;

გ) ამ მუხლის „ა“ ქვეპუნქტის გათვალისწინებით, სამინისტროს მოთხოვნის საფუძველზე უგზავნის მას ინფორმაციას თავშესაფრის მაძიებლის ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირის მიერ ამ კანონის 56-ე მუხლის „ი“ ქვეპუნქტით, 58-ე მუხლის პირველი პუნქტის „კ“ ქვეპუნქტითა და 61-ე მუხლის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული უფლებებით სარგებლობის შესახებ;

დ) ადგილობრივი ინტეგრაციის საკითხებზე თანამშრომლობს სამინისტროსთან და საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროსთან.

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

საქართველოს 2018 წლის 6 დეკემბრის კანონი №3874 - ვებგვერდი, 14.12.2018წ.

მუხლი 76. საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – იურიდიული დახმარების სამსახური

საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – იურიდიული დახმარების სამსახური საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით უზრუნველყოფს თავშესაფრის მაძიებლისათვის ან საერთაშორისო დაცვის მქონე პირისათვის სტატუსის მინიჭებაზე უარის თქმის, სტატუსის შეწყვეტის, გაუქმების ან ჩამორთმევის საკითხებზე უფასო იურიდიული დახმარების გაწევას.

მუხლი 77. სამინისტროს თანამშრომლობა სხვა ქვეყნებთან და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან

1. სამინისტრო საერთაშორისო დაცვის მქონე პირებთან დაკავშირებულ საკითხებზე თანამშრომლობს სხვა ქვეყნებთან, გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ლტოლვილთა უმაღლეს კომისართან და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან.

2. სამინისტრო გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ლტოლვილთა უმაღლეს კომისართან თანამშრომლობს „საქართველოს მთავრობასა და გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ლტოლვილთა უმაღლეს კომისარს შორის“ 1996 წლის 11 სექტემბრის შეთანხმების ფარგლებში. ამ კანონის 46-ე მუხლით გათვალისწინებული ოჯახის გაერთიანების მიზნით საქართველო თანამშრომლობს წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტთან.

თავი XI

გარდამავალი და დასკვნითი დებულებანი

მუხლი 78. ამ კანონის ამოქმედებასთან დაკავშირებით განსახორციელებელი ღონისძიებები

1. 2017 წლის 1 თებერვლამდე საქართველოს მთავრობამ უზრუნველყოს საქართველოს კანონქვემდებარე აქტების ამ კანონთან შესაბამისობა.

2. 2017 წლის 1 თებერვლამდე სამინისტრომ შეიმუშაოს და მინისტრმა დაამტკიცოს:

ა) თავშესაფრის მაძიებლის ცნობის ფორმა, მისი გაცემისა და შეცვლის წესი;

ბ) თავშესაფრის პროცედურა;

გ) მიმღებ ცენტრში განთავსების ან სხვა ადგილას განსახლების წესი;

დ) თავშესაფრის მაძიებლის თითის ანაბეჭდების აღების და ამ პერსონალური მონაცემების დამუშავების წესი;

ე) ამ კანონის საფუძველზე დამუშავებულ პერსონალურ მონაცემთა შენახვის ვადები.

3. 2017 წლის 1 თებერვლამდე საქართველოს იუსტიციის სამინისტრომ შეიმუშაოს და საქართველოს იუსტიციის მინისტრმა დაამტკიცოს ლტოლვილის სამგზავრო დოკუმენტისა და ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირის სამგზავრო დოკუმენტის – სამგზავრო პასპორტის ფორმა და გაცემის წესი.

4. (ამოღებულია - 05.07.2018, №3099).

საქართველოს 2018 წლის 5 ივლისის კანონი №3099 – ვებგვერდი, 11.07.2018წ.

მუხლი 79. ძალადაკარგული ნორმატიული აქტი

ძალადაკარგულად გამოცხადდეს საქართველოს 2011 წლის 6 დეკემბრის №5370-IIს კანონი „ლტოლვილისა და ჰუმანიტარული სტატუსების შესახებ“ (საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე (www.matsne.gov.ge), 20.12.2011, სარეგისტრაციო კოდი: 010170000.05.001.016513).

მუხლი 80. კანონის ამოქმედება

1. ეს კანონი, გარდა ამ კანონის პირველი–77-ე მუხლებისა და 79-ე მუხლისა, ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

2. ამ კანონის პირველი–77-ე მუხლები და 79-ე მუხლი ამოქმედდეს 2017 წლის 1 თებერვლიდან.

საქართველოს პრეზიდენტი გიორგი მარგველაშვილი

ქუთაისი,

1 დეკემბერი 2016 წ.

N42-Iს

Контролный текст по состоянию на 6.12.2018 N3874

ЗАКОН ГРУЗИИ

О международной защите

Настоящий Закон основывается на Конституции Грузии, международных договорах, участницей которых является Грузия, а также на основных правах и свободах человека, признанных международным судом.

Глава I

Общие положения

Статья 1. Сфера действия Закона

Настоящий Закон определяет:

а) въезд на территорию Грузии и пребывание на территории Грузии иностранцев и лиц без гражданства, не являющихся лицами без гражданства со статусом в Грузии (далее – лица без гражданства), требующих международной защиты в соответствии с настоящим Законом, а также стандарты обращения с указанными лицами;

б) правовое положение, права, обязанности и социально-экономические гарантии лиц, ищущих убежище, беженцев, лиц с гуманитарным статусом и лиц, находящихся под временной защитой;

в) основания и процедуры предоставления, прекращения, отмены и лишения иностранцев и лиц без гражданства статуса беженца, гуманитарного статуса в Грузии, или статуса лица, находящегося под временной защитой, и исключения из соответствующего статуса;

г) компетенции государственных ведомств в сфере обеспечения процедуры предоставления убежища.

Статья 2. Цель Закона

Целями настоящего Закона являются:

а) создание правовых рамок, необходимых для обеспечения процедуры предоставления убежища;

б) обеспечение в порядке, установленном настоящим Законом, защиты прав лиц, ищущих убежище, беженцев, лиц с гуманитарным статусом и лиц, находящихся под временной защитой;

в) обеспечение процедуры предоставления убежища путем применения механизмов международной защиты, предусмотренных настоящим Законом.

Статья 3. Разъяснение терминов

В целях настоящего Закона используемые в нем термины имеют следующие значения:

а) Министерство – Министерство внутренних дел Грузии; (5.07.2018 N3099)

б) требование о международной защите – выраженное в прямой или косвенной, устной или письменной форме волеизъявление иностранца или лица без гражданства в связи с получением в Грузии международной защиты;

в) процедура предоставления убежища – правовой процесс, охватывающий действия государственных ведомств, ответственных за исполнение настоящего Закона, с момента требования о международной защите до принятия окончательного решения в связи с международной защитой, в том числе – до вступления в законную силу судебного решения;

г) заявление о международной защите – письменное заявление иностранца или лица без гражданства, согласно которому указанное лицо требует предоставления статуса беженца или гуманитарного статуса в Грузии;

д) лицо, ищущее убежище, – иностранец или лицо без гражданства, обратившееся в государственное ведомство с заявлением о международной защите, в отношении которого Министерством не принято решение или судебное решение в отношении которого не вступило в законную силу;

е) международная защита – обеспечение доступности процедуры предоставления убежища и защита прав беженцев, лиц с гуманитарным статусом или лиц, находящихся под временной защитой, в порядке, установленном настоящим Законом;

ж) справка лица, ищущего убежище, – документ, удостоверяющий обращение иностранца или лица без гражданства с заявлением о международной защите и его законное пребывание в Грузии;

з) беженец – иностранец или лицо без гражданства, которому присвоен статус беженца на основании статьи 15 настоящего Закона;

и) лицо с гуманитарным статусом – иностранец или лицо без гражданства, которому на основании статьи 19 настоящего Закона присвоен гуманитарный статус;

к) лицо, находящееся под временной защитой, – иностранец или лицо без гражданства, которому на основании статьи 21 настоящего Закона присвоен статус лица, находящегося под временной защитой;

л) лицо, пользующееся международной защитой, – беженец, лицо с гуманитарным статусом или лицо, находящееся под временной защитой;

м) наилучшие интересы несовершеннолетнего – интересы безопасности, благополучия, охраны здоровья, образования, развития, социально-экономические и другие интересы, которые определяются в соответствии с международными стандартами и индивидуальными характеристиками несовершеннолетнего, а также с учетом его мнения и соответствуют Конвенции Организации Объединенных Наций о правах ребенка от 1989 года;

н) страна происхождения – страна гражданской принадлежности иностранца, а также страна постоянного проживания лица без гражданства;

о) уполномоченное должностное лицо – служащий соответствующего структурного подразделения Министерства, выполняющий предусмотренные настоящим Законом функции на основании полномочий, делегированных индивидуальным административно-правовым актом Министра;

п) задержание – ограничение свободы передвижения лица, ищущего убежище, путем помещения в изолятор временного содержания/Центр временного содержания Министерства; (5.07.2018 N3099)

р) незаконный въезд на территорию Грузии – пересечение Государственной границы Грузии с использованием поддельного документа или другим незаконным путем;

с) альтернатива внутреннего перемещения – возможность лица, ищущего убежище, передвигаться в пределах определенной территории внутри страны происхождения, в которой у него нет обоснованных опасений относительно преследования или где лицо не стоит перед серьезной опасностью, либо лицо может пользоваться эффективной и длительной защитой от преследований или серьезного вреда, осуществляемой государственными ведомствами указанной страны, и в которую лицо может безопасно прибыть, законно быть принято и поселиться, при этом лицу была бы доступна возможность уважения прав человека и экономического выживания;

т) член семьи – супруги или находящиеся в незарегистрированном браке партнеры лиц, ищущих убежище, либо лиц, пользующихся международной защитой, несовершеннолетние дети указанных лиц, родившиеся в зарегистрированном или незарегистрированном браке, и несовершеннолетние, усыновленные на основании права страны происхождения, матери, отцы, законные представители лиц, пользующихся международной защитой/поддерживающие их лица, определенные согласно праву страны происхождения или практике, существующей в стране происхождения, а также родители заявителей или их супругов и не состоящие в браке совершеннолетние дети, зависящие от них, либо лица, получающие поддержку;

у) воссоединение семьи – исходя из принципа единства семьи въезд и проживание на территории Грузии членов семей лиц, пользующихся международной защитой;

ф) производный статус – исходя из принципа единства семьи статус, присвоенный членам семей лиц, пользующихся международной защитой;

х) массовый въезд – пересечение Государственной границы Грузии значительным потоком людей и их требование о международной защите, регулирование или реагирование на которое не обеспечивает процедура предоставления убежища в индивидуальном порядке;

ц) добровольная репатриация – принятие решения о безопасном и достойном возвращении лиц, пользующихся международной защитой, в страну происхождения без физического, психологического и материального принуждения;

ч) лицо со специфическими нуждами – несовершеннолетние, несовершеннолетние, оставшиеся без законных представителей, престарелые, лица с ограниченными возможностями, беременные женщины, одинокие родители, жертвы торговли людьми (трефикинга), лица с серьезными физическими или (и) психическими заболеваниями, лица с посттравматическими расстройствами, жертвы пыток, изнасилования, насильственных действий психологического, физического, сексуального характера, а также другие лица, нуждающиеся в особых процедурных гарантиях, чтобы пользоваться определенными настоящим Законом правами и исполнять обязанности, предусмотренные этим же Законом;

ш) Приемный центр – место временного содержания лиц, ищущих убежище;

щ) проездной документ беженца – документ, определенный статьей 28 Конвенции ООН о статусе беженцев от 1951 года;

ы) дорожный паспорт – проездные документы лиц с гуманитарным статусом;

э) временное идентификационное свидетельство – документ, определенный подпунктом «т» статьи 2 Закона Грузии «О правовом положении иностранцев и лиц без гражданства»;

ю) несовершеннолетний, оставшийся без законного представителя, – несовершеннолетние, пересекшие Государственную границу Грузии без сопровождения родителей или ответственных за них совершеннолетних лиц/опекунов/попечителей/поддерживающих лиц, которые на момент обращения с заявлением о международной защите не пользуются представительством родителей или ответственных за них совершеннолетних лиц/опекунов/попечителей/поддерживающих лиц, а также несовершеннолетние, которые после пересечения Государственной границы Грузии оказались без сопровождения родителей или ответственных за них совершеннолетних лиц/опекунов/попечителей/поддерживающих лиц;

я) Министр – Министр внутренних дел Грузии; (5.07.2018 N3099)

я¹) база данных – база данных о лицах, ищущих убежище, и лицах, пользующихся международной защитой, администрирование которой осуществляется Министерством;

я²) государственные ведомства, ответственные за исполнение настоящего Закона, – административные органы, определенные главой X настоящего Закона;

я³) государственное ведомство – государственные учреждения, финансируемые из государственного бюджета;

я⁴) одинокий родитель – лицо, ищущее убежище, или лицо, пользующееся международной защитой, – мать или отец вместе с несовершеннолетним ребенком (несовершеннолетними детьми).

Глава II

Общие принципы процедуры предоставления убежища и процедурные гарантии

Статья 4. Правовые гарантии

1. Права лиц, ищущих убежище, и лиц, пользующихся международной защитой, защищены государством.

2. Решения государственных ведомств, ответственных за исполнение настоящего Закона, и уполномоченных должностных лиц, противоречащие настоящему Закону, недействительны и не влекут правовых последствий.

Статья 5. Принцип конфиденциальности

1. Информация о лицах, ищущих убежище, и лицах, пользующихся международной защитой, а также сведения об их заявлениях о международной защите и другая информация носят конфиденциальный характер и разглашению не подлежат: не могут быть переданы другим организациям, средствам массовой информации, государственным ведомствам и гражданам страны происхождения, а также гражданам Грузии и лицам без гражданства со статусом в Грузии без письменного согласия лиц, ищущих убежище, и лиц, пользующихся международной защитой.

2. Соблюдение принципа конфиденциальности возлагается на ответственные за исполнение настоящего Закона государственные ведомства, осуществляющие действия в сфере международной защиты, а также на третьи лица, участвующие в процедуре предоставления убежища. Государственные ведомства, ответственные за исполнение настоящего Закона, руководствуются требованиями Закона Грузии «О защите персональных данных».

3. Допускается обмен информацией с целью выполнения обязательств, взятых по международным договорам, связанным с вопросами терроризма или экстрадиции, в случае, если будет защищена информация о требовании международной защиты.

Статья 6. Въезд на территорию Грузии и доступность процедуры предоставления убежища

Государственные ведомства, ответственные за исполнение настоящего Закона, обеспечивают осуществление теми иностранцами или лицами без гражданства права въезда на территорию Грузии и возможность доступа к процедуре предоставления убежища, которые требуют международной защиты.

Статья 7. Освобождение лица, ищущего убежище, от уголовной ответственности

1. Иностранцы или лица без гражданства освобождаются от уголовной ответственности в случае въезда на оккупированную территорию Грузии в нарушение порядка, установленного Законом Грузии «Об оккупированных территориях», или незаконного пересечения Государственной границы Грузии, либо хранения или использования поддельных удостоверений личности или других официальных документов, печатей, штампов или бланков с целью их изготовления, приобретения или использования (кроме деяний, связанных с реализацией поддельных официальных документов, печатей, штампов или бланков), если они въехали в Грузию непосредственно с территории, на которой им угрожала опасность, предусмотренная статьей первой Конвенции ООН о статусе беженцев от 1951 года, пунктом первым статьи 21 и пунктом 3 статьи 32 настоящего Закона, находятся в Грузии без разрешения и просят власти Грузии о международной защите в случае, если в их действиях отсутствуют признаки других преступлений.

2. В случае совершения деяния, предусмотренного пунктом первым настоящей статьи, иностранец или лицо без гражданства освобождается от уголовной ответственности при условии его немедленной явки в орган власти и дачи соответствующих разъяснений в связи с причиной совершения указанного деяния.

3. От уголовной ответственности, предусмотренной пунктом первым настоящей статьи, освобождаются также иностранцы или лица без гражданства, совершившие деяния, предусмотренные пунктом первым настоящей статьи, будучи жертвами торговли людьми (трефикинга), до приобретения статуса жертвы торговли людьми (трефикинга).

4. Если соответствующим окончательным решением о международной защите определено, что иностранец или лицо без гражданства не подлежит международной защите, освобождение от уголовной ответственности, предусмотренное пунктом первым настоящей статьи, на него не распространяется.

Статья 8. Принцип невыдворения

1. Лица, ищущие убежище, или лица, пользующиеся международной защитой, не подлежат выдворению или возвращению на границу страны, где их жизни или свободе угрожает опасность по признаку расы, религии, национальности, принадлежности к определенной социальной группе или политических убеждений.

2. Пункт первый настоящей статьи не применяется к лицам, ищущим убежище, или лицам, пользующимся международной защитой, в отношении которых существуют достаточные основания полагать, что они представляют угрозу государственной безопасности Грузии, или которые вступившим в законную силу приговором осуждены за совершение в Грузии особо тяжких преступлений и представляют угрозу для общества.

Статья 9. Задержание

1. Задержание является крайней мерой, которая не должна носить дискриминационный характер и призвана служить только законным целям.

2. Задержание лица, ищущего убежище, производится:

а) в случае угрозы того, что лицо может скрыться, или (и) его уклонения от сотрудничества с уполномоченным должностным лицом;

б) в случае невозможности его идентификации:

в) при наличии достаточного основания полагать, что лицо создаст угрозу государственной безопасности Грузии.

3. При задержании лица, ищущего убежище, применяется порядок задержания и помещения в Центр временного содержания иностранцев, установленный законодательством Грузии.

4. Задержанное лицо, ищущее убежище, должно содержаться отдельно от правонарушителей, совершивших другие преступления. Женщины и мужчины должны содержаться раздельно, кроме случая, когда они являются членами семьи. Несовершеннолетние должны содержаться отдельно от совершеннолетних, если они не являются членами семьи. Единство семьи должно быть сохранено в случае отсутствия других оснований безопасности, предполагающих раздельное содержание членов семьи.

5. искл. (5.07.2018 N3099)

Статья 10. Недопустимость дискриминации

Настоящий Закон должен распространяться без дискриминации на лиц, ищущих убежище, и лиц, пользующих международной защитой, независимо от их расы, цвета кожи, языка, пола, возраста, гражданства, происхождения, места рождения, места проживания, имущественного или сословного положения, религии или вероисповедания, национальной, этнической или социальной принадлежности, профессии, семейного положения, состояния здоровья, ограниченных возможностей, сексуальной ориентации, гендерной идентичности и гендерного самовыражения, политических или иных взглядов и других признаков.

Статья 11. Соблюдение принципа единства семьи

1. Министерство должно обеспечивать единство семей лиц, пользующихся международной защитой.

2. Все члены семьи имеют право на индивидуальное рассмотрение их заявлений о международной защите.

3. Если иностранцу или лицу без гражданства присвоен статус беженца, гуманитарный статус или статус лица, находящегося под временной защитой, либо продлен его гуманитарный статус или срок временной защиты, находящимся вместе с ним членам его семьи так же, как несовершеннолетнему, законным представителем/опекуном/попечителем/поддерживающим лицом которого является указанное лицо, присваивается статус беженца, гуманитарный статус или статус лица, находящегося под временной защитой, либо продлевается действие их гуманитарного статуса или срок временной защиты, кроме случая наличия основания, предусмотренного статьей 17 или 18 настоящего Закона.

Статья 12. Учет наилучших интересов несовершеннолетнего

Решение, связанное с несовершеннолетним, должно соответствовать Конвенции Организации Объединенных Наций о правах ребенка от 1989 года и учитывать наилучшие интересы несовершеннолетнего. При оценке наилучших интересов несовершеннолетнего государственные ведомства, ответственные за исполнение настоящего Закона, должны особое внимание уделять принципу единства семьи, благополучию, социальному развитию, безопасности несовершеннолетнего и мнению несовершеннолетнего, с учетом его возраста и способностей (в том числе – уровня развития, способности восприятия и коммуникационной способности).

Статья 13. Разрешение сомнений в пользу заявителя

Если отдельные основания, указанные в заявлении о международной защите, не подкреплены соответствующими документальными или иными доказательствами, такие обстоятельства не нуждаются в доказательствах при совокупном наличии следующих обстоятельств:

а) лицо, ищущее убежище, для обоснования требования о международной защите использовало все имеющиеся у него средства;

б) лицо, ищущее убежище, предоставило всю информацию, имеющую значение для рассмотрения дела, при этом дало удовлетворительные разъяснения по поводу отсутствия другой важной информации;

в) информация, представленная лицом, ищущим убежище, последовательна, убедительна и не противоречит имеющейся информации о стране происхождения;

г) лицо, ищущее убежище, потребовало международную защиту сразу после появления такой возможности, если им не были представлены причины, препятствующие удовлетворению требования о международной защите;

д) установлена общая надежность информации, представленной лицом, ищущим убежище.

Глава III

Основания для присвоения и отказа в присвоении статуса беженца, гуманитарного статуса или статуса лица, находящегося под временной защитой

Статья 14. Формы международной защиты

В соответствии с настоящим Законом в Грузии существуют следующие формы международной защиты:

а) статус беженца;

б) гуманитарный статус;

в) статус лица, находящегося под временной защитой.

Статья 15. Основания для предоставления статуса беженца

1. Статус беженца присваивается иностранцам или лицам без гражданства, находящимся за пределами территории страны происхождения, имеющим обоснованные опасения, что они могут стать жертвой преследований по признаку их расы, религии, национальности, принадлежности к определенной социальной группе или политических убеждений, не могущим или не желающим, исходя из опасений, вернуться в страну своего происхождения или пользоваться покровительством этой страны.

2. В случае массового въезда людей, удовлетворяющих условия, определенные пунктом первым настоящей статьи, Министерство принимает решение признать беженцев по групповому принципу («prima facie»), с учетом общего положения в стране их происхождения.

Статья 16. Право требования о международной защите, возникшее на местах (« sur place »)

1. Потребность в международной защите может основываться на существенном изменении обстоятельств в стране происхождения находящегося в Грузии иностранца или лица без гражданства либо на деянии, совершаемом им после оставления страны их происхождения.

2. В случае повторного обращения лица в Министерство с требованием о международной защите ему может быть отказано в присвоении статуса, предусмотренного настоящим Законом, без нарушения Конвенции ООН о статусе беженцев от 1951 года, если риск преследования лица вытекает из обстоятельств, умышленно, искусственно созданных им после оставления страны происхождения.

Статья 17. Основания для отказа в присвоении статуса беженца

1. Иностранцу или лицу без гражданства статус беженца не присваивается:

а) в случае неудовлетворения условий, определенных пунктом первым статьи 15 настоящего Закона;

б) при наличии достаточных оснований полагать, что указанное лицо создаст угрозу государственной безопасности Грузии, ее территориальной целостности или общественному порядку;

в) если лицо согласно вступившему в законную силу приговору осуждено за совершение в Грузии особо тяжкого преступления.

2. Иностранцу или лицу без гражданства не требуется статусбеженца, и ему будет отказано в присвоении статуса беженца:

а) в случае его признания беженцем другой страной и отсутствия у него обоснованных опасений преследования в этой стране в соответствии со статьей 15 настоящего Закона;

б) если лицо является гражданином двух или более стран и может пользоваться покровительством одной из них;

в) если лицо имеет альтернативу внутреннего перемещения;

г) если лицо не нуждается в правовой защите согласно части «D» статьи первой Конвенции ООН о статусе беженцев от 1951 года;

д) в случае его признания уполномоченным ведомством другой страны, где лицо имеет вид на жительство, лицом, обладающим правами и обязанностями наравне с гражданами этой страны, и соответственно он не нуждается в международной защите.

Статья 18. Исключение из статуса беженца

Иностранцу или лицу без гражданства не присваивается статус беженца (исключение из статуса беженца) в случае, когда лицо удовлетворяет требования статьи 15 настоящего Закона, однако в отношении него существуют достаточные основания полагать, что:

а) им совершено преступление против мира, военное преступление или преступление против человечности, в соответствии с определениями, данными этим деяниям в международных актах, составленных в целях принятия мер в отношении подобных преступлений ;

б) до присвоения Грузией статуса беженца им совершено вне пределов Грузии тяжкое или особо тяжкое преступление неполитического характера;

в) лицо виновно в совершении деяния, противоречащего целям и принципам Организации Объединенных Наций.

Статья 19. Основания для присвоения гуманитарного статуса

1. Гуманитарный статус присваивается иностранцу или лицу без гражданства в случае неудовлетворения им условий для присвоения статуса беженца, определенных статьей 15 настоящего Закона, но при наличии реальных рисков, что в случае возвращения в страну происхождения лицо окажется перед серьезной опасностью причинения ему вреда, предусмотренной пунктом 3 статьи 32 настоящего Закона.

2. Гуманитарный статус присваивается иностранцу или лицу без гражданства сроком на 1 год. Он может продлеваться по решению Министерства на тот же срок, неоднократно при сохранении обстоятельств, на основании которых лицу был присвоен этот статус.

Статья 20. Основания для отказав в присвоении гуманитарного статуса

Иностранцу или лицу без гражданства гуманитарный статус не присваивается:

а) в случае неудовлетворения им требований пункта первого статьи 19 настоящего Закона;

б) при наличии в отношении него обстоятельства, предусмотренного статьей 18 настоящего Закона;

в) при наличии в отношении него обстоятельства, предусмотренного подпунктом «б» или «в» пункта первого или пунктом 2 статьи 17 настоящего Закона.

Статья 21. Основания и процедура присвоения статуса лица, находящегося под временной защитой

1. Министерство регистрирует лиц, въехавших в страну в массовом порядке, и принимает решение о присвоении статуса лица, находящегося под временной защитой, въехавшим в страну в массовом порядке лицам, нуждающимся в международной защите и не могущим вернуться в страну своего происхождения ввиду беспорядочного насилия, агрессии, международных или внутренних вооруженных конфликтов или массовых нарушений прав человека.

2. С целью присвоения статуса, предусмотренного пунктом первым настоящей статьи, издается индивидуальный административно-правовой акт Министра.

3. Статус лица, находящегося под временной защитой, присваивается лицу сроком на 1 год. В случае наличия условий, определенных пунктом первым настоящей статьи, этот статус может быть продлен решением Министерства на тот же срок, неоднократно при сохранении обстоятельств, на основании которых лицу был присвоен указанный статус.

4. После регистрации лиц, въехавших в страну в массовом порядке, уполномоченное должностное лицо передает указанным лицам документы, удостоверяющие присвоение им статуса лица, находящегося под временной защитой, и их законное пребывание на территории Грузии.

5. Лица, находящиеся под временной защитой, вправе обращаться в Министерство с требованием о присвоении статуса беженца только в случае наличия оснований, предусмотренных пунктом первым статьи 15 настоящего Закона.

6. После вступления в законную силу решения Министерства об отказе в присвоении иностранцу или лицу без гражданства статуса лица, находящегося под временной защитой, или после вступления в законную силу судебного решения об отказе в присвоении статуса лица, находящегося под временной защитой, в случае обжалования решения Министерства в порядке, установленном законодательством Грузии, иностранец или лицо без гражданства обязаны покинуть Грузию в порядке, установленном Законом Грузии «О правовом положении иностранцев и лиц без гражданства», если отсутствуют другие правовые основания для их пребывания в Грузии.

Статья 22. Основания для отказа в присвоении статуса лица, находящегося под временной защитой

Лицу не присваивается статус лица, находящегося под временной защитой:

а) в случае неудовлетворения условий, определенных пунктом первым статьи 21 настоящего Закона;

б) при наличии достаточных оснований полагать, что лицо представляет угрозу государственной безопасности, ее территориальной целостности, общественному порядку;

в) при наличии в отношении него обстоятельства, предусмотренного подпунктом «б» или «в» пункта первого, пунктом 2 статьи 17 или статьей 18 настоящего Закона.

Глава IV

Требование о международной защите в Грузии

Статья 23. Требование о международной защите

1. Иностранец или лицо без гражданства вправе потребовать международной защиты как при въезде в Грузию на Государственной границе Грузии, так и во время пребывания на территории Грузии.

2. В случае незаконного въезда или пребывания на территории Грузии иностранец или лицо без гражданства должны незамедлительно обратиться в государственное ведомство с требованием о международной защите. В таком случае с учетом статьи 7 настоящего Закона указанные лица освобождаются от уголовной ответственности.

3. Государственные ведомства должны обеспечивать перевод на понятный для иностранцев или лиц без гражданства язык информации, необходимой для обеспечения доступа к процедуре предоставления убежища. Процедура предоставления убежища регулируется нормативным актом Министра.

4. Государственное ведомство по принятии требования о международной защите составляет протокол. Оригинал этого протокола в течение 3 рабочих дней направляется Министерству, а копия передается иностранцу или лицу без гражданства, кроме случаев, предусмотренных законодательством Грузии.

5. Государственное ведомство, принимающее требование о международной защите, составляет протокол и направляет иностранца или лицо без гражданства в Министерство.

6. В случае необходимости размещение в Приемном центре лиц, ищущих убежище, или их поселение в другом месте осуществляется в порядке, установленном нормативным актом Министра.

Статья 24. Требование о международной защите в Министерстве, Прокуратуре Грузии или пенитенциарном учреждении

(5.07.2018 N3099 заглавие)

1. Иностранец или лицо без гражданства, задержанное за незаконное пересечение Государственной границы Грузии, или с целью выдворения из Грузии, либо на основании требования об экстрадиции, имеет право требовать международную защиту лично или через уполномоченного представителя, в Министерстве, Прокуратуре Грузии или пенитенциарном учреждении. (5.07.2018 N3099)

2. Иностранец или лицо без гражданства должно иметь возможность требовать международную защиту и уведомить об этом на своем родном языке или другом понятном ему языке уполномоченных должностных лиц Министерства, Прокуратуры Грузии, пенитенциарного учреждения или иного учреждения содержания под стражей. (5.07.2018 N3099)

3. Уполномоченные должностные лица государственных ведомств, предусмотренных настоящей статьей, предоставляют иностранцам или лицам без гражданства информацию о возможности требовать международную защиту и процедуре предоставления убежища.

4. При выполнении экстрадиционных процедур или рассмотрении вопроса о выдворении из Грузии иностранец или лицо без гражданства вправе обратиться с требованием о международной защите в государственные ведомства, предусмотренные настоящей статьей, в течение 15 календарных дней после предоставления ему уполномоченными должностными лицами этих ведомств информации о возможности требовать международную защиту на понятном для него языке, письменно в порядке, установленном законодательством Грузии. При наличии обстоятельств, не зависящих от иностранца или лица без гражданства, препятствующих требованию о международной защите в срок, установленный настоящим пунктом, этот срок может быть продлен не более чем на срок существования указанных обстоятельств. При проведении экстрадиционных процедур или рассмотрении вопроса о выдворении из Грузии уполномоченные должностные лица государственных ведомств, предусмотренных настоящей статьей, незамедлительно предоставляют иностранцу или лицу без гражданства информацию о возможности требовать международную защиту на понятном для него языке, письменно в порядке, установленном законодательством Грузии.

5. Уполномоченные должностные лица Прокуратуры Грузии или пенитенциарного учреждения должны незамедлительно информировать Министерство об иностранцах или лицах без гражданства, требующих международную защиту, и пересылать Министерству заявления о международной защите не позднее 3 рабочих дней. (5.07.2018 N3099)

Статья 25. Предъявление лицом со специфическими нуждами требования о международной защите

1. Государственные ведомства, ответственные за исполнение настоящего Закона, должны незамедлительно пересылать Министерству требования лиц со специфическими нуждами о международной защите.

2. Министерство должно сразу после поступления требования лица со специфическими нуждами о международной защите обеспечить его транспортировку и размещение в Приемном центре. Расселение несовершеннолетних, оставшихся без законных представителей, должно осуществляться с учетом наилучших интересов несовершеннолетних.

3. Министерство должно незамедлительно информировать органы опеки и попечительства, определенные законодательством Грузии, о несовершеннолетних, оставшихся без законных представителей, а также в случае необходимости – информировать такие органы о лицах с ограниченными возможностями. Указанные органы в случае необходимости обеспечивают назначение опекуна/попечителя/поддерживающего лица в порядке, установленном законодательством Грузии.

4. В случае требования международной защиты несовершеннолетним, оставшимся без законного представителя, или лицом с ограниченными возможностями, нуждающимся в законном представителе, лицо на основании соответствующего протокола уполномоченного должностного лица незамедлительно регистрируется в качестве лица, ищущего убежище. Заявление о международной защите подается после назначения опекуна/попечителя/поддерживающего лица. Исчисление срока рассмотрения заявления о международной защите начинается со дня регистрации заявления о международной защите.

5. Министерство с учетом наилучших интересов несовершеннолетних должно в кратчайшие сроки обеспечить поиск членов семей несовершеннолетних, оставшихся без законных представителей, в случае наличия такой возможности.

Глава V

Процедура рассмотрения заявления о международной защите

Статья 26. Основные процедурные стандарты

1. Заявления о международной защите должны изучаться уполномоченными должностными лицами индивидуально, объективно и беспристрастно.

2. Заявления о международной защите рассматриваются в обычном или ускоренном порядке.

3. Заявление о международной защите рассматривается в ускоренном порядке только в случае:

а) если заявление явно необоснованно;

б) злоупотребления заявителем процедурой предоставления убежища, который ввел Министерство в заблуждение на основании ложной информации.

4. Заявление о международной защите считается явно необоснованным:

а) если представленная в нем информация не связана с основаниями присвоения статуса беженца или гуманитарного статуса, предусмотренными статьями 15 и 19 настоящего Закона;

б) если информация, представленная лицом, ищущим убежище, является ненадлежащей, противоречивой или не соответствующей действительности, для установления наличия предполагаемого преследования;

в) если лицо, ищущее убежище, скрывает свою личность или (и) информацию о стране его происхождения;

г) в случае отказа лица, ищущего убежище, от сотрудничества с Министерством или предоставления ему полноценной информации.

5. Основания для присвоения статуса беженца или гуманитарного статуса подлежат оценке с помощью единой процедуры, последовательно, путем изучения и оценки оснований для присвоения статуса беженца, предусмотренных статьей 15 настоящего Закона. В случае неудовлетворения лицом, ищущим убежище, условий, определенных для присвоения статуса беженца, осуществление процедуры продолжается путем изучения и оценки оснований присвоения гуманитарного статуса, предусмотренных статьей 19 настоящего Закона.

Статья 27. Регистрация заявления о международной защите, выдача справки лица, ищущего убежище, и его анкетирование

1. Заявление о международной защите подготавливается в письменной форме, а в случае необходимости – с помощью соответствующего переводчика. Поданное в Министерство заявление о международной защите незамедлительно регистрируется, и выдается справка лица, ищущего убежище. В заявление о международной защите вносятся также данные о несовершеннолетних членах семьи лица. Форма справки лица, ищущего убежище, порядок ее выдачи и замены определяются нормативным актом Министра.

2. Лицом, ответственным за подачу заявления о международной защите несовершеннолетнего, оставшегося без законного представителя, или лица с ограниченными возможностями, нуждающегося в законном представителе, является его опекун/попечитель/поддерживающее лицо, действующее с учетом наилучших интересов несовершеннолетнего или интересов лица с ограниченными возможностями.

3. В случае подачи требования о международной защите несовершеннолетнего, оставшегося без законного представителя, или лица с ограниченными возможностями, нуждающегося в законном представителе, справка лица, ищущего убежище, выдается его опекуну/попечителю/поддерживающему лицу.

4. Для заполнения анкеты проводятся индивидуальные собеседования со всеми совершеннолетними членами семьи лица, в течение 10 рабочих дней после подачи заявления о международной защите. В день подачи заявления о международной защите лицу, ищущему убежище, письменно, на понятном для него языке сообщается о дате проведения анкетирования.

5. С целью обеспечения точности в материалах анкетирования, анкетирование проводится в письменной форме и с помощью звукозаписывающего устройства. Аудиозапись анкетирования хранится в личном деле лица, ищущего убежище. Персональные данные, полученные на основании настоящего пункта, подлежат защите в порядке, установленном Законом Грузии «О защите персональных данных».

6. При регистрации заявления о международной защите лицу, ищущему убежище, должны быть разъяснены предусмотренные настоящим Законом его права и обязанности и процедура предоставления убежища. Лицо, ищущее убежище, обязано сообщить Министерству об адресе места жительства и другую контактную информацию, а также предоставить ему соответствующую информацию в случае ее изменения. При этом лицу, ищущему убежище, должно быть разъяснено, что в случае игнорирования уведомления и двукратной неявки на процедуру анкетирования или собеседования по уважительной причине, рассмотрения его заявления о международной защите прекращается

7. После регистрации заявления о международной защите Министерство берет отпечатки пальцев у лиц, ищущих убежище, старше 14 лет. Полученные данные хранятся в личных делах лиц, ищущих убежище, и их обработка может производиться с письменного согласия лиц, ищущих убежище, в соответствии с Законом Грузии «О защите персональных данных». Взятие отпечатков пальцев у лиц, ищущих убежище, и обработка указанных персональных данных регулируются правовым актом Министра.

8. Регистрация заявления о международной защите порождает права и обязанности лиц, ищущих убежище, предусмотренные статьями 56 и 57 настоящего Закона.

9. После проведения анкетирования лиц, ищущих убежище, заявления о международной защите рассматриваются в обычном или ускоренном порядке, исходя из пунктов 3 и 4 статьи 26 настоящего Закона.

10. При рассмотрении заявлений о международной защите в ускоренном порядке в срок, установленный пунктом 8 статьи 29 настоящего Закона, должны применяться все требования и процедуры, установленные для рассмотрения заявления о международной защите в обычном порядке.

11. Если во время рассмотрения заявления о международной защите будут обнаружены дополнительные обстоятельства, требующие дополнительного изучения дела, и рассмотрение заявления, а также принятие решения не удается осуществить в срок, установленный пунктом 8 статьи 29 настоящего Закона для рассмотрения заявления о международной защите в ускоренном порядке, заявление о международной защите рассматривается в срок, установленный пунктом первым статьи 29 настоящего Закона для рассмотрения заявления о международной защите в обычном порядке.

C татья 28. Бремя доказывания

1. Лицо, ищущее убежище, должно представить всю информацию, необходимую для обоснования требования о международной защите (в том числе – информацию о стране происхождения) и доказательства и сотрудничать с уполномоченным должностным лицом в процессе их оценки. Лицо, ищущее убежище, обязано также достоверно разъяснить причину непредставления или отсутствия информации и доказательств.

2. Обязательство по установлению фактов, связанных с требованием о международной защите, равно распределяется между лицом, ищущим убежище, и уполномоченным должностным лицом. Уполномоченное должностное лицо должно индивидуально, объективно и беспристрастно рассматривать все существенные фактические обстоятельства и представленные доказательства, связанные с требованием о международной защите.

3. Уполномоченное должностное лицо, обращаясь к лицу, ищущему убежище, с соответствующими вопросами, связанными с требованием о международной защите, должно содействовать ему в полноценном представлении существенной информации (в том числе информации о стране происхождения) и доказательств, связанных с требованием о международной защите.

Статья 29. Сроки рассмотрения заявления о международной защите

1. Уполномоченное должностное лицо должно рассмотреть заявление о международной защите в обычном порядке в 6-месячный срок со дня его регистрации. Указанный срок может быть продлен не более чем на 9 месяцев, если:

а) будут выявлены сложные фактические и юридические вопросы;

б) заявление о международной защите будет подано в Министерство одновременно множеством иностранцев или (и) лиц без гражданства, что осложняет рассмотрение заявления о международной защите в 6-месячный срок.

2. При отсутствии соответствующего обоснования, в виде исключения, в случае необходимости срок рассмотрения заявления о международной защите, установленный пунктом первым настоящей статьи, может быть продлен не более чем на 3 месяца, чтобы заявление о международной защите было рассмотрено адекватно и полноценно.

3. Рассмотрение заявления о международной защите может быть отсрочено, если рассмотрение заявления о международной защите в сроки, установленные пунктами первым и 2 настоящей статьи, невозможно ввиду временно неопределенной ситуации в стране происхождения. В случае, предусмотренном настоящим пунктом, уполномоченное должностное лицо обязано:

а) раз в 6 месяцев изучать ситуацию в стране происхождения;

б) в течение 3 рабочих дней со дня принятия решения об отсрочке рассмотрения заявления о международной защите известить лицо, ищущее убежище, с использованием технических средств, предусмотренных пунктом 5 статьи 35 настоящего Закона, о причине отсрочки рассмотрения заявления о международной защите.

4. С учетом пунктов первого – 3 настоящей статьи срок рассмотрения заявления о международной защите не должен превышать 21 месяца со дня подачи заявления о международной защите.

5. Если рассмотреть заявление о международной защите в 6-месячный срок, установленный пунктом первым настоящей статьи, не представляется возможным, уполномоченное должностное лицо обязано в течение 3 рабочих дней со дня принятия решения о продлении срока рассмотрения заявления о международной защите известить лицо, ищущее убежище, с использованием технических средств, предусмотренных пунктом 5 статьи 35 настоящего Закона, о продлении срока рассмотрения заявления о международной защите, а также о причине и сроке продления рассмотрения.

6. Заявление о международной защите, поданное лицом, в отношении которого действует процедура выдворения, должно быть рассмотрено не позднее 1 месяца со дня его регистрации.

7. Заявление о международной защите, поданное лицом, подлежащим экстрадиции, должно быть рассмотрено Министерством не позднее 1 месяца со дня приема экстрадиционной документации.

8. Заявление о международной защите рассматривается в ускоренном порядке в месячный срок со дня его регистрации.

Статья 30. Рассмотрение заявления о международной защите

1. Уполномоченное должностное лицо должно рассматривать каждое заявление о международной защите индивидуально и оценивать соответствующие элементы заявления о международной защите, в том числе имеющуюся у лица, ищущего убежище, документацию, касающуюся его возраста и происхождения, а также документацию и информацию, касающуюся членов его семьи, его идентичности, гражданства (гражданств), страны (стран), места (мест) происхождения, заявления о международной защите, причин и обстоятельств выезда из страны происхождения и въезда на территорию Грузии.

2. В случае четкого обоснования наличия обстоятельств, предусмотренных статьями 15 и 19 настоящего Закона, заявление о международной защите рассматривается приоритетно.

Статья 31. Оценка обоснованного опасения, касающегося преследования, или возможности причинения серьезного вреда

При оценке обоснованного опасения, касающегося преследования, или возможности причинения серьезного вреда, уполномоченное должностное лицо должно основываться на обстоятельствах, возникших в стране происхождения лица, ищущего убежище, непосредственно перед выездом или после выезда лица, ищущего убежище, из указанной страны.

Статья 32. Преследование и серьезный вред

1. Для целей статьи 15 настоящего Закона деяние считается преследованием, если:

а) оно по своей природе или ввиду повторяемости является настолько серьезным, что представляет собой серьезное нарушение основных прав человека;

б) оно является настолько острой совокупностью различных действий, что представляет собой серьезное нарушение основных прав человека.

2. Преследование, предусмотренное пунктом первым настоящей статьи, может выражаться в следующих формах:

а) акт физического или психического насилия, в том числе – сексуального насилия;

б) правовые, административные или (и) судебные акты и меры, являющиеся дискриминационными сами по себе или осуществляющиеся в дискриминационной форме;

в) уголовное преследование или наказание, являющееся непропорциональным или дискриминационным;

г) отказ суда в восстановлении нарушенного права, повлекший в результате непропорциональное или дискриминационное наказание;

д) уголовное преследование или наказание ввиду отказа от осуществления деяний, предусмотренных статьей 18 настоящего Закона, во время конфликта;

е) деяние, по своей природе связанное с гендерной идентичностью, полом или несовершеннолетним.

3. Серьезным вредом являются:

а) смертный приговор в отношении лица или угроза применения к нему смертной казни;

б) пытки, нечеловеческое и оскорбляющее достоинство обращение или наказание, применявшееся к лицу в стране происхождения;

в) серьезная индивидуальная угроза жизни лица ввиду беспорядочного насилия, международного или внутреннего вооруженного конфликта или массовых нарушений прав человека.

Статья 33. Субъект (субъекты), осуществляющие преследование и причиняющие серьезный вред

Субъектом (субъектами), осуществляющими преследование и причиняющими серьезный вред, может (могут) быть:

а) государство;

б) группировка или организация, контролирующая всю территорию или значительную часть территории государства;

в) негосударственный субъект (негосударственные субъекты), если субъекты, определенные подпунктами «а» и «б» настоящей статьи, в том числе международные организации, не могут или не желают защищать лицо от предусмотренных статьей 32 настоящего Закона преследования или серьезного вреда.

Статья 34. Субъект (субъекты), осуществляющий защиту

1. Защищать лицо от преследования или серьезного вреда могут:

а) государство, при желании и возможности осуществлять эффективную и длительную защиту лица от преследования или серьезного вреда;

б) группировка или организация, контролирующая всю территорию или существенную часть территории государства, при наличии у них желания и возможности осуществлять эффективную и длительную защиту лица от преследования или серьезного вреда.

2. Защита от преследования или серьезного вреда являются эффективными, если субъект (субъекты) для предотвращения и пресечения преследования или серьезного вреда осуществляет (осуществляют) надлежащие действия, доступные для лица, ищущего убежище.

Статья 35. Собеседование с лицом, ищущим убежище

1. В связи с требованием о международной защите с лицом, ищущим убежище, проводится собеседование.

2. Целью собеседования является установление существенных обстоятельств, связанных с требованием о международной защите, включающих информацию о выезде лица, ищущего убежище, из страны происхождения и невозвращении, а также другую информацию, по которой может быть установлена необходимость распространить на лицо международную защиту.

3. С целью общения с лицом, ищущим убежище, на родном или другом понятном ему языке уполномоченное должностное лицо должно обеспечить услуги переводчика в процессе собеседования.

4. Уполномоченное должностное лицо проводит собеседование в 4-месячный срок со дня регистрации заявления о международной защите, а в случае, предусмотренном пунктом 8 статьи 29 настоящего Закона, – в срок, определенный уполномоченным должностным лицом.

5. Лицо, ищущее убежища, извещается о проведении собеседования заранее, за 3 рабочих дня, в письменной форме, по адресу, указанному в материалах его дела. Если адрес лица, ищущего убежище, неизвестен, он может извещаться о проведении собеседования по телефону или при помощи другого технического средства. При извещении лица, ищущего убежище, о назначении собеседования, направляемом уполномоченным должностным лицом по телефону или при помощи других технических средств, уполномоченное должностное лицо должно составить протокол о соответствующей коммуникации. Указанный протокол подписывает составитель протокола, а в случае коммуникации при помощи переводчика, – также переводчик.

6. Рассмотрение заявления о международной защите, прекращенное ввиду неявки лица, ищущего убежище, в сроки рассмотрения заявления о международной защите или неустановления его местонахождения, возобновляется, если лицо, ищущее убежище, свяжется с Министерством или явится в Министерство и представит информацию об уважительных причинах неявки.

7. При собеседовании с лицом, ищущим убежище, в случае необходимости могут присутствовать его законный представитель/опекун/ попечитель/поддерживающее лицо, а если лицо, ищущее убежище, находится в пенитенциарном учреждении или ином учреждении содержания под стражей – его адвокат.

8. По возможности собеседование с лицом, ищущим убежище, должно проводить уполномоченное должностное лицо одного с ним пола, и оно должно обеспечиваться услугами переводчика того же пола, если лицо, ищущее убежище, не потребует собеседования с уполномоченным должностным лицом или услуг переводчика противоположного пола.

9. В сроки рассмотрения заявления о международной защите, предусмотренные статьей 29 настоящего Закона, лицу, ищущему убежище, должна предоставляться возможность объяснить обстоятельства, возможно отсутствующие в указанном заявлении или (и) несоответствующие/противоречивые, а также несоответствие/противоречие между предоставленными им фактами и соответствующей информацией (в том числе – о стране происхождения), полученной из других источников.

10. Для обеспечения точности материалов собеседования собеседование фиксируется письменно и с использованием устройств звукозаписи. Аудиозапись собеседования хранится в личном деле лица, ищущего убежище. Персональные данные, полученные на основании настоящего пункта, должны быть защищены в порядке, установленном Законом Грузии «О защите персональных данных».

Статья 36. Оценка заявления о международной защите

1. Уполномоченное должностное лицо при оценке заявления о международной защите должно учитывать:

а) все надлежащие факты, связанные со страной происхождения, в том числе, законодательство страны происхождения и другие регуляции, а также существующую практику;

б) представленные лицом, ищущим убежище, заявление о международной защите и документацию, в том числе – информацию о том, что лицо, ищущее убежище, преследуется либо может стать жертвой преследования и ему причиняется или может быть причинен серьезный вред;

в) личные данные лица, ищущего убежище;

г) возможность преследования или причинения серьезного вреда в случае возвращения ищущего убежища в страну происхождения;

д) возможность заявителя пользоваться защитой страны, которая не является страной его происхождения и гражданином которой является лицо, ищущее убежище.

2. Тот факт, что лицо, ищущее убежище, стало жертвой преследования, либо ему причинен серьезный ущерб или ему непосредственно угрожали преследованием или причинением серьезного вреда, создает достаточное основание полагать, что оно может оказаться перед реальной угрозой преследования или причинения серьезного вреда, кроме случая, когда существует достаточное основание полагать, что подобное преследование или серьезный вред более не повторятся.

Статья 37. Сбор и изучение соответствующей информации и существенных доказательств

1. Уполномоченное должностное лицо должно принять все меры для сбора информации и доступных существенных доказательств, необходимых для оценки заявления о международной защите.

2. В процессе рассмотрения заявления о международной защите и принятия решения должны быть проанализированы и оценены как устная информация или документальные доказательства, добытые уполномоченным должностным лицом, так и устная информация или документальные доказательства, представленные лицом, ищущим убежище.

3. Уполномоченное должностное лицо должно провести анализ и оценку добытой им информации о стране происхождения.

4. После вручения решения о международной защите уполномоченное лицо в случае требования, исходящего от лица, ищущего убежище, или его законного представителя/опекуна/попечителя/поддерживающего лица, обязано выдавать в порядке, установленном законодательством Грузии, информацию и документы, добытые в связи с рассмотрением заявления о международной защите.

Статья 38. Рассмотрение заявления о международной защите, поданного несовершеннолетним, оставшимся без законного представителя

1. Заявление о международной защите, поданное несовершеннолетним, оставшимся без законного представителя, должно рассматриваться в соответствии с процедурой, предусмотренной настоящим Законом, с учетом наилучших интересов несовершеннолетнего.

2. Собеседование с несовершеннолетним, оставшимся без законного представителя, проводится в присутствии его законного представителя/опекуна/попечителя/ поддерживающего лица, а если несовершеннолетний, оставшийся без законного представителя, находится в пенитенциарном учреждении или другом учреждении содержания под стражей, – в присутствии его адвоката. Собеседование с несовершеннолетним, оставшимся без законного представителя, проводит уполномоченное должностное лицо, имеющее необходимые для собеседования с несовершеннолетним навыки, умения и квалификацию.

3. При осуществлении процедуры по предоставлению убежища уполномоченное должностное лицо должно учитывать возраст и умения (в том числе уровень развития, навыки восприятия и коммуникации) несовершеннолетнего, оставшегося без законного представителя.

Статья 39. Рассмотрение заявления о международной защите жертвы пыток или бесчеловечного либо унижающего достоинство обращения или насилия

1. Лицу, ищущему убежище, которое заявляет, что оно является жертвой пыток, бесчеловечного или унижающего достоинство обращения или насилия, или у которого есть подобные признаки, до рассмотрения заявления о международной защите, должен предоставляться доступ к соответствующей медицинской и психологической помощи.

2. Заявление о международной защите лица со специфическими нуждами, предусмотренного пунктом первым настоящей статьи, должно рассматриваться в приоритетном порядке.

Статья 40. Рассмотрение заявления о международной защите ищущего убежище лица с психическими или умственными/ интеллектуальными нарушениями

1. При наличии обоснованных подозрений по поводу наличия у лица, ищущего убежище, психических или умственных/интеллектуальных нарушений Министерство при необходимости должно незамедлительно обратиться в определенный законодательством Грузии орган опеки и попечительства с целью проведения в порядке, установленном законодательством Грузии, исходя из психосоциальных нужд экспертизы и назначения поддерживающего лица.

2. Рассмотрение заявления о международной защите ищущего убежище лица с психическими или умственными/интеллектуальными нарушениями должно быть представлено до назначения ему поддерживающего лица. В указанный период лицо, ищущее убежище, пользуется правами, предусмотренными настоящим Законом для лица, ищущего убежище.

3. Анкетирование лица, предусмотренного пунктом первым настоящей статьи, и собеседование с ним должно проводить уполномоченное должностное лицо, прошедшее специальную подготовку, а в случае необходимости в них должен участвовать также специалист в соответствующей области.

4. Собеседование может не проводиться, если лицо, ищущее убежище, по независящим от него причинам не в состоянии предоставить адекватную информацию. В таком случае решение о международной защите принимается на основании другой информации и документации, добытых посредством процедур, предусмотренных настоящим Законом.

Статья 41. Отзыв заявления о международной защите

1. До принятия окончательного решения о предоставлении международной защиты на основании письменного обращения лица, ищущего убежище, или его законного представителя/опекуна/попечителя/поддерживающего лица, допускается отзыв заявления о международной защите.

2. Уполномоченное должностное лицо должно известить лицо, ищущее убежище, на понятном ему языке о правовых последствиях отзыва заявления о международной защите, о чем составляется соответствующий протокол. Указанный протокол подписывают уполномоченное должностное лицо Министерства и лицо, ищущее убежище, или его законный представитель/опекун/попечитель/поддерживающее лицо.

3. На основании отзыва заявления о международной защите уполномоченное должностное лицо принимает решение о прекращении рассмотрения заявления о международной защите на 7-й рабочий день со дня подписания соответствующего протокола лицом, ищущим убежище. Указанное решение направляется лицу, ищущему убежище, или его законному представителю/опекуну/попечителю/поддерживающему лицу (на грузинском языке и в переводе на понятный ему язык), в письменной форме, в течение 3 рабочих дней с указанием порядка обжалования решения.

4. После принятия решения о прекращении рассмотрения заявления о международной защите на основании отзыва заявления о международной защите лицо, ищущее убежище, обязано сдать в Министерство временное идентификационное свидетельство и в сроки, указанные законодательством Грузии, покинуть Грузию в случае отсутствия других правовых оснований его пребывания в Грузии.

5. После отзыва заявления о международной защите лицо, ищущее убежище, вправе повторно обратиться в Министерство с требованием о международной защите только в случае возникновения вновь открывшихся обстоятельств по его делу и если ему об этом стало известно после отзыва заявления о международной защите. Министерство должно обеспечить ему справедливую и эффективную процедуру предоставления убежища. В случае повторного обращения с требованием о международной защите лицо, ищущее убежище, должно указать надлежащие причины отзыва заявления о международной защите и повторного обращения.

Статья 42. Приостановление, прекращение и возобновление рассмотрения заявления о международной защите

1. Уполномоченное должностное лицо приостанавливает рассмотрение заявления о международной защите, если не удается в порядке, установленном пунктом 5 статьи 35 настоящего Закона, связаться с лицом, ищущим убежище, и оно не пересекало Государственной границы Грузии. В таком случае рассмотрение заявления о международной защите приостанавливается на 6 месяцев.

2. Уполномоченное должностное лицо принимает решение о прекращении рассмотрения заявления о международной защите, если лицо, ищущее убежище:

а) отзывает заявление о международной защите в соответствии со статьей 41 настоящего Закона;

б) отказывается от сотрудничества с Министерством;

в) по неуважительной причине, игнорируя извещение, не является на анкетирование или собеседование дважды;

г) покинет Грузию, сменит место жительства без уведомления об этом Министерства в 3 месячный срок;

д) отказывается сдавать отпечатки пальцев;

е) скончалось;

ж) не явилось в Министерство в случае, предусмотренном пунктом первым настоящей статьи, и до истечения установленного срока.

3. В случае, предусмотренном подпунктом «д» пункта 2 настоящей статьи, рассмотрение заявления о международной защите ищущего убежище лица с психическим расстройством не прекращается.

4. Лицу, ищущему убежище, явившемуся в Министерство после приостановления или прекращения рассмотрения заявления о международной защите, должна быть предоставлена возможность объяснить причину неявки, а в случае указания уважительной причины – возможность возобновления рассмотрения заявления о международной защите.

Статья 43. Решение о предоставлении или отказе в предоставлении статуса беженца или гуманитарного статуса

1. Уполномоченное должностное лицо должно письменно обосновать основания для предоставления или отказа в предоставлении статуса беженца или гуманитарного статуса.

2. Лицу, ищущему убежище, обоснованное решение о предоставлении или отказе в предоставлении статуса беженца или гуманитарного статуса направляется/вручается (на грузинском языке и в переводе на понятный ему язык) в течение 3 рабочих дней, с указанием порядка обжалования решения и информации о возможности пользоваться бесплатной юридической помощью, предусмотренной Законом Грузии «О юридической помощи».

3. В случае невручения лицу, ищущему убежище, решения о предоставлении или отказе в предоставлении статуса беженца или гуманитарного статуса по причине, исходящей от лица, ищущего убежище, указанное решение считается врученным со дня получения Министерством уведомления о его невручении.

4. Если заявления о международной защите членов семьи имеют одно и то же основание, действие решения, принятого в связи с предоставлением международной защиты, распространяется также на членов семьи заявителя.

5. Решение о предоставлении или отказе в предоставлении лицу, ищущему убежище, статуса беженца или гуманитарного статуса должно основываться на существенных фактических обстоятельствах дела и соответствующих доказательствах.

6. Если лицу, ищущему убежище, было отказано в предоставлении статуса беженца или гуманитарного статуса, или в случае прекращения, отмены или лишения лица статуса беженца или гуманитарного статуса, при невозможности выдворения лица в страну происхождения в соответствии со статьей 60 Закона Грузии «О правовом положении иностранцев и лиц без гражданства» ему может предоставляться право на временное нахождение в Грузии.

7. искл. (5.07.2018 N3099)

8. После вступления в силу решения Министерства об отказе лицу, ищущему убежище, в предоставлении статуса беженца или гуманитарного статуса или в случае обжалования указанного решения в порядке, установленном законодательством Грузии, – после вступления в законную силу судебного решения об отказе в предоставлении статуса беженца или гуманитарного статуса иностранец или лицо без гражданства обязаны покинуть Грузию в порядке, установленном Законом Грузии «О правовом положении иностранцев и лиц без гражданства» при отсутствии других правовых оснований для его пребывания в Грузии.

Статья 44. Решение об отказе в продлении гуманитарного статуса

Уполномоченное должностное лицо принимает решение об отказе в продлении гуманитарного статуса на основе соответствующих материалов дела, с учетом обстоятельств, существовавших в момент принятия решения.

Статья 45. Повторное заявление о международной защите и процедурные гарантии

1. В случае прекращения, отмены или лишения статуса беженца или гуманитарного статуса или завершения в Грузии процедуры предоставления убежища иностранец или лицо без гражданства вправе подать повторное заявление о международной защите, если:

а) в стране происхождения произошли изменения, порождающие необходимость в его международной защите;

б) существуют новые открывшиеся фактические обстоятельства, которые не рассматривались при оценке обстоятельств, указывавшихся в предыдущем заявлении о международной защите, и которые не были представлены не по вине заявителя.

2. Уполномоченное должностное лицо обязано произвести предварительное изучение повторного заявления о международной защите, а также изучить и оценить представленные объяснения и новые обстоятельства с тем, чтобы возвращением лица в страну происхождения или постоянного проживания не нарушались принцип невыдворения и основные права человека, признаваемые международным правом.

3. В случае выявления новых обстоятельств уполномоченное должностное лицо начинает процедуру предоставления статуса беженца или гуманитарного статуса, предусмотренную настоящим Законом.

4. Уполномоченное должностное лицо должно отдавать приоритет рассмотрению, оценке повторного заявления о международной защите и принятию соответствующего решения.

5. Если в результате рассмотрения повторного заявления о международной защите будет установлено, что требование о международной защите не содержит обстоятельств, предусмотренных пунктом первым настоящей статьи, решение об отказе в рассмотрении повторного заявления о международной защите принимается без повторного рассмотрения дела.

Статья 46. Воссоединение семьи

1. Для начала процедуры воссоединения семьи лицо, пользующееся международной защитой, должно обратиться в Министерство с письменным заявлением.

2. После предоставления несовершеннолетнему, оставшемуся без законного представителя, соответствующего статуса международной защиты в порядке, установленном настоящим Законом, уполномоченное должностное лицо с согласия опекуна/попечителя/поддерживающего лица указанного несовершеннолетнего и согласия несовершеннолетнего должно незамедлительно начать процедуру воссоединения семьи. Уполномоченное должностное лицо с учетом наилучших интересов несовершеннолетнего должно обеспечить его воссоединение с другими членами семьи.

3. Лицо, пользующееся международной защитой, должно приобщить к заявлению о воссоединении семьи все возможные доказательства, подтверждающие родственную связь, при наличии таковых.

4. Для установления семейных связей уполномоченное должностное лицо на индивидуальном основании в месячный срок рассматривает заявление о воссоединении семьи и прилагаемые доказательства при наличии таковых.

5. Уполномоченное должностное лицо в случае необходимости посредством Международного комитета Красного Креста осуществляет поиск членов семьи лица, пользующегося международной защитой.

6. В случае установления семейной связи уполномоченное должностное лицо по необходимости обращается в Министерство иностранных дел Грузии по поводу поиска членов семьи лица, пользующегося международной защитой, и предоставления им визы Грузии.

7. С учетом принципа единства семьи членам семьи лица, пользующегося международной защитой, предоставляется та же форма международной защиты, которой пользуется указанное лицо.

8. Лицо, пользующееся международной защитой, может отказаться от воссоединения семьи, если в отношении члена семьи существует обстоятельство, предусмотренное подпунктом «б» пункта первого статьи 17 или статьей 18 настоящего Закона.

Статья 47. Обжалование решения

1. Любое решение, принятое Министерством на основании настоящего Закона, может быть обжаловано в суде в месячный срок после соответствующего ознакомления с законодательством Грузии.

2. До вступления судебного решения в законную силу лицо, ищущее убежище, пользуется правами и гарантиями, определенными настоящим Законом.

Статья 48. Подача лицом, находящимся под временной защитой, заявления о предоставлении статуса беженца

С учетом порядка, установленного пунктом 5 статьи 21 настоящего Закона, лицо, находящееся под временной защитой, вправе подавать индивидуальное заявление только с целью получения статуса беженца. В период рассмотрения указанного заявления оно пользуется предусмотренными настоящим Законом правами лица, ищущего убежище, и выполняет обязанности, определенные этим же Законом.

Статья 49. Правовые гарантии находящегося под временной защитой несовершеннолетнего, оставшегося без законного представителя

Находящиеся под временной защитой несовершеннолетние, оставшиеся без законного представителя:

а) подлежат незамедлительной идентификации и регистрации, и им в течение 10 рабочих дней в порядке, установленном законодательством Грузии, должны быть назначены опекун/попечитель/поддерживающее лицо;

б) подлежат расселению в порядке, определенном пунктом 2 статьи 25 настоящего Закона, с учетом наилучших интересов несовершеннолетнего, а также им должно быть оказано содействие в поиске родителей и родственников.

Глава VI

Прекращение, отмена или лишение статуса беженца, гуманитарного статуса или статуса лица, находящегося под временной защитой

Статья 50. Основания для прекращения статуса беженца

1. Статус беженца прекращается:

а) если лицо приобрело гражданство Грузии;

б) если лицо добровольно воспользовалось защитой страны своего происхождения;

в) если лицо после утраты гражданства вновь добровольно приобрело гражданство страны своего происхождения;

г) если лицо приобрело гражданство другой страны и пользуется покровительством этой страны;

д) если лицо добровольно обосновалось в стране, которую покинуло или за пределами которой находилось ввиду опасений преследования;

е) если лицо не может отказаться от покровительства страны происхождения, поскольку более не существует обстоятельств, ввиду которых ему был присвоен статус беженца;

ж) если лицо обращается в Министерство с заявлением о прекращении статуса беженца;

з) если не удается связаться с лицом в порядке, установленном пунктом 5 статьи 35 настоящего Закона, и при этом оно пересекло Государственную границу Грузии;

з) в случае смерти лица.

2. Подпункт «е» пункта первого настоящей статьи не распространяется на лицо со статусом беженца, если с учетом преследований в прошлом оно может представить обоснованную причину отказа от пользования покровительством страны происхождения.

3. В случае, предусмотренном подпунктом «з» пункта первого настоящей статьи, статус беженца прекращается через год после истечения срока вида на жительство.

4. Прекращение присвоенного лицу статуса беженца является основанием для отмены выданного ему вида на жительство и проездного документа беженца.

Статья 51. Основания для прекращения гуманитарного статуса или статуса лица, находящегося под временной защитой

1. Гуманитарный статус или статус лица, находящегося под временной защитой, прекращается:

а) если лицо приобрело гражданство Грузии;

б) если лицо приобрело гражданство другой страны и пользуется покровительством этой страны;

в) если лицо добровольно обосновалось в стране, которую покинуло или за пределами которой находилось ввиду серьезного вреда;

г) если лицо не может отказаться от покровительства страны своего происхождения, поскольку более не существует обстоятельств, ввиду которых ему был присвоен гуманитарный статус или статус лица, находящегося под временной защитой;

д) если лицу присвоен статус беженца;

е) если лицо обращается в Министерство с заявлением о прекращении гуманитарного статуса или статуса лица, находящегося под временной защитой;

ж) если не удается связаться с лицом в порядке, установленном пунктом 5 статьи 35 настоящего Закона, и при этом оно пересекло Государственную границу Грузии;

з) в случае смерти лица.

2. Подпункт «г» пункта первого настоящей статьи не распространяется на лицо с гуманитарным статусом, если с учетом преследований в прошлом оно может представить обоснованную причину отказа от пользования покровительством страны происхождения.

3. В случае, предусмотренном подпунктом «ж» пункта первого настоящей статьи, гуманитарный статус или статус лица, находящегося под временной защитой, прекращается через 6 месяцев после истечения срока вида на жительство.

4. Прекращение предоставленного лицу гуманитарного статуса или статуса лица, находящегося под временной защитой, является основанием для отмены выданных лицу с гуманитарным статусом вида на жительство и дорожного паспорта и выданного лицу, находящемуся под временной защитой, временного вида на жительство.

Статья 52. Основания для отмены или лишения статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой

1. Статус, присвоенный лицу, пользующемуся международной защитой, отменяется, если станет известно, что оно не удовлетворяло требованиям статей 15, 19 или 21 настоящего Закона, либо оно представило недостоверную информацию и поддельную документацию, в частности:

а) лицо неверно представило или утаило существенные фактические обстоятельства;

б) обнаружились новые доказательства, указывающие на то, что на лицо не должна была распространяться международная защита;

в) уполномоченным ведомством другой страны проживания лицо было признано имеющим права и обязанности, которые имеют граждане указанной страны, и соответственно не нуждалось в международной защите;

г) лицо не нуждалось в международной защите, либо имелись достаточные основания полагать, что им было совершено деяние, предусмотренное статьей 18 настоящего Закона.

2. Лицо, пользующееся международной защитой, лишается присвоенного статуса, если после получения международной защиты оно было осуждено за совершение тяжкого или особо тяжкого преступления в Грузии, создает угрозу обществу, или имеются достаточные основания полагать, что оно создаст угрозу государственной безопасности, территориальной целостности, общественному порядку Грузии.

3. Прекращение или лишение статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой, является основанием для отмены выданных ему вида на жительство и проездного документа беженца/дорожного паспорта.

Статья 53. Процедура прекращения, отмены или лишения статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой

1. Процедуру прекращения, отмены или лишения статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой, начинает Министерство.

2. Уполномоченное должностное лицо должно известить лицо, пользующееся международной защитой, на понятном ему языке о начале процедуры прекращения, отмены или лишения присвоенного ему статуса.

3. Уполномоченное должностное лицо должно обеспечить проведение индивидуального собеседования с каждым совершеннолетним лицом, пользующимся международной защитой, в месячный срок после начала процедуры прекращения, отмены или лишения присвоенного ему статуса, чтобы оно имело возможность предоставить информацию и объяснения по поводу обстоятельств, на основании которых была начата процедура прекращения, отмены или лишения статуса, присвоенного лицу, а также другую информацию, обосновывающую необходимость продления соответствующего статуса указанного лица.

4. Если не удается в порядке, установленном пунктом 5 статьи 35 настоящего Закона, связаться с лицом, пользующимся международной защитой, или указанное лицо не явилось на собеседование, прекращение, отмена или лишение присвоенного ему статуса осуществляются на основании имеющейся информации.

5. Если лицо, пользующееся международной защитой, в случае неявки на собеседование свяжется с Министерством, явится в Министерство и представит надлежащие объяснения по поводу причины неявки, уполномоченное должностное лицо в результате исследования указанных причин принимает решение об объявлении утратившим силу соответствующего решения, принятого на основании пункта 4 настоящей статьи, и назначении собеседования.

6. По возможности собеседование с лицом, пользующимся международной защитой, должно проводить уполномоченное должностное лицо одного с ним пола, и оно должно обеспечиваться услугами переводчика того же пола.

7. В случае необходимости собеседование с лицом, пользующимся международной защитой, проводится в присутствии его законного представителя/адвоката/опекуна/попечителя/ поддерживающего лица.

8. Для обеспечения точности материалов собеседования собеседование должно фиксироваться письменно и с использованием звукозаписывающего устройства. Уполномоченное должностное лицо должно хранить материалы собеседования в личном деле лица, пользующегося международной защитой. Персональные данные, полученные на основании настоящего пункта, должны быть защищены в порядке, установленном Законом Грузии «О защите персональных данных».

9. Уполномоченное должностное лицо в ходе собеседования по вопросу прекращения, отмены или лишения статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой, должно дать оценку как собранной им информации, которая достоверно обосновывает законность прекращения, отмены или лишения статуса, присвоенного этому лицу, так и информации и доказательствам, предоставленным указанным лицом.

10. До завершения процедуры прекращения, отмены или лишения статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой, это лицо имеет все права и обязанности, связанные с его статусом.

Статья 54. Решение о прекращении, отмене или лишении статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой

1. Уполномоченное должностное лицо уведомляет лицо об обоснованном решении о прекращении, отмене или лишении статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой, в письменной форме (на грузинском языке и в переводе текста на понятный ему языке) в течение 3 рабочих дней с указанием порядка обжалования решения, определенного законодательством Грузии, и информации о возможности пользоваться бесплатной юридической помощью, предусмотренной Законом Грузии «О юридической помощи».

2. После вступления в силу решения Министерства о прекращении, отмене или лишении статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой, или в случае обжалования этого решения в порядке, установленном законодательством Грузии, после вступления в законную силу решения суда о прекращении, отмене или лишении статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой, оно само и члены его семьи обязаны в порядке, установленном Законом Грузии «О правовом положении иностранцев и лиц без гражданства», покинуть Грузию, если не существует иного правового основания для их пребывания в Грузии.

3. В случае невыполнения обязательства, определенного пунктом 2 настоящей статьи, вопрос о выдворении из Грузии иностранца или лица без гражданства регулируется в соответствии с Законом Грузии «О правовом положении иностранцев и лиц без гражданства».

Статья 55. Прекращение, отмена или лишение производного статуса

1. Прекращение, отмена или лишение статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой, влечет прекращение, отмену или лишение производного статуса члена (членов) семьи этого лица, кроме случая, когда член (члены) семьи удовлетворяет (удовлетворяют) основаниям присвоения статуса, предусмотренным статьей 15 или 19 настоящего Закона. Уполномоченное лицо рассматривает вопрос прекращения, отмены или лишения производного статуса члена (членов) семьи индивидуально в порядке, установленном нормативным актом Министра.

2. Уполномоченное должностное лицо должно уведомить лиц, предусмотренных пунктом первым настоящей статьи, производный статус которых прекращен, отменен или которые были лишены производного статуса, об указанном, и при этом сообщить, что это решение не влияет на их право – требовать международной защиты в порядке, установленном настоящим Законом.

Глава VII

Права и обязанности лиц со статусом лица, ищущего убежище, беженца, лица с гуманитарным статусом или лица, находящегося под временной защитой

Статья 56. Права лица, ищущего убежище

Лицо, ищущее убежище, вправе:

а) не быть экстрадированным или выдворенным из Грузии до принятия Министерством решения или вступления в законную силу решения суда в связи с вопросом о предоставлении ему международной защиты;

б) получать информацию о своих правах и обязанностях и процедуре предоставления убежища;

в) пройти собеседование по возможности с уполномоченным должностным лицом того же пола и пользоваться услугами переводчика того же пола;

г) пользоваться услугами переводчика бесплатно при осуществлении процедуры предоставления убежища;

д) пользоваться бесплатной юридической помощью в соответствии с Законом Грузии «О юридической помощи» при ведении судебного спора в связи с вопросом о предоставлении международной защиты;

е) в период рассмотрения заявления о международной защите оставаться в Приемном центре, кроме случаев, когда оно находится в пенитенциарном учреждении, изоляторе временного содержания Министерства или Центре временного содержания Министерства, или изоляторе временного содержания Службы государственной безопасности Грузии; (5.07.2018 N3099)

ж) получить справку лица, ищущего убежище, и на основании этой справки – временное идентификационное свидетельство в период рассмотрения заявления о международной защите. Временное идентификационное свидетельство не выдается в случае, когда лицо, ищущее убежище, находится в пенитенциарном учреждении или Центре временного содержания Министерства; (5.07.2018 N3099)

з) в случае требования о международной защите быть обеспеченным социально-экономическими и бытовыми условиями в соответствии с законодательством Грузии;

и) наравне с гражданами Грузии пользоваться правом на дошкольное и общее образование, а также в порядке, установленном законодательством Грузии, пользоваться правом на получение профессионального и высшего образования;

к) наравне с гражданами Грузии пользоваться государственными программами в области здравоохранения, кроме исключительных случаев, определенных законодательством Грузии;

л) добровольно отозвать заявление о международной защите;

м) быть освобожденным от уплаты судебной пошлины при ведении судебного спора в связи с вопросом о предоставлении международной защиты;

н) в соответствии с законодательством Грузии пользоваться правом на труд, в частности трудоустраиваться самостоятельно или при содействии другого работодателя;

о) в порядке, установленном законодательством Грузии, пользоваться правом обращения в административные органы и суд;

п) быть информированным о возможности связаться с Верховным комиссаром Организации Объединенных Наций по делам беженцев;

р) пользоваться правами, законодательством Грузии предоставленными иностранцам и лицам без гражданства, если настоящим Законом не установлено иное.

Статья 57. Обязанности лица, ищущего убежище

Лицо, ищущее убежище, обязано:

а) соблюдать Конституцию Грузии, настоящий Закон и иные законодательные и подзаконные нормативные акты Грузии, уважать местную культуру, традиции и обычаи;

б) не покидать Грузию в период рассмотрения заявления о международной защите, за исключением, когда оставление Грузии связано с жизненными интересами лица и оно письменно уведомляет Министерство о причинах и сроках оставления Грузии;

в) обосновать обстоятельства, указанные в заявлении о международной защите, представить все доступные документы и соответствующие доказательства, в частности, информацию о его идентичности, гражданстве, прежней стране (странах) проживания или месте (местах) жительства, транзитном маршруте, идентификационных документах, в том числе – проездных документах, и других причинах, ввиду которых оно требует международной защиты;

г) говорить правду и сотрудничать с Министерством для полноценного установления всех соответствующих обстоятельств, указанных в его заявлении о международной защите;

д) объяснить необоснованность обстоятельств, указанных в заявлении о международной защите, и непредставление или отсутствие документов и доказательств, предусмотренных подпунктом «в» настоящей статьи;

е) представить уполномоченному должностному лицу идентификационные документы, в том числе – проездные документы и все соответствующие документы, имеющиеся у него;

ж) после получения справки лица, ищущего убежище, сдать уполномоченному должностному лицу проездной документ при наличии. Указанный документ возвращается ему по личному заявлению после принятия Министерством решения о прекращении рассмотрения заявления о международной защите на основании отзыва заявления о международной защите, или после принятия Министерством решения об отказе в присвоении статуса беженца или гуманитарного статуса, либо после вступления в законную силу решения суда об отказе в присвоении статуса беженца или гуманитарного статуса в случае обжалования им решения Министерства в порядке, установленном законодательством Грузии;

з) при анкетировании сообщить уполномоченному должностному лицу адрес фактического места жительства, а также в течение 10 календарных дней – об изменении правового или гражданского состояния, утрате или повреждении идентификационного документа, выданного соответствующим государственным ведомством, ответственным за исполнение настоящего Закона;

и) сфотографироваться, сдать отпечатки пальцев и в случае требования уполномоченного должностного лица пройти соответствующее медицинское освидетельствование;

к) в случае размещения в Приемном центре подчиняться внутреннему распорядку Приемного центра;

л) после истечения срока обжалования решения об отказе в предоставлении статуса беженца, гуманитарного статуса или статуса лица, находящего под временной защитой, или вступления в законную силу принятого судом отрицательного решения о присвоении международной защиты в порядке, установленном Законом Грузии «О правовом положении иностранцев и лиц без гражданства», покинуть Грузию, если не существует иного правового основания для его пребывания в Грузии.

Статья 58. Права беженца или лица с гуманитарным статусом

1. Беженец или лицо с гуманитарным статусом вправе:

а) быть информированным о предоставленной ему настоящим Законом форме международной защиты и правах и обязанностях, вытекающих из присвоенного статуса;

б) получить временный вид на жительство и справку о предоставлении статуса беженца или гуманитарного статуса;

в) выбрать место жительства и свободно передвигаться по территории Грузии, за исключением случаев, предусмотренных необходимостью обеспечения государственной безопасности Грузии, общественного порядка и общественного здоровья;

г) в порядке, установленном законодательством Грузии, производить регистрацию гражданских актов;

д) в течение 1 месяца после предоставления статуса беженца или гуманитарного статуса оставаться в Приемном центре, а в особых случаях – в другом месте временного размещения, обеспеченном Министерством;

е) пользоваться правом защиты персональных данных в соответствии с Законом Грузии «О защите персональных данных»;

ж) получать ежемесячное пособие, определенное законодательством Грузии;

з) в соответствии с Органическим законом Грузии «О гражданстве Грузии» обращаться за получением гражданства Грузии путем натурализации в юридическое лицо публичного права, действующее в сфере управления Министерства юстиции Грузии, – Агентство по развитию государственных сервисов (далее – Агентство развития государственных сервисов);

и) совершать поездки в другие страны, кроме страны происхождения и стран, где его пребывание и пребывание членов его семьи не считается безопасным;

к) наравне с гражданами Грузии пользоваться правом на дошкольное и общее образование, а также в порядке, установленном законодательством Грузии, пользоваться правом на получение профессионального и высшего образования, и при этом в порядке, установленном законодательством Грузии, пользоваться процедурами признания документов, подтверждающих образование и квалификацию, полученных в другой стране;

л) наравне с гражданами Грузии пользоваться программами в области государственного здравоохранения и социальными программами, за исключением случаев, определенных законодательством Грузии;

м) наравне с гражданами Грузии пользоваться правом на труд, в частности, трудоустраиваться самостоятельно или при содействии другого работодателя;

н) пользоваться правом на воссоединение семьи;

п) пользоваться правами, предоставленными законодательством Грузии иностранцам и лицам без гражданства, если настоящим Законом не установлено иное.

2. На основании обращения Министерства лицу со статусом беженца выдаются временный вид на жительство, определенное статьями 27 и 28 Конвенции ООН «О статусе беженцев» от 1951 года, на 3-летний срок и проездной документ беженца.

3. На основании обращения Министерства лицу с гуманитарным статусом выдаются временный вид на жительство на срок действия соответствующего статуса и дорожный паспорт.

4. Форму и порядок выдачи проездного документа беженца и дорожного паспорта устанавливает Министр юстиции Грузии.

Статья 59. Обязанности беженца или лица

с гуманитарным статусом

Беженец или лицо с гуманитарным статусом обязаны:

б) сообщать Министерству об изменении адреса фактического места жительства или (и) другой контактной информации;

в) связаться с уполномоченным должностным лицом не менее чем за 30 календарных дней до истечения срока вида на жительство, а в случае его утраты или повреждения, – незамедлительно.

Статья 60. Социально-экономические гарантии беженцев или лиц с гуманитарным статусом

1. Вопросы, связанные с социально-экономическими гарантиями беженцев или лиц с гуманитарным статусом, регулируются с участием государственных ведомств, ответственных за исполнение настоящего Закона, в соответствии с законодательством Грузии. Министерство координирует деятельность государственных ведомств, ответственных за исполнение настоящего Закона, в сфере оказания помощи лицам со статусом беженца или с гуманитарным статусом.

2. Выплата ежемесячного пособия, предусмотренного подпунктом «ж» пункта первого статьи 58 настоящего Закона, приостанавливается беженцу или лицу с гуманитарным статусом, который:

а) покинет Грузию на срок более 1 месяца;

б) находится в пенитенциарном учреждении на основании вступившего в законную силу приговора суда;

в) откажется от получения ежемесячного пособия на основании личного заявления.

3. Выплата ежемесячного пособия, приостановленная на основании пункта 2 настоящей статьи, возобновляется в случае устранения основания приостановления, с первого числа месяца, следующего после подачи личного заявления беженцем или лицом с гуманитарным статусом.

Статья 61. Права лица, находящегося под временной защитой

Лицо, находящееся под временной защитой, вправе:

а) быть информированным о предоставленной ему настоящим Законом форме международной защиты, правах и обязанностях, вытекающих из присвоенного статуса;

б) получить справку лица со статусом лица, находящегося под временной защитой, и временный вид на жительство на срок действия присвоенного ему статуса лица, находящегося под временной защитой;

в) в порядке, установленном законодательством Грузии, и предусмотренных законодательством Грузии случаях получать медицинские услуги;

г) пользоваться правом на дошкольное, общее и высшее образование, при этом в порядке, установленном законодательством Грузии, пользоваться процедурами признания документов, подтверждающих образование и квалификацию, полученных в другой стране;

д) в порядке, установленном законодательством Грузии, пользоваться правом обращения в административные органы и суд;

е) пользоваться правами, законодательством Грузии предоставленными иностранцам и лицам без гражданства, если настоящим Законом не установлено иное;

ж) быть обеспеченным питанием и убежищем или соответствующим денежным пособием в порядке, установленном приказом Министра.

Статья 62. Обязанности лица, находящегося под временной защитой

Лицо, находящееся под временной защитой, обязано:

в) сотрудничать с уполномоченным должностным лицом;

г) сфотографироваться, сдать отпечатки пальцев и в случае требования уполномоченного должностного лица пройти соответствующее медицинское освидетельствование;

д) связаться с уполномоченным должностным лицом не менее чем за 30 календарных дней до истечения срока вида на жительство, а в случае его утраты или повреждения – незамедлительно.

Статья 63. Возмещение расходов, связанных с мероприятиями по международной защите

Расходы, связанные с мероприятиями по международной защите, определенной настоящим Законом, возмещаются государственными ведомствами, ответственными за исполнение настоящего Закона, в пределах ассигнований, выделенных им государственным бюджетом.

Глава VIII

Долгосрочное решение вопросов, связанных с лицом, пользующимся международной защитой

Статья 64. Репатриация лица, пользующегося международной защитой

Для осуществления репатриации лица, пользующегося международной защитой, Министерство должно соблюдать следующие условия:

а) репатриация должна быть добровольной, и ее должны осуществлять государственные ведомства, ответственные за исполнение настоящего Закона;

б) воля лица, пользующегося международной защитой, в связи с репатриацией должна быть выражена в письменной форме;

в) лицу, пользующемуся международной защитой, должна предоставляться вся доступная информация о ситуации в стране его происхождения, и возможных последствиях возвращения туда.

Статья 65. Местная интеграция лиц, пользующихся международной защитой (6.12.2018 N3874)

Министерство лиц, вынужденно перемещенных с оккупированных территорий, труда, здравоохранения и социальной защиты Грузии путем сотрудничества с государственными ведомствами или (и) компетентными ведомствами, ответственными за исполнение настоящего Закона, разрабатывает или (и) осуществляет программы местной интеграции лиц, пользующихся международной защитой, и содействует их вовлечению в указанные программы.

Глава IX

Сроки хранения персональных данных

Статья 66. Сроки хранения персональных данных

Персональные данные, обработанные на основании настоящего Закона, уничтожаются в порядке, установленном законодательством Грузии, по истечении срока, установленного соответствующим подзаконным актом, после вступления в силу решения Министерства об отказе в присвоении лицу, ищущему убежище, статуса беженца или лица с гуманитарным статусом, а также об отказе в присвоении иностранцу или лицу без гражданства статуса лица, находящегося под временной защитой, или после вступления в силу решения Министерства о прекращении, отмене или лишении статуса беженца, лица с гуманитарным статусом или лица, находящегося под временной защитой, либо в случае обжалования решения Министерства в порядке, установленном законодательством Грузии, после вступления в законную силу решения суда об отказе в присвоении статуса беженца или гуманитарного статуса.

Глава Х

Полномочия и обязанности административных органов.

Международное сотрудничество

Статья 67. Министерство (5.07.2018 N3099)

1. Министерство обеспечивает осуществление права международной защиты, определенного настоящим Законом.

2. Для осуществления полномочий, предоставленных настоящим Законом, Министерство:

а) осуществляет идентификацию лиц, ищущих убежище, и при определении соответствующего статуса проверяет представленные факты, в случае необходимости проверяет вопросы, касающиеся создания потенциальной угрозы общественному порядку и публичному правопорядку лицом, ищущим убежище, беженцем или лицом с гуманитарным статусом, незаконно проникшим на территорию Грузии;

б) в случае необходимости обращается в Службу государственной безопасности Грузии для получения рекомендаций по вопросам, касающимся создания потенциальной угрозы государственной безопасности Грузии лицом, ищущим убежище, беженцем или лицом с гуманитарным статусом, незаконно проникшим на территорию Грузии;

в) проверяет документы лица, ищущего убежище, на пограничном пропускном пункте;

г) разъясняет иностранцам или лицам без гражданства на понятном им языке предусмотренные настоящим Законом право требования международной защиты и обязанности, а также процедуру получения убежища в случае, когда они требуют убежища в пограничном пропускном пункте;

д) в случае предъявления требования о международной защите иностранцем или лицом без гражданства обеспечивает его прием на Государственной границе Грузии и невыдворение с соблюдением принципа невыдворения, предусмотренного статьей 8 настоящего Закона;

е) в случае предъявления требования о международной защите иностранцем или лицом без гражданства проводит с ним первичную беседу;

ж) в случае предъявления требования о международной защите иностранцем или лицом без гражданства принимает заявление о его международной защите, независимо от того, имеется ли у него проездной документ или документ, удостоверяющий личность. При отсутствии у него проездного документа или другого идентификационного документа, заявление о международной защите составляется на основании информации, предоставленной иностранцем или лицом без гражданства;

з) в соответствии с законодательством Грузии рассматривает вопрос о выдворении лица из Грузии, которому в соответствии с процедурой предоставления убежища, предусмотренной настоящим Законом, не был присвоен один из определенных настоящим Законом статусов или было отказано в этом вступившим в законную силу решением суда, или статус которого в соответствии с настоящим Законом был прекращен, отменен или лицо было лишено присвоенного статуса;

и) сообщает Агентству развития государственных сервисов о решении об отказе в присвоении одного из статусов, определенных настоящим Законом, принятом Министерством по делу лица, ищущего убежище, в соответствии с процедурой, предусмотренной настоящим Законом, или вступившем в законную силу решении суда, которым не удовлетворено требование лица, ищущего убежище, о предоставлении ему международной защиты;

к) в случае необходимости обращается в Службу государственной безопасности Грузии за получением помощи в идентификации личности лица, ищущего убежище, если Министерство само не в состоянии идентифицировать лицо;

л) направляет Агентству развития государственных сервисов список лиц, ищущих убежище, и лиц, пользующихся международной защитой, с целью выдачи им временного идентификационного свидетельства и вида на жительство. Министерство также предоставляет этому Агентству информацию об отказе лицу, ищущему убежище, в присвоении статуса, предусмотренного настоящим Законом, и о прекращении, отмене или лишении статуса, присвоенного лицу, пользующемуся международной защитой, с целью отмены выданного им временного идентификационного свидетельства, временного вида на жительство и проездного документа беженца/дорожного паспорта;

м) при обеспечении осуществления прав лиц, ищущих убежище, и лиц, пользующихся международной защитой, сотрудничает с государственными ведомствами, ответственными за исполнение настоящего Закона, и международными организациями, в том числе – с Представительством Верховного комиссара Организации Объединенных Наций по делам беженцев в Грузии;

н) предоставляет Представительству Верховного комиссара Организации Объединенных Наций по делам беженцев в Грузии информацию о лицах, ищущих убежище, и лицах, пользующихся международной защитой;

о) осуществляет администрирование базы данных;

п) на основании требования уполномоченного должностного лица возмещает расходы на соответствующее медицинское освидетельствование лица, ищущего убежище, и лица, находящегося под временной защитой;

р) осуществляет иные полномочия, определенные настоящим Законом.

3. Министр правомочен в связи с вопросами, настоящим Законом отнесенными к компетенции Министерства, издавать соответствующие нормативные акты в порядке, установленном законодательством Грузии.

Статья 68. Искл. (5.07.2018 N3099)

Статья 69. Служба государственной безопасности Грузии

1. Служба государственной безопасности Грузии на основании обращения Министерства в пределах своей компетенции осуществляет идентификацию лица, ищущего убежище, и при определении соответствующего статуса проверяет факты, предоставленные этим лицом, а также дает Министерству рекомендации по вопросу, касающемуся создания потенциальной угрозы государственной безопасности Грузии, лицом, ищущим убежище, или лицом, пользующимся международной защитой.

2. Под потенциальной угрозой государственной безопасности Грузии, предусмотренной пунктом первым настоящей статьи, подразумеваются случаи, когда имеются достаточные основания полагать, что лицо, ищущее убежище, или лицо, пользующееся международной защитой, имеет связь:

а) с вооруженными силами страны/организации, враждебно настроенной по отношению к обороне и безопасности Грузии;

б) с разведывательными службами другой страны;

в) с террористическими или (и) экстремистскими организациями;

г) с другими преступными организациями (в том числе – с транснациональными преступными организациями) или (и) незаконным оборотом вооружений, оружия массового уничтожения или их компонентов.

3. Информация об обстоятельствах, предусмотренных пунктами первым и 2 настоящей статьи, должна предоставляться Министерству в форме, не причиняющей вреда интересам охраны государственной тайны, защиты государственной безопасности или (и) общественной безопасности Грузии.

Статья 70. Агентство по развитию государственных сервисов

Агентство по развитию государственных сервисов:

а) на основании выданной Министерством справки лица, ищущего убежище, в соответствии с законодательством Грузии выдает лицу, ищущему убежище, временное идентификационное свидетельство, а лицу, пользующемуся международной защитой, – временный вид на жительство;

б) в соответствии с законодательством Грузии выдает лицу, пользующемуся международной защитой, проездной документ беженца/дорожный паспорт;

в) на основании обращения лица, ищущего убежище, или лица, пользующегося международной защитой, в порядке, установленном законодательством Грузии, обеспечивает регистрацию гражданских актов и выдает соответствующее свидетельство.

Статья 71. Прокуратура Грузии

1. Прокуратура Грузии при осуществлении процедуры экстрадиции обязана разъяснить лицу, подлежащему экстрадиции, на понятном ему языке в письменной форме право требовать международной защиты в порядке, установленном законодательством Грузии.

2. Прокуратура Грузии незамедлительно передает Министерству заявление о международной защите лица, подлежащего процедуре экстрадиции.

3. Прокуратура Грузии предоставляет Министерству экстрадиционную документацию лица, предусмотренного пунктом 2 настоящей статьи.

Статья 72. Государственное подведомственное учреждение, входящее в систему Министерства юстиции Грузии, – Специальная пенитенциарная служба

(5.07.2018 N3099)

Государственное подведомственное учреждение, входящее в систему Министерства юстиции Грузии, – Специальная пенитенциарная служба:

а) в случае предъявления иностранцем или лицом без гражданства требования о международной защите осуществляет идентификацию его требования о международной защите, и при этом, на понятном ему языке, в письменной форме разъясняет ему право требовать международную защиту в порядке, установленном законодательством Грузии, и незамедлительно направляет соответствующую документацию в Министерство;

б) не позднее 2 недель до истечения срока наказания, а при освобождении по другому основанию – не позднее 3 рабочих дней после освобождения уведомляет о дате освобождения лица, ищущего убежище, или лица, пользующегося международной защитой, находившегося в пенитенциарном учреждении государственного подведомственного учреждения, входящего в систему Министерства юстиции Грузии, – Специальной пенитенциарной службы ;

в) обеспечивает в порядке, установленном законодательством Грузии, организацию встречи уполномоченного должностного лица (лиц) с лицом, ищущим убежище, или лицом, пользующимся международной защитой, на месте задержания или в пенитенциарном учреждении;

г) при наличии соответствующего требования в порядке, установленном законодательством Грузии, обеспечивает перенаправление уполномоченному должностному лицу (лицам) копий документов лица, ищущего убежища, в том числе – проездного документа при его наличии;

д) предоставляет Министерству информацию о находящемся в пенитенциарном учреждении государственного подведомственного учреждения, входящего в систему Министерства юстиции Грузии, – Специальной пенитенциарной службы лице, ищущем убежище, или лице, пользующемся международной защитой, в том числе – его дактилоскопические данные.

Статья 73. Министерство иностранных дел Грузии

Министерство иностранных дел Грузии:

а) на основании обращения Министерства предоставляет ему информацию, необходимую для принятия соответствующего решения по вопросу международной защиты, с учетом статьи 5 настоящего Закона;

б) в соответствии со статьей 46 настоящего Закона на основании обращения Министерства содействует ему в воссоединении семьи лица, пользующегося международной защитой, а также в порядке, установленном законодательством Грузии, выдает визы Грузии членам семьи лица, пользующегося международной защитой, желающим отправиться в Грузию;

в) на основании обращения Министерства в пределах своей компетенции при помощи дипломатического представительства и консульского учреждения оказывает содействие добровольной репатриации беженца или лица с гуманитарным статусом.

Статья 74. Министерство лиц, вынужденно перемещенных с оккупированных территорий, труда, здравоохранения и социальной защиты Грузии (5.07.2018 N3099)

Министерство лиц, вынужденно перемещенных с оккупированных территорий, труда, здравоохранения и социальной защиты Грузии:

а) обеспечивает пользование лицом, ищущим убежище, или лицом, пользующимся международной защитой, правами, предусмотренными подпунктом «к» статьи 56, подпунктом «л» пункта первого статьи 58 и подпунктом «в» статьи 61 настоящего Закона;

б) на основании обращения Министерства обеспечивает опекой/попечительством/ поддержкой оставшихся без законного представителя несовершеннолетних и лиц с ограниченными возможностями, нуждающихся в законном представителе, при этом, размещает несовершеннолетнего с учетом наилучших интересов несовершеннолетнего;

в) путем сотрудничества с государственными ведомствами или (и) компетентными ведомствами, ответственными за исполнение настоящего Закона, разрабатывает или (и) осуществляет программы местной интеграции лиц, пользующихся международной защитой, и содействует их вовлечению в указанные программы. (6.12.2018 N3874)

Статья 75. Министерство образования, науки , культуры и спорта Грузии (5.07.2018 N3099)

Министерство образования, науки, культуры и спорта Грузии:

а) в целях содействия получению общего образования лицом, ищущим убежище, или лицом, пользующимся международной защитой, обеспечивает осуществление образовательной программы подготовки по грузинскому языку. Порядок зачисления лица, ищущего убежище, и лица, пользующегося международной защитой, на образовательную программу подготовки по грузинскому языку, содержание программы, сроки ее осуществления и порядок финансирования определяются приказом Министра образования, науки, культуры и спорта Грузии;

б) обеспечивает пользование лицом, ищущим убежище, и лицом, пользующимся международной защитой, правами, предусмотренными подпунктом «и» статьи 56, подпунктом «к» пункта первого статьи 58 и подпунктом «г» статьи 61 настоящего Закона;

в) с учетом подпункта «а» настоящей статьи на основании требования Министерства направляет ему информацию о пользовании лицом, ищущим убежище, или лицом, пользующимся международной защитой, правами, предусмотренными подпунктом «и» статьи 56, подпунктом «к» пункта первого статьи 58 и подпунктом «г» статьи 61 настоящего Закона;

г) сотрудничает с Министерством и Министерством лиц, вынужденно перемещенных с оккупированных территорий, труда, здравоохранения и социальной защиты Грузии по вопросам местной интеграции. (6.12.2018 N3874)

Статья 76. Юридическое лицо публичного права – Служба юридической помощи

Юридическое лицо публичного права – Служба юридической помощи в порядке, установленном законодательством Грузии, обеспечивает оказание бесплатной юридической помощи по вопросам отказа в присвоении статуса лица, ищущего убежище, или лица, пользующегося международной защитой, прекращения, отмены или лишения указанного статуса.

Статья 77. Сотрудничество Министерства с другими странами и международными организациями

1. Министерство сотрудничает по вопросам, связанными с лицами, пользующимися международной защитой, с другими странами, Верховным комиссаром Организации Объединенных Наций по делам беженцев и международными организациями.

2. Министерство сотрудничает с Верховным комиссаром Организации Объединенных Наций по делам беженцев в пределах Соглашения между Правительством Грузии и Верховным комиссаром Организации Объединенных Наций по делам беженцев от 11 сентября 1996 года. В целях воссоединения семьи, предусмотренного статьей 46 настоящего Закона, Грузия сотрудничает с Международным комитетом Красного креста.

Глава XI

Переходные и заключительные положения

Статья 78. Мероприятия, подлежащие осуществлению в связи с введением в действие настоящего Закона

1. Правительству Грузии до 1 февраля 2017 года обеспечить соответствие подзаконных актов Грузии настоящему Закону.

2. Министерству до 1 февраля 2017 года разработать и Министру утвердить:

а) форму справки лица, ищущего убежище, порядок ее выдачи и замены;

б) процедуру предоставления убежища;

в) порядок размещения в Приемном центре или расселения в других местах;

г) порядок взятия отпечатков пальцев лица, ищущего убежище, и обработки указанных персональных данных;

д) сроки хранения персональных данных, обработанных на основании настоящего Закона.

3. Министерству юстиции Грузии до 1 февраля 2017 года разработать и Министру юстиции Грузии утвердить форму и порядок выдачи проездного документа беженца и проездного документа лица с гуманитарным статусом – дорожного паспорта.

4. искл. (5.07.2018 N3099)

Статья 79. Утративший силу нормативный акт

Объявить утратившим силу Закон Грузии «О статусе беженца и гуманитарном статусе» от 6 декабря 2011 года № 5370-IIc (Сакартвелос саканонмдебло мацне (www. matsne. gov. ge), 20.12.2011, регистрационный код: 010170000.05.001.016513).

Статья 80. Введение Закона в действие

1. Настоящий Закон, за исключением статей первой – 77 и статьи 79 настоящего Закона, ввести в действие по опубликовании.

2. Статьи первую – 77 и статью 79 настоящего Закона ввести в действие с 1 февраля 2017 года.

Президент Грузии Георгий Маргвелашвили

Кутаиси

1 декабря 2016 г.

№ 42- Ic